(fentezi)
(Portal - kapka)
Bu cäy bezneñ Yaudı avılında säyer hällär başlandı äle. Nindi hällär disezme? Ä menä nindi - beräm-beräm avıl keşeläre yugala başladılar. Kayda yugalalar, niçek, berkem belüçe yuk?
Ä üzläre, avıl keşeläre tragediyä yasap çañ da sukmıylar. Äyterseñ şulay tiyeş.
Min bu hällärne ipläp kenä tikşerergä buldım äle. Ni öçen yugalalar? Kay taraflarga yukka çıgalar?
İskä töşerä başladım. Kem soñ äle avıldan berençe yugaldı? Uylıy torgaç iskä töşerdem bit. İke-öç atna elek kenä tübän oçtagı avıl başında toruçı Vadim yugaldı. Urman yanında gına tora. Şuña küräder inde törle imeş- mimeşlär yöri başladı. Ya, urmannan kemnärder çıgıp alıp kerep kitkännär, ya üze adaşıp kayta almagan kebeklär inde. Hätta, fantastik “pışıldaular” da yörede, yänäse, Vadimnı küktän tärlinkä belän töşep, çit planeta gumanoidları alıp menep kitkännär.
Küp halık ışanmadı, älbittä, tik yeget tä kire äylänep kaytmadı. Ä Vadim minem klasstaş ide bit.
Uçastkovıy da kilep tikşerep yörde, läkin yomgaknıñ oçına çıga almadı.
Ber kön ütte mikän, tagın ber keşe yugaldı. Monısı inde bezneñ uramnan Sacidä apa. Anıñ yugaluı turında ber genä “versiyä” barlıkka kilde: urmanga ciläk cıyarga bargan da yugalgan... Avıl belän ezläp karadık, tik buşka...
İke-öç kön ütmäde, ike ir urmanga agaç kisergä bargaç kire äylänep kaytmadılar. Şunnan avıl halkı bötenläy kaygıga birelde. Tirä yaktagı urman alar öçen kurkınıç ber doşmanga äylände. Bu doşman keşelärne üzenä tartıp ala da kire kaytarmıy kebek toyıla başladı.
Halık yaña legenda uylap çıgardı: urman eçendä zur yırtkıç päyda bulgan ikän. Kemne eläkterä, kotılırmın dimä, inde. Ul yırtkıçnı nindi genä itep sürätlämäde halık: zur sorı ayu kebek tä, ike başlı büre itep tä, hätta, albastı itep tä.
Ä albastılarnıñ danı bezneñ yaklarda bik taralgan inde ul. Şularnıñ berse, kurkınıçsızragı menä närsälär turında söyli.
Bezneñ avıldan ber ir peçän çabırga bargan. Zur gına aklanda kiçkä qadär çapkan bu peçänne. Kiç, eñger-meñger töşkäç, kenä kaytırga bulgan. Arbasına az gına peçän salıp (çabılgan peçänne başta kipterälär bezneñ yaklarda) avılga taba yünälgän bu. Berzaman, kinät kenä atı tuktap kalgan monıñ. Kugalap karıy ikän, yuk, at ber urınga baskan da katıp kalgan. Arbadan töşkän dä bu, kuaktan çıbık sındırıp alırga gına çitkä taypılgan, atı, arbası – niye belän çabıp ta kitkän. Tege ir, kayda at artınnan yögerü, aptıraudan närsä eşlärgä dä belmi basıp kalgan ikän. Şul vakıt, karasa, monıñ östenä peçänlek yagınnan zur eskert kilä ikän. Bu kurkuga töşkän.
Aldına – artına karamıy, atı “taygan” yakka torıp çapkan ikän bu irkäy. Üze çaba, üze äylänep karıy, di. Yänäse, tege eskert artta kalganmı yukmı. Ä peçän öyeme yakınaygannan yakınaya gına bara ikän.
Menä, ir çaba, üze işetä, artında gına kemneñder yögergän tavışı işetelä. Närsäder kıştırdıy, kemneñder “kıh-kıh”, digän tavışı işetelä.
Menä tavış bötenläy irneñ yanında uk işetelä başlıy. Tämam häldän taygan ir äylänep karasa...
Peçän töyälgän arba anıñ östennä çıgıp kitkäç huşın yugalta bu ir...
