— Eç poşa... küñelsez,— dide Albert.
— Yatıyk ta yoklıyk bügengä,— dip täqdim itte anıñ iptäşe Genri.— Min himlaboratoriyädä utırıp arganmın. Täcribäm dä barıp çıkmadı...
— İrtä iç äle,— dip karşı töşte Albert, säğatenä küz salıp.— İmtihannarga tikle yırak, ukıysı kilmi... Eçäse dä kilmi hätta... Küñelsez...
— Sporthollga barıyk bulmasa. Gorillalarnıñ tukmaşuın kararbız.
— Anısı da tuydırgan, kartlaç. Ällä soñ kızlar korpusına yul totabızmı? Dcenninı da kürerbez. Çıtlık Dinonı da. İfrat zatlı külmäk kigän ide bügen. Ä Dcenni...
Genri çırayın sıttı, annarı, kızara başlavın sizep, çitkä borıldı. Tegese iptäşenä tekälep karap tordı da, anıñ yanına kilep, kulın iñenä saldı.
— Ya, ya,— dide ul yomşak kına.— Beräüneñ ğaşıyq buluı, ä... obektnıñ tiskärelege dip äytimme?., bula torgan häl inde ul. Minnän ürnäk al, kartlaç: beräügä dä ğaşıyq tügel, ä kızlar tiräsendä çualırga yaratam üzem. Ya menä assistent Sten-linı iseñä töşer. Margaret artınnan küpme söyrälde, biçara...
— Margaretka ni bulgan?
— Kolledcnı taşlap kiyäügä çıkkan, çuar yöräk. Stenli Mousnıñ käyefe kırılgan da soñ! Büre kebek, aşarday bulıp karıy.— Stenlinı yaratmıym min,— dide Genri, tınıçlana töşep, häm urındıkka kilep utırdı.
Albert täräzäne açıp, tämäke köyrätep cibärde häm, bülmä buylap yörengän kileş, süzen dävam itte:
— Döres bulsa, añarda çegän kanı bar, dilär. Küz karaşları uk zähär... Tik şunısı gacäp: sineñ Dcenni şul Stenlinı söyä bit!
Genri siskänep kitte. Yuk, yeget monısına ışanmıy, ışanırga telämi ide! Niçek inde Dcenni Uilkinıñ, şundıy şiğriyätle, näfis, akıllı kıznıñ Stenliga küze töşsen?! Stenli Mouslar näsele bay näsel, älbättä, läkin, berençedän, Dcenni akçaga bitaraf, tışkı bizäklärgä dä ise kitmi torgan kız, ikençedän, inde Stenli tikmägä genä akça çıgaraçak keşe tügel.
Albert isä Genrinıñ kanına toz saluında buldı:
— Başımnı kismägä biräm, menä häzer dä berär ahiräte belän Stenli bülmäsendä utıra torgandır äle. Işanmıysıñmı?
Genri başın çaykadı.
— Äydä bähäs! Min kesä magnitofonın kuyam, ä sin...
— Bähäsläşmim.
Albert iñnären sikertep aldı, töpçegen sünderep çüp savıtına iltep taşladı häm, krannan cılı su agızıp, kulın yuarga kereşte.
— Sine bu mähäbbät çirennän dävalarga kiräk, Genri,— dide ul ölkännärçä.— Yukka yanıp-köyep yöriseñ. Töker. Änä Stenli... Dcennidan kölä genä ul.
Genri kinät nıklı ber kararga kilde dä kostyumın kiyä başladı.
— Äydä, Stenliga keräbez,— dide ul yat tavış belän.
Albert karşı kilmäde:
— İhtıyarıñ — salavat.
İkençe katka töşep, «Assistent Stenli Mous» dip yazılgan işekne şakıdılar.
— Rähim itegez! — dip kıçkırdı bülmädän kemder.
Bülmä eçe cilkuar studentlar häm töten belän tulgan ide. Kem kayda urın tapkan — şunda. Berse känäfi arkasına menep atlangan, ikençese — täräzä töbenä, berniçäse krovatka uk utırgan. Şau-gör kilälär. Ä Stenli, kuyı kara kaşların cıyırıp, östäl östendäge nindider apparatnı köyläp mataşa.
