The Rámáyan of Válmíki - 21

Süzlärneñ gomumi sanı 4874
Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1406
47.3 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
67.5 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
77.6 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
“I still behold the foot-prints made
By the good horses that conveyed
My son afar: these marks I see,
But high-souled Ráma, where is he?
Ah me, my son! my first and best,
On pleasant couches wont to rest,
With limbs perfumed with sandal, fanned
By many a beauty’s tender hand:
Where will he lie with log or stone
Beneath him for a pillow thrown,
To leave at morn his earthy bed,
Neglected, and with dust o’erspread,
As from the flood with sigh and pant
Comes forth the husband elephant?
The men who make the woods their home
Shall see the long-armed hero roam
Roused from his bed, though lord of all,
In semblance of a friendless thrall.
Janak’s dear child who ne’er has met
With aught save joy and comfort yet,
Will reach to-day the forest, worn
And wearied with the brakes of thorn.
Ah, gentle girl, of woods unskilled,
How will her heart with dread be filled
At the wild beasts’ deep roaring there,
Whose voices lift the shuddering hair!
Kaikeyí, glory in thy gain,
And, widow queen, begin to reign:
No will, no power to live have I
When my brave son no more is nigh.”
Thus pouring forth laments, the king
Girt by the people’s crowded ring,
Entered the noble bower like one
New-bathed when funeral rites are done.
Where’er he looked naught met his gaze
But empty houses, courts, and ways.
Closed were the temples: countless feet
No longer trod the royal street,
And thinking of his son he viewed
Men weak and worn and woe-subdued.
As sinks the sun into a cloud,
So passed he on, and wept aloud,
Within that house no more to be
The dwelling of the banished three,
Brave Ráma, his Vedehan bride,
And Lakshmaṇ by his brother’s side:
Like broad still waters, when the king
Of all the birds that ply the wing
Has swooped from heaven and borne away
The glittering snakes that made them gay.
With choking sobs and voice half spent
The king renewed his sad lament:
With broken utterance faint and low
Scarce could he speak these words of woe:
“My steps to Ráma’s mother guide,
And place me by Kauśalyá’s side:
There, only there my heart may know
Some little respite from my woe.”
The warders of the palace led
The monarch, when his words were said,
To Queen Kauśalyá’s bower, and there
Laid him with reverential care.
But while he rested on the bed
Still was his soul disquieted.
In grief he tossed his arms on high
Lamenting with a piteous cry:
“O Ráma, Ráma,” thus said he,
“My son, thou hast forsaken me.
High bliss awaits those favoured men
Left living in Ayodhyá then,
Whose eyes shall see my son once more
Returning when the time is o’er.”
Then came the night, whose hated gloom
Fell on him like the night of doom.
At midnight Daśaratha cried
To Queen Kauśalyá by his side:
“I see thee not, Kauśalyá; lay
Thy gentle hand in mine, I pray.
When Ráma left his home my sight
Went with him, nor returns to-night.”


Canto XLIII. Kausalyá’s Lament.

Kauśalyá saw the monarch lie
With drooping frame and failing eye,
And for her banished son distressed
With these sad words her lord addressed:
“Kaikeyí, cruel, false, and vile
Has cast the venom of her guile
On Ráma lord of men, and she
Will ravage like a snake set free;
And more and more my soul alarm,
Like a dire serpent bent on harm,
For triumph crowns each dark intent,
And Ráma to the wild is sent.
Ah, were he doomed but here to stray
Begging his food from day to day,
Or do, enslaved, Kaikeyí’s will,
This were a boon, a comfort still.
But she, as chose her cruel hate,
Has hurled him from his high estate,
As Bráhmans when the moon is new
Cast to the ground the demons’ due.(318)
The long-armed hero, like the lord
Of Nágas, with his bow and sword
Begins, I ween, his forest life
With Lakshmaṇ and his faithful wife.
Ah, how will fare the exiles now,
Whom, moved by Queen Kaikeyí, thou
Hast sent in forests to abide,
Bred in delights, by woe untried?
Far banished when their lives are young,
With the fair fruit before them hung,
Deprived of all their rank that suits,
How will they live on grain and roots?
O, that my years of woe were passed,
And the glad hour were come at last
When I shall see my children dear,
Ráma, his wife, and Lakshmaṇ here!
When shall Ayodhyá, wild with glee,
Again those mighty heroes see,
And decked with wreaths her banners wave
To welcome home the true and brave?
When will the beautiful city view
With happy eyes the lordly two
Returning, joyful as the main
When the dear moon is full again?
When, like some mighty bull who leads
The cow exulting through the meads,
Will Ráma through the city ride,
Strong-armed, with Sítá at his side?
When will ten thousand thousand meet
And crowd Ayodhyá’s royal street,
And grain in joyous welcome throw
Upon my sons who tame the foe?
When with delight shall youthful bands
Of Bráhman maidens in their hands
Bear fruit and flowers in goodly show,
And circling round Ayodhyá go?
With ripened judgment of a sage,
And godlike in his blooming age,
When shall my virtuous son appear,
Like kindly rain, our hearts to cheer?
Ah, in a former life, I ween,
This hand of mine, most base and mean,
Has dried the udders of the kine
And left the thirsty calves to pine.
Hence, as the lion robs the cow,
Kaikeyí makes me childless now,
Exulting from her feebler foe
To rend the son she cherished so.
I had but him, in Scripture skilled,
With every grace his soul was filled.
Now not a joy has life to give,
And robbed of him I would not live:
Yea, all my days are dark and drear
If he, my darling, be not near,
And Lakshmaṇ brave, my heart to cheer.
As for my son I mourn and yearn,
The quenchless flames of anguish burn
And kill me with the pain,
As in the summer’s noontide blaze
The glorious Day-God with his rays
Consumes the parching plain.”


