Слахьынҵа аҿаԥхьа - 3

Иахьа хәашоуп. Бдунеиқәа срыцкны,
Бысԥыл ааԥын бырлашк акасы бхаҵаны.
СБАҨХАТӘРА МҾЫХА
Исцәеилагеит сара аҵхи амши,
Урҭ ршәыгақәа еилаӡҩахьеит сгәаҿы.
Ссахьаҭыхҩым. Аԥсабара ус самшеит…
Сбаҩхатәра арҿыхарц икьыркьыруеит сҽы.
Аха иҿыхом, ицәоуп са сбаҩхатәра,
Арахь сыбла иабо зегьы џьашьахәуп.
Исаҳә, уабаҟоу, ссахьаҭыхҩы хатәра,
Уԥсабара аҿаԥхьа исҳәо зегь мыцхәуп.
Сбаҩхатәра мҿыха мардарак аарла ихәнызгеит…
Аӡә ҿиҭуеит хыхь дықәгыланы ахәы:
– Усахьаҭыхыҩны уахьымиз баша игәнугоит,
Улашәхон усҟан. Убри ауп иџьашьахәу.
АСДУ
Зны-зынла сара сзеиԥхыӡуа,
Шәышықәса заҵәык роуп иахыҵуа,
Зыхьӡ рдыруа Нхыҵи-Аахыҵи,
Еснагь аԥсуа игәашә ззарту,
Абас изақәузеи пату,
Аԥсны иауз Асду, Асду?
Ӡиас дуӡӡан, ихышхыҵәа,
Ицагәышьоит. Аамҭа ыцәам.
Рықәра еилыркаауеит абыргцәа,
Раԥсуа паспорт ауп Асду,
Уи ауп изақәырҵо пату,
Аӡбахә зылҳәогьы санду.
Амшын цәқәырԥақәа – џьыргәалқәам…
Иааҟәымҵӡо ирысуан асаркьалқәа,
Аӷба зкыз асы ԥакьалқәа
Ирымжәаны еиқәдырхарц…
Иакын зегьы рыԥсы ахац,
Аха ишыҟаз рдыруан мрак каԥхарц.
Асду, Асду! Еиҭах Асду,
Ҳбыргцәа изқәырҵо кыр пату,
Урҭ рпаспорт – згәы аарту,
Зегьы иҳацуп, иаҳгәаԥхоит,
Асду ҭоурыхуп – уи ҳарԥхоит,
Знык иаҳзамуи – иҳазхоит.
ЛЕНИН
Сгәы зхым ҵеиџькаҿ ӡык сызтом,
Сҵәаҳә ац ԥҵәаргьы, сзынаҳәааҳәӡом.
Ленин – ажәабатәи итом,
Шьҭа сыԥсҭазаараҿ ҿыц саҳәом.
Ленин – ажәабатәи атом –
Инеины изнаҳалаз каҭранми.
Изҳәада ихьӡ, сыхдырра азхом,
Аҭоурых цәқәырԥаҿ уажәы дкаҭами.
Ленин ажәабатәи атом, –
Ус ихәмаргам, усҵәҟьа ихәмаргам.
Макьана сычмазҩым, спатом,
Ленин датәазымбартә еиԥш схагам.
Сидызцалеи, схы зжьоит рацәа,
Аԥсуа нхаҩ дсыхьчома Ленин?
Диеиԥшнысшьалон сара анцәа,
Сыҟан идунеи сдунеины.
Ленин – ажәабатәи атом –
Горки диацәажәоит, – ддоуҳами.
Еицыгәаҭеиуеит, рыгәқәа еиқәтәом,
Жәларык ззыӡырҩуа урҭ рами.
Мыч ҿыцс иарбан ҩаԥхьа исых,
Ленин дзыхьчо сара соума?
Уи ихьӡ ахашҭӡом аҭоурых…
Ихы изымыхьчартә дгаӡоума?
ЕРЦАХӘ
Сара сзыҳәан Ерцахә нцәоуп,
Ӷба ԥҽыхак саӡаргьы, исызхоит.
Амшын, усҿашьқьырла, уаԥсоуп,
Сырҽырбала, усҭынхоит.
Амшын, амшын. Умшәан, укҿас,
Сымшаҭа исгәыдҭәал ухмыҳәҳәар.
Унапы рҟьаҟьан наҟ уиҿас,
Зыбыз бҩыдоу аҵмыҳәҳәар.
Аӡәгьы изшьом сыԥсадгьыл ахә,
Ма издырша дыҟоума изыԥсоу?..
Сдунеи ду зырлашо, Ерцахә,
Ухаҭа иудырру ԥсыс иухоу?
Геи-шьхеи рыбжьара са смаӡоуп,
Аҳәыҳә иабоит сыԥсы зыԥшьу.
Хәыцрак самоуп, сгәы зегь мцоуп,
Абаҳча сыҵоуп, шәшьык зхашьшьу.
Геи-шьхеи срыбжьоуп. Сгәы ԥҵәаӡом,
Аԥсны алакҭоуп сара слакҭа.
Сыжәҩан ҳәаадоуп, уи нҵәаӡом,
Аҳәаа нҵәаӡом Аԥсны ахаҭа.
САБ
Саб иман ицәыримгоз, ииӡоз,
Ашьашьалқәа ҭакнаҳан игәаҵа.
Асовет мчра имнахт дзыхӡыӡоз,
Ишәаԥыџьаԥ. Идгьыл. Иқәаҵа.
Идунеи иԥсахаанӡа игәнигон,
Ибон инхаҩра ишаӷрагылоз.
Зегь акакәын, хәык ахь ихәнигон,
Еидарак, даиааины, иԥгылаз.
Шәаԥыџьаԥи қәаҵеи еимҭаҳәахны,
Аамҭа мыждак уаҟа иаҟәаҟәеит.
Аӡбахә сҳәашам ҳәанҳәахны,
Аха аҭоурых аамҭа уеиаҵәҟьа ҳапҟеит.
Схәыҷын усҟан. Шьыжьыказ санҿыха,
Атрактор ац-ҩеижь рыцҳа қыџьқыџьуан.
Саб иаӡозма ишәыр аҿыхха,
Иҵлақәа ыҵхны, «ирџьырқьуан».