Avılga kaytıp söylägäç, äbikäylär, bu hälne albastı belän bäylädelär. “Yarıy äle ciñel kotılgansıñ, - didelär. – Albastılar alar keşelärne, peçän öyeme, ya başka berär zur närsä bulıp, kuıp citep, basıp üterä torgan ğadätläre dä bar.”
* * *
Böten avıl panikasına birelep, min üzem dä iñ başta şulay uylıy başlagan idem. Tik albastı ni, başka hayvan ni, keşelärneñ gäüdälären, söyäklären tabuçılar da yuk bit. Ul hayvannar, albastılar keşelärne söyäkläre belän bergä aşamıy torgannardır bit inde.
Cavapnı min berkön, üzem dä kötmägän vakıtta aldım.
Käräzle telefonım şaltıradı. Aldım. İke tugan abıyım şaltırata ikän.
-- Tuganım, min siña urmannan şaltıratam, - di. – Käzä kiçüendä min. Sin, beläm, yugalgan keşelär belän kızıksına ideñ. Min dä yugalsam, onıtmagız, yäme. Ciñgäçäñä dä äytä kürmä yäme.
Min berni añlamıy kaldım.
-- Abıy, añlamadım, sin kayda dideñ? Närsä eşlärgä cıyınasıñ?
Telefonnıñ tege başında närsäder şatır-şotır kilep aldı.
-- Min urmanda, didem bit. Käzä kiçüendä min. Menä minem alda ällä nindi kapka tora. Üze toman kebek. Min şunda kerep karayaçakmın. Ägär kire kaytmasam, yugaltmassız.- Şulay dide dä abıy, telefon tınıp kaldı. Bernindi tavış yuk.
Närsä bulır bu? Nindi kapka ikän? Urman eçendä kapka kaydan barlıkka kilgän? Bar uylarımnı şul soraular aldı.
* * *
Min käzä kiçüenä tiz kilep cittem. Bu cirdän akkan keçkenä çişmägä elek kır käzäläre su eçergä kilä torgan bulgannar. Şunnan kalgan inde ul säyer isem- käzä kiçüe.
Abıy äytkän kapkalarnı ezli başladım. Kayda bulırga mömkin ikän ul kapka?
Ezlänep yöri torgaç barıber taptım bit, äy. İke kayın arasında nindider aklık kürenä ide. Yakınrak bardım.
Bu aklık inde, ike kayın arasında elägep torgan bolıtka ohşap kaldı. Häm bu bolıtnı, äyterseñ ker yuuu maşinasına salgannar, bertuktausız äylänep tora ide.
Min säğat äyläneşenä äylängän, bolıtlardan yasalagan kapkaga ozak kına karap tordım. Bu küreneş, üzennän- üze, mine gipnozlap üzenä tarta başladı. Äyterseñ, kapkanıñ eçendä köçle magnit tora. Häm ul magnit timerne tügel, ä keşe cannarın üzeneñ eçenä tartıp torırga köylängän...
Min üzemneñ, kapkaga bötenläy ük yakın kilgänemne sizep, siskänep kittem häm artka taypıldım.
Menä siña köç. Mine ihtıyarsız, üzenä tartıp ala yazdı bit. Dimäk, avıl keşelären dä, abıynı da şuşı kapka yotkan bulıp çıtı inde. Häm bu, üzenä algan keşelärne kire dä kaytarmıy: küpme keşe yugaldı bit inde. Kire kaytuçılar gına beräü dä bulmadı.
Üzem çittän genä kapkaga karap utıram, üzem sizäm – bu kapka mine üzenä tarta bit. Siherli, “äydä, rähim it”, digän tösle çakıra kebek toyıla başladı.
“Ällä kerep kararga inde?”
Mondıy uynıñ başıma kaydan kilep kergänen da sizmi kaldım. Tik ul, tora bara, bar uylarımnı basıp, böten miyemne biläp aldı.
“Dimäk, kerep çıgarga?”
Kemder kolagım tagın da pışıldagan kebek: “Ker, ker! Bälki abıyıña yärdäm kiräkter!”
Baş miyen dä, şuşı bolıtlar da ak, botalçık toman basıp aldı. Üz-üzemneñ närsä eşlägenemne añlamıy, kapka eçenä, bilgesezlekkä atladım...
