Eline Vere: Een Haagsche roman - 06

weldra een chaos geleek van wollen dekens, blonde krullen, kussens
en half ontbloote, roze beenen en armen, die zich alle onder een luid
gekrijt dooreenwoelden.
Mevrouw Van Erlevoort en Frédérique weenden bijna van het lachen
om dit tafereel, de laatste tot groote ergenis van Mathilde, welke
haar veters maar niet vermocht vast te strikken, en mevrouw Van
Erlevoort riep Otto en Etienne, die, gerokt en reeds geoverjasd,
de trap afkwamen, binnen om het schouwspel te zien.
--Kom er meê in, oom Eetje, kom er meê in, toe, kom er in! schreeuwde
Johan, maar Etienne bedankte voor de eer; hij was nu veel te mooi om
zoo te ravotten, hoor.
--Je bent om te schaken, Freddy! zeide Otto glimlachend.
--Om weg te blazen, niet waar, pf...t... Maar Tilly, ben je nu nog
niet klaar met die veters?
--Ach wat, Freddy, je staat geen oogenblik stil!
Tilly was ten laatste klaar en iedereen was klaar en mevrouw Van
Erlevoort ging reeds de trappen af, daar het rijtuig juist gekomen was.
--Kinderen, nu in bed blijven en niet rondloopen in de koû! riep
Mathilde met gezag, terwijl Frédérique zich met Martha's hulp in
haar sortie hulde, Otto belastte met een waaier en Etienne met een
handschoen.
--Kom, Freddy, mama is al lang naar beneden, zeide Otto en sloeg met
den waaier ongeduldig op zijn hand.
--Freddy, heb je niets vergeten? vroeg Mathilde.
--Zeg, waar is je tweede handschoen, Freddy, of trek je er maar een
aan? riep Etienne luid, om zich in het rumoer, dat de kinderen steeds
in bed maakten, te doen verstaan.
--O, wat maken jullie me allemaal geagiteerd!.... Ik heb hem al half
aan, mijn tweeden handschoen! Martha, mijn zakdoek! Dank je; alles
klaar? Goed! adieu, dag kleine schatten...
--Freddy je vergeet wat! riep Etienne.
--Wat, ach wat dan....?
--Je parapluie, hier!
--Flauwe jongen.... Mama zit zeker al in het rijtuig te wachten en jij
houdt me op met flauwiteiten! Nu adieu, dag Tilly, dag lievelingen,
ja Otto, ik kom al.... Dag Tilly, dank je voor je hulp. Dag Martha.
--Veel plezier, freule.
--Hier kinderen, kom hier! riep Mathilde.
Zij wierp hun alle drie iets om, een doek of een deken: Ernestine
Freddy's regenmantel, die haar een el voor de voeten sleepte.
--En waar is juffrouw Frantzen, dat jullui hier zoo maar gekomen
zijn? vroeg zij ontevreden.
--In haar eigen kamer bij Nico, moes, Nico slaapt, zeide Tine. Toe
moes, niet boos zijn!
En zij hief hare armpjes, omfladderd door de te wijde mouwen van den
regenmantel, liefkoozend op. Mathilde glimlachte en liet zich omhelzen.
--Kom nu allemaal, naar bed! sprak zij een weinig verzoend.
--Wat ziet de freule derledikant er uit, zeide Martha hoofdschuddend,
ik kan het heelemaal weêr gaan opmaken, stoute bengels!
--Zoete bengels! riep Lientje.
Mathilde nam haar in haar arm op en Tine en Johan volgden, bijna
struikelend over hun vreemde draperieën en gillende van de pret,
dat hun list gelukt was.
--St, stil zijn, anders maak je Nico wakker!
Juffrouw Frantzen wist van den prins geen kwaad; zij zat, met Hector
aan haar voeten, te breien in de kamer, waar Nico sluimerde en
ontstelde hevig, toen zij de karavaan zag aankomen. Die ondeugende
kinders, om zoo stilletjes weg te sluipen; ze was in de volle
overtuiging dat ze al lekkertjes sliepen in de kamer er naast!
Het drietal werd in bed bezorgd, rillend en verkleumd maar dol van
vroolijkheid en juffrouw Frantzen vermaande ze nu toch niet meer te
praten en zoet te gaan slapen....
En Mathilde boog zich over het bedje van haar Nico, die met geloken
oogen in de wol lag, de vochtige lipjes half geopend, en zijn blonde
krulletjes kruivend over het witte kussen. Engel van een jongen! En
ook de anderen, wat een schatten, echte lastposten, niet te regeeren
vooral met mama en Freddy als medebestuur.... Maar toch, hoe gelukkig,
dat zij ze had, alle vier, alle vier!
En zij boog zich en roerde even met de lippen Nico's open mondje aan,
en zij voelde zijn zachten, geurigen adem over haar wang strijken,
als een liefkoozing, en haar tranen drupten neêr op zijn voorhoofd,
zoo doorschijnend bleek, zoo zacht....
Engel van een jongen....


