Аҳ иԥҳа - 2

Сара саԥхьа
Амра ҿыхан,
Ишамшамуа
Икаԥхоит.
Ҳла ду ааин
Сааигәа игылоуп,
Ахы ырнаан
Исҿаԥшуеит.
Дук мырҵыкәа
Шьыжьхьа сфароуп,
Сеиҵырҟәаҟәа
Иазыԥшуеит.

Аҳәынҵәраԥшь
Аҳәынҵәраԥшь-ҵыс, аҳәынҵәраԥшь,
Угәышҵа иашәыма аҵәаԥшь?
Ишунаалаз цқьа иубоу,
Иуаҳазар ма ирҳәоу?
Са усцәымшәалан субар.
Шаҟа сгәырӷьозеи узбар!
Умҩахыҵындаз са сахь.
Угәышҵа сеиархеи арахь.
Ихьҭоуп аӡын адәахьы.
Аԥша асуеит ахәахьы.
Арха аҵаа ихнаҟьеит.
Сынтәа аӡынра цәгьахеит.
Ааԥын ааиаанӡа уаанҿас.
Уҟаз суадаҿы сасҵас.
Аа, сԥенџьыр аасыртит.
Ех, сузеилымкааит, уԥрит.

Аӡыӷӷараҿы сыӡсоит
Гәаҵаӷара иахьысзааиуа
Аӡыӷӷараҿы сыӡсоит.
Иахьазыҳәа цқьа сазҟазам,
Аха хымԥада исҵоит.
Сҩадахьы аӡмыжь ду амоуп,
Уа адуцәа аҳра руеит.
Иҵаулоуп, иҭбааҭыцәуп,
Хара инхоугьы иазаауеит.
Аӡыӷӷараҿ аԥсыӡ цәырҵуеит,
Амра рҽарҭоит, иццакӡом.
Исыздыруам са схәыҷныршьо
Сааигәа иааиуеит, исыцәшәаӡом.
Ах, ишԥасҭаху сыфраҭха,
Ас, адуцәа реиԥш сыӡсо,
Аӡмыжь-ҵамҵам хыла сасны,
Нас сааҭагьежьыр еимгәҳәо!
Аӡыӷӷараҿ, гәаҵаӷара
Иахьысзааиуа са сыӡсоит.
Иахьазыҳәа цқьа сазҟазам,
Аха хымԥада исҵоит.

Алыхәҭа
Сара ашкол ахь сымцаӡац,
Аҩышьа, аԥхьашьа сымҵац.
Санду слыцхраауеит аҩны.
Акы лзаазгоит, ҽак ганы.
Зны алыхәҭа лзаагатәхеит,
Иарбан руоу еилкаатәхеит.
Аӷа акәу ма агәӡа,
Руа сзеилыргом зынӡа.
Сгылан – срыхәаԥшуеит – еиԥшуп.
Еиҟароуп урҭ, игьежьуп.
Нанду илҭаху агәӡоуп.
Сара сзыҳәа уи маӡоуп.
Агәӡа, аӷа – изакәи?
Санду излыхьӡузеи Ӡыркәи?
Даҽа зҵаарак схы иааҭалҭ,
Ус, нанду арахь дааҩналт.
– Нан, агәӡала – игәӡахоит,
Аӷа – аџьаџьа аҿнаҳәоит.
Лыхәҭак кнылхын, схы лшьышьит,
Сара илгоз сназыԥшит.

Сдухар слыцхраауеит санду
Хәыԥшӡакаҿ ҳарҭ ҳанхоит.
Наҟ, акалҭахь, амшын аабоит.
Иҭбааҭыцәуп ҳамӡырха.
Ҳарахә гәарлоит хәылбыҽха.
Илашьцаанӡа урҭ хьатәуп.
Аҳәарақәа ршьапы ктәуп,
Мамзар, ажәқәа удырхьаӡом,
Нанду хьаасгьы дыркӡом.
Убри азыҳәа есымша,
Дааиуеит, длыцхраауеит сашьа.
Сара сгылоуп сизыԥшуа,
Ииашоуп, сыҟам саашьауа,
Аха смаҷуп, са схәыҷуп,
Сашьа сеиҵкыс деиҳабуп.
Сымчқәа рықәхаӡом аҳәар.
Иҵегь сдухар, исызҳар,
Усҟан слыцхраалап санду,
Сирҽхәалап хазы сабду,
Аха уаанӡа ак ҟасҵап,
Ма агәашә хәыҷ аасыртлап.

Асду
Дыжәбахьоума са сабду?
Уи дахаанӡам Асду,
Аха идыруеит ианауз,
Саси ԥшәымеи шҭанасыз.
Уи иауан, иауан, иауан,
Ус, иналаршә, иаахкәауан,
Аха иналагон еиҭа.
Нас шәазхәыци Арҩҭа
Шаҟа шьҭалаз, ҩнык умбо,
Мҩак узгәамҭо уахь узго,
Ҩымз илеиуазҭгьы асы.
Ааԥын ааизаргьы лассы.
Убри азыноуп са сабду
Изиҳәо «иамундаз Асду».

Амшәи арасеи
Иҟалеит абнараса,
Игәылышәшәан ианкаԥса,
Иааҟрымҿрымын мышә қамсеит,
Арасацқәа еизнаҳәҳәеит.
Иахагылоуп изазо,
Ҭынч, лаԥшыла иԥхьаӡо.
Цырак афеит, нас ҩба,
Убарҭ рнаҩсангьы жәаба.
Ус, шә-цырак, ашьҭахь ҩышә.
Иарҳампалуеит мышә аԥышә.
Ашьыжь иаст, шьыбжь аахьеит.
Расацырак ацәынхеит.
Уаҳа амгәа изҭаӡом.
Иахьыз ҽеила иазхаҵом.
Расацырак имбатәхеит.
Расацырак иџьашьатәхеит.
Ианамыхәа иаабыбит,
Еилашит, аӡба иакит.
Расацырак ихышәшәааӡа,
Алаԥш иҵамшәарц зынӡа,
Инацәхасын иаақамсеит,
Нас уа кәаракахь иеихеит.
Иҭабылгьоит мышә аӡмыжь,
Расацырак наҟ иааныжь.
Аинтернат
Ааи, исныԥшуеит, ааи, сазԥагьоуп,
Сахьҭоу Аҟәа аинтернат.
Илакьылакьуа амҩа ҩагоуп,
Шьыри, иҩхалахыр ҳа ҳбат!
Шьҭа мчыбжьыкуп, маҷ цахьоума,
Сыҩнеиԥш сыҟоужьҭеи абра.
Сашьа Гыд хәыҷ дцәажәахьоума,
Дазыԥшызар уи сбара?
Ҽа мчыбжьык еиҭах саанхароуп,
Сҵатәқәа ибзиаӡан исҵап.
Егьи асабшаз сангьы даароуп,
Еес! Ҳаҩныҟа нас сылгап.
Уа, нанду, даду аасԥылап,
Жәахаа, жәассир егьарҳәап,
Гыдгьы игараҿы даакьаслап,
Сабгьы ус абат ааицап.
Ааи, исныԥшуеит, ааи, сазԥагьоуп,
Сахьҭоу Аҟәа аинтернат.
Илакьылакьуа амҩа ҩагоуп,
Шьыри, иҩхалахыр ҳа ҳбат!