Canto XLIV. Sumitrá’s Speech.

Kauśalyá ceased her sad lament,
Of beauteous dames most excellent.
Sumitrá who to duty clave,
In righteous words this answer gave:
“Dear Queen, all noble virtues grace
Thy son, of men the first in place.
Why dost thou shed these tears of woe
With bitter grief lamenting so?
If Ráma, leaving royal sway
Has hastened to the woods away,
’Tis for his high-souled father’s sake
That he his premise may not break.
He to the path of duty clings
Which lordly fruit hereafter brings—
The path to which the righteous cleave—
For him, dear Queen, thou shouldst not grieve.
And Lakshmaṇ too, the blameless-souled,
The same high course with him will hold,
And mighty bliss on him shall wait,
So tenderly compassionate.
And Sítá, bred with tender care,
Well knows what toils await her there,
But in her love she will not part
From Ráma of the virtuous heart.
Now has thy son through all the world
The banner of his fame unfurled;
True, modest, careful of his vow,
What has he left to aim at now?
The sun will mark his mighty soul,
His wisdom, sweetness, self-control,
Will spare from pain his face and limb,
And with soft radiance shine for him.
For him through forest glades shall spring
A soft auspicious breeze, and bring
Its tempered heat and cold to play
Around him ever night and day.
The pure cold moonbeams shall delight
The hero as he sleeps at night,
And soothe him with the soft caress
Of a fond parent’s tenderness.
To him, the bravest of the brave,
His heavenly arms the Bráhman gave,
When fierce Suváhu dyed the plain
With his life-blood by Ráma slain.
Still trusting to his own right arm
Thy hero son will fear no harm:
As in his father’s palace, he
In the wild woods will dauntless be.
Whene’er he lets his arrows fly
His stricken foemen fall and die:
And is that prince of peerless worth
Too weak to keep and sway the earth?
His sweet pure soul, his beauty’s charm,
His hero heart, his warlike arm,
Will soon redeem his rightful reign
When from the woods he comes again.
The Bráhmans on the prince’s head
King-making drops shall quickly shed,
And Sítá, Earth, and Fortune share
The glories which await the heir.
For him, when forth his chariot swept,
The crowd that thronged Ayodhyá wept,
With agonizing woe distressed.
With him in hermít’s mantle dressed
In guise of Sítá Lakshmí went,
And none his glory may prevent.
Yea, naught to him is high or hard,
Before whose steps, to be his guard,
Lakshmaṇ, the best who draws the bow,
With spear, shaft, sword rejoiced to go.
His wanderings in the forest o’er,
Thine eyes shall see thy son once more,
Quit thy faint heart, thy grief dispel,
For this, O Queen, is truth I tell.
Thy son returning, moonlike, thence,
Shall at thy feet do reverence,
And, blest and blameless lady, thou
Shalt see his head to touch them bow,
Yea, thou shalt see thy son made king
When he returns with triumphing,
And how thy happy eyes will brim
With tears of joy to look on him!
Thou, blameless lady, shouldst the whole
Of the sad people here console:
Why in thy tender heart allow
This bitter grief to harbour now?
As the long banks of cloud distil
Their water when they see the hill,
So shall the drops of rapture run
From thy glad eyes to see thy son
Returning, as he lowly bends
To greet thee, girt by all his friends.”
Thus soothing, kindly eloquent,
With every hopeful argument
Kauśalyá’s heart by sorrow rent,
Fair Queen Sumitrá ceased.
Kauśalyá heard each pleasant plea,
And grief began to leave her free,
As the light clouds of autumn flee,
Their watery stores decreased.


Canto XLV. The Tamasá.

Their tender love the people drew
To follow Ráma brave and true,
The high-souled hero, as he went
Forth from his home to banishment.
The king himself his friends obeyed,
And turned him homeward as they prayed.
But yet the people turned not back,
Still close on Ráma’s chariot track.
For they who in Ayodhyá dwelt
For him such fond affection felt,
Decked with all grace and glories high,
The dear full moon of every eye.
Though much his people prayed and wept,
Kakutstha’s son his purpose kept,
And still his journey would pursue
To keep the king his father true.
Deep in the hero’s bosom sank
Their love, whose signs his glad eye drank.
He spoke to cheer them, as his own
Dear children, in a loving tone:
“If ye would grant my fond desire,
Give Bharat now that love entire
And reverence shown to me by all
Who dwell within Ayodhyá’s wall.
For he, Kaikeyí’s darling son,
His virtuous career will run,
And ever bound by duty’s chain
Consult your weal and bliss and gain.
In judgment old, in years a child,
With hero virtues meek and mild,
A fitting lord is he to cheer
His people and remove their fear.
In him all kingly gifts abound,
More noble than in me are found:
Imperial prince, well proved and tried—
Obey him as your lord and guide.
And grant, I pray, the boon I ask:
To please the king be still your task,
That his fond heart, while I remain
Far in the wood, may feel no pain.”
The more he showed his will to tread
The path where filial duty led,
The more the people, round him thronged,
For their dear Ráma’s empire longed.
Still more attached his followers grew,
As Ráma, with his brother, drew
The people with his virtues’ ties,
Lamenting all with tear-dimmed eyes.
The saintly twice-born, triply old
In glory, knowledge, seasons told,
With hoary heads that shook and bowed,
Their voices raised and spake aloud:
“O steeds, who best and noblest are,
Who whirl so swiftly Ráma’s car,
Go not, return: we call on you:
Be to your master kind and true.
For speechless things are swift to hear,
And naught can match a horse’s ear,
O generous steeds, return, when thus
You hear the cry of all of us.
Each vow he keeps most firm and sure,
And duty makes his spirit pure.
Back with our chief! not wood-ward hence;
Back to his royal residence!”
Soon as he saw the aged band.
Exclaiming in their misery, stand,
And their sad cries around him rang,
Swift from his chariot Ráma sprang.
Then, still upon his journey bent,
With Sítá and with Lakshmaṇ went
The hero by the old men’s side
Suiting to theirs his shortened stride.
He could not pass the twice-born throng
As weariedly they walked along:
With pitying heart, with tender eye,
He could not in his chariot fly.
When the steps of Ráma viewed
That still his onward course pursued,
Woe shook the troubled heart of each,
And burnt with grief they spoke this speech—
“With thee, O Ráma, to the wood
All Bráhmans go and Bráhmanhood:
Borne on our aged shoulders, see,
Our fires of worship go with thee.
Bright canopies that lend their shade
In Vájapeya(319) rites displayed,
In plenteous store are borne behind
Like cloudlets in the autumn wind.
No shelter from the sun hast thou,
And, lest his fury burn thy brow,
These sacrificial shades we bear
Shall aid thee in the noontide glare.
Our hearts, who ever loved to pore
On sacred text and Vedic lore,
Now all to thee, beloved, turn,
And for a life in forests yearn.
Deep in our aged bosoms lies
The Vedas’ lore, the wealth we prize,
There still, like wives at home, shall dwell,
Whose love and truth protect them well.
To follow thee our hearts are bent;
We need not plan or argument.
All else in duty’s law we slight,
For following thee is following right.
O noble Prince, retrace thy way:
O, hear us, Ráma, as we lay,
With many tears and many prayers,
Our aged heads and swan-white hairs
Low in the dust before thy feet;
O, hear us, Ráma, we entreat.
Full many of these who with thee run,
Their sacred rites had just begun.
Unfinished yet those rites remain;
But finished if thou turn again.
All rooted life and things that move
To thee their deep affection prove.
To them, when warmed by love, they glow
And sue to thee, some favour show,
Each lowly bush, each towering tree
Would follow too for love of thee.
Bound by its root it must remain;
But—all it can—its boughs complain,
As when the wild wind rushes by
It tells its woe in groan and sigh.
No more through air the gay birds flit,
But, foodless, melancholy sit
Together on the branch and call
To thee whose kind heart feels for all.”
As wailed the aged Bráhmans, bent
To turn him back, with wild lament,
Seemed Tamasá herself to aid,
Checking his progress, as they prayed.
Sumantra from the chariot freed
With ready hand each weary steed;
He groomed them with the utmost heed,
Their limbs he bathed and dried,
Then led them forth to drink and feed
At pleasure in the grassy mead
That fringed the river side.


