LatinHärber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
Чыпчык Малае Һәм Мачы
Süzlärneñ gomumi sanı 246
Unikal süzlärneñ gomumi sanı 184
54.7 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
65.5 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
68.0 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
Хикәя
Капчык-капчык иген ташыдылар. Арада берсе тишек булып, ишек алдына бодай сибелеп калды. Бөртекләрне чүпләргә дип әүвәле аларга йорт кошлары ташландылар. Әмма алар гына җыеп бетерерлек түгел иде. Тамаклары туйды. Җырлашып җибәрделәр һәм уңга-сулга таралыштылар, киерелеп яттылар. Кайсылары моннан, кайсылары тегеннән кытаклады. Кәефләре шәп иде. Миләш ботагында утырган Чыпчык Малае элек аларга игътибар итмәгән иде, гәрәбәдәй эре бодай бөртекләрен күргәч, тәмам сабыры бетте. Ботактан-ботакка сикеренде. Кайда йөри икән инде ул әнкәсе? Нигә монда гына утырып торырга кушты икән? Сүзен тыңламасаң да яхшы түгел! Әгәр дә бу бөртекләрне чүпләп алса, нәрсә була?
Чыпчык Малае тиз генә очып төште, тәкатьсездән ризык чүпләргә тотынуы булды, аны кемдер эләктереп тә алды.
— Әни-и!..— дип кычкырды Чыпчык Малае.
Тик соң иде инде. Мур кыргыры Мачы тырнагына капкан иде ул. Әйтмәгәннәр, өйрәтмәгәннәр идеме ишек алдына ялгызы төшмәскә, әнә шул кара афәткә эләгәсең, харап буласың дип? Бик әйткәннәр, кат-кат кисәткәннәр иде!
— Аһ-ваһ!.. Ха-ха-ха!... Хәзер мин сине ашыйм!— диде кара Мачы.
— Ярар, аша инде алайса,— дип килеште Чыпчык Малае,— тик белеп тор: мин — сихерле! Әүвәле яфрак идем, мине корт ашады, мин шул кортка әверелдем, әмма мине бер чыпчык малае кабып йотты. Инде мин шул Чыпчык Малаена әйләндем. Хәзер син мине ашыйсың. Мин шуннан сиңа әвереләм дә үзеңне кабып йотам!— диде.
Бу сүзләрне ишеткәч, кара Мачының болай да шар кебек күзләре трактор тәгәрмәче кадәрле булдылар һәм ул, Чыпчык Малаен калдырып, ярым ачык ишектән өйгә кереп шылды.
— Менә шулай!— диде дә Чыпчык малае, рәхәтләнеп, һичбер хәвефкә бирелмичә туйганчы бодай бөртекләрен чүпләде. Мачы исә ишек алдында кабат күренмәде.
1994.
Капчык-капчык иген ташыдылар. Арада берсе тишек булып, ишек алдына бодай сибелеп калды. Бөртекләрне чүпләргә дип әүвәле аларга йорт кошлары ташландылар. Әмма алар гына җыеп бетерерлек түгел иде. Тамаклары туйды. Җырлашып җибәрделәр һәм уңга-сулга таралыштылар, киерелеп яттылар. Кайсылары моннан, кайсылары тегеннән кытаклады. Кәефләре шәп иде. Миләш ботагында утырган Чыпчык Малае элек аларга игътибар итмәгән иде, гәрәбәдәй эре бодай бөртекләрен күргәч, тәмам сабыры бетте. Ботактан-ботакка сикеренде. Кайда йөри икән инде ул әнкәсе? Нигә монда гына утырып торырга кушты икән? Сүзен тыңламасаң да яхшы түгел! Әгәр дә бу бөртекләрне чүпләп алса, нәрсә була?
Чыпчык Малае тиз генә очып төште, тәкатьсездән ризык чүпләргә тотынуы булды, аны кемдер эләктереп тә алды.
— Әни-и!..— дип кычкырды Чыпчык Малае.
Тик соң иде инде. Мур кыргыры Мачы тырнагына капкан иде ул. Әйтмәгәннәр, өйрәтмәгәннәр идеме ишек алдына ялгызы төшмәскә, әнә шул кара афәткә эләгәсең, харап буласың дип? Бик әйткәннәр, кат-кат кисәткәннәр иде!
— Аһ-ваһ!.. Ха-ха-ха!... Хәзер мин сине ашыйм!— диде кара Мачы.
— Ярар, аша инде алайса,— дип килеште Чыпчык Малае,— тик белеп тор: мин — сихерле! Әүвәле яфрак идем, мине корт ашады, мин шул кортка әверелдем, әмма мине бер чыпчык малае кабып йотты. Инде мин шул Чыпчык Малаена әйләндем. Хәзер син мине ашыйсың. Мин шуннан сиңа әвереләм дә үзеңне кабып йотам!— диде.
Бу сүзләрне ишеткәч, кара Мачының болай да шар кебек күзләре трактор тәгәрмәче кадәрле булдылар һәм ул, Чыпчык Малаен калдырып, ярым ачык ишектән өйгә кереп шылды.
— Менә шулай!— диде дә Чыпчык малае, рәхәтләнеп, һичбер хәвефкә бирелмичә туйганчы бодай бөртекләрен чүпләде. Мачы исә ишек алдында кабат күренмәде.
1994.
Sez Tatar ädäbiyättän 1 tekst ukıdıgız.