Vitaulium: Hofwyck en Spaansche Wijsheit - 11

907 Een snapster snapt van allegaer,
En yedereen snapt weer van haer.
908 Een schoon Waerdin, in Stadt of Land,
Zijn Druyven aen den Wegh geplant.
909 Sy leeft alsofs' een Kickvorsch waer,
Sy drinckt en kaeckelt, mijn Gevaer[112].
910 Daerm' u berecht met honigh-woorden,
Past op uw beurs en op haer koorden.
911 Daer men 't Jock in 't Veld siet gaen,
Moet de Spin-rock thuys niet staen.
912 Dewijl 't de Wijse overslaen,
Soo heeft de Geck het werck gedaen.
913 Ghy mooght my in mijn Goed benouwen,
Mijn Eer moet ghy my laten houwen.
914 Mijn Soonens Kin magh wel behaeren,
Maer Kinderen sal hy niet baeren.
915 Die voor hem siet,
Valt achter niet.
916 Mijn drincken weet elck een die 't siet,
Maer mijnen dorst en siet men niet.
917 Als ick mijn sin magh doen,
'k Heb liever nu het Ey, als morgen vroeg het Hoen.
918 Inkoop van Kaes en van Meloen,
Is alles by 't gewicht te doen.
919 Den Hond bequispelsteert u noot[113]
Om uwent wil, maer om uw Brood.
920 't En is somwijlen niet vergist:
De Wijn is arger als de Gist.
921 Ghy lieght al, Maertje lief!
Als 't opschrift van een Brief.
922 Sijn herssenen sijn seer gekrenckt,
Die denckt, dat niemand anders denckt.
923 Van den Steegen[114] en den Sot,
Vult den Advocaet sijn pot.
924 Vrouw of Hond en kan noyt missen,
Waer af[115] schreyen of af pissen.
925 De Mist om hoogh,
Noyt onder droogh.
926 Teeckent niet, of leest eerst wat;
Drinckt niet, of besiet het nat.
927 Noyt Vrijster leelick, vuyl, of oud;
Noyt onfatsoenlick werck van Goud.
928 Wenscht om geen Wijf soo schoon, noch soo afgrijsselick,
Dat yemand om haer sterv', of yemand om haer schrick'.
929 Daer en waer geen grooten Heer,
Warender geen kleine meer.
930 Hagel-jaren, goede jaren,
Maer wee, diense wedervaren!
931 Daer kan geen scherper Pijnbanck zijn,
Als is de Pijnbanck van de Wijn.
932 De beste Chirurgijn
Moet wel doorsneden zijn.
933 Geen Spiegel, die ons beter dient,
Als het vermaen van een oud Vriend.
934 Het jocken, dat het swaerst is,
Is 't jocken, dat het waerst is.
935 Geen snooder Doov' geboren,
Dan die niet en wil hooren.
936 Wel-dienens soete Toovery
Gaet alle Toovery verby.
937 Den Haerd viel nauw voor 't huys-gesin,
Noch woud' er mijn Wijfs Vader in.
938 Spreeckt geen quaed van 't Jaer,
Als in 't Jaer daer naer.
939 Het Hincken van den Hond, en 't schreyen van de Vrouwen,
Is niet veel te betrouwen.
940 't Is een regel, die kan missen:
Met een Kluyt-boogh willen vissen.
941 De Leeuw is niet soo fel van hert,
Als hy wel uytgeschildert werdt.
942 'k Meen voor morgen
Niet te borgen.
943 God heeft hem niet gemaeckt,
Daer hy niet over waeckt.
944 't En is den ouden Man sijn vyand niet,
Die hem sijn Avond-kost steelt of verbiedt.
945 Vreest voor geen quaed,
Soo ghy 't quaed laet.
946 Noyt heefter mensch geleeft,
Die niet gefeilt en heeft.
947 En laet u met geen' Bulleback verveeren,
De Kraey en is niet swarter als haer' veeren.
