Statenvertaling - 1 - 17

de Egyptenaars vluchtten die tegemoet; en de HEERE stortte de
Egyptenaars in het midden der zee.
28. Want als de wateren wederkeerden, zo bedekten zij de wagenen
en de ruiters van het ganse heir van Farao, dat hen nagevolgd
was in de zee; er bleef niet een van hen over.
29. Maar de kinderen Israels gingen op het droge, in het midden der
zee; en de wateren waren hun een muur, aan hun rechter [hand]
en aan hun linkerhand.
30. Alzo verloste de HEERE Israel aan dien dag uit de hand der
Egyptenaren; en Israel zag de Egyptenaren dood aan den oever
der zee.
31. Ook zag Israel de grote hand, die de HEERE aan de Egyptenaren
bewezen had; en het volk vreesde den HEERE, en geloofde in
den HEERE, en aan Mozes, Zijn knecht.


228
Exodus
Hoofdstuk 15
1. Toen zong Mozes en de kinderen Israels den HEERE dit lied, en
spraken, zeggende: Ik zal den HEERE zingen; want Hij is
hogelijk verheven! Het paard en zijn ruiter heeft Hij in de zee
geworpen.
2. De HEERE is mijn Kracht en Lied, en Hij is mij tot een Heil
geweest; deze is mijn God; daarom zal ik Hem een liefelijke
woning maken; Hij is mijns vaders God, dies zal ik Hem
verheffen!
3. De HEERE is een krijgsman; HEERE is Zijn Naam!
4. Hij heeft Farao's wagenen en zijn heir in de zee geworpen; en de
keure zijner hoofdlieden zijn verdronken in de Schelfzee.
5. De afgronden hebben hen bedekt; zij zijn in de diepten gezonken
als een steen.
6. O HEERE! Uw rechterhand is verheerlijkt geworden in macht;
Uw rechterhand, o HEERE! heeft den vijand verbroken!
7. En door Uw grote hoogheid hebt Gij, die tegen U opstonden,
omgeworpen; Gij hebt Uw brandenden toorn uitgezonden, die
hen verteerd heeft als een stoppel.
8. En door het geblaas van Uw neus zijn de wateren opgehoopt
geworden; de stromen hebben overeind gestaan, als een hoop;
de afgronden zijn stijf geworden in het hart der zee.
9. De vijand zeide: Ik zal vervolgen, ik zal achterhalen, ik zal den
buit delen, mijn ziel zal van hen vervuld worden, ik zal mijn
229
zwaard uittrekken, mijn hand zal hen uitroeien.
10. Gij hebt met Uw wind geblazen; de zee heeft hen gedekt, zij
zonken onder als lood in geweldige wateren!
11. O HEERE! wie is als Gij onder de goden? wie is als Gij,
verheerlijkt in heiligheid, vreselijk in lofzangen, doende
wonder?
12. Gij hebt Uw rechterhand uitgestrekt, de aarde heeft hen
verslonden!
13. Gij leiddet door Uw weldadigheid dit volk, dat Gij verlost hebt;
Gij voert hen zachtkens door Uw sterkte tot de liefelijke woning
Uwer heiligheid.
14. De volken hebben het gehoord, zij zullen sidderen; weedom
heeft de ingezetenen van Palestina bevangen.
15. Dan zullen de vorsten van Edom verbaasd wezen; beving zal de
machtigen der Moabieten bevangen; al de ingezetenen van
Kanaan zullen versmelten!
16. Verschrikking en vrees zal op hen vallen; door de grootheid van
Uw arm zullen zij verstommen, als een steen, totdat Uw volk,
HEERE! henen doorkome; totdat dit volk henen doorkome, dat
Gij verworven hebt.
17. Die zult Gij inbrengen, en planten hen op den berg Uwer erfenis,
ter plaatse, welke Gij, o HEERE! gemaakt hebt tot Uw woning,
het heiligdom, hetwelk Uw handen gesticht hebben, o HEERE!
18. De HEERE zal in eeuwigheid en geduriglijk regeren!
19. Want Farao's paard, met zijn wagen, met zijn ruiters, zijn in de
zee gekomen, en de HEERE heeft de wateren der zee over hen
doen wederkeren; maar de kinderen Israels zijn op het droge in
het midden van de zee gegaan.
