Eline Vere: Een Haagsche roman - 17

Mathilde had het op de lippen te zeggen, dat zij, die Eline sedert
jaren kende, dit ook nog niet wist, maar zij zweeg.
--En dan... maar u moet niet boos worden, mama! We spreken er nu
over, nietwaar?
--Zeker kind.
--Ziet u, ik zie zoo iets in Eline, alsof ze zich nooit goed in onze
familie thuis zal voelen. Zij schikt zich, zooals ik zeg, maar ik weet
niet, of dat geheel uit haar hart komt. Ik doe u toch geen verdriet
door zoo te spreken? Ik wensch niets liever, dan dat ik mij vergis
in Eline, en als ik haar langer ken, nietwaar...?
Zij aarzelde het ronduit te zeggen: zij hield niet van Eline. Zij
was eene kloeke, groote vrouw, en eene verstandige moeder, die flink
haar klein rijk regeerde, die vriendelijk maar beslist haar wil
deed gelden; uit die kloekheid en beslistheid vloeide voort, dat zij
meestal rond voor haar meening uitkwam, maar nu: zij wist, dat Mama
Eline, als de aanstaande vrouw van Otto, reeds tot de hunnen rekende;
zij had bespeurd, dat Eline de oude vrouw met een enkel zacht woord,
met een enkel liefkoozend gebaar, tot liefde kon roeren, en zij wilde
mama geen leed doen in de verloofde van haar zoon. Maar in hunne
landelijke atmosfeer--zij kon zich dit niet ontveinzen--detoneerde
Eline als iets gekunstelds, als iets dat niet waar was en dit ergerde
Truus. Zij kon het niet weten, dat Eline op de Horze wellicht nog
het meest zichzelve was, dat zij er zich inderdaad gelukkig gevoelde
in hun eenvoudig familieleven, als in een vernieuwende en louterende
wedergeboorte; zij kon niet tot Eline doordringen, zij ried slechts
iets van de oppervlakte harer ziel; zij zag niet de zalige rust dier
zenuwen, overspannen in een leven van overbeschaafdheid en luxe; zij
zag alleen die ingeboren wereldschheid schemeren door een aangenomen
eenvoud, en dit hinderde haar, zooals de groote, blauwe zijden strik
op Eline's glad, lichtblauw katoentje haar hinderde.
Cathérine Howard was een en al verontwaardiging. Hoe was het mogelijk,
dat Truus zoo iets zeggen kon; dat was toch al heel weinig hartelijk
in eene aanstaande zuster. En zij holde met bijna kinderlijke extaze
in zulke liefkoozende zinnen over Eline door, dat de trekken der
oude vrouw, strak gespannen door de woorden harer schoondochter,
weldra weder glansden van genoegen.
--Neen waarlijk, Truus, ik begrijp je niet... Ik, integendeel,
bewonder Eline, dat ze, vreemd als ze in onze familie is, zich juist
zoo dadelijk thuis voelt, met ons allemaal. Ik kan je verzekeren,
toen ik toch met Howard in Londen kwam--ja, ik kende zijn familie in
het geheel niet, dat is zoo--maar ik voelde me toch wel eens onder
hen als een eend in een vreemde bijt, hoe hartelijk ze ook allemaal
waren! En Eline.... lieve hemel! Het is of ik haar altijd gekend heb;
ze is zoo gemakkelijk, zoo toeschietelijk, je hebt niets geen moeite
met haar. Neen, ik begrijp heusch niet, hoe je ook maar kan denken,
dat ze zich niet thuis bij ons zal voelen... Lief... vind ik dat
allesbehalve van je.
Truus lachte, dat Cathérine vuur en vlam vatte en verontschuldigde
zich zoo goed mogelijk, en daar de meid binnenkwam om af te nemen,
ging de oude mevrouw met Mathilde en Cathérine boven op het ruime,
overschaduwde balcon zitten, terwijl Truus den geheelen verderen
morgen onzichtbaar bleef, verloren in de drukte van haar huishouden.

II.