Hoofdstuk VI.

I.
De oude mevrouw Van Raat kwam een enkele maal des avonds thee drinken
bij haar zoon op het Nassauplein; zij werd dan zeer vroeg, om zeven
uur, door haar coupé gebracht, waarmede zij om halftien weder vertrok.
Dezen keer was Betsy nog boven, zeker met Ben, zooals Eline mevrouw
Van Raat verzekerde, hoewel zij wist dat Anna, de kindermeid, den
kleinen jongen naar bed placht te brengen.
Zij geleidde mevrouw Van Raat in het boudoir, waar het zachte schijnsel
der bougies van een kristallen kroontje neêrschemerde op het violette
peluche der causeuses en met het getintel der pendeloques weêrkaatst
werd in den ronden spiegel.
--En Henk? vroeg de oude dame.
--O, die dut zeker nog! lachte Eline. Wacht, ik zal hem even roepen.
--Neen, neen, laat hem, arme jongen! zeide mevrouw Van Raat. Laat
hem maar slapen, en blijf wat met mij keuvelen, kind.
Zij liet zich in de canapé neêr en zag glimlachend naar Eline die
zich op een lage pouffe zette aan haar zij.
Eline nam de dorre, geaderde hand der oude vrouw in de hare.
--En hoe maakt u het mevrouwtje, goed? U ziet er vandaag uit als een
jong meisje, zoo gladjes, ik zie geen enkelen rimpel op uw voorhoofd.
Mevrouw van Raat liet zich als altijd bekoren door die liefkoozende
stem, door dat glanzende lachje, waarin Eline nu iets naiëfs wist te
leggen, misschien onbewust.
--Dolle meid! Zoo te spotten met mijn grijze haren. Elly, je moest
je schamen! en zij sloeg haar arm om Eline's hals en kuste haar op
het voorhoofd. En hoe gaat het met Betsy tegenwoordig, is zij niet
erg lastig? fluisterde zij.
--Ach, mevrouwtje, heusch, Betsy is niet zoo kwaad, ze is maar een
beetje.... een beetje driftig, zoo in haar manier van spreken. Alle
Vere's zijn driftig, ik ook; papa alleen herinner ik me nooit driftig
gezien te hebben, maar papa was ook een man als er geen tweede
bestond. Ik kan uitstekend met Betsy overweg; och ja, je kibbelt
natuurlijk wel eens, als je altijd samen bent, maar dat zou ik zelfs
met u doen, geloof ik, als ik bij u woonde.
--Wel, ik woû, dat je er eens de proef van nam!
--Kom, ik zou u op den duur veel te lastig zijn, u vindt me nu lief,
omdat u me zelden ziet, maar als u me dikwijls zag....! en zij lachte
vroolijk.
--Heb je nu toch ooit zoo een kwade meid gezien, net alsof ik zoo
een humeur heb, hè?
--O, zoo bedoel ik het niet.... Maar waarlijk, Betsy is au fond een
hartelijke meid, en ik verzeker u, Henk heeft een charmante vrouw
aan haar.
--Nu, het is mogelijk, maar.... ik weet niet wie ik voor hem gekozen
had, Betsy, of.... iemand anders, als ik had kunnen kiezen voor
mijn jongen.
Zij legde de hand op Eline's hoofd en zag het meisje met iets
veelbeteekenends in haren doffen blik aan, een treurig glimlachje om
den ingevallen mond.
Eline schrikte een weinig. Mevrouw Van Raats toespeling bracht haar
oude gedachten voor den geest, lang vervlogen en bijna vergeten
gedachten waarin zij dat plotselinge verlangen naar Henk had gevoeld,
dien vagen wensch zich op hem te verlaten, als op een goedigen
steun. En het scheen, of die gedachten ver waren, uitgewischt,
als in een nevel, of het nog slechts schaduwen van gedachten waren,
schimmen van gedachten....
Zij misten alle bekoring, zij kregen zelfs iets grotesks, dat haar
bijna glimlachen deed....
--O, mevrouw, murmelde zij in haar parelend lachje; wie weet hoe
ongelukkig hij dan was geworden, terwijl nu.... hij zit een beetje
onder den pantoffel, maar Betsy heeft nogal kleine voeten....
--St.... stil! fluisterde mevrouw Van Raat, daar komt iemand.
Het was Henk, die de portière van het boudoir een weinig oplichtte
en zich verwonderde, dat het reeds zoo laat was. Eline lachte hem
uit en vroeg of hij zoet gedroomd had.
--Je eet veel te veel, daarom wordt je zoo lui 's avonds. U moest
eens zien, hoeveel hij eet....
--Nu hoor je, moeder, hoe je zoon in zijn eigen huis bedrild wordt,
zelfs door zijn schoonzusje. We hebben toch zoo een last van dat
kind....
--O, schei daar maar over uit; mevrouwtje gelooft toch niets kwaads van
me, zelfs niet van haar aangebeden Henk.... niet waar mevrouwtje? Durf
eens te zeggen, dat het niet zoo is?
Zij zag met iets kinderlijks in hare mooie, amandelvormige oogen,
met iets kinderlijks in hare houding naar de oude vrouw op, en er
straalde eensklaps zulk een gloed van sympathie uit geheel haar wezen,
dat mevrouw Van Raat zich niet weêrhouden kon haar te omhelzen.
--Je bent een dot! sprak ze, overgelukkig in de koesterende warmte
der genegenheid van haren dorren ouderdom voor die zon van jeugd.

