Eline Vere: Een Haagsche roman - 08

Total number of words is 4622
Total number of unique words is 1490
46.0 of words are in the 2000 most common words
62.0 of words are in the 5000 most common words
69.8 of words are in the 8000 most common words
Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
in de opera zag... Hij was het, die haar den waaier gestuurd had, met
dat bescheiden: Mlle E. Vere, op het adres; hij had gezien, dat zij
gisteren den waaier gebruikt had, en hij zou het haar wellicht eenmaal
laten raden uit een enkelen blik, uit een enkelen klank zijner stem....
Zij glimlachte om dat romantizeeren harer fantazie en eensklaps schoot
er als een bliksemstraal door haar geest... Het heugde haar: verleden
zomer, op de tentoonstelling van schilderijen in de Akademie, had zij
waaiers van Bucchi gezien, onopgemaakt, en uitgespannen achter glas, en
zij herinnerde zich nu plotseling ze zeer bewonderd en den wensch geuit
te hebben er een te bezitten.... Wie had de fijne opmerkzaamheid gehad,
haar nu dat verlangen te bevredigen? Met wie was zij geweest in die
tentoonstelling? Met Emilie De Woude, met Georges misschien.... Georges
kon toch niet.... Of, haar danseur, die haar ten huwelijk had gevaagd,
dien zij had afgewezen? Ach, het was te dwaas, ze gaf het op, ze wilde
er niet meer over denken.... eenmaal zou ze het toch wel weten....
Door de Parkstraat en de Oranjestraat was zij in het Noordeinde
gekomen en zij naderde reeds den platenwinkel, toen haar op eens de
vrees omving, of de winkelier het niet dwaas zou vinden, dat een jong
meisje het portret van een acteur kwam koopen. Zij geloofde, dat zij
nooit zou durven... maar daar stond zij reeds voor den spiegelruit,
waarachter groote gravures en fotografieën, beelden in biscuit en
terracotta, tal van andere kleinere kunstvoorwerpen uitgestald waren,
en haar oog viel dadelijk op een ris portretten, acteurs en actrices
van de opera, met hun namen er onder geschreven: Estelle Desvaux,
Moulinat, Théo Fabrice...
--Kom Ben! sprak ze en duwde het kind zachtjes de deur in. Eenige
dames zochten in den winkel fotografieën uit en zagen haar aan. Zij
kon het niet helpen, maar ze meende waarlijk, dat zij even bloosde
onder haar witte tulle voiletje.
--Mag ik nieuwjaarskaartjes van u zien, zooals er voor aan het raam
liggen? vroeg zij den winkelier, die haar naderde, Niet aan die
beeldjes komen, Ben.
Een menigte van kaartjes werden haar getoond. Ze bezag ze aandachtig,
nam ze met de tippen harer geschoeide vingeren op, en legde er eenige
terzij. Daarna zag zij hier en daar rond, bespeurde een stapel
portretten en vatte die met haar loome onverschilligheid aan. Er
waren er bij van Fabrice.
Welke zou ze nemen? Dit melancholieke, in het zwart fluweelen kostuum,
met den kanten kraag, van Hamlet; dit als Tell? Neen, hier dit, als
Ben Saïd, zooals ze hem voor het eerst gezien had. Maar zij zou er
ook nog een nemen van Moulinat, den tenor, en een van Estella Desvaux,
de forte-chanteuse; dan frappeerde het niet, dat zij eigenlijk alleen
voor Fabrice was gekomen. Maar dàn kon zij nog wel een tweede van
Fabrice er ook bij nemen, als Hamlet.
--Wil u me die kaartjes geven en, hier, deze vier portretten.
--Mag ik ze u laten bezorgen?
--O, neen, geeft u het maar meê, ik zal u dadelijk betalen. Hoeveel
is het te zamen?
Zij betaalde en nam het enveloppe aan, waarin de winkelier de platen
gesloten had, en ze ging heen met Ben aan haar hand, en verbeeldde
zich, dat de dames, nog altijd bezig met haar fotografieën, haar
weder aanzagen, als wilden zij heur gedachte doorgronden.

II.