948 Daer 's aen Truyten[116] niet te raecken,
Sonder Broecken nat te maecken.
949 't Is juyst niet voor een Man te gissen,
Al watter aen den wand kan pissen.
950 'k En ben niet als de Stroomen,
Om noyt te rug te komen.
951 God geev', uw ongeluck zij noyt soo groot,
Als heel veel Kind'ren en heel weinigh Brood.
952 Wilt ghy niet wegh, ick segh niet dat ghy 't doet;
Maer salter soo nae maecken, dat ghy moet.
953 Noyt en zy daer schrick gevonden
In uw Hert, als voor de Sonden.
954 't Land en hoeft het net te hopen,
Daer de wielen best in loopen.
(Drooghte)
955 En wacht noyt van een ander man,
Het geen door u geschieden kan.
956 Wat datter blijck' of niet en blijck',
Die wegh is, en heeft noyt gelijck.
957 Biedt men meer als ick bedingh,
't Is een slagh van weigeringh.
958 Is 't Sout in den Pot vergeten,
Maeckt staet, daer en is niet t'eten.
959 Daer hooren and're saecken
Ter Tafel, als wit Laecken.
960 Hoort, Slapers, die aen 't Bedde kleeft als Peck,
De Luyheit is de Sleutel van 't Gebreck.
961 Het Gast-mael is gedaen,
De Waerd, de Geck, blijft staen.
962 Ghy mooght wel, is verby; ghy woudt wel, is gekomen;
Doe was de Wil van huys, nu is de Macht benomen.
963 Wy dencken soo seer waer wy gaen,
Dat wy vergeten, waer van daen.
964 Een Hengelaer van sijn bewind,
Kan veel meer eten dan hy wint.
965 Een Hond die bast en heeft geen kracht,
Heeft wel te vreesen voor sijn vacht.
966 Steen uyt de Hand
En komt niet weer;
Woord uyt den Tand
Oock nimmermeer.
967 Recht of onrecht, hoe het zy,
Hebt den Schryver op uw zy.
968 Wenscht hem Proces en Pis-gelas[117],
Die ghy wenscht, dat bedorven was.
969 Die langhsaem gaet, gaet verr',
Die loopt, raeckt licht om ver.
970 Stelt ghy u Goed te recht daer een hoop Rechters sit,
Den eenen dunckt het rood, den and're keurt het wit.
971 't Gepresen koos ick voor 't bekende,
En vond my vol berouws in 't ende.
972 Ofm' al vroegh uytten bedde komm',
't En daeghter niet te vroeger om.
973 Hoe datter Wind en Weer uyt siet,
Verlaet den Wegh voor 't By-pad niet.
974 Weest niet te graegh na niewe maren,
Sy sullen metter haest verjaren,
En ghy sult weten, hoese waren.
975 Al is het Schuytje swack op 't Veer,
Het doet nog wel een tochtje meer.
976 Een Pand dat eten kan,
Aenvaerde Vrouw noch Man.
977 Een Deur, die ongesloten staet,
Bekoort een heiligh Man tot quaed.
978 Dewijl ick niet en weet, en u niets is verborgen,
Ick bid u: seght my eens, wat droomd' ick heden morgen?
979 Wat meer hier en wat meer daer,
Alle Wol en is maer Haer.
980 Alser Druyven zijn en Vijgen,
Moet gh' uw' Winter-kleeren krijgen.
981 Als een[118] de Sterren telt,
Behouden sy het veld.
982 Belieft het God den Heer,
Het regent wel met allen Wind en Weer.
983 Belieft het God den Heer,
Het regent in schoon Weer.
984 Al slapende maeck ick my moe;
Wat meent ghy, dat ick gaende doe?
985 Belooft de Roover Wasch[119] en Missen op 't Autaer,
Voor seker, de Galey[120] is in een groot gevaer.
986 Indien de kreupele van Min vergaet,
Wat sal hy die niet kreupel gaet?