Аҵарақәа реицәажәара
– Ҷит, ҷыррит!
Ҷит, ҷыррит!
Сзықәтәаз амахәҭа
Ҿыӷьрит.
Азнык кыргьы сбырбырит,
Аха скамҳакәа сыԥрит.
Ҷит!
Ҷыррит!
– Ҿықә, ҿықә, ҿықә!
Ҵәит, ҵәыррит!
Акгьы умыхьит,
Нас уԥрит,
Амахә иалымшазт итрит,
Ашәыб иақәчыз нахьыҩрит.
Ҵәит,
Ҵәыррит!
– Митә ҟалазшәа,
Шәырри-шәит,
Шәажәа нымҵәаӡеит,
Шәбаашәит!
Шәырри-шәит,
Шәырри-шәит,
Ҳаԥхьарылап,
Еилашәшәит.
Аицлабра
Зны ҽадарԥа, зны чараз,
Иҳаԥигоит ҳарҭ Махаз.
Аҵәыргылаҿы мамоу, –
Дыԥхьагылоуп уа Мазлоу.
Уқәсны аԥараҿ – сара.
Уаҟа исыҵахоит дара.
Аҩраҿ дгәаҳҭахьеит акыр,
Дыҟам ицназго Кадыр.
Ҳашҭаҿ сықәлацәа еизоит,
Зныхгьы аиқәԥараҿ ҳаисоит.
Зегь ҳаҽԥаҳшәахьеит абас,
Уабафраҭу уара, Мас?

Амш хазыноуп
Абӷьы иаҵәара шәыршәыруеит,
Аԥарԥалыкь хәыҷ ԥырԥыруеит,
Амра ахаччоит ахаҿы,
Аҵла ицәыҵалоит ашәшьы.
Ицқьоуп ажәҩан иккаӡа.
Абат ахьгылоу ибақьаӡа,
Агәы каршәны ижаҳәоит,
Сашьа аныҟәашьа идырҵоит.
Аччабжь ҭыҩуеит ҳамӡырха,
Сара снеиуеит сеилыхха.
«Хәба» сылҭеит арҵаҩы,
Дызбом иразым уаҩы.
Зегь ԥшӡароуп, игәыкуп,
Шәҭыкакаҷла адәқәа ҭәуп.
Арашәыга, уааҷырҷыр,
Амш хазыноуп, иацҵа акыр!

И АЖӘ ЕИ НРА АЛОУ А Ц УФАРАҚӘА
***
Аҽарбабоит,
Аҽарчуеит.
Аҽхыршәаа
Агәы еибакуеит.
Аԥынҵа еиҵнахуеит,
Еиҵырхәхәо.
Уаҩы изеилыргом
Иаҳәо.
Ижәбахьо акакәушь?
Иахьӡуп иара
(Иарбан?) ...
(Агәагәышь)
***
Алымҳа дууп,
Ахәыжә аҟьоит.
Ҷытбжьыказ
Ишәаҟьоит,
Аха шәхацәоуп –
Ишәыбжьа.
Хәарҭаԥшьк амаӡам
(Иарбан?) ...
(Ажьа)
***
Иҟарҟарит
Акәтқәа,
Ахшьыра иҭалеит
Дамшәгьы шуа.
Атрышә дасит
Ахәыҷы.
Акгьы азымгеит
(Иарбан?)...
(Абгахәыҷы)
***
Зегь анҿыхо,
Ашәа анырҳәо,
Амш аныҟоу
Аҿы хты,
Иԥхьарылоит
Аҵла гәаҩаҿ.
Хәлаанӡа ицәоуп
Уаҟа (иарбан?)...
(Аты)
***
Абааш иаҩызоу
Ахан аргылоит,
Аҩны агәашьа
Иаҿакны,
Нас ицоит,
Аԥхарра нмаҷхо,
Дгьыл харак ахь
Иԥырны.
Уи аҵыхәа
Быжькаҵәоуп.
Зыӡбахә сымоу
(Иарбан?) ... ауп.
(Ажәҵыс)
***
– Иагьардәынам,
Иагьхьажьым,
Ишшаӷьычуп
Узҳәарым.
Ашьхьарҵысахь
Иузырхом,
Иҟармаҵысны
Изшәаҳәом.
Аԥыц ԥагәоуп,
Иҵырӡам,
Ишаҟәӡа иҟоуп.,
Ицәгьаӡам.
Уааи, игәаҭа.
Уааи, иба.
– Иаабац ами
(Иарбан) …
(Акәыҿба)
***
Аӡбаарра иазгагоуп,
Ҵлак иқәтәан иубом,
Уҟааргьы, уҳәҳәаргьы
Убжьы аҳаӡом.
Уҭахызар угылан
Уас нас абыкь,
Ишдагәац идагәан
Иаанхоит
(Иарбан?) ...
(Ацыблыкь)
***
Аԥацхь иқәланы ицоит,
Атәыҩақәа қәацқәацоит.
Азқәа иқәгылоуп аҩны,
Иагоит аарла, иҳәазаны.
Уи иахьада изымбац,
Дгылан дахәаԥшуеит Кәадац.
Иара инықәшьуа ашша,
Ашьҭа ннажьуеит
(Иарбан?) ...
(Акамыршша)
***
Алымҳа џадроуп,
Алахь еиқәуп.
Еидара аагагас
Имоуп Иақәыԥ.
Уи уажәы иқәуп
Нахьхьи ахәада.
Ицода, иаазцода
Уантә
(Иарбан?) …
(Аҽада)
***
Аҵла сықәуп,
Ажь ҭаауа,
Раха змада
Ицо, иаауа.
Аха усгьы
Уара уааит.
Исоуҳәо арбан?
(Нар улбааит)
***
Аџьма дрыцуп ахьча.
Ихоуп ахылԥа – кәахьча.
Ирахә даара бзиа иҳәит.
Хҭыгәлак иеиҳәеит
(Иарбан?) …
(Убзаҳәит)
***
Алақәа разӡа,
Имашьцоуп зынӡа.
Аназ иҟаауеит.
Амла шьҭа иакуеит.
Иҳәысым, иҭсысым,
Икшаӡом, ибжьысым.
Сҩыза Шабаҭ
Имоуп
(Иарбан?) …
(Абат)
***
Арахә ҳаман ашьха ҳцоит.
Уаҵәазыҳәа ҳаҽҳархиоит.
Хәыҷи-дуи ҩажәаҟа
Иаҳзануп
(Иарбан?) …
(Ашьамаҟа)
***
Асахьа ҭысхуеит сара аҽы.
Даара иҟәышуп ахаҿы.
Аҽыз, аҽыхәа, аҽеиқәа,
Хәышлаԥсакгьы рыцуп уа.
Аҭыԥ амам уаҳа ақьаад.
Зегь ааицуҵар
(Иарбан?) …
(Ауахьад)
***
Ҳарҭ иҳамоуп аџьмаҭра,
Ҩ-џьмакы ҭакуп убра.
Са сахааным, аха ԥаса,
Иаҳзанызаарын
(Иарбан ?) …
(Аԥсаса)
АЖӘАЛА А КЬА НҶ
У ҚӘ ЗЫ РШӘ О
АЖӘ ЕИНРА АЛА ҚӘА