230
20. En Mirjam, de profetes, Aarons zuster, nam een trommel in haar
hand; en al de vrouwen gingen uit, haar na, met trommelen en
met reien.
21. Toen antwoordde Mirjam hunlieden: Zingt den HEERE; want
Hij is hogelijk verheven! Hij heeft het paard met zijn ruiter in de
zee gestort!
22. Hierna deed Mozes de Israelieten voortreizen van de Schelfzee
af; en zij trokken uit tot in de woestijn Sur, en zij gingen drie
dagen in de woestijn, en vonden geen water.
23. Toen kwamen zij te Mara; doch zij konden het water van Mara
niet drinken, want het was bitter; daarom werd derzelver naam
genoemd Mara.
24. Toen murmureerde het volk tegen Mozes, zeggende: Wat zullen
wij drinken?
25. Hij dan riep tot den HEERE; en de HEERE wees hem een hout,
dat wierp hij in dat water; toen werd het water zoet. Aldaar
stelde Hij het [volk] een inzetting en recht, en aldaar verzocht
Hij hetzelve,
26. En zeide: Is het, dat gij met ernst naar de stem des HEEREN
uws Gods horen zult, en doen, wat recht is in Zijn ogen, en uw
oren neigt tot Zijn geboden, en houdt al Zijn inzettingen; zo zal
Ik geen van de krankheden op u leggen, die Ik op Egypteland
gelegd heb; want Ik ben de HEERE, uw Heelmeester!
27. Toen kwamen zij te Elim, en daar waren twaalf waterfonteinen,
en zeventig palmbomen; en zij legerden zich aldaar aan de
wateren.


231
Exodus
Hoofdstuk 16
1. Toen zij van Elim gereisd waren, zo kwam de ganse vergadering
der kinderen Israels in de woestijn Sin, welke is tussen Elim en
tussen Sinai, aan den vijftienden dag der tweede maand, nadat
zij uit Egypteland uitgegaan waren.
2. En de ganse vergadering der kinderen Israels murmureerde tegen
Mozes en tegen Aaron, in de woestijn.
3. En de kinderen Israels zeiden tot hen: Och, dat wij in Egypteland
gestorven waren door de hand des HEEREN, toen wij bij de
vleespotten zaten, toen wij tot verzadiging brood aten! Want
gijlieden hebt ons uitgeleid in deze woestijn, om deze ganse
gemeente door den honger te doden.
4. Toen zeide de HEERE tot Mozes: Zie, Ik zal voor ulieden brood
uit den hemel regenen; en het volk zal uitgaan, en verzamelen
elke dagmaat op haar dag; opdat Ik het verzoeke, of het in Mijn
wet ga, of niet.
5. En het zal geschieden op den zesden dag, dat zij bereiden zullen
hetgeen zij ingebracht zullen hebben; dat zal dubbel zijn boven
hetgeen zij dagelijks zullen verzamelen.
6. Toen zeiden Mozes en Aaron tot al de kinderen Israels: Aan den
avond, dan zult gij weten, dat u de HEERE uit Egypteland
uitgeleid heeft;
7. En morgen, dan zult gij des HEEREN heerlijkheid zien, dewijl
Hij uw murmureringen tegen den HEERE gehoord heeft; want
232
wat zijn wij, dat gij tegen ons murmureert?
8. Voorts zeide Mozes: Als de HEERE ulieden aan den avond
vlees te eten zal geven, en aan den morgen brood tot
verzadiging, het zal zijn, omdat de HEERE uw murmureringen
gehoord heeft, die gij tegen Hem murmureert; want wat zijn
wij? Uw murmureringen zijn niet tegen ons, maar tegen den
HEERE.
9. Daarna zeide Mozes tot Aaron: Zeg tot de ganse vergadering der
kinderen Israels: Nadert voor het aangezicht des HEEREN, want
Hij heeft uw murmureringen gehoord.
10. En het geschiedde, als Aaron tot de ganse vergadering der
kinderen Israels sprak, en zij zich naar de woestijn keerden, zo
ziet, de heerlijkheid des HEEREN verscheen in de wolk.