987 Soo de Duyvel bidt, maeckt staet,
Dat hy u bedriegen gaet.
988 Daer de Vijsel is aen 't gaen,
Komt een lecker Noen-mael aen.
989 Als de Wolf rooft op sijn best,
Jaeght hy verre van sijn nest.
990 Eer de Geck verdragen[121] zy,
Is de Merckt al langh verby.
991 Een Dood-kist voor den ouden Man,
Soo haest hy niet meer drincken kan.
992 Wanneer de Boer sit op den Muyl,
Soo kent hy God, noch mensch, den uyl.
993 Als in huys de Dienstmaeghd swilt,
En in 's menschen lijf de Milt,
En des Koninghs bors in 't Rijck,
Gaen de dingen misselijck.
994 Wil Onheil in slaep geraecken,
Laet het niemand wacker maecken.
995 Als 't regent, regent het, als 't sneeuwt, soo sneeuwt het; maer
Als 't waeyen wil, soo is 't het quaedste Weer van 't Jaer.
996 Als w'ons duncken meest behouwen,
Is 't geluck minst te betrouwen.
997 Die Goud-guldens-verw' kan pissen,
Kan licht de Doctoren missen.
998 In 't breken van de Maen,
Laet al het zaeyen staen.
999 Als 't God niet en gebiedt,
Vermagh de Heiligh niet.
1000 Doew'u geerne namen,
Hietenw' u _Madame_, en
Nu gh' ons hebt gerieft,
Al soo 't ons gelieft.
1001 Is de buyck met pijn beseten,
Laet den aers de tijdingh weten.
1002 Als elck u voor een Esel groet,
Soo schreeuwt, gelijck een Esel doet.
1003 Vindt gh' een mallen Geck van aerd,
Houdt u of ghy 't selver waert.
1004 De Lont verschijnt altijd
Met schad' en geen profijt.
1005 Soo ghy siet uw Huys staen branden,
Gaet'er by, en warmt uw Handen.
1006 Wil d'eene Wolf den and'ren vreten,
Soo valt'er niet in 't Bosch om t'eten.
1007 Al wat ghy weet, en segget niet,
En oordeelt niet al wat ghy siet;
Dat sal u geven
In vree te leven.
1008 Als s' in doncker werdt getelt,
Gaet de Haegh-munt[122] voor goed geld.
1009 Die Prophesie is goed te spreken:
Het Touw sal op sijn dunste breken.
1010 Doet d'oorsaeck uyt den wegh,
Soo raeckt de Sonde wegh.
1011 Kaecken sonder Baerd
Zijn geen eere waerd.
1012 Wat waer het stelen een vermaecklick dingh,
Als m'aen den Riem[123], niet aen de Keel en hingh?
1013 Die wel dient, en eischt niet veel,
Al sijn dienst is achterdeel[124].
1014 Wat een hoop korens, wat een schat,
Als m' hem niet op gegeten had!
1015 Hebt gh' een goed Kind,
Gh' hebt een goed Vrind[125].
1016 Wat men seit, of niet en seit,
Past ghy maer op uw beleid!
1017 Op Doornen zaeyen
Volght Distels maeyen.
1018 Dient ghy twee Heeren in 't gemeen,
Voor seker, ghy bedrieghter een.
1019 Spouwt naer den Hemel als een geck.
Het valt u selver op den beck.
1020 Die maer dreight en grijpt niet ree,
Heeft er een, en wacht er twee.
1021 Die maer wenckt en niet en slaet,
Weet dat hy in vreese staet.
1022 Die den Doctoor wil voor sijn Bedde derven,
Of hy ontkomt, of God selfs doet hem sterven;
Die den Doctoor te hulp haelt in sijn leed,
Raeckt in Beuls hand, en 't is maer wel besteedt.
1023 Door een trouw vriendelick vermaen,
Brengt m' yemand hulp, geen oneer aen.