Een glans van genoegen overstraalde Eline's gelaat, nu zij weder buiten
was, en nu zij gedurfd had, en zij gevoelde zich zeer vriendelijk
en sprak telkens als een lief moedertje tegen Ben. En toen zij in
de Hoogstraat Jeanne Ferelijn bespeurde, die melancholiek, in haar
wintermantel wijd als een zak, en met haar eenvoudig zwart hoedje op,
aan de overzijde liep zonder haar te bemerken, stak zij haastig, Ben
medetrekkend, de straat over, tusschen twee rijtuigen, en zij sprak
Jeanne aan, glimlachend en vol hartelijkheid. Zij liepen te zamen een
eind op, en Jeanne vertelde haar, dat het zeer goed met Dora ging,
maar dat zij een kindermeisje had moeten nemen, dat zij de kinderen
niet altijd onder de hoede van Mietje durfde laten, die zoo slordig
was en zoo weinig attent en dat dit haar financieël wel eenigszins
drukte. Eline dwong zich oplettend te zijn bij het verhaal der nieuwe
beslommering; Jeanne sprak echter weldra opgewekter over haar vader,
den heer Van Tholen, en over dokter Reijer, waarmede zij thans beter
overweg kon. Nu zij opmerkte hoe sympathiek Eline haar aanzag, en
hoe lief zij Ben een enkele maal vermaande, rakelde zij eenige oude
herinneringen op uit haar schooltijd, en zij lachten beiden om een paar
guitenstreken, eertijds bedreven, en om de kersen, die zij snoepten uit
Eline's capuchon. Jeanne berispte zichzelve, dat zij op het dinertje,
onlangs bij de Van Raats, zulk een onaangenamen indruk van Eline had
kunnen ontvangen; zij vond haar nu eenvoudig en hartelijk.
--Maar laat mij je niet langer ophouden, Eline, sprak zij, eensklaps
stilstaande; ik heb eenige vervelende commissies te doen; ik moet
een paar pannen bestellen, en een melkkan. Mietje heeft kans gezien
me er een te breken.
--O, ik heb niets te doen, ik ga zoo ver met je meê, wanneer je het
niet vervelend vindt, en wanneer Ben niet moê is. Ben je moê, kleine
baas? Neen, niet waar? Hij kan al zoo flink loopen!
Zij liepen verder op en Jeanne bestelde de pannen en Eline koos in
een porceleinwinkel een melkkan voor haar uit. Intusschen bleef zij
vol van haar eigen gedachten over Fabrice en zij gevoelde soms een
onweêrstaanbaar verlangen, om het enveloppe, dat zij in haar eene hand
droeg, te openen en zijn portretten te zien. Ze hield zoo dol veel
van muziek, en Fabrice zong met zoo iets innigs, met veel meer gevoel
dan andere acteurs. Hij was nog jong, geloofde zij; hij zou later
zeker zeer veel naam maken en in Parijs worden geëngageerd. Jeanne
ging nooit naar de opera en had hem dus denkelijk nooit gezien....
Zou zij, Eline, hem wel eens tegenkomen in de straten? En hoe zou
hij er uitzien in zijn gewone kleeren? Ze zou eens, des morgens
vroeg, een boodschap verzinnen, ten einde de opera te passeeren;
mogelijk was het dan repetitie geweest, en zou zij de artisten in den
omtrek van het gebouw ontmoeten. Vervuld van haar eigen berekeningen,
hoorde zij niet altijd wat Jeanne haar verhaalde, maar zij bleef haar,
wandelende aan heur zijde, aanzien met die oogen en dien glimlach,
welke zoo betooverend lichtvol en Eline's grootste innemendheid waren.
Zij waren intusschen omgekeerd en zij nam nu afscheid bij den Hoogewal.
--Nu adieu, ik kom je eens gauw opzoeken, Jany, en mijn groeten aan
Ferelijn. Zal je het doen? Kom Ben, geef mevrouw een handje.
Jeanne gevoelde, in haar behoefte aan teederheid, iets als een lauwe
warmte haar doorstroomen bij den klank van dien naam, Jany, een
herinnering aan vroeger, aan haar jongemeisjesjaren, toen iedereen
haar Jany noemde, Jany....
En zij haastte zich naar de Hugo de Grootstraat vol moed en
vroolijkheid, verlangende naar haar klein binnenhuisje, haar man en
haar schatjes van kinderen....
Eline glimlachte heimelijk, terwijl zij zich door het Willemspark
naar huis begaf. De dorre takken boven haar glinsterden van den rijp,
en in de vriezende lucht was het helder en klankrijk, als vol van
onbestemde echo's.... Zij gevoelde een aandrang om haar geluk in die
ruime atmosfeer uit te galmen met een schitterende roulade....
Was zij dan een klein beetje.... gecharmeerd.... op dien cabotin?
Ach, het was te dwaas, hij zong alleen maar goed!


Hoofdstuk X.

I.
Groote, zich rekkende schaduwen, als dansende, zwarte schimmen,
wierpen de vlammen in de kachel over den muur en het plafond der
donkere kamer. Voor een seconde bleef er dan een lichtglans hangen
aan een antieke zilveren kan op een gebeeldhouwd buffet, dat, als een
donkere massa, een hoek vulde, aan eenige antieke borden en pullen
tegen den wand....
Vincent Vere lag uitgestrekt op zijn divan, en zag bij die telkens
herhaalde lichtflikkeringen met halfgesloten oogen rond. Die vreemde,
met rossen gloed doorschoten, somberheid van het vertrek deed hem
aangenaam de alledaagschheid van zijn in de Spuistraat gehuurde kamers
vergeten, waar een enkel kostbaar voorwerp van hemzelven vloekend
afstak tegen de versleten burgerlijkheid van het ameublement. En hij
mijmerde een pooze in die dantesque schemering....
