(yumoreska)
Säyfi üz gomerendä ike tupas hata yasadı. Berençese... Äye, küptän buldı inde. Ul könne Säyfi kiçtän yarıysı gına töşergän ide. İrtä belän uyanıp kitte: baş çatnıy, gäüdä kaltırıy, yöräk tä menä üläm, menä betäm, dip kenä tibä. Säyfi, söyrälep kenä, çolanga çıktı. Ber çümeç tutırıp, boz şikelle salkın su çömerde. Beraz rät kergändäy bulsa da, biş-un minut uzdı mikän, häle tagın möşkellände. Şunda gına, ille gramm kapmasa, täpiyen suzaçagın añlap aldı ul. Tik kayan tabası?! Kiçtän tamçısına qadär eçep betergän bit, kahär. Hatınınıñ cıyıp kuygan «ınzı»sı bardır da, tik ul anı birmäyäçäk. Üläm digändä, avızga ber tamçı arakı sala torgan bändä tügel. Şulay bulgaç, anı uyatmau häyerleräk.
Säyfi akılın eşkä cikte. Kayda yäşerep saklarga mömkin soñ hatını arakını? Ähä, uzgan yıl ber-ike märtäbä idän astındagı baz kiştäsendä tozlı kıyar bankaları artınnan berär şeşä arakı tabıp algan ide. Şunıñ öçen hatını belän açulanışıp ta yördelär äle...
Säyfi baz kapkaçın açıp, aska töşte. Ni küze belän kürsen, kiştädäge arakı cirgä töşep çelpärämä kilgän, şunda uk kapkınga eläkkän küse tıpırçına. Ber ayagı kısılgan meskenneñ.
Säyfi akıllı keşe şul, yarılırga citkän başı belän dä, bu kapkınnı kiştädäge arakı yanına hatını Gölnisa kuyganın şunda uk çamalap aldı. İren kapkınga eläkterep, uzgan yılgı arakılar öçen üç kaytarmakçı inde bu. Yarıy äle, küse maladis, Säyfidän alda ölgergän. Ütep barışlıy yalgış kına orıngandır inde mesken.
Maladisın-maladis ta, tik menä äylängäläp-tulgangalap yöri torgaç, arakı şeşäsen dä töşerep vatkan. Änä şunısın gafu itä almadı Säyfi. Ul ükerep küsegä taşlandı:
- Ähä, kaptıñmı, sbulıç! Minem avızga keräse arakını tükkän öçen... - dip muyının borıp taşlarga ide isäbe, tik küse gadi küse bulıp çıkmadı. Kinät kenä telgä kilde dä:
- İ-i, adäm, sin mine ütermä, cibär, min gadi küse tügel, altın küse,- dip äytep salmasınmı.
Gacäplänüdän Säyfineñ küzläre mañgayına mende. Tik niçek tiz mensälär, şulay tiz töştelär dä. Çönki mañgayı çatnap avırta ide. Şunda uk kabat mahmırdan ikänen isenä töşerde:
- Tä-äk, - dip suzdı ul, - dimäk, cibärsäm, altın balık äkiyätendägeçä, öç telägemne ütiseñ inde?
- Yuk, min öç teläkne üti almıym,- dip karşı töşte küse.
Säyfi:
- Ä altın balık... - dip avızın açkan ide.
- Min ber teläkne genä ütim. Min bit balık tügel, küse,- dip çinadı küse.
Säyfineñ ozaklap söyläşep torırga räte yuk ide.
- Latnı,- dide ul,- çurt s toboy, äydä ütä telägemne, ber yartı tap!
- Başta cibär, ütärmen!
Nişläsen, cibärde Säyfi. Tege aksaklıy-tuksaklıy yakındagı tişekkä kerep şıldı. Şul mizgeldä karşıdagı kiştädä arakı belän mölderämä tulı şeşä päyda buldı. Säyfi şunda uk şeşäneñ «gurla»sınnan arakını avızına koydı. Küñelle bulıp kitte. Küse kerep kitkän tişekkä karap: «Tirä-yagın seberep, çistartıp kuyarga, balçık koyılmasın öçen çit-çiten agaç belän kısalap alırga kiräk. Yörergä uñaylı bulsın»,- dip uyladı.
Yartı säğat uzdı mikän, Säyfi şeşäne buşatkan ide inde. Tik arakınıñ miçkäsenä töşärgä öyrängän keşe öçen ber yartı - ber yotım gına ikän ul. İh, dide ul, eçtän ükenep, baş eşlämäde, ber yäşik arakı sorıysı kalgan altın küsedän. Läkin eş uzgan ide şul. Bu Säyfineñ berençe zur hatası buldı. Annan soñ küpme genä kötep utırsa da, küse bütän çıkmadı...
İkençe hatası da şul salgan baştan buldı inde. Ul könne, niçekter, eştän irtäräk kayttı Säyfi. Şuñadır, küräseñ, eçkän qadärese citep-citmägän. Ğadättägeçä soñ kaytsa, miçkäsenä töşep kayta ide inde ul. İrtä kaytkangadır inde, hatını da kötmägän. İşekne ozak kına açmıy tordı, mälgun. Soñınnan, beraz «çerem» itep algan idem, şakıganıñnı işetmädem, dip aklandı da, kırın-kırın gına kürşelärgä, ahiräte yanına çıgıp kitü yagın karadı.
Säyfigä şul kiräk tä inde. Tagın berär yartı tabıp bulmasmı, dip küñele ezlänä başladı. Baz kapkaçın da şul arakı tabu maksatı belän açkan ide. Tik, ni küze belän kürsen... bazda bötenläy tanış tügel ir-at utıra. Tep-tere ir. Üze şärä. Üze kaltırıy.
- Ähä, kaptıñmı,- dide Säyfi, ni öçender tege altın küse belän bulgan vakıyganı isenä töşerep.
Şul çak tege adäm telgä kilde:
- Zinhar, timä miña, cibär, ni teläsäñ, şunı ütim, - dip ükerde ul.
Säyfi butaldı. Şul arakı gına butadı la başın...
- Närsä, öç telägemneme, ällä berne genäme?
- Het meñne,- dip şıñşıdı ir-at.
Säyfi ike dä uylamadı, cibärde. Hätta üze kiyenergä dä bulıştı äle tegeñä. Şulay bulmıyni, telägeñne ütim, dip torganda...
Älege adäm çıgıp kitkäç, Säyfi kulın-kulga şapıldatıp aldı da:
- Min ber yäşik arakı telim,- dip pışıldadı.
Läkin yäşik tügel, ber takta kisäge dä päyda bulmadı. Şeşä turında äytep tä torası yuk inde. Soñınnan bu telägen Säyfi berniçä märtäbä kıçkırıp ta kabatladı. Ämma...
Bu Säyfineñ ikençe zur hatası ide.