De tentwagen was reeds lang uit zicht. Théodore, Howard, Etienne en
Cor liepen voorop en Otto met Eline volgden in de schaduw van Eline's
groote, kanten parasol.
Het gesprek der vier voorgangers was een mengeling van Engelsch en
Hollandsch; Howard beweerde het laatste te verstaan en zelfs twee
of drie woorden er van te spreken, terwijl Théodore telkens over
zijn Engelsch struikelde in zijne uitleggingen over pachters en
bouwlanden. Eenige arbeiders in Zondagspak gingen met een eerbiedigen
groet voorbij.
De weg was zonnig tusschen het gloeiend goud van rogge en haver, en
geen zuchtje deed de stengels wuiven. Daarachter schemerde, wit op
rood, de bloesemende boekweit. In de verte gluurde een boerenwoning
tusschen eenig geboomte uit, met een pluim van rook, vaag grijs op
het blauw der tintelende lucht.
--Je voelt je hier zeker koning in het land? vroeg Howard.
--Ach neen! antwoordde Théodore. Ik voel me hier meer boer dan
koning. Maar keer je eens om; hier zie je dwars door den tuin heen,
op ons paleis.
Zij wendden zich en bleven staan, zoodat Otto en Eline hen weldra
inhaalden. Door een groote opening in het loover van het park zag men,
reeds in de verte, de Horze, blank als pleister, met hare jaloezietjes
en kleine witte punttorens, zich spits verheffen in het blauw, terwijl
de groote, met wingerd begroeide, balcons hare blanke eentonigheid
met lommerrijke plekken verbraken. De vijver lag als een ronde spiegel
midden in het frissche groen der gazons, bespikkeld door eene witte,
fladderende vlucht duiven.
--Wat een alleraardigst uitzicht, sprak Eline verrukt. Maar kijk,
wie wuift daar?
--O, dat zullen grootmama en de tantes zijn! riep Cor uit.
Zij bespeurden in de schaduw van een balcon eenige donkere silhouetten,
die zakdoeken schenen te zwaaien, en zij wuifden allen terug, verheugd
over dien groet van thuis, terwijl Etienne hoera schreeuwde.
--Dat is nu hèt kijkje, sprak Théodore, en drukte op het lidwoord. Maar
kom, vooruit nu, anders komen we nooit aan den dikken boom.
Eline sprak tamelijk vlug Engelsch en Howards conversatie vlotte het
best met haar. Howard voerde haar in een druk gesprek, terwijl Eline
aan Otto's arm, in de schaduw van haar parasol, die hij vasthield,
Howard schertsend antwoordde. En het verbaasde Eline zelve, hoe zij
zonder zich de minste moeite te geven, op iederen man een aangenamen
indruk kon maken, terwijl zij eene vrouw slechts met al de listen
harer liefheid tot sympathie verlokken kon.
Door haar gesprek vol scherts en vroolijkheid vloog als een
bliksemstraal die gedachte: Mevrouw van Erlevoort hield slechts van
haar ter wille van Otto, Cathérine uit luchthartigheid, en hun beider
sympathie wortelde niet in eene overtuiging; anders was het met de oude
mevrouw Van Raat, met Cateautje, met Tina... En met een glimlach leunde
zij zwaarder op Otto; wat deerden haar die anderen; zijne liefde stelde
haar ruimschoots schadeloos voor wat zij in anderen miste; zijn liefde
was haar rijkdom en zij gaf niets om de sympathie der menigte....
Het was een drie kwartier wandelens naar den dikken boom. De weg boog
zich uit het blond der korenbloemen langs heiden, roze van erica,
of heuvelachtige dennenbosschen, welriekend van een sterken harsgeur
en vol schaduw tusschen de rechte stammen en onder het donkere,
sombere loof.
Eensklaps, als eene verrassing, bij eene wending van den weg, lag
het dorpje Horze voor de oogen der wandelaars; eenige huisjes en
hutjes met een broodwinkel, een pastorie, eene uitspanning, een stal,
verstrooid om een klein kerkje, en Eline zag verbaasd rond, en zeide,
dat ze het dorp niet zag.
--Maar je bent er... hier... daar... dat is het dorp! zeide Otto.
