Амзаҭәымҭа - 2

Иҭаххар уиҵеишьуеит, дақәтәоуп иџьып!
Иацеиԥш иахьагьы сџьыбақәа ҭацәуп,
Аҵыхәтәантәи скьаҿ амраҿы ицәуп.
Сыҟанаҵ ашьшьыҳәа снеилап абас,
Сызхымқәаауа сыламыс сыцыз баҟас!

***
Уаха шаанӡа аҵар рашәабжь игараз,
Уаха шаанӡа иахьықәҭәоз аеҵә рхьыршаӡ.
Ашацәа рхәы ԥшӡа аамҭа иаркараз,
Аҵх иагәыларшәуп, макьанагь имшаӡац.
Ара есыуаха еиҿашуан акәасҭхарамца,
Архышьна иахьыӡсон ацыԥхьқәа рцәыкәбар.
Алакә иҳәон ашла ахәышҭаара амҵа,
Еицырҭәон амца иҽҳәаҵәиуаз аҭубар.
Арбаӷь акиҳәа ҵхагәы еиҩнахуан,
Акәа сҭаршәын амаалықьцәа рдунеи.
Сасрыҟәа ихҿа ашаеҵәа ҿнахуан,
Схәыҷра иақәлоу аҵх, сажәраҿы инхеит.
Егьызмаха иҭацәуп схәыҷра ахәы ԥшӡа,
Есы-хәылԥаз ашәибжьы нықәыҩуеит абра.
Ахааназ ицеит адгьыл анасыԥ нықәҵӡан,
Адыд бжьы ҭахәаҽӡа иааҩуеит харантә.
Ҵла заҵәык адгьыл иалаԥсит дацла,
Сгәырҩа-мца ацралан ибылуеит са сгәы.
Х-махәык зҭынхаз, икәашхахьоу аџьҵла,
Ирхашҭхьоу аџьар еиԥш иқәгылоуп ахәы!
СыԤхьарца

Мизан Миқаиа
ихьӡынҩылоуп

Аҭынчра гәыԥҵәага зырҿыхо,
Иарҳәа, иԥсҭаҵагоу аԥхьарца.
Ирҵәыуа ашәа игәырҩа хҽыгоу,
Ауаз угәырҩа рахәыц ианҵа.
Иарҳәа аԥхьарца ан лгәаҟра,
Лԥа заҵәы иҭахашьа арҳәа.
Алаҳәа дшырфаз аҟәарашраҿ,
Аӷа ихымҭа дшаблыз сзарҳәа.
Исзарҳәа жәамыш Кәыдры дшамаз,
Ан луаз ишабылуаз ашьац.
Ақәра хьымӡа ԥхыӡ ссирк дшалаз,
Дшаҵәахыз ацәқәырԥ,
Ажәак шиаҭахыз иҳәарц.
Иҳәа дшахьымӡаз ихәыҷ ибаха,
Иац хәылԥ шәаԥшь иалаиз иҵеи.
Иахьа аарла изхыҵыз ҩаха,
Удлаԥса иеҵәахә лашеит.
Исзарҳәа хәылԥ ӡаӡа аҳәамҭаз,
Ан лмыткәма изырҵәыуаз ахаҳә.
Уцәажәа, аԥсымра аҭашәамҭаз,
Анарцә ԥсаҭак шыҟоу саҳә.
О, сыԥхьарца, сгәырҩа хҽыга,
Сыччеи сҵәыуабжьи ршәахәа.
Анышәынҭраҿ гәырҩашәак цәырга,
Ақәра хьымӡа иԥсы ухьыхәхәа.
Амра уацгыл, амза уацгыл,
Урыцыз агәырӷьеи агәырҩеи.
Уаҵәгьы цәгьеи-бзиеи урхаҵгыл,
Сыԥхьарца, уақәлаха адунеи!
Аӡҟы

Ухы уақәиҭуп, уара аӡәгьы уитәӡам,
Уара макьана унасыԥ ӡбаӡам.
Ашацәа нықәтәан, улахьынҵа рымшаӡац,
Иужәша аӡыхьгьы ахы амырҵысӡац.
Амзаҿа уацгылеит уара шьыжьык,
Абыржәоуп инықәыҳәҳә ушьацра кашьшьы,
Бзиабарак угәанамҭац, макьана шьыжьуп,
Макьана амаалықь ихәда уахшьуп.
Рыкәа уҭаршәуп жәҩан ҵада ашацәа,
Ухьӡала, нахьхьи, иналыггеит еҵәак,
Шаеҵәак, умышреи уҵыхреи зцу,
Зхы-зҿы лаша-лашо, згәыцқьа разу.
Шәиԥхьыӡ уцӡам, макьана уцқьоуп,
Лаԥшы цәгьа ухьымсыц, умыш лашоуп.
Уара макьана ԥхыӡ цәгьа умбаӡац,
Уаԥхьаҟа угәырҩа ашьҭыбжь мгаӡац.
Ушнылшәаз уҟоуп ашара амышәкәан,
Уан дузгәаҟуеит, дцоит укәырбан...
Ҵыси-ҳәыҳәи рашәа ҭынчуп уаха,
Аҵх уԥсы алахо уцәоуп уҭахәхәа.
Х-шәымҭак узқәиҭу, уҭаршәуп џьанаҭ,
Х-шәымҭак иуцәыхароуп, сысаби, ахраҭ.
Аҽеи иазҳәазааит раԥхьатәи уԥхыӡ,
Раԥхьатәи уӡырҩаш ԥхыӡла уӡхыҵ.
Ухы-уԥсы уақәиҭуп, аӡәгьы уитәӡам,
Уара макьана унасыԥ шаӡам.
Уиеҵә џьарсахьа жәҩан хымаа иахшьуп,
Шьха ԥшӡаҿ ашара еимҟьара узыԥшуп!..
***
Зегьы збарҭоуп, зегь саҳарҭоуп,
Иахьынеиԥырхуа ҳәа сгәарам.
Избагәышьоит зегьы мцҳәарҭоуп,
Аха, снапы наӡом, егьысхарам.
Дахьцалакгьы ауаҩы дрыцҳауп,
Алашәага шишьҭоу имҳәароуп.
Аҳәа ахаԥыц ӷьаӡом иуцҳар,
Аха, амшә иакыз, дад иҳәароуп.
Аҳәа ахаԥыц шымӷьо здыруеит,
Аха аҳәа аҿы сҭалар акәхеит.
О, уи ашҳам иахьагьы исныруеит,
Леи-бгеи рыбжьара сышԥанхеи!
Зегьы збарҭоуп, зегь саҳарҭоуп,
Иахьынеиԥырхуа ҳәа сгәарам.
Избагәышьоит зегьы мцҳәарҭоуп,
Аха снапы наӡом, егьысхарам!