* * *
Küz aldımda ap- ak buşlık. Şul buşlıktan yagımlı hatın –kız tavışı işetelde:
- Rähim itegez! Portal transportatsiyäga äzer. Retransportatsiyä portalın äytep birüegez sorala.
Min başta siskänep kitsäm dä, annan üzemne kulga aldım.
“Täk, närsä, di bu hatınkay? Portal, di me? Ansı şuşındıy uk kapkadır inde. Transportatsiyäse - ikençe cirgä küçerüder inde. Azrak, fantastika ukıgan bit äle bez, kaber äyberlärne beläbez... Tik menä ikençe cirgä - ul kayda ikän?”.
-- Ä sez mine kayda küçerergä uylıysız? Min abıyımnı ezläp yörim, kürmädegezme? – digän buldım.
Yagımlı tavış haman üzeneken dävam itte:
-- Portal transportatsiyäga äzer. Retransportatsiyä portalınıñ nomerın äytegez.
“Närsä dip äytergä soñ äle moñarga? Nindi san atarga? Ägär döres äytmäsäm, bu kapka mine kay cirlärgä iltep taşlayaçak?”
Yagımlı tavış üzeneken dävam itte:
--Portal sanın atagız, - dip, mine uylarımnan bülep kuydı.
“Äy, kiregä borılu yuk inde, ni bulsa, şul bulır”, - dip täväkällädem dä:
- Unike, - dip äytep kuydım.
Unike minem yaratkan sanım inde ul. Unikençe çisloda, unikençe ayda tugan bit...
- Rähmät, - dide dä yagımlı tavış häm yugaldı.
Min yänä berüzem torıp kaldım. Ni eşlärgä dä belmiçä ber minut çaması basıp torganmındır, berse dä endäşmägäç, alga, buşlıkka taba atladım.
Şunduk bitemä, cılı, dımlı cil kilep bärelde. Häm üz küzemä üzem ışanmıyça basıp toram: minem aldımda zäp-zäñgär diñgez cäyelep yata. Ä min üzem tomanda da, urmanda tügel, ä sap-sarı komda basıp toram. Artıma äylänep karıym: yar buyında palmalar üsep utıralar. İke palma arasında küräm, bezneñ urmandagı kebek, tomanlı kapka – portal “elenep” tora.
Min utız yäşemä citep äle diñgez kürgänem yuk ide. Şundıy rähät. Bittän, barlık tänne yagımlı diñgez cile irkäli. Ap- ak tasmalar, diñgez buylap yögerep kilep sarı kom östenä kilep menä.
Menä - sährä, menä - maturlık!
Kiyemnärne tiz genä komga attım da, yögerep barıp diñgezgä çumdım.
Ber säğatläp, sudan çıkmıyça, diñgez kuyınında rähätlängänmender. Annan çıgıp pesokka suzılıp yattım.
Eh, rähät tä ikän ul dönya! Televizorlardan gına kürgän diñgezne menä miña da kürergä nasıyp buldı bit.
Üzem rähätlänep plyacda yatam, tik uylar yal itärgä birmilär. “Ä bu diñgez bezneñ cir şarında mikän, ällä, başka urındamı? Başka berär ğalämdä, ikençe dönyada bulsa?”...
Şul uk vakıtta, üzem portalnı da küzätäm: “Başka berärse kilep çıkmasmı?” – dip ömetlänäm.
Yuk, berse dä kürenmi... Küpme kötep yatsam da ömetlärem aklanmastır kebek...
Keşe, üze şulay yasalgan inde ul. Halık küp bulganda, yalgızı kalası kilä. Ä berär şatlıgı bulsa! Häm dä ul şatlıknı urtaklaşır keşese bulmasa?!.
Menä, min dä yatam rähätlektä, tik, barıber, nider citmi...
Duslar citmi... Keşelär citmi...
Ällä, avılga kaytıp berärsen alıp kilergä inde?...
Şundıy uyga kildem dä, portal yanına yögerdem.
Keşe, küp vakıtta, başta närsäder kıla, eşli dä, soñınnan gına uylana başlıy şul(bu bigräk tä bezneñ halıklarga has) häm üze yasagan hatalardan çıgar urınnar ezli başlıy...
Minem dä, şunda gına başıma barıp citte: üzebezneñ avılga kayta torgan portalnıñ sanın belmim bit min! Yağni nindi sannı äytsäm bezneñ avılga, döresräge urmanıbızga, kaytıp keräçäkmen.