Canto XLVI. The Halt.

When Ráma, chief of Raghu’s race,
Arrived at that delightful place,
He looked on Sítá first, and then
To Lakshmaṇ spake the lord of men:
“Now first the shades of night descend
Since to the wilds our steps we bend.
Joy to thee, brother! do not grieve
For our dear home and all we leave.
The woods unpeopled seem to weep
Around us, as their tenants creep
Or fly to lair and den and nest,
Both bird and beast, to seek their rest.
Methinks Ayodhyá’s royal town
Where dwells my sire of high renown,
With all her men and dames to-night
Will mourn us vanished from their sight.
For, by his virtues won, they cling
In fond affection to their king,
And thee and me, O brave and true,
And Bharat and Śatrughna too.
I for my sire and mother feel
Deep sorrow o’er my bosom steal,
Lest mourning us, oppressed with fears,
They blind their eyes with endless tears.
Yet Bharat’s duteous love will show
Sweet comfort in their hours of woe,
And with kind words their hearts sustain,
Suggesting duty, bliss, and gain.
I mourn my parents now no more:
I count dear Bharat’s virtues o’er,
And his kind love and care dispel
The doubts I had, and all is well.
And thou thy duty wouldst not shun,
And, following me, hast nobly done;
Else, bravest, I should need a band
Around my wife as guard to stand.
On this first night, my thirst to slake,
Some water only will I take:
Thus, brother, thus my will decides,
Though varied store the wood provides.”
Thus having said to Lakshmaṇ, he
Addressed in turn Sumantra: “Be
Most diligent to-night, my friend,
And with due care thy horses tend.”
The sun had set: Sumantra tied
His noble horses side by side,
Gave store of grass with liberal hand,
And rested near them on the strand.
Each paid the holy evening rite,
And when around them fell the night,
The charioteer, with Lakshmaṇ’s aid,
A lowly bed for Ráma laid.
To Lakshmaṇ Ráma bade adieu,
And then by Sítá’s side he threw
His limbs upon the leafy bed
Their care upon the bank had spread.
When Lakshmaṇ saw the couple slept,
Still on the strand his watch he kept,
Still with Sumantra there conversed,
And Ráma’s varied gifts rehearsed.
All night he watched, nor sought repose,
Till on the earth the sun arose:
With him Sumantra stayed awake,
And still of Ráma’s virtues spake.
Thus, near the river’s grassy shore
Which herds unnumbered wandered o’er,
Repose, untroubled, Ráma found,
And all the people lay around.
The glorious hero left his bed,
Looked on the sleeping crowd, and said
To Lakshmaṇ, whom each lucky line
Marked out for bliss with surest sign:
“O brother Lakshmaṇ, look on these
Reclining at the roots of trees;
All care of house and home resigned,
Caring for us with heart and mind,
These people of the city yearn
To see us to our home return:
To quit their lives will they consent,
But never leave their firm intent.
Come, while they all unconscious sleep,
Let us upon the chariot leap,
And swiftly on our journey speed
Where naught our progress may impede,
That these fond citizens who roam
Far from Ikshváku’s ancient home,
No more may sleep ’neath bush and tree,
Following still for love of me.
A prince with tender care should heal
The self-brought woes his people feel,
And never let his subjects share
The burthen he is forced to bear.”
Then Lakshmaṇ to the chief replied,
Who stood like Justice by his side:
“Thy rede, O sage, I well commend:
Without delay the car ascend.”
Then Ráma to Sumantra spoke:
“Thy rapid steeds, I pray thee, yoke.
Hence to the forest will I go:
Away, my lord, and be not slow.”
Sumantra, urged to utmost speed,
Yoked to the car each generous steed,
And then, with hand to hand applied,
He came before the chief and cried:
“Hail, Prince, whom mighty arms adorn,
Hail, bravest of the chariot-borne!
With Sítá and thy brother thou
Mayst mount: the car is ready now.”
The hero clomb the car with haste:
His bow and gear within were placed,
And quick the eddying flood he passed
Of Tamasá whose waves run fast.
Soon as he touched the farther side,
That strong-armed hero, glorified,
He found a road both wide and clear,
Where e’en the timid naught could fear.
Then, that the crowd might be misled,
Thus Ráma to Sumantra said:
“Speed north a while, then hasten back,
Returning in thy former track,
That so the people may not learn
The course I follow: drive and turn.”
Sumantra, at the chief’s behest,
Quick to the task himself addressed;
Then near to Ráma came, and showed
The chariot ready for the road.
With Sítá, then, the princely two,
Who o’er the line of Raghu threw
A glory ever bright and new,
Upon the chariot stood.
Sumantra fast and faster drove
His horses, who in fleetness strove
Still onward to the distant grove,
The hermit-haunted wood.


