“һәр” – Tatar explanatory dictionary

мест. опред.
1) каждый, всякий, любой
һәр очракка — на каждый случай
һәр адымын күзәтеп тору — следить за каждым шагом
һәр эш кулыннан килә — любая работа ему по плечу; мастер на все руки
һәр очраган — всякий встречный
һәр өченчесе — каждый третий
һәр кош үз оясын мактый — (посл.) каждый кулик своё болото хвалит
һәр эшнең үз вакыты бар — (посл.) всему своё время; делу время - потехе час
һәр ялтыраган алтын түгел — (посл.) не всё то золото, что блестит
2) с сущ. обозн. время каждый; еже-; каждо-
һәр айда, һәр ай саен — каждый месяц, ежемесячно
һәр ел(ны), һәр ел саен — каждый год, ежегодно
һәр көн(не) — каждый день, ежедневно, каждодневно
һәр сәгать(тә) — каждый (любой) час, ежечасно
һәр минут(та) — каждую (любую) минуту, ежеминутно
һәр язны — каждую весну
3) под логич. ударением что ни..., то
һәр көн бәйрәм — что ни день, то праздник
һәр сүзе ялган — что ни слово, то ложь
һәр шахматчының үз сере — что ни шахматист - свои секреты
һәр турнирда - сюрприз — что ни турнир, то сюрприз
4) в сочет. с гл.; ф. на -ында каждый раз, когда...; в каждый...
һәр сөйләвендә (сөйләгәндә) — каждый раз, когда выступает; в каждом выступлении...
һәр килүендә (килгәнендә) — каждый раз, когда приезжает...; в каждый приезд
•
- һәр җир
- һәр җирдә
- һәр җирдән
- һәр ике як
- һәр ике тараф
- һәр ике яктан
- һәр икесе
- һәр кеше
- һәр мизгел
- һәр мизгелдә
- һәр сүз исәбеннән
- һәр тараф
- һәр тарафтан
••
һәр бирмеш көн — каждый божий день
һәр сәгать (минут) — в любой час, в любую минуту
һәр яктан — во всех отношениях; со всех точек зрения

а. anybody, each; Һәр икесе - both; Һәр көн - daily; Һәр яктан - from everywhere

jede(-r,-s)