Eline Vere: Een Haagsche roman - 30

zichzelve dorst zien, als in een spiegel.
Toch streelde het haar, dat hij met haar anders vroolijk was,
dat hij met haar anders sprak, dan hij met die nuffen en nesten
deed. Hij stelde haar dus hooger. Of begreep hij slechts, dat zij
zich zijn brutaliteiten en quasiverliefden overmoed niet zou laten
welgevallen? Zag hij een beetje tegen haar op, omdat zij nu en dan
eens ernstig zich met hem onderhield? Allerhatelijkst werd haar die
gedachte; allerhatelijkst zou het haar zijn, zoo Paul tegen haar
opzag. Werd haar dit zekerheid, ze zou zich nooit meer alleen in een
gesprek met hem wagen, ze zou desnoods zijn als die anderen en met
hem coquetteeren. Maar neen, dat zou toch nooit kunnen! En daarbij,
waaróm was het haar een allerhatelijkste gedachte, dat Paul tegen
haar op zou zien?
Al die vragen werden haar als een labyrinth, waarin haar gedachte
ronddoolde, zonder een uitweg te kunnen vinden. En desniettemin
vermoedde zij wel eenigszins waar de uitweg was, maar zij wilde niet
voor zichzelve weten, dat zij dit vermoedde.
--Freddy, wil je me straks komen helpen om een laatste hand aan de
koffers te leggen? vroeg Mathilde. Dan breng ik eerst de kinderen
naar bed.
Freddy beloofde het. Juffrouw Frantzen was beneden gekomen en met
haar hulp bracht Mathilde het lastige viertal, dat met veel drukte de
spuit had opgeborgen, naar boven. Morgenochtend zouden zij allen naar
de Horze vertrekken, om er den geheelen zomer door te brengen. Het
was een zuinigheidsmaatregel, dien Théodore Van Erlevoort zijn moeder
had aangeraden, want zij kon op het landgoed eenvoudiger wonen dan in
het groote huis van het Voorhout, waar zij verplicht was op een voet
te leven, die niet meer overeenkomstig haar middelen was. Zij had er
dan ook zelve wel eens over gedacht voor goed de Horze te betrekken en
afstand van haar geliefde woning te doen, maar het had haar steeds een
te zwaar offer geschenen. Zij zou het nu echter op de Horze zoo lang
mogelijk willen rekken, misschien wel tot November toe. Het landelijke
leven lachte haar toe, temidden van het lieve troepje van Théodore.
Ook Mathilde ging gaarne naar de Horze en zij had geen bezwaar gemaakt
Tine en Jo een paar maanden vóor de vacantie van school te nemen; zij
zou ze, als vroeger, weêr zelve kunnen leeren en zij genoot met een
heimelijk genoegen bij dat denkbeeld. Freddy was liever in Den Haag
gebleven; waarom, was haar niet duidelijk en deze onduidelijkheid
verergde haar stemming van ontevredenheid over zichzelve. Zij had
er echter niets van laten blijken en zij was voor de anderen in
huis zooals zij steeds geweest was, vroolijk en vriendelijk. Alleen
Etienne had zij dien dag wat koel op een afstand gehouden, zoowel om
die geldgeschiedenis met Paul als omdat hij mopperde, dat zij voor
zoo lang naar de Horze zouden gaan. Hij sprak er dan ook over een
kamer te nemen, in Leiden of Den Haag; waar, wist hij nog niet.
Otto was in den laatsten tijd bij tusschenpoozen op de Horze
geweest. Hij had dikwijls ernstig met Théodore gesproken; hij wilde
iets in de provincie zoeken en Den Haag verlaten. Hij was reeds half
geslaagd; door protectie van oude vrienden zijns vaders had hij
nu kans om als rentmeester op een der kroondomeinen in Gelderland
geplaatst te worden.