II.
Toen Betsy beneden kwam, verontschuldigde zij zich vriendelijk,
dat zij zoo lang was opgehouden geworden en vroeg zij, of mama niet
liever in den salon kwam theedrinken, het was daar ruimer....
--Paul zou straks ook komen, sprak mevrouw Van Raat, terwijl Eline
haar een marmeren stoof onder de voeten schoof. Dan moest je samen
wat muziek maken, Elly, zal je?
--Goed, mevrouwtje, heel gaarne....
Mevrouw Van Raat haalde haar bril en haar haakwerk te voorschijn,
terwijl Betsy zich voor het theeblad, schitterend van zilver en
Japansch porselein, neêrzette. Zij sprak over het een en ander,
nieuwtjes van den dag, ook over het bal van eergisteren, bij de
Eekhofs, zij had zich goed geamuzeerd...
--En jij ook, Elly? vroeg mevrouw.
--Ja, uitstekend, mevrouwtje, heerlijk gedanst, en een magnifique
cotillon, heel aardig.
--En jij, Henk?
--O, Henk!
Betsy en Eline lachten beiden; Eline riep uit, dat hij veel te dik was
om te dansen; alleen een menuet zou hij nog heel elegant kunnen doen;
mevrouwtje wist, dat kwam nu weer langzamerhand in de mode.
Mevrouw lachte meê, en Henk dronk goedig zijn wasemend kopje thee uit,
toen er gebeld werd en Paul weldra binnentrad. Hij vertelde, dat hij
zoo juist van de Prinsengracht, van Hovel kwam, wien hij een visite
gemaakt had; gisteren avond had hij al naar den advocaat willen gaan,
maar hij was Vincent Vere tegengekomen, in de Hoogstraat, en hij had
zijn bezoek uitgesteld, om met nog een paar kennissen een glas wijn
op Vincents kamer te gaan drinken. Hovel was hem uitstekend bevallen
bij nadere kennismaking; hij was zeer humaan, zeer vriendelijk, en
zij waren overeengekomen, dat Paul met den volgenden Maandag beginnen
zou op zijn kantoor te komen werken.
Mevrouw Van Raat slaakte onwillekeurig een zucht van verlichting,
nu die lang besproken visite eindelijk was afgelegd. Den laatsten
keer dat zij haar zwager Verstraeten gezien had, meende zij, van
Paul sprekende, eenige ontevredenheid in hem bespeurd te hebben, en
zij rekende zeer, in zake haar jongste, op de hulp van Verstraeten,
die Pauls toeziende voogd was geweest, tijdens zijne minderjarigheid.
Betsy gevoelde, terwijl Paul sprak, iets, alsof het niet stond, dat
Henk toch zoo totaal zijn tijd "verlummelde" met zijn paard en zijn
honden.... Maar wat te doen; zij had al zoo dikwijls aangedrongen,
en het was er nu geen geschikt oogenblik toe, in het bijzijn der oude
mevrouw Van Raat.
--Kom Paul! riep Eline op eens, willen we wat gaan zingen?
Paul verklaarde zich bereid; hij stond op; Eline zette zich aan de
piano. Iederen Donderdag studeerden zij te zamen duo's in en zij
beroemden zich reeds op een klein répertoire. Paul had nooit les
gehad, kende nauwelijks pianospelen, maar van Eline ving hij nu en
dan een raadgeving, een aanwijzing op, die hij steeds trouw volgde,
en zij beweerde, dat wat hij met zijn stem vermocht te doen, hij aan
haar verschuldigd was. Hij hield nu reeds zijn mond goed open en zijn
tong tegen zijn ondertanden aan, maar heusch, hij moest les nemen,
bij Roberts.... Je kon eigenlijk zoo maar niet zingen zonder studie.
--Wat zullen we nemen? Une Nuit à Venise?
--Goed, best, Une Nuit à Venise!
Zij sloeg een muziekboek open, in rood leer gebonden, waarop in gouden
letters: Eline Vere prijkte.
--Maar galm hier en.... hier je hooge sol niet zoo uit, sprak
ze. Neem die liever in je middenregister en niet uit de borst. Dan
klinkt het veel melodieuser. En heel zacht beginnen, en hier, en
hier crescendeeren. En goed gelijk met me blijven op het laatst,
met het loopje, je weet wel. Nu... netjes Paul.
Zij speelde het voorspel van Lucantoni's duet, terwijl Paul met
een kuchje zijn stem verhelderde. En zij zetten te zamen gelijk en
zacht in:

"Ah, viens, la nuit est belle!
Viens, le ciel est d'azur!"

Zijn lichte tenor klonk een weinig broos en week, maar met een
aangeboren bevalligheid, op naast het glansrijke metaal van haar
sopraan. Zij vond er een genot in zoo samen te zingen, als Paul wat
bij stem was en naar raad wilde luisteren. Het scheen haar, of zij
steeds gevoeliger zong, wanneer een andere stem de hare vergezelde,
en vooral in de herhaling der fraze:

"Laisse moi dans tes yeux,
Voir le reflet des cieux!"

legde zij iets als het smachten eener Italiaansche liefde....
Het duet kreeg in haar geest meer dramatischen vorm; zij stelde zich
in gedachte voor met Paul, als den tenor, liggende in een gondel,
die tusschen de decors van een Venetiaansch kanaal voortgleed,
in den magneziagloed van het kunstmatige maanlicht. Haar droomende
verbeelding dacht heurzelve in het rijke toilet eener patricienne;
Paul in dat van een armen, jongen visscher en zij beminden elkaâr,
en lagen in zijn boot te droomen, al zingende, op de lagune. Voor
haar zat het publiek ademloos....

"Devant Dieu même
Dire: Je t'aime
Dans un dernier soupir....

Daar was het loopje, zij vreesde, zij vreesde.... Paul zou blijven
steken, zij relentiseerde.... neen, Paul bleef met haar samen en zij
genoot in de samenstemming van maat, terwijl hunne stemmen wegstierven:

"Dans un dernier soupir...."

III.
--Beeldig, beeldig, Eline! riep mevrouw Van Raat, die stil was
blijven luisteren.
--Je bent goed bij stem, Paul, sprak Betsy, om iets te zeggen.
--Nu, Eline, moet je alleen zingen! riep Paul, verheugd over zijn
succes.
Mina was onder het duet de couranten binnen komen brengen, het
Vaderland en het Dagblad, en Henk had er zich in verdiept, zoo
geruischloos mogelijk de krakende bladen omslaande.
--Maar Paul, wil je dan niet meer? vroeg Eline. Iets anders, of ben
je moê?
--Zing liever alleen, Eline....
--Ach neen, als je niet moê bent, wil ik liever nog een duet. Heusch,
ik vind het heerlijk zoo met je te zingen. Durf je uit de Roméo,
het groote duo?
--Heusch Eline, ik kan het nog niet goed, en het is zoo zwaar.
--Ach, verleden kende je het uitstekend, als je maar zacht en lief
zingt en je niet forceert met uit je borst te galmen. Kijk.... hier
deze heele passage in een tusschenstem zingen, vooral niet
schreeuwen....
Hij vroeg haar met een angstig gezicht nog eenigen raad over deze
fraze, over dien toon, en zij zeide, hoe hij doen moest.
--Kom, durf je? Maar vooral niet schreeuwen, dat is altijd
afschuwelijk, en.... blijven we steken, dan is het immers nog niets.
--Ach, wil je het probeeren, het is mij goed.

"Va! Je t'ai pardonné, Tybalt voulait ta mort!"

zong zij daarop met rijk gekleurde voordracht, en Paul antwoordde
met zijn recitatief en te zamen murmelden zij het

"Nuit d'hyménée, o, douce nuit d'amour!"

Opnieuw verrees de dramatizeering van het duo voor haren blik; het
vertrek van Juliette, Roméo, in zijn schitterend kostuum, op kussens
aan hare voeten liggend. En Roméo was Fabrice geworden, de nieuwe
baryton, en zij liet haar hoofd neêrzijgen op zijn schouder:

"Sous tes baisers de flamme
Le ciel rayonne en moi!"

Pauls stem wankelde zeer en klonk onzeker, maar Eline hoorde het
nauwlijks, dat hij het was, die zong: in hare gedachte bleef het
Fabrice met zijn zwaar geluid, en haar zang klonk op, klaterend en vol,
zonder dat zij meer dacht, hoe zij haar tenor overdekte.
Daar.... daar parelde de leeuwerik in den dageraad en zij stelde
zichzelve voor, ontsteld hangende in Fabrice's armen, terwijl zij
vroeg:

"Qu'as tu donc.... Roméo?"

"Ecoute, o Juliette!"

antwoordde Paul met vaster klank, nu hij een pooze had kunnen
rusten. Maar zij betuigde: het was niet de leeuwerik, het was nog
steeds de nachtegaal; het was niet de eerste zonnestraal, het was
nog steeds de teedere weêrschijn der maan en Fabrice bleef en het
orchest ruischte door in de akkoorden, welke zij der piano ontsloeg,
terwijl zij zwijgend in elkanders armen vielen. Bijwijlen, in de
korte pauzen van het duo, doemde de werkelijkheid ruw en wreed voor
Eline's geest terug, en dan zag zij niet meer het tooneel en Fabrice,
maar hun salon, en Paul, die het blad omsloeg. Maar nu, opnieuw viel
zij in: zelve begreep Juliette het gevaar, zoo Roméo langer toefde;
zij drong zelve, dat hij zou gaan en hij antwoordde:

"Ah! reste encor, reste dans mes bras enlacés!
Un jour il sera doux, à notre amour fidèle,
De se ressouvenir de ces douleurs passées!"