Canto XLVII. The Citizens’ Return.

The people, when the morn shone fair,
Arose to find no Ráma there.
Then fear and numbing grief subdued
The senses of the multitude.
The woe-born tears were running fast
As all around their eyes they cast,
And sadly looked, but found no trace
Of Ráma, searching every place.
Bereft of Ráma good and wise,
With drooping cheer and weeping eyes,
Each woe-distracted sage gave vent
To sorrow in his wild lament:
“Woe worth the sleep that stole our sense
With its beguiling influence,
That now we look in vain for him
Of the broad chest and stalwart limb!
How could the strong-armed hero, thus
Deceiving all, abandon us?
His people so devoted see,
Yet to the woods, a hermit, flee?
How can he, wont our hearts to cheer,
As a fond sire his children dear,—
How can the pride of Raghu’s race
Fly from us to some desert place!
Here let us all for death prepare,
Or on the last great journey fare;(320)
Of Ráma our dear lord bereft,
What profit in our lives is left?
Huge trunks of trees around us lie,
With roots and branches sere and dry,
Come let us set these logs on fire
And throw our bodies on the pyre.
What shall we speak? How can we say
We followed Ráma on his way,
The mighty chief whose arm is strong,
Who sweetly speaks, who thinks no wrong?
Ayodhyá’s town with sorrow dumb,
Without our lord will see us come,
And hopeless misery will strike
Elder, and child, and dame alike.
Forth with that peerless chief we came,
Whose mighty heart is aye the same:
How, reft of him we love, shall we
Returning dare that town to see?”
Complaining thus with varied cry
They tossed their aged arms on high,
And their sad hearts with grief were wrung,
Like cows who sorrow for their young.
A while they followed on the road
Which traces of his chariot showed,
But when at length those traces failed,
A deep despair their hearts assailed.
The chariot marks no more discerned,
The hopeless sages backward turned:
“Ah, what is this? What can we more?
Fate stops the way, and all is o’er.”
With wearied hearts, in grief and shame
They took the road by which they came,
And reached Ayodhyá’s city, where
From side to side was naught but care.
With troubled spirits quite cast down
They looked upon the royal town,
And from their eyes, oppressed with woe,
Their tears again began to flow.
Of Ráma reft, the city wore
No look of beauty as before,
Like a dull river or a lake
By Garuḍ robbed of every snake.
Dark, dismal as the moonless sky,
Or as a sea whose bed is dry,
So sad, to every pleasure dead,
They saw the town, disquieted.
On to their houses, high and vast,
Where stores of precious wealth were massed,
The melancholy Bráhmans passed,
Their hearts with anguish cleft:
Aloof from all, they came not near
To stranger or to kinsman dear,
Showing in faces blank and drear
That not one joy was left.


Canto XLVIII. The Women’s Lament.