Uylap basıp toram, başka bernärsä dä kermi. Tottım da portal eçenä atladım...
Yänä yagımlı hatın-kız tavışı, tik monısı bezneñ avılnıkı kebek tügel:
- Rähit itegez! Retransportatsiyä portalın atagız, - dip karşı aldı.
- Nol! – didem min üzem dä añlamıyça. Döresräge, baş miyendä, bälki nol- iñ berençe portaldır ul digän uy, yäşen tizlegendäy, yaktırtıp ütte.
Tınlık...
Portaldan alga taban ayak belän basam.
Ozın-ozın agaçlar, lianalar basıp algan tirä-yaknı. Koyaş küzne kamaştırıp yaktırta, hätta, tirä-yak yaktılıkka çumgan. Añlıym, bezneñ urman tügel bu. Mondıy tabiğat, bälki, bezdä niçä million yıllar elek kenä bulgandır...
Ä, bälki, bulaçak?... Kem belä?...
Tınıç kına, şundıy, uylarıma birelep karap tora idem, art yagımnan zur muyınlı, minnän unar-unbişär märtäbä zur hayvan kilep çıkmasınmı...
Min soñınnan gına anıñ dinozavr ikänen añladım. Ä ul vakıtta?...
Miña karap tege, mähşär tavışlar çıgarıp, kıçkırıp cibärmäsenme?! Min artka mätäldem häm tigezlekne saklıy almıyça, art yagım belän portal eçenä tägäräp kerep tä kittem.
Şunda gına, tora-tora, tınıçlana aldım.
“Menä siña mä! Çın dinozavr buldı bit bu!.. İsännär üzläre...”
- Rähim itegez!..
Bu hatınkaylarnıñ tagın närsä äytäselären inde belä idem. Küçenergä portal sanın sorıy inde.
Uylıym, ä abıy nindi san atagan bulır ide ikän? Añardan da soragandır bit inde bu hatınkay, ul da berär san atagandır bit...
“Cide! Älbittä, cide! Ul bit cidençe martta tugan bit. Şuña karap, äytä torgan ide bit: “Min hatınga (yağni ciñgäçäygä) büläk bulıp tuganmın!”, dip. Äye, cide sanın yarata ide ul...
Tik, nigä äle min ütkän zamanda söylim. İsänder äle ul, ikençe dönyada gınadır. İkençe portaldadır, diyüem.”
Portal “hucabikäse” tagın ber üzeneñ matur tavışın işetterde.
Min dä: “Cide!”, didem...
* * *
İkençe yakka atlaganda yäşel tau başında tora idem inde min. Bu tau östendä keçkenä urman üsep utıra. Şul urmandagı ike agaç arasına urnaşkan da ide bu cidençe portal.
Tau itägenä yakınrak kiläm. Aldımda zur bulmagan şähärçek yata ide. İñ zur öylär dä öç kenä katlıdır. Törle töskä buyalgannar, matur räsemnär töşkän ide ul yortlarnıñ divarlarına. Şähärneñ ber yagınnan ikençe yagına zur uram ütä Häm bu uramga keçkenä uramnar barıp totaşa. Uramnarda ber tehnika yuk. Cäyäüle keşlär genä kürenälär.
“Abıyım çınnan da şuşı şähärdä mikän?”
Monı beler öçen miña şähärgä töşärgä kiräk inde...
Üzäk uram buylap baram. Matur gına şähärçek. Amerika vesternnarındagı kırgıy könbatışka ohşagan bu. Tik matur-matur yazular gına tatarça.
Bar keşelär yılmayalar miña, sälamlilär. Äyterseñ, min alarnıñ küptänge tanışları häm minem, çit-yaklarda yörep kaytunı, tüzemsezlek belän kötkännär.
Berkemne belmäsäm dä, min dä sälamlim.
Miña bu şähärdäge keşelär barısı da bähetleder kebek toyıla. Ber problemaları da yuktır tösle bu keşelärneñ.
İke katlı bina karşısına tuktalam. Zur häreflär belän “BAR – “CÄNNÄT” dip yazılgan.
“Cännätne kürmiçä kitep bulmas monnan”...
* * *
İşek töbennän mine zäñgär toman karşı aldı. Äyterseñ, bu barda gel tämäcniklär genä cıyılgan. Läkin bu tämäke tötene bulmadı. Bu töten huş isle bulıp çıktı häm tın alu belän mine isertep cibärgändäy tösle bulıp kitte. Tängä dä şundıy rähätlek yögerde...