***
Сышлеит абзиабара ацәқәырԥа сшалаз,
Имажәӡо сгәы заҵәык шеисыц еисуеит.
Игәыԥшаа-хыԥшаауеит сыҷкәынра аԥшалас,
Ииасхьоу сгәалашәара ашьҭыбжь саҳауеит.
ХәылбыҽхОуп

Снахьыԥшуеит гәыӷрак ацәаара,
Аарла иҭаауеит аҵыхәтәантәи ашәаԥшь.
Сазыԥшуп исзымхаз уаҵәтәи ашара,
Макьана еицамкыц сгәыӷрагьы агәаԥшь.
Уаҳа исыҵаԥҵәар сҭахӡам асыԥса,
Сызлысыз аурҭ, аӷымаа-сымаа сызхоуп.
Ҳамҭак еибаклааит нас споезиа аихымца,
Даҽазнык ахәыцразы исымоу мышкоуп.
Агәра згеит ишызгара,
Аԥсҭазаара машәыруп,
Ҩымш сызқәыз адунеи, ԥхыӡ цәгьан сызлаз.
Акызаҵәык, иахьагьы сыбзиабара хируп,
Иԥсхьоу сыбзиабара ҩымш исҭаз.
Ушьҭа лассы амши-аҵхи еилыҵуеит,
Ииуеит амыш ҿыц, ихжәоит агылҩа.
Сышлара сналыԥшны ахара схәыцуеит,
Лаԥшҵашәарак цәырҟьа-цәырасуеит зымҩа!..

***
Исхәыцуагьы ыҟам, исымхәыцуагьы,
Зны игәыԥҵәагаз ашәа ҿыцбарах избоит.
Зны, алаԥаныжә аӡацәа зхырхуазгьы,
Рагәаԥшьуп ҳәа шьоук агәра дсыргоит.
Исзеилымкаауа салагеит ахәеи аҿашеи,
Дыԥшӡоушәа збо салагеит аҿаасҭагьы.
Зегьы-зегьы сцәеилаҩашьеит абзиеи абашеи,
Дунеи рыцҳак ашҭа сҭахеит иахьагьы.
Иахьа агәыҳәы имаҵ зугәышьар акәхеит,
Аԥшӡареи ацқьареи ҵыркааит рыхәдацәа.
Ауаа аныршоз иршаз, аҟәарашра иқәхеит,
Ауаа рымышра аҩысҭаа имихит Анцәа.
Ԥсыӡак ауп инхаз, сманкуртхарц егьсыгӡам,
Исхарҵарц рҭахуп, шьоукы, амахҽыжә ацәа.
Ари слахьынҵа ашьҭоуп, иахатәи ԥхыӡӡам,
Ашашәеиԥш сынасыԥ сацуп сгәырӷьаҵәа.
Схәыцыргьы сымхәыцыргьы мҩакоуп исымоу,
Иахьа абзацәа ԥсын, аԥсцәа бзахеит.
Рцәа рцәоуп, адунеи сыззықәу уаҵәазын ауп,
Насыԥ, сымоуп.
Сабдуцәа рыцқьара сзынхеит!
***
Уареи сареи ҳцәашьы акьаҭамҭаз,
Жәаҭынхак амра ахьашымҭаз,
Сыԥсы иахмырза иахьанӡа иҵәаху
Маӡак ахраҭахь иуцысҵар сҭахуп.
Ахәра аҭыԥ ӷьаргьы абыз ҭыԥ ӷьаӡом,
Уара ухьӡгьы сҳәаӡом, ужәлагьы сҳәаӡом.
Узусҭу рҳәар сҭахуп сцәаҳәақәа,
Ушәиԥхьыӡқәа рцәацәашь азыркуа.
Уара агәнаҳа узҵалаз сҳақ алакҭа,
Есымша ԥхыӡ цәгьан иацыз уԥсаҭа.
Уара зҩыза ихәы иҿазҵаз еиҩшаны,
Ухы азеиӷьшақә хьажь-хы кназҳаз иҿырԥхьаны.
Аҟә-маҟә анҽыжәлоз иҽыжәлозиԥа,
Аҩ идрысхьаз забду ихҭырԥа.
Егьа иуӡәӡәаргьы-иуҳәҳәаргьы ауаҳәа,
Иудыруаз афҩы шауа, аҵмыҳәҳәар.
Ақәыџьмаҵәҟьа иафаӡом амадатәы,
Уара зызхара зымфацыз уанҭәы,
Уҩыза иажәа ухәшьадит, аҳаиуан,
Са сыхьӡ уаҳар, ухасбжьы уаҳауан.
Аԥсы изыҳәан аргама дуԥсахит абза,
Уаагылазаргьы уара угәы хәаԥсан.
Уаҳа са сҟын егьулшомызт еиҳаз,
Алажә еиԥш уцәыҵагылан уцҳаит.
Аԥшырҭа иқәтәоу сҳақ ҭоумырхан,
Саарцәгьы сынарцәгьы Анцәа усумырбан.
Иудыруаз, агәнаҳа уашьҭуам џьаргьы,
Споезиа ашәиԥхьыӡ ушьҭоуп есқьынгьы!
***
Уажәра агәҿыӷьра ԥшьшьала инаскьага,
Иугәаларшәа иухашҭхьоу аԥхыӡ.
Улаԥш аӡаӡа, ухәыҷра ашьҭа ахьнагаз,
Ашьшьыҳәа, ашьшьыҳәаӡа удәы ԥшӡа уаныс.
Усҟан, уҷкәынреи уажәреи уеимаркып,
Унахьҵәыуап уарԥысра сырҩашны ицаз.
Шаҳаҭ дызмам ухәыцрақәа ухҭаркып,
Ихынҳәып ухәыҷра амшқәа шәымҭак иуҭаз.
Асы иаҵәа унылагылап шьахәапара,
Аҳәҳәыҳәа ухәда иҭаԥсап асырҳәы.
Аҳәыҳә ирхыбып ахәы ԥшӡа анаӡара,
Аграпара ибжьаԥсап аҵаргьы каҳәҳәы.
Зегьы-зегьы угәалашәап амш аԥсымҭаз,
Игәнугап хырԥашьа змам уҿҳәара.
Игәоуҭар ишынҵәаз, Анцәа аԥсҭазара иуиҭаз,
Иныҵакны уқәыԥсычҳап угәаҵахь џьара...

