Eline Vere: Een Haagsche roman - 03

juist toen.... toen hij stierf. Arme papa! Maar jij, je bent nog
jong en flink, ik begrijp niet hoe je niet verlangt om wat te doen,
iets groots, iets bizonders.
--Je weet, dat ik bij Hovel werken ga; oom Verstraeten heeft het voor
mij bedisseld.
Hovel was advocaat en procureur en daar Paul inderdaad nog al vroeg,
na een afwisseling van hard blokken en lang luieren, in de rechten
gepromoveerd was, had oom Verstraeten gemeend den jongen meester een
dienst te doen, door hem zijn vriend aan te bevelen. Paul zou dus op
Hovels kantoor werken, tot hij zichzelven als advocaat zou vestigen.
--Bij Hovel? Een heele beste man! Ik mag zijn vrouw heel gaarne. O,
maar dat zal uitstekend zijn, Paul!
--We zullen hopen!
--Maar zie je, als ik een man was, zou ik maken, dat ik beroemd
werd. Kom Ben, wees nu niet lastig, ga nu de mooie plaatjes kijken,
hier op den grond! Zou je het niet heerlijk vinden beroemd te zijn? Zie
je, als ik niet Eline Vere was dan werd ik actrice!
En zij galmde een roulade uit, die van haar lippen viel als een
ris diamanten.
--Beroemd!--minachtend haalde hij de schouders op. Neen, dàt vind
ik zoo een kinderachtig idée! Beroemd te zijn! Dat kan me niets
schelen! Maar ik zou wel goed willen schilderen of... goed willen
zingen, soit.
--Maar waarom neem je dan geen les, hetzij in schilderen, hetzij in
de muziek? Wil ik mijn meester vragen?
--Dank je, laat dien brompot van een Roberts er maar buiten. En
daarbij, waarlijk Eline, het is de moeite niet waard, ik zou toch niet
kunnen volhouden in het een of ander. Ik heb vlagen, rages, weet je
en dan meen ik alles te kunnen doen, dan zoek ik groote onderwerpen
voor een schilderij...
--Zooals papa, glimlachte zij weemoedig.
--En dan ben ik vol ijver om van mijn stem te maken, wat er van te
maken is, maar heel gauw branden die mooie plannen uit als afgestoken
lucifers.
--Je moest je schamen.
--Ik ga mijn geniale aspiraties in proceszaken wegstoppen, weet
je! antwoordde hij lachend opstaande. Maar nu moet ik gauw naar de
Princessegracht, naar de Verstraetens. Je rekent dus niet op me,
van middag. We moeten nu nog het een en ander gereed maken, vóor
Losch komt. Adieu, dag Eline, dag Ben, dikke peuter.
--Bonjour, beterschap met je schorheid.
Paul ging en Eline zette zich weder aan haar piano. Een korte pooze
mijmerde zij er over, hoe jammer het was, dat Paul zoo weinig energie
toonde, en dit deed haar weêr aan Henk denken.
Maar ze gevoelde zich te opgeruimd om veel te peinzen en te
filozofeeren, en zij zong, vol van een weelde, die zich klaterend moest
uiten, tot het belletje van twaalf uur haar en Ben naar beneden riep.

IV.