Küz bu cännät tomanına öyrängäç, bar bülmäne karap çıktım. Sul yakta bar tabını, uñ yakta gadi tügäräk öställär tezelep kitkän. Kübese artında keşelär utıra. Bülmäneñ türendä estrada da kürenä. Kemder anda selkenä, bii dä, bugay.
Yakındagı östäl artına barıp utırdı.
Yanıma yögerep kilep tä cittelär. Ya, allam, karasam ak alyapkıç kına elgän ofitsiantka basıp tora. Başka ber kiyeme dä yuk üzeneñ.
- Närsä telisez? – di yılmaep, matur ap-ak teşlären kürsätep.
Min avıznı açıp, anıñ matur figurasına karap toram ikän.
- Berençe kliyent bularak, sezgä firmennıy blyuda buşka, - di bu tagın da nıgrak, kızgan cannı kızdırıp.
Bu yalkınnı niçekter sünderergä kiräk bit inde.
- Ä, arakıgız barmı? – dim.
- Bar. Häzer alıp kiläbez. Zakuska buşka, - dide dä, bu “şaytan kızı”, zäñgär toman arasına kerep yugaldı.
Estrada yagınnan moñlı köy agıla başladı. Bu köydän, tän “çemerdäp” kitte. Sihri moñnan baştagı uylar da yal itä başladı kebek.
Kem bu köyne uynaganın gına kürep bulmıy: bar estrada kızıl, zäñgär, yäşel töslärgä bizälgän, toman eçenä çumdı.
Şul arada tege “şaytan kızı” da kilep citte. Neçkä kullarında podnos tulı rizıklar, arakıdan başka, älbittä.
- Rähim itegez! – dip, citez genä azıklarnı, zakuskalarnı östälgä urnaştırdı. Şap itterep ber yartı da utırtıp kuydı.
- Rähmät! – dimen min çibärkäygä küz kısıp.
- Rähätlänep yal itegez! Tagın kiräk bulsa çakırırsız. Min Lulu bulam, - dide dä güzäl toman eçenä kerep yugaldı da.
Min üz isememne dä äytergä ölgermi kaldım.
“Äy, minem kebeklär monda könenä yözärlägän keräder”...
“Täk, abıy yuk, ä älegä... Ä älegä äzräk bäyräm itep alganda da bula”...
Arakı, tängä tagın da nıgrak rähätlek östäp, eçne cılıtıp cibärde. Salatları da, (nindi ülännärdän yasalgandır?), läkin, şaytan algırı, bigräk tämle bulıp çıktılar.
Üzem eçäm, üzem moñlı cırnı tıñlıym. Şulay, bervakıt, bu moñ belän kolagıma, ikençe yaktan, tatar süzläre dä kerä başladı bit äle. Tavışı da tanış kebek toyıla.
“Kem soñ äle bu?.. Bäy, minem abıynıñ tavışı tügelme soñ bu? Tik ul estrada da närsä eşläp yöri soñ?”
Yuk, tavış estrada yagınnan tügel, ä minnän yırak bulmagan ber bülmädän kilä ide. Min iñ elek ul bülmälärne iskä dä almaganmın. Divarlar tösendäge pärdälär belän genä kaplangan bu bülmälärdä dä keşelär bäyräm itälär ikän.
Min tanış tavış işetelgän bülmägä yakınrak kildem. Çınlap ta abıy tavışı bu. Kemneder maktıy üze.
Äkren genä pärdäne açam...
Keçenä bülmä. Urtada-rizıklardan sıgılıp torgan östäl. Ä östäl artında?!..
Östäl artında yaratkan abıyım utıra. Koçagında ike çibär kız. Üzläre köleşälär.
- Abıy?
Menä, kemne-kemne, ä minem bu bülmägä kilep kerügä abıy äzer tügel ide, bugay...
- Apayım?
İke çibärkäy ike yakka oçtılar. Abıy, östäl aşa sikerep çıktı bugay-mine koçaklap aldı.
- Tuganım, sine kürügä niçek şat min! Nindi cillär taşladı üzeñne? Äydä, türdän uz, - dip mine östäl yanına österi başladı.
Tege ike kızkay bu hälgä aptırap karap tordılar.