Hij gevoelde zich in de laatste dagen zeer uitgeput. Een matheid
verlamde zijn ledematen; het scheen hem of er lauw water door
zijn aderen vloeide in plaats van bloed; een mist scheen somwijlen
over zijn hersenen te hangen, zoodat hij niet denken of zich iets
herinneren kon. Zijn geaderde oogleden vielen kwijnend over zijn
fletsen, lichtblauwen blik; zijn onderlip scheen als moede neêr te
hangen en er groef zich daardoor een trek om zijn kleinen mond, die
hem iets zeer lijdends gaf. Vaak had hij zich zoo gevoeld, maar thans
gaf hij de schuld aan de atmosfeer van Den Haag, die hem deed stikken,
en hij verlangde naar veel ruimte en veel lucht, en begreep niet hoe
hij er toe gekomen was, zich te begeven naar een stad, die zoo weinig
aantrekkelijkheid voor hem gehad had.... Ja, het heugde hem, door den
nevel van zijn uitputting heen: hij had een wijle van rust gewild,
na al zijn rusteloos trekken en reizen, maar nu reeds werd hij, trots
zijn vermoeidheid, door een nervoziteit geprikkeld om zich opnieuw
in een maalstroom van veranderingen te werpen. Rust en eentonigheid
verdoofden hem, en niettegenstaande zijn zwakte, bevocht hem steeds
een aandrang naar veel beweging, naar veel handeling; een verlangen
naar telkens wisselende verschieten, naar een horizon, die steeds
week. Toch miste hij alle energie om zich aan eenig werk met kracht
te wijden, terwijl zijn veranderlijkheid hem steeds voortdreef in
een rusteloos zoeken, naar een kring, een omgeving, een betrekking,
waarin hij zich thuis zou gevoelen, en die hij niet vond.
De twee weken, welke hij thans in Den Haag had doorgebracht, schenen
hem een eeuw van verveling toe. Den dag, nadat hij Betsy en Eline in
de opera gezien had, was hij bij de Van Raats komen koffiedrinken
en had hij Henk vijfhonderd gulden te leen gevraagd: hij wachtte,
binnen een paar dagen, geld uit Brussel, naar hij zeide, en zou zijn
neef zoo spoedig mogelijk deze schuld afdoen. Henk, die hem kende
als zeer vergeetachtig in zulke kwijtingen, had echter niet willen
weigeren en hem de gevraagde som ter hand gesteld, en Vincent leefde
nu, terwijl het geld hem den eenen dag als water tusschen de vingers
slipte, en hij den anderen, met een bijna bekrompen gierigheid,
een dubbeltje poogde uit te winnen, in zijn doffe zwakte voort,
terwijl de wissels uit Brussel zich wachten lieten.
Over de toekomst bekommerde hij zich weinig, hij had steeds geleefd van
het eene uur op het andere; hij had dagen van weelde gekend in Smyrna,
en honger geleden in Parijs en Londen, maar in welke omstandigheden
ook, steeds had hem die koorts naar afwisseling voortgejaagd in een
ontevredenheid met het tegenwoordige; nu gevoelde hij zich eensklaps,
terende op zijn vijfhonderd gulden, zoo gedésoeuvreerd, dat de last
zijner lusteloosheid hem somwijlen zijne zwakte vergeten deed.
Zoo mijmerde hij voort, starende in de duisternis, doorschoten met
de rosse vlammen, die de meubels telkens met spookachtig relief uit
het donker deden verschijnen. Hij mijmerde voort in een troosteloos
pessimisme.... Waarom zou hij niet zijn zooals hij was? Hij zou weder
geld noodig hebben en hij zou het krijgen op welke wijze ook, quand
même; waarom niet? Er was geen goed en geen slecht in de wereld; alles
was zooals het wezen moest en het gevolg van een aaneenschakeling
van oorzaken en redenen; alles had recht van bestaan; niemand kon
iets veranderen aan wat was of zijn zou; niemand had een vrijen wil;
ieder was een gestel, een temperament en kon niet anders handelen,
dan volgens de eischen van dat temperament, overheerscht door omgeving
en omstandigheden; dàt was de waarheid, die de menschen steeds met
hun kinderachtig idealisme, zeurend over deugd en met een handjevol
religieuze poëzie, zochten te bedekken....
--O God, wat een bestaan is toch het leven! dacht hij en vatte
het hoofd in de handen, terwijl zijn vingers door het krullende
lichtbruine haar woelden. Dit leven tenminste dat ik nu leid, zou
mij binnen een jaar dood of dol maken. Morgen is als vandaag, niets,
niets, eentonig flauw....
En hij wierp zich als in een zee van herinneringen en overdacht wat
hij doorleefd had, en verschillende oorden en steden doemden voor
zijn geest op....
--En toch, wat een gezwoeg voor niets! murmelde hij en zijn oogen
sloten zich, terwijl eensklaps een sluier over zijn heugenis scheen
neêr te dalen, en een licht zweet hem op het voorhoofd parelde. Het
suisde in zijn ooren en een onbepaalde ruimte, iets schrikwekkend
wijds rolde zich plotseling uit voor zijn gesloten blik....
