Гыйлемнең Өстенлеге Турында Төркичә Бәетләр

  Мәңге яшәргә теләсәң, и угыл,
  Ал гыйлем, чөнки тереклек суы ул.
  
  Белмәде һөнәрне гыйлемсез кеше,
  Булмады аңарда бәхетнең эзе.
  
  Чын бәхетне бирә тик гыйлем генә,
  Баш ияләр һәрвакыт белемлегә.
  
  Ал гыйлем, чөнки яшәүнең аслы шул,
  Хәл итә барлык кыенлыкны тик ул.
  
  Кем гыйлемле, бел асылташ дип аны,
  Һич җиңалмас угры яки дошманы.
  
  (Оригиналда:
  Адәминең гәүһәре даниш улыр,
  Аны нә дошман вә нә угъры алыр.)
  
  Гыйлемлек - яшрен хәзинә, кем таба,
  Ике дөнья байлыгы булыр аңа.
  
  Шундый байлык ул: гел өстәп тор аны,
  Ул сарыф иткән саен арта бары.
  
  Дөньяның малы кими - тоткан саен,
  Өстәлә белем - сарыф иткән саен.
  
  Күп гыйлемле булса адәм - байдыр ул,
  Башкалар йолдыз кебектер - айдыр ул.
  
  Чын кеше димә, туны булганга шәп,
  Кисә дә атлас, ишәк - һаман ишәк.
  
  Тик гыйлем аша табылды тугры юл,
  Булды гөлбакча ничаклы тозлы чүл.
  
  Ит җитәкче ул гыйлемне син үзең,
  Шулвакытта дөньяда калыр әзен.
  
  Иң әлек булды гыйлем, соңыннан - эш,
  Бик түбән булды гыйлемсез кылган әш.
  
  Бәйләсән эшкә гыйлемне - үлмәссең,
  Хак юлыннан читкә барып кермәссең.
  
  Килсә дә үлем, галим үлми һаман,
  Үлеме килгәнче үк үлә надан.
  
  (Оригиналда:
  Үлмәйә галим кеше, килсә үлем,
  Үлде җаһил килмәзедин бу үлем.)
  
  Бел наданнар төркемен үлек диеп,
  Үлсә галим, бел аны терек диеп.
  
  Син гыйлем тупла, наданлыктан уян,
  Ахирәт көнне надан - әттән яман.
  
  Чын галим үзен надан диеп белер,
  Күп белим дип, галим артыннан йөрер.
  
  Бел: гыйлем - нур ул, сине нурландырыр,
  Ә наданлык - ут, сине ул яндырыр...
  
  (Оригиналда:
  Гыйлем - нурдыр, нурлыйдыр күңелләри,
  Җәһел - нардыр, яндырыр һәм дилләри...)