Paul had zijn moeder gewaarschuwd, dat hij dien middag niet thuis
zou komen koffie drinken, daar hij dit bij de Verstraetens dacht
te zullen doen. Hij woonde met mevrouw Van Raat in de Laan van
Meerdervoort samen. Zij, eene oudere zuster van mevrouw Verstraeten,
was eene deftige dame met peinzende, lichtblauwe oogen, met eenigszins
ouderwets opgemaakt, zilvergrijs haar, en met een waas van berusting
en vermoeidheid over geheel haar wezen verspreid. Daar het loopen
haar moeilijk begon te worden, zat zij meestal neêrgebogen in haar
gemakkelijken stoel met hoogen rug, het matte grijze hoofd gezonken op
de borst, en de blauwgeaderde handen in de schoot gevouwen. Zij leefde
nog een stil, eentonig bestaan voort, na een kalm en tevreden, bijna
wolkeloos leven aan de zijde van haar echtgenoot, op wiens portret zij
vaak de doffe oogen sloeg, zooals het ginds, in generaals-uniform,
goed geschilderd, vóor haar hing: een knap, fiksch, open gelaat,
met een paar trouwe, verstandige oogen, en een innemenden trek om
den vastgesloten mond. Het leven had haar weinig groote smarten
aangebracht en zij was er, in de kleine poëzie van haar eenvoudig
geloof, God dankbaar voor; maar toch, nu was ze moê, zeer moê,
onherstelbaar getroffen door den dood van dien man, welken zij tot het
laatst had aangehangen met een genegenheid, kalm als een rimpelloos
meer, waartoe het bruisen harer jeugdige liefde vervloeid was. Toen
was zij een weinig gaan tobben, meestal over duizenden nietigheden,
dagelijks terugkeerende kleine beslommeringen met haar meiden en haar
leveranciers, hetgeen zich in hare gedachte alles aaneenschakelde tot
een keten van last. Zij gevoelde het, ze werd oud, en het leven kon
haar weinig meer geven, en ze vermijmerde zich met een stil egoïsme
in de vervlogen poëzie van haar weleer.
Zij had drie kinderen gehad; haar jongste, een meisje, was gestorven.
Van haar beide zonen beminde zij Henk het meest, die forsch en
groot haar uiterlijk het meest aan zijn vader liet denken, terwijl
zijn soezige goedmoedigheid, in haar oogen, meer naar de ronde,
oprechte flinkheid van dezen zweemden, dan Pauls fijner bezenuwde
wispelturigheid en vleugellooze genialiteit. Paul was haar steeds nu
te onrustig, dan te nerveus geweest, zoowel vroeger, in zijn telkens
afgebroken juridische studiën te Leiden--eindelijk, dank zij een weinig
moreelen dwang van oom Verstraeten, met een promotie bekroond,--als
nu, wanneer hij 's avonds laat uit bleef, rages had van schilderen,
tableaux-vivants en duetten of van luierend nietsdoen, waarin hij een
geheelen middag over een sofa hing, met een boek, dat hem verveelde.
Vóor Henk gehuwd was, had hij, rustiger en huiselijker dan Paul,
zich ook beter kunnen schikken in het huis zijner oude moeder; al
was hij stil, zijn zwijgen had haar nooit geërgerd: het was als de
gezellige stilzwijgendheid van een trouwen New-Foundlander, die met
zijn slaperige oogen over haar waakte. Zij gevoelde zich zoo veilig bij
haar Henk. Zij hield van geen eenzaamheid, waarin haar het verledene
te rooskleurig bij het grijze heden voor den geest placht te trekken,
en Paul zag zij zelden anders, dan in haast dineerende, daar hij een
afspraak had, of zich vervelende op zijn eigen kamer. Uitgaan deed zij
daarbij zelden, ongewend geworden aan de woelende drukte der straten,
of de gonzende conversatie van vele menschen te zamen.
Henk was haar lieveling, en zij betreurde, door den nevel harer
tobberigheid, waar het haar zoon aanging scherp en helder ziende,
zijn huwelijk met Betsy Vere. Dat was nooit een vrouw geweest voor
haar kind, en zij had hem ook niet van harte haar toestemming en
moederlijken zegen kunnen geven, toen hij haar zijn voornemen had
meegedeeld. Toch had zij den geliefden zoon niet in die keuze willen
tegenstreven, bevreesd anders wellicht zelve tot zijn ongeluk mede te
werken; zij had dus met een verloochening van gewone oprechtheid, een
verloochening, die haar somwijlen zelve verbaasde, haar afgunst voor de
indringster verborgen en deze ontvangen als een dochter. Intusschen,
zij bleef een zwaar hoofd hebben in de toekomst van Henk: zij had
mevrouw Vere een weinig gekend; driftig en heerschzuchtig was deze
haar steeds een onaangename persoonlijkheid geweest en deze dochter
deed haar veel aan die moeder denken. Ofschoon Henk, in haar oogen,
een veel vaster en flinker karakter bezat dan Vere, dien zij zich
slechts doodsbleek en met zware hoofdpijn kon voorstellen, terwijl zijn
vrouw voor hem dacht en handelde, ofschoon Henk, naar zij meende, de
ronde flinkheid van zijn vader had, en zich niet zou laten bedillen,
gelukkig, gelukkig als zij met Van Raat was geweest, zou hij nooit
met Betsy wezen. En zij zuchtte bij die gedachte met vochtig oog;
heur moederlijke liefde deed haar, trots haar moederlijke blindheid,
als door een onfeilbaar instinct iets van de waarheid gissen, en zij
had gaarne heur vroeger geluk gegund aan haar zoon, om in zijn plaats
te hebben geleden.