Läkin monda kızlar yuk ide. Genri üzeneñ bülmädäşenä küz töşerep aldı: kürdeñme, yänäse. Albert isä aña iğtibar itmäde.— Ni cimertäsez, yegetlär? Nindi äkämät taptıgız? — İskitkeç! Moğciza] Adäm ışanmaslık! — diyeştelär bülmädägelär.
— Yünläp añlatıgız la! — dide Albert häm, mäzäk küräçägenä kuanganday, kulların ua başladı.
Känäfi arkasınnan Reyni digän student sikerep töşte.
— Menä bezneñ dahi yäştäşebez Stenli gipnoz apparatı uylap tapkan. Teläsä kemne yoklata,— dip añlatırga totındı ul.— Sınap karamıysızmı? Äydä, assistent, bolarnı da cebetik äle!
Stenli apparatın köyläp betergäç kenä borılıp karadı. Çınnan da Albert haklı bulgan ikän. Assistentnıñ elek tä yabıgrak yöze tagı da suırıla töşkän, küz töpläre karayıp kalgan, ä küzläre, niçekter, naçar yıltırau belän yıltırıylar ide. Ul, galstugın salıp taşlap, ciñnären sızgandı:
— Kaysıgıznı? Sineme, Albert äfände?
— Mine,— dide şulçak Genri, alga uzıp. Stenli säyer genä yılmaep kuydı häm östäl yanındagı buş urındıkka kürsätte.
— Rähim it.
Genri utırdı. Yegetlär hämmäse anıñ tiräsenä cıyıldılar. Tınlık urnaştı. Stenli Mous, yuka irennären kısıp, apparatın Genriga töbäde dä, lyustranı sünderergä kuştı. Häzer bülmädä tonık östäl lampası gına yana ide. Ber minut ütte, ike...
— Yoklıy,— dip pışıldadı Reyni.— Äzer bu.
Stenli baş kaktı häm regulyatornı tagı ber bülemgä bordı. Genri tınıç kına yoklıy, läkin anıñ küzläre yomılıp uk citmägän, yañakları tartışıp-tartışıp kuya, tez östenä salıngan kulları kaltırıy ide.
— Buldı,— dide Stenli äkerten genä.— Häzer sorau birä başlarga da mömkin. Kemneñ soravı bar?
— Miña ille dollar birep tormas mikän? — dip pışıldadı Reyni.
Stenli apparatındagı ber knopkaga bastı da:
— Genri, işetäseñme? Sin Reyniga akça birep tor. Bayıgaç tülär,— dide.
Genri, uñ kulın kuyın kesäsenä tıgıp, portmone-tın çıgardı.
— Rähmät,— dide uylap tabuçı, portmonetnı alıp.— Yokla, yokla, Genri tugan.— Tagı ni sorıybız? — dide ul annarı şıpırtlap.
— Äydä, hislärendä kazınıyk äle...— dip avızın yırdı Albert.
— Genri! — dip däşte Stenli, kötterep tormas-tan.— Däresen äyt: sin kemgä gıyşık totasıñ?
Genri avır itep sulu aldı, yözenä ärnü l yı sagış bilgeläre çıktı, annan soñ ul, niçekter canlanıp, aynıp kitkändäy buldı.
— Genri! İşetäseñme? Sin kemne söyäseñ? Gşşozlangan yegetneñ irennäre kıymıldadı, läkin ul haman däşmäde.
— Köçle... Bireşmi, şaytan,— dip kuydı Reyni. Stenli apparatın Genrinıñ yözenä yakınrak
kiterde.
— Dcenni...— dip pışıldadı şulçak gipnoz-langan yeget.— Dcenni Uilki...
İşek şakıdılar. Stenli tiz genä apparatın sünderep, Genrinı uyattı. Ut kabızdılar.
— Mömkinme?
İşek töbendä ike kız basıp tora ide.