***
Сыԥсҭазаара шеиқәаҵәазгьы,
Ахаҳә шкәакәа бзиа избон.
Амза атыҩ шакәшахьазгьы,
Амза аҭәымҭазы илашон.
Аԥсабара аҩгьы-акәаргьы,
Сгәы амырхәага ҭанаԥсон.
Зны аԥҭа ажәҩан ихнаҩаргьы,
Икарахаз ашәак снарҳәон.
Бзиа избон ахаҳә шкәакәа,
Цаҟьаш бырлаш иаҟәырҷахоу.
Ахаҳә сахәаԥшуеит жәа мҳәаӡакәа,
Са саныҟамгьы исҭынхо.
О, ахаҳә, сымаша ахчныза,
Сыхьӡи сыжәлеи ирымоу нархас.
Сыхҭыс мышқәа рыхҭаҟынӡа,
Сыԥсҭазаара уамаз шаҳаҭс.
Ахаҳә шкәакәа, сгәыӷра шкәакәа,
Жәымҭа шкәакәа, са сцәашьы.
Иахьатәи амышгьы самраӡакәа,
Уажәшьҭа сналагылт ашәшьы.
Схаҳә шкәакәа, сгәы еиԥш ушкәакәаз,
Иахьагь уцәымза шкәакәан усԥыл.
Ушышкәакәоу унеицамкӡакәа,
Уаҵәгьы ашәа шкәакәа еиԥш усхагыл!

***
Сышлара ашәа сызҳәа, сыԥшалас,
Ҳамҭак унахьҵәыуа схәыҷра.
Зегь ҳәа, сыгә иахәаз, сыгә иалаз,
Сышьҭахьҟа инсыжьыз хара.
Исызҳәа схәыҷра иақәлоу сашәа,
Сҿара ашәа, сгәырҩа ашәа сызҳәа.
Аихац икылсыз, сықәра иԥнашәаз,
Сымыш ира аԥхьарца сзарҳәа.
Сажәра шкәакәаз, сгәы урсындап,
Еицралап ицәахьоу шәахәак.
Схәы ԥшӡа аԥшалас еиҭаснудап,
Еиҭеип имажәӡо доуҳак.
Сашәаз, ашәа сызҳәа, сыԥшалас,
Сашәа ушымԥсуа агәра дырга.
Иҳәа, иумӡан, сгәы аҵәымыӷ шалаз,
Сышлара ашҭа, сышҭалаз дырба.
Уара усыцыз шәаџьҳәаҩысгьы,
Бзабаҩысгьы усыцыз есымша.
Сыдгьыл уақәлаха аринахысгьы,
Са сашәа, ацәашь еиԥш улаша!
***
Амра гыларц егьагӡам,
Сазыԥшуп ашьыжь гәырӷьаҿҳәашак.
Џьарамзар-џьаргьы маӡа ҭаӡӡам,
Сқьышә иқәыххуеит сҿы иасырҳәаша.
Уажә гәырҩа нагӡа шыҟам здырит,
Са сыччаԥшь алаӡсоит аԥшалас.
Лакә цәаныррак аргама иснырит,
Дунеи ҿыцк сықәлеит, ԥхыӡ ссирк сшалаз.
Ҧсра ахьыҟаӡам дунеик сықәлеит,
Дунеик сықәлеит сыҭәҳәа ахьамысуа.
Ашьха рҩашқәа ахшцеиԥш идәықәлеит,
Ахрақәа ҵәцашуп, ашәахәаш зҿысуа.
Абарҭ зегьы ашьыжь насыԥс иснаҭеит,
Ажәҩан сгәыҵакуп амыҵмыџь еиԥш.
Уаха аҵаа цәгьа ҵаамыҷҷарц ҿасҭеит,
Аҽыкәаҳагьы хыҵуеит агәалеиԥш.
Сгәаҳәара ҵҩадоуп, иахьа сеиҭеиит,
Аӡәымзар аӡәгьы сыфеида иҿасҵом.
Сыжәҩан ҵада ахаҩаӡараҿ снеиит,
Уаҵә абри адгьыл сшаҩнахуа хасҵом.
Аԥшалас асуеит аҭынчра хәыҵаҳәҳәо,
Егьагӡам, егьагӡам ашара-мра гылоит.
Аеҵәа рхьырҩаш сгәыҵаҳәҳәо,
Ашьыжьтәи аӡаӡа саԥылоит!
***
Ишԥа ссиру ашара, ашамҭаз,
Мрагылара ашәаԥшь анҿыхо.
Аҵар рҩыԥса рашәаҳәамҭаз,
Агәырӷьаҿҳәашеиԥш ашәҭ анхырхәо.
Ишԥассиру арҩаш хьшәашәа,
Ианаҿаӡсо ахра ҩашра.
Ианыкнаҳау сырҭы кьларшәа,
Еилаарцыруа ашьыбжь хьашраз.
Ишԥассиру, ишԥа ссиру,
Ауаҩ иеҵәахә анкыдло ашьыжь.
Иахьатәи амышгьы хируп,
Мзаҿа лашак ажәҩан ашьышьт.
Ишԥассиру угәыӷра ануцу,
Агәыӷра шкәакәа, мра лашара.
Есымша иқәыԥшу, есымша иҿыцу,
Есымша иацу ацәылашара.
Еҵәак кыдлеит, еҵәак кыдшәеит,
Зыԥшӡара ажәҩан ианахо.
Сгәы сҽанӡамкәа ажәак насҿыҵшәеит,
Ажәак адгьыл иақәлахо!

Дысҭахуп ажәа ҿыц зҳәаша

Аԥшӡара ахаангьы ԥсра ақәӡам,
Аԥшӡара иацԥсуеит аиаша.
Аамҭак ҳақәнакит ианакәӡам,
Дысҭахуп ажәа ҿыц зҳәаша.
Усзыӡырҩ, сышьтахь игылаз,
Ари ауаз зысҳәо иуаҳарцоуп.
Ухыԥшыл амҩа ҳашьҭа знылаз,
Уа зегьы убарҭоуп, зегь уаҳарҭоуп.
Аӡәгьы дҟамлеит ҳаилзыргаша,
Ашәи-қашьи реиԥш ҳаилысит.
Шьоук аӡы иҭахысуеит баша,
Рашҭа-гәара агәашә изҭымсит.
Шьоукы рхызаҵә ахҭа иҭаршәуп,
Шьоук ал хәаԥса еихсуеит цәҟьарас.
Абри аҵкыс еицәоу арбан ашәи?
Шьоук рашәақәа ԥсит ацәа ишалаз.
Аха, сан дгызмалуп зҳәахьада,
Ируз, ирҳәаз ссиру џьыршьоит.
Рышәҟәқәа шьҭыхны ирыԥхьахьада,
Имԥакәирц, шәынтә еихыршоит.
Суҳәоит, дад, сышьҭахь игылаз,
Ԥсаҭак шыҟоу агәра ҳарга.
Абри амҩа ԥшьа ианылаз,
Иԥсызи инхази ҳаилырга.
Аԥшӡара ахаангьы ԥсра ақәӡам,
Аԥшӡара иацԥсуеит аиаша.
Аамҭак ҳақәнакит ианакәӡам,
Дысҭахуп ажәа ҿыц зҳәаша!