Dit was een passage waarin Pauls lyrische weekheid tot zijn recht kwam
en Eline hoorde, als glimlachend en voor goed uit den droom ontwakend,
hoe melancholiek en lief hij dit vermocht voor te dragen. Een wroeging
omving haar: zij gevoelde het, dat zij zooeven hem in haar genot
overjubeld had; ze zou nu oppassen....
En zij droeg de finale, minder in overweldigende wanhoop, dan in weeke
smachting voor, zoodat Pauls hooge borsttonen beter uitkwamen dan in
het begin, maar het visioen was voorbij, het tooneel, het publiek,
Fabrice waren verdwenen.

"Adieu, ma Juliette!"

zong Paul haar toe en zij antwoordde met een lichten kreet, waarin
hij instemde:

"Toujours à toi!"

IV.
--Heerlijk, heerlijk zoo te zingen! riep Eline in extaze uit en ze
vloog op en omhelsde mevrouw Van Raat met bruisende onstuimigheid. En
zingt Paul nu niet lief, mevrouwtje, en is het niet onverantwoordelijk,
dat hij geen les wil nemen? U moest hem eigenlijk dwingen....
Maar Paul beweerde, dat Eline hem reeds mooi genoeg les gaf, en dat
ze hem nog eens zich zou laten doodzingen met hare moeilijke duo's;
Eline echter meende, dat hij het er perfect had afgebracht.
Betsy zuchtte, in stilte, van verademing na het bruyante afscheid
der Veroneesche geliefden, dat onder het geschilderd plafond en
tusschen de peluche draperieën van haar salon haar te zwaar en te
luid in de ooren had geklonken. Eigenlijk vond ze het een vreeselijk
geblèr! Waarom zong Eline liever niet iets aardigs, iets luchtigs
uit de een of andere bouffe!
Het gesprek begon, nu Eline en Paul zich hadden neêrgezet, weder
algemeen te worden, over kleine nieuwtjes van den dag, over de drukte
in de straten, nu het weldra St. Nicolaas was, tot het halftien sloeg
en Mina zeggen kwam, dat het rijtuig voorstond.
--Het is ook mijn uurtje, sprak mevrouw Van Raat, langzaam opstaande,
en Eline huppelde neuriënd weg, om haar goed in het boudoir te halen,
een bonten rotonde, een wollen doek, een capuchon.
Zij liet zich zorgvuldig inmoffelen door haar lieveling, en pakte
voorzichtig haar bril en haar handwerk bijeen in hare réticule. Daarna
kuste zij hen allen, zich tot hen buigend met de langzame bewegingen
eener vermoeide, oude vrouw en Henk en Paul lieten haar uit en hielpen
haar in de mollige, satijnen kussens van den coupé.
Het rijtuig rolde weg, en mevrouw Van Raat hoorde nog een geruisch