Maar die zwakheid, een flauwte nabij, duurde slechts eenige seconden;
een diepe zucht slechts hief zich nog op uit zijn borst....

II.
Daar hoorde hij vlugge stappen de trap opdraven, en een vroolijke
stem wisselde eenige woorden met de juffrouw uit den galanteriewinkel
beneden. Hij wachtte eenige kennissen dien avond.
De deur werd geopend....
--Bliksems wat donker! Het lijkt hier wel de hel met dat vuur.... Waar
zit je, Vere? riep Paul Van Raat, bij de deur stilstaande.
Vincent rees op en kwam hem te gemoet en vatte Paul bij de schouders.
--Hier, old chap, schrik niet.... Wacht, ik zal de lamp opsteken.
Hij zocht lucifers, stak twee ouderwetsche lampen aan, die op den
schoorsteen stonden, en knipte met de oogleden, door het schijnsel
verblind. Het dantesque waas, dat over de kamer hing, was aanstonds
door het gele petroleumlicht weggewischt, en de eenige gezelligheid
bleef nog de goed brandende kachel, terwijl het antieke buffet met
de zilveren kan en enkele Oostersche voorwepen verdwaald schenen
tusschen het oude ameublement van rood Utrechtsch trijp, versleten tot
den draad, en het antieke porselein tusschen de leelijke, goedkoope
gravures en chromolithografieën aan den muur in een aristocratische
misplaatstheid scheen opgehangen.
Het was de eerste maal, dat Paul Vincents verblijf binnentrad en hij
bezag de kan en de borden en bewonderde ze.
--Ja, ze zijn nogal mooi in hun soort; de kan lekt, maar het drijfwerk
is heel fijn, zie eens. Ik ben vandaag naar een ouden jood gegaan,
een antiquaire, om die dingen van de hand te doen. Het is au fond
ballast. Hij zou morgen komen. Of misschien heb jij er lust in? Zij
zijn à prendre!
--Neen, mijn kamer, of mijn atelier, zooals je wilt, is al zóo vol.
--Nu, een paar borden meer of minder....
--Neen, merci.
--Ja, ik doe ze ook liever aan den jood weg. Als ik kan, zie ik hem
dan nog in den nek, weet je, en daarvoor zou ik met jou natuurlijk
te eerlijk zijn.
--Zeer verplicht. En als hij fijner is dan jij?
--Ach, dan ziet hij mij in den nek. Dat is altijd zoo in de wereld,
nietwaar? Je hebt zeker al thee gedronken?
--Ja .... neen, dank je, laat maar .... maar zeg, hoe lang blijf je
nu hier in Den Haag?
Ze hadden zich neêrgezet en Vincent trok zijn schouders en zijn
wenkbrauwen op. Dat wist hij werkelijk niet; hij had nog geen
inlichtingen ingewonnen omtrent de betrekking bij de kina-onderneming
op Java, maar hij had gehoord, dat men er liefst een chemist voor
wilde hebben, en dat was hij niet. Hij zou er dus denkelijk van afzien,
en daarbij geloofde hij, dat hij het Indische klimaat niet zou kunnen
verdragen. Intusschen, blijven in Den Haag, en er iets zoeken, daar
was geen kwestie van. Den Haag begon nu al te vervelen; het was er
kleinsteedsch: iedereen kende elkander, ten minste van aanzien, en
men ontmoette er overal de zelfde menschen, criant vervelend! Hij
wist nog niet, wat hij zou doen, maar hij wachtte eerst brieven en
geld uit Brussel. En hij eindigde met Paul te vragen of deze hem,
voor een paar dagen, honderd gulden kon leenen. Paul geloofde wel,
dat hij zou kunnen, maar hij wist het niet zeker.
--Je zou me waarlijk er meê een dienst doen. Hoor ik het dan van je,
morgen bijvoorbeeld? Of vindt je me indiscreet?
--O, volstrekt niet, in het geheel niet. Ja, goed, ik zal zien, morgen.
--Nu, ik dank je bij voorbaat. Je weet, de beide Erlevoorten en De
Woude komen van avond ook. Ik had gevraagd, of ze een glas wijn kwamen
drinken, sprak Vincent op een anderen toon.
--Ja, ik sprak ze vanmiddag op de Witte, antwoordde Paul.
Vincent leunde achterover tegen de oude, roode bank en het licht van
de lampen wierp een vale tint op zijn geelbleeke gelaatskleur. Een
zeer vermoeide trek grifte zich om zijn lippen. Het trof Paul, hoe
Vincent geleek op een portret van zijn oom Vere, Eline's vader,
terwijl hij, in zijn liggende houding, zijn arm met een gebaar,
dat Paul bij Eline zelve vaak had opgemerkt, onder het hoofd boog.

III.