--Wat! Dat anderhalve huis? vroeg Eline met groote oogen. Zij lachten
allen, zelfs Howard, en Etienne vroeg aan Eline of ze zich iets in
het genre van Nice of Biarritz had voorgesteld.
--Minstens toch iets als Scheveningen met een Kurhaus, nietwaar
Elly? Zeg Elly, weet je nu al het verschil tusschen rogge en haver?
--Neen, niet goed... boekweit ken ik... vlas ken ik, zoo heel
lichtgeel, vol fleurs des champs... en aardappelvelden ken ik! telde
Eline op haar mooie vingertjes. Maar rogge en haver en tarwe en
gierst, neen... neen, ik weet er niets van! Kom me er niet meê aan,
Etienne! Maar Théodore! Is dit nu heusch Horze? Ben je heer en meester
van die een, twee, drie, vier schuren?
En zij schaterde het uit onder den breeden rand van haar grooten,
strooien hoed, hoewel Théodore zich innerlijk een weinig gekrenkt
voelde. Eline zelve had dadelijk berouw over haar vroolijkheid, die
niet in den toon was, en ze beweerde met een ernstig gezicht, dat er
heel pittoresque plekjes waren, zoo een huisje met een paar boomen,
heel lief waarlijk...
--En de dikke boom, waar is de dikke boom? vroeg Eline. Zij gingen
het dorp door, tusschen de pikkende kippen, die verschrikt wegstoven,
terwijl de hoefsmid en een paar boeren den landheer, die hun allen een
woordje toeriep, gul groetten en zijn vreemde familie nastaarden. Men
ging over een vonder, en Théodore rukte een hek open en riep den
jongen toe, de koe op het weiland vast te houden, daar Eline bang was
voor het groote, vette beest, dat zij met zijne uitpuilende starende
oogen en zijn kauwenden, kwijlenden bek, wel wat onrustbarend vond.
--Etienne, Cor, schei toch uit, Cor! riep zij aan den arm van Otto,
Etienne en Cor toe, die een droefgeestig boe! tegen de koe bauwden,
om haar bang te maken.
--Dat komt er van omdat je Horze hebt uitgelachen, Eline! riep Théodore
met zijne basstem, maar zij zag hem, lachende, zoo zacht tusschen haar
half geloken wimpers aan, dat hij geheel ontwapend werd en Etienne
en Cor toemompelde, niet zoo flauw te zijn....
Aan het einde van het weiland stond de dikke boom, een eik op forschen,
omvangrijken stam, als een ineengedrongen reus. Frédérique, Marianne,
Henriette en de kinderen hadden zich reeds tusschen de uitschietende
wortels neêrgevlijd, als tusschen de voeten van een kolos. De anderen
werden met een luid gejuich welkom geheeten en men drong Howard en
Eline zeer hunne bewondering voor den boom toch te uiten. Eline
verzamelde eenige woorden als: kolossaal, immens, maar Théodore
bespeurde aan haar spotziek lachje, dat de eik hoegenaamd geen indruk
op haar maakte, en hij dreigde haar met den vinger, tot zij in een
klaterenden schaterlach uitbarstte en er niet treuriger om werd,
toen Howard, zeer ernstig, beweerde:
--A big tree, indeed! I never saw such a big one. Quite interesting!
--Wacht, ik zal je krijgen! riep Théodore en hij liep Eline na, die
met een lachenden gil vluchtte tot zij weldra hijgend in het gras
neêrzonk en hare handen uitstrekkend, riep:
--Théodore, schei uit hoor! Ik roep Otto!
--Ik zal je leeren! Jou kwade meid! Roep Otto maar, Ik zal je
leeren! en hij vatte hare polsen, en schudde haar uit scherts, terwijl
zij zich aanstelde, of hij haar vreeslijke pijn deed..... Daarna
hielp hij haar op, en zij beloofde, steeds lachende, niet meer zoo
weinig gevoel voor de natuur te hebben.
De kinderen waren, elkaâr bij de hand vasthoudende, met hun Engelschen
oom bezig den boom te omvademen.