1024 Die te dickwijls wil Soldaten,
Laet' er 't Vel of sal 't er laten.
1025 Licht dien ghy my bespotten siet,
En siet op sijn gebreken niet.
1026 Die het snot veeght van mijn Soon,
Geeft m' een soentjen aen mijn koon.
1027 Die sijn raed alleenigh sluyt,
Treckt sijn Haer alleenigh uyt.
1028 Die sijn Vyand weinigh acht,
Werdt er licht van omgebracht.
1029 Die sijn Hond soeckt dood te smijten,
Moet hem eerst voor dol uyt krijten.
1030 Die door een Naelden-oogh verspiedt,
't Gebeurt, dat hy sijn hertseer siet.
1031 Al is het Schuytje swack op 't Veer,
Het doet nog wel een tochtje meer.
1031 Die op de Sop[126] drinckt over malen[127],
En hoeft geen Doctor in te halen.
1032 Die mint met rechte Min,
Stelt langhsaem uyt den sin.
1033 Die het Spinnewiel wel jagen,
Konnen myme Hembden dragen.
1034 Indien ghy goe koop soeckt te koopen,
Soeckt kaele Gecken te beloopen.
1035 Hy antwoordt in goe woorden,
Die eerst ter degen hoorden.
1036 Die sijn Lief wel heeft besint,
Siet van verr' die hy bemint.
1037 Die 't goed besit en 't quaed wil vinden,
Gae sich op een Galey[128] verbinden.
1038 Die 't goed besit en 't quaed wil kiesen,
En klaegh' niet, moet hy 't goed verliesen.
1039 Die met den Spotter spot, voorwaer
Verdient een aflaet van veel jaer.
1040 Hy sweegh niet, die nu niet en spreeckt,
Verkreegh hy maer, dat hem gebreeckt.
1041 Met singen kan men plagen
Verschricken en verjagen.
1042 Die van liefde trouwt, moet wachten
Quade Dagen en goe Nachten.
1043 Die in een Koe-stront heeft gebeten,
Sou licht'lick van een Taertjen eten.
1044 Die van geleent Geld werdt gevoedt,
Eet uyt sijn eigen sack sijn Goed.
1045 Die's Koninghs Koe gegeten heeft,
Sie vry wel toe, soo langh hy leeft:
Men sal hem onderhalen,
En over hondert Jaer de Beenen doen betalen.
1046 Steeckt veel klein Viskens in den mond,
Soo eet ghy veeler aersen stront.
1047 Die wat eet en wat laet staen,
Kan twee mael ter tafel gaen.
1048 Die 't Vleesch heeft wegh gedragen,
Magh oock de Beenen knagen.
1049 Die een Peerd derft koopen,
Koopt sich sorgh met hoopen.
1050 Die al koopt dat sijn gerief is,
Moet verkoopen dat hem lief is.
1051 Die daer koopt en weer verkoopt,
Voelt niet, hoe sijn Goed verloopt.
1052 Die sich in spotterny van oude lien vermaeckt,
Eerst lacht hy; maer het volght, dat hy aen 't schreyen raeckt.
1053 Met kinderen te Bedd' te gaen,
Is om bescheten op te staen.
1054 Met Honden in sijn Bedd' gegaen,
Is met de Vloyen opgestaen.
1055 Die jongh gedierte queeckt en voedt,
Vermeerdert nacht en dagh sijn Goed.
1056 Hy heeft seer wel verkocht, die wel gegeven heeft,
Soo 't maer geen Geck is dien hy geeft.
1057 Die voor sijn sterven,
Sijn Goed wil derven,
Maeck' sich gereed
Tot alle leed.
1058 Die wat Hand-giftjens kan doen smaecken,
Weet van sijn onrecht recht te maecken.
1059 Die wil schuylen onder 't Blad,
Maeckt sich selven tweemael nat.
1060 Die 's Winters Vogels jaeght, en Somers zoeckt naer Nesten,
Heeft voor sijn bueren noyt veel Korenwerck ten besten.