***
Аԥхыӡ хаа уаналоугьы угәуҽаныз,
Аԥхыӡгьы мааноуп, ҽазны, еижьагоуп.
Ажәа ҭҟьара, хыҭҟьароуп, улаԥш ахыз,
Зны абызҵәҟьагьы аӷацәгьа ирҳагоуп.
Абызшәа удыруазар, ақәыџьмагьы уаԥыл,
Аха иудыруаз ахәыжә шканамԥсо.
Иҭҟьо акыр умазар, уабџьар аанкыл,
Ауасакьаԥа иашьҭалоит ақәыџьма шнарцо.
Зегьы ргәы ҟаҵала, ахагагьы аҟәышгьы,
Аха амаҳагьа ушьҭахь днумыжьын...
Уқәыргьыжьны лацәгьак уакыргьы,
Иргәыбзыӷ. Амала, улаба каумыжьын!..
***
Иҿыхаз салаԥшуеит ацәылашара,
Амыш ҿыц иканаршәит аԥарҭа.
Ашара иациз гәыӷра еимҟьарак,
Агәырӷьаҿҳәаша, сҭаԥшуеит алакҭа.
Насыԥ ссирк ашара ишацшаз здыруеит,
Сыкәа инҭахәмарт амра ашәахәа.
Насыԥ шкәакәак аргама исныруеит,
Иԥсҭаҵагоу ԥшаласк асуеит икахәхәа.
Исҭахым сыхҭысқәа сгәалашәар,
Иахьа ашьыжь шара салаччар сҭахуп.
Сгәырӷьара хышхыҵәоит акалашәа,
Макьана исымҳәац сҵыхәтәажәа ҵәахуп.
Абаха саӡеит са сшара-еимҟьара,
Ахҭа аҟынӡа инаӡеит сҿаҳәатәы.
Са истәуп иахьатәи амра каԥхара,
Ишысҳац исҳауеит сажәақәа рҳатәы.
Схалеит абар, ахрақәа рыхра,
Сашәақәа рашәа агәра згоит.
Саҿуп асеиԥш сышықәсқәа рныхра,
Аха сашәақәа ирықәлазтәуа сықәра,
Ахра агәаԥшьаҿ сцәацәашь лашоит!

***
Имашәырынгьы мышкы мцац,
Сара сгәы сынҭамӷызыкәа.
Иахьатәи амыш ажәак сымҳәац,
Сгәахәра ахьаа мырҵысыкәа.
Гәырҩ-гәырчы зҵыхәа ԥымҵәаз,
Аҵых ршьаркыцуеит уахагьы.
Сымши сыҵхи схәыцра зхымҵәаз,
Шәымҭак уԥылаӡом џьаргьы.
Иахьатәи сымыш сыԥсахацуп,
Зны ахьаа, зны амышра сзаанагоит.
Гәырӷьак сацуп, гәырҩак сацуп,
Ҽазных сыччаԥшьгьы лашоит.
Зны сахьуаҩы уаароу гәнызгоит,
Схы ахызбаауеит адунеи.
Зны насыԥ ссирк ашәахәац сыкәшоит,
Зны илашәагахоит ладеи-ҩадеи.
«Зегьы изеиԥшны ҳаӷоу дыҟоуп,
Аупцәарҳәы зызҭоу, агәы ацымхәрас!» –
Сыҟаӡамкәа зны саныҟоу,
Схы сыжьжьалоит саргьы абас.
Ауаз сҳәагәышьоит ихыда-гәыдоу,
Иахьатәи амышгьы шәеиқәоуп.
Сахькылнаго ахьакәу сеидроу,
Аамҭа еилагак аӷба сҭоуп...

***
Ашара ашьҭыбжь ааҩуеит ашамҭаз,
Ақәаршҩы еиԥш ихыкьасоит лашарак.
Аԥсҭазаара ҿыц аналагамҭаз,
Ициит ауаҩы ԥсра зқәым зҵаарак.
Ауаҩытәыҩса ицииз азҵаара,
Ицуп имаха ахәы шлаанӡа.
Жәҩангәы иҵаршәу иеҵәахә лашара,
Аҵыхәтәантәи ашәахәац кашәаанӡа.
Ԥсра зқәым зегьы мчыла иаахәоуп,
Ашьа зхьыршам анасыԥ, насыԥӡам.
Ашара ашәа аҳәоит, уаха хахоуп,
Аха исаҳацоуп, уи ашәа ҿыцӡам.
Адунеиаҿ иҿыцу ҳәа егьыҟаӡам,
Инарҳәуп, иаарҳәуп, зегь жәижәыхуп.
Адунеиҵәҟьа макьана ирҿыхаӡам,
Ауаҩы дызхьымӡаз зегьы ныхоуп!..
***
Уаха аҵхи сареи ҳаицәажәоит,
Аеҵәа рҳәымца хыхәхәоит.
Хәыҷы-хәыҷла схәыцра хьшәашәоит,
Сгәалаҟара еиҭа еиҭашәоит,
Инхаз сшәымҭақәа сыԥхьаӡоит.
Сгәалашәара аимхәыц срыԥхуеит,
Ажәҩан иахәуеит схәыҷра асы.
Амза ашәахәа аххьа ахысхуеит,
Ажәҩан саркьа акәа сҭысуеит,
Ашарашәагь гоит лассы.
Ԥшашәышәык асуеит сыргәыбзыӷуа,
Гәырӷьаҿҳәашак цоит-иаауеит.
Гәыӷрак цәырго, гәыӷрак ныхуа,
Жәҩан гәаҵа насыԥк ҿыхуа,
Шәахәашк сгәаҵа инҭаҳәуеит.
Исыздырам аргамоу ԥхыӡу,
Лакә џьанаҭ ссирк акәа сҭоуп.
Уаха схәыцрақәа зегьы ҿыцуп,
Зехьынџьара Анцәа дсыцуп,
Уаха иҟало зегь сҿаҳәатәоуп!