--Bespottelijk van Théodore, Eline zoo na te loopen, mompelde
Frédérique ontevreden en Etienne hoorde haar.
--Hé, jij wordt zoo vervelend! riep hij luid uit. Je zou op het laatst
geen grapje meer kunnen hebben!

III.
Terzijde van het kerkje was een heuvelig pijnbosch, en Eline had
er zich op de gladde naalden uitgestrekt en leunde het hoofd op de
hand. Otto zat naast haar. Zij hoorden het touw van de klok knarsen
over de katrol, terwijl er een geluid klonk als van een langzaam
belletje. De kerk ging aan. Eenige boeren en boerinnen, glimmende
in Zondagsch laken en zijden schorten, liepen, het kerkboek in de
hand, op den dorpsweg en Eline en Otto volgden hen met de oogen na,
zelven ternauwernood zichtbaar achter de dikke stammen. De verspreide
kerkgangers waren weinig in getal.... nog enkelen, die zich verlaat
hadden, spoedden zich en alles was stil onder den adem van eene
landelijke Zondagsrust. In de verte blaatte een geit.
Het is waar: Eline had zich de Horze grootscher en weelderiger
voorgesteld, en de doodeenvoudige leefwijze op het landgoed, dat nog
slechts de sporen van grootschheid en weelderigheid droeg, deed haar
soms glimlachen als zij zich Ouida's Engelsche kasteelen, vol hertogen
en prinsen, voor den geest riep, zooals zij er in hare verbeelding
gelogeerd had gedurende hare lectuur bij tante Vere's ziekbed. Het was
dan ook wel een groot verschil, die pracht van ideale aristocratie,
en deze eenvoud van wel bemiddelden, maar noodzakelijk zuinigen adel,
en toch, zij had nu niet willen ruilen, en zij sprak glimlachend tegen
Otto van Ouida en de Engelsche kasteelen en beweerde aan de Horze de
voorkeur te geven, zooals zij ook de voorkeur gaf aan hem, haar armen
landjonker, boven den schatrijken Schotschen hertog, dien zij zich
vroeger gedroomd had, naar het type van Erceldoune of Strathmore....
Ja, Eline gevoelde haar geluk grooter en grooter worden, in die
stille eenzaamheid, onder het donkere denneloover, terwijl Otto's
stem, zoo diep en vol, in heur oor klonk. Hij zeide haar, hoe hij
nog niet begrijpen kon, dat zij hem toebehoorde, voor altijd, niet
waar? en dat zij weldra geheel en al een zouden worden, geheel en
al een.... En hij zeide haar, dat zij maar éene fout had: namelijk,
dat zij zichzelve niet kende, zooals hij haar kende; hij zeide,
dat zij zooveel goeds in zich sluimeren liet, dat zij schatten had,
waarvan zij niet wist, en dat hij dit alles in haar zou pogen te
wekken.... In de volheid van haar geluk werd zij oprecht, ook voor
zichzelve, zóo als zij het nooit was; zij zag hem bijna weemoedig aan,
en antwoordde, dat hij nog wel veel slechts ook in haar zou ontdekken,
later, als hij haar beter kende. Neen, neen, waarlijk, hij kende haar
niet door en door, al meende hij het. Er ging zooveel in iemands hart
om, dat men zoo maar niet altijd kon zeggen, tenminste, dit was het
geval bij haar, Eline, en zij wilde hem wel bekennen, dat zij niet
altijd goede, gedachten had; zij wilde hem ook wel bekennen, dat zij
niet altijd zoo gelijkmatig van humeur was, als hij haar altijd zag:
zij kon kribbig zijn en zenuwachtig en melancholiek, zonder reden,
maar zeker, ze zou voor hem zich trachten te herscheppen in het beeld,
dat hij zich van haar voorstelde; hij was toch eigenlijk een groot
idealist! Zij gevoelde zich rein en goed in die biecht; zij wist nu,
dat zij hem gedachten kon openbaren, die zij zichzelve niet altijd
bekend zou hebben; zij was ook niet meer angstig hem te zullen
verliezen door een onvoorzichtig woord; zij zag het zoo duidelijk:
hoe lief hij haar had; zij was hem toch het liefst, wanneer zij over
zichzelve op die eenvoudige wijze, bijna zonder na te denken, sprak,
en het werd haar vaak of hij haar geweten verpersoonlijkte, waaraan
zij alles verhalen kon, wat een meisje verhalen mocht En hoe meer zij
zichzelve in zulke oogenblikken van oprechtheid en waarheid afbrak,
hoe meer hij haar vergoodde, en hoe meer hij hare ziel meende te
doorgronden door dien glans van schoonheid en behaagzucht.