1061 Werd ick van voren Heer, van acht'ren Geck genaemt,
Hy vreest my die het doet, of is voor my beschaemt.
1062 Sieck van sottigheit te wesen,
Valt seer langhsaem om genesen.
1063 Die geene vrienden by en staet,
Moet weten, dat hem God verlaet.
1064 Die veel leeds is gewoon te smaecken,
Een weinigh goeds kan hem vermaecken.
1065 Weest noyt haestigh, Man noch Vrouw!
Kort beraed maeckt langh berouw.
1066 Hy, die het Goed deelt onder veel,
Heeft altemet het quaedste deel.
1067 Een vriend van alle man gelijck,
Of is heel arm of is heel rijck.
1068 Die Pieter schuldigh is, en geeft Andries sijn Geld,
't Is reden, dat hy 't noch eens telt.
1069 Die ten eersten niet kan kacken,
Sit wel tweemael op sijn hacken.
1070 Die voor den grooten Wegh den bywegh kiest, is dom:
Hy meent het vordert Wegh, en wandelt veel Weghs om.
1071 Die veel Gelds op een wil hoopen,
Moet veel gins en weder loopen.
1072 Weest van Geld en Brood gerieft,
En ghy trouwt waer 't u belieft.
1073 Die niet kan swijgen dat hem raeckt,
Denckt, hoe hy 't met een ander maeckt.
1074 Die slechtst van de Merrie praet,
Is hy diese koopen gaet.
1075 Die 't Water in de Flesch met eenen slagh wil stouwen,
Verstort'es[129] ongelijk meer, dan d'er blijft behouwen.
1076 Die den Ezel prijsen kunnen,
Moet men sulcken Soontjen gunnen.
1077 Die d' Olie met de maet uyt meet,
Besmeert sijn handen eer hy 't weet.
1078 Die light en schrijft op alle Wanden,
Heeft Wind in 't Hoofd, en in sijn Handen.
1079 Die sijn leen rust op een Steen,
Werdt een Steen door al sijn leen.
1080 Die in een Jaer veel rijckdoms meent t'erlangen,
Werdt menighmael op t halve Jaer gehangen.
1081 Die een vriend is van den Wijn,
Moet sijn eigen vyand zijn.
1082 Die Hoornen draeght, en is te vreden,
Draegt eewigh Hoornen, en met reden.
1083 Dien het Geluck wat mede gaet,
De minste Mier komt hem te baet.
1084 Die een struyck'lingh doet,
Valt hy niet, hy spoedt.
1085 Die verlieft is op een wesen,
't Leelick dunckt hem schoon te wesen.
1086 Die wat spaert, die heelt wat,
Die wat mest, die keelt wat.
1087 Hebt ghy Dienaers in uw Hof,
Gh' hebt Vyanden, met verlof.
1088 Moet gh' aen den Honds gat met een' kus,
Soo doet het liever nu als flus.
1089 Wilt ghy hebben datm' u dien',
Weest met lijdsaemheit versien.
1090 Komt u een kranckheit aen, en zijt gh' er aen gewent,
Soo brenghts' u aen uw end.
1091 Die wat bevallick is van wesen,
Hoeft nergens vreemdelingh te wesen.
1092 Een pijnelicke Tand,
Quaed Maeghschap by der hand.
1093 Die doende naer sijn lusten hoort,
En doet niet altoos wat hy hoort[130].
1094 Die de saecken uyt moet rechten,
Heeft goed recht tot goe gerechten.
1095 Die voor 't Gemeen slaeft met verdriet,
Slaeft eigentlick voor niemand niet.
1096 De Man en heeft my niet bedrogen,
Die my geswoor'n heeft en gelogen.
1097 Die met den Honigh om wil gaen,
Hem hanght'es[131] veel of weinigh aen.
1098 Die de Peere meest veracht,
Is hy dieder meest na tracht.
