Literature examples of 'башка' in Kyrgyz language
Joldoşunday ömürlük Közüñö jakşı körünüp, Baarınan başka bölünüp, Kün nurunday tögülüp.
Ayaldar jeteginde körüngöndün, Ar künü ar başka erkek jandaganı.
Oylosom, kabar alsam ötkön kündön, Aziyam kem bolboptur başka jerden.
Biz kettik alga, ilgeri, Al kündün este bir jeri: Oşondon kiyin fritster Kaçkandan başka bilbedi.
Sıy körbödü okton başka Uç-kıyrı jok meykin tüzdön.
JAPARKULOV NAZİKUL Kee biröönü üyrötüp, Jıyırma jıl okutup, Jıynap bilim başka jık, Kuş sıyaktuu taptadık, Böpölöp jem çokutup.
Çabuul koyup baratkan, Tañdırıp alıp jarasın Baskınçını bastatpay, Belin üzüp, başka atpay, Kumarı kaydan tarasın.
Oyloboy başka eç nerse, Sulatçu kasın kez kelse.
Жолдошундай өмүрлүк Көзүңө жакшы көрүнүп, Баарынан башка бөлүнүп, Күн нурундай төгүлүп.
Аялдар жетегинде көрүнгөндүн, Ар күнү ар башка эркек жандаганы.
Ойлосом, кабар алсам өткөн күндөн, Азиям кем болбоптур башка жерден.
Биз кеттик алга, илгери, Ал күндүн эсте бир жери: Ошондон кийин фрицтер Качкандан башка билбеди.
Сый көрбөдү октон башка Уч-кыйры жок мейкин түздөн.
ЖАПАРКУЛОВ НАЗИКУЛ Кээ бирөөнү үйрөтүп, Жыйырма жыл окутуп, Жыйнап билим башка жык, Куш сыяктуу таптадык, Бөпөлөп жем чокутуп.
Чабуул коюп бараткан, Таңдырып алып жарасын Баскынчыны бастатпай, Белин үзүп, башка атпай, Кумары кайдан тарасын.
Ойлобой башка эч нерсе, Сулатчу касын кез келсе.
Tıñşadım erip boyum, tolkup jürök Bir başka köñül çalkıp, köñül külöt.
» Başımdı kötörsöm men — turat aska, Eñkeysem — turat aska, emes başka.
Tañgaltkan çetten kelgendi, Tamşantkan başka elderdi, Lenin oyu kün bolup, Jarık nur tökkön jergemdi, Jergem tolgon altındı, Altınga ege kalkımdı, Negizgi zakon körgözgön, Tartipte jaşoo saltımdı.
Тыңшадым эрип боюм, толкуп жүрөк Бир башка көңүл чалкып, көңүл күлөт.
» Башымды көтөрсөм мен — турат аска, Эңкейсем — турат аска, эмес башка.
Таңгалткан четтен келгенди, Тамшанткан башка элдерди, Ленин ою күн болуп, Жарык нур төккөн жергемди, Жергем толгон алтынды, Алтынга эге калкымды, Негизги закон көргөзгөн, Тартипте жашоо салтымды.
Açuulangan tomayak filosoftu Başka muştap, körgözdü oydo joktu.
Ачууланган томаяк философту Башка муштап, көргөздү ойдо жокту.
Alardın avtorloru sovettik jana aga çeyinki mezgilde jaşagan başka el öküldörü.
Dinge baylanıştuu okuyalar je başka körünüştör çıgarmanın tüp nuskasında köp ekendigi, alardın kıylası kotormonun kırkınçı jıldagı algaçkı basılmasında deerlik saktalganı tabigıy körünüş ele.
Başka jerlerge da uşunday oñdoolor berildi.
Süyüünün kış bolso da jaydan jırgal, Üzülbös başka adamga güldörü bar.
Tüşünsün Tarielim bul belgiden Kaygıda jatkanımdı tutkun bolup Jok mende mından başka köñül basar, Jatkanım karañgıda kaygı oronup.
Алардын авторлору советтик жана ага чейинки мезгилде жашаган башка эл өкүлдөрү.
Динге байланыштуу окуялар же башка көрүнүштөр чыгарманын түп нускасында көп экендиги, алардын кыйласы котормонун кыркынчы жылдагы алгачкы басылмасында дээрлик сакталганы табигый көрүнүш эле.