Zij hoorden het psalmgezang der boeren uit de kerk dringen als een
zachte, breede galm van eenvoudige vroomheid, en in hun stemming scheen
hun dit onkunstige gezang vol van eene poëzie toe, die zich vermengde
met de poëzie der donkere tinten van het loover, met den geur der
dennenaalden, met de liefde in hun hart. Het werd Eline zoo vol,
dat zij zich een weinig oprichtte, heur lokkig hoofdje aan Otto's
borst legde en zich niet weêrhouden kon hare armen om zijn hals te
strengelen, en toen zij zich zoo tegen hem aan voelde, met haar boezem
op zijn hart, doorschokte haar eensklaps een plotselinge snik.
--Mijn God, Eline.... wat.... wat is er? vroeg hij zacht.
--Niets! antwoordde zij bijna stervend in heure weelde; niets, laat
me.... ik ben zoo.... zoo gelukkig!
En zij weende in zijne armen.

IV.
Men stond op de Horze vroeg op en ging er vroeg naar bed, en de dagen
vlogen om. Men leefde er, een paar regenachtige dagen uitgezonderd,
in de buitenlucht, vooral de kinderen, die, met goed weêr, slechts
binnen waren om te eten of te slapen. Hunne wangen en hunne handjes
verbrandden en zij zagen er uit als kleine nikkers, de Van Rijsseltjes,
de beide jongens, Willy en Gustaaf, en Edmée en Kitty Howard. Tusschen
de duiven, die van hare til over de gazons en de vijver fladderden,
fladderden zij rond, soms angstvallig door juffrouw Frantzen, de
juffrouw van Truus en de Engelsche bonne van Cathérine nagevlogen,
vooral door juffrouw Frantzen, die in eene voortdurende vrees leefde
bij de gedachte aan Nico en aan het water. Zij gingen naar de volière
en den stal zien en waren de beste maatjes met den tuinbaas en zijne
arbeiders, met den koetsier en zijn staljongen. Zij voederden de vogels
en de kippen en de eenden, en reden, vastgehouden door den goedigen
stalknecht, op Théodore's ongezadeld rijpaard, of zij zwommen of zagen
in de gymnastiekkamer naar de toeren van Théodore, die zeer sterk,
en van Howard, die leniger en buigzamer was, terwijl Otto beweerde
zijn techniek verloren te hebben, en Etienne woest tusschen de ringen
zwaaide en over den bok sprong. Maar vooral zagen de Van Rijsseltjes
ademloos op naar Cor, die met een pedant gezicht, zeer kalm en zeker
van zichzelven, de moeilijkste toeren uitvoerde, met de jeugdige
kracht zijner lange, slanke ledematen. Na het koffiedrinken speelden de
jongens met Howard cricket of, in de schaduw der hooge boomen van het
park, met de meisjes lawntennis, of zij lagen lui onder een boom, met
een boek, of niets doende, droomende, met de handen onder het hoofd. Na
den eten toerden zij of zij dreven een weinig in het bootje op den
vijver en de avond viel en het was tien uur voor zij er aan dachten.