Hoewel mevrouw Van Erlevoort hem steeds afried zich in een stille
afzondering terug te trekken, was hij te moê van Den Haag om niet naar
een atmosfeer van nieuwe frischheid te verlangen. Hij hoopte op niets,
hij wenschte niets, hij smachtte alleen naar een eenzame ruimte, waar
hij niemand ergeren zou met zijn doffe melancholie. Hij had veel van
zijne vroegere flinkheid verloren; hij had zich niet kunnen opheffen
onder zijn smart, die hem in doffe mijmeringen verweekt had. Maar,
als Mathilde, klaagde hij nooit, toonde hij zich nooit ongedurig en
ontevreden, en bleef hij eenvoudig en degelijk, uiterlijk dezelfde
van voorheen.
Mevrouw Van Erlevoort was in de stilte, die de kinderen achter zich
hadden gelaten zachtjes ingesluimerd en Frédérique verliet het vertrek,
toen zij in de vestibule Etienne ontmoette, die juist de trap afkwam.
--Waar ga je naar toe? vroeg hij.
--Ik ga Mathilde met de koffers helpen, antwoordde zij.
--Toe, help mij liever met de mijne! hernam hij gemaakt
ongedwongen. Mathilde heeft immers de juf, en ik heb geen geduld al
dat goed zoo netjes te leggen.
--Heb je dan een kamer gehuurd? Hier of in Leiden?
--Ik... ik heb geen kamer gehuurd. Ik ga meê naar de Horze, dan kan
ik daar goed en rustig studeeren voor mijn doctoraal. Van Leiden
is eigenlijk geen sprake in de vacantie en hier zou ik toch niet
werken. En zie je, het moet toch! fluisterde hij verder; ik kan toch
maar zoo niet blijven hangen, terwijl ik Théodore over zuinigheid
zie schrijven, en mama zucht, dat ze niet toekomt; vindt je niet?
Zij zag hem met een langen, zachten blik aan, terwijl hij een beetje
verlegen voor haar stond.
--Goed, sprak ze. Ik zal je helpen.
--Ga dan even meê naar mijn kamer, wil je? vroeg hij, opgewekt door
haar vriendelijken toon.
Zij gingen samen de trap op. In zijne kamer stond zijn koffer open,
zijne kast eveneens.
--Ik zal alles wat ik meeneem op mijn bed gooien, pak jij het dan in?
--Goed.
--En ben je niet meer boos, om dat geld? vroeg hij met de liefkoozende
stem van een bedorven kind.
--Neen, maar geef het Paul van avond nog terug, als je hem ziet. Ik
zal er je wel aan helpen, ik heb nog geld.
--Je hebt toch niets tegen Paul?
--Neen, niets! murmelde zij. Maar het is toch beter.... dat je.... geen
verplichtingen aan hem hebt.
--Maar Freddy! Aan mijn besten vriend? Ik ben niet bang hem iets
verplicht te zijn.
--O zeker, hij is heel goedhartig, maar het is toch beter, dat je
het hem terug geeft, niet waar?
Hij beloofde het en zij was opnieuw zeer ontevreden over zichzelve. Zij
zouden haar beiden onuitstaanbaar vinden, met hare inmenging in hunne
zaken. Maar Etienne vond haar niet onuitstaanbaar; hij vond haar een
engel, dat zij voor zijn koffer wilde zorgen.
--Zie je.... hemden, boorden, sokken... Nou, de rest vind je zelf
wel, hé? Dan zal ik Paul zien op te diepen, ten minste, als je mij
dat geld geven kan.
Zij had het reeds bij zich gestoken met het voornemen het hem aan te
bieden en zij gaf het hem nu.
--Dank je. Het is morgen dus vroeg opstaan, hé? O ja, zeg Willem even,
dat hij me wakker maakt, wil je? Nu, adieu.
Hij wilde vertrekken, maar zij nam zijn hoofd tusschen hare handen
en zoende hem.
--Je bent een beste jongen, dat je naar de Horze gaat. Wat zal mama
blij zijn! En Théodore, vooral als hij hoort waarom je meêgaat! sprak
zij vriendelijk.
Hij was recht vroolijk, dat zij verzoend waren, en zij hoorde hem
weldra, fluitende, de treden der trap afspringen.

II.
