I сущ.
1) лицо (человека) || лицевой
- bitkä çibär — красивый на лицо
- bitne kullar belän kaplau — закрыть лицо руками
- başnıñ bit öleşe — лицевая часть головы
2) щека || щёчный
- uñ bit — правая щека
- bit muskulı — щёчный мускул
- alsu bit — алые щёки; розовые щёки
3) разг.
а) лицо, циферблат (о часах)
- säğatneñ biten miña karatıp kuyçı — поставь, пожалуйста, часы лицом ко мне
б) о передней (лицевой) стороне (чего-л.)
- tau bite — склон горы
- urman bite — опушка леса
• - bit alması
- bit oçı
- bit kızıllanu
- bit kızıllıgı
- bit sabını
- bit sölgese
•• - bit yırtu — стыдиться
- bit peşü — краснеть от стыда
- biten yumagan — бесстыжий, бессовестный, беззастенчивый (букв. не вымывший лица)
- bitennän kan tama — пышет здоровьем (букв. с лица его капает кровь)
- bitkä bärü — бранить прямо в глаза, хвалить прямо в глаза, бранить открыто, хвалить открыто
- bitkä bärep äytü — бранить прямо в глаза, хвалить прямо в глаза, бранить открыто, хвалить открыто
- bitkä kara yagu — опорочить (кого), навлекать бесчестье (кому-л..), опозорить
- bitkä kızıllık kiterü — опорочить (кого), навлекать бесчестье (кому-л.), опозорить
- bitkä oltan kaplangan bulu — быть бесстыжим, бессовестным, беззастенчивым
- bitkä ıştır kaplangan bulu — быть бесстыжим, бессовестным, беззастенчивым
- bitkä bärü — бранить прямо в глаза, хвалить прямо в глаза, бранить открыто, хвалить открыто
- bitkä bärep äytü — бранить прямо в глаза, хвалить прямо в глаза, бранить открыто, хвалить открыто
- bitkä kara yagu — опорочить (кого), навлекать бесчестье (кому-л..), опозорить
- bitkä kızıllık kiterü — опорочить (кого), навлекать бесчестье (кому-л.), опозорить
- bitkä oltan kaplangan bulu — быть бесстыжим, бессовестным, беззастенчивым
- bitkä ıştır kaplangan bulu — быть бесстыжим, бессовестным, беззастенчивым
- bitennän kan kaçkan — нет лица (на ком-л.) (о резком изменении внешнего облика: (бледность, худоба), вызванном сильным потрясением, болезнью, волнением)
- bit sıpıru
II сущ.
1) страница (книги, тетради и т.п.)
- curnal bitläre — страницы журнала
- öç yöz bitle kitap — книга в триста страниц
2) лист
- ber bit käğaz — (один) лист бумаги
- ike bit hat — письмо на двух листах
3) (перен.) страница, этап, период (чего-л.)
- tarih bitläre — страницы истории
• - bitkä salu
III (частица) ведь, же, однако ж, впрочем
- min bit berni dä äytmädem — я ведь ничего не сказал
- ul turıda sin miña yazmadıñ bit — ты же мне об этом не писал
- adäm balasınıñ yazmışı katlaulı bit — сложна же судьба человеческая
I сущ.
1) лицо (человека) || лицевой
- биткә чибәр — красивый на лицо
- битне куллар белән каплау — закрыть лицо руками
- башның бит өлеше — лицевая часть головы
2) щека || щёчный
- уң бит — правая щека
- бит мускулы — щёчный мускул
- алсу бит — алые щёки; розовые щёки
3) разг.
а) лицо, циферблат (о часах)
- сәгатьнең битен миңа каратып куйчы — поставь, пожалуйста, часы лицом ко мне
б) о передней (лицевой) стороне (чего-л.)
