(yumoreska)
Şäydulla, torak idaräsendä eşläüçe gadi balta ostası, ber uylamagan cirdän biznesmen buldı bit. Mart ayınıñ yegermesenä bacası Gata anı yübileena, ille yäşenä çakırdı. Kunaklar bik küp çakırılgan ikän, bacası aña üze yasagan biş keşe utırmalı agaç utırgıçın da alıp kilergä kuştı. Bilgelängän könne bizänep-yasangan hatını Bibisara küçtänäç häm büläklär, Şäydulla ike metr yarımlı utırgıçın kütärep kunakka kittelär. Bähetkä karşı alar bacalarınnan yırak tormıylar ide, öç tuktalış arası gına, yugıysä agaç utırgıç şaktıy avır, kahäreñ...
Tirläp-peşep barıp kerdelär, alarnı işek töbendä beraz kızmaça bulıp algan Gata karşı aldı. Hatın-kızlar aş bülmäsendä mäş kilgän arada ber-ike rümkäne kaplap ta kuydılar. Utırgıçnı kuyıp utırıp karadılar.
– Nu, utırgıç şäp sineñ br-r-rat, ä! – dip Gata bacasın maktap ta aldı. Ul tämle süzle, maktauga yumart ide. Mäcles vakıtında kunaklarga da bacasınıñ altın kullı osta buluın söyläde. Utırgıç qadär utırgıçnı berüze kütärep kilüenä kunaklar da soklanuın belderde. Şäydulla öçen ayırım tost äytep, basıp ta eçtelär. Ul kıstauga kilä torgan keşe, bacası maktagan sayın töben qadär eçep utırgan ide, şaktıy yomşardı. “İrtägä üzebez iltep birerbez”, disälär dä mäclestän soñ utırgıçın kütärep kaytırga çıktı.
Berençe avtobus tuktalışına citkäç utırgıçın kuydı, utırıp tämäke kabızdı. Hatını: “Üzeñ kaytırsıñ, şul qadär duñgız kebek eçmäsäñ! İçmasam atlarga da häle yuk bit, tämäke tartırga utırdı, häçterüş”, – dip açulanıp kaytıp kitte. Şul vakıt ber yeget, ike kız kilep utırdılar. “Kiçä genä bu utırgıç yuk ide, bügen eşläp tä kuygannar”, – dide yeget. Şäydulla aynıp kitkändäy buldı: “Närsä?! Yasagannar di menä siña, kötep tor. Minem utırgıç bit ul, mäclestän kaytıp kiläm! Anu töşegez, imansızlar!” İtagätle yäşlär bulıp çıktı alar: “ Abıy, kumagız inde bezne, bik arıdık, avtobuslar yuk, biş-altı tuktalış arasın cäyäü kildek. Bez utırıp torgan öçen sezgä akça tülibez”, – dip kızlarnıñ berse kesäsennän biş täñkä çıgarıp Şäydullaga suzdı. Añardan kürep ikençe kız da, yeget tä akça birdelär. Akça tülägäç – pacalısta, küpme tüliseñ, şulay utırasıñ! Yäşlär biş minutlap utırıp tordılar da, rähmät äytep arı kittelär. Şäydulla şulay unbiş sum “akça eşläp” öyenä kayttı.
İkençe könne Gatalarda mäclestä bulgan, anıñ belän bergä eşlägän iptäşe utırgıç sorap şaltırattı, öyendä Korän aşı ütkärä ikän, Şäydulla aña birep tordı. Annan kitte-kitte... anıñ utırgıçı alar yäşägän bistä buylap öydän-öygä, mäclestän-mäcleskä yöri başladı. Älbättä, buşka tügel, kem 50, kem 100 sum birä, kayberlärenä ul hatının iyärtep, utırgıçın kütärep kunakka da bardı.
Ber utrıgıçnı niçägä büläseñ inde anı. Sorau zur bulgaç, Şäydulla bişne yasadı, ber ayda tagın unnı, annarı östäp yänä yegermene eşläde... Ul torak idaräsendäge eşen taşladı, biznes kiñäygännän kiñäyde, totaş şähärgä taraldı. Bibisaranı baş buhgalter itte, kızın dispetçer hezmätenä kuydı. VIP kliyentlar öçen korı narat taktadan matur itep, sırlap, laklap mahsus utırgıçlar yasadı. Tabiğat koçagında yal itüçe, mäcles ütkärüçelärgä sütep cıyılmalını eşläde. Utırgıçları kebek üze dä hatını belän bik küp zur mäcleslärneñ qaderle kunagına äylände. Urını härvakıt tabınnıñ türendä buldı.
Här bäyrämdä olı tabın korunı ğadätkä kertkän bezneñ halık. Balasınıñ ber yäşlek “yübileen”da, yaña ütük alunı da, berençe kar töşüne dä, boz kitüen dä, gafu itärsez mäçe ballalagan könne dä bilgeläp ütä ul. Ä hönäri, dini, başka bäyrämnär, istälekle könnär: Yaña yıl, iske yaña yıl, Raştua, 1 häm 9 may, 23 fevral, 8 mart, şahterlar, balıkçılar, timer yulçılar, studentlar, kitaphanäçelär, avtomobilçelär, militsionerlar, ukıtuçılar, matbugat hezmätkärläre, uram seberüçelär, kötüçelär köne – kön dä bäyräm, hörriyät! Uramda berençe tapkır kürgän keşeñne bäyräm belän kotla, ul aptırap nindi bäyräm belän dip soramayaçak. Şähärdä änä “Bäyräm belän!” digän plakatlar yıllar buyına elenep tora. Ber karasañ nigä alarnı alıştırıp torırga, uñaylı bit – böten bäyrämgä dä turı kilä. Bäyrämnär bulganda Şäydulla, şöker eşsez utırmas! Anıñ utırgıçların tizdän kürşe şähär, ölkä, illärdän dä soratıp ala başlarlar, menä kürersez!