Den volgenden avond, om en bij negen uur, rammelde de oude tentwagen,
waarmede Théodore Van Erlevoort en Klaas, zijn koetsier, naar
het station van Elzen gereden waren, de hooge eikenlaan der Horze
binnen. Marianne, die van kostschool voor goed thuis was gekomen,
kwam met Edmée en de twee bébés der Van Stralenburgen het rijtuig in
de laan reeds tegemoet en de drie dreumessen sprongen als jonge honden
en poogden het rijtuig bij te houden, tot grooten angst van Marianne...
--Dag oma! Dag tante Tilly! Dag tante Freddy! Dag oom Eetje!
De Van Rijsseltjes gilden, kraaiden van blijdschap, en Marianne wuifde
hen lachend met de hand en allen wuifden en riepen terug. Tusschen de
zuilen der verandah zagen zij Truus met Suzanna en haar man, Arnold
Van Stralenburg. Klaas deed na een breeden, ratelenden draai om den
vijver zijn paarden stil houden. Van alle kanten stapten de reizigers
uit, en men kon elkander in de eerste minuten niet verstaan door de
drukte der kinderen, die omhelsden en zoenden waar zij maar konden,
terwijl de drie groote patrijshonden van Théodore, luid blaffend,
daartusschen opsprongen en de kleintjes omver wierpen.
Van Stralenburg had mevrouw Van Erlevoort het laatst helpen uitstijgen
en ook zij werd nu bestormd door haar luidruchtige kleinkinderen, die
met de honden door de lange beenen van hun oom uit Zwolle heenglipten
om haar in hunne armen te smoren.
Truus, Mathilde en Suzanne lieten de kinderen uitrazen; daarna
verschenen juffrouw Frantzen en de twee andere bonnes, en het
jonge goed werd, na boterhammen gegeten te hebben, meêdoogenloos
weggevoerd. Mathilde ging eveneens om te zien of haar viertal het
goed had in zijn nieuwe bedjes.
Zij hadden elkaar den geheelen winter niet gezien en het regende
vragen. Mevrouw Van Erlevoort zag rond, alsof zij iemand miste.
--En Jet! En de jongens? Waar zijn die? vroeg ze.
--Maar moesje, alle drie nog op school. De vacantie is nog niet
begonnen! antwoordde Truus lachende om het ongelukkige gezicht harer
schoonmoeder. Jet maakt het heel goed in Bonn, ze schrijft lange
brieven. Cor is met zijn schip te Buenos-Ayres geweest.
--En juffrouw Voermans is weg, hé?
--Ja, het goede mensch heeft ons verlaten, met tranen in haar
oogen. Maar ze was niet meer noodig en een gouvernante voor de luxe
er op na te houden, dat ging niet. Théodore bromt toch al genoeg over
zijn pachters.
--Théodore, herhaalde deze, die zijn naam vernomen had, bromt nooit,
vooral niet, als hij pas de familie terugziet. Freddy, wat zie
je er goed uit! Iederen zomer, dat ik je terugzie, ben je mooier
geworden. Hè, Truus, kijk eens, wat een flinke frissche meid! Wou je
niet, dat jij zoo een zus hadt?
Hij pakte haar om heur middel en toonde haar bewonderend aan zijn
vrouw, die vroolijk toezag.
--Ach, dwaze jongen! lachte Frédérique blozend en duwde hem van zich
af. Alsof ik je zuster niet was, hè, Truus?
Maar Théodore vatte heure hand.
--En binnen in het kleine hartje alles nog in orde? fluisterde hij
schalks. Nog niemand, voor wien het gauwer: tik, tik! zegt?
Freddy schaterde het uit met een helderen, gezonden lach.
--O neen, tot nog toe voor niemand! Wees maar niet bang, dat zal zoo
gauw niet gebeuren.
--Schrik je dan al de courmakers af?
--Ik laat me geen cour maken!
--Hou je ze dan zoo op een afstand?
--O ja, heel ver op een afstand! Zoo ver mogelijk! lachte zij
steeds. Ik heb nog niemand gevonden, die me waard is, nog niemand!
--Trotsch ding, pedante nuf! schertste hij terug. Wacht maar, ze
zullen je nog laten zitten!