11. Ook heeft de HEERE tot Mozes gesproken, zeggende:
12. Ik heb de murmureringen van de kinderen Israels gehoord;
spreek tot hen, zeggende: Tussen de twee avonden zult gij vlees
eten, en aan den morgen zult gij met brood verzadigd worden;
en gij zult weten, dat Ik de HEERE uw God ben.
13. En het geschiedde aan den avond, dat er kwakkelen opkwamen,
en het leger bedekten; en aan den morgen lag de dauw rondom
het leger.
14. Als nu de liggende dauw opgevaren was, zo ziet, over de
woestijn was een klein rond ding, klein als de rijm, op de aarde.
15. Toen het de kinderen Israels zagen, zo zeiden zij, de een tot den
ander: Het is Man, want zij wisten niet wat het was. Mozes dan
zeide tot hen: Dit is het brood, hetwelk de HEERE ulieden te
eten gegeven heeft.
16. Dit is het woord, dat de HEERE geboden heeft: Verzamelt
233
daarvan een ieder naar dat hij eten mag, een gomer voor een
hoofd, naar het getal van uw zielen; ieder zal nemen voor
degenen, die in zijn tent zijn.
17. En de kinderen Israels deden alzo, en verzamelden, de een veel
en de ander weinig.
18. Doch als zij het met den gomer maten, zo had hij, die veel
verzameld had, niets over, en dien, die weinig verzameld had,
ontbrak niet; een iegelijk verzamelde zoveel, als hij eten mocht.
19. En Mozes zeide tot hen: Niemand late daarvan over tot den
morgen.
20. Doch zij hoorden niet naar Mozes, maar sommige mannen lieten
daarvan over tot den morgen. Toen wiesen er wormen in, en het
werd stinkende; dies werd Mozes zeer toornig op hen.
21. Zij nu verzamelden het allen morgen, een iegelijk naardat hij
eten mocht; want als de zon heet werd, zo versmolt het.
22. En het geschiedde op den zesden dag, dat zij dubbel brood
verzamelden, twee gomers voor een; en al de oversten der
vergadering kwamen en verkondigden het aan Mozes.
23. Hij dan zeide tot hen: Dit is het, dat de HEERE gesproken heeft:
Morgen is de rust, de heilige sabbat des HEEREN! wat gij
bakken zoudt, bakt dat, en ziedt, wat gij zieden zoudt; en al wat
over blijft, legt het op voor u in bewaring tot den morgen.
24. En zij leiden het op tot den morgen, gelijk als Mozes geboden
had; en het stonk niet, en er was geen worm in.
25. Toen zeide Mozes: Eet dat heden, want het is heden de sabbat
des HEEREN; gij zult het heden op het veld niet vinden.
26. Zes dagen zult gij het verzamelen; doch op den zevenden dag is
het sabbat, op denzelven zal het niet zijn.
234
27. En het geschiedde aan den zevenden dag, dat sommigen van het
volk uitgingen, om te verzamelen; doch zij vonden niet.
28. Toen zeide de HEERE tot Mozes: Hoe lang weigert gijlieden te
houden Mijn geboden en Mijn wetten?
29. Ziet, omdat de HEERE ulieden den sabbat gegeven heeft,
daarom geeft Hij u aan den zesden dag voor twee dagen brood;
een ieder blijve in zijn plaats! dat niemand uit zijn plaats ga op
den zevenden dag!
30. Alzo rustte het volk op den zevenden dag.
31. En het huis Israels noemde deszelfs naam Man; en het was als
korianderzaad, wit, en de smaak daarvan was als honigkoeken.
32. Voorts zeide Mozes: Dit is het woord, hetwelk de HEERE
bevolen heeft: Vul een gomer daarvan tot bewaring voor uw
geslachten, opdat zij zien het brood, dat Ik ulieden heb te eten
gegeven in deze woestijn, toen Ik u uit Egypteland uitleidde.
33. Ook zeide Mozes tot Aaron: Neem een kruik, en doe een gomer
vol Man daarin; en zet die voor het aangezicht des HEEREN, tot
bewaring voor uw geslachten.
34. Gelijk als de HEERE aan Mozes geboden had, alzo zette ze
Aaron voor de getuigenis tot bewaring.