— Uzıgız, Dcenni. Rähim it, Dino.
— Bez sezgä komaçaulamıybızmı? — dip soradı aldan kergän sarı çäçle kız, oyalçan gına baş iyep.
— Hätta kiresençä! — dip kılançıklandı cirän Reyni häm telen şartlattı.— Äydägez, äydük! Dino, qaderlem, minem yanga kil... Borçımaska tulı garantiyä biräm. Külmägeñne dä kotlarmın.
Kızlarga känäfidän urın birdelär. Sarı çäçle kızga — Dcenniga — kimendä ber distä oyatsız küz töbälgän ide. Moña hätta Dino bulıp Dino da aptırap kitte, çönki ul üzen çibärräk dip sanıy häm yegetlärneñ kübräk iğtibar itüenä künekkän ide.
— Tartkansız da soñ! — dip borının cıyırdı ul. Dcenni, tämam uñaysızlanıp, külmäk itägen tö-
aätkäläde häm yegetlärgä yalvarulı karaş taşladı. Anı uñaysız häldän Genri gına kotkardı bugay:
— İsänme, Dcenni,— dide ul.
Kız şuşı keçkenä genä yärdämgä dä kuanıp iyägen kaktı häm üzen kulga alıp:
— Stenli tagı ber-ber närsä uylap çıgargandır äle? — digän buldı.
— Gipnotizator. Äle genä mine yoklatıp mataş-«ılar, tik berni barıp çıkmadı kebek,— dide Genri), kız yanına kilep.
— Menä kızık! — dip çäreldi başladı Dino.— Bezne dä yoklatıgız äle! Häyer, min kurkam...
Stenli iptäşlärenä karap serle itep küz kıstı. Tegelär, älbättä, yaña tamaşa kararga hiç tä karşı tügel ide.
— Dcenni, ä sin kurıkmıysıñmı? — dip soradı Albert.
— Nik kurkıym? — dide kız, batırayıp.— Mine gipnoz ala almıy... Bervakıt tsirkta şulay bulgan ide.
— Utırıp kara alaysa,— dide Stenli kızga. Dcenni aña küzlären tutırıp karadı. Ul beraz
şiklänä dä şikelle, läkin küñelenä iñ yakın bulgan keşesenä ışanu-ömet köçleräk ide. Kız, başın gorur kütärep, küperenke çäçlären artka taşlap, urındıkka kilep utırdı.
Ä ber minuttan kız yokıga talgan ide inde. Sten-li apparatka tagı ber kara tartma totaştırdı. Ul şakkatırgıç täcribä yasarga cıyına ide şikelle. Genri anıñ häräkätlären täşvişlänep küzätep tordı. Dcenninıñ yöze agargannan-agara bardı, kulları hälsezlänep salınıp töştelär.
— Ütä tirän gipnoz haläte,— dip mıgırdadı Stenli.
Eçkärge ber köç Genrinı Dcenniga taba etärde, ul da kız karşısına kilep bastı:
— Dcenni,— dip pışıldadı yeget, tirän gazap kiçerep,— Dcenni, söyeklem...
Kız başın çaykadı. Anıñ irennäre: «Yuk, yuk!»— dip äytkän kebek toyıla ide. Genri, mañgayın uçlap totıp, artka çigende. Anı känäfigä utırttılar.
Stenlinıñ tavışında isä bozday suık ihtıyar belän korı taläptän başka berni dä yuk ide.
— Dcenni Uilki,— dide ul.— Sez kiçlären ni turında uylıysız? Kem turında hıyallanasız?
— Töngeñdä kemne küräseñ? — dip kıçkırdı arttan Reyni.
Kıznıñ gäüdäse elektr sukkanday teträp kuydı häm ul, küzlären yomgan kileş, kulların Stenliga
suzdı. Kızganıç ber zägıyflek, samimi häm saf his kıznı kurçak hälendä kaldırgan ide. Kinoaktrisalarnıñ yasalma häräkätlären kürep öyrängän Dino da ise kitep: «Ah!»—^ dip kuydı...