Zij lachte steeds vroolijker, steeds helderder om zijne bedreiging. Hij
vond haar prachtig in dien lach. Zij geleek eene jonge godin, eene
spottende Diana met hare lenige, volle gestalte en haar fier hoofd, dat
zij nu uittartend in den nek wierp, terwijl hare glanzende oogen hem
dartel en overmoedig aanzagen. Er was, niettegenstaande die overmoedige
dartelheid, iets treffend waars en oprechts in hare schoonheid, iets
koninklijks in hare houding; iets, waaruit hij opmaakte, dat zij niet
coquetteerde, maar dat zij zich, al schertste zij er over, hoog stelde.
--Zoo, je voelt je dus? hernam hij. Nu, dat mag ik zien. Dat bewijst,
dat er ras in je zit....
En hij nam met een tevreden blik haar nogmaals goed op, hij vond haar
een echte Erlevoort, nu hare fierheid zijn ingeboren familietrots
gestreeld had.
--Maar wat zeg je van Eetje? vroeg mevrouw verheugd. Die komt hier
studeeren!
--De komst van meneer is mij een aangename verrassing! sprak Théodore
met een deftige buiging.
Frédérique begon weer te lachen.
--Ja, die goede jongen! sprak ze vroolijk tot Van Stralenburg. Verbeeld
je, Arnold, bijna had hij vergeten zijn geleerdheid meê te nemen. Een
uur, voordat we van ochtend weggingen, kwam hij wanhopig met een
stapel wetboeken of ik weet niet wat voor histories aandragen. Bijna
in elk van onze koffers zitten nu een paar deeltjes.
--Ja, ik kan onmogelijk aan alles denken! verdedigde Etienne zich.
--Fatale druktes, die je hoofd doen omloopen! spotte Arnold met zijn
toegeknepen zwarte oogen. Ik kan me dat zoo goed begrijpen. Bezigheden,
conferenties, correspondenties, consultaties....
Hij had de gewoonte Etienne voortdurend voor den gek te houden, en
Etienne draalde nooit hem troef te geven en meermalen eindigden de
woordenschermutselingen in handtastelijkheden en bokspartijen.
--Arnold, begin nu niet dadelijk met Etienne te kibbelen! riep
Suzanne. Mama, u zal zien, dat ze weêr gaan vechten!
--Oom Arnold en Etienne zijn altijd als hanen tegen elkaâr! zei
Marianne.
Arnold echter beweerde, dat hun strijdlust nu versmolt in de
teederheid van het weêrzien en hij omhelsde Etienne, in groote,
comieke omhelzingen, terwijl zijn lange armen om zijn schoonbroêr heen
en weêr zwaaiden. Etienne echter duwde eensklaps Arnolds hoofd naar
beneden en sprong over zijn rug heen. Als bij afspraak, zonder een
woord te zeggen, sprong Arnold daarop over Etienne, en zoo sprongen
zij beurtelings voort met ernstige gezichten. Allen lachten.
--Als ze niet als hanen zijn, zijn ze als clowns! gierde Marianne,
als clowns!

III.
Frédérique en Marianne, die elkaâr, hoewel zij tante en nicht waren,
bij den naam noemden, sliepen te zamen in een groote, hooge kamer, waar
een kolossaal, ouderwetsch bed stond van zwaar eikenhout, verborgen
onder zware, donkerbruine gordijnen. De deuren en lambrizeeringen
van het vertrek waren eveneens van eikenhout, terwijl het plafond
beschilderd was met een groot, half uitgewischt medaillon, waar men
nog een vaag tafereel van nimfen en cupidootjes onderscheidde.
--Vindt je het niet gezellig, dat we hier samen slapen? vroeg Marianne,
terwijl de beide meisjes zich des avonds ontkleedden. O, alleen zou
ik voor geen geld in deze kamer slapen: ik zou vreeselijk bang zijn,
jij ook niet?
--Ik geloof het niet; ik ben niet zoo gauw bang, antwoordde Freddy.
--Ik vind hier nog zoo iets romantisch, zoo iets antieks, sprak
Marianne. Je kan je hier verbeelden, dat je nog in de middeleeuwen
leeft, met al dat donkere hout en die blazoenen boven de deuren.