Met dwalende gedachten had zij nu gezien, hoe Leentje, de meid, in de
andere kamer de ronde eettafel voor de lunch had gedekt, voor haar
alleen, en met een matte berusting zette zij zich neêr, loodzwaar
gedrukt onder een hatelijke verlatenheid. Morgen zou zijn als heden;
het leven was haar een uitgebloeide zomer geworden en bleven herfst
en winter ook stormenloos, zij brachten dorre melancholie en kille
lethargie over. Waarom leefde zij nog....?
En ze gevoelde zich zoo moede onder het gewicht dier versuffende
eenzaamheid, dat zij Leentje niet eenmaal de les las over haar ruwheid,
ofschoon zij toch een porseleinen vleeschschaal in het oog kreeg,
waarvan de rand bij het vatenwasschen zeer gekarteld was geworden.

V.
Vroeger dan zij placht uit te gaan, ging Eline dien middag naar
de Verstraetens. Het was in de laatste dagen van November en een
strenge winter was vroeg ingevallen. Het vroor; de sneeuw knarste,
nog onbezoedeld en blauwig-blank, onder Eline's lichten, regelmatigen
tred, maar liever zocht haar voet de gladheid der schoongemaakte
trottoirs. De fijn geschoeide handen in het kleine mofje verschuilend,
soms van onder haar witte tulle voilette een kennis, vriendelijk
glimlachend, toeknikkende, nam zij haar weg door de Javastraat naar
de Princessegracht. Ze gevoelde zich nog zeer opgeruimd in haar
elegant, met bruin bont omzoomd, wintertoilet en in haar aangename
gemoedsstemming, zelfs niet verbroken door een kleinen twist met
Betsy, welke haar verweten had, hoe zij Grete werk liet doen,
dat Mina paste. Zulke kleine oneenigheden waren tegenwoordig geene
zeldzaamheid, echter steeds tot groote ontstemming van Henk, wien
niets zoo tegenstond als die lichte uitbarsting van huiselijk gekibbel.
Eline had zich echter Betsy's opmerking weinig aangetrokken en deze
met minder bitsheid dan gewoonlijk beantwoord; zij wilde zich niet
door zulke nietigheden uit haar goed humeur laten brengen, het leven
was er haar te lief voor....
En dankbaar, dat zij zich ingehouden had, sloeg zij de Javastraat om.
Bij de Verstraetens vond zij nog een ongewone wanorde. Dien gaf haar
niet-thuis, maar Eline verbrak het consigne en drong door in de groote
suite, waar zij mevrouw aantrof, die zich verontschuldigde over haar
peignoir. Losch, de fotograaf, was, half bedekt onder het groene kleed
van zijn toestel, bezig de reeds gepozeerde groep der Vijf Zinnen te
beschouwen. De meisjes, Etienne en Paul, lachten Eline toe, en zij
zeide, na mevrouw haar excuses gemaakt te hebben, hoe heerlijk zij
het vond nog iets van de tableaux te kunnen zien. Maar het tafereel
maakte in het kille, door den besneeuwden tuin weêrkaatste, daglicht,
niet meer dien indruk van gloed en weelderig kleurgeflonker als
den vorigen avond in een verheerlijking van Bengaalsch licht. De
draperieën hingen slap en verkreukeld, het goudlaken van Frédérique
had een vaal verlepte tint; haar hermelijn bleek molton te zijn, met
zwarte wol opgewerkt. Etienne's blonde pruik was een weinig uit de
krul. Tevergeefs maande Losch aan een weinig vriendelijk te kijken:
Lili, als de Reuk, lag half te sluimeren in haar kussen.