— Sineñ hakta...— dip pışıldadı Dcenninıñ kügärgän irennäre.— Gel sineñ hakta, Stenli... Min sine söyäm bit... Bez tormış diñgezen kulga-kul totınışıp kiçik... Min sineñ turılıklı yärdämçeñ, uñ kulıñ bulırmın... Miña berni dä, berni dä kiräkmi, sin genä kiräk, Stenli...
Dcenninıñ küzlärennän ike yäş börtege sıtılıp çıktı. Kız ütenä, yalına häm mähäbbät cılısın häyer estägändäy tübänçelek belän yalvarıp sorıy ide. Yalangaç tänne kürü belän ber ide bu. Känäfigä utırgan Genrinıñ: «Citte! Kiräkmi!»—digän süzläre işetelde. Läkin aña kul gına seltädelär. Hämmäse äsärlänep kalgan ide. Härkem ni bulasın kötte.
— Dcenni Uilki! — dip açırgalanıp kıçkırdı Genri,— Tıñla, tıñla: sin — sukır. Stenli sineñ belän uynıy gına!
Kız bu süzlärne bötenläy işetmäde, çönki anıñ gipnoz tomalagan añı fäqat Stenli tavışın, Sten-li süzlären genä kabul itä ide...
— Äye, min sine söymim,— dide şunda Stenli üze.— Sin minem hakta uylama, Dcenni.
Kız nider äytmäk bulgan cirennän törtelep kaldı, çönki Stenli gipnotizatornıñ nindider ber totkasın borıp kuydı.
— Sin dä mine söymiseñ, Dcenni,— dip dävam itte Stenli, boyırık birgän kebek itep.— Bügennän başlap sin mine söymiseñ. Sin Genrinı söyäseñ, añlıysıñmı — Genrinı!
Kıznıñ akşarlagan kebek bulıp kalgan yözendä kisken üzgäreş kürende. Anıñ bit almaları yana başladı... Añarda näfrät häm mähäbbät, gazap häm läzzät, tübänçelek häm gorurlık köräşä ide... Nihayät, gipnotizator ciñde.
— Äye,— dip pışıldadı Dcenni, uftanıp.— Genri... Genri bik söykemle, läkin tartınçak...
Stenli apparat knopkaların çalt-çolt kiterde dä ciñüle kıyafät belän:
— Tagın nişlätik? — dide.
Anıñ yanına atılıp Genri kilep citte.
— Häzer ük tuktat! — dip akırdı ul, Stenli Mouska sugıp cibärerdäy bulıp.— Oyatsız sin!
Tegese, mıskıllı yılmaep, gipnotizatornı sünderde.
— Uf-f! Bu ni bu? — dide Dcenni turayıp häm küzlären açtı.— Başım çatnıy... Nişlättegez sez mine?
Ul ber Stenliga, ber Genriga küz töşerde. Genri mesken kıyafättä basıp tora häm dımık küzlären yäşerä ide.
— Genri...
— Äye, Dcenni...
— Genri, miña ni buldı? Ni buldı miña, Dino? Dino tıyıla almıyça, başın artka taşlap, vak
teşlären kürsätep kölä ide.
— Genri!
Genri bugazına kilep tıgılgan töyerne yotıp cibärde, anıñ ike bitennän dä saran küz yäşläre tägäräp töşte.
Şul çaknı Dcenni bötenesen beryulı añlap aldı. Anıñ irennäre, hätta çäç ködräläre dä kaltırıy, zur açılgan küzlärendä yöräk özgeç gacäpsenü, dönyanıñ karañgı häm şakşı buluına çiksez aptırau çagıla ide.
— Sez... sez... namussız,— diyä aldı ul, nihayät, kaltıravık tavış belän.— Stenli! Ciränäm min sezdän! Genri, sinnän dä! Barıgızdan da!
Kız kinät kenä işekkä borıldı da yögerep çıgıp
kitte.
— Sin qabahät, Stenli,— dide Genri da, işekkä yünälep.— Bez hömmäbez dä qabahätlär...