in haar ooren als van zingende stemmen en zij glimlachte weemoedig,
terwijl zij het beslagen glas van het portier afwischte, om naar
buiten te zien, waar de sneeuw vuil en bezoedeld neêrlag in den glans
der lantarens, en ze dacht aan den tijd, toen ze naar de opera ging,
met haar man....
Paul bleef nog een uurtje en stapte toen op, na een stevig glas
wijn op zijn duo's gezet te hebben.... Toen hij vertrokken was,
ging Eline naar boven, om wat op te redderen, zooals zij aan Betsy
zeide. Het was koud in Eline's zitkamer, maar de koelte verfrischte
hare wangen en hare handen, verhit door de lauwe atmosfeer van den
overwarmen salon. Zij wierp zich neêr op de Perzische kussens, hief
heur hand omhoog en streelde het blad der aralia, in een houding, die
haar lief was. En zij glimlachte, terwijl haar oogen zich vergrootten
in een droomerig gestaar, en dacht aan Fabrice met zijn mooien baard
en zijn prachtige stem. Hoe jammer, dat Betsy niet meer van de opera
hield! Zij gingen er zeer weinig heen en zij was er toch zoo dol
op. Ze zou mevrouw Verstraeten eens netjes, op een discrete wijze,
doen blijken, dat zij haar wel eens een enkelen keer kon vragen; meneer
ging toch nooit, en mevrouw inviteerde meestal den een of den ander op
haar vierde plaats, nu eens Freddy, dan Paul.... waarom haar ook niet?
Eensklaps sprong zij op, geprikkeld door een plotselinge gedachte:
Fabrice had gisteravond voor de derde maal gedebuteerd: de eerste
maal was hij opgetreden in Hamlet, daarna in le Tribut de Zamora,
waarin zij hem gezien had, gisteren in Guillaume Tell....
Zij liep haar kamer uit en boog zich over de leuning der trap.
--Mina, Mina! riep ze.
--Ja juffrouw! antwoordde Mina, die juist in de vestibule liep met
een blad vol wijnglazen.
--Breng me de couranten eens, als meneer en mevrouw ze gelezen hebben,
wil je?
--Goed juffrouw, dadelijk.
Zij keerde terug en wierp zich weêr op den divan. En ze lachte om
zichzelve, daar heur hart klopte van nieuwsgierigheid. Het idée! Wat
kon het haar eigenlijk schelen!
Daar hoorde zij Mina de trap opkomen; zij bracht beiden, het Vaderland
en het Dagblad.
--Als u blief, juffrouw.
--Dank je wel, Mina, zeide Eline onverschillig en nam de couranten
loom aan.
Nauwlijks echter had de meid de deur achter zich gesloten, of zij
vouwde kreukend en krakend het Vaderland open, en zocht met tintelende
oogen in het Kunst- en Letternieuws, en ze las:

"De Fransche Opera."
"Niemand zal het zeker na Hamlet en Le Tribut de Zamora
betwijfeld hebben of de heer Theo Fabrice zou genade vinden in
de oogen van de abonné's onzer Fransche Opera, en men kan zich
dus alleen verwonderen, dat er zich nog drie stemmen tegen den
schitterenden baryton verklaarden. Opnieuw gaf de heer Fabrice,
in Tell, bewijs hoe hij ten volle geschikt is om het emploi
van Baryton van den Grand Opéra alhier te vervullen, zoodat
wij ons van harte in zijn aanneming verheugen kunnen. Aan een
forsch en goed geleid orgaan paart de verdienstelijke artist
een hartstochtelijke en toch gepaste actie, die van studie
getuigt. In het duo met Arnold (1e acte) en het groote trio,
in de scène met Jemmy, gaf Fabrice een grootere volmaaktheid
dan men meestal op ons tooneel gewend is, te hooren...."

En Eline knikte glimlachend, goedkeurend; het was inderdaad volkomen
waar; en zij las het artikel uit, zich verheugend in zijn succes,
en zocht vervolgens hoe het Dagblad over hem oordeelde.


Hoofdstuk VII.

I.
De Ferelijns bewoonden in de Hugo de Grootstraat boven een kruidenier
een klein appartement, een suite met een keuken en een kabinetje op de
eerste, en twee kamers met twee kabinetjes op de tweede verdieping. Zij
leefden daar in een drukkende bekrompenheid, een benauwde zuinigheid;
Frans was door zijn ouders weinig nagelaten geworden en moest dus met
vrouw en kinderen leven van zijn klein verlofstractement. Zij hadden
zich in Den Haag gevestigd, in de stad, waar zij beiden, van hun
kindsheid af, hadden gewoond, waar zij elkaâr hadden leeren kennen,
waar zij hun vrienden en hun meeste souvenirs dachten terug te zullen
vinden, hoewel Frans er wel eens over sprak, dat zij verstandiger
zouden handelen zich in een kleinere stad te vestigen. Maar ook
Jeanne's vader, de heer Van Tholen, gepensionneerd rezident, woonde
nog in Den Haag, zeer eenzaam, wegens zijn moeilijk karakter weinig
meer gezocht door oude vrienden en bekenden, en langzamerhand verlaten
door zijn kinderen, die huwden of eene betrekking zochten. Daarom had
Jeanne haar man ook overgehaald, niettegenstaande hun kleine beurs,
in Den Haag te blijven. Zij zou zuinig zijn, beloofde zij, en zij
hield woord, weinig spaarzaam van aard, maar nu gedwongen te zien op
iederen cent, dien ze uitgaf.
Zoo bleven zij in Den Haag, trots vele teleurstellingen, Jeanne
vond heur vader in de vier jaren, waarin zij elkaâr niet gezien
hadden, oud geworden, ontevredener en prikkelbaarder, dan zij hem
zich vroeger herinnerde. De tijden van vroeger waren voorbij,
dacht zij; de vroolijke jeugd in de ouderlijke zonnige woning,
met haar moeder en haar broers en zusters; haar onschuldige
guitenstreken met vriendinnetjes van school; haar meisjesdroomen
onder de seringen en jasmijnen van hun tuin; haar engagementstijd,