--Ik geloof, dat er niet veel van komen zal, zeide Marie, terwijl
Losch aan haar draperie schikte; maar Toosje Van der Stoor had er
wel idée op, en bleef liggen, onbeweeglijk, met een onuitstaanbare
kramp in haar middel, door heur moeielijke poze.
Eline was, om de gepozeerde artisten niet af te leiden, naar de serre
gegaan en zette zich neêr bij den heer Verstraeten, dien zij nog
met zijn verjaardag feliciteerde. Hij legde zijn boek uit de handen
en zijn bril af, terwijl hij met zijn tintelende, bruine oogen vol
welgevallen het elegante meisje beschouwde.
--Weet u wel, sprak ze, terwijl zij het, met bont omzoomde, manteltje
loshaakte; weet u wel, dat ik eigenlijk jaloersch ben van dat troepje
daar ginds. Je ziet ze maar altoos samen, altijd vroolijk, vol van
allerlei plannen en pretjes.... Ik voel me heusch oud bij ze....
--Verbeeld je! antwoordde mevrouw lachend, terwijl zij in haar
peignoir achter een stoel bleef staan; je bent even oud als Marie,
drie-en-twintig, niet waar?
--Ja mevrouwtje, maar ik ben niet zoo bedorven geweest als Marie en
Lili worden, en ik geloof, dat ik het me toch zoo goed zou hebben
laten welgevallen! Ach, u weet, vroeger bij ons, toen ik nog een kind
was.... papa was meestal ziek en dat maakte ons natuurlijk stil,
en later bij tante Vere.... tante was een allerliefste vrouw, maar
veel ouder dan papa en vroolijk was zij niet....
--Je mag geen kwaad spreken van tante Vere, Eline! zeide de heer
Verstraeten; ze was nog een oude vlam van me....
--O, en u mag niet met haar spotten; ik hield dol veel van haar, ze
was ook een tweede moeder voor ons, en toen ze, na die lange ziekte,
stierf, voelde ik mij verschrikkelijk verlaten, als alleen op de
wereld.... Ziet u, dat alles heeft me nu juist geen erg vroolijke
jeugd gegeven! en ze glimlachte met een weemoedig trekje, terwijl haar
oogen, bij de gedachte aan wat zij gemist had, vochtig werden. Terwijl,
als je Paul en Etienne en de meisjes ziet, dat is altijd een gelach
en een vroolijkheid.... heusch om er jaloersch van te worden. Die
Toos is ook een lief kind.
Men hoorde de artisten van de estrade springen. Losch was klaar. Paul
en Etienne kwamen met Freddy, Marie en Cateau in kostuum de serre
binnen, terwijl Lili naar bed ging, afgewonden door de drukte der
twee laatste dagen.
--Dag juffrouw Vere, sprak Cateau en reikte Eline haar hand. Eline
gevoelde plotseling een onbeschrijflijke, onberedeneerde sympathie
voor dat kind, zoo eenvoudig en onbewust-innemend, en ze moest haar
aandoening, terwijl ze opstond om heen te gaan, verbergen door Cateau
met een brusk gebaar, al spelende, te omhelzen.
--Dag schat! zeide ze dwepend. Kom mevrouwtje, ik ga u verlaten, u zal
nog veel te doen hebben, nu de drukte is afgeloopen. Alleen.... heb
ik Betsy beloofd u de kaartjes te vragen voor de opera.... Zou ik ze
mogen meênemen, als u ze bij de hand heeft?

VI.
Het was nog vroeg, even over halfdrie, en het kwam Eline in de
gedachte, hoe zij in vele dagen de oude mevrouw van Raat niet had
opgezocht, ofschoon zij wist, dat deze veel van haar hield en gaarne
des middags iemand ontving, om een praatje te kunnen maken. Henk ging
zijn moeder trouw iederen morgen bezoeken, nadat hij gereden had en
de twee, door zijn vrouw verbannen, Ulmerdoggen renden ongestraft de
trappen van het huis zijner moeder op. Betsy zag deze zelden: Betsy
zag wel in, dat mevrouw Van Raat haar weinig genegen was. Eline had
haar hart weten te winnen, door een zekere, allerinnemendste wijze,
waarop zij met oude dames omging, iets in haar toon van spreken, in
haar kleine attenties, iets als een geur van eerbied, die der oude
vrouw weldeed.
Eline ging weêr terug door de Javastraat naar de Laan van Meerdervoort,
en vond mevrouw Van Raat alleen, in haar hoogen stoel, de handen
gevouwen in den schoot. En zij scheen het jonge meisje een beeld van
zóo groote, onuitgesproken treurigheid toe; er zweefde over de rijke,
versleten meubels zulk een waas van vervlogen gezelligheid; er hing
in den corridor, in het vertrek zulk een atmosfeer van weemoed; er
lag over de plooien der donkergroene ripsen gordijnen zulk een nevel
van melancholie, dat zij zich bij haar binnentreden beklemd om het
hart voelde, als was het leven de moeite niet waard. Waarom waarom....?
Toen deed zij zich geweld aan. Zij verzamelde die gedachten, waarin
zij des morgens zoo opgeruimd was geweest, zij glimlachte en nam in
haar toon dien vagen eerbied, met iets van liefde en medelijden, aan,
en zij sprak opgewekt over Paul, over het diner van dien middag en de
opera.... en zij beloofde mevrouw Van Raat eenige boeken te sturen,
lieve, lichte lectuur, waarin men de wereld door roze glaasjes bekeek.
Het deed haar pijn zoo te ratelen, terwijl zij gaarne met de oude
vrouw had willen schreien, in een sympathie van weedom, maar zij hield
zich goed, en durfde zelfs een ernstiger onderwerp aan te vatten;
zij keurde het, steeds met haar lieven, eerbiedigen toon af, dat
mevrouwtje zooeven, toen zij binnen was gekomen, vochtige oogen had
gehad en dit nu niet wilde erkennen; zij was niet nieuwsgierig, maar
zij zou haar zoo gaarne willen troosten, zoo ze kon; had mevrouwtje
haar niet wel eens meer als confidente beschouwd..?
Zij doelde op klachten over Betsy, op andere, kleinere beslommeringen,
maar raakte ze niet verder aan.
En de oude vrouw schudde, reeds getroost en met een lachje, het hoofd;
waarlijk zij had niets, zij gevoelde zich alleen maar wat verlaten;
ach, het was, geloofde zij, dat ze zich verveelde; ze stelde in weinig
meer belang, maar dat was haar eigen schuld, niet waar? Andere oude
menschen lazen geregeld de courant, hielden zich op de hoogte, zij
niet; maar Eline was toch een lieve meid; waarom geleek Betsy niet
een beetje op haar, hé?
En ze begon, levendiger, te verhalen, over haar jeugd, over haar
lieven man; daar hing zijn portret....
Het was over vieren, toen Eline zich haastte weg te komen; het begon
donker te worden en het dooide en de duisterende wolken schenen op
haar te zullen vallen en haar te doen stikken.... Die oude vrouw was
gelukkig geweest, zeer gelukkig.... verbeeldde zij zich dat, of was
het waarheid? En zij, Eline, was nu reeds niet gelukkig; o, hoe zou ze
zich gevoelen, wanneer ze ook oud was, en leelijk en verschrompeld! Dan
zou ze zelfs geen herinneringen hebben, om zich te troosten, dat het
geluk bestond, voor haar bestaan had, dan zou alles droeviggrijs zijn,
grijs als die lucht! O God, waarom te leven, zoo niet gelukkig?
--Waarom, waarom? fluisterde ze en ze haastte zich, daar ze zich
verkleeden moest vóor het diner.

VII.
Het zou een eenvoudig, huiselijk dinertje zijn. Om halfzes kwamen de
Ferelijns en kort na hen Emilie met Georges. Betsy ontving ze in den
salon en vroeg Jeanne naar het kindje.
--Ze is nu veel kalmer, mijn kleine meid, ze heeft tenminste geen
koorts meer, maar toch, geheel beter is ze niet. Dokter Reijer was
nog al tevreden. Ik vind het heel lief, dat je ons gevraagd hebt:
ik heb waarlijk behoefte eens uit al die soesah te zijn, maar door
mijzelve kom ik er niet toe. Alleen, je ziet, ik heb vertrouwd op je
gezegde, dat het heel intiem zou zijn en er mij dus niet voor gekleed.
Zij keek een weinig ongerust van haar eigen eenvoudige, zwarte japon
naar Betsy's grijs satijnen toilet.
--Er komt werkelijk niemand meer dan, hier, Emilie en haar broêr,
dien ik een beleefdheid wilde doen. Maar je hadt mij gezegd vroeg
naar huis te willen gaan, en wij gaan dan later even naar de opera,
in de loge van oom Verstraeten. Maak je dus niet ongerust, je hebt
groot gelijk gehad, zoo te komen.
Henk kwam binnen, in zijn huisjasje, met zijn joviaal, vriendelijk
gezicht en dit stelde Jeanne nog meer gerust dan Betsy's
verklaring. Emilie, ruischende van de gitten, en levendig als
altijd, kende zij goed, en alleen Georges maakte op haar, in de
onberispelijkheid van zijn frac en zijn gardenia, een indruk van
gegeneerdheid.
Frans Ferelijn was, als Oost-Indisch ambtenaar, met verlof voor
herstel van gezondheid in Holland gekomen en zijn vrouw was een oude
schoolkennis van Eline en Betsy.
Jeanne scheen een eenvoudig vrouwtje, zeer stil en gebukt onder haar
huiselijk verdriet. Zwak, mager en van een bloedarmoedige bleekheid,
met een paar zachte bruine oogen, was haar de moederlijke zorg voor
drie ziekelijke kinderen bij bekrompen geldmiddelen te zwaar en zij had
een onbedwingbaar heimwee naar Indië, waar zij geboren was, waar zij
het eenzame leven in de binnenlanden lief had. Zij leed van de koude en
telde de maanden, die zij nog in Holland zou moeten doorbrengen. Aan
Emilie verhaalde zij, hoe zij bij Temanggoeng in de Kadoe gewoond
hadden,--Frans was controleur 1e klasse,--temidden eener menagerie
van Cochinchina-kippen, eenden, duiven, een Hollandsche koe, die
zooveel liter melk gaf per dag, twee geiten en een kakatoe,--als Adam
en Eva in het Paradijs, merkte Emilie op;--hoe zij des morgens haar
Perzische rozen en haar mooie crotons verzorgde en in den groentetuin
zelve haar groenten voor dien middag uitzocht, en hoe haar kinderen
in Holland aanstonds waren begonnen te sukkelen en te hoesten. Het is
waar, ze zagen wel bleek in Indië, maar ze behoefde daar toch niet
te vreezen voor elk tochtje, voor elke deur die open stond. En zij
betreurde zeer haar baboe, Saripa, die zij uit economie had moeten
achterlaten. Nu was zij in dienst bij andere menschen op Samarang,
maar zij had beloofd, dadelijk weêr tot haar te komen, zoodra zij
in Indië terug waren, en Jeanne zou haar uit Holland eenige mooie
katoentjes voor kabaia's medebrengen.
Emilie luisterde vriendelijk toe, en maakte haar goed aan het praten;
zij wist, hoe die herinneringen uit Indië Jeanne vermochten te wekken
uit haar gewone stilte. Betsy vond haar ongeschikt in een groot
gezelschap, en vroeg haar dus slechts alleen, met haar man, soms
met een paar goede kennissen. Eigenlijk vond zij haar vervelend en
onbeduidend, meestal slecht gekleed en zeurig, maar toch meende zij,
dat deze opinie niet uitsloot haar een enkele maal intiem te vragen,
Jeanne uit medelijden, Emilie voor de vroolijkheid en Georges, om
zijn kaartje met een invitatie te reciproceeren.
Terwijl Frans Ferelijn met Henk over zijn aanstaande promotie tot
assistent-rezident sprak, en Georges, na een paar frazen aan de
gastvrouw, luisterde, hoe Jeanne verhaalde van Frans' rijpaard, dat
eens tot in hun middengalerij was komen aanzetten om zijn pisang te
halen, lag Betsy met het hoofd op den rug harer causeuse en vond dat
Eline op zich wachten liet. Zij had gaarne wat vroeg willen eten,
om niet al te laat in de opera te komen, en ze hoopte maar, dat de
Ferelijns niet indiscreet zouden zijn en langer blijven, dan zij zich
eerst hadden voorgenomen. Amuzant waren ze toch zelden, dacht ze,
en stond op, heimelijk ongeduldig, verschikte de pauwenveêren in
een Makartbouquet, eenige kleinigheden op een peluche tafeltje, of
schoof met heur voet het tijgervel voor den vlammenden haard terecht,
kribbig op Eline.
Eindelijk ging de deur open en Eline trad binnen. En het trof Jeanne,
hoe mooi, vooral hoe elegant zij was in haar roze toilet van zijden
rips, zeer eenvoudig en zeer rijk, met enkele kleine strikjes, die als
vlinders wegscholen op haar, en-coeur opengesneden, corsage en heur
korte mouwtjes in den elleboog; strikjes, die zich luchtig schenen
neêrgezet te hebben op haar schouders en aan haar middel. In haar
lichtbruine haren, opgekamd in den vorm van een antieken helm, stak
een roze veêren touffe met aigrette; roze schoentjes schoeiden haar
voet, loom en licht als die eener fee; een enkel parelsnoer schakelde
zijn matwitte kralen om haar hals. In de hand droeg zij haar lange
handschoenen, haar roze veêren waaier en haar binocle van parelmoer.
Ferelijn en De Woude stonden op en zij drukte hun de hand en kuste
Emilie en Jeanne even op het voorhoofd, meêwarig naar de kleine Dora
vragend. Zij zag, hoe allen, zelfs Henk en Betsy haar opnamen, van
het hoofd tot de voeten, als getroffen door den rijken eenvoud van
haar toilet, en zij glimlachte, toen Jeanne haar van dokter Reijers
goede hoop sprak, het tobbende vrouwtje in den triumf en den glans
harer schitterende bevalligheid toe.

VIII.
Aan tafel schertste Eline onophoudelijk met De Woude, haar
buurman. Betsy zat tusschen haar beide mannelijke gasten, Emilie
tusschen Henk en Frans, Jeanne tusschen Eline en Henk. In de eenigszins
somber en antiek gemeubileerde eetkamer glinsterde de tafel van
damast, zilver en kristal onder den gloed van het gas, terwijl het
flikkerde langs karaffen en glazen, waarin donkerrood of bleekgeel,
de wijn scheen te sidderen. Uit de bloemen van een zilveren korf
verhief een ananas heur kroon van stekelig loof.
De Woude was met Eline begonnen te praten over de soirée bij de
Verstraetens en hij schilderde haar, hoe waarlijk vorstelijk freule
Van Erlevoort als Kleopatra en het Gezicht was geweest. Onder Emilie,
Frans en Betsy ontstond een druk gesprek over Indië, waarin zich
Jeanne eerst bijwijlen mengde, maar ze zat te ver, en werd afgeleid
door het gekakel van De Woude en het schelle lachje van Eline, die met
elkaêr zaten te flirten. Zwijgend lepelde Henk zijn soep en at zijn
vischpastei, een enkele maal Jeanne en Emilie met een paar woordjes
bedienend of inschenkend. En Jeanne werd al stiller en stiller,
zoowel uit malaise als uit vermoeidheid over haar druk gekout met
Emilie, na een dag vol zorg. Zij gevoelde zich weinig thuis naast het
coquetteerend paartje: Eline, en grande toilette, De Woude, in zijn
rok, die beide als een groepje vormden uit een galadiner, terwijl zij
er in haar zwart japonnetje povertjes bij afstak. Toch was zij blijde,
dat zij naast Henk zat en gevoelde zij in die nabuurschap iets als
de vage sympathie van haar misplaatstheid voor de zijne.
En zij kon niet nalaten zich te vergelijken bij Eline en Betsy; zij
tobbende met haar drie kinderen en haar klein verlofs-traktementje,
Eline en Betsy onbekrompen steeds verkeerende in een zwier van vermaak
en wereldschheid. Waar was de vroegere, gezellige vriendschap, die haar
samenbond, toen zij, nog ondeugende kinderen, met haar tasschen naar
school slenterden, Eline den capuchon van haar regenmantel vol kersen
had gestopt, en zij haar ondeugd en moedwil tegen de schooljuffrouwen
botvierden onder het commando van Betsy? Zij gevoelde zich als verkoeld
van de jonge vrouw, welke haar nu zelfs begon af te stuiten door dit
laatdunkend nonchalante in haar wijze van spreken, door dien toon van
overwicht tegenover haar man, verkoeld van dat jonge meisje, dat haar
wuft en ijdel toescheen in haar gesprek vol schitterende nietigheid
met dien fat. Vooral Eline begreep zij niet; zij vond iets ongewoons,
iets raadselachtigs in geheel haar wezen, dat steeds met zichzelve in
contrast was. Haar gelach om niets vermoeide haar en zij verwonderde
zich uit een fijn instinct er over, hoe iemand, die, naar men zeide,
zoo heerlijk zong, zoo onaangenaam en onnatuurlijk lachte. O, dat ze
toch een oogenblik stil ware....! En zij wenschte zich terug in hun
nauw bovenhuis, bij haar kleine Dora; hoe had ze die invitatie dan
ook aangenomen! Het is waar, Frans was er op gesteld geweest, dat zij,
nu de dokter het gevaar geweken zag, eenige verstrooiing zou zoeken,
maar dit, dit gaf haar geen verstrooiing: dit maakte haar zenuwachtig,
zelfs verlegen.
En zij bedankte Henk voor de zwezeriken met asperges, die hij haar
aanprees.
--Heb ik goed gehoord, freule, is meneer De Woude een broêr van
u? vroeg Frans zacht aan Emilie. Zoowel haar als Georges ontmoette
hij voor den eersten keer, en zoowel hunne gelijkenis als hun contrast
trof hem.
--Zeker, fluisterde Emilie. Een eigen broêr. En ik ben trotsch op
hem. Hij is een echte gommeux, maar een beste jongen. Hij werkt op
Buitenlandsche Zaken, hij is élève-consul.... Pas op, als u misschien
iets slechts van hem denkt! lachte zij fluisterend, en dreigde met
haren vinger, als ried zij Ferelijns gedachte.
--Ik heb nog nauwelijks meer dan een paar woorden met meneer De
Woude gewisseld, en zal dus wel oppassen, nu al een opinie over hem
te hebben! sprak hij een weinig verschrikt over Emilie's brusquerie.
--Dat is u geraden; de meeste menschen krijgen een geheel anderen
indruk van Georges, als zij hem eenigen tijd kennen, dan als zij hem
voor het eerst in gezelschap zien.... U ziet, ik spring als een trouwe
zuster voor mijn broêr in de bres.... Schenk u me nog maar eens in.
--En zelfs zonder dat hij wordt aangevallen! hervatte Ferelijn
glimlachend, en voldeed aan Emilie's verzoek.--Maar toch zooveel merk
ik al dat hij een bedorven kindje van de dames is, niet alleen van
zijn zuster, ook van mevrouw Van Raat en juffrouw Vere....
Betsy had zich in het gesprek van Eline en Georges gemengd,
aangetrokken door de levendigheid van den laatste, die van den hak op
den tak sprong, tal van onderwerpen even aanroerde: een conversatie,
zonder bepaald fond, zonder eigenlijke geestigheid, maar licht als
schuim en zeepbellen en flikkerend als vuurwerk. Zulk een gesprek
was haar element; een ernstig discours, al werd het met verve
gevoerd, was haar te zwaar, maar dit getintel van kleine vonkjes en
schuimspatjes, dat was als het geparel van den wijn in het kristal
der kelken, behaagde haar uitermate. Zij vond Georges veel amuzanter