1099 Die 't al ten nauwsten overleit,
En leeft noyt in gerustigheit.
1100 Die uyt sijn buermans Pot sich selven soeckt te kroppen,
En moet de Potten van sijn eigen haerd niet stoppen.
1101 Die ver van huys om trouwen is getogen,
Of hy bedrieght of hy werdt self bedrogen.
1102 Die den Offer heeft t'ontfangen,
Magh de klock doen bingebangen[132].
1103 Die wat vroeghjes doet sijn best,
Vindt den Vogel in sijn Nest;
Die wat langh wil blijven slapen,
Sal op 't leege Nest staen gapen.
1104 Die sijn Bedde qualick maeckt,
Light'er moeylick in en waeckt.
1105 't Luydt hem heel wel in sijn ooren,
Dien wy qualick singen hooren.
1106 Die met sijn Deegh speelt onderst boven,
Treckt scheeve Brooden uyt den Oven.
1107 Komt een[133] geen qualick vaeren toe,
Hy werdt de Weelde selver moe.
1108 De Mensche siet
Na sijn verdriet.
1109 Die wat seers heeft aen sijn Bil,
Sit niet stil
Als hy wil.
1110 Die by qualick nemen leeft,
Weet dat hy noch arger geeft.
1111 Die meest laedt in de Schuyt,
Haelt oock het meest daer uyt.
1112 Die pissende niet eenen wind en schiet,
Gaet op het Hof, en siet de Koningh niet.
1113 Die al te langh in 't Bedde broedt,
Verliest sijn en een anders Goed.
1114 Die veel speelt met Tongh en Kaecken,
Komt wel eens het punt te raecken.
1115 Die in sijn Bedd' gaet met veel Wijn,
Kan 's morgens niet Brood-lustigh zijn.
1116 Die op den Mis-hoop is geboren,
Sal noyt na beter wooningh hooren.
1117 Die als een Geck op 't quaed wil slaen,
Sal als een Geck ter Hellen gaen.
1118 Die eerst weigert en dan doet,
Soeckt na vred' in sijn gemoed.
1119 Die geen Goten wil verstellen,
Moet het aen 't heel Huys ontgellen.
1120 Sijn Wijf en is hem niet veel waerd,
Die niet een Spel raept van der aerd.
1121 Die de kleine niet en willen,
Straffen oock geen groote Billen.
1122 Die voor sijn Moeder maeckt den dooven,
Moet een quae stief-moer wel gelooven.
1123 Dien eene reis niet af kan keeren,
De thien en sullen 't hem niet leeren.
1124 Die geen Narrerij en doet,
Draeght geen pluymen op den Hoed.
1125 Doet gh' uw' woord niet,
God en hoort niet.
1126 Weet, dat hy sonder eere leeft,
Die onder hem geen minder heeft.
1127 't Schijnt, datter wat aen lieght,
Als Joncker niet en lieght.
1128 Wie m' in mijn sieckte niet en kenn',
Kuss' mijn aers, nu 'k genesen ben.
1129 Die Reden hoort en kan verachten,
Daer is geen Reden af te wachten.
1130 De Man verdwijnt,
Die niet verschijnt.
1131 Daer noyt werdt ingebracht en altoos uyt genomen,
Salm' eens te gronde komen.
1132 Die noyt en heeft gewaeght,
Heeft d'armoe noyt verjaeght.
1133 Die sich niet geern en wilde wagen,
Laet sich van Paerd noch Muylen dragen.
1134 Die noyt kan eisschen en doen geven,
Had noyt verstand van wel te leven.
1135 Die maer een Hembd en kan verplegen,
Valt alle Saterdagh verlegen.
1136 Hebt ghy geen Honigh opgedaen,
Soo laet hem uyt uw' Lippen gaen.
1137 Betrouwt hem niet veel Gelds te leenen,
Die 's Winters gaet met bloote beenen.