En Eline werd door haar geluk en door de weelde van dit zonnige
landleven zoo geheel zichzelve, dat zij zich verwonderde, hoe zij nog
dezelfde was van vóór eenige maanden geleden. Zij gevoelde zich eene
geheel andere; het was haar of heure ziel zich uit glanzende draperieën
had losgewonden en eenvoudig, met de naakte blankheid van een beeld,
vóor haar stond. Zij ontsluierde zich niet meer in hare gemaaktheid;
ze speelde geen rol meer; zij was zooals zij was: het vrouwtje
van haar Otto, en deze oprechtheid gaf zulk eene nieuwe bekoring
aan heure gebaren, aan het minste woord, dat zij uitte, dat Truus,
tot Cathérine's zege, bekende, zich in haar vergist te hebben, dat
Frédérique soms uren lang met haar sprak in zusterlijke ontboezemingen,
dat mevrouw Van Erlevoort haar een engel noemde. Wanneer zij alleen
was, en zich even in hare nieuwe, frissche gedachten verdiepte, welden
de tranen haar in de oogen uit dankbaarheid voor al het goeds, dat
haar geschonken werd, en zij wenschte alleen nog, dat de tijd niet zou
voortsnellen, dat het oogenblik, het heden stil zoude staan. Verder
wenschte zij niets en om haar heen zweefde een oneindige rust, eene
blauwe kalmte, als eene extaze van zaligheid.

V.
Langzaam viel de avond en de lucht bleef helder, in eene parelgrijze
tint, vol sterren. In groote, vage massa's schaduw lag het park op
den achtergrond, terwijl de glazen deuren der verlichte tuinkamer
openstonden en buiten de theetafel blonk in den zachten, huiselijken
glans, die er uit het vertrek vloeide. De kinderen waren naar bed, maar
de meisjes, Marianne en Henriette, bleven nog op. En zij zaten allen
in een grooten kring en luisterden, terwijl Truus thee schonk. Binnen
zong Eline en somwijlen viel er een ster.
Cathérine accompagneerde Eline, terwijl Otto, op de canapé,
luisterde. Het scheen Eline toe of zij hare stem voor het eerst
hoorde, nu zij Mozarts Abendempfindung voordroeg, terwijl de klanken
van hare lippen vielen als fluweel en kristal beide, maar meer als
fluweel, zacht en bijna donzig, zonder hun vroegeren, schitterenden,
metalen glans. Zij zong zonder moeite, zij dacht aan geen techniek,
aan geene kunst, zij dacht aan geene planken en décors en publiek,
als zij deed in haar duo's met Paul. Zij opende hare lippen en geheel
haar geluk scheen uit hare ziel op te wellen in haar zang, terwijl
de weemoed der woorden tot geene treurigheid, maar slechts tot eene
diepere gevoeligheid stemde. Op dezen langen, lichten zomeravond,
nadat de ontoombare drukte der kinderen was bedaard, goot hare muziek
in hun aller huiselijk geluk een melodieuze kalmte en zij hadden haar
des te meer lief om de poëzie die zij hun schonk....
Na het lied klonk een licht applaus en zij hoorden Eline even vroolijk
lachen en haar spreken met Otto en Cathérine. Henriette en Marianne
stoven naar binnen om haar een complimentje te maken.
--O, ik zal het nooit zoo kunnen als jij! riep Marianne, want
Théodore's kinderen, allen, tutoyeerden hunne toekomstige tante met
eene aangeboren vrijmoedigheid. Er is op mijn kostschool in Bonn wel
een koorklasse met een ouden vervelenden meester, maar het geeft me
niets. Heb je lang les en van wien?
Eline zette zich naast Otto op de ouderwetsche ruime bank, terwijl
de beide meisjes zich op de breede leuning wiegelden, en zij vertelde
van Roberts en hare duo's. Cathérine was naar buiten gegaan.
--Maar Eline, zeg me eens, verveel je je hier niet op de Horze? vroeg
Henriette.
--Me vervelen? Waarom? Integendeel....
Henriette zag haar verbaasd aan. Zij was zeer zwaar voor haar leeftijd
maar toch zeer jongensachtig, zooals zij op de leuning der bank,
met de losse veters harer rijglaarzen en hare roode kousen, zat te
wiegelen, bijna slordig en nog niets coquet. Heur rossig blond haar
hing in een dikke vlecht op den rug; zij had vroolijke, brutale,
grijze oogen, een grooten mond en prachtige tanden. Eline wekte in
haar altijd een verward vizioen van bals, met gouden uniformen en
gedecolleteerde dames op. Eline was voor haar de verpersoonlijking
van Den Haag en in Den Haag deed men niets dan dansen en mooi zijn.