Абнаршәыраҿ
Абнаршәыраҿ
Абгаду
Ац хырџьаџьа
Ибеит сабду.
Уахь ҳамцакәа
Џьит ҟаҳҵап,
Аха раԥхьа
Ҳаԥхьаӡап.
Ҩына, ҩаԥа,
Амба кьац,
Ула хыуҩаӡом,
Уеиҭаҵ.

Маци Жьаци
Маци Жьаци,
Жьаци Маци!
Мац уабаҟоу?
Жьац уабаӡи?
Дарбан иҟоу,
Иҟам дарбан?
Аҟырҟырҳәа
Узырччо арбан!
Нас ибзиоуп,
Мац ухәмар,
Жьацгьы уакәыз
Аҭаххар.

Ахаҵа-ихаҵа
Ахаҵа-ихаҵа –
Афырхаҵа,
Ибнатоурахаз ақәаҵа
Ашәыргәында дыҵахеит,
Аҳаша-ҵәаша дрымҵахеит.
Бжьыда дҵәыуо
Митә ҟаиҵоит,
Уфырхаҵазар –
Дааугоит.

Анҷа-Кәынҷа
Анҷа-Кәынҷа
Амҷа дасуеит.
Амҷа хсаха
Изырҷом.
Анҷа-Кәынҷа
Амҷа хсаха
Ибӷа иқәиҵар,
Изгом.
Бата, Пата,
Ма Кәынҵал,
Анҷа-Кәынҷа
Изыжәга асал.

Анкьаԥышҭа
Анкьа-анкьа,
Анкьаԥышҭа,
Цәума,
Жәума
Анкьа изтәыз,
Зегь акакәын
Ҳара ҳзыҳәа,
Мпылкеиԥш ҳасырц
Иҳарчыз, –
Инҳампыҵшәан,
Аҽкамыжькәа,
Ихало-ихало
Жәҩангә ихалт.
Уантә инналшәа,
Иналшәа-ҩалшәо,
Амшынгә иахьналаҳаз
Иххалт.
Ахаҵа-ихаҵа
Уара уакәзар,
Зыла хызҩарц,
Иашьҭам уоуп,
Ус анакәха,
Ухы уақәиҭуп,
Иаша аӡыгәҭахь
Умҩа гоуп.
Ӡызлан-ӡаҳкәажә
Ӡызлан-ӡаҳкәажә,
Ӡаҳкәажә-ӡызлан,
Сааит абранӡа
Лышьҭа схылан.
Уи ба боума,
Ма ба боума?
Хаала, ԥшьаала
Бҳалҵны бцоума?
Сишь!
Дзышьҭада Хәажәарԥыс? –
Уашхәа…
Уашхәа мақьаԥсыс!

АЛА КӘҚӘА

Ашьышь ԥагьа иазку алакә
Аҳәан иаҵан хә-шьарак,
Инеибеиԥшны ишкәакәаӡа.
Мшызҳара ирызҳауан,
Рқьышә хәыҷқәа ԥаҟьаӡа.
Зных ихәмаруан,
Зных еимдон
Баша,
Цәыӡда-ԥшаада.
Рыфа бзиан,
Рҭыԥгьы ԥхан,
Иҟамызт ҳәаҭрада.
Ран ашәшьыраҿ ирхаиа,
Хшыла ахшара ааӡон.
Гәата-бӷата,
Ҭынч ирцәар,
Рызхараҵәҟьа раӡон.
Аха иууеи,
Ҽнак шьышьык:
– Сара соуп! – аҳәазаап, –
Ԥшрала ишәеиӷьыу,
Зымч еиҳау, –
Нас ақьышә аҟьазаап.
Рвардымқәа ҵнажәауа,
Зегь рыхәҭаа афон.
Ахахәда еихацалан иаргьы,
Уамашәаҵәҟьа иацлон.
Сыԥхашьап ҳәа,
Сшәап ҳәа ма,
Зынӡа агәы иҭаӡамызт.
Ала Мураҵәҟьа абар,
Ихьаҵырц аҭахӡамызт.
Адәы иқәын ицәыцәны,
Амч агарҭа абомызт.
Кәтума, цгәума иараҿы,
Усгьы ажәак рызҳәомызт.
Ус ишыҟаз, бгахәыҷык
Аӡбахә уи иаҳазаап.
Ишаиааиуа
Зегьы ирбарц,
Иаанагарц ицазаап.
Амшқәа еихало,
Еихыҵуа ицоит,
Иҟам ашьышь ԥагьа.
Ҵыхәабаба
Рбон шьоукы,
Ақьышә ашша хьыртата.