When those who forth with Ráma went
Back to the town their steps had bent,
It seemed that death had touched and chilled
Those hearts which piercing sorrow filled.
Each to his several mansion came,
And girt by children and his dame,
From his sad eyes the water shed
That o’er his cheek in torrents spread.
All joy was fled: oppressed with cares
No bustling trader showed his wares.
Each shop had lost its brilliant look,
Each householder forbore to cook.
No hand with joy its earnings told,
None cared to win a wealth of gold,
And scarce the youthful mother smiled
To see her first, her new-born child.
In every house a woman wailed,
And her returning lord assailed
With keen taunt piercing like the steel
That bids the tusked monster kneel:
“What now to them is wedded dame,
What house and home and dearest aim,
Or son, or bliss, or gathered store,
Whose eyes on Ráma look no more!
There is but one in all the earth,
One man alone of real worth,
Lakshmaṇ, who follows, true and good,
Ráma, with Sítá, through the wood.
Made holy for all time we deem
Each pool and fountain, lake and stream,
If great Kakutstha’s son shall choose
Their water for his bath to use.
Each forest, dark with lovely trees,
Shall yearn Kakutstha’s son to please;
Each mountain peak and woody hill,
Each mighty flood and mazy rill,
Each rocky height, each shady grove
Where the blest feet of Ráma rove,
Shall gladly welcome with the best
Of all they have their honoured guest.
The trees that clustering blossoms bear,
And bright-hued buds to gem their hair,
The heart of Ráma shall delight,
And cheer him on the breezy height.
For him the upland slopes will show
The fairest roots and fruit that grow,
And all their wealth before him fling
Ere the due hour of ripening.
For him each earth-upholding hill
Its crystal water shall distil,
And all its floods shall be displayed
In many a thousand-hued cascade.
Where Ráma stands is naught to fear,
No danger comes if he be near;
For all who live on him depend,
The world’s support, and lord, and friend.
Ere in too distant wilds he stray,
Let us to Ráma speed away,
For rich reward on those will wait
Who serve a prince of soul so great.
We will attend on Sítá there;
Be Raghu’s son your special care.”
The city dames, with grief distressed,
Thus once again their lords addressed:
“Ráma shall be your guard and guide,
And Sítá will for us provide.
For who would care to linger here,
Where all is sad and dark and drear?
Who, mid the mourners, hope for bliss
In a poor soulless town like this?
If Queen Kaikeyí’s treacherous sin,
Our lord expelled, the kingdom win,
We heed not sons or golden store,
Our life itself we prize no more.
If she, seduced by lust of sway,
Her lord and son could cast away,
Whom would she leave unharmed, the base
Defiler of her royal race?
We swear it by our children dear,
We will not dwell as servants here;
If Queen Kaikeyí live to reign,
We will not in her realm remain.
Bowed down by her oppressive hand,
The helpless, lordless, godless land,
Cursed for Kaikeyí’s guilt will fall,
And swift destruction seize it all.
For, Ráma forced from home to fly,
The king his sire will surely die,
And when the king has breathed his last
Ruin will doubtless follow fast.
Sad, robbed of merits, drug the cup
And drink the poisoned mixture up,
Or share the exiled Ráma’s lot,
Or seek some land that knows her not.
No reason, but a false pretence
Drove Ráma, Sítá, Lakshmaṇ hence,
And we to Bharat have been given
Like cattle to the shambles driven.”
While in each house the women, pained
At loss of Ráma, still complained,
Sank to his rest the Lord of Day,
And night through all the sky held sway.
The fires of worship all were cold,
No text was hummed, no tale was told,
And shades of midnight gloom came down
Enveloping the mournful town.
Still, sick at heart, the women shed,
As for a son or husband fled,
For Ráma tears, disquieted:
No child was loved as he.
And all Ayodhyá, where the feast,
Music, and song, and dance had ceased,
And merriment and glee,
Where every merchant’s store was closed
That erst its glittering wares exposed,
Was like a dried up sea.


Canto XLIX. The Crossing Of The Rivers.