1138 Hebt ghy lust na tijdverdrijf,
Reedt een Schip, of neemt een Wijf.
1139 Die Schulden afleght uyt sijn' Kas,
Werdt soo veel rijcker als hy was;
Als ick mijn schulden af betael,
Verbeter ick mijn Kapitael.
1140 Die aen Visch wil raecken,
Heeft sich nat te maecken.
1141 Zyt gh' op een weinigh Lands geseten,
Ghy mooght het met u schreden meten.
1142 Die Arm is, wil al 't Maeghschap wijcken,
En elck is Maeghschap van de Rijcken.
1143 Die niet veel Gebeedjens kan,
Scheit' er in een omsien van.
1144 Die weinigh heeft en 't weinigh geeft,
't Berouwt hem, soo hy weinigh leeft.
1145 Die het Note-boomken plant,
Wacht de vrucht niet in sijn Tand.
1146 Die ghy om-weeghs-wijs hoort spreken,
Denckt--daer kunstjens achter steken.
1147 Die vraeght, wat hy niet vragen sou,
Moet hooren, dat hy niet en wou.
1148 Die vraeght, en doet niet mis,
Soo 't geen mal vraegen is.
1149 Leent een wat hy heeft vergaert,
't Kost hem haeren uyt sijn Baerd.
1150 Die leent, en krijght niet weer, of, krijght hy weer, niet al;
Of krijght hy 't al, niet soo, of krijght hy 't, by geval,
Soo goed weerom als doen hy 't gaf--Hy krijghter een dood-vyand af.
1151 Die sijn Oogh haest wil genesen,
Moet sijn Hand gebonden wesen.
1152 Die nemende wil leven,
Voeght altemet te geven.
1153 Die geerne voordeel dee,
Lev' in de laeght', of op een Haven van de Zee.
1154 Die uyt siet naer een schoone Vrouw,
Die gaese liever soecken
In Saterdaeghse doecken,
Als Sondaghs op een Ondertrouw[134].
1155 Die langh oud wil zijn met sinnen[135],
Moet het al wat vroegh beginnen.
1156 Soeckt gh' eerst vermaeck en dan gequel,
Schrobt maer uw' Huyd, ghy vindt het wel.
1157 Hebt gh' uw gesontheit lief, slaet acht op desen raed:
Eet 's Middaghs matigh, en des Avonds niet te laet.
1158 Soeckt gh' een dingh, dat u verwondert,
's Menschen Hert is 't onder hondert.
1159 Lust u een Geck te deegh te groeten,
Hy is een Beest, seght, met twee voeten.
1160 Lust u een Boer te sien verlegen en vermant,
Geeft hem een Keers in d'een', een Ey in d'ander Hand.
1161 Betrouwt den Dief uw saecken,
Soo gh' hem getrouw wilt maecken.
1162 Wilt ghy gevolght zijn van den Hond,
Geeft hem een stuck broods in den mond.
1163 Die boos is in sijn Land,
Is boos aen alle kant.
1164 Sy scheppen 't Water in de Seven,
Die al te licht geloove geven.
1165 Gaet een te Bedde sonder eten,
Hy sal noyt recht van rusten weten.
1166 Die krackeel maeckt op een Feest,
Was, en is, en blijft een Beest.
1167 Die sich kleedt in slechte waer,
Kleedt sich tweemael in een Jaer.
1168 Die 't Sand-pad ploegen wil, en zaeyen in den Wegh,
Vermoeyt sijn Ossen maer, en werpt sijn Koren wegh.
1169 Die altijd acht op 't end wil slaen,
Sal noyt een groote daed bestaen.
1170 Die naer een saeck tracht in 't geheel,
Of krijghtse soo of voor een deel.
1171 Die een quaed Man ten dienste staet,
Doet of hy 't Saed wierp op de Straet.
1172 Die alleenigh eet sijn Maelen,
Moet sijn Paerd alleenigh zaelen.
1173 Al die sijn Wagen smeert,
Verlicht of Os of Peerd.