Ҵыԥхи Ҵыԥхцәеи
Иҟан ҩыџьа мыцҳәацәак,
Зыгәра узымгашаз рацәак.
Ҽнак илҭааит ҭакәажәык,
Ахш анамылхуаз ажәык.
– Ҳаи, ҳаҭамыз, ҳаҳәшьаду,
Шаҟа блеиԥшузеи ҳанду!
Иҟалозар ҳарҭ ҳабҭаз,
Уаҳа ҳалам, ҳцоит ишшаз, –
Ас анырҳәа иааз ауаа,
– Шәаи нас, нанраа, – лҳәеит дгәыкуа.
Дара цәажәоит: Ҳаи, бхаҵкы,
Бзиак бзыҟаҳҵап, ацкы.
Пату ҳақәыбҵан ҳабҭоуп,
Ҳахьӡгьы бдыруазарц ахәҭоуп.
Ҵыԥх ҳәа, сарҳәоит са сҭаацәа.
Сара исыхьӡырҵеит Ҵыԥхцәа.
Ус дук ҳашьҭоуп ҳанҵәаха,
Ҳзыманшәалахар уаха...
Ирҳәом ражәа инагӡаны,
Ицәеит, иҟан иааԥсаны.
– Ҵыԥх, Ҵыԥхцәа! Ҵыԥх, Ҵыԥхцәа!
Исхашҭрымашь сара нҵәа.
Рԥарцәа ссирқәак роуп ҵаны,
Саргьы сыцәап наҟ сцаны, –
Аԥҳәыс лысасцәа ааныжь,
Ԥшьаала лҿыналхеит хрыжь-хрыжь.
Нас уи акәхеит, Ҵыԥх, Ҵыԥхцәа
Ацәа иалҵит игәырӷьаҵәа.
Инахарҵан лыжә ашаха,
Иамраӡакәа аҵх ашаха,
Ес, иныҵашәкәа ицеит,
Ашьыжь амра аакацеит.
Нас араҟа ҟаарахеит,
Нас араҟа ҳәҳәарахеит,
Иҟам ажәхьа ахабар,
Иамуит аԥшәмаԥҳәыс дмыҳәҳәар.
– Уа шәабаҟо сҭынхацәа,
Уа шәабамо сеимҵәацәа!
Шәсыцхраа, сшәыҳәоит, аабааԥсы,
Намыс змо зегьы шәласы! –
Ажәлар хыҵит даара кыр.
– Иҟалазеи, иааҳардыр! –
– Нан, саашәыкәыхшоуп сара,
Изгеит мӡышәақәак рыгәра.
Иӡит сыжә, сыргеит сеимҵәа
Ҵыԥх, Ҵыԥхцәа! Ҵыԥх, Ҵыԥхцәа! –
Абас дӷьаҵәыӷьаҵәит мыцхәы,
Ианылба ауа, агәыцхәы.
Аха иааиз ус қәырҵеит:
– Ҳаи арыцҳа, лҟәышра цеит.
Ацәыӡ лоуит ҵыԥх, ҵыԥхцәа,
Рышьҭа ыӡхьеит арыҳәцәа.
Шьҭа иабаҟо ҳа ҳазхәо,
Иаҳмаҳароуп ас быҳәҳәо! –
Еизаз нлықәымчын абас,
Ицеит дҟамҵакәан уи гәырҩас.
Ари алакә инҵәон абра,
Аха иацаҳҵеит ҳара.
Амц, идыруп, имцуроуп,
Анарх амам, амч кәадоуп.
Ацәгьа аӡбахә иҳәатәӡам,
Усгьы уи уаҩы иҭахӡам.
Мап, изымцеит Ҵыԥх, Ҵыԥхцәа
Иҿаԥхаҿаччо, игәырӷьаҵәа.
Ажәлар ашьҭахь зегь еилыркааит,
Иҟарҵашаз рус еиҿыркааит,
Аишьцәа иҭаркит амацәаз,
Ҳәашьак амам изындыриаз.
Ҵыԥх дкьалыкьаҽуа даанхеит,
Ҵыԥхцәа ергь иԥсы еиқәхеит.
Иакәым уаҳа иҟарҵаӡом,
Мцык нарҿыҵшәо иубаӡом.
Аҭакәажә уа дшынхац дынхоит,
Лыжәзаҵә днаҵатәан илхьоит.
Анҭ иззырҳәаз Ҵыԥх, Ҵыԥхцәа,
Уажәоуп ианелнакаа лгәаҵәа.

Ашәыргәында дзыниаз алакә
Шьыбжьонказ шәаргәындак
Кәараҷҷак днырын,
Еизарак ахьыҟаз
Даакылҟьеит деихо.
– Абас, сара сшааиуаз,
Аӷдарра сылсны,
Шә-жьак саарыхҭыгәлеит, –
Иҳәеит деихәлахо, –
Инеиуеит аҿҿаҳәа,
Абна дырцәажәоит.
Абар акгьы сыгӡам,
Ицоит сшьаҟьаны.
Шьҭа изуеи, исыҳәои?
Аха сымшәакәан,
Ҩадала снархыкәшеит,
Сыԥсы неивганы.
– Шә-жьак – избахьада?!
Иамам хаҵашьа!
Ма маҷк уеилахәазар,
Уаргьы уццакуан? –
Уи уаҟа дзыхҭыгәлаз,
Гәрамгас дышьҭырхын,
Дыхҭаркын аӡәаӡәа
Азҵаара рҭиуан.
– Шә-жьак иреиҵазар,
Ԥшьынҩеижәи зеижәхоит.
Са сыбла иабазоуп,
Аргама шьыбжьон.
– Ас аџьшьатә анырҳәо
Зҵаарашәк узцәырҵуеит,
Еибарԥо еилазар,
Ҳәарада, уржьон. –
Уи ауаҩ дзыхҭыгәлаз
Ирҭом ԥсгарҭак,
Уа иибаз, нас ииҳәаз
Еиқәшәартә иҟалом.
– Исыхьзеи? – игәахәуеит,
Дхәыцуеит дааҭгылан,
– Сажәа сыриашар
Еиҭах иргәаԥхом! –
Абас ашәаргәында
Иажәақәа ԥсахуа,
Акакала дагхо
Даангылт акаҿы.
Идыр шьҭа аҵабырг,
Иибаз, иԥылаз,
Гәыҭҟьарак дшамоу
Иануп ихаҿы.
Ус далҵит ишәара,
Дкаххаа даагылеит.
Иреиҳәоит аиаша,
Ириҭоит аҭак:
– Ҳаи, сабиц, исыхьзеи,
Башак сацәшәама?!
Нас сганахь аҿеҩҳәа
Иԥызҵәеи махәҭак?! –
Иҟам шә–жьакгьы,
Иҟам жәа–жьакгьы,
Жьакгьы наԥшыхақә
Дыҟам избаз.
Еизаны игылаз
Ишыччоз еилаҳаит,
Ҳәашьак наузаҭом
Шаҟа рыччаз.