Frédérique had zich spoedig in haar nachtjapon gehuld en kroop in
het groote bed. Zij lachte even.
--Je verdrinkt hier in; ik heb nog nooit geslapen in dit bed.
Marianne teutte en liep op haar bloote voeten rond. Zij trok het
gordijn voor het venster op en de maan viel bleek naar binnen.
--Kijk Freddy, hoe geheimzinnig. Ben ik niet net een geest in dat
licht?
--Ach, Marianne, sta jezelve toch niet zoo bang te maken; kom nu in
bed, dan kakelen we gezellig.
Marianne liet het gordijn neêr, kleedde zich in een wip uit en nestelde
zich naast Freddy. Ook zij lachte even.
--Je kan hier wel een bal geven, in dit bed! O, ik zou dol zijn van
angst, als ik hier alleen moest slapen. Ik heb totnogtoe altijd in
onze oude kamer geslapen, waar ik met Jet was. Dus jij bent niet bang;
jij bent nooit bang?
--Wel neen. En jij, je maakt jezelve bang.
--O ja, dikwijls. Dan verbeeld ik me allerlei griezelige dingen van
spoken en schimmen van ridders, tot ik er van ril. Maar jij bent ook
zoo prozaïsch, je maakt zeker ook nooit verhalen bij jezelve.
--Verhalen? Wel neen. Wat voor verhalen?
--Heele romans. Ik verbeeld me dan bijvoorbeeld een ridderjonkvrouw te
zijn, de jongens zijn mijn schildknapen en de kinderen mijn pages. En
dan bemin ik een ridder, die me wil schaken, omdat mijn vader wreed
en bloeddorstig is, en hem niet tot schoonzoon wil hebben.
--Een complimenteus portret van je vader! schaterde Frédérique. En
de ridder, hoe ziet die er uit?
--Dan eens zoo en dan eens zoo! Zeg Freddy, ben jij nog nooit verliefd
geweest?
--Ach, wel neen.
--Hoe is het mogelijk! Ik wel tienmaal, maar het duurt altijd heel
kort bij me, zoo drie à vier weken, zie je. Bij voorbeeld in Bonn,
op mijn teekenmeester, daar was ik dol op. En dan een jongmensch,
blond met blauwe oogen, die me altijd stilletjes bonbons bracht.
Er volgde een lange opsomming van Mariannes's minnaars. Eensklaps
vroeg Freddy:
--Maar zeg eens, Marianne, hoe oud ben je toch geworden? Zeventien
of achttien.
--Wel achttien, kind!
Frédérique proestte het uit.
--Kind! herhaalde zij. Je bent zelf een kind, al ben je achttien
jaar. O, Marianne, wat ben je toch nog jong, met je spoken en je
teekenmeesters! Je bent net Etienne, die blijft ook altijd een jongen,
die groeit nooit op, die wordt nooit ouder....
Marianne maakte zich boos, en schudde haar heen en weêr, terwijl
Freddy steeds hartelijker lachte.
--Jij, jij bent een kind, omdat je nog nooit van iemand gehouden
hebt! Hoe is het nu mogelijk, dat iemand nooit van iemand houdt!
--Kom, ga maar droomen, van zijn blauwe oogen! lachte Freddy.
Zij bleef nog lang wakker, hoewel zij zich hield, alsof zij sliep,
en Marianne sliep in, met het hoofd een weinig tegen haar schouder
aan. Zij glimlachte nog lang, zij vond Marianne nog zoo jeugdig
voor hare achttien jaren! Zij, ze was nu drie-en-twintig,--het
was waar, dat was wel een onderscheid,--maar ze dacht dan toch ook
aan heel andere dingen dan aan romantische fantazieën van ridders
en edelvrouwen. Waar dacht ze dan toch eigenlijk tegenwoordig aan,
dikwijls in een ontevredenheid over zichzelve? Over wien dacht ze? Veel
over iemand, van wien zij het betreurde, dat hij niet anders was,
dàn hij was. Maar hoe had zij hem dan willen hebben en waarom dacht
ze aan hem, nu hij eenmaal niet was, zooals zij hem wenschte....?