- Vsyo, maturkaylarım, buldı. Barıgız! – dip abıy alarnı da tiz genä ozattı.
Tiz genä ryumkalarga şakmak şeşädän eçemlek koydı da:
- Äydä, tuganım oçraşu hörmätenä berne yeppärik! – dide dä eçep tä cibärde.
Min dä anıñ artınnan şaytan suın eçep kuydım. Oçraşu hörmäten tagın da täm genä östäp cibärde bu eçemlek.
İkäü şulay bäyräm itep utırabız, şundıy rähät. Äyterseñ, bez, ällä nindi çit dönyada tügel, ä üzebezneñ Başkortostandagı ber barda utırabız.
“Yomşap” algaç, abıy üzeneñ yaratkan cırın da suzıp cibärde:
-Eh, sez, matur kızlar!
Nik şayartasız?
Yörägemneñ yanuların
Añlamasıysız!
Abıyga min dä kuşılam. Tatar cırı barga tarala.
Tege, çibär kızlar bezgä sıylarnı taşıp kına toralar.
Abıydan sorıym:
- Bezgä kaçırga vakıt citmädeme? Bolar öçen niçek tüläp beteräbez soñ?
- Kurıkma, apayım, - dip yuata abıy.- Bezdä akça ber bukça!
Şulay dip, kesälärennän paçka-paçka yäşel akçalar çıgarıp östälgä taşlıy başlamasınmı?
Min şak kattım. Hätta, aynıp ta kitkän kebek buldım.
- Kaydan şulkadär bayıdıñ, abıy?
Abıy mine kultıgımnan aldı da:
- Äydä, tuganım, min siña ber äyber kürsätäm.
Min añlamıy da kaldım: ul inde çibär kızlarga ber paçka akça kaldırıp, mine uramga österäp tä çıgardı.
- Äydä tau başına menäbez. Min siña ber äyber söylim, - dip şäp-şäp atlap tauga taban atlap ta kitte.
Miña, anı yugaltmas öçen, artınnan iyärergä genä kaldı.
Tau başına mengäç, tagın ber märtäbä şähärgä küz saldım. Şähär östenä kiç töşkän ide inde. Tösle-tösle nurlarlar kabınıp, şähärne tagın da maturlap cibärgän.
Abıy, minem şähär belän soklanıp karap torganımnı kürep kaldı bugay:
- Matur, äyme, tuganım? – dip sorap kuydı.
- Äye, matur!
- Şul-şul! Ä bez, üzebezneñ sasıp betkän avılda yatıp, şundıy maturlıklarnı da kürä almagan bulır idek. Ägär bu portallar açılmagan bulsa. – Abıy portal yagına törtep kürsätte. - Ä beläseñme alarnı bez genä kürä alabız bit. Ä başkalar kürmi...Hätta, bu şähär keşeläre dä... Kızıkmı? İnde küpme portallarga kerep karadım, ä başkalarnıñ bu kapkalarnı kürü tügel, işetkännäre dä yuk...
- Ä başka beneñ avıl keşelären kürmädeñme soñ? – dim min.
- Kürdem, - di abıy. – Sineñ dustıñ Vadimnı kürdem. Niçänçe portalda ikänen onıttım inde. Çakırgan idem, ul portaldan kitäse kilmäde, bugay, minem belän barmadı. Ä min kilep, şuşı şähärne taptım. Miña monda ohşıy...
Abıy tönge şähärgä karap tordı.
- Sin, abıy, şulkadär akça kaydan taptıñ? –dip tege soraunı tagın kabatladım.
Abıy siskänep kitte.
- Beläseñme, tuganım, min küp portallar buylap küçep yördem. Häm menä, berzaman, min şundıy ber dönyaga kilep çıktım. Tau başında çip-çista keçkenä kül tora ide anda. Közge kebek... Yuk, közgedän dä çistarak. Şul, zur bulmagan kül östendä tösle-tösle nurlar çäçep şar elenep tora. Üze zur da tügel şikelle... Ällä zurmı? Onıttım inde. Ul şar haman üzgärep tordı bugay. Küpme soklanıp karap torganmındır, belmim. Tik ul şardan küzne almıy, küzne taldırmıyça mäñge karap torıp bulır ide kebek.
Abıynıñ şulay hislärgä birelep söylägänen min berençe märtäbä genä işetä idem äle. Ä ul, tuktamıyça dävam itte.