Аҵан Кәана
Лакә-лакә,
Сышнеиуаз,
Жьак аасыхьӡеит.
Алымҳа сынҭакәрын,
Сама ицаӡеит.
Снаԥшызар–сааԥшызар,
Тәылак саҭоуп,
Анакәым–аракәыам,
Зынӡа ихараӡоуп.
Атәыла, сызҿу,
Шҭак иҭаӡоит.
Акалҭаҿ амшын
Ҭынч ицәқәырԥоит.
Аҩада – ашьхара,
Бӷьыла иҭаҳәҳәоуп,
Арахьгьы иаҵәароуп,
Анахьгьы иаҵәоуп.
Хыбрак ахала
Игылоуп абра.
Нхарҭак ҳәа
Уаҳа,
Иубарҭам џьара.
Аҩымаа, ахымаа,
Аҿарпын, аҟьаԥҟьаԥ,
Рыбжьқәа еинраалан
Иҩныҩуеит убрантә.
Егьирахь – адәныҟа,
Аҭынчра кашьшьуп,
Адгьыл шьаҟьарсҭа
Какаҷла иҭәуп.
Амра шеишеиуеит,
Ицқьоуп алакҭа.
Избо зеиԥшроузеи? –
Алакә ахаҭа.
Ахыбра сныҩналан,
Сшанхеит иара уа.
Аӡәым иҩыџьам,
Игылоуп ауаа.
Ԥсыӡак, ӡакы,
Маҿак иаҟароуп.
Аҩымаа, ахымаа
Зку дара роуп.
Хазых ақәасабқәа
Еибарԥо еилоуп,
Мышәи–мышәҳәари
Изҿу кәашароуп.
Зыда-ӡлагара
Аффа илагоит
Ацәқәа зҵаку
Ауардынқәа гәагәоит.
Сыцәазар сгәахәуеит,
Избозар ҳәа ԥхыӡ.
Сыблақәа хызҩоит
Ихыстуеит нас ҿыц.
Мап,
Зегь аргамоуп,
Зегь лабҿабоуп,
Иҟоу аиаша
Арахь имаӡоуп.
Ус,
Хаҵа кьанҿаак
Дааҭалт амӡырха.
Жьабаӷь дук дақәтәоуп,
Ирххоуп амгәырха.
Ԥсуа маҭәала
Уи деилаҳәоуп,
Дыҟоуп длахҿыхӡа,
Акыр деилыххоуп.
Иблақәа ҟәазуп,
Ицқьоуп илакҭа.
Амза хаҿыгьежь
Зынӡак ахаҭа.
– Дад, исыздыруам
Сбызшәа еилурго,
Уааира сазгәырӷьоит.
Убжьы наумырго, —
Ԥсышәоуп ахьхьаҳәа
Ииҳәо иара.
Схы-сҵыхәа, исааишьо
Иасҳәеит сара.
Сажәақәа џьеишьеит,
Лакәҵас ишьеит.
— Дад, уара уҿаԥхьа
Са сыԥхашьеит.
Асеиԥш атәыла
Аӡбахә смаҳац.
Иҟоуп, убама,
Макьана сзымбац.
Кәана соуп Аҵан,
Судырыр сҭахуп.
Абраҟа саԥшәымоуп,
Абраҟа сахуп.
Снақәтәалоит сыԥра,
Сынхылоит сыӡсо,
Даараӡа иҭынчхоит
Амшынгьы сахьцо.
Ажәҩан кеикеиуеит,
Амра лашоит,
Амшынҳәақәа ҭыԥо
Саԥхьа икәашоит.
Усҟан издыруеит
Дшыҟоу хәыҷык!
Иашамзар уаҳа
Изҿамшәаӡо мцык.
Сыӡхыҵуеит инхарҭаҿ,
Уи дсыԥшаауеит.
Шьхатәылан дынхозар,
Сыԥра ԥыруеит.
Сыԥраҿы иҟоуп
Шә-хәмаргак рыхкы.
Хәмаргамзар уаҳа
Иҟасҵом даҽакы.
Ӡыда-ӡлагара
Аффа илагоит,
Ацәқәа зҵаку
Ауардынқәа гәагәоит.
Ԥсыӡк, маҿак,
Ма иҟоу ӡакы,
Аҩымаа, ахымаа
Иаҿыхоит шьоукы,
Хазых ақәасабқәа
Еибарԥо еилоуп,
Мшәи-мышәҳәари
Зҿу кәашароуп.
Ас еиԥш,
Егьыс еиԥш
Шә-хәмаргак сыӡбоит,
Мцымҳәак дахьыҟоу
Исыманы сцоит.
Дыҷкәыназ, дыӡӷабыз
Еилыхрак ҟасҵом,
Излоу акаџьбеира,
Сшиҩызам сызӡом.
Сыҟоуп абас еиԥш,
Абас еиԥш сынхоит,
Лакәҵас иушьаргьы,
Сшубо саанхоит.
Избанзар аиаша
Иҟам инҵәарц.
Аиаша ҟазҵода? –
Мцык зымҳәаӡац.
Урҭ зегьы рышҟа
Сыӡхыҵроуп сара,
Ажәлар имҩашьо
Иргарцаз рыгәра.
Мшәан, уара, сысас,
Абарҭқәа засҳәо,
Ужьабаӷь абаҟоу
Злымҳа уҭатәоу? —
Сынхьаԥшын, саахьаԥшит,
Сгачамкны сынхеит,
Сжьабаӷьгьы ыҟам,
Кәана дцахьеит.
Ах, лымҳакьацә,
Ах, уара ажьа,
Схала сааныжьны
Уабацеи сеиқәжьа?!
Ибзиоуп-ибзиа,
Убасгьы ҟауҵаз,
Ма Аҵан Кәана
Дшыҟоу сурбаз.
Мшәан исҳәо закәызеи,
Сабаҟоу сара?
Иамоузеи ԥсыхәас
Арантә ацара?
Уажәыҵәҟьа исыхәоу
Дызбарҭам аӡәгьы.
Сгылоуп сиҩызан
Ак злымшо амаргьы.
Мап, агәкажьра
Иаԥсам ҳәа рҳәалоит,
Азнык сгәы цазаргь,
Нас сыҽсырӷәӷәоит.
Снеиуеит сҽырхаҵан,
Иҟам сзыцәшәо.
Дарбан издыруа
Заа узықәшәо?
Ҵысӷрак ҷырҷыруа
Исхалт иԥыруа,
Аха дабаҟоу
Иаҳәо заҳауа?
Сашьҭуам, исҿалоит,
Сааԥшыр аҭахуп.
Иҟало збарцаз
Саагылан, сыԥшуп.
Абар, ҩаԥхьа ассир
Сыла иабоит,
Избахьоу сжьабаӷь,
Еиҭах иаасыхьӡоит.
Алымҳа сынҭакәрит.
Сама ицаӡеит.
Ҿырҳасрак сахьымӡа
Аԥсны саанагеит.
Агаҿа сгылоуп.
Игәыбзыӷуп амшын.
Лакәҵас араҟа
Иԥшӡароуп – сыԥшын!
Сишь! Лаԥшҵашәароу,
Ма сыла сажьоу! –
Ԥрак хгылан избарҭоуп,
Амшынӡ ахьынҵәоу!