--Het is vreemd, zoo vreemd! murmelde zij onhoorbaar. Ik begrijp niet,
waarom ik aan hem denk, ik wil niet aan hem denken, en ik denk altijd
aan hem....
Zij wist dat het zoet zoude zijn, zich aan hare gedachte zonder strijd
over te geven, maar een trots verdreef aanstonds zulke weekheid. Zij
voelde zich, had Théodore gezegd: er zat ras in haar! Hij, om wien
zij dacht, was niet waard, dat zij om hem dacht. Hij was--zij zag
dat nu klaar in--hij was wuft, hij was egoïst, hij was iemand, die
ieder wilde behagen....
Théodore's woorden hadden haar iets in zichzelve getoond, dat zij
nooit zoo scherp afgeteekend in zich vermoed had; hare fierheid
namelijk; geen fierheid op haar geboorte en haar naam alleen, maar een
fierheid, die in de minste harer zenuwen trilde, als met een ingeboren
aristocraticiteit, overgeërfd uit een edel voorgeslacht, dat zich
steeds hoog gesteld had. Zij ook, zij stelde zich hoog, en toch.... zij
was niet tevreden over zichzelve, integendeel o integendeel!
Lang lag zij nog te staren op de verbleekte nimfen en cupido's van
het plafond, waarheen Marianne, in de nachtelijke schemering van dat
groote vertrek, zeker nooit had durven turen. Telkens terwijl zij den
regelmatigen, rustigen adem van het kind naast zich hoorde suizen,
herhaalde zij in zichzelve die, niet te beantwoorden vraag: waarom
dacht ze aan.... Paul?

IV.
Otto, die zijn aanstaande woonplaats was gaan bezichtigen, kwam den
volgenden morgen op de Horze, om er een week te vertoeven, voor hij
zijn nieuwe betrekking ging aanvaarden. Het domein, waar hij nu als
rentmeester benoemd was, was dicht bij Elzen gelegen, en hij zou
vaak een uitstapje naar de Horze kunnen maken. Mevrouw Van Erlevoort
troostte zich met de gedachte, dat hij zich niet geheel en al zou
terug trekken in een doodsche afzondering. Dicht bij het blijmoedige
leven op de Horze zou hij zichzelven weder kunnen worden, en geheel
zijne smart van zich kunnen werpen.
Théodore was naar zijne boeren en zijne landerijen toe, en Arnold Van
Stralenburg had hem vergezeld. Truus was bezig met haar huishouden. De
kinderen speelden in het park of in de gymnastiekkamer onder toezicht
der bonnes. Mevrouw Van Erlevoort zat met Mathilde, Suzanne, Frédérique
en Marianne op een der groote, overdekte en omwingerde balcons,
terwijl Otto vertelde van zijn bezoek aan het domein.
--En Etienne? vroeg hij.
Mevrouw glimlachte verheugd.
--Die is vroeg opgestaan, sprak Freddy, heeft met veel drukte en
deftigheid zijn studeerkamer ingericht en werkt al. Je ziet, hij
profiteert van zijne goede impulsies....
Marianne stond eensklaps op.
--Waar ga je naar toe, Marianne? vroeg Suzanne.
--Ik ga lezen, op mijn plekje achter in het park! zeide zij. Freddy,
daar is zoo een heerlijk plekje, vol lelietjes van dalen. Ga meê,
dan zal ik je daar vertellen van een prachtig boek, dat ik bezig ben
te lezen: Ein Gebet van Carmen Sylva....
Zij vertrokken beide en ook Otto en Suzanne wilden een wandeling maken
en lieten mevrouw en Mathilde alleen. Suzanne had Otto in langen tijd
niet gezien, daar hij den vorigen zomer te Londen bij zijn zwager
Howard vertoefd had, in plaats van op de Horze te komen. Zij had haar
broêr niet ontmoet na de paar dagen, die hij met zijne moeder en Eline
te Zwolle had doorgebracht, en zij vond hem, nu zij hem weêrzag, nadat
er zooveel voor hem veranderd was, oud geworden. Zijn gelaat was als
een masker van stille melancholie, waaronder Suzanne iets bitters ried.