Na eenigen tijd, over negenen, kwam Georges De Woude van Bergh en
het laatst Etienne Van Erlevoort binnen, die de verontschuldigingen
van zijn broêr, welke verhinderd was geweest mede te komen,
overbracht. Otto gevoelde geen sympathie voor Vincent, ofschoon hij
met dezen nooit de minste onaangenaamheid gehad had; in zijn eigen
degelijk, kalm, mannelijk karakter, waarvan het gezonde evenwicht zich
nooit verbrak, in zijn hartelijke flinkheid kon hij geen vriendschap
koesteren voor iemand, die zich, naar zijn meening, geheel en al
beheerschen liet door een ziekelijke nervoziteit, zonder ooit eenige
geestkracht in te spannen, om er zich boven te verheffen. Otto was
een van de weinigen, die Vincent niet vermocht tot zich te trekken;
bijna ieder gevoelde in zijn omgang wel iets, dat terugstiet, maar
dat tevens later zeer aantrok; iets als een zoet vergift, waarmede
men eerst bekend moest zijn, als een bedwelming van opium. Door
zijn voortdurend reizen had Vincent veel menschenkennis, of liever,
veel tact verkregen om met allerlei lieden om te gaan, en hij kon,
zoo hij wilde, den schijn van welk karakter ook aannemen, met het
zelfde gemak, waarmede een slang zich lenig wringt in verschillende
bochten of een goed acteur verschillende rollen vertolkt. Maar Otto,
in een onbewuste fierheid op zijn gezonde kracht, die recht door zee
ging, minachtte Vincent om de vergiftige bekoring welke hij van zich
kon doen uitstralen en waardoor een ander zich verleiden liet.
Een blauwige rook wolkte weldra door het vertrek, daar Vincent
sigaren had geprezenteerd; alleen hijzelve rookte niet. Hij had een
paar flesschen St. Emilion uit een kast gehaald, ontkurkte ze en
zette vier wijnglazen op de tafel. Etienne, luidruchtig als altijd,
verhaalde in een sterk gekruid jongelui's-patois tal van anecdoten
en histories, met een mimiek en gebaren, die hem iets gaven van een
gentlemanlike comiek uit een café-chantant. Paul en Georges lachten,
Vincent echter haalde met een blasé-glimlachje zijn schouders op,
en terwijl hij inschonk, murmelde hij minachtend met zijn lichte stem:
--Wat een kind ben je toch, Eetje, Eetje!
Etienne trok zich de opmerking niet aan, en voer voort, terwijl hij
in het geheel geen gaas meer over zijn stijl plooide, en de anderen
luisterden toe, behagelijk de bouquet van hun wijn genietend. Vincent
bleef Etienne echter voor den gek houden.
--Wat een stoute jongen is die kleine Erlevoort, om zulke dingen te
durven vertellen, hè? Wat een ondeugd! sprak hij en de spotzieke lach
om zijn lippen had zoo iets aanmoedigends en innemends, dat Etienne
nog niet uit het veld geslagen werd.
Vincent schonk nog eens in en Georges prees zijn wijn. Hij was onder
jongelui weinig spraakzaam en amuzeerde zich met een stil genot,
daar hij alleen voor dames de moeite nam al het schitterende schuim
zijner conversatie te doen sprankelen. Vincent vroeg hem het een en
ander omtrent zijn werkkring op Buitenlandsche Zaken, terwijl Etienne
ernstige waarschuwingen aan Paul deed, die hem ongeloovig aankeek.
--En later wordt je dan zeker naar de een of andere plaats
gedetacheerd, nietwaar? vroeg Vincent.
--Dat kan gebeuren, antwoordde Georges.
--Het is ten minste een betrekking, waarin je nog het een of ander
zien kan. Maar hoe iemand zijn gansche leven op een bureau slijten
wil, is me onbegrijpelijk. Ik zou dood zijn voor mijn tijd. Daar heb
je nu Erlevoort, ik meen je broêr, Eetje....
--Nu, laat Otto maar loopen, sprak Paul. Die maakt een schitterende
carrière, dat zal je zien....
--Je weet, Otto is voor minister of gouverneur-generaal in de wieg
gelegd.... ten minste dat beweert de oude vrouw altijd. Ik ben alleen
de verschoppeling van de familie! riep Etienne.
--Ja, het bedorven jongetje, hè, lachte Vincent. Hoe ver ben je nu
met je studies?
--Ik, wel ik moet candidaats doen, maar ik loop geen college, ik
studeer hier in Den Haag.
--Vindt je het hier dan zoo genotvol in jullie Den Haag? vroeg Vincent
met een toon van minachting op dien plaatsnaam.
--Ja, het gaat vrij wel....
--Hoe is het in godsnaam mogelijk! Jullie zijn dan toch al met
bitter weinig tevreden, of liever jullie weten volstrekt niet wat
er eigenlijk in de wereld is. Den Haag maakt mij slaperig en suf,
er hangt iets soezigs in de lucht....
--Kom, dat zal wel aan jou liggen, lachte Paul.