Даӷь-Даӷьына
Ҵыԥх, ҵыԥхцәа,
Мамзар сынтәа,
Иҟамлаӡацзаргьы зынӡа,
Са исыздырам,
Амц сызҳәом,
Амц ануҳәо
Ургәаԥхом.
Иҟалазшәа џьашьахәык,
Лымҳаҭасны
Исоухьоу знык,
Сара ишәысҭауеит
Иҩны,
Аха ншәымоу
Шәаԥхь аҩны,
Хәыҷи-дуи ираҳап,
Ус ахҭысгьы
Аӡбахә цап.
I
Хәымз еиҵамкәа асы хьышьҭоу,
Дәаӡа тәыла ҳәа иахьашьҭоу,
Ӡытҟәа-ӡабаажәк аԥсы ххалан,
Даӷь-Даӷьына нхарҭас иаман.
Аԥшра-асахьа — шәара ижәбац,
Адаӷь жьакца, иҭазгәо амаҵ.
Аха ишьҭнахын ҟазшьа ҷыдак,
Ианыҟала иԥо ԥсыӡак,
Имҳәа-мырза ахакәачран,
Ицон, иаауан хара иныҟәан.
Акыр шықәса ус имҩасит,
Даӷь-Даӷьынагьы ҩеидасит.
Аха башоуп, ианеиҵаз,
Хыда ныҟәара иаҵаз,
Иканажьыртә иҟамлеит,
Уимоу иҵегь иагәаԥхеит.
Абас мацара ишаҿыз,
Ҽнак инылаҳан апҟыз,
Амҩа ацәыӡит, ажәҩа ҭҟьеит,
Иаргьы акырӡа ишәаҟьеит.
Алабжышқәа аҿыкәкәоит.
Амра ӡаалоит, илашьцоит.
Инаԥшызар, ӡыцәак уа,
Насҭха игылоуп иазыԥшуа.
Абар амишәан, митәы —
Амца ахыдыдуа аты.
Шьҭа Даӷьына зықушәара
Иуадаҩуп аҳәара.
Аҵх лашьцара аԥсы хыггоит.
Амра гылоит, ишарккоит.
Даӷь-Даӷьына абла хтуп,
Ишьхынԥсыланы иԥшуп.
Иаха аӡыцәа ҳәа иабоз,
Махәҭа ҩацәзаарын изжьоз.
Баша атыҩарҩар иацәшәон,
Бажә-қыдсаҟәан, илашон.
Абас шәаргәында ибла хкуеит,
Иҟам иҟоушәа ибауеит.
Шьҭа уи усым.
Аԥсы ҭоуп.
Ӡаӡа-ӡыхьла икәабоуп.
Даӷь-Даӷьына агәы рыӷәӷәоит,
Баша иахьӡыӡоз иԥхашьоит.
Аҩныҟа идәықәлар аҭахуп,
Агеи ашьхеи арахь еиԥшуп.
Иахьаауқәшәо шьҭа уцала,
Нас узкылсыр, уҽхәала.
Амра хьшәашәаӡа иԥхоит.
Абӷьқәа ҩеижьхан икаԥсоит.
Аҳәатәхамҵа ныҟәаҩы,
Шаҟа иныҟәахьоу уажәы
Иуадаҩуп аҳәара.
Амҩа иԥнашәахьеит иара.
Аҵхи амши еилмырго
Инеиуеит, иарбан изыцәшәо?
Ашәара зегьы иреицәоуп,
Ус иадырқәахьоу рацәоуп.
Сишь! Иаангылеит митә або.
Изакәытә мӡанрои игазго,
Аԥхьа ишьҭоу, агәы еисуа?
Ӡмахзар иарбан изгәынқьуа?
– Еи! Уа иҟада? Уааҭыҵ!
Иҟьалаз среиуоуп, зынӡа сыӡт.
Амҩа иаша сзырбара,
Сыжәлантә шәҭамкәану ара? –
Даӷь-Даӷьына ааҿнаҭит.
Ԥсыӡ калмаҳак инахьыԥшит.
– Уара, арыцҳара ианиаз,
Аҭак сызуаҳәом узызҵааз.
Сара амшын аҿы сынхоит,
Аха иашан агәра згоит,
Унахысыр х-уарҭалк,
Ишыҟоу иҭамбаӡо ӡыҷҷак,
Уаҟа уашьцәа бзиа инхоит,
Амҩа иашагьы удырбоит. –
Аԥсыӡ хгылоуп амшын аԥырцә,
Даӷь-Даӷьына неиуеит нырцә.
Аҳауа зҩыдоуп, амш каииоуп,
Аҵла рымахәқәа иаҵәоуп,
Ашәҭқәа гәылҵуеит ԥхынраҵас,
Ирымоу здыруада маӡас?!
Ламбатәбароуп. Быӷькаԥсан
Рыӡмах гәакьа аҵаа хӡан,
Даргьы ыцәон иҭахәхәа.
Иҿырҳасуа Даӷь ахәхәа,
Агәалашәарақәа иркит,
Уажәык иҵегь игәыкит.
Шьҭа, нас, иҟалаз ҟалеит.
Аӡыҷҷа аҟынӡа инаӡеит.
Ауха агәыла-азла еизга,
Исаҳазоуп, агәра жәга,
Уаатәи адаӷьқәа рсасдахь,
Ачара азыруит, ҳара ҳ-Даӷь.
Ашамҭаз шьҭалара иргеит,
Аха амитә! Абар ихәлеит,
Ҩаԥхьа ишеит, иара ҵысӡом,
Даӷьраа ируа-ирҳәо рбом.
Акыр игәжәажәеит,
Амшқәа цеит.
Аӡыҷҷа аҟәандара ацәцеит.
Ирурызеи? Зегь акоуп,
Ҿак ҵасаанӡа шьҭа цәароуп.
Саси ԥшәымеи рыԥсы ршьап,
Настәи ажәабжь нас иаҳҳәап.
II
Арха, аҩыҵа ицәаакыз,
Қәала-ӡыла иӡлачыз,
Ахылҩа-ԥсылҩа ирхылҵ ицоит,
Ашәаԥыџьаԥ шьҭа итәӷәырԥсоит.
Амра ацыԥхьқәа ҿацоуп,
Аӡын ииаст. Ааԥынроуп.
Дарбан, иарбан иуртәо?
Ҩаԥхьа иҿыхеит зыԥсы ҭоу:
Аҵла, акәара, аԥарԥалыкь,
Адаӷь илатәаз алыкь.
Ажәакала, иаҳҳәап ҳаргьы,
Даӷь аарылхны егьырҭ зегьы.