1174 Die sijn Vyand weinigh acht,
Werdt er noch van omgebracht.
1175 Die maer en lijdt,
Wint metter tijd.
1176 Die sijnen aers te huer uyt geeft,
En sit niet, als hy 'r lust toe heeft.
1177 De Tijd spilt sonder nood,
En sonder nut of wit,
En let niet op de Dood,
Die op sijn schouders sit.
1178 In een oud vel
Trouwt niemant wel.
1179 Die al te laet is opgestaen,
Moet al den dagh een drafjen gaen.
1180 Die u meer vriendschaps doet als voren, 't kan niet liegen,
Of hy heeft u van doen, of hy wil u bedriegen.
1181 Waer hebt ghy 't lappen van ouw kleeren af geleert?
Van weinigh Broods en veel klein' Kind'ren om den heerd.
1182 Al die Tijd heeft en wacht na Tijd,
De Tijd sal komen, dat 't hem spijt.
1183 Die een Mond heeft is een dwaes,
Seght hy tegen yemand: "blaes!"
1184 Die Kinders voedt en Schapen weidt, heeft klachten
Van wederzijds te wachten.
1185 Die met de Lans rijdt in de Hand,
Besit sijn en een anders Land.
1186 Die Schapen heeft te tellen,
Is oock versien van Vellen.
1187 Die aen den voet van een Altaer kan raecken,
Heeft altijd Brood, en hoeft geen Deegh te maecken.
1188 De Vier heeft en wil Vijf verteeren,
Kan Bors en Borseken ontbeeren.
1189 Die 't leven een uer kan verlangen[136],
En komt sijn leven niet te hangen.
1190 Die den Degen draeght op zy,
Draeghter oock de Vrede by.
1191 Komt yemand met quae tijdingh by,
Al is 't hem leed, sy maeckt hem bly.
1192 Die niet een dronck doet op 't Salaet,
En weet niet wat hy goeds verlaet.
1193 Die oud is, en werdt weder vet,
Heeft tweederhande Jeughd te bet.
1194 Wat heeft u 't Schout-ampt aen doen bieden?
Niet als gebreck van beter lieden.
1195 Steelt yemand eenen keer,
Betrouwt hem nemmer meer.
1196 Die sondight en van Sonden scheidt,
Gebiedt sich in Gods goedigheit.
1197 Hebt ghy te Hoof uw loon vergeten,
Daer 's niemand, die 't u danck sal weten.
1198 't Gat stoppen als 't Goed quijt is,
Is sorgen als 't geen tijd is.
1199 't Verkoude Zeer
Doet meeste zeer.
1200 Daer zijn veel Tongen, die als Middaghs klocken gaen;
Sy tonnen niet een halv' min als twaelf Uren slaen.
1201 Ick heb geen Vriend gebreck,
Die met de Vleugels deck',
En bijte met den Beck.
1202 'k Soeck het niet, al is 't van Goud,
't Becken daer men Bloed in spouwt.
1203 In 't Huys en hebb' ick niet te doen,
Daer elck seght: "veel gelucks, Vriend! met uw niewen Schoen".
1204 'k Soeck op die Paerden niet te komen,
Die 'ck achter aen den steert sie toomen.
1205 'k En reken van mijn leven
Met Nichten noch met Neven.
1206 Tot[137] goude Boeyen
Kan ick verfoeyen.
1207 Wegh met dat Land, dat boose Goed,
Daer mee de Land-Heer worstlen moet.
1208 't Preken is een vuyl getier,
Als het eindight in: "Geef hier!"
1209 De Koningh werdt'er toe geboren,
De Paus maer by geval gekoren.
1210 De Rijckdom is seer groot,
De Stamper loopt rondom, en vindt niet wat hy stoot'.
1211 Als Klappeyen t'samen kijven,
Komt al uyt wat sy bedrijven.
1212 De grootste wraeck van boosheit is: