LatinHärber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
Tefsir İbni Kesir - 04 - 59
Süzlärneñ gomumi sanı 1239
Unikal süzlärneñ gomumi sanı 614
45.4 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
56.3 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
62.6 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
سۆزلىرىنى ئۆز ئورنىدىن قەستەن ئۆزگەرتىۋەتتى ،ئۇالر ياخشى ئەمەلنى قىلمايدۇ ،ئۇالرنىڭ ئېتىقادىمۇ
دۇرۇس ئەمەس.
سۇفيان :ئۇالر ئەينى ۋاقىتتا ئەنە شۇنداق پېشىۋاالردىن ئىدى .كىشىلەر ئەگىشىدىغان ،پېشۋا
بولغان ئادەمگە دۇنيانىڭ كۈلپەتلىرىدىن ئۆزىنى ئېلىپ قېچىش مۇناسىپ ئەمەس -،دېدى﴿ .شەك
ـ شۈبھىسىزكى ،بىز ئىسرائىل ئەۋالدىغا كىتابنى (يەنى تەۋراتنى) ،ھېكمەتنى ۋە پەيغەمبەرلىكنى ئاتا
قىلدۇق ،ئۇالرغا پاك نەرسىلەرنى رىزىق قىلىپ بەردۇق ،ئۇالرنى (زامانىدىكى) جاھان ئەھلىدىن ئۈستۈن
قىلدۇق .ئۇالرغا دىن ئىشىدا روشەن دەلىللەرنى بەردۇق﴾(((.
﴿سېنىڭ پەرۋەردىگارىڭ قىيامەت كۈنى ئۇالرنىڭ ئارىسىدا ئۇالر ئىختىالپ قىلىشقان
(دىنىي) ئىشالر ئۈستىدە ئەلۋەتتە ھۆكۈم چىقىرىدۇ﴾ يەنى ئۇالر ئىختىالپ قىلىشقان ئېتىقاد ۋە
ئەمەللەر ئۈستىدە ھۆكۈم چىقىرىدۇ.
*******
ﮒﮓﮔﮕ ﮖﮗﮘﮙﮚﮛﮜﮝﮞﮟﮠﮡﮢﮣﮤ
ﮥﮦﮧﮨﮩﮪﮫﮬﮭﮮﮯﮰﮱﯓﯔﯕ
ﯖﯗﯘﯙﯚ
ئۇالردىن ئىلگىرى ئۆتكەن قانچىلىغان ئۈممەتلەرنى ھاالك قىلغانلىقىمىزنى ئۇالر بىلمەمدۇ؟ ئۇالر
(يەنى مەككىلىكلەر) ئۇالر (يەنى ھاالك بولغانالر) نىڭ يۇرتىدىن ئۆتۈپ تۇرىدۇ ،بۇنىڭدا (بىزنىڭ
قۇدرىتىمىزنىڭ چوڭلۇقىنى كۆرسىتىدىغان) نۇرغۇن دەلىللەر بار ،ئۇالر ئاڭلىمامدۇ؟﴿ ﴾26ئۇالر
كۆرمەمدۇكى ،بىز گىياھسىز زېمىنغا يامغۇر سۈيىنى سۈرۈپ ئېلىپ بارىمىز ،ئۇنىڭ بىلەن ئۇالرنىڭ
ھايۋاناتلىرى ۋە ئۆزلىرى يەيدىغان زىرائەتلەرنى ئۈندۈرۈپ چىقىرىمىز ،ئۇالر (بۇنى) كۆرمەمدۇ؟﴿﴾27
ئىلگىرى ئۆتكەنلەردىن ئىبرەت ئېلىش توغرىسىدا
ﷲتائاالبۇئايەتتەمۇنداقدەيدۇ:پەيغەمبەرلەرنىئىنكارقىلىغۇچىالرئىلگىرىئۆتكەنئۈممەتلەرنى،
((( جاسىيە سۈرىسى 16ـــ 17ـ ئايەتلەر.
697
ئۇالرنىڭ پەيغەمبەرلەرنى ئىنكار قىلغانلىقىنى ،پەيغەمبەرلەر ئۇالرغا ئېلىپ كەلگەن توغرا يول ئۈستىدە
قارشىلىق قىلغانلىقى ئۈچۈن ﷲ تائاالنىڭ ئۇالرنى ھاالك قىلغانلىقىنى بىلمەيدۇ .ئۇالردىن ھېچ قانداق
بىر ئىز ،يا ئەسەر قالمىدى﴿ .ئۇالردىن ئىلگىرى نۇرغۇن ئۈممەتلەرنى ھاالك قىلدۇق ،ئۇالردىن بىرەر
ئەھەدىنى كۆرەلەمسەن؟ ياكى ئۇالردىن بىرەر پەس ئاۋاز ئاڭلىياالمسەن؟ (يەنى ئۇالر شۇنداق تەلتۆكۈس
ھاالك قىلىندىكى ،ئۇالردىن كۆرگىلى ۋە ئاۋازىنى ئاڭلىغىلى ھېچ ئەھەدى قالمىدى)﴾(((.
﴿ئۇالر (يەنى مەككىلىكلەر) ئۇالر (يەنى ھاالك بولغانالرنىڭ) نىڭ يۇرتىدىن ئۆتۈپ تۇرىدۇ﴾
يەنى پەيغەمبىرىمىز مۇھەممەد ئەلەيھىسساالمنى ئىنكار قىلغۇچىالر ئىلگىرى ئۆتكەن پەيغەمبەرلىرىنى
ئىنكار قىلغۇچىالرنىڭ تۇرالغۇ جايلىرىدىن ئۆتۈپ تۇرىدۇ .ئۇالر ئۇ جايدا ئولتۇراقالشقان ۋە ئۇ جاينى
ئاۋاتالشتۇرغان ھېچ ئادەمنى كۆرمەيدۇ .ئىلگىرى ئۆتكەن پەيغەمبەرلەرنى ئىنكار قىلغۇچىالرنىڭ ئىزى
ناھايىتى تېز يوقالدى﴿ .گويا ئۇالر ئۆيلىرىدە تۇرمىغاندەك (يەنى ئۇالرنىڭ تۇرغان جايلىرى ئادەمزات
تەرىپىدىن ئاۋات قىلىنمىغاندەك) بولۇپ قالدى﴾(((.
﴿ئۇالر زۇلۇم قىلغانلىقلىرى ئۈچۈن ،ئەنە ئۇالرنىڭ ئۆيلىرى (ئادىمىزاتتىن) خالىي بولۇپ
قالدى﴾(((﴿ ،نۇرغۇن شەھەر ئاھالىلىرى زالىم بولغانلىقلىرى ئۈچۈن (شەھەرنىڭ ئۆيلىرىنىڭ) ئۆگزىلىرى
ئۆرۈلۈپ ،ئۈستىگە تاملىرى يېقىلغان ،نۇرغۇن تاشالندۇق قۇدۇقالر ۋە ئېگىز ئىمارەتلەر (ئاھالىسىز)
قالغان .ئۇالر زېمىندا سەير قىلمىدىمۇ؟ شۇنىڭ بىلەن ئۇالر (يەنى سەير قىلىپ) چۈشىنىدىغان دىلالرغا،
ياكى ئاڭاليدىغان قۇالقالرغا ئىگە بولمىدىمۇ؟ ھەقىقەتەن كۆزلەرال كور بولمايدۇ .لېكىن كۆكرەكلەردىكى
قەلبىلەر كور بولىدۇ (يەنى ھەقىقىي كورلۇق كۆزنىڭ كورلۇقى ئەمەس ،دىلنىڭ كورلۇقىدۇر ،كور ئادەم
ئىبرەت ئالمايدۇ ۋە چۈشەنمەيدۇ)﴾(((.
﴿بۇنىڭدا (بىزنىڭ قۇدرىتىمىزنىڭ چوڭلۇقىنى كۆرسىتىدىغان) نۇرغۇن دەلىللەر بار﴾
يەنى شەك ـ شۈبھىسىزكى ،ئەنە شۇ قەۋمنىڭ يوقۇلۇشى ،تۇرالغۇ جايلىرىنىڭ خانىۋەيران بولۇشى،
ئۇالرنىڭ پەيغەمبەرلەرنى ئىنكار قىلغانلىقى سەۋەبىدىن ئۇالرغا ئازاب چۈشۈشى ۋە پەيغەمبەرلەرگە ئىمان
كەلتۈرگەنلەرنىڭ نىجاتلىققا ئېرىشىشى قاتارلىقالردا جەزمەن ﷲ تائاالنىڭ قۇدرىتىنى كۆرسىتىدىغان
نۇرغۇن ئاالمەتلەر ،ئىبرەت ئېلىشقا تېگىشلىك ۋەز ـ نەسىھەتلەر ۋە بىر ـ بىرىگە ئوخشاپ كەتكەن مىسالالر
بار﴿ .ئۇالر ئاڭلىمامدۇ؟﴾ يەنى ئىلگىرى ئۆتكەنلەر ھەققىدە ئۇالرنىڭ ئىشلىرىنىڭ قانداق بولغانلىقىنى
ئۇالرئاڭلىمامدۇ؟
زېمىننى سۇ بىلەن تىرىلدۈرۈشنىڭ قىيامەتنىڭ دەلىلى ئىكەنلىكى
698
﴿ئۇالر كۆرمەمدۇكى ،بىز گىياسىز زېمىنغا يامغۇر سۈيىنى سۈرۈپ ئېلىپ بارىمىز﴾ ﷲ
تائاال بۇ ئايەتتە يامغۇر ياكى كەلكۈن سۈيىنى ئەۋەتىپ ،ئىنسانالرغا قىلغان شەپقىتىنى ۋە ئۇالرغا قىلغان
ياخشىلىقىنى بايان قىلىدۇ .كەلكۇن سۈيى تاغالردىن چۈشۈپ ،سۇغا ئېھتىياجلىق يەرلەرگە (ئۆز ۋاقتىدا)
((( مەريەم سۈرىسى 98ـ ئايەت.
((( ھۇد سۈرىسى 68ـ ئايەتنىڭ بىر قىسمى.
((( نەمل سۈرىسى 52ـ ئايەت.
((( ھەج سۈرىسى 46 - 45ـ ئايەتلەر.
سەجدە سۈرىسى
دەرياالر بىلەن ئېقىپ كېلىدۇ.
﴿گىياسىز زېمىنغا﴾ يەنى ئۇ ھېچقانداق ئۆسۈملۈك يوق زېمىندۇر﴿ .بىز چوقۇم يەر يۈزىدىكى
(دەل ـ دەرەخ ،تاغ ۋە باشقا قاتارلىقالر) نەرسىلەرنىڭ ھەممىسىنى يوق قىلىپ ،يەر يۈزىنى تۈپتۈز باياۋانغا
ئايالندۇرىمىز﴾((( يەنى ھېچقانداق نەرسە ئۈنمەيدىغان چۆل -زېمىنغا ئايالندۇرىمىز.
شۇڭا ﷲ تائاال مۇنداق دەيدۇ﴿ :ئۇالر كۆرمەمدۇكى ،بىز گىياسىز زېمىنغا يامغۇر سۈيىنى
سۈرۈپ ئېلىپ بارىمىز ،ئۇنىڭ بىلەن ئۇالرنىڭ ھايۋاناتلىرى ۋە ئۆزلىرى يەيدىغان زىرائەتلەرنى
ئۈندۈرۈپ چىقىرىمىز ،ئۇالر (بۇنى) كۆرمەمدۇ؟﴾ ﷲ تائاال بۇ ھەقتە مۇنداق دېگەن(﴿ :بۇ كاپىر)
ئىنسان ئۆزىنىڭ يېمەكلىكلىرىگە (ئىبرەت نەزىرى بىلەن) قارىسۇن( .بىز بۇلۇتتىن) زور مىقداردا يامغۇرنى
ياغدۇردۇق﴾(((.
*******
ﯛﯜﯝﯞﯟ ﯠ ﯡﯢ ﯣﯤﯥﯦﯧﯨﯩ
ﯪﯫﯬﯭﯮﯯﯰﯱﯲﯳﯴ
ئۇالر (يەنى مەككە كۇففارلىرى مەسخىرە قىلىش يۈزىسىدىن)(« :بىز بىلەن سىلەرنىڭ ئاراڭالردا
چىقىرىلىدىغان) بۇ ھۆكۈم قاچان ئەمەلگە ئاشىدۇ؟ ئەگەر سىلەر (دەۋايىڭالردا) راستچىل بولساڭالر
(ئېيتىپ بېرىڭالر)» دەيدۇ﴿ .﴾28ئېيتقىنكى« ،ھۆكۈم چىقىرىلىدىغان كۈندە كاپىرالرنىڭ ئېيتقان
ئىمانىنىڭ پايدىسى بولمايدۇ ،ئۇالرغا مۆھلەتمۇ بېرىلمەيدۇ»﴿ .﴾29سەن ئۇالردىن يۈز ئۆرۈگىن (يەنى
سۆزلىرىگە پەرۋا قىلىپ كەتمىگىن) .سەن (ﷲنىڭ ئۇالرغا چۈشىدىغان ئازابىنى) كۈتكىن ،ئۇالرمۇ
ھەقىقەتەن (سىلەرگە چۈشىدىغان نەرسىلەرنى) كۈتكۈچىلەردۇر﴿.﴾30
كۇففارالرنىڭ ئازابنىڭ تېزلىتىلىشىنى تەلەپ قىلىشى ۋە ئۇالرغا بېرىلگەن
جاۋاب
ﷲ بۇ ئايەتتە كۇففارالرنىڭ ئۆزلىرىگە بولىدىغان ﷲ تائاالنىڭ ئازابىنىڭ تېزلىتىلىشىنى ۋە
ئۆزلىرىنىڭ ئۈستىگە چۈشىدىغان ﷲ تائاالنىڭ غەزىپى ۋە قەھرىنىڭ تېز چۈشۈشىنى تەلەپ قىلغانلىقىنى
خەۋەر قىلىدۇ .ئۇالر بۇ ئازابنى يىراق ساناپ ،ئۇنى ئىنكار قىلىپ ۋە ئۇنىڭغا قارشى چىقىپ شۇنداق
قىلىدۇ.
﴿ئۇالر (يەنى مەككە كۇففارلىرى مەسخىرە قىلىش يۈزىسىدىن)(« :بىز بىلەن سىلەرنىڭ
ئاراڭالردا چىقىرىلىدىغان) بۇ ھۆكۈم قاچان ئەمەلگە ئاشىدۇ؟ ئەگەر سىلەر (دەۋايىڭالردا)
راستچىل بولساڭالر (ئېيتىپ بېرىڭالر)» دەيدۇ﴾ يەنى مەككە كاپىرلىرى :ئى مۇھەممەد! قاچان
((( كەھف سۈرىسى 8ـ ئايەت.
((( ئەبەسە سۈرىسى 25 - 24ـ ئايەتلەر.
699
بىزنىڭ ئۈستىمىزدىن نۇسرەتكە ئېرىشىسەن؟ سېنىڭ ئېيتىشىڭچە ،سېنىڭ بىزنىڭ ئۈستىمىزدىن
غەلىبە قازىنىدىغان ،بىزدىن سەن ئۈچۈن ئىنتىقام ئېلىپ بېرىلىدىغان ۋاقتىڭ بارمىش ،بۇ ۋاقىت
قاچان بولىدۇ؟ بىز سېنى ۋە سېنىڭ ھەمراھلىرىڭنى پەقەت يوشۇرۇنغان ،قورققان ۋە خارالنغان ھالدا
كۆرىۋاتىمىزغۇ؟-دەيدۇ.
﴿ئېيتقىنكى ،ھۆكۈم چىقىرىلىدىغان كۈندە﴾ يەنى دۇنيا ۋە ئاخىرەتتە ﷲ تائاالنىڭ ئازابى
ۋە قەھرى ـ غەزىپى چۈشكەن چاغدا﴿ ،كاپىرالرنىڭ ئېيتقان ئىمانىنىڭ پايدىسى بولمايدۇ .ئۇالرغا
مۆھلەتمۇ بېرىلمەيدۇ﴾ ﷲ تائاال بۇ ھەقتە مۇنداق دېگەن﴿ :ئۇالرغا پەيغەمبەرلىرى روشەن مۆجىزىلەر
بىلەن كەلگەندە ،ئۆزلىرىدە بار ئىلىم بىلەن پەخىرلىنىپ (پەيغەمبەرلەرنى ئىنكار قىلدى ۋە مەسخىرە
قىلدى) ،ئۇالرغا ئۆزلىرى مەسخىرە قىلغان (ۋە كەلسە دەپ ئالدىرىغان) ئازاب نازىل بولدى .ئۇالر بىزنىڭ
ئازابىمىزنى كۆرگەن چاغدا« :بىز بىر ﷲ غا ئىمان ئېيتتۇق .بىز بۇرۇن (ﷲ غا) شېرىك قىلغان
بۇتالرنى ئىنكار قىلدۇق» دېدى﴾(((.
كىمكى بۇ ئايەتتىكى “ئەلفەتھ” دېگەن سۆزدىن مەككىنىڭ پەتھى بولۇشى كۆزدە تۇتۇلغان دېسە،
ئۇ ھەقىقەتەن ئەسلى مەقسەتتىن يىراقلىشىپ كەتكەن ۋە خاتا چۈشەنگەن بولىدۇ .مەككە پەتھى بولغان
كۈنى پەيغەمبەر ئەلەيھىسساالم ئىسالمغا مەجبۇرى كىرگەنلەرنىڭ ئېيتقان ئىمانىنى قوبۇل قىلغان بولۇپ،
ئۇالر 2000ئەتراپىدا ئادەم ئىدى .ئەگەر ئۇالر يۇقىرىقى “ئەلفەتھ” دېگەن سۆزىدىن مەككىنىڭ پەتھىسىنى
كۆزدە تۇتقان بولسا ،ﷲ تائاالنىڭ﴿ :ئېيتقىنكى« ،ھۆكۈم چىقىرىلىدىغان كۈندە كاپىرالرنىڭ
ئېيتقان ئىمانىنىڭ پايدىسى بولمايدۇ .ئۇالرغا مۆھلەتمۇ بېرىلمەيدۇ﴾ دېگەن ئايىتى بولغانلىقى
ئۈچۈن ،پەيغەمبەر ئەلەيھىسساالم ئۇالرنىڭ ئېيتقان ئىمانىنى ئەلۋەتتە قوبۇل قىلمىغان بوالتتى.
بۇ “ئەلفەتھ” دېگەن سۆزدىن پەقەتال ھۆكۈم قىلىش ،ئۇيان ـ بۇيان ئايرىش مەقسەت قىلىنىدۇ.
بۇ مەنىنى ﷲ تائاالنىڭ تۆۋەندىكى ئايەتلىرى تەكىتلەيدۇ﴿ :مەن بىلەن ئۇالرنىڭ ئارىسىدا ھۆكۈم
چىقارغىن﴾(((﴿ ،ئېيتقىنكى« ،پەرۋەردىگارىمىز بىزنى (قىيامەت كۈنى) يىغىدۇ ،ئاندىن بىزنىڭ ئارىمىزدا
ھەقلىق بىلەن ھۆكۈم چىقىرىدۇ﴾(((﴿ ،پەيغەمبەرلەر ﷲ دىن مەدەت تىلىدى ،ھەر بىر ئۇچىغا چىققان
تەرسا ،شەپقەتسىز (يەنى ﷲ غا ئىتائەت قىلىشقا گەدەنكەشلىك قىلىپ ھەقىقەتتىن باش تارتقۇچى)
ھاالك بولدى﴾(((﴿ ،ئىلگىرى ئۇالر (مۇھەممەد ئەلەيھىسساالمنى ۋاسىتە قىلىپ) كاپىرالرغا قارشى ئۆزلىرىگە
ياردەم كېلىشنى تىلەيتتى﴾((( ۋە(﴿ :ئى كۇففارالر جامائەسى!) ئەگەر سىلەر غەلىبىنى تىلىسەڭالر ،غەلىبە
ئاللىقاچان سىلەرگە كەلدى (يەنى ئۇ سىلەرنىڭ زىيىنىڭالرغا كەلدى)﴾((( .بۇ ئايەتلەردە “ئەلفەتھ”
دېگەن سۆز ھۆكۈم ،مەدەت ،ياردەم ۋە غەلىبە دېگەن مەنىلەردە ئېلىندى.
700
﴿سەن ئۇالردىن يۈز ئۆرۈگىن (يەنى سۆزلىرىگە پەرۋا قىلىپ كەتمىگىن) .سەن (ﷲنىڭ
ئۇالرغا چۈشىدىغان ئازابىنى) كۈتكىن ،ئۇالرمۇ ھەقىقەتەن (سىلەرگە چۈشىدىغان نەرسىلەرنى)
((( مۆمىن سۈرىسى 84 - 83ـ ئايەتلەر.
((( شۇئەرا سۈرىسى 118ـ ئايەتنىڭ بىر قىسمى.
((( سەبەئ سۈرىسى 26ـ ئايەتنىڭ بىر قىسمى.
((( ئىبراھىم سۈرىسى 15ـ ئايەتنىڭ بىر قىسمى.
((( بەقەرە سۈرىسى 89ـ ئايەتنىڭ بىر قىسمى.
((( ئەنفال سۈرىسى 19ـ ئايەتنىڭ بىر قىسمى.
سەجدە سۈرىسى
كۈتكۈچىلەردۇر﴾ يەنى ئەنە شۇ مۇشرىكالردىن يۈز ئۆرۈگىن ،پەرۋەردىگارىڭدىن ساڭا نازىل قىلىنغان
نەرسىنى تەبلىغ قىلغىن .ﷲ تائاال بۇ ھەقتە مۇنداق دەيدۇ(﴿ :ئى مۇھەممەد!) ساڭا پەرۋەردىگارىڭ
تەرىپىدىن ۋەھىي قىلىنغان قۇرئانغا ئەمەل قىلغىن ،ﷲ تائاالدىن باشقا مەبۇد (بەرھەق) يوقتۇر.
مۇشرىكالر بىلەن تەڭ بولمىغىن﴾(((.
ئى مۇھەممەد! سەن كۈتۈپ تۇرغىن ،ﷲ تائاال ھەقىقەتەن ساڭا بەرگەن ۋەدىسىنى كەلگۈسىدە
ئەمەلگە ئاشۇرىدۇ ،ساڭا قارشىلىق قىلغان ئادەمنىڭ ئۈستىدىن ساڭا ياردەم قىلىدۇ .ﷲ تائاال ھەقىقەتەن
ۋەدىسىگە خىالپلىق قىلمايدۇ .ﷲ تائاال مۇنداق دەيدۇ﴿ :ئۇالرمۇ ھەقىقەتەن كۈتكۈچىلەردۇر﴾ يەنى
سەن ﷲ تائاالنىڭ ئۇالرغا چۈشىدىغان ئازابىنى كۈتۈپ تۇرغۇچىسەن ،ئۇالرمۇ سىلەرنىڭ ھادىسىگە
ئۇچرىشىڭالرنى كۆزىتىپ ،كۈتۈپ تۇرغۇچىالردۇر.
﴿ئۇالر ئېيتىدۇ« :ئۇ شائىردۇر ،بىز ئۇنىڭ زاماننىڭ ھادىسىلىرىگە (يولۇقىشىنى) كۈتىمىز»﴾
سەن كەلگۈسىدە سېنىڭ ئۇالر يەتكۈزگەن ئەزىيەتلەرگە سەۋر قىلغانلىقىڭنىڭ ياخشى ئاقىۋىتىنى ﷲ
تائاالنىڭرىسالىسىنىيەتكۈزۈشيولىدانۇسرەتكەۋەقولالشقائېرىشكىنىڭدەكۆرىسەن.ئۇالرمۇكەلگۈسىدە
ﷲ تائاالنىڭ ئازابى ئۆزلىرىگە چۈشكەن ،ئۆزلىرى ﷲ تائاالنىڭ قاتتىق ئازابىغا دۇچار بولغان چاغدا،
سېنىڭ ۋە ساھابىلىرىڭنىڭ ھەققىدە كۈتكەنلىرىنىڭ ئاقىۋىتىنى بىلىدۇ.
(((
بىزگە ﷲ كۇپايە ،ﷲ نېمىدېگەن ياخشى ھامىي! شۇنىڭ بىلەن ،سەجدە سۈرىسىنىڭ تەپسىرى
تۈگىدى .ﷲ تائاالغا سانسىز ھەمدىلەر بولسۇن!
701
((( ئەنئام سۈرىسى 106ـ ئايەتنىڭ بىر قىسمى.
((( تۇر سۈرىسى 30ـ ئايەت.
دۇرۇس ئەمەس.
سۇفيان :ئۇالر ئەينى ۋاقىتتا ئەنە شۇنداق پېشىۋاالردىن ئىدى .كىشىلەر ئەگىشىدىغان ،پېشۋا
بولغان ئادەمگە دۇنيانىڭ كۈلپەتلىرىدىن ئۆزىنى ئېلىپ قېچىش مۇناسىپ ئەمەس -،دېدى﴿ .شەك
ـ شۈبھىسىزكى ،بىز ئىسرائىل ئەۋالدىغا كىتابنى (يەنى تەۋراتنى) ،ھېكمەتنى ۋە پەيغەمبەرلىكنى ئاتا
قىلدۇق ،ئۇالرغا پاك نەرسىلەرنى رىزىق قىلىپ بەردۇق ،ئۇالرنى (زامانىدىكى) جاھان ئەھلىدىن ئۈستۈن
قىلدۇق .ئۇالرغا دىن ئىشىدا روشەن دەلىللەرنى بەردۇق﴾(((.
﴿سېنىڭ پەرۋەردىگارىڭ قىيامەت كۈنى ئۇالرنىڭ ئارىسىدا ئۇالر ئىختىالپ قىلىشقان
(دىنىي) ئىشالر ئۈستىدە ئەلۋەتتە ھۆكۈم چىقىرىدۇ﴾ يەنى ئۇالر ئىختىالپ قىلىشقان ئېتىقاد ۋە
ئەمەللەر ئۈستىدە ھۆكۈم چىقىرىدۇ.
*******
ﮒﮓﮔﮕ ﮖﮗﮘﮙﮚﮛﮜﮝﮞﮟﮠﮡﮢﮣﮤ
ﮥﮦﮧﮨﮩﮪﮫﮬﮭﮮﮯﮰﮱﯓﯔﯕ
ﯖﯗﯘﯙﯚ
ئۇالردىن ئىلگىرى ئۆتكەن قانچىلىغان ئۈممەتلەرنى ھاالك قىلغانلىقىمىزنى ئۇالر بىلمەمدۇ؟ ئۇالر
(يەنى مەككىلىكلەر) ئۇالر (يەنى ھاالك بولغانالر) نىڭ يۇرتىدىن ئۆتۈپ تۇرىدۇ ،بۇنىڭدا (بىزنىڭ
قۇدرىتىمىزنىڭ چوڭلۇقىنى كۆرسىتىدىغان) نۇرغۇن دەلىللەر بار ،ئۇالر ئاڭلىمامدۇ؟﴿ ﴾26ئۇالر
كۆرمەمدۇكى ،بىز گىياھسىز زېمىنغا يامغۇر سۈيىنى سۈرۈپ ئېلىپ بارىمىز ،ئۇنىڭ بىلەن ئۇالرنىڭ
ھايۋاناتلىرى ۋە ئۆزلىرى يەيدىغان زىرائەتلەرنى ئۈندۈرۈپ چىقىرىمىز ،ئۇالر (بۇنى) كۆرمەمدۇ؟﴿﴾27
ئىلگىرى ئۆتكەنلەردىن ئىبرەت ئېلىش توغرىسىدا
ﷲتائاالبۇئايەتتەمۇنداقدەيدۇ:پەيغەمبەرلەرنىئىنكارقىلىغۇچىالرئىلگىرىئۆتكەنئۈممەتلەرنى،
((( جاسىيە سۈرىسى 16ـــ 17ـ ئايەتلەر.
697
ئۇالرنىڭ پەيغەمبەرلەرنى ئىنكار قىلغانلىقىنى ،پەيغەمبەرلەر ئۇالرغا ئېلىپ كەلگەن توغرا يول ئۈستىدە
قارشىلىق قىلغانلىقى ئۈچۈن ﷲ تائاالنىڭ ئۇالرنى ھاالك قىلغانلىقىنى بىلمەيدۇ .ئۇالردىن ھېچ قانداق
بىر ئىز ،يا ئەسەر قالمىدى﴿ .ئۇالردىن ئىلگىرى نۇرغۇن ئۈممەتلەرنى ھاالك قىلدۇق ،ئۇالردىن بىرەر
ئەھەدىنى كۆرەلەمسەن؟ ياكى ئۇالردىن بىرەر پەس ئاۋاز ئاڭلىياالمسەن؟ (يەنى ئۇالر شۇنداق تەلتۆكۈس
ھاالك قىلىندىكى ،ئۇالردىن كۆرگىلى ۋە ئاۋازىنى ئاڭلىغىلى ھېچ ئەھەدى قالمىدى)﴾(((.
﴿ئۇالر (يەنى مەككىلىكلەر) ئۇالر (يەنى ھاالك بولغانالرنىڭ) نىڭ يۇرتىدىن ئۆتۈپ تۇرىدۇ﴾
يەنى پەيغەمبىرىمىز مۇھەممەد ئەلەيھىسساالمنى ئىنكار قىلغۇچىالر ئىلگىرى ئۆتكەن پەيغەمبەرلىرىنى
ئىنكار قىلغۇچىالرنىڭ تۇرالغۇ جايلىرىدىن ئۆتۈپ تۇرىدۇ .ئۇالر ئۇ جايدا ئولتۇراقالشقان ۋە ئۇ جاينى
ئاۋاتالشتۇرغان ھېچ ئادەمنى كۆرمەيدۇ .ئىلگىرى ئۆتكەن پەيغەمبەرلەرنى ئىنكار قىلغۇچىالرنىڭ ئىزى
ناھايىتى تېز يوقالدى﴿ .گويا ئۇالر ئۆيلىرىدە تۇرمىغاندەك (يەنى ئۇالرنىڭ تۇرغان جايلىرى ئادەمزات
تەرىپىدىن ئاۋات قىلىنمىغاندەك) بولۇپ قالدى﴾(((.
﴿ئۇالر زۇلۇم قىلغانلىقلىرى ئۈچۈن ،ئەنە ئۇالرنىڭ ئۆيلىرى (ئادىمىزاتتىن) خالىي بولۇپ
قالدى﴾(((﴿ ،نۇرغۇن شەھەر ئاھالىلىرى زالىم بولغانلىقلىرى ئۈچۈن (شەھەرنىڭ ئۆيلىرىنىڭ) ئۆگزىلىرى
ئۆرۈلۈپ ،ئۈستىگە تاملىرى يېقىلغان ،نۇرغۇن تاشالندۇق قۇدۇقالر ۋە ئېگىز ئىمارەتلەر (ئاھالىسىز)
قالغان .ئۇالر زېمىندا سەير قىلمىدىمۇ؟ شۇنىڭ بىلەن ئۇالر (يەنى سەير قىلىپ) چۈشىنىدىغان دىلالرغا،
ياكى ئاڭاليدىغان قۇالقالرغا ئىگە بولمىدىمۇ؟ ھەقىقەتەن كۆزلەرال كور بولمايدۇ .لېكىن كۆكرەكلەردىكى
قەلبىلەر كور بولىدۇ (يەنى ھەقىقىي كورلۇق كۆزنىڭ كورلۇقى ئەمەس ،دىلنىڭ كورلۇقىدۇر ،كور ئادەم
ئىبرەت ئالمايدۇ ۋە چۈشەنمەيدۇ)﴾(((.
﴿بۇنىڭدا (بىزنىڭ قۇدرىتىمىزنىڭ چوڭلۇقىنى كۆرسىتىدىغان) نۇرغۇن دەلىللەر بار﴾
يەنى شەك ـ شۈبھىسىزكى ،ئەنە شۇ قەۋمنىڭ يوقۇلۇشى ،تۇرالغۇ جايلىرىنىڭ خانىۋەيران بولۇشى،
ئۇالرنىڭ پەيغەمبەرلەرنى ئىنكار قىلغانلىقى سەۋەبىدىن ئۇالرغا ئازاب چۈشۈشى ۋە پەيغەمبەرلەرگە ئىمان
كەلتۈرگەنلەرنىڭ نىجاتلىققا ئېرىشىشى قاتارلىقالردا جەزمەن ﷲ تائاالنىڭ قۇدرىتىنى كۆرسىتىدىغان
نۇرغۇن ئاالمەتلەر ،ئىبرەت ئېلىشقا تېگىشلىك ۋەز ـ نەسىھەتلەر ۋە بىر ـ بىرىگە ئوخشاپ كەتكەن مىسالالر
بار﴿ .ئۇالر ئاڭلىمامدۇ؟﴾ يەنى ئىلگىرى ئۆتكەنلەر ھەققىدە ئۇالرنىڭ ئىشلىرىنىڭ قانداق بولغانلىقىنى
ئۇالرئاڭلىمامدۇ؟
زېمىننى سۇ بىلەن تىرىلدۈرۈشنىڭ قىيامەتنىڭ دەلىلى ئىكەنلىكى
698
﴿ئۇالر كۆرمەمدۇكى ،بىز گىياسىز زېمىنغا يامغۇر سۈيىنى سۈرۈپ ئېلىپ بارىمىز﴾ ﷲ
تائاال بۇ ئايەتتە يامغۇر ياكى كەلكۈن سۈيىنى ئەۋەتىپ ،ئىنسانالرغا قىلغان شەپقىتىنى ۋە ئۇالرغا قىلغان
ياخشىلىقىنى بايان قىلىدۇ .كەلكۇن سۈيى تاغالردىن چۈشۈپ ،سۇغا ئېھتىياجلىق يەرلەرگە (ئۆز ۋاقتىدا)
((( مەريەم سۈرىسى 98ـ ئايەت.
((( ھۇد سۈرىسى 68ـ ئايەتنىڭ بىر قىسمى.
((( نەمل سۈرىسى 52ـ ئايەت.
((( ھەج سۈرىسى 46 - 45ـ ئايەتلەر.
سەجدە سۈرىسى
دەرياالر بىلەن ئېقىپ كېلىدۇ.
﴿گىياسىز زېمىنغا﴾ يەنى ئۇ ھېچقانداق ئۆسۈملۈك يوق زېمىندۇر﴿ .بىز چوقۇم يەر يۈزىدىكى
(دەل ـ دەرەخ ،تاغ ۋە باشقا قاتارلىقالر) نەرسىلەرنىڭ ھەممىسىنى يوق قىلىپ ،يەر يۈزىنى تۈپتۈز باياۋانغا
ئايالندۇرىمىز﴾((( يەنى ھېچقانداق نەرسە ئۈنمەيدىغان چۆل -زېمىنغا ئايالندۇرىمىز.
شۇڭا ﷲ تائاال مۇنداق دەيدۇ﴿ :ئۇالر كۆرمەمدۇكى ،بىز گىياسىز زېمىنغا يامغۇر سۈيىنى
سۈرۈپ ئېلىپ بارىمىز ،ئۇنىڭ بىلەن ئۇالرنىڭ ھايۋاناتلىرى ۋە ئۆزلىرى يەيدىغان زىرائەتلەرنى
ئۈندۈرۈپ چىقىرىمىز ،ئۇالر (بۇنى) كۆرمەمدۇ؟﴾ ﷲ تائاال بۇ ھەقتە مۇنداق دېگەن(﴿ :بۇ كاپىر)
ئىنسان ئۆزىنىڭ يېمەكلىكلىرىگە (ئىبرەت نەزىرى بىلەن) قارىسۇن( .بىز بۇلۇتتىن) زور مىقداردا يامغۇرنى
ياغدۇردۇق﴾(((.
*******
ﯛﯜﯝﯞﯟ ﯠ ﯡﯢ ﯣﯤﯥﯦﯧﯨﯩ
ﯪﯫﯬﯭﯮﯯﯰﯱﯲﯳﯴ
ئۇالر (يەنى مەككە كۇففارلىرى مەسخىرە قىلىش يۈزىسىدىن)(« :بىز بىلەن سىلەرنىڭ ئاراڭالردا
چىقىرىلىدىغان) بۇ ھۆكۈم قاچان ئەمەلگە ئاشىدۇ؟ ئەگەر سىلەر (دەۋايىڭالردا) راستچىل بولساڭالر
(ئېيتىپ بېرىڭالر)» دەيدۇ﴿ .﴾28ئېيتقىنكى« ،ھۆكۈم چىقىرىلىدىغان كۈندە كاپىرالرنىڭ ئېيتقان
ئىمانىنىڭ پايدىسى بولمايدۇ ،ئۇالرغا مۆھلەتمۇ بېرىلمەيدۇ»﴿ .﴾29سەن ئۇالردىن يۈز ئۆرۈگىن (يەنى
سۆزلىرىگە پەرۋا قىلىپ كەتمىگىن) .سەن (ﷲنىڭ ئۇالرغا چۈشىدىغان ئازابىنى) كۈتكىن ،ئۇالرمۇ
ھەقىقەتەن (سىلەرگە چۈشىدىغان نەرسىلەرنى) كۈتكۈچىلەردۇر﴿.﴾30
كۇففارالرنىڭ ئازابنىڭ تېزلىتىلىشىنى تەلەپ قىلىشى ۋە ئۇالرغا بېرىلگەن
جاۋاب
ﷲ بۇ ئايەتتە كۇففارالرنىڭ ئۆزلىرىگە بولىدىغان ﷲ تائاالنىڭ ئازابىنىڭ تېزلىتىلىشىنى ۋە
ئۆزلىرىنىڭ ئۈستىگە چۈشىدىغان ﷲ تائاالنىڭ غەزىپى ۋە قەھرىنىڭ تېز چۈشۈشىنى تەلەپ قىلغانلىقىنى
خەۋەر قىلىدۇ .ئۇالر بۇ ئازابنى يىراق ساناپ ،ئۇنى ئىنكار قىلىپ ۋە ئۇنىڭغا قارشى چىقىپ شۇنداق
قىلىدۇ.
﴿ئۇالر (يەنى مەككە كۇففارلىرى مەسخىرە قىلىش يۈزىسىدىن)(« :بىز بىلەن سىلەرنىڭ
ئاراڭالردا چىقىرىلىدىغان) بۇ ھۆكۈم قاچان ئەمەلگە ئاشىدۇ؟ ئەگەر سىلەر (دەۋايىڭالردا)
راستچىل بولساڭالر (ئېيتىپ بېرىڭالر)» دەيدۇ﴾ يەنى مەككە كاپىرلىرى :ئى مۇھەممەد! قاچان
((( كەھف سۈرىسى 8ـ ئايەت.
((( ئەبەسە سۈرىسى 25 - 24ـ ئايەتلەر.
699
بىزنىڭ ئۈستىمىزدىن نۇسرەتكە ئېرىشىسەن؟ سېنىڭ ئېيتىشىڭچە ،سېنىڭ بىزنىڭ ئۈستىمىزدىن
غەلىبە قازىنىدىغان ،بىزدىن سەن ئۈچۈن ئىنتىقام ئېلىپ بېرىلىدىغان ۋاقتىڭ بارمىش ،بۇ ۋاقىت
قاچان بولىدۇ؟ بىز سېنى ۋە سېنىڭ ھەمراھلىرىڭنى پەقەت يوشۇرۇنغان ،قورققان ۋە خارالنغان ھالدا
كۆرىۋاتىمىزغۇ؟-دەيدۇ.
﴿ئېيتقىنكى ،ھۆكۈم چىقىرىلىدىغان كۈندە﴾ يەنى دۇنيا ۋە ئاخىرەتتە ﷲ تائاالنىڭ ئازابى
ۋە قەھرى ـ غەزىپى چۈشكەن چاغدا﴿ ،كاپىرالرنىڭ ئېيتقان ئىمانىنىڭ پايدىسى بولمايدۇ .ئۇالرغا
مۆھلەتمۇ بېرىلمەيدۇ﴾ ﷲ تائاال بۇ ھەقتە مۇنداق دېگەن﴿ :ئۇالرغا پەيغەمبەرلىرى روشەن مۆجىزىلەر
بىلەن كەلگەندە ،ئۆزلىرىدە بار ئىلىم بىلەن پەخىرلىنىپ (پەيغەمبەرلەرنى ئىنكار قىلدى ۋە مەسخىرە
قىلدى) ،ئۇالرغا ئۆزلىرى مەسخىرە قىلغان (ۋە كەلسە دەپ ئالدىرىغان) ئازاب نازىل بولدى .ئۇالر بىزنىڭ
ئازابىمىزنى كۆرگەن چاغدا« :بىز بىر ﷲ غا ئىمان ئېيتتۇق .بىز بۇرۇن (ﷲ غا) شېرىك قىلغان
بۇتالرنى ئىنكار قىلدۇق» دېدى﴾(((.
كىمكى بۇ ئايەتتىكى “ئەلفەتھ” دېگەن سۆزدىن مەككىنىڭ پەتھى بولۇشى كۆزدە تۇتۇلغان دېسە،
ئۇ ھەقىقەتەن ئەسلى مەقسەتتىن يىراقلىشىپ كەتكەن ۋە خاتا چۈشەنگەن بولىدۇ .مەككە پەتھى بولغان
كۈنى پەيغەمبەر ئەلەيھىسساالم ئىسالمغا مەجبۇرى كىرگەنلەرنىڭ ئېيتقان ئىمانىنى قوبۇل قىلغان بولۇپ،
ئۇالر 2000ئەتراپىدا ئادەم ئىدى .ئەگەر ئۇالر يۇقىرىقى “ئەلفەتھ” دېگەن سۆزىدىن مەككىنىڭ پەتھىسىنى
كۆزدە تۇتقان بولسا ،ﷲ تائاالنىڭ﴿ :ئېيتقىنكى« ،ھۆكۈم چىقىرىلىدىغان كۈندە كاپىرالرنىڭ
ئېيتقان ئىمانىنىڭ پايدىسى بولمايدۇ .ئۇالرغا مۆھلەتمۇ بېرىلمەيدۇ﴾ دېگەن ئايىتى بولغانلىقى
ئۈچۈن ،پەيغەمبەر ئەلەيھىسساالم ئۇالرنىڭ ئېيتقان ئىمانىنى ئەلۋەتتە قوبۇل قىلمىغان بوالتتى.
بۇ “ئەلفەتھ” دېگەن سۆزدىن پەقەتال ھۆكۈم قىلىش ،ئۇيان ـ بۇيان ئايرىش مەقسەت قىلىنىدۇ.
بۇ مەنىنى ﷲ تائاالنىڭ تۆۋەندىكى ئايەتلىرى تەكىتلەيدۇ﴿ :مەن بىلەن ئۇالرنىڭ ئارىسىدا ھۆكۈم
چىقارغىن﴾(((﴿ ،ئېيتقىنكى« ،پەرۋەردىگارىمىز بىزنى (قىيامەت كۈنى) يىغىدۇ ،ئاندىن بىزنىڭ ئارىمىزدا
ھەقلىق بىلەن ھۆكۈم چىقىرىدۇ﴾(((﴿ ،پەيغەمبەرلەر ﷲ دىن مەدەت تىلىدى ،ھەر بىر ئۇچىغا چىققان
تەرسا ،شەپقەتسىز (يەنى ﷲ غا ئىتائەت قىلىشقا گەدەنكەشلىك قىلىپ ھەقىقەتتىن باش تارتقۇچى)
ھاالك بولدى﴾(((﴿ ،ئىلگىرى ئۇالر (مۇھەممەد ئەلەيھىسساالمنى ۋاسىتە قىلىپ) كاپىرالرغا قارشى ئۆزلىرىگە
ياردەم كېلىشنى تىلەيتتى﴾((( ۋە(﴿ :ئى كۇففارالر جامائەسى!) ئەگەر سىلەر غەلىبىنى تىلىسەڭالر ،غەلىبە
ئاللىقاچان سىلەرگە كەلدى (يەنى ئۇ سىلەرنىڭ زىيىنىڭالرغا كەلدى)﴾((( .بۇ ئايەتلەردە “ئەلفەتھ”
دېگەن سۆز ھۆكۈم ،مەدەت ،ياردەم ۋە غەلىبە دېگەن مەنىلەردە ئېلىندى.
700
﴿سەن ئۇالردىن يۈز ئۆرۈگىن (يەنى سۆزلىرىگە پەرۋا قىلىپ كەتمىگىن) .سەن (ﷲنىڭ
ئۇالرغا چۈشىدىغان ئازابىنى) كۈتكىن ،ئۇالرمۇ ھەقىقەتەن (سىلەرگە چۈشىدىغان نەرسىلەرنى)
((( مۆمىن سۈرىسى 84 - 83ـ ئايەتلەر.
((( شۇئەرا سۈرىسى 118ـ ئايەتنىڭ بىر قىسمى.
((( سەبەئ سۈرىسى 26ـ ئايەتنىڭ بىر قىسمى.
((( ئىبراھىم سۈرىسى 15ـ ئايەتنىڭ بىر قىسمى.
((( بەقەرە سۈرىسى 89ـ ئايەتنىڭ بىر قىسمى.
((( ئەنفال سۈرىسى 19ـ ئايەتنىڭ بىر قىسمى.
سەجدە سۈرىسى
كۈتكۈچىلەردۇر﴾ يەنى ئەنە شۇ مۇشرىكالردىن يۈز ئۆرۈگىن ،پەرۋەردىگارىڭدىن ساڭا نازىل قىلىنغان
نەرسىنى تەبلىغ قىلغىن .ﷲ تائاال بۇ ھەقتە مۇنداق دەيدۇ(﴿ :ئى مۇھەممەد!) ساڭا پەرۋەردىگارىڭ
تەرىپىدىن ۋەھىي قىلىنغان قۇرئانغا ئەمەل قىلغىن ،ﷲ تائاالدىن باشقا مەبۇد (بەرھەق) يوقتۇر.
مۇشرىكالر بىلەن تەڭ بولمىغىن﴾(((.
ئى مۇھەممەد! سەن كۈتۈپ تۇرغىن ،ﷲ تائاال ھەقىقەتەن ساڭا بەرگەن ۋەدىسىنى كەلگۈسىدە
ئەمەلگە ئاشۇرىدۇ ،ساڭا قارشىلىق قىلغان ئادەمنىڭ ئۈستىدىن ساڭا ياردەم قىلىدۇ .ﷲ تائاال ھەقىقەتەن
ۋەدىسىگە خىالپلىق قىلمايدۇ .ﷲ تائاال مۇنداق دەيدۇ﴿ :ئۇالرمۇ ھەقىقەتەن كۈتكۈچىلەردۇر﴾ يەنى
سەن ﷲ تائاالنىڭ ئۇالرغا چۈشىدىغان ئازابىنى كۈتۈپ تۇرغۇچىسەن ،ئۇالرمۇ سىلەرنىڭ ھادىسىگە
ئۇچرىشىڭالرنى كۆزىتىپ ،كۈتۈپ تۇرغۇچىالردۇر.
﴿ئۇالر ئېيتىدۇ« :ئۇ شائىردۇر ،بىز ئۇنىڭ زاماننىڭ ھادىسىلىرىگە (يولۇقىشىنى) كۈتىمىز»﴾
سەن كەلگۈسىدە سېنىڭ ئۇالر يەتكۈزگەن ئەزىيەتلەرگە سەۋر قىلغانلىقىڭنىڭ ياخشى ئاقىۋىتىنى ﷲ
تائاالنىڭرىسالىسىنىيەتكۈزۈشيولىدانۇسرەتكەۋەقولالشقائېرىشكىنىڭدەكۆرىسەن.ئۇالرمۇكەلگۈسىدە
ﷲ تائاالنىڭ ئازابى ئۆزلىرىگە چۈشكەن ،ئۆزلىرى ﷲ تائاالنىڭ قاتتىق ئازابىغا دۇچار بولغان چاغدا،
سېنىڭ ۋە ساھابىلىرىڭنىڭ ھەققىدە كۈتكەنلىرىنىڭ ئاقىۋىتىنى بىلىدۇ.
(((
بىزگە ﷲ كۇپايە ،ﷲ نېمىدېگەن ياخشى ھامىي! شۇنىڭ بىلەن ،سەجدە سۈرىسىنىڭ تەپسىرى
تۈگىدى .ﷲ تائاالغا سانسىز ھەمدىلەر بولسۇن!
701
((( ئەنئام سۈرىسى 106ـ ئايەتنىڭ بىر قىسمى.
((( تۇر سۈرىسى 30ـ ئايەت.
Sez Uygur ädäbiyättän 1 tekst ukıdıgız.
- Büleklär
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 01Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 1970Unikal süzlärneñ gomumi sanı 101032.4 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.45.9 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.53.1 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 02Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 2276Unikal süzlärneñ gomumi sanı 102933.4 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.48.1 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.55.9 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 03Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3705Unikal süzlärneñ gomumi sanı 124834.3 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.49.3 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.56.1 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 04Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3595Unikal süzlärneñ gomumi sanı 130236.7 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.51.5 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.58.0 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 05Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3416Unikal süzlärneñ gomumi sanı 132936.6 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.50.2 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.56.0 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 06Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3638Unikal süzlärneñ gomumi sanı 132836.3 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.51.0 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.58.2 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 07Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3526Unikal süzlärneñ gomumi sanı 126234.1 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.45.8 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.52.1 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 08Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3531Unikal süzlärneñ gomumi sanı 134732.6 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.45.1 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.52.5 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 09Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3515Unikal süzlärneñ gomumi sanı 137434.7 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.47.6 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.53.8 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 10Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3565Unikal süzlärneñ gomumi sanı 138932.9 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.46.0 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.52.4 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 11Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3417Unikal süzlärneñ gomumi sanı 128735.5 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.48.3 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.53.9 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 12Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3525Unikal süzlärneñ gomumi sanı 133134.7 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.47.8 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.54.5 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 13Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3520Unikal süzlärneñ gomumi sanı 128232.9 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.46.1 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.51.7 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 14Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3658Unikal süzlärneñ gomumi sanı 144531.0 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.43.9 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.50.8 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 15Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3545Unikal süzlärneñ gomumi sanı 138934.8 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.47.4 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.54.6 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 16Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3566Unikal süzlärneñ gomumi sanı 129835.0 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.47.5 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.54.5 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 17Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3625Unikal süzlärneñ gomumi sanı 134634.6 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.47.7 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.55.0 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 18Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3578Unikal süzlärneñ gomumi sanı 139531.9 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.45.3 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.53.2 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 19Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3592Unikal süzlärneñ gomumi sanı 138432.9 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.47.0 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.54.2 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 20Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3597Unikal süzlärneñ gomumi sanı 135033.8 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.48.5 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.55.7 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 21Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3530Unikal süzlärneñ gomumi sanı 132435.3 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.48.6 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.55.6 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 22Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3599Unikal süzlärneñ gomumi sanı 148332.6 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.44.9 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.51.9 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 23Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3525Unikal süzlärneñ gomumi sanı 135634.2 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.48.6 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.55.9 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 24Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3545Unikal süzlärneñ gomumi sanı 137634.3 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.47.6 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.54.4 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 25Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3479Unikal süzlärneñ gomumi sanı 133233.5 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.47.3 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.52.7 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 26Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3815Unikal süzlärneñ gomumi sanı 124437.0 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.49.0 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.55.3 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 27Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3744Unikal süzlärneñ gomumi sanı 140932.6 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.44.5 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.51.3 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 28Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3633Unikal süzlärneñ gomumi sanı 138533.1 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.45.8 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.51.8 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 29Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3480Unikal süzlärneñ gomumi sanı 142628.1 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.40.0 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.46.5 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 30Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3672Unikal süzlärneñ gomumi sanı 140333.1 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.46.4 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.51.9 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 31Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3612Unikal süzlärneñ gomumi sanı 140533.5 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.46.9 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.54.0 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 32Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3668Unikal süzlärneñ gomumi sanı 141033.3 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.46.8 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.53.3 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 33Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3618Unikal süzlärneñ gomumi sanı 132533.5 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.46.4 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.53.5 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 34Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3591Unikal süzlärneñ gomumi sanı 136533.9 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.47.8 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.54.9 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 35Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3666Unikal süzlärneñ gomumi sanı 138134.0 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.47.5 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.55.2 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 36Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3668Unikal süzlärneñ gomumi sanı 131435.8 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.51.0 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.57.6 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 37Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3488Unikal süzlärneñ gomumi sanı 138333.0 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.45.4 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.52.2 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 38Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3463Unikal süzlärneñ gomumi sanı 134033.4 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.46.8 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.54.8 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 39Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3554Unikal süzlärneñ gomumi sanı 132532.3 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.45.4 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.52.2 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 40Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3524Unikal süzlärneñ gomumi sanı 134134.0 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.47.6 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.55.4 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 41Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3521Unikal süzlärneñ gomumi sanı 132735.9 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.49.8 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.56.7 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 42Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3618Unikal süzlärneñ gomumi sanı 137133.3 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.46.9 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.53.8 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 43Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3671Unikal süzlärneñ gomumi sanı 137532.0 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.45.0 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.51.2 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 44Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3655Unikal süzlärneñ gomumi sanı 141433.1 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.46.4 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.53.6 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 45Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3604Unikal süzlärneñ gomumi sanı 151931.9 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.45.9 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.52.7 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 46Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3691Unikal süzlärneñ gomumi sanı 136630.0 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.43.0 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.51.0 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 47Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3661Unikal süzlärneñ gomumi sanı 134331.5 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.45.9 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.53.3 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 48Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3507Unikal süzlärneñ gomumi sanı 132235.4 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.47.6 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.55.7 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 49Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3666Unikal süzlärneñ gomumi sanı 135033.3 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.46.0 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.54.6 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 50Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3657Unikal süzlärneñ gomumi sanı 135133.5 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.47.7 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.53.8 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 51Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3644Unikal süzlärneñ gomumi sanı 137034.0 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.48.6 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.55.7 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 52Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3581Unikal süzlärneñ gomumi sanı 142233.6 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.49.0 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.55.6 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 53Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3682Unikal süzlärneñ gomumi sanı 165630.5 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.44.6 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.51.6 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 54Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3600Unikal süzlärneñ gomumi sanı 139630.4 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.44.4 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.51.1 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 55Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3562Unikal süzlärneñ gomumi sanı 146831.3 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.43.8 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.50.4 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 56Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3639Unikal süzlärneñ gomumi sanı 150732.4 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.44.8 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.52.1 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 57Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3590Unikal süzlärneñ gomumi sanı 134933.2 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.46.6 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.53.5 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 58Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 3564Unikal süzlärneñ gomumi sanı 141633.5 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.48.5 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.55.0 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
- Tefsir İbni Kesir - 04 - 59Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.Süzlärneñ gomumi sanı 1239Unikal süzlärneñ gomumi sanı 61445.4 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.56.3 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.62.6 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.