“керпе” en el diccionario Tártaro-Tuvano

1) зоология Бөҗәк ашаучылар отрядының керпеләр
семьялыгыннан, аркасы һәм ян-яклары энәләр белән капланган,
куркыныч килгәндә йомгак булып бөгәрләнә торган кечкенә генә
җәнлек. Төлке белән керпе турындагы

әкиятне ишеткәнем бар иде. Г.Мөхәммәтшин. Куак астыннан бер
керпе чыгып килә. Елан, авызыннан ике япьле угын чыгарып, керпегә
ташланырга тора. Г.Сабитов. Шундый абыйсын эзли Марат!
Үзенең керпеләре, кәлтәләре, тузбашлары, кошлары белән бергәләп
эзли. Р.Төхфәтуллин
2) хәрби сүз Танклар һәм пехотаны тоткарлау өчен, чәнечкеле
тимерчыбыклар белән уратып алынган аркылыторкылы
казыклардан торган корылма. Каланың бөтен әйләнәсе Кырык катлы
«корыч керпе». Ш.Маннур. Шәһәргә керү юлында катлы-катлы
«керпе» куелган
3) күчерелмә мәгънәдә Үпкәләтүче дип күренгән сүзләргә, кыланышка чәнечкеле,
зәһәр, усал сүзләр белән җавап бирүче кеше турында
4) күчерелмә мәгънәдә Зәһәр, усал, үпкәләтүче сүзләр. Яңа мөдир ул сөйләгәнне
тыңламый, ә үзе сөйләшә, күңелгә барып йокмый, әйтерсең лә
авызыннан сүз түгел, вак-вак керпеләр коела иде. Х.Сарьян
◊ Керпе сырты төсле Бар ягы да тигез булган, чәнечкеле. Керпе
сырты төсле тырпаеп торган сакалын бервакытта да әлиф
озынлыгыннан кыскартмый да, озайтмый да. К.Тинчурин. Керпе
энәсе кебек Каты, тырпаеп торган чәч турында. Менә җыелышны
алып баручы райком вәкиле – чәчләре керпе энәсе кебек тырпаеп
торган бәләкәй генә кеше – мәгариф бүлеге мөдире трибунага
күтәрелде. Х.Хәйруллин. Маңгае керпе энәләре кебек текә итеп
кыркылган каты чәчләре яныннан очлаеп күренеп тора.
Һ.Дәүләтшина. Киб көчле куллары белән Джекны үзенә якынрак
китерде дә малайның керпе энәләре кебек каты, уттай янып
торган бакыр чәчләреннән сыйпады. А.Тимергалин. Керпе энәсе
сыман кара керпе энәсе кебек. Ямьшәеп, яньчелеп беткән бүреген
салып кулына тоткан, чәчләре тузгыган, өч-дүрт көн кырылмаган
сакалы, салкында үрә басып, керпе энәләре сыман төрлесе төрле
якка тырпаешкан, шинеленең чабулары җилбәгәй җибәрелгән.
Җ.Дәрзаман

сущ.
1) зоол. ёж || ежовый
керпе энәләре — ежовые иглы; колючки ежа
керпе баласы — ежонок
2) воен. ёж (противотанковое или противопехотное сооружение)

и. hedgehog

igel m.