- тау бите — склон горы
- урман бите — опушка леса
• - бит алмасы
- бит очы
- бит кызыллану
- бит кызыллыгы
- бит сабыны
- бит сөлгесе
•• - бит ерту — стыдиться
- бит пешү — краснеть от стыда
- битен юмаган — бесстыжий, бессовестный, беззастенчивый (букв. не вымывший лица)
- битеннән кан тама — пышет здоровьем (букв. с лица его капает кровь)
- биткә бәрү — бранить прямо в глаза, хвалить прямо в глаза, бранить открыто, хвалить открыто
- биткә бәреп әйтү — бранить прямо в глаза, хвалить прямо в глаза, бранить открыто, хвалить открыто
- биткә кара ягу — опорочить (кого), навлекать бесчестье (кому-л.), опозорить
- биткә кызыллык китерү — опорочить (кого), навлекать бесчестье (кому-л.), опозорить
- биткә олтан капланган булу — быть бесстыжим, бессовестным, беззастенчивым
- биткә ыштыр капланган булу — быть бесстыжим, бессовестным, беззастенчивым
- биткә бәрү — бранить прямо в глаза, хвалить прямо в глаза, бранить открыто, хвалить открыто
- биткә бәреп әйтү — бранить прямо в глаза, хвалить прямо в глаза, бранить открыто, хвалить открыто
- биткә кара ягу — опорочить (кого), навлекать бесчестье (кому-л.), опозорить
- биткә кызыллык китерү — опорочить (кого), навлекать бесчестье (кому-л.), опозорить
- биткә олтан капланган булу — быть бесстыжим, бессовестным, беззастенчивым
- биткә ыштыр капланган булу — быть бесстыжим, бессовестным, беззастенчивым
- битеннән кан качкан — нет лица (на ком-л.) (о резком изменении внешнего облика: (бледность, худоба), вызванном сильным потрясением, болезнью, волнением)
- бит сыпыру
II сущ.
1) страница (книги, тетради и т.п.)
- журнал битләре — страницы журнала
- өч йөз битле китап — книга в триста страниц
2) лист
- бер бит кәгазь — (один) лист бумаги
- ике бит хат — письмо на двух листах
3) (перен.) страница, этап, период (чего-л.)
- тарих битләре — страницы истории
• - биткә салу
III (частица) ведь, же, однако ж, впрочем
- мин бит берни дә әйтмәдем — я ведь ничего не сказал
- ул турыда син миңа язмадың бит — ты же мне об этом не писал
- адәм баласының язмышы катлаулы бит — сложна же судьба человеческая
исем
1) Кеше башының алгы өлеше; йөз. Адәмнең ояты – битендә.
Мәкаль. Шәрран яра кычкырудан аның йөзе кызарып чыккан, битендәге сипкелләре нәни тәңкәләр кебек җемелдиләр. Р.Хафизова. Ярулла, хикмәт, битенә кояш төшкәнче йоклый торган иде, җитмәсә, уянгач та иренчәкләнеп, иркәләнеп ятар иде. М.Хәбибуллин
2) Йөзнең яңак өлеше. Күзеннән түбән сул битендә төзәлгән бер җәрәхәт эзе дә бер карашта ук күзгә ташлана иде. Ш.Камал. Битеңнең чокырларына карап һуштан язарлар дисеңме әллә? М.Фәйзи
3) Өске өлеш, өскә карап торган, тышкы як. Чалбар аяк битенә чаклы тип-тигез булып салына. Г.Ибраһимов. Хатыны белән җиткән кызы, бармак бите кадәр генә вак-вак тиреләрне ялгап, бүрек эчлеге әзерлиләр, ике кечкенә бала аларга капчыктан тиреләр сайлап алып биреп торалар. М.Гали. Бер офыктан икенче офыккача күкнең бите карачкыл күгелҗем пәрдәгә төренә. Ә.Айдар. Вак таш җәйгән урам битенә. К.Нәҗми
4) Тау, калкулыкның һ.б.ш.ның авыш, сөзәк яны, өслеге. Кафил ямьяшел тау битен, тау итәге буйлап аккан киң елганы, аның аръягында урнашкан гүзәл каланы, каладагы бихисап алтын мәчет манараларын күрде. З.Мәхмүди. Тау битенә таралган көтү әкренләп җыела төште. М.Галиев. Әрәмәлек битендәге чишмәне беләсеңме? Казан утлары
◊ Бит алмасы Яңакның күпереп, калкып торган өлеше. Фаягөлнең бу сөйләшүдән ризасызлыгы чыраена бәреп чыкты: бите – әлерәк кенә алсуга кабынган бит алмалары сулды, агарып китте. Г.Ахунов. Бит алмаңа коелыр яшьләрең. Ә.Ерикәй. Битеннән кан таму Сәламәтлеге ташып тору, таза, тулы канлы булу. Битен юмаган Әрсез, оятсыз, намуссыз. Бит ерту Тупас кимсетү, дәрәҗәсен төшерү, хурлау; әрсезләнү. Биткә бәрү, биткә бәреп әйтү Хәтер сакламыйча, ачыктан-ачык әйтү. Әле генә бөтен халык алдында хур итеп чыгардылар ич! Битемә бәреп әйттеләр. Г.Бәширов.