35. En de kinderen Israels aten Man veertig jaren, totdat zij in een
bewoond land kwamen; zij aten Man, totdat zij kwamen aan de
pale van het land Kanaan.
36. Een gomer nu is het tiende [deel] van een efa.


235
Exodus
Hoofdstuk 17
1. Daarna toog de ganse vergadering van de kinderen Israels, naar
hun dagreizen, uit de woestijn Sin, op het bevel des HEEREN,
en zij legerden zich te Rafidim. Daar nu was geen water voor het
volk om te drinken.
2. Toen twistte het volk met Mozes, en zeide: Geeft gijlieden ons
water, dat wij drinken! Mozes dan zeide tot hen: Wat twist gij
met mij? Waarom verzoekt gij den HEERE?
3. Toen nu het volk aldaar dorstte naar water, zo murmureerde het
volk tegen Mozes, en het zeide: Waartoe hebt gij ons nu uit
Egypte doen optrekken, opdat gij mij, en mijn kinderen, en mijn
vee, van dorst deedt sterven?
4. Zo riep Mozes tot den HEERE, zeggende: Wat zal ik dit volk
doen? Er feilt niet veel aan, of zij zullen mij stenigen.
5. Toen zeide de HEERE tot Mozes: Ga heen voor het aangezicht
des volks, en neem met u uit de oudsten van Israel; en neem uw
staf in uw hand, waarmede gij de rivier sloegt, en ga heen.
6. Zie, Ik zal aldaar voor uw aangezicht op de rotssteen in Horeb
staan; en gij zult op den rotssteen slaan, zo zal er water uitgaan,
dat het volk drinke. Mozes nu deed alzo voor de ogen der
oudsten van Israel.
7. En hij noemde den naam dier plaats Massa en Meriba, om den
twist der kinderen Israels, en omdat zij den HEERE verzocht
hadden, zeggende: Is de HEERE in het midden van ons, of niet?
236
8. Toen kwam Amalek en streed tegen Israel in Rafidim.
9. Mozes dan zeide tot Jozua: Kies ons mannen, en trek uit, strijd
tegen Amalek; morgen zal ik op de hoogte des heuvels staan, en
de staf Gods zal in mijn hand zijn.
10. Jozua nu deed, als Mozes hem gezegd had, strijdende tegen
Amalek; doch Mozes, Aaron en Hur klommen op de hoogte des
heuvels.
11. En het geschiedde, terwijl Mozes zijn hand ophief, zo was Israel
de sterkste; maar terwijl hij zijn hand nederliet, zo was Amalek
de sterkste.
12. Doch de handen van Mozes werden zwaar; daarom namen zij
een steen, en legden dien onder hem, dat hij daarop zat; en
Aaron en Hur onderstutten zijn handen, de een op deze, de ander
op de andere [zijde]; alzo waren zijn handen gewis, totdat de
zon onderging.
13. Alzo dat Jozua Amalek en zijn volk krenkte, door de scherpte
des zwaards.
14. Toen zeide de HEERE tot Mozes: Schrijf dit ter gedachtenis in
een boek, en leg het in de oren van Jozua, dat Ik de gedachtenis
van Amalek geheel uitdelgen zal van onder den hemel.
15. En Mozes bouwde een altaar; en hij noemde deszelfs naam: De
HEERE is mijn Banier!
16. En hij zeide: Dewijl de hand op den troon des HEEREN is, zo
zal de oorlog des HEEREN tegen Amalek zijn, van geslacht tot
geslacht!


237
Exodus
Hoofdstuk 18
1. Toen Jethro, priester van Midian, schoonvader van Mozes,
hoorde al wat God aan Mozes, en aan Israel, Zijn volk, gedaan
had: dat de HEERE Israel uit Egypte uitgevoerd had;
2. Zo nam Jethro, Mozes' schoonvader, Zippora, Mozes' huisvrouw
(nadat hij haar wedergezonden had),
3. Met haar twee zonen, welker enes naam was Gersom (want hij
zeide: Ik ben een vreemdeling geweest in een vreemd land);
4. En de naam des anderen was Eliezer, want, [zeide] [hij], de God
mijns vaders is tot mijn Hulpe geweest, en heeft mij verlost van
Farao's zwaard.
