“апа” on Tatar-Uyghur dictionary

1) Үзеңнән олырак яшьтәге кыз туган. Апаларда, болай, күңелсез

түгел иде ул. Ә.Гаффар. «Зилә» дип исем белән эндәшү юк, «апам» да

«апам» гына. Р.Хафизова

2) Яше ягыннан сөйләүче кешедән олырак булуны белдереп, хатын-кыз исеменә кушып әйтелә торган сүз. – Хәлимә апа, ничек соң яшәүләр? – дип сүз башлады Мәрфуга. Р.Хисмәтуллин. Кәлбикамал апа тавышы, әкрен генә җылап: – И Туктабай?! И Туктабай?! Г.Мөхәммәтшин

3) Үзеңнән олырак хатын-кызның һөнәре атамасына кушып әйтелә торган сүз. Гаскәрләребезнең шәһәрләрне калдырып чигенүләре турындагы хәбәрләрне карт бабайлар, колхозчы апалар --- тешләрен кысып, йодрыкларын йомарлап тыңлыйлар. Р.Хафизова

4) Гомумән олы яшьтәге хатын-кызга мөрәҗәгать итү, эндәшү сүзе. Малай, атылып, ишек янына бара. – Апа-у! – Нәрсә бар? – дип сорый кырыс тавыш. А.Гыйләҗев

сущ.
1)
а) старшая сестра (родная, сводная или двоюродная) || сестрин, сестрицын (платок, наказ)
олы апа — старшая сестра
кече апам — самая младшая из старших моих сестёр
апа хаты — сестрино письмо; письмо (от) сестры
апасы аны бакчага йөртә — сестра водит его в садик
б) апасы разг. (обращение родителей или других взрослых к девочке, девушке, молодой женщине - обычно в присутствии её сестрёнки или младшего брата) сестра; сестрица, сестричка
апасы, уенчыгын алып бир әле энекәшеңә — сестричка, подай-ка братишке игрушку
2)
а) тётка, тётя, тётушка, тётенька (по отношению к племяннику и племяннице, а тж. в обращении) || тёткин, тётин, тётушкин
б) тётя; апа (обращение к женщине старшего возраста, чаще в сочет. с собственным именем или профессией)
исәнме, Галия апа! — здравствуй, Галия апа (тётя Галия)!
кибетче апа — тётя продавщица
в) сл.-обращение учащихся и детей к учительнице и воспитательнице, употр. тж. в сочет. с названием этих профессий
укытучы апа — учительница
тәрбияче апа — воспитательница
•
- апа кызы
- апа малае
- апа улы

и. 1. old sister; и. 2. aunt