Latin

Шигырьләр - Мәхмүд Кашгарый

Total number of words is 278
Total number of unique words is 217
34.0 of words are in the 2000 most common words
42.6 of words are in the 5000 most common words
46.9 of words are in the 8000 most common words
Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
ДИВАНЕ ЛӨГАТЕТ-ТӨРК
(1072-1074)
Мәкальләр һәм әйтемнәр*
Атасы ачыг алымла йийсә, углының теше камар. [Атасы ачы алма ашаса, улының теше камашыр.]
Ач ни йиймәс, тук ни тимәс. [Ач ни ашамас, тук ни димәс]
Бер карга берлә кыш килмәс.
Бер төлкү тиресен икилә суймас. [Бер төлке тиресен ике мәртәбә тунамыйлар.]
Боздан сув тамар.
Йыгач озын кис, тимүр кысга кис. [Агачны озын кис, тимерне кыска кис]
Йыгач очына йил тигер, күрклек кешегә сүз килер. [Агач очына җил тияр, матур кешегә сүз килер.]
Канигъ кан белә йумас. [Канны кан белән юмыйлар.]
Куш кылыч кынга сыгмас. [Куш кылыч кынга сыймас]
Кыш конукы – ут. [Кыш кунагы – ут.]
Күздән йыраса, күңелдән йемә йырар. [Күздән ерагайса, күңелдән дә ерагаер.]
Көнгә бакса, күз камар. [Көнгә (кояшка) бакса, күз камашыр.]
Тегермәндә тугмыш сычган күк күкрәгеңә курыкмас. [Тегермәндә туган тычкан күк күкрәгәннән курыкмас]
Олыгны олыгласа, кот (бәхетле. – X. М.) булыр.

Шигырьләр**
[Каты юллар йомшара]

Йалвын аның күзе,
Йалкын аның үзе,
Тулун айын йөзе,
Йарды мәнең йөрәк.

Әйдем аңар: "Сәвүк,
Безни таба нәлүк,
Кичтең йазы кәрик,
Кырлар эзиз бәзүк?"

Әйде: "Сәнең узу-
Әмгәк телим ызу,
Йомшар катыйг узу, –
Күңлем сәңа йөгрек".

Тәрҗемәсе:

Сихерле аның күзе,
Ялкынлы аның үзе,
Тулган айдай йөзе –
Телгәләде йөрәгемне.

Әйттем аңар: "Сөеклем,
Безгә таба ничек
Кичтең киң дала(лар)ны,
Кырларны, биек тауларны?"

Әйтте: "Сиңа килү юлы (узу) –
Күп газаплы үзе,
(Әмма) йомшый каты юл да,
(Чөнки) күңлем сиңа ашкына".

* * *
Йәй күркенә инанма,
Сувлар үзә таянма,
Әсизлигиг анунма,
Телдә чыкар әдгү сүз.

Тәрҗемәсе:

Җәй (яз) күркенә ышанма,
Су өстенә таянма,
Явызлыкка алынма,
Телеңнән яхшы сүз (генә) чыгар.

* * *
Бирмеш тавар – сәнең, бел,
Йалыңук табар карынка.
Калмыш тавар – ажунның,
Керсә кара урынга.

Тәрҗемәсе:

Биргән мал – синеке,
Кеше карынга табына.
Калган товар – дөньяныкы (башкаларныкы),
(Әгәр дә) керсә (кеше) кабергә.
You have read 1 text from Tatar literature.