***
Аччаԥшь еиԥш инархадоу шәахәацк,
Ахәылԥ ӡаӡеиԥш саԥхьа инкаҳәит.
Ахшцеиԥш ашьыжь ӡаӡа снахәан,
Схы ажәҩан саркьа инаҵак сӡырҩит.
Шә-насыԥк, шә-ӡымшынк ирыруеит,
Шәабжьык ааҩуеит схәыцра ԥыртло.
Насыԥ ссирӡак сзыԥшуп, издыруеит,
Шәабжьык ааҩуеит, ӡыхь ҿыцк хыртло.
Агәра згоит сара сдунеи анарха,
Сашәагьы ԥсра шақәым агәра згоит,
Избоит сыхәылԥазгьы шкарахаз,
Аха макьана сашәахә шысҳәац исҳәоит.
Са истәуп иахьатәи амышгьы,
Уаҵәтәи амышгьы сара сзы иҵәахуп.
Сышьҭа ихыло са снаҩысгьы,
Уаҵәашьҭахь, сдоуҳаи сҳақи рзыԥшуп.
Исзымҳәац сашьҭоуп аԥсыуа ажәак,
Зегьы ирхаану, зегь рымышра зцу.
Сажәра аҳамҭас аҽгәылыршәан
Исԥылар,
Ахраҭгьы џьанаҭ шкәакәа сзыԥшуп!
***
Сцәацәашь лашоит ахәда ныхшәа-аахшәо,
Аҵых аласкәыгә еиԥш иакәыкәуеит асы.
Архышьна иакәҵәишоит амцабз шәшәа-шәшәо,
Ушьҭа арбаӷьқәа еиқәҿырҭуеит лассы.
Уахатәи аҵыхгьы са слакәқәа иртәылоуп,
Ах, схәыҷра аҵых еиԥшуп еиҳагьы.
Дыӡшәахха сабду саԥхьа дгылоуп,
Сабду алакә еиҭеиҳәоит уахагьы.
Амцабз дналҟьоит саԥхьа Сасрыҟәа,
Бзоу кьыркьыруеит, иԥшуп адәахьы.
Хьыӡрацара идәықәлеит ршьамҩа нықәуа,
Аҵырҵыр имацәысуеит ахра агәахьы.
Иҳәоит, Сасрыҟәа иашьцәа дшырнаԥхаз,
Иҳәоит сабду, дышшьыцыргаз рашьа.
Дшьыцыргеит Сасрыҟәа иашьцәа ахьеиқәирхаз,
Нарҭаа дахьреиӷьхаз хьмыӡӷыс ишьа.
Аҵых иалыҩуеит Сасрыҟәа иуазажәа...
Аеҵәа икыдиԥааз лашоит ижжаӡа.
Ахрақәа ирҿыҩуеит Нарҭаа рыхрашәа,
Сабду еиҭеиҳәоит Нарҭаа рлахьынҵа.
Сцәацәашь лашоит ахәда ныхшәа-аахшәо,
Аҵых аласкәыгә еиԥш иакәыкәуеит асы.
Архышьна иакәҵәишоит амцабз шәшәа-шәшәо,
Арбаӷьқәа еиқәҿырҭуеит лассы!..
***
Хәыцра ссирқәак ашьацра инылаԥсо,
Ашьац шьалҭа сылаиоуп шьыбжьон,
Аԥҭа хьышьашқәа ажәҩан иаҵаӡсо,
Иахьнеиуа гәасҭоит рыжәҩаш цәқәырԥо.
Лакәшәа исҭааз ашара еимҟьареиԥш,
Сгәалаҟара иналаԥхеит шәахәацк.
Сыхҭыс сахьақәа амасар гәареиԥш,
Схаршышуеит, ирыларшәым хәахәацк.
Сыгәгьы каршәуп, сыԥсгьы каршәуп,
Цәашьхәыс срымоуп ладеи-ҩадеи.
Амаалықьцәа рҽыкәаҳа схаршәуп,
Сшақәлахо здыруеит абри адунеи.
Сгәыӷрақәа рышьҭыбжь адгьыл аҩуеит,
Сықәиоуп ԥшьшьала,
Дгьыли-жәҩани ӡырҩуеит.
Ихьы рҩашха са сгәаҵа иҭыҩуа,
Сцәаҳәақәа рсаркьал бжьы саҳауеит!..

***
Игоит исхашҭхьоу ашәымҭақәа рышьҭыбжь,
Ажәымҭыӷьла аҵәыӷьабжь саҳауеит.
Аԥшалас иагәылшәаз шәахәашк нықәнашьт,
Ашьыжьтәи аԥшалас аҳатәы аҳауеит.
Дгьыли-жәҩани ҭынчроуп хаҳәҭынчра,
Сыгага сацәажәоит иахьа шьыбжьон.
Сыԥхыӡ иаламшәац сахьак нцәыҵраан,
Аԥсыгага еиԥш саԥхьа иниасны ицон.
Зыԥсы ҭазгьы, иҭамызгьы еилысуан...
Ашәымҭак адунеи сназхәыцит уажәы:
Аԥсреи абзареи хырҭәагак еицҭысуан,
Адунеи бжашәиа ашәы еиқәаҵәа ашәын.
Ибжеиқәа-бжаччон адгьыли ажәҩани,
Нахьхьынтәи еиԥхныҩлон гәырӷьеи-гәырҩеи.
Аӡә дымҩасит, ҽаӡә даниз иахьами,
Ахьа-ҵла каҳаит, ишгылаз али агылҩеи.
«Адунеи ҳәа егьыҟаӡам зегь хәыцуп!» –
Сгәы сҭацәажәон ауаҩы машәыр сахьтәаз.
Зегь ԥхыӡуп, ахәымпал знырҵаз хыҵуп,
Ахәымпал, ажәҩан иналаӡны ицаз!..
Игоит исхашҭхьоу ашәымҭақәа рышьҭыбжь!..
***
Ажәҩан ҵаулоуп, инымҵәаӡо ахәыцреиԥш,
Инымҵәаӡо ахәыцреиԥш ажәҩан ҿаҳауп.
Аԥҭақәа еилаҽҽоит, хыхь, аӡхыҵреиԥш,
Сӡырҩып нас ҽеила, иҟалаз саҳап...
Иахьзеи, еҵәа заҵәык кыдшәан иабацеи?
Излахьынҵада рыцҳа уаха иҭахаз?
Асар рӡырҩаш ишналашәаз гәасҭеит,
Аҵыхәтәы уасиаҭ акәхап, зышьҭыбжь саҳаз...
Слымҳа ҵнахуеит сгәалашәара ашьҭыбжь,
Сҿареи сажәреи еилаӡҩеит асырҳәеиԥш.
Иахьеи уаҵәи сеимаркуеит ашьыжь,
Ҩ-шьыжьык еимаркуеит уаҵәашьҭахьтәи сԥеиԥш.
Анасыԥи анасыԥдареи еицрыхоит,
Ахраҭи адунеии еибакуеит бӷарҵахьы.
Аха, зегь сгәыӷрақәа риааиуеит,
Сгәыӷрақәа ҿыцхоит,
Сеиҭахынҳәуеит аԥсҭазаара агәахьы.
Ажәҩан ҵаулоуп инымҵәаӡо ахәыцреиԥш,
Инымҵәаӡо ахәыцреиԥш ажәҩан ҿаҳауп.
Аԥҭақәа еилаҽҽоит, хыхь, аӡхыҵреиԥш,
Сӡырҩып нас ҽеила, иҟалаз саҳап!..