Zij nam zijn arm in den hare en zij dwaalden een oogenblik zwijgend
in de groote lanen van het park, onder het zwoele loover der hooge
eiken, stovende in de Juli-ochtendzon. Groote varens hieven hunne
lange waaierbladen op aan de boorden der slooten, die, blauwend groen,
zich overglansden met tinten van metaal en email, en spinnen hadden
van stengel tot stengel hare fijne webben geweven als uit draden van
zilverig glas. Hier en daar schemerde, vergeeld wit en fluweelig van
een woekerend mos, een verminkt beeld op een voetstuk, een Flora of
een Pomona. Een adem van vuur scheen van boven uit het geblaârte neêr
te zinken over de paden, waarlangs als onkruid de wilde kamperfoelie,
zoet van geur, bloeide en hare verwarde stengels van heester op
heester slingerde, terwijl uit het broeiende groen de dolle kervel
hoog opschoot, met tal van blanke zonneschermpjes.
Otto en Suzanne liepen langzaam voort. Verder op zagen zij twee
lichte figuurtjes tusschen bladeren en twijgen verdwijnen; het
waren Frédérique en Marianne, die het plekje der lelietjes van dalen
opzochten. Achter hen klonk een lach, een kreet der kinderen, die
stoeiden op een grooten zandhoop, welke in het lommer dicht bij het
heerenhuis lag.
--Wat is het hier toch altijd mooi! sprak Suzanne eindelijk. Ik vind
het heerlijk dat Théodore, al is het ook uit economie, het park maar
verwaarloost; daardoor krijgt het iets van een woud! Ik herinner me:
vroeger, toen ik een kind was, had papa een regiment van tuinlui en
het park zag er altijd als een tuin zoo netjes uit, met koepeltjes en
kijkjes en vazen en beelden. En nu zijn de koepeltjes vervallen en
sommige van de beelden hebben geen armen meer. O, weet je niet, dat
jij zelf altijd op die nimf daar klom en toen haar arm hebt gebroken?
--Ja, sprak Otto.
--Papa was zoo boos, en je moest drie dagen op je kamer eten en je
kreeg alleen droog brood met water. Herinner je je?
--Ja, knikte Otto glimlachend.
--En je wilde geen vergiffenis vragen aan papa--je was brutaal geweest,
toen hij op je gebromd had--en mama vroeg je toen, om het toch maar
te doen.... Herinner je je wel?
Hij drukte even haren arm, zonderling, bijna tot weenens toe verweekt
door die herinnering uit zijne kinderjaren, welke zich dooreen warde
met herinneringen van een paar zomers geleden, toen hij, niet met
Suzanne, toen hij met hàar hier had rondgedwaald....
--Zeg, Otto! vroeg Suzanne eensklaps. Zal je niet naar Den Haag
verlangen, als je zoo alleen te Elzen woont?
--Neen! antwoordde hij heftig. Neen, o neen! Ik wil van Den Haag weg.
Zij zag hem aan, verschrikt over zijn toon, en hij voegde er zachter
bij:
--Ik hoû van het buitenleven en ik verlang naar iets anders dan naar
mijn bureau.
--Wil je om geen andere reden van Den Haag weg? vroeg zij zacht.
--Om een andere reden? Neen, wel neen....
Hij zette zich op eene bank, maar zij bleef staan en plukte
werktuigelijk de trossen der kamperfoelie boven zijn hoofd. Zij had
op de lippen eene vraag, die zij niet uiten kon.
--O, Otto, zeg me.... is het niet om.... om? stamelde ze.
Hij zag vóór zich, terwijl zij de verwarde stengels uit elkaâr
rukte. Langzaam sprak hij:
--Wat meen je toch, Suze-lief? Dat het zou zijn om.... om
Eline? fluisterde hij terug met eene stem zonder uitdrukking.
--Ja! hernam zij verlegen en zette zich met eene liefkoozende beweging
naast hem en ordende hare kamperfoelies.