5. Toen nu Jethro, Mozes' schoonvader, met zijn zonen en zijn
huisvrouw, tot Mozes kwam, in de woestijn, aan den berg Gods,
waar hij zich gelegerd had,
6. Zo zeide hij tot Mozes: Ik, uw schoonvader Jethro, kom tot u,
met uw huisvrouw, en haar beide zonen met haar.
7. Toen ging Mozes uit, zijn schoonvader tegemoet, en hij boog
zich, en kuste hem; en zij vraagden de een den ander naar den
welstand, en zij gingen naar de tent.
8. En Mozes vertelde zijn schoonvader alles, wat de HEERE aan
Farao en aan de Egyptenaren gedaan had, om Israels wil; al de
moeite, die hun op dien weg ontmoet was, en dat hen de HEERE
verlost had.
9. Jethro nu verheugde zich over al het goede, hetwelk de HEERE
238
Israel gedaan had; dat Hij het verlost had uit de hand der
Egyptenaren.
10. En Jethro zeide: Gezegend zij de HEERE, Die ulieden verlost
heeft uit de hand der Egyptenaren, en uit Farao's hand; Die dit
volk van onder de hand der Egyptenaren verlost heeft!
11. Nu weet ik, dat de HEERE groter is dan alle goden; want in de
zaak, waarin zij trotselijk gehandeld hebben, was Hij boven hen.
12. Toen nam Jethro, de schoonvader van Mozes, Gode brandoffer
en slachtofferen; en Aaron kwam, en al de oversten van Israel,
om brood te eten met den schoonvader van Mozes, voor het
aangezicht Gods.
13. Doch het geschiedde des anderen daags, zo zat Mozes om het
volk te richten, en het volk stond voor Mozes, van den morgen
tot den avond.
14. Als de schoonvader van Mozes alles zag, wat hij het volk deed,
zo zeide hij: Wat ding is dit, dat gij het volk doet? Waarom zit
gij zelf alleen, en al het volk staat voor u, van den morgen tot
den avond?
15. Toen zeide Mozes tot zijn schoonvader: Omdat dit volk tot mij
komt, om God raad te vragen.
16. Wanneer zij een zaak hebben, zo komt het tot mij, dat ik richte
tussen den man en tussen zijn naaste; en dat ik [hun] bekend
make Gods instellingen en Zijn wetten.
17. Doch de schoonvader van Mozes zeide tot hem: De zaak is niet
goed, die gij doet.
18. Gij zult geheel vervallen, zo gij, als dit volk, hetwelk bij u is;
want deze zaak is te zwaar voor u, gij alleen kunt het niet doen.
19. Hoor nu mijn stem, ik zal u raden, en God zal met u zijn; wees
239
gij voor het volk bij God, en breng gij de zaken voor God;
20. En verklaar hun de instellingen en de wetten, en maak hun
bekend den weg, waarin zij wandelen zullen, en het werk, dat zij
doen zullen.
21. Doch zie gij om, onder al het volk, naar kloeke mannen, God
vrezende, waarachtige mannen, de gierigheid hatende; stel ze
over hen, oversten der duizenden, oversten der honderden,
oversten der vijftigen, oversten der tienen.
22. Dat zij dit volk te allen tijde richten; doch het geschiede, dat zij
alle grote zaken aan u brengen, maar dat zij alle kleine zaken
richten; verlicht alzo uzelven, en laat hen met u dragen.
23. Indien gij deze zaak doet, en God het u gebiedt, zo zult gij
kunnen bestaan; zo zal ook al dit volk in vrede aan zijn plaats
komen.
24. Mozes nu hoorde naar de stem van zijn schoonvader, en hij deed
alles, wat hij gezegd had.
25. En Mozes verkoos kloeke mannen, uit gans Israel, en maakte
hen tot hoofden over het volk; oversten der duizenden, oversten
der honderden, oversten der vijftigen, en oversten der tienen;
26. Dat zij het volk te allen tijde richtten, de harde zaak tot Mozes
brachten, maar zij alle kleine zaak richtten.
27. Toen liet Mozes zijn schoonvader trekken; en hij ging naar zijn
land.


240
Exodus
Hoofdstuk 19