***
Иахьагьы исыҵакуп са сгәы амаӡа,
Са сгәы амаӡа сгәаҵаҽы иҵәахуп.
Ахаҳәгьы иалаӡом, са сгәы иалаӡо,
Са сгәы амаӡа ашә-цаԥхак аркуп.
Уи амаӡа ахаҳә ҟаԥшь иагәылоуп,
Ахаҳә ҟаԥшь агәылоуп ақардуаг.
Са сгәы амаӡа гәхьааганы сгылоуп,
Сгәы амаӡа сашьҭоуп, аха иааг...
Агәы амаӡа, агәы ишахану здыруеит,
Сгәы амаӡоуп измоу, сгәы амца еибаркны.
Избарҭаӡам сгәы амаӡа, аха исныруеит,
Сгәы амаӡа цәырҵуеит,
Сҵыхәтәы мыш аҽны!
***
Иҟоуп шәымҭак схы анысхашҭуа,
Гәалак санамоу сырҩышьны.
Сгәаҵахь џьара хьаак анхьашуа,
Гәырҩак санамоу сшьаҳаны.
Иҟоуп ажәак сыԥсы иахмырза,
Амыш ниаӡааны ианцо.
Ишлаӷырӡышо уаха сцәымза,
Сышрылаԥшуа аеҵә рымца,
Аҵх ҟьаҟьаӡа ианшо.
Зегьы анцәырҵуа, иԥсугьы ибзоугьы,
Амша ианҭыҩуа ашәышә абжьы.
Акәамԥа анкашәо аҳарҭ шаҿоугьы,
Ианысхашҭуа сыԥсы шҭоугьы,
Сантәоу ашәшьыра еиԥш сеихашьшьы.
Иҟоуп шәымҭак, сышлац налшәан,
Иӡыӡымкуа ианықәшәо сшьамхы.
Лаԥшҵашәарак ыҟоуп лакәшәа,
Лакәшәа ианааҭашәо са схы.
Издыруеит нахьхьи џьара ак шыҟоу,
Макьана еилкаам, џьара акы.
Ҩ-мцак рыбжьара саргьы сыҟоуп,
Ахьы шьаргәыҵа улакә цәашь сыркы!

Сҽыхәа

Умыццакын, уабаццакуеи, сҽыхәа?
Алахьынҵа амҩа нҵәаӡом.
Насыԥ лашак ажәҩан иҿызхуа,
Адгьыл ахаангьы дҟалаӡом.
Дыҟаӡам зынасыԥ иаԥысыз,
Хырԥашьа змам ауп аҿҳәара.
Уабаццакуеи, сҽыхәа, ишьҭхысыз,
Умҩа нагоумашь хара?
Издыруада иудыруазар иахьҭаӡу,
Адгьыл уақәлазтәуа насыԥк.
Усҟан, сҽыхәа, разҟык уацуп,
Саргьы сшәымҭақәа ирыцлап аԥсык.
Аха, сҽыхәа, умҩа шәарҭоуп,
Ушьамхы уамеижьан, умҩа уаԥшы.
Ауаҩы амашәыр иԥсацарҭоуп,
Угәыӷра мцымхарц, ахара унаԥшы.
Хара днеиуеит, хара инаԥшыз,
Хара ицаз иоуп еҵәак ҿызхуа.
Убри иоуп Анцәагь дызхылаԥшыз.
Умыццакын нас,
Уабаццакуеи, сҽыхәа?
***
Иахьатәи амыш учча ухәмар,
Ицқьанаҵы ажәҩан саркьа.
Ихых унасыԥ ахмыҳәҳәар,
Зны иҟаз ыҟаӡам анкьа.
Ахаҳә иалырхуеит арашы,
Амҵ кнаҳан ацәа ахырхуеит.
Ибла ихкылазаргь аҵәыршы,
Ажә амгәа аԥа аӷрихуеит.
Дад, аамҭа еиҭасит иахьа,
Аԥси абзеи амш еимаркуеит.
Аӡы аҩада идәықәлеит ҩаԥхьа,
Ахьажь ахы аҵәы иахаркуеит.
0, сымаалықь угәуҽаныз,
Зны уашьаҳар алашьцара.
Уцәашьырша шьҭыхны икыз,
Есымша иԥхозааит улашара.
Сахьухәаԥшуа сгәы ԥшаауеит,
Сылабжышқәа кәицшәа ихыҵуеит.
Уара аԥсҭазааразы уаауеит,
Сара уаҵәы адунеи сықәҵуеит!

***
– Ашьыжь мҩа харак сықәлоит,
Исцәынхозеи, сан?
– Шәиԥхьыӡ ушьҭам, умрагь ҿыхоит,
Унасыԥ уцуп, нан.
– Бжьык сызӡатәит ашамҭаз,
Измааноузеи, сан?
– Унасыԥ уқәҿнаҭит уҭәымҭаз,
Уан дукәыхшоуп, нан.
– Абгыӡ сықәҿнаҭит ҩадаҟа,
Измааноузеи, сан?
– Маӡа ахьыҟам, шьоурагь ыҟам,
Угәуҽанызааит, нан!
***
Адгьыл ашьа ааӡом саныҟам,
Ардәынагьы «ҟәырҭ» аҳәом.
Сцоит аԥхыӡеиԥш, ҭыӡшәа ахьыҟам,
Сџьанаҭ хьымҩа каххаа иахьгоу.
Сара сышьҭахь амрагь гылоит,
Амзаҿагьы ажәҩан ԥнаҟап.
Асабигьы ашара даԥылоит,
Ҩаԥхьа адунеигьы хәлап, ишап.
Дип уаҵәгьы аҵеи лашара,
Уаҵәтәи амшгьы агәыӷырҭа.
Еиҭалашап амцахара,
Агәырӷьа ҩналап аҩнаҭа.
Маҷк ауп исҭаху ахраҭгьы,
Еицамкааит сышьҭахьҟа инхаз.
Ахаҳәгьы сҭахым, амармалташьгьы,
Сцәаҳәақәа схагылааит баҟас!

АԤхыӡ шкәакәа

Ацәа шкәакәа, ацәа шкәакәа,
Аԥхыӡ шкәакәа ԥхыӡ исырба.
Аҵх хәыцрала исхымгакәа,
Уаҵәы исԥеиԥшу, лабҿаба.
Ԥхыӡ исырба ашара ашамҭаз,
Ԥхыӡ исырба насыԥ шкәакәак.
Ашьжьымҭан аӡаӡа аҳәамҭаз,
Уцәамҭа хаара саламхакәа,
Снықәыргыл шьха ԥшӡак снаган,
Исырба арҩаш шкәакәа шыцәоу.
Ахәы инықәырԥыр схәыҷра хага,
Исыҭ амҵәыжәҩа сгәыӷра зхыҵәо.
Ажәеиԥшь рашәа сзаҿарҩ ахра,
Дырхынҳә абчараҳ лыԥхала.
Бахәаԥшь цаҟьаш аилаҭәахра,
Шьыжь иҩыча мра шәахәала!
Ацәа шкәакәа, аҵых шкәакәа,
Сыԥхыӡ уалаз аԥхыӡ шкәакәа!
***
Ашьыжь иацҿыхаз амырхәага,
Аԥсабара аԥшӡара инахьшит.
Икаххаа илашеит ашьха, ага,
Ашәахәа ахраш ажәҩа ихнашьит.
Еилас-еилахәмарт аԥсабара,
Адунеи лаша аԥсыцқьа ахалт.
Шә-насыԥк ацны амра аԥхара,
Агәырӷьаҿҳәашеиԥш жәҩан ихалт.
Ашәахәа аԥсаҟьоит ажәҩан хымаа,
Аԥсҭазаара алагеит ҿыц.
Илашеит адгьыл хәымаа-жьымаа,
Ҽынла икыдлеит амза ахыц.
Аӡаӡаш ахәуеит ашьыжь ԥшалас,
Аразреи аԥшӡареи еицуп.
Ӡшәахшәа исхыҵит исымаз гәалас,
Сышьха ӡыхь еиԥш сгәы разуп.
Ашара мра са сгәы хнахуеит,
Аԥсыцқьеиԥш ихыҵуеит анаҟә ашәшьы,
Аҩ-иаҩуеит, ах-иахуеит,
Нахьхьынтәи иааҩуеит алу абжьы!

***
Аҳәҳәыҳәа икаԥсоит ас цырақәа,
Ашәыб амахәқәа ирыхшьуп.
Ашьашьал саркьа ххырақәа,
Аҵаа џьанџьыхәақәа лашьҭуп.
Амахә иакәшоит амцабз шкәакәа,
Илаша-лашоит ас-цәашьы,
Асы леиуеит ихымкәаӡакәа,
Асы леиуеит еилашьшьы.
Асы иларшәуп рацәа ххыран,
Ардәынак, иркылшәаз ҩ-масарк.
Аграпара ашьҭа ихылан
Иааиуеит, ахәда хыршаны цицарк.
Мраҭашәарахь иҵшәааит ажәҩан,
Асыршҩы леиуеит ушьҭа абар.
Шьалҭа бамбоуп аҵла рыжәҩа,
Иҟам амрагьы ахабар.
Иауеит, иауеит асырҩаш қаруа,
Ибырлашԥсаран ахцәы аԥауеит.
Схәыҷра анасыԥ иҩуа-икәаруа,
Ашҭа аҵыхәаҿ иԥыр-ԥыруеит.
***
Сыԥшуп, сыздырӡом сзыԥшу,
Иаасыкәыршан ас-шәах кашуп.
Ишҭынчра иҭынчроуп ауразароу,
Зны сахьыччаз, сахьҵәуаз аброуп,
Аброуп иахьызбаз схәыҷра асы,
Асы шкәакәа еилассы,
Насыԥ шкәакәа канаԥсон,
Сара схәыҷра асы ашәа сҳәон.
Сгәырӷьон, схылԥа аҵыс ҭаҳәуан,
Асаҿы аҵарақәа каҳәҳәуан.
«Ақәа ауеит, асы ауеит,
Абгахәыҷы ԥҳәыс даанагоит,
Абгаду кылыԥшуеит!» –
Абгахәыҷқәа рашәа сҳәон,
Аҵла рышәыб еимаԥсон.
Асы грапарақәа шьҭаҵо,
Асы рбылгьақәа ҟасҵон.
Асы-шәыб камԥсаларц сҭахын,
Ҩаԥхьа ажәҩан асы-ԥҭа хын.
Сыԥшуп, сыздырӡом сзыԥшу,
Иаасыкәыршан ас-шәах кашуп.
Лашбжьык нықәыҩуеит ахәахьы,
Сгәыԥшаа-хыԥшаауа
Сыԥшуеит адәахьы...
Асы шкәакәа ауеит икассы,
Схәыҷра агага ыларшәуп асы!

***
Аҵхи амзеи реиԥш ҭынчроуп уаха,
Аҵыхәтәантәи аԥхыӡ еиԥш аҵх мҩасуеит.
Ԥеиԥшк ахьыҟам дунеик ааԥсаха,
Амарқәеи-амарсеи рхац икылсуеит.
Ауаз ацрыхоит адгьыл цыжәха,
Шәиԥхьыӡ иҭацаԥхоуп адунеи.
Ауҩы дықәхоит адгьыл мчымха,
Ауаҩы насыԥдагь ахаҿы днеит.
Дгьыли-жәҩани ргәаԥшь цәыҳә-цәыҵәеит,
Алу еибафоит, алу ҵҩызааит.
Адунеи мшынхан, ихышхыҵәеит,
Хысла-гәысла жәлар еиҿцааит.
Абгыӡ ҟаауеит аҵх кылҵәан,
Алақәа ууеит, ирбарҭоуп ҟалаак.
Амаалықь игәы каршәны дыцәам,
Цәаныррак даргәаҭеиуеит уахак.
Агәнаҳа тҟәацит ашәырқыҭан,
Ҭамҷыҭ ҳныхақәагь ҭыҵит рыҭра.
Аԥшырҭа иқәтәоу, уааԥшы ҳгәаҭан,
Ҳазшаз лахь ҳаумҭан,
Иҳаҭәашьа угәра.
Ԥеиԥшк ахьыҟам дунеик ааԥсаха,
Амарқәеи-амарсеи рхац икылсуеит.
Аҵхи амзеи реиԥш ҭынчроуп уаха,
Аҵыхәтәантәи аԥхыӡ еиԥш аҵх мҩасуеит.

***
Ашьацра иларшәуп амырхәага,
Гәырӷьаҿҳәашак налаҭәоит аҳауа.
Ацхарпа каҳәҳәуп, ашьац аагага,
Насыԥк сзыԥшуп иахьа исоуа.
Избоит аргама сҿара хьаҳәит,
Схәыҷра аччаԥшь аӡыхь еиԥш ихыҵуеит.
Сҿаҳәатәгьы Анцәа иҟынӡа инаҩит,
Сҿара хызхыз доуҳак цәырҵуеит.
Аҭынчра цәажәоит иаасыкәыршан,
Ашәҭ агәылҵуеит ахаҳә шьанҵа.
Сара егьсыгӡам дунеи иқәыршаз,
Дгьыли-жәҩани рашҭа аҟынӡа.
Сгәаҿы гәалаҟарак хышхыҵәоит,
Дунеи рыцҳак сшықәыц-сықәуп.
Нахьхьи шаеҵәак иакуеит-ицәоит,
Издыруеит сдунеигьы сахьынӡақәу,
Сишь, абжьы игаз, ахьгаз абыкәу?!
***
Ашьшьыҳәа уасла, аԥшалас,
Ашьац ахыцәқәа умырҵысын.
Хәыцрак ырзо аҵых уалаз,
Насыԥк цәыргала уаҵәазын.
Аӡаӡа уацыз ашьыжь шараз,
Уԥсыршьаганы укаииы.
Аҟармаҵыс абжьы угараз,
Сыԥшалас, схәы ԥшӡаҿы ииз.
Иҿых ашараз шанасыԥк,
Агәырҩа ашьҭақәа рхәаша.
Ашара уԥшалас наласып,
Уажәоуп ашьхарахь ианша.
Асаби хәыҷ игәы унықәԥыр,
Ԥшьшьала игара ԥшӡа унахьыс.
Ҳаскьын ҿакгьы адәахьы иныҵкәырп,
Удоуҳа амаӡагьы ҵәахыз.
Есыхәылԥаз амра аԥсымҭаз,
Сызқәа аҭыԥаҿ ункашәшәа.
Исызҳәа, ашьыжь ашара ашамҭаз,
Мыткәмак налаҵан ашәак...

