Artıñ Korı Bulmasa

(yumoreska)
Svetoforda kızıl ut yanuga da iğtibar itmiçä, maşinasın zur tizlektä kugan Säfäretdinne, yul çitendäge maşinadan çıkkan «gaişnik» tayagın selkep tuktattı.
– Närsä, abzıy, aşıgabızmı?
Aklanıp mataşuda mäğnä yuk ide:
– Aşıga idem şul... Gayıbemne tanıym, – dip mıgırdandı Säfäretdin, sercantnıñ küzenä turı karamaska tırışıp, annan soñ, – Bälki, berketmä tözemässeñ, söyläşenep kenä kileşerbez, enekäş, ä? – dip tä östäde.
– Anısın min häl itmim. Änä maşinada utıruçı leytenantka äytep kara...
GİBDD maşinasınıñ artkı utırgıçına kerep çumgan Säfäretdingä alda – planşetındagı käğazlärne aktargalap utıruçı leytenant başın da kütärep karamıyça:
– Närsä, abzıy, kağıydälärne sanlarga telämibezme? – dip, berketmä yazarga äzerlände.
– Enekäş, bälki bolay gına kileşerbez? – dip, sercantka äytkän süzlären kabatladı Säfäretdin.
Beraz pauzadan soñ, kıyar–kıymas kına:
– Min siña ike yözlekne tottıram da, – dip äytä başlagan ide, «ment» anı yartı süzdän bülde.
– Sin närsä, abzıkay, mine ällä?..
Säfäretdin monı äytelgän summanıñ az ikänlegenä işarä dip kabul itte.
– Nu, alaysa, tagın ber yözne östim inde...
– Abzıy, gayıbeñne tulısınça añlap betermiseñ bugay. Mondıy kağıydä bozular belän meñ yarım ştraf häm yartı yılga pravadan mährüm itü yanıy siña.
– Yä, yarar alaysa, yartı meñne çıgarıp biräm dä, üz yulım belän...
– Başıñnı yüri genä cülärgä salasıñmı, ällä çınnan da?... Min, sineñ biş yözeñ öçen riskovat itep, başıma bäla alır hälem yuk äle.
– Yä, yarar, taladıñ täki. Cide yöz – bette kitte vässäläm...
«Gaişnik» küzgä kürenep yomşardı:
– Menä monsı beraz çınbarlıkka turı kilä. Tagın ber yözne östä dä, pravañnı alıp, täpiyeñne yaltırat.
Şunda leytenant, artka kayırılıp karagan ide, Säfäretdin anıñ yözenä tekälep, şatlıgınnan kıçkırıp uk cibärde:
– Karale, sin Nail tügelme soñ?
«Ment» küzlären çelt–melt yomgaladı. Tik, küpme tırışsa da, Säfäretdinne kayda kürgänlegen isenä töşerä almadı.
– Äye, Nail! Sin mine kayan beläseñ?
– Ha, belmäskä... Hatınıma Mäçtürä äytkän...
– Ts–s–s, şaulama! Nindi Mäçtürä?..
– Mäçtüräneñ hahale tügelme soñ sin? Kilgäneñne kön sayın küräm bit... Häzer yartı yıl buyı minem kürşedä yalgızı gına yäşäp yatuçı Mäçtüräne...
Kızıp söylärgä totıngan Säfäretdinne Nail kulı belän avızın tomalap tuktattı:
– Ts–s–s! Menä närsä, abzıy, yartı meñlegeñne kaldır da, dürt yagıñ kıybıla...
– Tukta inde, enekäş... Şulay tiz genä... Bez bit sineñ belän poçti kürşelär.
– Abzıy, küp teleñä salınsañ, häzer berketmä yazam da...
– Kızma äle, Nail tugan. Berketmä yazarga berkayçan da soñ tügel... Añlavımça, sin öylängän keşe inde, eme? Bala–çagalarıñ da, hatınıñ da bardır? Ğailäñ bula torıp, ucımga yörü kileşmi, enekäş.
– Yarar, abzıy, öç yözeñne kuy da, pravañnı alıp, sıptırt monnan. Tak çto, min sine, sin mine belmibez...
– Ä, yuk inde... Ni öçen min sindä öç yöz sum kaldırırga tiyeş? Gıyşık–mıyşık macaralarıñ turında hatınıña citkersäm...
– Yä, yarar, künderdeñ. Mä pravañnı al da, tay... Bütän küzemä kürenmä!
– Karale, enekäş, berkönne, minem töpçek malay, Mäçtüräneñ kvartir täräzäsennän genä, sezneñ koçışıp yatkanıgıznı kärteçkegä töşerep algan bit, cünsez. Kızık öçen şunı hatınıña cibärsä, eşlär harap...
– Nu yarar, abzıy. Mä öç yöz sum akça siña. Bigäybä! Mine dä, Mäçtüräne dä onıt. Bar yulıñnı dävam it.
– Öç yöz belän min nişlim? Luçşe sineñ Mäçtürä belän yalaşkan fotoñnı hatınıña kürsätäm dä, kübräk kayıram.
– Nu yarar, yartı meñgä riza bul da...
– Birgäç–birgäç, davay sigez yözne!
– Nu, abzıy, yarıy äle sindäylär «gaişnik» bulmagan, halıknı talap ta kürsäter idegez...