Уи иахьнышьҭалаз ишьҭоуп,
Ала ҟәбарқәа еиқәыԥсоуп.
Амш ишацлаз, ашәҭ шпытыз,
Кубри маҵеи ишҵысыз,
Насгьы ишыҟоу тәымџьара,
Акгьы азгәаҭауам иара.
Ус уахык, ианакәу дыр,
Ишәаҳәахьан акәыкәу кыр,
Ацәа иалҵит ала ҭчаа.
Абжьы хнарҩит аӡыҷҷа.
Даӷьраа адруҳәа еизеит,
Иаргьы азнык ишанхеит
Аӡын мааицу, ицахьоу,
Ма ианышьҭалаз иахоу,
Акгьы азымдырит, аха
Ашьҭахь иахьыз анаҳа,
Уа, нахьхьиӡа, дара рҿы,
Заа ишышьҭало асы,
Ааԥын иагхан ишаауа,
Уажәаанынӡа акрымуа
Дара шыцәо хәымз еиужь,
Иагьа иурҟааргьы агәыжь.
Урҭқәа, егьырҭқәа, иабахьаз,
Изышьцылаз, иаҵахьаз
Амч мырхакәа ишага,
Баша ишыркыз агәырҩа,
Ибадақьит. Аамҭа цеит.
Инылахҿыххан аҵх аашеит.
Амра игылаз ашәахәа,
Даӷь ахьықәтәоу ауахәа,
Иқәгәыбзыӷуа иаҿаҷҷоит,
Даӷьраа гәырӷьан ишәаҳәоит,
Аха урҭқәа акгьы абом,
Аҽарҭынчын иҵысӡом.
Алаԥш кыдхалеит хара.
Иагьа ибзиазаргь ара,
Абла ихгылеит иара хьиз.
Амҩа шәарҭаз аҭахыз,
Игьежьыроуп, уаҳа изтәом,
Ада ԥсҭазара абом.
Егьи амшаз, ашәахьа,
Даӷьраа ааныжьны, уи ҩаԥхьа
Амҩа иқәлеит, аҩныҟа ицоит,
Илахҿыхуп, агәы шәаҳәоит.
Ааҵәа дукгьы ажәҩа ихшьуп,
Фатәы-жәтәыла иара ҭәуп.
Иҟьалартә иҟаӡам уажәы, —
Акәуа хшыҩҭра-ҭакәажәы,
Аӡыҷҷа ааигәара инхоз,
Зегьы здыруаз, зегьы збоз,
Ианнаҵеит уи мҩапакы,
Ирҿысны инеиуаз бжь-шьхакы.
Уи зегь реиҳа имариан,
Аҩнаҟынӡа иагауан.
Амши аҵхи еилагӡо,
Амҩа ишықәыз Даӷь мтәаӡо,
Мызки фымши цахьаны,
Ибӷацамкыраз ф-шьхакы
Зных ихало, илбаауа,
Ахаҳәқәа шҭалоз икәалаауа,
Кьыск амоукәа наҟ ирхыст.
Игәырхыҭхыҭган ԥшак нахьыст.
Шьҭа аҩнынӡа инаӡарц,
Ани, аби, аҭахцәа абарц,
Хымш аныҟәара аҭахуп,
Иаанхаз ашьхагьы лаҟәуп.
Инахыҵыр, адәаӡа шьҭоуп,
Уи акалҭаҿ аӡмах ҭатәоуп,
Даӷь-Даӷьына иахьазҳаз,
Раԥхьа ашәа ахьаҳәаз.
Амра хьшәашәам, ицацәам,
Жәҩан казказраҿ ԥсҭҳәак гииуам,
Амҩа-шьхамҩа кәараҵоит,
Даӷь иаҿаланы ицоит.
Сеидро иааиз агәаҿы,
Ччаԥшьк наҿықәлеит ахаҿы,
Аха уааҵәҟьа инаҿабеит,
Шәшьырак шышьҭалаз абеит.
Ахы иҩахеит еилнаргарц.
Абар амитә! Ирхәа ац,
Ашьха уарбажә иақук ахы,
Фатәык амбазшәа ҽакы,
Ажәҩан иалҟьазшәа иаауеит,
Ашьапхыцқәа, аа, иркуеит.
Хыҵәахырҭак кыр иаԥсоуп,
Даӷь зҿагылоу арахь цаҟьоуп.
Иԥеит иууаӡа хланҵы.
Ашьҭахь иҟалаз атәы,
Акгьы аздырам. Ахы ҭууоуп.
Тымитышак аҵа иҭоуп.
Илашьцароуп, мра ҭаԥхом,
Ҭыҵшьа амам, амч азхом.
Иҟәаҿҟәаҿуа игәынқьуеит,
Ааҵәа хыртлан инҭаԥшуеит.
Афатә иаанхаз шәынтә иабоит,
Шьыжьхьаз маҵак азнархоит.
Еидшәаҟьалеит ус ааҵәа.
Амҩаныфа анынҵәа,
Даӷь-Даӷьына амч каԥсеит.
Амш еиҭашәан, ихьҭакуеит.
Ақәа кыдхаҽоит ихкәом.
Даӷьгьы ҿааихак ҟанаҵом.
Иаҭахым уи амш еилгар.
Издыруада аԥсы агар, –
Атымитыша аӡы ҭаҭәоит,
Ус-ус иацлар ихәнагоит.
Убас иагьыҟалеит ара.
Иҭыҵны игылоуп уажә иара.
Акәша-мыкәша зегь цәыккоуп,
Абӷьы ҩеижьхан икаԥсоуп.
Аԥша хьшәашәа уцәеижь аршәуеит.
Даӷь аҩныҟа иццакуеит.
Ашьха ихыҵит наҟ иаулак.
Игәырӷьа-гәырӷьоит алушәак.
Зегь абоит уи ҿыцбарах.
Ус инхықәгылеит рыӡмах –
Даӷь-Даӷьына иахьазҳаз,
Раԥхьа ашәа ахьаҳәаз,
Аха аԥхынра цахьан,
Аҭаацәа ацәа иагахьан.
Инакәша–ҩакәшан рыцуҭа,
Иаргьы нышьҭалеит рыгәҭа.
Урҭ анҿыхо ҳәа ҳааԥшрым,
Ажәа ароура аҭахым.
Зегь маншәалахеит уеизгьы,
Ҳусқәа ҳрылагап ҳаргьы.
Абас далгеит исзырҳаз,
Шәарҭ игәнышәкыл ишәаҳаз.

Аҳ иԥҳа
Аҳәынҭқар ду, зегь зылшо,
Бзиа ирбо, иагьзыцәшәо,
Ԥҳа ссирк димоуп изызҳаз.
Аџьныш илаԥш уи лыҟәгаз.
Лакәым еиҭаҳҳәоу ҳара,
Иара алакәаҿгьы џьара,
Леиԥш дабаҟоу дызбахьоу,
Адгьыл дамбац ас иихьоу!
Уи деинаалоуп, уи, дгәыкуп,
Дара-даараӡа дразуп.
Ҟәышра лыгым, деилыҷҷоуп,
Лцәаҩа наалоуп, лгәы ԥшқоуп.
Ааи, нас, аҳ ихылҵ-иԥҳа,
Хаҵа дцартәеиԥш ианлызҳа,
Илгәаԥхаз дигарц иӡбит.
Ари ажәабжь нас иԥрит.
Гәырӷьаҽҳәашан иҟалеит,
Ныҳәа дуӡӡаны иршьеит.
Арԥар дәықәлеит рҽы кәадыр,
Ирзыԥшыху уара идыр!..
Дарбан руа илгәаԥхо,
Аҳ иԥҳазаҵә, мрада иԥхо?
Иҭбааҭыцәу аҳҭынра,
Арахь иааиуа ԥҳәысҳәара,
Ипеипеиуа идырҭәуеит,
Рхыԥхьаӡара иазҳауеит,
Аха инхьагәгәоит ус шьҭахьҟа,
Мши-ҵхи цазеи ас шаҟа?!
Аҳ иԥҳа аӡәгьы дизҳәом,
Зегь зыӡбуа ажәак лызҳәом.
Лылаԥш рхылгоит ихааны,
Арԥар гылоуп игәыкны,
Лара ԥшьаала, ҭынч днаскьоит,
Нас, дырцәыӡуеит – луадахь дцоит.
Аҳ ду иибо цқьа игәаԥхом,
Аха ҿиҭуам, ак изҳәом.
Иажәа деижьом, инагӡатәуп,
Ииҳәо ҳәазароуп – даҳуп.
Амшқәа цоит, иахьа, уаҵәы…
Дҟалоит хымԥада ҽаӡәы,
Уи дызҳәаша, илгәаԥхо,
Мшын нырцә акәыз дахьынхо.
Шықәсык ниасуеит абас,
Иҟоу рзеилыргом хәарҭас.
Дарбан имҽырбаз ара,
Сасдахь дагхом аҳҭынра.
Рԥыск дизхымхит аҭыԥҳа,
Дԥагьахазшәа ианлызҳа.
Ус ишааиуаз, амшқәа шцоз,
Ҿыц акәукәу абжьы нгоз,
Ҽнак, шьыбжьонказ, иааилаҭырт,
Цәалашәарак роут, ирдырт,
Иадыԥхьалаз аҳҭынра,
Гәырӷьак шыҟалоз ара.
Инаԥшызар, наҟшәа, нҭыҵ,
Ирымбацыз џьара нхыҵ,
Ҩыџьа ҽыжәланы иаауеит,
Рҽышьҭыбжь улымҳақәа ҵырхуеит.
Зуадаҿ иҟаз аҭыԥҳа,
Аҽышьҭыбжьқәа анлаҳа,
Лгәы нҭгәырӷьан дааикәаԥхеит,
Дыԥрыртә аҟара дласхеит.
Асоф днықәыххын днаԥшит.
Лылаԥш рҟәымго даалаԥшит,
Иалылхрыда – адоуцәа.
Игәарԥханы ишеит Анцәа.
Иеиӷьу дарбан ма еицәоу,
Узырҩашьо мыцҳәацәоу?
Аха ажәлар џьеи иужьап,
Узеиуоу узымдыруа уҟарҵап.
Игәырӷьа-гәырӷьоит аҳҭныуаа,
Бзиак иашьҭоу, бзиа зуа.
Аҳ иԥҳа лразҟы лчаԥоит,
Мҩашьарыда шьҭа ирбоит.
Дуалыуашоит аҭыԥҳа,
Руаӡәк дылзалкаауам еиҳа.
Дара еиндаҭлоит ансгьы-арс,
Аӡәгьы даҵахом ма цас.
Ацу рфеит, алакәқәа рҳәеит,
Еиҭахеит, избаз шанхеит.
Асоф аҟынтәи аҳ иԥҳа,
Ас ианылба, ианлаҳа,
Лажәа дналагеит абас:
– Шәарҭ, ахьырԥар, шьҭа шәаанҿас.
Сара ишәысҭауеит адҵа,
Шәарҭ шәазхәыцны инашәыгӡа.
Шәаӡәк аҽыхәа, шәаӡәк аҽыз,
Сара сҟынтәи шәарҭ ишәтәыз.
Нҭыҵ, адәеиужь аханы,
Уа шәааҭгылан, шәеисаны,
Ҽыла шәжәылан ҳашҭа шәҭал,
Зегьы игәарҭап шәышьҭра, шәкәал.
Аха, зҽылас, аԥхьахә зго
Иакәӡам ԥҳәысыс са сызго.
Ҽыхәаз, ҽызыз ашьҭахь иааз,
Изтәу арԥыс са сизҳәаз.
Аҳы, шәрықәтәа шәарҭ шәыҽқәа,
Иӡбахоит абас ҳразҟқәа.
Лажәа далгонеиԥш – ифха,
Иҭҟьеит рҩыџьагь амӡырха.
Аҽыхәа цоит икалаӡа,
Аҽызгьы иаҵахом зынӡа.
Уа, адәеиужь аханы,
Иааивагылеит рыгәқәа шны.
Адауаԥшьқәа, ахацәарԥар,
Ԥсыхәак рымам имеисар.
Гәаӷк рыбжьалар ирҭахым,
Мцык, гьангьашрак урҭ иртәым.
Анык илхымшаӡеит дара,
Еибабеит ишцоз џьара,
Нас еиҩызцәан иҟалеит,
Ус иахьанӡагьы иаауеит.
Ааи, ҭыԥҳассирк дыргәаԥхоит,
Руаӡәк аргама шьҭа дитәхоит.
Аха гәыӷрак, изымжьац,
Иахьа иԥыршәоит, иалҵуа рбарц.
Чоу ҳәа иҩаҵҟьеит, ахыҭҟьеиԥш,
Ахаҵа иԥишәароуп иԥеиԥш.
Усгьы, анкьеиԥш, еилыххам,
Рлакҭа гәырӷьаӡом, ихаам.
Инаӡаанӡа аҳҭынра,
Рыҽқәа ныркылоит дара.
Ируа иақәшәом, еилахәеит,
Ихыԥҽыган иҟалеит,
Аҳәынҭқар иԥҳа лыдҵа,
Ухаҵаӷьеҩзар инагӡа.
Даара ихәыцит, иқәырҵеит,
Акыр аамҭагьы рыцәцеит.
Ӡбашьа рзыҟамҵо абра,
Рыҽқәа ишрыдгылаз дара,
Хҭыгәлак дрықәшәеит уа дразҟны.
Дыхьчан. Ирахә кацаны,
Сеидроу дзыргьыжьуаз иара,
Кыр ицәыӡу уи џьара?
– Дад, ишәыхьи, шәысгәаԥхом?
Сшәыцхраартә сыҟам, сымчқәа хом,
Аха ишәыласҵап сыхшыҩ.
Нас шәаанызкылеи шәаныҩ? –