--Het is mogelijk en het ligt ook zeker aan mij, dat ik zoo een leven
als de meesten van jullie leiden, geestdoodend vind. Wat voeren jullie
nu uit! Je loopt hier altijd rond in een heel klein kringetje, net
een paard in een tramwayspel op de kermis. Je hebt in je betrekking,
als je er een hebt, altijd dezelfde bezigheidjes en daarna dezelfde
amuzementjes. Het is insipide, hoor!
--Maar wat wil je dan hebben, dat we doen? vroeg Georges.
--Mijn God, leidt voor mijn part zoo een plantenleven voort, maar
ik begrijp niet, dat jullie niet eens verlangen er uit te gaan,
de wereld eens te zien....
--En jij, jij hebt nu, zooals je het noemt, de wereld gezien,
nietwaar.... en wat heb je nu....? Je hebt twaalf ambachten en
dertien ongelukken gehad, en je hebt op het oogenblik het toch ook
niet schitterend ver gebracht! riep Paul, een weinig ontstemd over
de minachting, waarmede Vincent hem beoordeelde.
Er lichtte even achter zijn lorgnet een vinnige schicht uit Vincents
fletsen, blauwen blik, terwijl zijn dunne lippen zich vastsloten in
hun glimlach.
--En je vergeet je plichten als gastheer met je filozofie! riep
Etienne, op zijn leêg glas tikkend.
--Ach, het is mogelijk, dat ik wat onrustiger van temperament ben
dan jullie; dat zal de heele chose zijn! sprak Vincent kwijnend;
hij schonk de glazen nog eens in en liet zich mat neêr op de bank,
naast Georges, en zijn oogen dwaalden vermoeid door het vertrek.

IV.
Het was zeer warm geworden en de rook der sigaren scheen, als een
tastbaar waas van het plafond neêr te hangen. Vincent zette de deur
open. Etienne, die weinig wijn verdragen kon, was zeer opgewonden
geworden, had roode kringen onder zijn oogen gekregen en zijn
glas gebroken. Georges en Paul amuzeerden zich steeds om zijn
grappen. Vincent echter bleef hem flauw glimlachend aanhooren.
En er rees in hem een vreemde verwondering op, een verwondering,
dat een mensch steeds zichzelve, steeds zijn eigen individu was,
zonder zich ooit te kunnen verwisselen in de persoonlijkheid van een
ander. Dikwijls, zonder de minste aanleiding, doemde die verwondering
bij hem op, te midden van de vroolijkheid der anderen en zij vulde
hem met een groote verveling bij de gedachte aan het onherroepelijke
noodlot, dat hij steeds Vincent Vere was en wezen zou, dat hij nimmer
herboren kon worden in een geheel ander schepsel, dat ademde onder
geheel andere omstandigheden in een geheel anderen kring. Hij zou
gaarne verschillende gemoedslevens hebben doorleefd, in verschillende
eeuwen hebben bestaan, en in telkens wisselende metamorfozen zijn
geluk hebben willen zoeken. En dat verlangen scheen hem tegelijkertijd
zoowel zeer kinderachtig, om de bespottelijke onmogelijkheid, als
zeer verheven, om de grootsche onbereikbaarheid, die het omvatte,
en hij meende, dat niemand dan hij zulk een verlangen koesterde en
gevoelde zich zeer hoog boven andere menschen geplaatst.... In die
mijmering was het hem, of de drie anderen zeer ver van hem waren,
als van hem gescheiden door den nevel van rook.... Een gevoel van
lichtheid doorzweefde eensklaps zijn hersenen; het werd, of hij elk
voorwerp met heller kleuren zag, hun gelach en gepraat harder hoorde
klinken in zijn oor, als op een plaat van metaal, den geur van de
tabak, vermengd met een aroom van gestorten wijn, in meerdere scherpte
rook, terwijl de aderen in zijn slapen en zijn polsen klopten, alsof
zij barsten zouden....
Die prikkeling zijner zenuwen duurde eenige seconden; toen zag hij
de jongelui hem lachend aanzien, en ofschoon hij niets begrepen had
van wat zij gezegd hadden, lachte hij zachtjes meê, om hen te doen
gelooven, dat hij in hun scherts meêstemde.
--Zeg Vere, het wordt hier verbazend benauwd, mijn oogen doen me
pijn van den rook! sprak Georges; zouden we niet even een raam kunnen
openzetten?
Vincent knikte, en deed de deur dicht, terwijl Paul, die bij het raam
zat, dit openschoof. Een koelte drong aanstonds binnen. Op straat was
het stil; slechts een enkele maal hoorde men een paar stemmen, bij
een regelmatig geklink van stappen, voorbijtrekken, of een straatdeun,
krijschend uitgestooten, door de kalmte daarbuiten heengalmen.
