I частица; = генә; кына II; кенә 1) огранич. а) указывает на время только, только что, недавно былтыр гына — (ведь) только в прошлом году кичә гына — только вчера әле гына, яңа гына — только, только что; только-только б) указывает на место только; где-то здесь (рядом); недалеко күрше гына — по соседству, рядом якын гына — где-то здесь (рядом), вблизи в) указывает на причину только из-за, лишь из-за, по причине яратканга гына — только любя көнчелектән гына — лишь из-за ревности г) в составе обстоятельства только, лишь, только лишь шуышып гына үтәргә мөмкин — можно пробраться только ползком яшертен гына карап алу — взглянуть лишь украдкой, исподтишка; лишь бросить взгляд д) после глагола изъявительного наклонения только, только что; вот-вот кызы мәктәпне тәмамлады гына — его (её) дочь только что кончила школу сез кайткансыз гына, ахры? — кажется, вы только что возвратились? е) после глагола условного наклонения если, если только, лишь только, только тогда, если; только в том случае, если йөгерсәң гына (куып) җитәрсең — если только побежишь - догонишь эшең бетсә, гына уйнарга чык — если только завершишь работу - выходи (можешь выйти) играть 2) выделительно-огранич. а) только, лишь, только лишь, лишь только синең өчен гына — только (лишь) ради тебя хезмәттә гына бәхетеңне табарсың — лишь только в труде найдёшь своё счастье б) выделяет количество только, всего, всего только, всего лишь бер гына кеше кирәк — требуется только один человек киткәненә ярты гына ел — всего лишь полгода, как он уехал в) только, один и только үзе гына — только сам, только он; үзең гынаме? ты (сам) один? шушы гынамы? — только это? только и всего? г) разве только, лишь только ярдәмче итеп алсам гына инде — разве только помощником приму д) указывает на ослабление качества прил. и нареч. довольно; -енько, -енький матур гына рәсем — довольно красивая (красивенькая) картина (рисунок) әкрен гына барабыз — движемся довольно медленно (потихоньку) тыныч гына утыралар — сидят спокойненько 3) усилительная а) только, сплошь, одни; совсем аяк асты су гына — под ногами сплошь вода актан гына киенгән — одета только в белое б) только бы егылмасам гына ярар иде — только бы не упасть безнекеләр җиңсен гына иде — только бы победили наши в) только, только попробуй, только посмей; пусть только кагылып гына кара — только тронь, (только) попробуй тронуть уйлап гына кара — подумай только г) между компонентами составного глагола ... гына тора ... за... бәла килеп гына тора — беда за бедой яңа бәхет явып гына тора — удача за удачей д) при мест. только кем гына юк анда — кого там только нет ниләр гына алмаган — чего только не накупил нинди гына телдә сөйләшмиләр анда — на каком только языке не говорят там 4) в знач. суфф.; ласк. -енький; -енько ап-ак гына — беленький йомшак гына — мягонький; мягонько матур гына — красивенький, красивенько 5) в песнях или стихах употр. для дополнения слогов и для сохранения ритма ой, ай төннәр уртасында гына үкереп елый, буйга гына җиткән кыз бала (песня) — средь ночей да ой плачет заневестившаяся девушка II союз; = генә; кына II; кенә 1) опред. только, как, как только, лишь столько, едва только, чуть только өйдән гына чыктык, коеп яңгыр ява башлады — только вышли из дому, как начался проливной дождь яктыра гына башлый, авыл халкы инде аяк өстендә — чуть только рассветает, вся деревня уже на ногах 2) против. а) с отриц. словом түгел не только... , но и зурлар гына түгел, балалар да — не только взрослые, но и дети син гына түгел, башкалар да — не только ты один, но и другие б) в сочет. с союзами бары, тик, бары тик и только бары кырый йорт тәрәзәсендә гына ут күренә — и только в самом крайнем доме светится окно тик кичкә таба гына көн бераз сүрелә — только к вечеру жара немного спадает
10) Ике эш-хәрәкәтнең үтәлү арасы аз булуын яки бөтенләй булмавын, бер үк вакытта үтәлүен белдерә. Сәет алдагы тормышлары, киләчәк белән бәйле хыяллары хакында дәртләнеп сүз башлый гына, Хәния шундук зифа бармаклары белән аның иреннәрен ябып куя---. Г.Гыйльманов. Тау кадәр трактор, утлары белән авыл урамын тутырып, буран эченә кереп югалган гына иде, өстендәге карны кага-кага, чаттан улларының укытучысы килеп чыкты. Г.Гыйльманов 11) Мөнәсәбәтле сүзләрнең иярчен җөмләдәгесе янында килеп, «һәммәсе, һәр» мәгънәсен тудыруда катнаша. Газета-журналда басылган шигырьләрнең дә кайсын гына карасаң да, тынычлык һәм сугыш турында булыр. Р.Миңнуллин 12) Сорау алмашлыгы белән килеп «һәммә, һәр, теләсә кайсы» мәгънәсен белдерә. Исән булса, нинди нужаларга гына түзми адәм баласы! М.Әмир. Үзенә ошамаган яки, үзенә ошап та, укучылар күңеленә барып җитә алмаган әсәрләр кайсы гына язучының иҗат биографиясендә булмый соң? Н.Фәттах 13) Кечерәйтү-иркәләү кисәкчәсе -кай/-кәй функциясен башкара. Калмады туган ил генәм, калды нечкә бил генәм. Җыр. Янма, йөрәк, сызма, күңел, Өзгәләнмә, җан гынам. Күк айкала, җир чайкала, Сынма, рухым, бул чыдам. Р.Вәлиева 14) Шигырьләрдә, җырларда иҗек санын саклау, ритмында тулылык булдыру өчен кулланыла. Кызыл да гына төлке – урман күрке, Батыр егет, дусларым, ил күрке. Җыр 15) … гына түгел…, да каршы куючы теркәгеч составында килеп, «бары тик, фәкать» мәгънәсен белдерә. Әйе, явызлык кылган кеше теге дөньяда гына түгел, фанилыкта да үз җәзасын ала. И.Сираҗи. Ул [ефәк корты] тут агачының яфрагын гына түгел, җимешен һәм яшь ботакларын да ашый башлый. Дөньяда ниләр бар
message-reply
Meaning of “гына” in Scots language – definitions, images, pronunciation, examples, synonyms, antonyms, learn more...
Request to translate if there is no definitions or definitions is not clear enough "гына"?
Ask a question if something is not clear about the word "гына".
To improve and add new definitions to the Tatar-Scots dictionary, we need your support.
You can also help by adding definitions of words to the database.
Thank you!
arrow-right-bold-outline
Note
Cookie settings
We use cookies to provide you with the best possible experience. They also allow us to analyze user behavior in order to constantly improve the website for you.