- Min şul şarga karap tordım da, ni öçender, “eh, küp akçam bulsa ikän! Şulay rähät yäşäsäñ ikän”, dip uylap kuydım. Artımda kemder päyda buldı kebek. Borılıp karasam, ber öyem paçka-paçka akçalar yata. Şardan yagımlı bärhet tavış işetelde: “Cidençe portal!” ... Ni öçen alay äytkänder, närsä bulgandır ul şar, min barıber belä almadım. Ä menä, üzemneñ yaratkan cide sanı belän şuşı şähärgä kilep çıktım... Häm bu şähärne yarattım...
Abıy tınıp kaldı.
Min tınlıknı bozıp:
- Ä avılga kaytasıñ kilmime? Sagındırmıymı? – dip sorap kuydım.
Abıy miña säyersenep kenä karap kuydı.
- Yuk, kayda ul!.. Bu minem dönyam! Miña ohşıy monda.
Abıy monı katgıy gına äytep kuydı, min kurkıp ta kittem. Äye, abıy üzgärgän tösle Häm bu üzgärü miña bik ük ohşap ta betmäde.
İkebez dä tınıp kaldık.
İke, başka dönya keşeläre, çit tau başında utıralar... Üzlären borçıgan soraularga cavap ezlilär...
Avıldagılarga äytsäñ ışanmaslar ide. Häyer, alarnıñ kübese dä şuşı portallarda, ber- bersen tabalmıy, adaşıp yörilär inde...
Bu tınlıknı üzem berençe bulıp bozarga buldım.
- Abıy, bezneñ belän närsä bulır ikän?
Abıy ber märgälgä uylanıp tordı da:
- Tuganım, härkem üz bäheten üze ezli. Min üzemneken monda taptım inde. Yäşlegemdä hıyallangan äyberlärne monda min tormışka aşıram... Eh, buşka uzgan yäşlegem...
Abıynıñ küzlärendä yäş börtekläre dä kürende. Menä monısı min belgän abıy ide. Ciñe belän küz yäşlären sörtep kuydı da:
- Bäläkäy çaktan uk säyähät itärgä hıyallandım min, tugankayım. Çit illär, çit cirlär kürü ide telägem. Tik... Tormış başkaça ikän ul. Tormış üzenä buysındırıp, ber suırıp ala da cibärmi. Häm berniçek tä tözätep tä bulmıy, üzgärtep tä bulmıy şul yazmışnı... Hätta, hıyallarnı da bötenläygä onıttırta, balaçak häterne cuya. Avıl da, köndälek eşlär belän üz-üzenä tartıp ala da, tirä-yaktagı maturlıknı da kürmiçä, uylanmıyça köne-töne eşliseñ dä eşliseñ... Kayda inde ul yal itü...
Abıy avırsınıp, tın alıp kuydı.
Küpme yıllar buyına üz eçenä cıyıp kilgän bu uylarnı söyläve avır ide aña küräseñ.
- Dönyalar kürü ide minem hıyalım Häm min, tuganım, hıyalıma tagın märtäbä hıyanat itäsem kilmi... Min avılga kaytmasam gafu itärsez... Ciñgäçäñ dä añlar, - abıy mine iñemnän koçaklap aldı. – Añlar, beläm. Bezneñ arada çın hislär dä bulmadı bit... Añlar, onıtır äle...
Närsä, närsä, ä abıyımnan mondıy ihlaslık kötmägän idem.
- Närsä eşlärgä uylıysıñ inde?
Abıy sikerep bastı. Kulların yak-yaka cäyep:
- Äy, tuganım, minem alda iksez-çiksez dönyalar bit. Başka, hıyalga sıymas açışlar. Ä, tuganım, teliseñme, äydä bergä dönyalar gizäbez?
Min närsä äytergä dä belmi tordım.
- Abıy, min bu turında uylamadım bit äle.
Abıy, tınıp kalıp, nindider uylarga çumdı. Annan kinät kenä, başına yaktı uy kilgän kebek:
- Beläseñme, tuganım, närsä eşlibez? Sine bez, tege, uylarnı tormışka aşıra torgan portalga cibäräbez. Minemçä, sin närsä teliseñ, şunı üti ul şar. Teliseñme?
Min yaratkan abıyıma närsä äytergä dä belmädem. Telägän teläklärem dä yuk kebek. Cilkämne genä cıyıreıp kuydım.