De kille lucht bracht Vincent geheel tot zichzelven, en zijn
zonderlinge verlangens verdwenen, nu zijn zinnen tot rust
kwamen. Integendeel, thans benijdde hij den drie anderen dat zelfde
fyzieke en moreele plantenleven, hetgeen hij kort te voren in hen
geminacht had; Paul benijdde hij zijn goede, krachtige gezondheid,
slechts een weinig ontzenuwd door eenige energielooze artisticiteit;
Georges zijn kalme gelijkmoedigheid en tevredenheid; Etienne zijn
kinderlijke jeugd.... Waarom was hij niet als zij, gezond, tevreden
en jong, waarom genoot hij niet het leven, zooals het zich gaf, en
zocht hij steeds naar iets, dat hij zelve niet had kunnen beschrijven?
Het was bij eenen, toen de drie jongelui opstonden en Paul beweerde,
dat zij Etienne moesten thuisbrengen, daar hij van zijn eerste
opgewondenheid vervallen was in een droeve melancholie en van
zelfmoord sprak.
--Zeg eens, Eetje, heb je wel je sleutel bij je? vroeg hij.
--Sleutel? vroeg Etienne met doffe oogen en doffe
stem. Sleutel? herhaalde hij nadenkend. Ja in mijn zak, ja.... een
sleutel.... in mijn zak .... Hier....
--Nu, kom dan, laten wij dan gaan! spoorde Georges aan.
Etienne naderde Vincent en vatte hem bij de armen, terwijl de anderen
vroolijk toeluisterden.
--Vere, adieu, dank voor je hospi-, hospitaliteit. Ik heb je altijd
mogen lijden, Vere, je bent een bliksems goede kerel, hoor je, Vere. Ik
voel bepaald veel, heel veel sympathie voor je. Ik heb het vanmiddag
nog verteld op.... op de Witte; Paul kan het getuigen, ik heb verteld,
Vere, dat je een hart van goud hadt. Ze miskennen je, Vere, maar....
--Kom, allons! riepen Paul en Georges ongeduldig, hem bij een arm
vattende; maak het kort!
--Neen, neen, laat me zeggen, wat.... wat ik op mijn tong heb;
ze miskennen je, Vere, maar stoor je er niet aan, oude jongen; het
gaat mij ook zoo in de wereld, ze miskennen mij ook. Het is treurig,
treurig, maar het is zoo; dag Vere, nu, slaap lekker, Vere.
Vincent deed hen uitgeleide met een kandelaar en Etienne, tusschen
Georges en Paul, nam beider arm op straat.
--Vere, wees nu niet zoo onvoorzichtig. Vat geen kou, zoo aan de
deur, en stoor je er niet aan; ze miskennen je, maar ik zal je wel
verdedigen....
Vincent knikte glimlachend Paul en Georges toe en sloot de deur van
den donkeren winkel.
--Bliksemsgezellige kerel, die Vere! stotterde Etienne.


Hoofdstuk XI.

I.
Na vieren waren de Verstraetens meestal thuis, en het was nu een dag,
waarop het omstreeks dat uur storm liep van visites, geheel en al bij
toeval. Betsy en Eline waren even aangewipt en hadden er de Eekhofs
You have read 1 text from Dutch literature.
Next - Eline Vere: Een Haagsche roman - 09
  • Parts
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 01
    Total number of words is 4467
    Total number of unique words is 1537
    41.3 of words are in the 2000 most common words
    54.8 of words are in the 5000 most common words
    63.3 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 02
    Total number of words is 4423
    Total number of unique words is 1679
    37.3 of words are in the 2000 most common words
    54.1 of words are in the 5000 most common words
    61.8 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 03
    Total number of words is 4663
    Total number of unique words is 1510
    43.6 of words are in the 2000 most common words
    58.6 of words are in the 5000 most common words
    66.8 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 04
    Total number of words is 4619
    Total number of unique words is 1542
    42.6 of words are in the 2000 most common words
    57.3 of words are in the 5000 most common words
    64.4 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 05
    Total number of words is 4626
    Total number of unique words is 1444
    43.1 of words are in the 2000 most common words
    56.7 of words are in the 5000 most common words
    63.0 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 06
    Total number of words is 4577
    Total number of unique words is 1500
    43.1 of words are in the 2000 most common words
    56.5 of words are in the 5000 most common words
    65.2 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 07
    Total number of words is 4580
    Total number of unique words is 1459
    44.2 of words are in the 2000 most common words
    59.1 of words are in the 5000 most common words
    66.9 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 08
    Total number of words is 4622
    Total number of unique words is 1490
    46.0 of words are in the 2000 most common words
    62.0 of words are in the 5000 most common words
    69.8 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 09
    Total number of words is 4684
    Total number of unique words is 1356
    47.7 of words are in the 2000 most common words
    63.4 of words are in the 5000 most common words
    70.3 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 10
    Total number of words is 4593
    Total number of unique words is 1482
    43.7 of words are in the 2000 most common words
    61.5 of words are in the 5000 most common words
    69.5 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 11
    Total number of words is 4594
    Total number of unique words is 1421
    45.5 of words are in the 2000 most common words
    60.9 of words are in the 5000 most common words
    68.0 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 12
    Total number of words is 4634
    Total number of unique words is 1495
    42.9 of words are in the 2000 most common words
    57.9 of words are in the 5000 most common words
    66.4 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 13
    Total number of words is 4644
    Total number of unique words is 1401
    47.7 of words are in the 2000 most common words
    62.9 of words are in the 5000 most common words
    70.6 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 14
    Total number of words is 4583
    Total number of unique words is 1453
    46.5 of words are in the 2000 most common words
    60.8 of words are in the 5000 most common words
    67.5 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 15
