Şiğırzar - Bayazit Bikbay
Bezzeñ babay
Qış babay, yäşel sanağa Par attar yıgep, Buran tuzzırıp dalala, Äy, kilä yılep. Başında oslo aq bürek, Östöndä aq tun, Auız yırıp kilä kölöp, Küñelle qart ul! Yäşel sanağa halğan ul Uyınsıq attar, Alma, tup, maymıl, kübäläk, Qaz, samolyottar... Quyandar aptırap qala, Yuldarğa sığıp: — Qayza bara huñ Qış babay, Şul hınlı sabıp?
1988 yıl
|
***
Bulmam samasa - Samasa ğına yäşä, dus, Samasa ğına eşlä, Küptän yıget sağıñ ütkän, Häzer hin ille yäştä...
Şunday käñäş bireüselär Kübäyıp kitte, ay-bay, Hatta olo aqıl birä Başı samalı ağay.
Samasa ğına yäşähäm, Samasa ğına yazham, Mineñ ösön bulır ine Tormoş samahız arzan.
Atakağa barğan haldat Samasa bulalır şul? Samasa ğına huğışhañ, Yıñeüzär tıualır şul?..
Şağir za - toyğo haldatı - Bula almay samasa, Toqandırmay başqalarzı, Dörläp üze yanmaha!
Samahız höyäm donyanı, Halqım - samahız yaqın, Qabatlanmas ğümerem dä Üze - samahız altın.
Birmägez samasa käñäş, Sama samağa kilmäy, Aralarzıñ sige bula, Yöräk samanı belmäy.
Samasa bulmamın hatta Yöräk aqtıq tipkändä... Qalır samahız küp hüzem Hatta yırzän kitkändä!..
1964
|
***
Möhäbbät töphöz tigängä, Işanmanım ber vakıt. Bik isär bulganmın ikän: Sak ülmäy kaldım batıp!
1941 |
Telefonsı qız (şayarıu)
Min telefonsı ber qızzı Bigeräk yanıp yaratam, Es seremde asır ösön, Kön hayın şıltıratam.
Ozaq-ozaq şıltıratam, Telefonı buş tügel. Ällä telefon buş tügel, Ällä üzem iş tügel?..
Nomerzarzı yıya-yıya Şıbır tir bulıp bötäm, Trubkanı quymayınsa, Yauap kötäm dä kötäm...
Telefonı, telefonı Qasan buş bulır ikän, Bezzeñ qaynar yörägebez Bergä quşılır ikän?..
Telefonı buşamaha, Sıbıqtarı özölhön, Äyzä, qızzıñ da yöräge, Minekeläy, telenhen!
1957
|
Ut (şayarıu)
Tamam yözättelär mine, Küzze lä asıp bulmay, Ällä yurıy şayartalar, Ällä ısınlap şulay: - hezzä ut sıqqan ikän, - tip, Qayğımdı büleştelär, Tanış tügeldär zä kilep, Uftanıp küreştelär... Ber nindäy ut sıqqanı yuk, Qayzan aldılar ikän? Ällä yörägem yalqınlanıp, Tışqa sağıla mikän?
1944 |
Fritstıñ kresı
Bına qulımda timer krest.. Sirkänderges uğa qarauı! Küptän tügel unı beräy frits Tağıp yörögänder haualı.
häm iräyıp kükrägen kirgänder Paradtarza uzğan sağında; Qatınına, bälki, hüz birgänder Qrest alırmın, tip tağı la...
Yañılışmanı frits, moratına yıtte: Krest aldı, buldı yırle lä, Tik ul üze... yöztübängä kitte, Qaytmas inde höyönöp ilenä.
Alıs Ukraina qırzarında Urman bulıp ultıra krestar, Oşö krestarzıñ arahında Fritsqa la usak krest bar!
Ul tın yata. Tik äse yıl örhä, Iñraşalar ağas krestar... Äyterheñ dä şökäthez Gitlerğa Läğnät uqıy ülek fritstar!
1941 |
Qatı auırığanda
Qatı auırığanda Salğılı şır höyäk qarsıq Yaqında ğına yöröy, Bala aldaşqan şikelle, Kürmägän bula yurıy...
Ällä yalınır ti mikän? Bik isem kitte bına: Yäşär ösön tıuğan keşe – Üler ösön dä tıua.
Namıslı ütelde ğümer, Eşlände eşläyhe eş, İlap donyağa kileüse Kölöp kitergä teyış.
Auırlıktar za kürelde, Bizmänem tik donyanan, Min yırze höyöp tuymanım, Şunı ğına qızğanam!
1957 |
|
Qozğon
Ber qozğon maqtanıp qaqtı qanattar, Küz asqansı tübän qaldı bolottar. Quyandar qurqışıp, qıuğa hıyındı, hayrauzan bar asıl qoştar tıyıldı; Osa ul tiñdäşen toymay hauala, Tübän qalğandarzı huqmay hanğa la...
Bına taşqa sığıp yäş ausı bastı, Kirep qolas, kereş tarttı, uq attı. Yazlıqmanı yäş ausı uq atıuza, Qozğonoñ qaplanıp töştö basıuğa. Yata ul tırpandap, tın da ala almay, Kösänhä lä qanattarın qağalmay...
O, qayza kös? Ğorurlık qayza bulgan?.. Häzer inde seben dä qurqmay unan!
1941 |
Hırğalaq
Yabalaqlap qar yaua, Tekä tauzar öyölä. Bez sığabız sanala Hırğalaqtar eyırgä. Yıl yıtkermäs yırändäy, Tau tübängä sababız; Käyılep kithä sanalar, Qolaybız za qalabız. Äy, küñelle hırğalaq, Onotola barı la; Şıuhın sana şäberäk, Tekä bulhın tau ğına.
1988 yıl |