Now Ráma, ere the night was fled,
O’er many a league of road had sped,
Till, as his course he onward held,
The morn the shades of night dispelled.
The rites of holy dawn he paid,
And all the country round surveyed.
He saw, as still he hurried through
With steeds which swift as arrows flew,
Hamlets and groves with blossoms fair,
And fields which showed the tillers’ care,
While from the clustered dwellings near
The words of peasants reached his ear:
“Fie on our lord the king, whose soul
Is yielded up to love’s control!
Fie on the vile Kaikeyí! Shame
On that malicious sinful dame,
Who, keenly bent on cruel deeds,
No bounds of right and virtue heeds,
But with her wicked art has sent
So good a prince to banishment,
Wise, tender-hearted, ruling well
His senses, in the woods to dwell.
Ah cruel king! his heart of steel
Sez İngliz ädäbiyättän 1 tekst ukıdıgız.
Çirattagı - The Rámáyan of Válmíki - 22
  • Büleklär
  • The Rámáyan of Válmíki - 01
    Süzlärneñ gomumi sanı 3904
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1219
    38.2 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    55.1 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    64.0 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 02
    Süzlärneñ gomumi sanı 4666
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1538
    44.0 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    63.0 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    73.5 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 03
    Süzlärneñ gomumi sanı 4715
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1404
    48.5 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    69.8 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    78.4 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 04
    Süzlärneñ gomumi sanı 4762
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1403
    45.9 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    64.8 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    74.6 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 05
    Süzlärneñ gomumi sanı 4754
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1417
    47.4 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    66.5 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    76.4 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 06
    Süzlärneñ gomumi sanı 4752
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1403
    44.8 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    64.0 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    74.4 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 07
    Süzlärneñ gomumi sanı 4711
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1439
    46.6 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    65.7 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    74.7 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 08
    Süzlärneñ gomumi sanı 4724
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1422
    44.7 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    63.5 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    74.3 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 09
    Süzlärneñ gomumi sanı 4640
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1465
    43.2 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    63.7 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    73.1 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 10
    Süzlärneñ gomumi sanı 4760
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1360
    48.3 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    66.0 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    75.4 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 11
    Süzlärneñ gomumi sanı 4703
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1385
    43.7 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    62.3 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    72.1 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 12
    Süzlärneñ gomumi sanı 4772
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1461
    46.7 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    66.9 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    75.9 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 13
    Süzlärneñ gomumi sanı 4724
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1469
    46.1 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    66.3 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    75.8 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 14
    Süzlärneñ gomumi sanı 4899
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1463
    45.4 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    67.3 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    77.6 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 15
    Süzlärneñ gomumi sanı 4820
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1491
    43.8 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    64.0 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    74.5 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 16
    Süzlärneñ gomumi sanı 4877
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1462
    46.0 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    65.4 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    77.0 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 17
    Süzlärneñ gomumi sanı 4853
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1380
    47.9 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    66.3 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    75.8 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 18
    Süzlärneñ gomumi sanı 4929
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1373
    46.4 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    67.1 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    76.2 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 19
    Süzlärneñ gomumi sanı 4856
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1421
    46.9 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    67.3 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    76.9 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 20
    Süzlärneñ gomumi sanı 4846
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1378
    47.6 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    67.3 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    77.8 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 21
    Süzlärneñ gomumi sanı 4874
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1406
    47.3 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    67.5 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    77.6 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 22
    Süzlärneñ gomumi sanı 4811
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1348
    48.4 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    67.8 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    77.5 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 23
    Süzlärneñ gomumi sanı 4761
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1379
    48.3 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    68.6 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    77.3 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 24
    Süzlärneñ gomumi sanı 4936
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1487
    46.8 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    66.3 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    76.0 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 25
    Süzlärneñ gomumi sanı 4772
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1541
    45.1 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    65.1 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    74.1 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 26
    Süzlärneñ gomumi sanı 4808
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1443
    47.9 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    68.0 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    77.1 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 27
    Süzlärneñ gomumi sanı 4679
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1498
    44.7 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    65.2 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    74.4 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 28
    Süzlärneñ gomumi sanı 4761
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1438
    46.5 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    67.7 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    76.3 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 29
    Süzlärneñ gomumi sanı 4703
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1559
    41.1 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    60.5 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    70.8 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 30
    Süzlärneñ gomumi sanı 4867
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1422
    47.2 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    69.3 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    78.8 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 31
    Süzlärneñ gomumi sanı 4810
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1432
    46.5 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    66.3 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    76.1 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 32
    Süzlärneñ gomumi sanı 4709
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1370
    46.3 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    64.9 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    74.6 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 33
    Süzlärneñ gomumi sanı 4770
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1457
    45.7 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    66.4 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    76.9 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 34
    Süzlärneñ gomumi sanı 4780
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1387
    45.8 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    67.1 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    76.4 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 35
    Süzlärneñ gomumi sanı 4681
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1428
    43.4 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    63.1 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    71.1 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 36
    Süzlärneñ gomumi sanı 4759
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1530
    43.1 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    62.8 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    73.2 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 37
    Süzlärneñ gomumi sanı 4735
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1384
    42.1 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    62.7 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    73.5 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 38
    Süzlärneñ gomumi sanı 4759
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1454
    44.8 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    64.5 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    74.6 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 39
    Süzlärneñ gomumi sanı 4807
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1504
    44.2 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    64.3 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    74.8 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 40
    Süzlärneñ gomumi sanı 4878
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1432
    46.5 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    67.1 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    76.6 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 41
    Süzlärneñ gomumi sanı 4896
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1500
    45.3 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    64.8 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    75.1 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 42
    Süzlärneñ gomumi sanı 4900
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1473
    46.1 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    66.4 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    76.5 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 43
    Süzlärneñ gomumi sanı 4986
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1363
    46.7 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    66.8 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    76.5 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 44
    Süzlärneñ gomumi sanı 4868
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1391
    45.0 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    66.3 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    76.1 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 45
    Süzlärneñ gomumi sanı 4819
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1376
    46.2 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    67.0 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    76.4 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 46
    Süzlärneñ gomumi sanı 4755
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1413
    43.1 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    63.1 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    73.7 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 47
    Süzlärneñ gomumi sanı 4799
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1427
    45.8 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    65.3 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    76.1 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 48
    Süzlärneñ gomumi sanı 4940
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1357
    47.0 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    68.6 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    78.8 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 49
    Süzlärneñ gomumi sanı 4843
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1424
    45.7 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    66.5 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    77.0 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 50
    Süzlärneñ gomumi sanı 4911
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1428
    44.8 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    66.0 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    76.1 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 51
    Süzlärneñ gomumi sanı 4847
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1494
    46.0 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    65.1 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    75.6 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 52
    Süzlärneñ gomumi sanı 4791
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1553
    41.9 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    62.6 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    74.2 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 53
    Süzlärneñ gomumi sanı 4737
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1462
    43.7 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    63.2 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    74.5 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 54
    Süzlärneñ gomumi sanı 4644
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1404
    41.6 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    60.6 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    70.3 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 55
    Süzlärneñ gomumi sanı 4784
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1449
    44.8 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    65.0 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    74.8 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 56
    Süzlärneñ gomumi sanı 4792
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1452
    45.1 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    65.5 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    75.9 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 57
    Süzlärneñ gomumi sanı 4729
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1543
    40.6 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    61.4 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    72.6 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 58
    Süzlärneñ gomumi sanı 4881
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1501
    44.4 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    64.3 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    75.9 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 59
    Süzlärneñ gomumi sanı 4847
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1421
    44.5 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    65.6 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    75.6 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 60
    Süzlärneñ gomumi sanı 4776
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1533
    43.8 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    63.3 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    73.8 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 61
    Süzlärneñ gomumi sanı 4730
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1553
    43.2 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    64.4 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    74.6 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 62
    Süzlärneñ gomumi sanı 4760
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1400
    45.3 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    66.5 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    77.4 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 63
    Süzlärneñ gomumi sanı 4700
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1483
    41.7 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    61.7 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    72.5 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 64
    Süzlärneñ gomumi sanı 4757
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1458
    45.9 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    66.0 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    76.6 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 65
    Süzlärneñ gomumi sanı 4747
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1419
    45.0 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    65.7 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    76.0 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 66
    Süzlärneñ gomumi sanı 4718
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1348
    41.9 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    62.1 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    74.0 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 67
    Süzlärneñ gomumi sanı 4776
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1356
    45.7 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    66.4 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    76.5 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 68
    Süzlärneñ gomumi sanı 4778
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1429
    42.8 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    63.8 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    74.5 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 69
    Süzlärneñ gomumi sanı 4743
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1436
    42.8 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    63.7 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    74.1 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 70
    Süzlärneñ gomumi sanı 4794
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1377
    46.4 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    66.5 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    76.4 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 71
    Süzlärneñ gomumi sanı 4664
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1472
    43.0 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    62.4 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    71.6 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 72
    Süzlärneñ gomumi sanı 4581
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 2110
    15.0 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    20.7 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    23.7 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 73
    Süzlärneñ gomumi sanı 4900
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1538
    40.5 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    58.6 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    67.6 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 74
    Süzlärneñ gomumi sanı 4757
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1554
    44.5 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    64.3 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    72.6 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 75
    Süzlärneñ gomumi sanı 4477
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1819
    33.6 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    48.0 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    54.6 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 76
    Süzlärneñ gomumi sanı 4533
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1600
    37.8 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    54.8 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    61.8 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 77
    Süzlärneñ gomumi sanı 3914
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1417
    35.9 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    52.7 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    60.7 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 78
    Süzlärneñ gomumi sanı 1809
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1135
    20.1 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    26.4 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    28.4 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 79
    Süzlärneñ gomumi sanı 4159
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1556
    34.1 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    49.7 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    56.3 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 80
    Süzlärneñ gomumi sanı 4149
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1488
    35.8 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    51.9 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    58.6 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 81
    Süzlärneñ gomumi sanı 4021
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1539
    36.5 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    51.8 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    59.0 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 82
    Süzlärneñ gomumi sanı 4137
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1539
    35.5 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    51.4 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    57.9 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 83
    Süzlärneñ gomumi sanı 4145
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1438
    35.0 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    51.0 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    57.3 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 84
    Süzlärneñ gomumi sanı 4154
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 1439
    36.9 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    55.0 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    62.0 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
  • The Rámáyan of Válmíki - 85
    Süzlärneñ gomumi sanı 2172
    Unikal süzlärneñ gomumi sanı 758
    38.2 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    50.8 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    57.4 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
    Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.