Башка жерлерге да ушундай оңдоолор берилди.
Сүйүүнүн кыш болсо да жайдан жыргал, Үзүлбөс башка адамга гүлдөрү бар.
Түшүнсүн Тариэлим бул белгиден Кайгыда жатканымды туткун болуп Жок менде мындан башка көңүл басар, Жатканым караңгыда кайгы оронуп.
Çertmek boorun karatıp, Batırat oygo ar başka.
Körkü başka, jaykalat, Küüdön boyuñ çaypalat.
Başka jerdin baarınan İzdeseñ kınayt tabılbay: Arkıtım, menin Arkıtım, Beyiştin alma bagınday!
Menden artık baktıluunu tappaysıñ, Men körgöndön başka düynö açpaysıñ.
Чертмек боорун каратып, Батырат ойго ар башка.
Көркү башка, жайкалат, Күүдөн боюң чайпалат.
Башка жердин баарынан Издесең кынайт табылбай: Аркытым, менин Аркытым, Бейиштин алма багындай!
Менден артык бактылууну таппайсың, Мен көргөндөн башка дүйнө ачпайсың.
Jeri tursa başka jaktı karagan, Ayılın taştap, jer kezüügö jaragan.
Жери турса башка жакты караган, Айылын таштап, жер кезүүгө жараган.
İtiybas tuuralu başka sözdü ötö apırtıp aytkandıktan anı jazbadım.
Mınday suu jürgüzülgöndügü birinçide "joonun kaptap kirmegine, ekinçiden uuru karakçılardın jürmögünö ötö oorduk keltirgen; 3) Joo körbös üçün jerdin aldı menen kazıp barıp, sazdan suu alıp, fantan menen agızıp, talaanın içinen kuduktar çıgargan; 4) Sazdak jer tıgılma, batkak, ar kaysı jeri kara suunun orguştap çıkkan bulakça çabırluu, jekendüü, kamıştuu bolgonduktan joonun çabuul koyup kirgenine çoñ toskoolduk bergen; 5) Sazdak jerden çım köñ, karagan, badal, tokoyunan otun jana başka keregin algan; 6) Sazdın çöbü boz kıroogo jete kubarbastan kök boyunça turup, mal bagıp östürüügö artıkça ıylayıktuu bolgonduktan jana söz çöbü eç tügönböstön kançalık köp mal ottoso da, kaytadan ösüp turgandıgınan; 7) Sazdın jakın jerinen jer kazıp, koşo ornotup, joodon bekemdenip turuuna ılayık bolbogonduktan; 8) Sazdak jerde salmoorgo salıp, kalaaga ata turgan taştın jok bolgondugunan.
Taştanbekti asırap algan Joobasar Taştanbektin 18-jaşar çagında kalmakka attanıp bara jatıp, köp kişi Karagayda konup jatkanda, tün içinde ot jagıp jatkan kemegenin janında jatkan Taştanbektin kıraan itin jolbors «küp» dep basıp kalganda, eldin köbü çoçup çalkasınan ketişkende Taştanbek ottogu taş tulganı ala koyup, jolborstu başka urup jibergen.
Alsa malga toymaydı, Biz jılasak oynaydı, El içinde ajarlı Bir kezde kokondun el beginen biri 100 asker alıp, zeket-uşur jana başka çıgımdarın almak üçün İle boyundagı kazakka bargan, Kazaktardan zeket-uşur jana başka alık-salıgın alıp, alban kazagına ötkön.
İçinen bir kişi men kırgız kıpçagımın dep bakırganda sözü özbekçe bolboston jana jüzü dagı okşobogon üçün öltürböstön attonun jana başka tiyiştüü nerselerin berip koyö bergen.
Kırgızdar kıtaydın ayıl üstünön suurup çıkkanda kıtaydan korkup, Taylaktın üyünö kamalgan kalıñ katın-kızdın jakşıların kıtaylar bölüp, jamandarın (öñü sertin) bir başka bölüp, çekesinen öltürö baştaganda kırgızdardın jemirip kirgen çagı bolgon.
Bugu kırgızı arkadagı başka kırgızdan çette turgan üçün özünçö bolgonsup, Kokon handıgına tigi kırgızçalık moyun iybesten, kün çıgışındagı kalmak, kazak jana kıtayga karagan Kakşaaldagı kırgız jana Turpandagı uygurdan jılkı tiyip alıp, buzuktaşıp turgan.