- Ällä inde, -dim.
- Ällä inde, tügel inde. Kittek, - dip mine portal yagına taban alıp ta kitte.
Menä bez tösle nurlar belän “uynap” torgan kapka karşısında torabız. Tagın nindi dönyalarga alıp kerer ul?
- Tuganım, häzer kergäç tä “Siksän sigez”, dip äyt, yäme? Tege serle portalnıñ nomerı – siksän sigez. Onıtmassıñmı? – dip abıy miña karap yılmaep kuydı.
- Yarar, yarar, - dip abıyımnımı, ällä üzemneme yuatam.- Ägär kilep çıkmasa?
- Çıgaçak, älbittä çıgaçak!- İnde abıy arkamnan uk portal yagına etäpme eti.- Min sine monda, “cidedä” kötäçäkmen...
* * *
Min portal eçenä atlıym. Ap-ak toman. Toman eçennän yagımlı tavış:
- Rähit itegez! Retransportatsiyä portalın atagız, - dip karşı aldı.
- Siksän sigez!
Tınlık. Portaldan atlıym.
Küzne kamaşırlık yaktılık karşı aldı mine.
Min zur tau başında basıp tora idem, ä karşımda- kül. Abıy äytkänçä, külneñ üzägendä havada şar elenep tora ide. Ul şar şundıy sihri nurlar sibä ide min, hätta, üzemneñ monda nigä kilgänemne dä onıttım, şikelle. Küpme karap torganmındır, belmim. Uyanıp kitkändä başımda ber nindi uy da yuk ide, tik, ni öçender, ber süz genä tel oçında äylänä: “ bähet... bähet... bähet...”.
Şul süzdän kinät kenä cömlä dä barlıkka kilde. Ul cömlädä minem bar uy- hıyallarım, teläklärem cıyılgan kebek buldı.
“Minem bähetle bulasım kilä!”
Niçekter, küñelem belän sizdem - bu şar minem telägemne işette, añladı.
Ällä şardan, ällä artımdagı portaldan, pışıldagan kebek ük, tavış işetelde:
- Utız!
Min añlap aldım, bu- mine bähetle itä torgan portal.
Küñellär kütärelep kitte. Şarga karap:
- Rähmät! – dip kıçkırıp cibärgänemne dä sizmi kaldım.
Häm yäşen tizlegendäy portalga atıldım. İñ berençe çiratta abıynı kürü ide teläk, ä annan bähetle portalga!
- Cide.
Abıy haman da mine ozatkan cirdä, uylanıp basıp, kötep tora ide.
- Tuganım, bik tiz sin!
- Abıy, ul şar miña utızınçı portalga kerergä kuştı. Min şunda atlarmın inde.
- Niçek teliseñ, tuganım, şulay eşlä.
Abıynıñ tavışınnan uk añladım. Minem belän huşlaşuı aña avır ide.
- Mine beläseñ inde kaydan tabırga. Min şuşı “cidençedä”.
- Huş, abıy, - min portalga kerep kittem.
- Huş, tuganım.
Portal. Toman.
- Utız!
Tınlık...
Min bähetemä taban atlıym...
Avılımnıñ urmanın şunduk tanıp aldım min häm avılga taban yögerdem.
Dimäk, minem bähetem üzemneñ, inde sagındırırga ölgergän, avılımda?!
- İsänme, avılım! İsänme bähetem!
* * *
UTIZINÇI PORTAL KÜZÄTÜÇESENNÄN ÜZÄKKÄ RAPORTTAN...
Tehnik säbäplär arkasında utızınçı portal gadi keşelär küzenä açıldı. Hatalarnı tözätü unbiş köngä bardı. Barlık, portalga kergän keşelär dä, avıllarına kaytarıldı, häterläre yuıldı.
Bütän andı hällär kabatlanmas!
* * *
Bervakıt, avılga yugalgan keşelär dä kayta başladılar. İñ elek Vadim kürende, annan soñ başkalar. Tik kayda bulgannarın gına berse dä belmilär dä, häterlämilär dä idelär...
Minnän başkalar...
Barısı da kayttı, tik... Tik, abıy gına kaytmadı...
Barı min genä anıñ kayda ikänen beläm.
Äye, ul üzeneñ hıyalları dönyasında! Üzeneñ bähetendä.