- 5nçe Sıynıf öçen çirattagı äsärne uku
- Хуҗанын Бер Ярлыны Бәладән Коткаруы
🕙 2 minut uku
Хуҗа ишәкне ничек укырга өйрәткән?
Härber sızık iñ yış oçrıy torgan 1000 süzlärneñ protsentnı kürsätä.
Süzlärneñ gomumi sanı 316
Unikal süzlärneñ gomumi sanı 226
59.2 süzlär 2000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
71.0 süzlär 5000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
80.2 süzlär 8000 iñ yış oçrıy torgan süzlärgä kerä.
Бервакыт патшага бик шәп ишәк бүләк иткәннәр. Патша сараенда ул ишәккә сокланмаган кеше калмаган, һәрберсе аны мактаган. Бу вакыт Хуҗа Насретдин да патша сараенда икән. Сөйләргә аңа чират җиткәч, ул патшага болай дигән:
- Бу ишәкнең сәләтлелеге шулкадәр зур ки, мин аны укырга өйрәтә алам. Бу әш өчен мина нибары өч ай вакыт кирәк булачак, — дигән.
Патша, моңа бик гаҗәпләнеп:
- Яхшы, әгәр дә өч ай эчендә син аны укырга өйрәтсәң, мин сиңа мең сум бирәм. Әгәр дә өйрәтә алмасаң, сине суга батырып үтертәчәкмен, — дигән.
Казна тарафыннан ишәкне укытырга бирелгән акчага Хуҗа Насретдин өч ай буе рәхәтләнеп көн иткән. Айлар үткән, тикшерү көне килеп җиткән. Әлегә кадәр күз күрмәгән, колак ишетмәгән хикмәтне карарга дип, шәһәрдәге барлык халык сарайга җыелган. Хуҗа Насретдин үзенең «укучысын», түгәрәкнең уртасына алып кереп, өстәл янына бәйләгән дә ишәкнең борыны төбенә генә бер китап куйган. Бар да тын калганнар.
Шунда көтелмәгән бер гаҗәп эш булган: ишәк китапның тышын тешләгән дә ачып җибәргән. Үзе китапның бите буенча борынын йөртә һәм иреннәрен селкетә икән. Шулай бер битне «укып» бетергәч, ишәк икенче битне ачкан һәм «укырга» тотынган.
Барысы да утырган урыннарында шаккатып калганнар. Ә ишәк һаман үзенең «укуын» дәвам иткән...
Ниһаять, патша түзмәгән, урыныннан торган да:
- Хуҗа әфәнде, син үз өстеңә алган бурычыңны тулысы белән үтәп чыккансың, ишәгем укырга өйрәнгән икән, - дигән, Хуҗага тагын мең сум акча биргән.
Хуҗа үз урынына утыргач, аңар берьюлы дөнья кадәр сорау яудыра башлаганнар:
- Әйтегез әле, Хуҗа, бу авыр эшне сез ничек башкарып чыктыгыз?
- Аны укытканда, сез нинди юллар кулландыгыз?
- Ишәкнең ялкаулыгы аркасында сезгә күп җәфа чигәргә туры килмәдеме?
Хуҗа Насретдин никтер берни дә эндәшми икән. Шулчак муллаларның иң зурысы:
- Менә, җәмәгать, күрәсезме китапның изгелеген! Хәтта аңгыра хайванга да аның кодрәте җитә. Алла сүзләре аны да буйсындыра, — дигән.
Аңа каршы Хуҗа:
- Бу эш бик гади. Китап сүзләренең монда бер тиенлек тә ярдәме тимәде. Мин китап битләре арасына солы салдым, ишәк шуны ашады, - дигән.
- Бу ишәкнең сәләтлелеге шулкадәр зур ки, мин аны укырга өйрәтә алам. Бу әш өчен мина нибары өч ай вакыт кирәк булачак, — дигән.
Патша, моңа бик гаҗәпләнеп:
- Яхшы, әгәр дә өч ай эчендә син аны укырга өйрәтсәң, мин сиңа мең сум бирәм. Әгәр дә өйрәтә алмасаң, сине суга батырып үтертәчәкмен, — дигән.
Казна тарафыннан ишәкне укытырга бирелгән акчага Хуҗа Насретдин өч ай буе рәхәтләнеп көн иткән. Айлар үткән, тикшерү көне килеп җиткән. Әлегә кадәр күз күрмәгән, колак ишетмәгән хикмәтне карарга дип, шәһәрдәге барлык халык сарайга җыелган. Хуҗа Насретдин үзенең «укучысын», түгәрәкнең уртасына алып кереп, өстәл янына бәйләгән дә ишәкнең борыны төбенә генә бер китап куйган. Бар да тын калганнар.
Шунда көтелмәгән бер гаҗәп эш булган: ишәк китапның тышын тешләгән дә ачып җибәргән. Үзе китапның бите буенча борынын йөртә һәм иреннәрен селкетә икән. Шулай бер битне «укып» бетергәч, ишәк икенче битне ачкан һәм «укырга» тотынган.
Барысы да утырган урыннарында шаккатып калганнар. Ә ишәк һаман үзенең «укуын» дәвам иткән...
Ниһаять, патша түзмәгән, урыныннан торган да:
- Хуҗа әфәнде, син үз өстеңә алган бурычыңны тулысы белән үтәп чыккансың, ишәгем укырга өйрәнгән икән, - дигән, Хуҗага тагын мең сум акча биргән.
Хуҗа үз урынына утыргач, аңар берьюлы дөнья кадәр сорау яудыра башлаганнар:
- Әйтегез әле, Хуҗа, бу авыр эшне сез ничек башкарып чыктыгыз?
- Аны укытканда, сез нинди юллар кулландыгыз?
- Ишәкнең ялкаулыгы аркасында сезгә күп җәфа чигәргә туры килмәдеме?
Хуҗа Насретдин никтер берни дә эндәшми икән. Шулчак муллаларның иң зурысы:
- Менә, җәмәгать, күрәсезме китапның изгелеген! Хәтта аңгыра хайванга да аның кодрәте җитә. Алла сүзләре аны да буйсындыра, — дигән.
Аңа каршы Хуҗа:
- Бу эш бик гади. Китап сүзләренең монда бер тиенлек тә ярдәме тимәде. Мин китап битләре арасына солы салдым, ишәк шуны ашады, - дигән.
Sez Tatar ädäbiyättän 1 tekst ukıdıgız.
- 5nçe Sıynıf öçen çirattagı äsärne uku
- Хуҗанын Бер Ярлыны Бәладән Коткаруы