vol idealistische hersenschimmen, met Frans. De souvenirs, die zij
in Holland meende terug te vinden, waren wijd en zijd verspreid,
als verdorrende bladeren, en hoe zij in Indië's hitte ook heimwee
had gehad naar de vocht en den mist van het vaderland, nu, gebukt
onder haar teleurstellingen, gebukt onder haar gedwongen zuinigheid,
verlangde zij weder naar dat materieel kommerlooze buitenleven, dat
zij in de Kadoe, tusschen haar koe en haar kippen, genoten had. En
toch, dapper trots haar zwakte, hield zij den kamp met de duizende
kleine beslommeringen van het dagelijksche leven vol. Dokter Reijer
kwam hare Dora steeds om den anderen dag bezoeken, maar ze meende
in den gezochten, jongen dokter een zenuwachtige haast te bespeuren,
die hem zijne visite als bij seconden deed aftellen. Hij bleef even,
luisterde aan Dora's borstje, zeide geruststellend, dat haar hoest
losser werd, drukte Jeanne nog eens op het hart, het kind niet
uit te laten gaan en vertrok in zijn coupé, terwijl hij met een
gouden potlood in zijn boekje noteerde en de namen zijner drukke
clientèle nazag. Frans zelven had hij, om zijn zware hoofdpijnen en
zijn koortsen, een consult aangeraden met een professor in Utrecht,
wien hij over den patiënt reeds lang uitvoerig geschreven had en
Frans was naar Utrecht gegaan en teruggekomen, ontevreden over de
vage, bedekte wijze, waarop de professor zich had uitgelaten. Zoo
dokter Reijer nu Dora bezoeken kwam, ging Frans weg, geërgerd over
hem en zijn Utrechtschen professor, die met hun beiden hem nog
niet konden genezen, en hij begroef zijne hoofdpijn, die hem in het
achterhoofd hamerde en zijne rillende huiveringen, die over zijn rug
als sijpelingen van koud water vloeiden, in eene norsche eenzaamheid
op zijn eigen kantoortje, het kabinet der eerste verdieping. Iets als
eene wroeging omving hem dan wanneer hij Jeanne, alleen, boven met den
dokter hoorde praten en Dora met haar zeurig stemmetje hoorde krijten,
als het kind tegenstribbelde en zich niet wilde laten onderzoeken,
maar toch: hij stond op; alle doktoren waren kwakzalvers, die hem
wel veel wijsheid konden vertellen, maar die hem, als hij ziek was,
toch niet genezen konden....

II.
Jeanne ging met den dokter, nog pratende, de trap af, en Frans hoorde
in zijn kabinet hoe Reijer naar hem vroeg, hoe zij iets antwoordde
en de meid riep, om den dokter uit te laten. Daarop kwam zij binnen,
terwijl het koetsje weldra op straat wegratelde.
--Stoor ik je? vroeg zij met hare zachte, onderdrukte stem.
--Neen, zeker niet, waarom?
--Waarom ben je niet even boven gekomen, Frans? Reijer heeft tweemaal
naar je gevraagd.
Hij haalde de schouders op.
--Het is toch voor niets! sprak hij wrevelig; ze sturen je naar
beroemdheden in Leiden en Utrecht, die je een tientje laten betalen
voor een praatje van een paar minuten....