--Maar zusje-lief! vervolgde hij, steeds dof en op een wijze,
als uitte hij een zin, dien hij met moeite van buiten had geleerd,
hoe kan je dat denken? Denk je, dat een man altijd om een meisje
blijft treuren en dat een man er niet langzamerhand overheen komt,
wanneer zijn meisje hem zijn woord teruggeeft. Natuurlijk speet het
me in den eersten tijd, en was ik er verdrietig om. Maar nu is het
over, nu is heusch alles voorbij. Je ziet elkander niet meer, je
denkt langzamerhand niet meer aan elkander en je vergeet elkaâr. Aan
een gebroken hart is nog niemand in de werkelijkheid gestorven en
daarbij: het hart van een man breekt zoo gauw niet, je hebt immers
je bezigheden en het leven gaat zijn gang en laat je geen tijd veel
over je verdriet na te denken, al zou je dat willen. Bij een vrouw
is dat anders, die geeft zich meer aan zulke gevoelens over, niet waar?
Hij stond op als in een droom en zij volgde hem.
--Ja, dat is wel zoo, sprak ze, niet overtuigd.
--Dan vergeet je elkaâr, vervolgde hij op denzelfden toon: en dan
kan het best gebeuren, dat je later beiden iemand anders ontmoet,
van wien je begint te houden en met wien je gelukkig wordt. Zoo
gebeurt het honderdmaal in het leven.
--O ja! sprak zij weêr en hij, hij dacht aan een zin uit Eline's
brief: "dan vindt je een meisje, dat je waard is, en dat je gelukkig
kan maken...."
--Je moet je dus maar niet verbeelden, dat ik aan romaneske
liefdesmarten lijd! eindigde hij met iets als een schertsenden
glimlach. Zoo verschrikkelijk is het heusch niet met me gesteld, hoor!
Zij zweeg, vol treurigheid dat hij zoo sprak. Hij was dan, evenals
Mathilde, te trotsch om een ander in zijn leed te laten mede lijden en
hij verschool zich in een aangenomen ongevoeligheid, die zij doorzag,
hoewel zij het hem niet deed blijken. Zij liepen een pooze stil voort
en vernamen eensklaps een opgewonden stem, die een lang verhaal scheen
te doen. Het was Marianne, met Frédérique tusschen de lelietjes van
dalen gelegerd en die haar den inhoud van "Ein Gebet" mededeelde.
--Het is wel overdreven, maar het is prachtig, het is zoo boeiend! Zie
je, Raoul doet boete voor zijne moeder, die een zondares is geweest,
hoewel ik niet geloof, dat het zoo vreeselijk was, wat ze gedaan
had! Hij wordt priester en kastijdt zich en geeselt zich. Ik kon er
niet van slapen toen ik het gelezen had, hoe hij dan het huwelijk
inzegent van Tassillo en Editha. Editha is vreeslijk zacht en lief
en van Editha heeft Raoul altijd gehouden. Berthalda daarentegen,
is hartstochtelijk. Nu, ik vertelde je, dat Berthalda de hostie
vergiftigd heeft! Als Raoul dus de hostie aan Editha geeft, o,
verbeeld je, dan zinkt ze stervend neêr, en in plaats dat zij Raoul
het huwelijksformulier nazegt, spreekt zij voor het laatst zijn eigen
naam uit: Raoul! Zoo sterft ze, vindt je het niet vreeselijk? Ik heb
er over liggen te snikken! En Berthalda doet ook boete en gaat in een
klooster, onder de aarde, waar de zon nooit schijnt; en Raoul is in
éen nacht geheel en al grijs geworden.
Otto en Suzanne hadden, onzichtbaar achter de dikke stammen, geluisterd
en zij keerden nu op hun weg terug.
--Zie je, Suze! sprak Otto met dien zelfden pijnlijk schertsenden
glimlach: ik ben niet in éen nacht grijs geworden; ik ben heusch niet
als Raoul!
Zij bleef zwijgen, hangende aan zijn arm, en zwaaiende met hare
kamperfoelie, poogde zij even te lachen en neuriede zij een wijsje.

V.
Kalm en eenvoudig vloeide het leven op de Horze voort. Otto was naar
Elzen vertrokken. Etienne studeerde in een ontoombare aandrift. Na
het ontbijt verdween hij in zijn kamer en werkte; na het koffiedrinken