Шьоук гылан иччон аҟырҟырҳәа,
Рыблақәа зеиԥшызгьы – абга.
Иҩныҵәҟьа иҩналаны дырҟыр ҳәа,
Дацәшәагәышьон саб хәашабга.
Асовет мчи, нас уа хьыӡқәаки,
Иаҿеиҟәаҟәан уи иеиха ашьҭыбжь.
Саб исзаргь сыки ма қәаки,
Инапқәа игәыҵхшәа даԥылеит уи ишьыжь.
АЖӘҨАН САРКЬА
Аԥсны зныҷҷало ажәҩан саркьа,
Ахаҳә агәыдҵан иузыԥҽуам.
Уи иазыҵҟьо згәы ҭырсакьа,
Ахәда ҵкааны изхәаҽуам.
Аԥсны ханым, ԥсыуа кәасқьоуп,
Абарҵа иаҿыкәыршоуп аҳарџь.
Аԥсуа дшыҟаҵәҟьоу абасоуп:
Афы асыргьы дацәшәом уи аџь.
Сара исымоу аҵеи кьаса,
Бзанҵык дхьасаны дҟамларц.
Ақды даҵан аҵеи ԥаса,
Дышкылыргозгьы уи аихац.
Аԥсны зныҷҷало ажәҩан саркьа,
Хыхь иахалашоит еҵәак.
Иазыҵҟьарц иашьҭоу уи зҽырԥагьа,
Дшыҟоу ихашҭхьеит џьара нцәак…
Аԥсны ханым, ԥсыуа кәасқьоуп,
Абарҵа иаҿыкәыршоуп аҳарџь.
Изцәымӷны иҟоу наҟ шәнаскьа-ааскьа,
Иагьа ишәымазаргь ахарџь.
Аԥсны зныҷҷало ажәҩан саркьа,
Адақәа ирҭахәмаруеит агәамч.
Акәасқьа, акәасқьа, аԥсуа кәасқьа,
Уаанхоит ишумоу уара аҳарџь.
СЫМҨАСЫМҬАЗ
Сымшқәа шоурак рыҵалт, иԥхацәоуп,
Ааԥнык аԥхыӡ ссир сзалҵуам, ихаацәоуп.
Арахь, арахь, убас еиԥш иццактәуп,
Саб ицәаӷәацә еиԥш снаганы сҵактәуп.
Аԥсҭазаара шьҭа сымаҭәақәа архоит,
Гәалашәарак макьаназ сгәы арԥхоит.
Сыуаҩра анеихыршьало аҽны,
Жәақәак сзышәҳәа, сшәымшьаӡан смыцхәны.
Ҽынлан. Мҽышан. Сара саниуаз,
Илаҳарц лҭахымызт сангьы аӡә иуаз.
Гәыӷрак лыҭо илҿалашон цәашьык,
Лгәы илнаҭон сыжәҩан иаҵалом ҳәа шәшьык.
Аԥсҭазаара шьҭа сымаҭәа архоит,
Зны исашьаз, сара сзыҳәаны дмаҭхоит.
Сдунеи ԥшӡа дуӡӡа, сымыш, нҵәара зқәым,
Сымҩасымҭаз иуасҳәаӡом иакәымк.
ЗЫԤСЫ ҬОУГЬЫ, ЗЫԤСЫ ҬАМГЬЫ
Зан дыԥсыз, заб дыԥсыз, идыруп, нас, иҽишьӡом,
Алаӷырӡ – цхаӡам, амҳаҵә аӡәгьы иуҿишьӡом.
Аҟәџьал ҭацәы иҭашәаз, ҿымҭ ихигоит игәырҩа,
Иашҭа иҭицоит инапала аԥсцәаҳажәгьы изҩа.
Зашьцәа ԥсыз, заҳәшьцәа ԥсыз –
зеиӷьыҟаӡам арԥар,
Рыԥсқәа амшын ихыхәхәала иагагәышьоит аԥра.
Рҭынхауаҩ дашьҭоуп иаиркырц цәашьык,
Аха уи еиқәылом, иахаԥоитаз шәшьык.
Зан дыҟоу, заб дыҟоу, иҟоу зхы-зыхшара,
Шәарҭ шәеиқәгәырӷьо шәеицаԥыл шьыжь шара.
Шәамблын, сшәыҳәоит, аԥсҭазаара апырпыл,
Шәымгәырҩан знык шәымбаҿ иҭадыршәыр мпылк.
Зан дыԥсыз, заб дыԥсыз, иргәырҩаша рымоуп,
Зан деибгоу, заб деибгоу ашьхацамҩа рымҩоуп.
Зан дыҟоугьы ма дыҟамгьы, идыруп, нас аӡә роуп,
Зыԥсы ҭоугьы, зыԥсы ҭамгьы ишеишьцәац
урҭ еишьцәоуп.
АШӘАҚЬ
Аҭӡамцаҿ мызла икнаҳау
Ашәақь жьакцозар, игәнаҳауп.
Аԥшәма-чмазаҩ иԥсы ихаҳауп.
Алашәарыца агәы каҳауп.
Аҭӡамцаҿ ашәақь икнаҳау
Ажьакцара иаҿуп, игәнаҳауп.
Иҭҟьом бжьыла уақәыҳәҳәаргьы,
Иагьа уургьы, иагьа уҳәаргьы.
Аԥсҭазаараҿ деиҵамхакәа,
Уал хьанҭак даҵамхакәа,
Зшәақь зызкыдԥааз, цқьа днаԥшыроуп,
Дамеижьарц ибла, дмыццакыроуп.
Акымзарак аӡәгьы изырҽеиӡом,
Амра ашәахәа изышеишеиӡом.
Дақәыҳәҳәеит ҳәа ашәақь ахала,
Ишәаны иҭҟьаӡом лыԥхала.
Мызла ашәақь икнаҳау хысроуп,
Абжьгьы ҳашьхақәа ирхысроуп.
***
Абар, сҭагылеит сара сҭәымҭа,
Иазԥшуа сылахь аӡәы ихымҭа.
Анцәа дитәызар, иара иныс,
Ишысшьо сыдгьыл заҵә аныс.
Зегьы срыхгәаҟуеит, сара сыцәам,
Уаҵәтәи амшаз сгәыӷра сымҵәом.
Адгьыл, адгьыл, о, уабуп,
Сахьудукыло – иҭабуп.

***
Иӷархеит Ӡыкәыр инхара,
Аҽнышьыбжьон сгәыӷрагьы цеит.
Уи азы исыдуп ахара,
Сгәы кыдзыршәоз амра схацеит.
Саси ԥшәымеи сыҩны реилаҩынтра,
Ашьҭақәа шԥацеи инкаба.
Сылахь ианыз анцәа иҩыра
Анызхда, иабацеи, иаба?
Игәнызгом сара сахьиашьадоу,
Сгәы иаархоуп азаҵәра амҳәыр.
Аха игәнызгоит акыр сахьиаҳәшьадоу,
Сызҵәыуо дахьсымам сыԥсыр.
Избоит сара сашҭа ишацәыӡуа,
Мшаԥи қьырсеи рлакәхаа сызлоу.
Сиеҵәахә, сеидру, изеиԥхыӡуа,
Ихьҭакызаргь, дызбом изырԥхо.
Сынхара насыԥда, сынхара...

АПОЕТЦӘА РАШЬЕИҴБЫ
Апоетцәа рашьеиҵбы ихы иҭамшәацт:
«Са сҵеиӡам».
Апоетцәа рашьеиҵбы усҵәҟьа дмарҵеиӡам.
Апоетцәа рашьеиҵбы
Уахәамакаҿ днагоуп.
Хаҭала дфырхаҵамзаргь
Хылҵшьҭрала
Днагоуп.
Апоетцәа рашьеиҵбы
Дшеиҵбу ус дажәгәышьоит.
Ипоезиа ашә-гәашә ԥшьаала
Иаиркгәышьоит.
Илабашьа иԥышьҵаргәа
Сишь, аӡә
Дцәажәоит,
Апоет-иашьеиҵбы
Дихцәажәоит,
Дихцәажәоит…
ШӘАНАМЫРЛЕИТ
Шәанамырлеит, сыҩны сахыбаан,
Исеишуеит сгәылацәа рлақәа.
Сызцаӡом иара сахыԥраан,
Гәашәк сызҭалом сымлакуа.
Харак рымам сахьырхашҭыз,
Сара сгәылацәа рлақәа.
Аԥшәмара руеит урҭ сашҭаҿ,
Сарцәаакт ақалақь ақәа.
Схылда-ӡылдо Аҟәа салам,
Аҟәа сышәгәашә анаркрым.
Аӡәы сыкәа-смаӷра дҭалан,
Амц сижьозаргь егьаурым.
Инысычҳап, усгьы сақәшәеит,
Ҽнак ихала ихшыҩ еимшәап.
Са сҩызара злаго сақәшәа,
Ҽнак сдоуҳа ҵәгәыр даҿашәап.
Ақыҭа сыннархоит сзынхозар,
Мап сцәикӡом сара Анцәа.
Қалақьи қыҭеи еснагь сдырххозар,
Макьана исзастәума аҵәҵәа?
Шәанамырлеит, сыҩны сахыбаан,
Исеишуеит сгәылацәа рлақәа.
Џьаргьы сцаӡом сыҩны сахыԥраан,
Сгьежьуеит аӡыԥсы схьыкәкәа.

***
Џьара сахьнеиз зны сасра,
Аӡә лылаԥш сыдыԥсылт сара.
Исыздыруам сзыхнарҟьо,
Исҟәаҵуам, самоуп иара сҟьо.
Сылаԥш лыдыԥсылт лара,
Анеира ахьсықәшәаз зны сасра.
Сахашәҵаргьы шәара аҵәы,
Избоит сшахәыруа лыхцәы.
АҾЫҬБЖЬЫ
Ашәхымс уахҟьашоит ҳәа, аӡә сызҿиҭын,
Исзахымгеит сшьапы, сахҟьашеит.
Уаҵәца уцәыԥҽуеит ҳәа, аӡә сызҿиҭын,
Исымпыҵҟьан аҩы иҭаз сыцәкаҭәеит.
Сахаҵәиуеит лырак сӡыӡымкуа,
Быжьқәак еимдырххоит слахьынҵа.
Ак сымамкәа, дадраа, ак сыхӡымкәа,
Сыҵла амҵан сиаӡом сыхәхәаӡа.
Ухы аҭӡамц ианҟьоит ҳәа аӡә сызҿиҭын,
Ианҟьеит уи, ашәытагь иагеит.
Схы бзиа избацәомызт, сыԥсыҽын
Аԥсҭазаара еижьага агәра згеит.
Сыхьӡ зхашҭыз иацтәи сара сҩызцәа,
Рҩызара – ԥҳәыс каџьбеиуп изеиԥшу.
Исхаԥырны инеиуеит аӡыцәа,
Убриҵәҟьагь иадыруеит уаҵәы исзыԥшу.
Исызҿиҭуеит аӡәы наҟ умҩас ҳәа,
Уара шьҭа, уара шьҭаҵәҟьа умыцхәуп.
Аҵәы сылаҵо, ицәыҵаччо рцасҳәан,
Цқьа ҭыԥны исзыԥшу сара хәуп.
АЖРА ГӘАҨА
Аҳәак зыҟәнымыз ҩ-аҳәак дрыҳәон,
Уи дџьашьо зегьы иҿаԥшуан.
Кәымжәык, кабак, хылԥарчк дрыҳәон,
Исышәҭаӡом ҳәа уи дашшуан.
Аҳәак зыҟәнымыз ҩ-аҳәак дрыҳәон,
Иҟәниҵаргьы иҟәнырҩуан.
Кәымжәык, кабак, хылԥарчк дрыҳәон,
Зегьы ҿымҭ, дџьашьо, иӡырҩуан.
Аӡәгьы иимҭаӡеит уи зҵаарак:
«Узырҽырбозеи шьҭа уанажә?»
Аха гәаныла ихыччон даара,
Изырҳәон: «Еилгам игәаҵәажә».
…Аҳәак зыҟәнымыз иҟәнылеит ҩ-аҳәак,
Дӷьычкәырха далоуп Аԥсынра.
Ибла, амса зху, жра гәаҩак,
Дышҭанажьуа збоит сара.
АԤХЫӠҚӘА РЫԤСЫ
– Уҽаанкыл, – иҳәеит саб ԥхыӡла днысхагылан, –
Иухьзеи, уқәра шцаз умбаӡои?
– Ақәа кыдҵәоит, – лҳәеит ԥхыӡла
сан днасхагылан, –
Умцан ашҭа уҭыҵны, нан, умбааӡои.
Саҳәшьцәа рхаҿсахьақәа ԥхыӡ хааха исыцуп,
Маҷк исызгәаауп… Исацәҳарц рҭахым.
Саҳәшьцәа, сыԥхыӡқәа еснагь шәарҭ шәрыԥхыӡуп,
Шәсыцәцеижьҭеи шәыбналан сдунеи ду сахым.
Исашәҳә иҟасҵаша, изуша сашәҳәа,
Аԥсҭазаара агьама бжа ижәбаз хаацәан.
Игәыкӡа ишәзысҳәарц салаган ашәа,
Абжьыҳәа исхылҵыз, оо, зегьы иреицәан.

Сани, саби, саҳәшьцәеи, сшәыҳәоит,
наҟ сышәхашҭырц,
Схы сымагәыхьуп. Сшәыцәгылоит ҿымҭ хара.
Аха машәырк санақәшәаша, Анцәа ибоит, са сашҭаҿ,
Ԥхыӡла шәсыдеизалан сшәыгәҭылашәкуеит шәара.
Саб дгылахуеит ҳацәқәа раԥхьа дааины,
Сцәаӷәарц исиркыхуеит уи ақәаҭан.
Ашәы хьанҭа илшәқәоу зегьы-зегь дыриааины,
Сан бысҭак ҳзылурц далагоит шьжьымҭан.
Саҳәшьцәа лахьыцәгьақәа, сара саҳәшьцәа,
Сгәы аҟәандара сцәашәҭеит шәара анышә.
Ижәбоит иахьа сымшқәа урҭ шьҭа ишҷаԥшьцәам,
Цқьа шәӡырҩи, исзасуеит, абар шьоук атрышә.
Ах саҳәшьцәа лахьыцәгьақәа, сара саҳәшьцәа,
Шәынасыԥқәа рыҭуан шҷышәу аргама избоит.
Сылаӷырӡқәа срылырхуеит схаҭа ацәа,
Амармалташь хаҳәқәа сара сааигәа иҽырбоит.
АШӘҬЫШ ԤШӠА
Сышнеиуаз амҩан, сгәысҽанӡамкәа,
Иԥшқарахӡа шәҭышк насԥылт.
Адацқәа ӡык рхьыкәкәон, имҩацкәа,
Рцәыкәбараҿ шьхыц рыцҳак хыԥсылт.
Ах, ишԥамуеи, ҭымыҭшәарак,
Сызҭымҵуа аҽнышьыбжьон сҭахеит.
Сара исмоурцаз гәыхшәарак,
Сышәҭыш, ҩаԥхьа ухьӡ сҿашәеит.
Адунеи самкуа, адунеи уамкуа,
Ҳзеибамдырӡо ҳарҭ зынӡа,
Схы уҭаӡамкәа, сгәы уҭаӡамкәа,
Ҳаиԥызгалазеи шьыжьӡа.
Схы збоит аԥсҭазаараҿ ссасымшәа,
Сшанугьы амҩа са сзаҵәӡа.
Сҟамларц баша ицәажәо аԥсышәан,
Сышәҭыш, умч лаша схьыгӡа...
Сышнеиуаз амҩан шәҭышк исԥылаз,
Убас аԥшӡара сгәаԥхеит.
Иеизыкәкәеит доуҳамчс исылаз,
Ҳаибадырырцгьы сҭаххеит.
Сышәҭыш сазҵааит: «Уабатәида,
Усԥызгалазеи укаҷҷо?
Аӡәгьы дзыҟами са сыда,
Узшаҭо, уԥшӡара зыхьчо?»
Аҭак снаҭомызт са сышәҭыш,
Ажәак азҳәомызт игәаӷьны.

Аныҿнамҭ исҳәеит: «Са сымыш,
Акгьы сызуаҳәаӡом иаӷьны».
Избоит, ибжьаӡуеит шьҭа адацра,
Ҽаҩра ҿыцк џьоукы ирыҟәшәоит.
Ашәҭыш, иалиааз зны ауацра,
Иауам, ахы ԥханашьоит.
ДАМКА
Дшымгәыӷӡоз данца уи дамка,
Дчит иаразнак ҭыԥкаҿ дамкуа.
Ашашкақәа идамка иаҿеиҵеит,
Асапат дуқәа ишәқәа ирҿеиҵеит.
Ахәаџауаҩ, дыҟан ахәҵа,
Гәаҩак даман, иԥынҵа баҟәӡа.
Аха иахьала аамҭа итәыми,
Изеиԥшхеит ҩнатәи тәыми.
Нбанк мҵакәа, акгьы дҭамкәа,
Дшымгәыӷӡоз данца дамка,
Ишашка аҟнытәи имаӡам иоуқәаз,
Ишьҭихит ҩызцәас урыла иоуқәаз.

Ԥсыцқьа-хыцқьа, зымаҵ ҳуша,
Адунеи шԥаҟоу зылԥха ҳауша,
Знык дамка ицаз уи даднакылоит,
Маӡа-аргама дгәыднакылоит…
Игәы иҭамкәа, ихы иҭамкәа,
Ашашка дшасуаз данца дамка,
Ашәишәиқәа еибарҟәырҟәылит,
Камбашьк иахаз аҟәҟәа ҟәарҟәарит.
Аха машәыршәа ицаз дамка,
Дчуп дышчыз иҭыԥаҿ дамкуа.
АБНА ШЫМҲА
Аԥсшәа уасҳәоит, абна шымҳа,
Аҟәа ақалақь агәҭа.
Сымҩашьо издыруеит абнагә шумоу,
Маҷк еиԥшгәышьами ҳгәаҭа.
Сыбна шымҳа, сыбна ҽарҳа.
Уахьчеит убнара, ухнаҩеит.
… Сашҭаҿ еиҭасҳаз ашымҳа,
Сшаваҽырбоз исыцәҩеит.
Сыбна шымҳа, аԥсшәа уасҳәоит,
Уаазгазеи сықалақь агәҭа?
Аҩнатә шымҳа ҵлақәак рцасҳәан,
Ҽаангьы убас ушәҭы еиҭа.
Сыбна шымҳа, ухы ухьчароуп,
Ақалақь аӡеиба цәгьоуп.
Аӡәы уирҽхәароуп, ма уирџьароуп,
Умахә ҿызыжәжәо рацәоуп.
…Адгьыл иқәыԥсоит агәаӷьқәа,
Аус руеит ацламҳәақәа.
…Ижәны дгылоуп аӡәы дкәаӷьӡа,
Иааигәа иӷәыруеит аҳәақәа.
Абна шымҳаи аҩнатә шымҳаи
Сзеилмыргозар са слашәуп.
Сқыҭаҿ баша, баша исзымҳаит,
Урҭ рыҩбагьы сгәазын ихәшәуп.
АЧА-УАРБАЖӘ
(Илафушәа-илафымшәа)

Иушәымҵакәа уаб иуапажә,
Иухамҵаӡакәан ихҭырԥа.
Уабаԥыруаз ача-уарбажә,
Ушьҭнахма аҳауа ацәқәырԥа?
Сухыччома, уара, ауарбажә?
Усыхьчар акәымзи схаҭа.
Уихьчар акәымзи уа уабажә,
Иласт иуарбажәра еиҭа.
Ҽнак иуеиԥхыӡыз ҭагалан,
Дгәаҟын, дчысдаҵәҟьан иара.
Еснагь дгәамҵуан, игәы акы алан,
Игәаӷьит иаалырҟьан ушьра.
Дымхысыр еиӷьын, ача-уарбажә,
Аҳауа уалан уббаӡа.
Иушәхырҩын уаб «иуапажә»,
Аҵеиџь уҭаҳаит уԥшшаӡа.
Зхымҭа уагаз иҵеиџь уанҭаҳа,
Даныҳәҳәа аԥшәма, ауаа еихеит.
Урызҭымгеит уаргьы уаҳа...
Аӡыхь бырлаш ԥхасҭахеит.
АМАҬАԤШЬ
Диит уи ҽнак. Маҭаԥшьк ихәда иакәшан,
Ашәшьыраҿ дшыцәаз лҿы иҭалахьан зны иан.
Ихәаԥшуеит амҩан дызбо зегь длакәшьан,
Ихы ахьизгәамҭо иҭатәӡам гәыбган.

Қәрала шьҭаҵәҟьа иара кырӡа ниҵит,
Ихәда ҟаԥшь иахьагь амаҭаԥшь ахшьуп.
Ҩызцәас имаз аӡәаӡәала зегь илҵит,
Иара ибарҭам, арахь ижәҩан шәшьуп.
Илаԥш схын, сахьцалакгьы сгәеиҭон,
Ҳанеиԥыла избар сҭахӡамызт ихаҿыз.
Амаҭ ҟаԥшь ԥсны уа ихәда ҟаԥшь иадын,
Ихаҭа ишҳам акәхап, мцацәа, иара зшьыз.
ЗҞАЗАРА ЗМЫРХЫЗ АҞАЗА
Хәыта Џьапуа игәаларшәара иазкны

Дықәмызт асценаҿ имчыдоу марҵеины,
Дыҟан, уа дыҟан дыхьӡырҳәаганы, дҵеины.
Аҟазара Амра цеицеи ихацеиуан,
Игәашьамхи, ихшыҩи, ибаҩхатәреи еицнеиуан.
Иҟазара аӡыхь цқьа анидмыржә, дымшабози,
Иара амҩадуқәа зегь сценазшәа имбози.
Ихы игәашаха шаанӡа гәырҩак данагозгьы,
Ицын иҩызцәа еснагь зыгәра игозгьы.
Ихалаӡа, ихала мҩа дук дананызгьы,
Ихәыцрақәеи илафқәеи шәҟәык ма ианызҭгьы.
Урҭ рҩыџьагь еизгәдурын, ирымамкәа кьылкгьы.
Зынӡа, исҳәеит ҳәа, сыхшыҩ мҭыкәкәазар,
Исхашҭраны сыҟам Франкьыл идгьыл кәаза.
Ԥарак сирԥсахырц сышизцоз уи зӡарыма,
Мшәан, аби аԥеи урыбжьагылар ҟалома?
Ԥхьаҟа рыхьӡқәа ҭыго сара сызцалома?
...Ихы дацәажәон ҿымҭӡо Хәыта ду, Хәыта,
Амҩан ԥшахаак иара иҿахәыҭхәыҭуан.
Иҟалап, џьоук рыдгьыл уарҳалла ихҟьазар,
Нас мбатәык ҟалазма зны дымҩахҟьазар,
Убри азы ибаҩхатәра пҟатәызма?
Ихьӡгьы мшаҭа зынӡа иҟаҟатәызма?
Иҳамҭа иҭахӡам ҟәардәк џьара иантәалоу...
Уи изыжәрымашь ҵәыцак ихьӡала ихҭәалан?
Дыҟан Хәыта зынӡа ихалаӡа, ихала,
Аха ихьӡ Аԥсны иазынижьит лыԥхала.
Иԥсы ҭоушәа ԥхыӡла сара дысзырбозеи?
Дәаб ахаҳәқәа «Рнапқәа еинырҟьом»,
абас изџьбароузеи?
Зҟазара змырхыз, измырхыз Аҟаза,
Зҟазара змырхыз Аҟаза, Аҟаза...
ЕЛЫРТӘИ АУАХӘАМАҾ
I
Абрахь саарцаз кырӡа амҩа сықәын,
Сылахь-сыџьымшь аӡатәшьа краамҭа исҵон.
Уара уҿаԥхьа ауал сызҵымҵшаз сықәын,
Исшәарц сашьҭан... Судҟьан мчык сагон.
Акы саԥсамкәа ари адгьылаҿ сирызма, ́
Амц бызкаҭаҳа сыкәшаны сакын.
Схи сыԥси еиқәиҭымкәа сыԥсрызма,
Урҭ рыбжьара саԥаҭ хьанҭак акрын.
Елыр, исаҳә, иаԥсоума шьҭа сыҽнаҭра,
Сарӷьа шьапы ҭагылоупеи адамра?
Уҭак сҭахӡам. Иҳабжьаҳҵом минауаҭрак,
Умҵәыжәҩа сыҵак сшуго збоит хара.
Сшақәшәо здыруеит уара уҿаԥхьа ахҿыхшьа,
Рацәак сыҵамшәакәа ауаа рыц.
Уара исурҵароуп исымоу сгәырҩа ахҽышьа,
Ихухроуп сыбла ихылаз зны аҭәыц.
Имҵԥаа исзымгеит, сагьашьҭаӡамызт аркьыл,
Иудыруаз, гәнаҳа сымам, зны иуцәҟьалаз соуп.
Иҟалозар, ушә сзарты, игәаӷьны ушҟа сҭажьыл,
Умаӡа ҵәахырҭахь. Сара уи саԥсоуп.
II
Мҽышан. Ӡаахрамшын. Ажәҩан кеикеиуан.
Ҽԥныҳәак соур ҳәа сацәшәон сара схы.
Ауахәама сыҩналарц схы сықәыжьны снеиуан,
Иқәацқәацон, цәгьарак ҟасҵахьазшәа сшьамхы.
Апап жакьа сылаԥш неихьысит,
Сгәы иснаҭеит уи дызбахьазшәа џьара.
Дызҿӡаз матанеиран. Иажәа ԥшьақәа сылсит,
Исылшомызт анкьеиԥш уажәы ирџьара.
Асыкәмалфҩы, сахьгылаз, сыԥс уаҟа иармаҷуан,
Шә-цәашьык рыблақәа хааӡа исҿаҷҷон.
Зыгәнаҳа зхызхуаз ҟәындҟәындуан, иаачмаачуан,
Анцәа сышицәшәозгьы, гәаныла сыччон.
Аӡбахә издыруам апап, «Аԥсны ҟаԥшь»,
Ахьӡ иаҳахьазҭгьы сдәылицон наҟ.
Сара сузӡатәуп, уара апап ԥаҵаҟаԥшь,
Уԥааимбарха уҩагылеит, са сакәхеит агәаҟ.
Ҳазшаз ҳаилиргароуп. Наҟ-ааҟ ҳмақаруам,
Сгәы аҳәоит ихыстырц Кәтол иҵоу аҳаԥшьа.
Схы санажь, аԥҳәызба, бара абла қаруа,
Иахьа сицзарц сҭахуп ауаҩ-ԥшьа.
III
Ашәа рҳәон аҭыԥҳацәа уаҳа наҭахымкәа,
Ажакьа ҟаԥшь урҭ зегь илаԥш-хаа рхын.
Сазыӡырҩуан рашәа, акгьы сгәы ахымкәа,
Маӡала Ахәҵаҟа сыбналарц сҭахын.
Ацәашьқәа лашон. Ирымамызт ԥсшьарак,
Схы џьасшьон сахьҭалаз сара ауахәама агәашә...
Ах, шьыри, абыржәы сахатәазҭгьы чарак,
Аӡәгьы сахьимбо кәакькаҿ сҽыкҿаршә.
Аха иабаҟоу, апап уаҟа са сӡааихуан...
Сшьапқәа хырҟьаҟьан, ибааӡан схахәы.
Исныруан, срыцҳамшьо, уи илаԥш хԥара саахон,
Анцәа ихьӡала иҳәон дмыццакӡакәа иҿахәы.
IV
Сгәы иҭашәон: арахь ижәбашам шьҭа схабар ҳәа,
Аха, Елыр, уалашазаап уара мчык.
Сшәаҵәҟьеит Лара бзиа дсамхабар ҳәа,
Сеиқәышлаҳәа, ма сакәындаз хәыҷык.
Анбанқәа цқьа ирзымфаӡац са сыбла,
Сгәаҿы бсахьа ҭырхӡеит бара убас бгәыкӡа.
Сцәеижьҭаӡара ҭәит исзымдыруаз насыԥла,
Сыхшыҩ сымшәо салагеит, агаӡа.
Ҿыц ихсыртларцу сара сымшқәа рдаҟьа?
Ацәашьқәа еилыџьџьо, абар ачара руеит.
Сбымҵагылоуп, сақәшәеит, сшьапқәа хырҟьаҟьа,
Амармалташь дашьма цырцыргьы ҵәырҵәыруеит.
Ауарҳал аҟынӡа снабгоит бара ԥшьаала,
Бшәоит скаҳар ҳәа... Смахәар санкуп.
Ҳҩыџьагь ҳшеиқәшәо збоит зынӡа ҟазшьала,
Бгәыраз ацаԥха сара сзы иартуп.
Бысхылаԥш, сбыҳәоит, абраҟа сыԥсы маҷхар,
Сара сзы ԥхашьарҵәҟьоуп – уаҳа акгьы.
Ашәаҟынӡа скамҳакәа сбызнагар,
Бара – бхароуп, схарахоит саргьы.
АШЬАУАРДЫН
«Уахынла ашьауардын ԥырӡом»,
Абас анырҳәо исызхаҵом.
Уахынла атыҩарҩар ԥыруеит,
Ахәымсыс блақәа «чарак» руеит.
…Ашьауардын шьыбжьонк аԥсашьон,
Ҵлакаҿ иқәтәан, уи аашьон.
Саннамҵагыла, сацәажәарц сҭаххеит,
Иԥрырц, сатәамбакәа, имеихеит.

Уи зҵаарак асҭеит игәаӷьны,
(Жәак џьа исҿыҵҟьарын иаӷьны):
–Уахынла узымԥыруеи, ухаҵкы?..
Исзеилкаауам аҵакы…
Ашьауардын абла гәырҩак рхын,
Сахьазҵаауаз, уи мыцхәын.
Аҭак снаҭеит: – Аҵх сацәшәоит,
Сымҵәыжәҩақәа аҳауафҩы рхышәшәоит.
Сҽысзынкылом знык сыԥрыр,
Иԥхасшьоит амҩан са сыԥсыр.
Амзаҿы снаӡарц сҭаххоит,
Уа снаӡаанӡа са сҭахоит…
Ашьауардын, уара згәы ԥҵәаӡаз,
Ҳаицәыбнамлар, ҳарҭ ҳаишьцәаз.
Атыҩарҩар аҟәышра са исҭахӡам,
Умҵәыжәҩақәа акгьы исзаԥсам.
САБ ИԤСЫМҬАЗ
Шәышықәса зхыҵуаз саб,
Иԥсымҭаз илабжышқәа ааит.
Урҭ иблақәа ирҭаҩахьаз џьысшьон,
Аха ирҭамҩацкәа џьара
Икыдхаланы иҟазаарын.
Аарлаҳәа иҿы еилирган,
Ус иҳәеит:
«Сан дыҟам, саб дыҟам,
Сызҭахыда сара».
Анцәа ҳрыцҳашьа,
Шәышықәса ирҭагылаз,
Зыԥсы зхыҵуаз саб –
Иани иаби иҭаххеит.
Сҵәыуар, сзымҵәыуо,
Сыччар, сзымыччо,
Аибашьра ацамҭаз,
Кәтол ахәда аҵкаамҭаз,
Асы ҩамгылах анышьҭаз,
Схалазаҵәык схала
Аԥсы сихахеит.
***
Иахьак исырхәларц сҭахын исымамкәа кьыск,
Аха ашьыжь аҳәыҳә амҵәыжәҩа
ҵламахәк иахькьыст.
Уи балыбаҭо, икамҳакәа, аҳауаҿ иаанхеит,
Сахьгылаз сгәы ҭӡыӡеит, сахьгылаз сшанхеит.
Абри адунеиаҿ – сгәы иалоуп – уаргьы уахьсасу,
Сара сзы уҳаирплануп, уара сыԥшӡа, са с-СУ.
Иухьзар умҵәыжәҩа, ма иԥҵәазар иара,
Узбода, узгәырҩода?.. Усыцәцеит наҟ хара.
Иахьа исырхәларц сҭахын исымамкәа кьыск,
Аха аҳәыҳә амҵәыжәҩа ҵламахәк иахькьыст.
Сҳәыҳә балыбаҭа сдунеи балыбаҭа иатәуп,
Мҵәыжәҩақәак соур сеилагарцу?
Макьана схы стәуп.
СМАШЬХӘЫЛҴ
Сыԥсҭазаара саназхәыц,
Ианеилсырга уи хәыц-хәыц,
Ипаӡа ианызба са срахәыц,
Исҭаххеит сацҳаҵәҟьарц смашьхәылҵ.
Аха сзамыцҳаӡеит смашьхәылҵ,
Алаф сылырхуеит сыхҭылҵ.
Абысҟак шықәсыла ианысхыҵ,
Ишәаны имцароуп са сгәы ҭыҵ.
Насыԥк сзыԥшызарами нхыҵ,
Насыԥдакгьы ара – аахыҵ,
Схәымпал анҵаны ахыц,
Лаҳәеиқәаҵәак сшьыхуан ԥхыӡ.

Сыԥсҭазаара саназхәыц,
Сацҳар акәымзи смашьхәылҵ.
СХАҴАРԤЫС
Еилыргам, нас, сусқәа-сҳәысқәа,
Еилыргаҵәҟьам суахҭагьы.
Аха макьаназ исымами ламысқәак,
Урҭ згом макәанк иҭаҵаны.
Сыламысқәа ироургь кьысқәак,
Хкаара-шьҭырара руӡом.
Сара исхылҵыз схаҵарԥысгьы,
Урҭ зегь ныҟәимгар иуӡом.
***
Иҵәыуарц зҭаху, аҵәыуашьа идырроуп,
Игәырӷьар зҭаху, агәырӷьашьа идырроуп.
Аԥсҭазаара аҭӡамц шәпа изагәылсша дагәылсроуп,
Аҭоурых аҽырџьбара ишәыроуп, иагьылсроуп.
Адунеи хьымӡӷыда изаԥырҵыз, уи дхаҵоуп,
Еснагь Анцәа иҿаԥхьа еидара дук даҵоуп.
Аҵәыуара зны-зынла агәырӷьара иаҩсуеит,
Урҭ рааирбышьа ззымдырыз баша дымҩасуеит.
***
Абар сҭагылеит сара сҭәымҭа,
Иацәшәом сылахь аӡәы ихымҭа.
Анцәа ситәуп, нас, Иара иныс,
Ишысшьо сыдгьыл заҵә аныс.
Зегьы срыхгәаҟуеит, сара сыцәам,
Уаҵәтәи амшаз сгәыӷра сымҵәам.
Усануп сыдгьыл, уагьсабуп,
Сахьудукыло – иҭабуп.
УГӘЫ ԤЫЗЖӘОМ
Скаԥа-чаԥо, скаԥа-чаԥо,
Адәы сықәым сгәырӷьаҵәа.
Исыргыло иарбан кәаԥу,
Уара уоуп издыруа, Анцәа.
Скаԥа-чаԥо, скаԥа-чаԥо,
Харак сышзымцо шьҭа еилкаауп.
Цқьа еинааларц скәымжәи скабеи,
Ҳәынҵәра ҷабла сыхәда ҵкаауп.
Ҭагалан мшума, ма ӡын мшума,
Исзыԥшлак, счычиаӡам, сгәы ҭәуп.
Смышьҭацәгьоума ма сымшума,
Уаҵәтәи амшныҳәа иатәуп.
Еихсыӷьит сашҭаҿ аҵар рашәа,
Цгәык акьира урҭ ацәшәоу?..
Избоит уахынла агәыр каршәзаргь,
Сылхоит шьацрак қашәқашәо…
Скаԥа-чаԥо, скаԥа-чаԥо,
Сықәԥақәсуа сықәым адунеи.
Исзеилыргом цәашьу, кәаҷабу,
Сашәақәла иуку, аха унеи.
Сухашҭыргьы, сара сашәақәла,
Иудыруаз, ҽԥныҳәак ҟасҵаӡом.
Унықәыԥш сгәы, сыԥсы мыршәакәа,
Угәы ԥызжәаша ак сҳәаӡом.
АМОБИЛ
Амобил, уара Амобил,
Шьыжьык усцәынхеит сыҩны,
Иузызҩит арзаҳал: «Усԥыл,
Сумшьаӡозаргьы суаҩны».
Амобил, уара Амобил,
Анцәа иџьшьоуп, сџьыба уҭам.
Дыҳәҳәоит аӡә сганаҿ: «Адебил,
Укрышка уцәыӡуеит иахьахәҭам»,
Амобилқәа раҳцәа сџьынџь иаҭоуп,
Ҳаршышт, амаҵ ҳурц ҳахәҭоуп.
Аарҩарак иқәнакт ҳажәақәа, ҵаны,
Ҳкарцоит ҳмобилқәа ҳаԥхаҵаны.
Амобил, уара амобил,
Иқәуҵаруеи саԥхьа ажәар.
Ԥсышәала ишԥаҟало «адебил»?
Слаӷра сазҵаап, – абла хьжәар.
***
Сынкажь срыпҟароуп сара сбеҭқьны,
Аԥсны дыҟамзар поеткгьы,
Зыхьӡ уҳәаша ладеи-ҩадеи,
Зыгәжәажәа ацым адунеи.
Бермудтәи сҭахазшәа х-кәакьҭак,
Аҟәа салоуп сакуа ахьҭа.
Аӡәгьы сиҽхьнылом са сканҵло,
Сзықәлаша здыруеит иарбан ҵлоу.
Адәы сықәӡам са сҳәарԥсаруа,
Мҩаԥшӡак сзылыргоит абар уа.
Дадхеит сымшқәа амца ркуп,
Сдоуҳа адунеиаҿ са сҵакуп.
Сынкажь срыпҟароуп сара сбеҭқьны,
Аԥсны сыҟамзар споетны.
АҼЫРБАРА
Исызшазшәа ажәҩан ду лыԥхала,
Наӡаӡа истәызшәа сгәы иабон.
Мреи Мзеи сыхәаԥушан лаԥш хаала,
Сӡыхь сеиҽырбон, сгәы шабон.
Сызтәыз сеидру, исыцын хиррак,
Ҩнаҭас сахьнеилакгьы сгәы ҭәын.
Сқәыԥшра иаҵаӡан ԥхеиԥхеирак,
Сҩызцәа сашҭа гәыҭбаа ртәын.
Анцәа сибоит, цасҳәа ихәыцны,
Аӡәы изыҳәа цәгьа ҟасҵом.
Сықәым адәы иԥҵәоу рахәыцны,
Сышьҭрақәланы ҵарак сҵом.
Анцәа симшазаргьы лыԥхала,
Дсыргәыбзыӷырц сгәы иҭаӡам.
Адәы схала сықәын, сықәыз схала,
Аха сиак сшану, уи маӡам.
Исызшоушәа ажәҩан ду лыԥхала,
Наӡаӡа истәушәа сгәы иабоит.
Мреи Мзеи сыхәаԥшуеит лаԥш хаала,
Сӡыхь сеиҽырбоит, сгәы шабоит.
ЗАКӘЫТӘ МЧУЗЕИ
Бцон мҩак баныланы,
Ԥсҭазаарак ырлашо.
Ажәак сзымҳәеит сыбԥыланы,
Саанхеит ус, суалыуашо.
Бцон мҩак баныланы,
Бгәырӷьа шәаԥшь ссирк бҿыкәырша.
Сзацәымцеит былаԥш сыбналаны,
Бара былаԥш – сҽыкәаша.
Бцон мҩак баныланы,
Бара – ибырфын бырлашхаз.
Ишәҭит ҿыц сыҵла еиныланы,
Закәытә мчузеи сзыршанхаз!..

ЕҲ, САШӘАҚӘА, ШӘАРҬ САШӘАҚӘА

ДЕПУТАТ ҾЫЦК ИАШӘА
Дгьыл харакаҿ сыҟан, сыҟан,
Аԥсны ашьарҩаш анкаҭәоз.
Уаҟа исыцын, уаҟа исыцын,
Ирыцызжәуан сџьынџь хәыҷ зфоз.
Иршьон сыжәлар зегь ҭоурыхдан,
Срыгәҭылакны ашьшьыҳәа стәан.
Сҿымҭрагь ыҟамызт ихыдан,
Уаҵәтәи сԥеиԥшаз ус иахәҭан.
Уа сзыдтәалаз урҭ ақырҭқәа,
Рашәа слымҳақәа ҵнахуан.
Аԥсны ҳаидтәалахьан акырынтә,
Ргәы нсырхомызт... Рхаԥыц рхуан....
Схы рыҵасҵеит. Уаҳа ԥсыхәак
Сыманы сара сҟамлеит.
Саԥсуара аҿаԥхьа исыхәо,
Аҭак сзымҳәартә сҿаҳахеит.
Шьҭа ианеихсыӷь, сара Аԥсныҟа,
Схынҳәит ҟәандарак схьыҳәҳәы.
Сдепутатны ара саныҟам,
Убасҟан акәҵәҟьоуп сангәыҳәы.
Ианышәгәамԥха сдепутатра,
Схы ахьынахо сыҩны сцоит.
Усс искуама са смырҭаҭра,
Сҭоурых сашьҭам... Сыԥсы зӡоит:
Мчык ансоу, урҭ сҩызцәа срыԥхьоит,
Уаҟа исыдтәалаз Москва.
Исгәыдырҵаргьы кьати рыԥхьи,
Срымҵакәашоит сара аффа.
Исаҳалоит, нас, сыжәлар ргәала,
Исаҳалоит ихьаақәак ҳхада.
Наҟ исхаршҭны зегьы ҳгәала,
Аԥсны ҭасфароуп схаҭа.
АМШЫНҬАХКААҨ ИАШӘА
Угаӡа сасра думышьҭын,
Иҟалеит ҳәа хкаарышьҭан.
Зегьы-зегь снышәчҳа, шәмашшын,
Иҭахыскаауеит ҳәа сара амшын.
Уи зыӡбыз, изӡом, са соуп,
Ҽыҭк ацәызгароуп, саԥсоуп.
Инеины исзашшуа, ных, дхәаԥсоуп.
Амшын ҭахыскаауеит схазы,
Сеибашьит азы Аԥсназы.
Сымшын Еиқәа, сбарақьаҭ,
Ухықәан иасуеит шьоук абкьаҭ,
Аԥара дсыршәоит аԥсшьаҩцәа,
Убас сишеитаз сара Анцәа.
Сышәшьыргьы исзеицҵаӡом хԥеи-хԥеи,
Уа, кьыни-кьыни пеҩ.
Аԥсны иацрыҵуеи шаҟа цха,
Ирфоит, ирҿыҵыкәкәо, игәыцхәха.
Ашышкамсқәа ҳаркит, еизеит,
Аҟәа ҭазфо ҳәа ҳаисеит.
Кәыркәа шоураз лак аапкыр,
Ишәарҭагәышьоуп уи акыр.
Амшын – лаапкым, аха сшәоит,
Ицәгьоуп агәыжәла, уеимнажәжәоит,
Аха иаргәыбзыӷуеит усгьы смал,
Иланашьҭуам сыӷба аԥарсал.
Зхы изахәо зегь шәеиха,
Амшын ҭахышәкаа, ишьҭышәх, шәеиха!

АТРОФЕИ ӶЬЫЧҨЫ ИАШӘА
Даара иџьалшьеит иԥҳәыс Нина,
Ишьҭыхны Лабрантә апианино,
Аибашьраха Гәырчхь ианнеига,
Ихьыдырҩны ижәҩа азганк.
Ҳҵеицәа ҳџьынџьаз иҭахоназ,
Аха сара атрофеимал згоназ,
Ихааӡа џьанаҭ ԥхыӡк салан,
Џьоукы исызхырҵоз уи сыкәмалын.
Улыхәырҭаӡам сыԥҳәыс Нина,
Илгеит Аҟәаҟа ҳпианино,
Ҳмоҭа хәыҷы арҳәашьа иҵоитаз.
Исырҟасоит сажәа сара стәала,
Иҭахаз ҳҵеицәа рзы ихҭәалан,
Саҵаҽырбо саҵәца зжәыроуп,
Сышхгыла-ҿгыло ус сажәыроуп…
Ак зӷьычроуп, ааилашәшәаанӡа,
Схапыц ыҵшәан икашәаанӡа.
Х- ҞӘАРДӘК ИРЫҚӘТӘОУ ИАШӘА
Шәҿыха, аҩызцәа, ацәа шәалоуп,
Шәара шәоума шьҭа исыхьӡо?!
Х-ҟәардәк сахьрықәтәоу сзыманшәалоуп,
Урҭ ирдыруеит сымҩа ахьцо.
Гәаныла ҳаибадыруеит ссиршәа,
Аӡәгьы дыҟам исзаӷьуа.
Иқьышә сықәҵан дарбан сзыршәуа,
Дарбан сырџьара згәаӷьуа?!
Х-ҟәардәк срықәтәоуп. Уи са сашәоуп,
Шьхатәылан сацаҟоуп акаԥкаԥ.
Сҟәардәқәа ҿыжыр, рыбжьы саҩшәом,
Сгәы рҭынчны сныҟәоит скаԥачаԥ.
Сыҟаӡам сцәанырра хыжжуа,
Адәы сықәӡам сыхәцәырххо.
Анцәа иумҳәан сҟәардәқәа еицыржуа,
Анцәа иумҳәан урҭ сҭадырхо.
Агәы ҭәуп, нас, Аҟәа ашәала,
Даҳхыччозаргьы Кәыжәлар.
Зегь таташьуп, дадраа, ажәала,
Егьамам амҩан ҳахәда хжәар.
Акгьы сашьҭаӡам хаҭала,
Хара инаҩхьеит сара сыхьӡ.
Сызҟәардәк иахьӡырҵеит Цәаҭала,
Егьи иахьӡырҵеит Цәаҭыҵ.
Уахи-ҽни сымтәа-смыцәа,
Схандеиуеит, салхушәа аџыр.
Сышԥаҟалашеи, ах, мцахәыцәа,
Сыхҟәардәк ҽнак зны еицҟәыҿыр?!

АҚЬАЗОУЦӘА РАШӘА
Адәы ҳақәуп ҳарҭ ҳқьазоууа,
Ҳалаԥш ҳашҭаҵәҟьа ацәшәоит.
Убри азами ҳаштәоу зегь зҳауа,
Акакан аҿеҩҳәа еиҟәҳаршәоит.
Аҟәа ҳшалоугьы ҳқьазоууа,
Иаҿашәоит шьоукы ҳшьацҳәа.
Ҳа ҳауп издыруа иҳауа шҳауа,
Аӡәгьы игәаӷьны изҳәом ҳацҳәа.
...Урыстәылан, кәакьҭакаҿ ҳабӷьаҭуан,
Даҳхылаԥшуан еиҳаб дук.
Игәаҵан хьымацәазк хьархьаруан,
Аԥсны изақәын уи патук...
...Ижәлар рзыҳәан аӡә дфырхаҵан,
Икаҭәон ишьацқьа – исамарҭал.
Егьи дҵәахын ҩыҵак амҵан,
Збақь уамыхәо ахәарҭа ҭал.
Ҽаӡәы нбанқәак еидыҟәшәала,
Шьхарԥыкаҿ иаԥсуара ихьчон.
Ихҭырԥа аҿацә ҟаҟо, дманшәалан,
Са соуп иаԥсыуоу ҳәа дыҳәҳәон.

Аԥсны зика хуҵәо арбаӷьӡам,
Аҵыхәа ыҵухыргь ҳауӡом.
Ақьазоуцәа ҳармеи ҳарӷьеи,
Аус еицыруеит, иааԥсаӡом.
Ҳиааира ҩажәа анахыҵуа,
Орденк ҳмоур, – уи ҳауӡом.
Ҳахьӡырҳәаган Нхыҵи-Аахыҵи,
Ҳаӡбахә рымҳәар ҟалаӡом.
Ақьазоуцәа ҳнапы ианԥшыло,
Ҳаԥсадгьыл хдыруеит изакәу.