Итийбас тууралу башка сөздү өтө апыртып айткандыктан аны жазбадым.
Мындай суу жүргүзүлгөндүгү биринчиде "жоонун каптап кирмегине, экинчиден ууру каракчылардын жүрмөгүнө өтө оордук келтирген; 3) Жоо көрбөс үчүн жердин алды менен казып барып, саздан суу алып, фантан менен агызып, талаанын ичинен кудуктар чыгарган; 4) Саздак жер тыгылма, баткак, ар кайсы жери кара суунун оргуштап чыккан булакча чабырлуу, жекендүү, камыштуу болгондуктан жоонун чабуул коюп киргенине чоң тоскоолдук берген; 5) Саздак жерден чым көң, караган, бадал, токоюнан отун жана башка керегин алган; 6) Саздын чөбү боз кыроого жете кубарбастан көк боюнча туруп, мал багып өстүрүүгө артыкча ыйлайыктуу болгондуктан жана сөз чөбү эч түгөнбөстөн канчалык көп мал оттосо да, кайтадан өсүп тургандыгынан; 7) Саздын жакын жеринен жер казып, кошо орнотуп, жоодон бекемденип турууна ылайык болбогондуктан; 8) Саздак жерде салмоорго салып, калаага ата турган таштын жок болгондугунан.
Таштанбекти асырап алган Жообасар Таштанбектин 18-жашар чагында калмакка аттанып бара жатып, көп киши Карагайда конуп жатканда, түн ичинде от жагып жаткан кемегенин жанында жаткан Таштанбектин кыраан итин жолборс «күп» деп басып калганда, элдин көбү чочуп чалкасынан кетишкенде Таштанбек оттогу таш тулганы ала коюп, жолборсту башка уруп жиберген.
Алса малга тоймайды, Биз жыласак ойнайды, Эл ичинде ажарлы Бир кезде кокондун эл бегинен бири 100 аскер алып, зекет-ушур жана башка чыгымдарын алмак үчүн Иле боюндагы казакка барган, Казактардан зекет-ушур жана башка алык-салыгын алып, албан казагына өткөн.
Ичинен бир киши мен кыргыз кыпчагымын деп бакырганда сөзү өзбекче болбостон жана жүзү дагы окшобогон үчүн өлтүрбөстөн аттонун жана башка тийиштүү нерселерин берип коё берген.
Кыргыздар кытайдын айыл үстүнөн сууруп чыкканда кытайдан коркуп, Тайлактын үйүнө камалган калың катын-кыздын жакшыларын кытайлар бөлүп, жамандарын (өңү сертин) бир башка бөлүп, чекесинен өлтүрө баштаганда кыргыздардын жемирип кирген чагы болгон.
Бугу кыргызы аркадагы башка кыргыздан четте турган үчүн өзүнчө болгонсуп, Кокон хандыгына тиги кыргызчалык моюн ийбестен, күн чыгышындагы калмак, казак жана кытайга караган Какшаалдагы кыргыз жана Турпандагы уйгурдан жылкы тийип алып, бузукташып турган.
Albette, filosofiya menen poeziya kandaydır jalpılıktarga ee koomduk añ- sezimdin eki başka formaları ekendigin uñutpaşıbız kerek.
Ança alaksıbay, birok belgiley ketüüçü nerse, koom menen kosmostuk tüzülüştün karım-katışı jönündögü tataal maseleni ötö ele jönököylöştürüp, je birin ekinçisinin köçürmösü, toluk çagılışı katarı karoo, je bolboso eköönü teñ biribiri menen baylanışpagan eki başka nerse katarı karap bir jaktuulukka berilüü tuura emes çıgar.
Oşentip Jusup Balasagındın je başka oyçuldardın emgekterinde adatta kosmologiya kontseptsiyası belgilenip, andan kiyin anın negizinde jer üstündögü je alardın sözü menen aytkanda «ay astındagı düynö» kubuluş-körünüştörü tüşündürülöörün baykadık.
Künçıgış oyçuldarı başka tarıhıy kırdaal, dtgañı mezgil büktömünö*jaraşa filosofiyalık tüşüyümdör sistryasın önüktürüp, bayıtkandıgı belgilüü.