Биткә кара (корым) ягу кара биткә кызыллык китерү. – Ни генә әйтим инде мин сиңа,
Ибраһим, – ди бабасы. – Бөтен нәселнең битенә корым яктың бит син моның белән. Г.Гобәй. Биткә олтан (ыштыр) каплау Оятсыз, намуссыз булу. Зифа айныган. Шунлыктан, һәммәбез дә, битебезгә олтан каплаган хәлдә, сезне өйгә кабул итми торырга туры килә. М.Фәйзи.
Биткә оят (оятлык) китерү кара биткә кызыллык китерү. Күз генә тия күрмәсен, болай булса әле, [Маһриҗамал] дус-дошман арасында биткә оят китермәс, дим. М.Гали. Биткә төкерү Кеше алдында оятка калдыру, хурлыкка төшерү. Инде син чәчкәнеңне урасың: бары да сиңа каршы баш күтәрде, синең үз балаң үзеңнең битеңә төкереп качты. Г.Ибраһимов.
Бит кызару, биткә кызыллык китерү Хурлыкка, оятка калдыру, уңайсыз хәлдә калдыру. Район, беренче мәртәбә, дәүләткә ашлыктан бурычлы булып калды. Моның өчен, иң беренче, Мансуровның бите кызара, колхозлар эшендәге бөтен кыенлыкны, иң башлап, ул күтәрә иде. Г.Бәширов. Дөрес, биткә кызыллык китерерлек итмәс Исмәгыйль. М.Фәйзи.
Бит очы кара бит алмасы. Сафаның бит очлары өшегәнен сизми калганбыз. Х.Кәрим. Киң кара чалбар, Итек шпорлы, Бит очы – алма, күзләре нурлы! З.Мансур.
Бит пешү Оятлы булу, уңайсыз хәлдә калу. Кунак килсә, ит пешә, ит пешмәсә – бит пешә. Мәкаль.
Бит сыптыру кара бит сыпыру. Безнең тачкачылар, балыкны бик күп тотып та, кырыгар сум акча эшләү хыялларына инде бит сыптырган иделәр. Ш.Камал.
Бит сыпыру (сыйпау) 1) Дога кылу. Мулла, тавыкны ашап, бер сумга ихлассыз гына бит сыйпап, мәһәр түләнгән, дип язып китте. Г.Ибраһимов; 2) Исәптә ялгышу; алдан билгеләнгән уй-хыяллар тормышка ашмау. Без алтыннарның урынын күрсәтәбез икән, аны рәхәтләнеп кенә сыпырып алачаклар. Синең белән безгә нәрсә кала: --- бит сыпырудан башка бер әйбер дә калмый. Ш.Камал
Мәкаль. Шәрран яра кычкырудан аның йөзе кызарып чыккан, битендәге сипкелләре нәни тәңкәләр кебек җемелдиләр. Р.Хафизова. Ярулла, хикмәт, битенә кояш төшкәнче йоклый торган иде, җитмәсә, уянгач та иренчәкләнеп, иркәләнеп ятар иде. М.Хәбибуллин
2) Йөзнең яңак өлеше. Күзеннән түбән сул битендә төзәлгән бер җәрәхәт эзе дә бер карашта ук күзгә ташлана иде. Ш.Камал. Битеңнең чокырларына карап һуштан язарлар дисеңме әллә? М.Фәйзи
3) Өске өлеш, өскә карап торган, тышкы як. Чалбар аяк битенә чаклы тип-тигез булып салына. Г.Ибраһимов. Хатыны белән җиткән кызы, бармак бите кадәр генә вак-вак тиреләрне ялгап, бүрек эчлеге әзерлиләр, ике кечкенә бала аларга капчыктан тиреләр сайлап алып биреп торалар. М.Гали. Бер офыктан икенче офыккача күкнең бите карачкыл күгелҗем пәрдәгә төренә. Ә.Айдар. Вак таш җәйгән урам битенә. К.Нәҗми
4) Тау, калкулыкның һ.б.ш.ның авыш, сөзәк яны, өслеге. Кафил ямьяшел тау битен, тау итәге буйлап аккан киң елганы, аның аръягында урнашкан гүзәл каланы, каладагы бихисап алтын мәчет манараларын күрде. З.Мәхмүди. Тау битенә таралган көтү әкренләп җыела төште. М.Галиев. Әрәмәлек битендәге чишмәне беләсеңме? Казан утлары
◊ Бит алмасы Яңакның күпереп, калкып торган өлеше. Фаягөлнең бу сөйләшүдән ризасызлыгы чыраена бәреп чыкты: бите – әлерәк кенә алсуга кабынган бит алмалары сулды, агарып китте. Г.Ахунов. Бит алмаңа коелыр яшьләрең. Ә.Ерикәй. Битеннән кан таму Сәламәтлеге ташып тору, таза, тулы канлы булу. Битен юмаган Әрсез, оятсыз, намуссыз. Бит ерту Тупас кимсетү, дәрәҗәсен төшерү, хурлау; әрсезләнү. Биткә бәрү, биткә бәреп әйтү Хәтер сакламыйча, ачыктан-ачык әйтү. Әле генә бөтен халык алдында хур итеп чыгардылар ич! Битемә бәреп әйттеләр. Г.Бәширов.
Биткә кара (корым) ягу кара биткә кызыллык китерү. – Ни генә әйтим инде мин сиңа,
Ибраһим, – ди бабасы. – Бөтен нәселнең битенә корым яктың бит син моның белән. Г.Гобәй. Биткә олтан (ыштыр) каплау Оятсыз, намуссыз булу. Зифа айныган. Шунлыктан, һәммәбез дә, битебезгә олтан каплаган хәлдә, сезне өйгә кабул итми торырга туры килә. М.Фәйзи.
Биткә оят (оятлык) китерү кара биткә кызыллык китерү. Күз генә тия күрмәсен, болай булса әле, [Маһриҗамал] дус-дошман арасында биткә оят китермәс, дим. М.Гали. Биткә төкерү Кеше алдында оятка калдыру, хурлыкка төшерү. Инде син чәчкәнеңне урасың: бары да сиңа каршы баш күтәрде, синең үз балаң үзеңнең битеңә төкереп качты. Г.Ибраһимов.
Бит кызару, биткә кызыллык китерү Хурлыкка, оятка калдыру, уңайсыз хәлдә калдыру. Район, беренче мәртәбә, дәүләткә ашлыктан бурычлы булып калды. Моның өчен, иң беренче, Мансуровның бите кызара, колхозлар эшендәге бөтен кыенлыкны, иң башлап, ул күтәрә иде. Г.Бәширов. Дөрес, биткә кызыллык китерерлек итмәс Исмәгыйль. М.Фәйзи.
Бит очы кара бит алмасы. Сафаның бит очлары өшегәнен сизми калганбыз. Х.Кәрим. Киң кара чалбар, Итек шпорлы, Бит очы – алма, күзләре нурлы! З.Мансур.
Бит пешү Оятлы булу, уңайсыз хәлдә калу. Кунак килсә, ит пешә, ит пешмәсә – бит пешә. Мәкаль.
Бит сыптыру кара бит сыпыру. Безнең тачкачылар, балыкны бик күп тотып та, кырыгар сум акча эшләү хыялларына инде бит сыптырган иделәр. Ш.Камал.
Бит сыпыру (сыйпау) 1) Дога кылу. Мулла, тавыкны ашап, бер сумга ихлассыз гына бит сыйпап, мәһәр түләнгән, дип язып китте. Г.Ибраһимов; 2) Исәптә ялгышу; алдан билгеләнгән уй-хыяллар тормышка ашмау. Без алтыннарның урынын күрсәтәбез икән, аны рәхәтләнеп кенә сыпырып алачаклар. Синең белән безгә нәрсә кала: --- бит сыпырудан башка бер әйбер дә калмый. Ш.Камал
Meaning of “бит” in Tharu language – definitions, images, pronunciation, examples, synonyms, antonyms, learn more...
Request to translate if there is no definitions or definitions is not clear enough "бит"?
Ask a question if something is not clear about the word "бит".
To improve and add new definitions to the Tatar-Tharu dictionary, we need your support.
You can also help by adding definitions of words to the database.
Thank you!