***
Даҽазныкгьы ааԥынра ааит,
Ажәҵарақәа рыҭрақәа рҳаит.
Иааҩуеит амышзырҳага абжьы,
Аҳаскьынҿа гылт шьыжьы.
Амзаҿа агәы аҩада иҩархоуп,
«Анымераҳ» ианаҵху уахоуп.
Анасыԥ ҽыц иашьҭоуп зегьы,
Насыԥ лашак иашьҭоуп уаҵәгьы.
Саргь иахьанӡа абраҟа ссасын,
Адгьылаҿ асыҭәҳәа сҭасын.
Сымшқәа ирыгхеит иахьагьы мшык,
Анцәа ду ҳацәыхьча лаԥшык.
Сышьҭа ихылаз, аҵеи улаша,
Сдоуҳаи сҳақи уцыз есымша.
Лаԥшыцәгьеи-ҿаԥшыцәгьеи уҟәгаз,
Еицоумкын уабацәа ирҭынхаз!
«Амин!» – хыхьынтәи бжьык саҳауеит,
Шаеҵәак жәҩангәаҵаҿ абла ҭаауеит!
***
Ииасхьоу сымышқәа рыгага,
Еихьыс-еиԥыс саԥхьа игылоит.
Схәыҷра ашәаԥшь иналыггаз,
Шьыжь аӡаӡа аҿаҳәҳәы исԥылоит.
Уаҩ дызқәымлац дунеик сықәуп,
Арҩаш хьырҩашха еиласуеит.
Амаалықьцәа ртәарҭа ахьыкәу,
Сахьынаԥшуа сыԥсы рхьысуеит.
Уаҩ иимбац доуҳак збарҭоуп,
Џьанаҭ сҭалт, избоит сшьапала.
Ахаҳә шьанҵа ирашәаҳәарҭоуп,
Адунеи цәажәоит са сбызшәала.
Иҵхәраа иҩеиуеит ашацәа рӡышхәа,
Аԥсра иахәшәу ашьха ӡыхьқәа.
Ахьы мра, ахьы мца ршәахәа хыхуа,
Снеиуеит ԥшьшьала насыԥк нықәуа.
Насыԥк нықәуа жәлар ирҳақу,
Снеиуеит лакә мҩак санылан.
Сишь! Избарҭаӡам иахьаку,
Аха, бжьык саҳауеит гәаныла...
Уаҩ дызқәымлац дунеик сықәуп!

***
Зыхаара зцәыӡхьоу, иҿшәаз ақәыԥсҳа еиԥш,
Слахьынҵа самҵаршәуп аргама.
Аамҭа аӡыблара иалахаз сԥеиԥш,
Хәыԥы-ӡыԥуеит, ҽа дунеик ааигәахама?
Шьыжьтәи ашәаԥшь зхьачасырмоу ашәахәа,
Аҿаӡыҭуеит, нахьхьи, ахра ҩашра.
Аԥсылҩеиԥш амаалықьцәа рыԥсы кахәхәа,
Асар рымҩа иакәшоит ажәҩан хьашраҿ.
Избоит ԥшь-еҵәак, ԥшь-маӡак еибырҳәоит,
Зиеҵәахә кыдло дарбанушь уаха?
Анцәа ихьы шьаргәыҵа сгәыҵак схырхәоит,
Ҳазшаз суҳәоит сныҳәаԥхьыӡ еиқәырха.
Уаха аҵых ҭынчуп, аха ишԥаҭынчу!
Бжьыда-шьҭада ԥсыцқьак диуеит.
Жәҩангәаҵаҿ ҩ-ԥҭацахашк еихышьуп,
Анцәа ран лныҳәаԥхьыӡ саҳауеит.
Аҵх салагылоуп аамҭа ахәыцха,
Ацыԥхь аԥсаҟьоит аеҵә реихымца.
Анцәа, исымҳәац ажәак аҳәаха сгәарԥха,
Слахьынҵа, сумҵаршәуп,
Адунеи агәырԥынҵа!
***
Иахьеиԥш, сабдуцәа рабдуцәа рхаангьы,
Ара амра гылон, амра ҭашәон.
Шәынтә иқәасыргьы, шәынтә иҵааргьы,
Ҩаԥхьа мра-мза гәылҵуан, адгьыл лашон.
Амацәыс еихнахуан аџь агәыгәҭа,
Ажәҩан гәаҵа ианнаҵон ахҵара.
Амза цәырҵуан ашәаԥшь аԥсымҭаз,
Амаалықь иныҳәабжь ааҩуан харантә.
Ара аныха иамҵаныҳәон сабдуцәа,
Ҳныҳәарҭа ахьацаҿ ацәацәашь былуан.
Ара мышкызны иқәын аԥааимбар,
Хьыӡрацара иандәықәлоз, адгьыл ҵысуан.
Шьыбжьон аԥсрахәшә ааҵраҿ иуԥылон,
Амаҭ ахәшә аҳаскьын аԥшаауан ала.
Лакә шәахәала ирҩычон аҵых уахынла,
Аҵых амаӡагь хәыҭ-хәыҭуан маӡала...
Уахагь аҵых уалуашоит агәалеиԥш,
Илашоит ацәымзеиԥш адоуҳа алакҭа.
Нахьхьи, иҳашҳатәарахаз ахан еиԥш,
Тур ихәы ықәгылоуп ҩ-дунеик рыгәҭа!

***
Аҭынчра сазыӡырҩуа стәоуп сымала,
Аҵла иамҵаршәуп аҵла ашәшьыра.
Адунеи зегьы схагьжьуеит арымала,
Искуп ажәҩан хымаа амаакыра.
Сааԥсеит сшааԥсара, ушьҭа сҭаслымуп,
Са слахьынҵа сацныҟәоит ныӡбада.
Шәымҭак сзыхашар, убригьы насыԥуп,
Иахьатәи амыш сцәымцар гәыӷрада.
Ҳаи, изакә бза гәырҩоузеи сыхҭазкыз,
Амци-аргамеи рхаԥыцқәа шԥеилахеи!
Иҿшәарц егьагӡам сыԥсы ахац зҿаскыз,
Ах, шьыжь шәаԥшь ацәаара сышԥеилаҳаи!
О, быжь-цаҟьашк ирхыҵыз сажәымҭа,
Хәылԥазтәи сыгәҿыӷьра ушԥеиԥшу!
Аха адгьыл иақәлахаз сашәамҭа,
Цәашьы иаҵәан иаркуп
Ҩ-ԥсҭазаарак ахьеиԥшьу!
Споезиа

Сышьыжь уацуп, сыҵых уацуп,