Tagdırdın je başka kubuluştardın aldın ala anıktalbagandıgın dalildöö arkıluu oyçuldar alardı añday bilüügö jol açıştı.
Jusup akındın kemengerligi, başka çıgaan Kün çıgış oyçuldarınday ele, zaman-uçurdun kataaldıgına karabay, diniy mıyzam menen koomduk añ-sezimdi çırmap turgan.
Албетте, философия менен поэзия кандайдыр жалпылыктарга ээ коомдук аң- сезимдин эки башка формалары экендигин уңутпашыбыз керек.
Анча алаксыбай, бирок белгилей кетүүчү нерсе, коом менен космостук түзүлүштүн карым-катышы жөнүндөгү татаал маселени өтө эле жөнөкөйлөштүрүп, же бирин экинчисинин көчүрмөсү, толук чагылышы катары кароо, же болбосо экөөнү тең бирибири менен байланышпаган эки башка нерсе катары карап бир жактуулукка берилүү туура эмес чыгар.
Ошентип Жусуп Баласагындын же башка ойчулдардын эмгектеринде адатта космология концепциясы белгиленип, андан кийин анын негизинде жер үстүндөгү же алардын сөзү менен айтканда «ай астындагы дүйнө» кубулуш-көрүнүштөрү түшүндүрүлөөрүн байкадык.
Күнчыгыш ойчулдары башка тарыхый кырдаал, дтгаңы мезгил бүктөмүнө*жараша философиялык түшүйүмдөр систрйасын өнүктүрүп, байыткандыгы белгилүү.
Тагдырдын же башка кубулуштардын алдын ала аныкталбагандыгын далилдөө аркылуу ойчулдар аларды аңдай билүүгө жол ачышты.
Жусуп акындын кеменгерлиги, башка чыгаан Күн чыгыш ойчулдарындай эле, заман-учурдун катаалдыгына карабай, диний мыйзам менен коомдук аң-сезимди чырмап турган.
Başka küyöögö çıgıp, kazınanı büt boydon özünö kaltırgısı kelip, bir künü küyöösünö ayttı: «Maldı bolso tügöttüñ, emi eptep jan saktoo üçün koroo-jaydı satkın» dedi.
Ayalı dagı amalın taap: «Başka kişige satsak, arzan alışat.
Kazınanın içinde çirik saman, suu köñdön başka eçteke jok ekenin körüp, küybögön jeri kül boldu: «Elge-jurtka şermende kıldıñ, meni aldap, malımdan ajırattıñ» dep, ayaldı çaçtan alıp tepkiledi.
Uuru süyüngön boydon joldoştoruna barıp, tünü menen kırk uuru başka jakka kaçıp ketişti.
Konoktordun suu bolgon kiyimderin çeçip, başka jıluu kiyim kiygizip, suu kiyimderin kurgatıp, tamak aşın berip ayabay, jakşılap sıylayt.
Башка күйөөгө чыгып, казынаны бүт бойдон өзүнө калтыргысы келип, бир күнү күйөөсүнө айтты: «Малды болсо түгөттүң, эми эптеп жан сактоо үчүн короо-жайды саткын» деди.
Аялы дагы амалын таап: «Башка кишиге сатсак, арзан алышат.
Казынанын ичинде чирик саман, суу көңдөн башка эчтеке жок экенин көрүп, күйбөгөн жери күл болду: «Элге-журтка шерменде кылдың, мени алдап, малымдан ажыраттың» деп, аялды чачтан алып тепкиледи.
Ууру сүйүнгөн бойдон жолдошторуна барып, түнү менен кырк ууру башка жакка качып кетишти.
Коноктордун суу болгон кийимдерин чечип, башка жылуу кийим кийгизип, суу кийимдерин кургатып, тамак ашын берип аябай, жакшылап сыйлайт.
Jek körbösöñ duşmandı, Elderdin ırkın buzgandı, Açıbayt booruñ eç kimge, Oyloçu artık iş barbı: Dostuktu maktap jazgandan, Buzuktu başka çapkandan?
Жек көрбөсөң душманды, Элдердин ыркын бузганды, Ачыбайт бооруң эч кимге, Ойлочу артык иш барбы: Достукту мактап жазгандан, Бузукту башка чапкандан?