--Ja, ik dacht, in Den Haag is het toch heel anders! riep zij met hare
jongensstem. Veel amuzanter, zoo altijd uitgaan, plezier maken! Zie je,
ik geloof niet, dat het me zou aanstaan, maar ik zou het toch wel eens
willen zien! Ik kom bij je logeeren, later, als je getrouwd bent. En
daarom dacht ik, dat je het hier vervelend vond.... het is hier altijd
het zelfde. O, ik vindt het heerlijk: ik heb mijn ezelwagen en mijn
ezel en ik heb mijn bok, en ik zou het wanhopig vinden als ik naar
kostschool moest....
--Wacht maar, nog twee jaartjes! riep Marianne, die reeds zoo wat
nuffig begon te worden. Dan ben ik come-out en dan marcheer jij
naar Bonn!
--Met je ezelwagen of op je bok! sprak Otto lachend.
--Ajakkes! Naar Bonn! Nou maar, ik bedank je hoor! Ik hoef zoo knap
niet te worden. Juffrouw Voermans is goed genoeg voor mij.
--Is dat de gouvernante? vroeg Eline.
--Ja zij is nu bij hare familie in Limburg. Ze is al lang bij ons;
nu leert ze mij en de jongens, maar mama vindt, dat de jongens te
oud worden, en dat ze naar kostschool moeten. Papa niet, die is
veel verstandiger, die houdt niet van al dat geleer. Het is een goed
mensch, juffrouw Voermans, meen ik, maar affreus, en mager als een
boonenstaak. Dus je vindt het hier prettig?
--Zeker.... ik ga hier ook niet vandaan, we blijven hier, nietwaar
Otto?
Hij knikte glimlachend en vatte heure hand.
--Kom, Jet! We vervelen ze! riep Marianne opspringend en hare zuster
bij den arm trekkend. Zie je dat dan niet? En hoe dom van je....
--Wat dom?
--Om te vragen aan Eline of ze zich niet verveelt....
--Waarom? vroeg Eline.
--Wel, als je toch geëngageerd bent, dan verveel je je niet!
--Hoe weet jij dat? bromde Jet. Mal spook! Het is of je het al tienmaal
geweest bent.
Otto en Eline lachten om hare grappige jongensstem, kortaf en quasi
mopperend, en stonden op.
--Waar ga je naar toe, oom? vroeg Marianne.
--Wel, naar den tuin, naar de anderen....
--Dat zou jij nooit doen hè, Marianne? plaagde Jet. Je ging in een
hoekje met je love, in het donker.
Marianne zag Jet verontwaardigd van het hoofd tot de voeten aan en
haalde hare schouders op, terwijl Eline haar schertsend beklaagde en
haar arm nam.
Buiten had Truus het theeblad laten wegnemen en er verscheen een groote
bowl lichten Rijnwijn, geurig van aardbeien en frambozen. De stilte,
die onder Eline's zang geheerscht had, was reeds vervangen door een
gezelligen kout, terwijl Truus met een langen glazen lepel glas na
glas vulde.
--Maar waar blijven Théodore en Etienne toch? vroeg de oude mevrouw
en zag rond.
--Ze zijn zooeven gaan wandelen, den tuin in! antwoordde Mathilde,
terwijl Frédérique riep:
--Théodore! Eetje!
Otto echter zeide ze te zullen gaan zoeken, en hij drong het park
in, donker, onder de vage dichtheid van het loover, vol schaduwen
tusschen de silhouetten der boomstammen. Waar het gebladerte ijler
was schemerde de parelgrijze avondlucht als een hoog verschiet, en
er glansde een bleeke witte maan. Otto liep langzaam den breeden,
slingerenden weg af, maar hij zag niets, en ten laatste riep hij ook:
--Théodore! Etienne!
Een zware stem antwoordde hem, en op dit geluid sloeg hij een zijpad
in. Hij zag zijn twee broêrs, verloren in het donker, zittend op een
bank. Hun gezichten kon hij ternauwernood onderscheiden.