    Total number of words is 4738
    Total number of unique words is 1431
    46.1 of words are in the 2000 most common words
    61.2 of words are in the 5000 most common words
    68.9 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 16
    Total number of words is 4626
    Total number of unique words is 1457
    43.8 of words are in the 2000 most common words
    56.9 of words are in the 5000 most common words
    65.5 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 17
    Total number of words is 4723
    Total number of unique words is 1461
    44.8 of words are in the 2000 most common words
    58.9 of words are in the 5000 most common words
    66.0 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 18
    Total number of words is 4681
    Total number of unique words is 1444
    44.8 of words are in the 2000 most common words
    60.4 of words are in the 5000 most common words
    69.2 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 19
    Total number of words is 4781
    Total number of unique words is 1304
    47.4 of words are in the 2000 most common words
    63.3 of words are in the 5000 most common words
    71.0 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 20
    Total number of words is 4740
    Total number of unique words is 1320
    45.5 of words are in the 2000 most common words
    61.9 of words are in the 5000 most common words
    69.6 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 21
    Total number of words is 4710
    Total number of unique words is 1187
    50.0 of words are in the 2000 most common words
    66.4 of words are in the 5000 most common words
    74.7 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 22
    Total number of words is 4806
    Total number of unique words is 1277
    50.4 of words are in the 2000 most common words
    66.1 of words are in the 5000 most common words
    73.9 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 23
    Total number of words is 4785
    Total number of unique words is 1358
    46.1 of words are in the 2000 most common words
    61.1 of words are in the 5000 most common words
    68.8 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 24
    Total number of words is 4796
    Total number of unique words is 1357
    48.4 of words are in the 2000 most common words
    63.6 of words are in the 5000 most common words
    72.1 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 25
    Total number of words is 4766
    Total number of unique words is 1370
    48.4 of words are in the 2000 most common words
    62.4 of words are in the 5000 most common words
    69.7 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 26
    Total number of words is 4765
    Total number of unique words is 1371
    45.3 of words are in the 2000 most common words
    59.8 of words are in the 5000 most common words
    67.1 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 27
    Total number of words is 4786
    Total number of unique words is 1386
    46.0 of words are in the 2000 most common words
    62.8 of words are in the 5000 most common words
    69.9 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 28
    Total number of words is 4700
    Total number of unique words is 1411
    47.0 of words are in the 2000 most common words
    61.3 of words are in the 5000 most common words
    69.4 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 29
    Total number of words is 4683
    Total number of unique words is 1493
    45.0 of words are in the 2000 most common words
    61.8 of words are in the 5000 most common words
    70.0 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 30
    Total number of words is 4687
    Total number of unique words is 1397
    48.3 of words are in the 2000 most common words
    62.2 of words are in the 5000 most common words
    68.7 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 31
    Total number of words is 4803
    Total number of unique words is 1373
    46.2 of words are in the 2000 most common words
    62.9 of words are in the 5000 most common words
    70.0 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 32
    Total number of words is 4722
    Total number of unique words is 1327
    48.2 of words are in the 2000 most common words
    65.2 of words are in the 5000 most common words
    72.6 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 33
    Total number of words is 4750
    Total number of unique words is 1389
    45.7 of words are in the 2000 most common words
    61.1 of words are in the 5000 most common words
    68.1 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 34
    Total number of words is 4789
    Total number of unique words is 1319
    47.6 of words are in the 2000 most common words
    62.7 of words are in the 5000 most common words
    71.6 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 35
    Total number of words is 4947
    Total number of unique words is 1110
    52.0 of words are in the 2000 most common words
    65.2 of words are in the 5000 most common words
    72.4 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 36
    Total number of words is 4801
    Total number of unique words is 1253
    51.7 of words are in the 2000 most common words
    68.0 of words are in the 5000 most common words
    75.8 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 37
    Total number of words is 4701
    Total number of unique words is 1122
    54.0 of words are in the 2000 most common words
    68.4 of words are in the 5000 most common words
    75.4 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 38
    Total number of words is 4738
    Total number of unique words is 1409
    46.5 of words are in the 2000 most common words
    61.6 of words are in the 5000 most common words
    70.0 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Eline Vere: Een Haagsche roman - 39
    Total number of words is 4248
    Total number of unique words is 1310
    48.3 of words are in the 2000 most common words
    63.9 of words are in the 5000 most common words
    71.3 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.