--Er wordt zeer naar je verlangd! sprak hij. De bowl is verschenen!
Hij meende Etienne te zullen zien opspringen met zijne gewone
luidruchtigheid en hij begreep niet, dat zijn jonge broêr zitten bleef,
de ellebogen op de knieën en het hoofd in de handen.
--Kom je? vroeg hij verbaasd.
--Ja, kom dan toch, Etienne! sprak Théodore. Maar laten we langzaam
oploopen, Otto, ik wou je iets zeggen. Ik heb met Etienne gesproken,
en ik schijn het niet diplomatisch genoeg gedaan te hebben. Meneer
is ten minste gepiqueerd.
--Ach, volstrekt niet! bromde Etienne.
--Maar wat is er dan? vroeg Otto.
--Ik ben volstrekt niet gepiqueerd, maar Théodore heeft een tact om
je in een kwartier met zooveel liefs te overstelpen, dat je groen
en geel ziet. Ik ben lui, ik voer niets uit, ik loop leeg, ik sla
geld stuk, en ik weet niet wat ik nog al meer doe; in één woord,
ik ben een lammeling,
--Kom baasje, sla nu niet zoo door. Daar kom je niet verder mee. Ik heb
je wat verveeld met financiëele overwegingen, en ik heb je eens over je
toekomst gesproken, maar gerust, dat kan geen kwaad. Wat zeg jij, Otto?
--Ik heb wel eens met Etienne een dergelijke conversatie gehad,
en dan hoorde hij mij heel welwillend aan, maar ik geloof niet,
dat er hem veel van bijbleef.
--O! nu, dan is het nog zoo kwaad niet, dat ik minder diplomatisch ben
dan jij; mijn ruwheid schijnt dan wat meer indruk gemaakt te hebben.
--Je hebt me een tafereel opgehangen, alsof we geruïneerd waren! riep
Etienne radeloos uit.
--Lieve jongen, je overdrijft als een jong meisje! Ik heb je alleen
eens voorgerekend, dat zoowel mama in Den Haag als wij hier op de Horze
zoo zuinig mogelijk moeten leven, zuiniger dan wij nu doen, wil er niet
eens een tijd komen, dat we ons op een zeer onaangename wijze zouden
moeten bekrimpen. En mama uit haar huis, waar ze zooveel souvenirs
heeft, dat is een gedachte, die er bij mij niet in kan. Daarbij komen
Mathilde en de kinderen. Van Rijssel heeft naar het schijnt geen sou;
op wie anders komen de lasten van hunne opvoeding dan op mama? En ik
verzeker je, hoe doodeenvoudig wij hier allen leven, dat heb je van den
winter, toen je hier met Van Raat logeerde, kunnen zien en dat zie je
nu ook. De eenige luxe, die we ons permitteeren, is jullie des zomers
bij ons te hebben. Intusschen ben jij te Leiden in een troepje van
jongelui, die allemaal rijk zijn of doen alsof en verteer je, alleen,
een beetje minder dan ik hier met mijn heele familie. Je begrijpt,
vriendje, dat gaat niet langer zoo. Ik misgun je daarom niet plezier
te hebben in je leven en ik begrijp, dat, als je eens in een sleur
van uitgaven bent, het heel moeilijk valt op de dubbeltjes te gaan
zien. Maar toch, waarlijk, probeer het eens in het vervolg, Etienne.
Zij liepen langzaam door, en Etienne boog het hoofd. Zijn vroolijke
luchthartigheid zwoegde onder al dien ernst, maar hij gevoelde iets
als zelfverwijt.
--En dan, kerel, denk er eens aan af te studeeren. Je bent, vooral
tegenwoordig, verschrikkelijk aan het lummelen, geloof ik.
--Ach ja, in den zomer, ik voer niets uit! riep Etienne oprecht.
--En den vorigen winter! Hard geblokt, zeker?
Etienne zuchtte.
--Ach neen, maar God! dat weet ik nou wel! Je begrijpt, ik zal toch
wel eens klaar komen. Ik zal zien; ik zal... ik zal werken.