Schetsen, Eerste bundel - 09

Total number of words is 4602
Total number of unique words is 1304
45.1 of words are in the 2000 most common words
58.0 of words are in the 5000 most common words
64.8 of words are in the 8000 most common words
Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
waarin de alkoof stond. In de huiskamer hadden ze geleefd. Ze was
groot genoeg geweest voor àlles. Nu er een lijk lag, was het huis te
klein. Veel te klein.

Zwager en zuster waren zulleke hartelijke mense.--Nou ie in z'n bed
lag, begon-ie weer te huilen, omdat ze allemaal zoo hartelijk voor
'm waren.--Ze hadden koek laten halen bij de koffie en een sigaar met
een goud ringetje.--Dirk had 'm voorgelezen van Van Maurik om 'm af
te leien.--Ze wouen maar niet dat-ie in gedachten zat, zulleke goeie,
beste mense!--Maar nou lag-ie dan toch...
"Leg-ie al, Willem?"--riep Sien achter 't houten beschot.
"Ja-a-a!"
"Leg-ie warrem?"
"Ja-a-a!"
"Wil je nog niet een deken?"
"Nee... ik leg best"...
"An niks denken, hoor Willem!"
"Nee"...
"Nou slaap lekker!"
"Dank-ie!"
"As-je ons noodig heb, heb-ie maar te kloppen!"
"Ja-a-a!"
"Nou dag!"

Nou hoorde-ie hoe Sien en Dirrek an 't klessen waren onder de
dekens.--As Dirk sprak, was 't zoo'n diep gebrom.--As Sien wat zei,
leek 't nog verder af.--Nou hadden ze 't over 'm, over Bertha... Je
kon 't voelen.--Nou waren ze 'm an 't beklagen... an 't bekla-a-age...
En hij begon weer te grienen uit meelij met zichzelf en om zooveel
hártelikheid van die goeie mense.
As z'm nou maar niet hoorden, daarnaast--'t stond zoo belabberd, as ze
je hoorden huilen.--Maar ze praatten met elkaar.--Ze leien te praten
in 't donker, zooals-ie zoo dikkels met háár gedaan had.--Nou was
't uit, al kon je 't niet gelooven, al begreep je d'r niks van. Nou
lag-ie alleen te kijken naar de rooie stip van z'n sigaar, die nog te
branden lag op 't zeepbakkie van de waschtafel, was zij óók alleen,
alléén achter de tulle gordijnen van het glazen beschot, alléén in
de alkoof, alléén met d'r dichte oogen in den speelgoedwinkel. Nou
zag-ie 't nog net zoo precies as of-ie d'r was--op de bovenste plank
had je doozen met soldaatjes en boerderijen--op de tweede poppen--op
de derde poppen--op de vierde poppen--van uit de alkoof zag je poppen,
niks anders dan poppen.--'t Was altijd 'n kemiek gezicht, als boven de
luiken licht op de poppen viel.--Wat waren d'r 'n boel weggegaan met
Sinterklaas.--Nog nooit was d'r zoo'n jaar geweest.--Ze had d'r schik
in gehad. Ze lei altijd in bed te luisteren, als-ie verkocht.--Ze had
pleizier als 't belletje van de deur ging.--Nog voor acht dagen, toen
d'r zoo druk om de dure soorten geloopen werd, had-ie van achter de
toonbank geroepen: "Wat doet ook weer de groote met de kap?"--en ze
had geroepen c. d. f.--Ze wist alles van buiten.--Nou wist ze niks
meer, lag ze met d'r dichte oogen onder het laken--God, God, God,
as je d'r over dacht, wer-je krankzinnig--da-je elkaar zoo gesproken
had, dat 't zoo uit was...

"Slaap-ie Willem?"
Hij hield zich maar stil. Wat most-ie nou nog verder praten? Zoo
zachies mogelijk snoot-ie z'n neus, om niet te laten merken dat-ie
nog wakker lag.

Maandag was de begrafenis.
Dinsdag waren de luiken van het winkelraam.
"Blijf nou nog 'n páár dagen bij ons slapen," zei Sien.
"Nee, nou slaap ik weer hier."
"Ze zellen toch niet bij je inbreken!"
"Dat weet ik wel. Maar een paar dagen vroeger of later, wat geeft
dat nou?... Ik doe jullie tòch last an met 't eten."
"Last? Geen zier!"
"Nee Sien, ik ga weer hier slapen!"
"Kom dan in elk geval an."
"Goed."
Van tien tot twaalf was-ie bij ze. Ze hadden stil gezeten en gepraat
over de dingen die in de krant stingen, toen hadden ze gedomineerd
en een boterhammetje gegeten, toen was-ie naar huis gegaan. Ze wouen
'm houen, maar hij wou niet. 't Most alles weer z'n geregelde gang
gaan. Acht uur zou de schoonmaakster kommen. Die most geholpen worden.
Kwart over twaalf was-ie in de achterkamer, stak de lamp an, kleedde
zich uit. Nou lag-ie. Alléén. Maar je most d'r niet over denken. 't
Gaf nou toch niks meer. Raar was 't bed met één kussen--as je d'r
niet an gewend was. Zoo. Nou de lamp uit. De lamp uit?--Zou-ie de
lamp uitblazen?--Natuurlijk. Dat dee-ie altijd.--Hij kon niet slapen
mèt licht.--Puf! Puf!--Donker.--Een, twee, drie, vier, vijf, zes,
zeven, acht... negen... tien... ellef... twaallef... Nou zou-ie tot
honderd doortellen. Dat hielp... Maar dan most je an niks anders
denken... Dertien... veertien... vijftien... zestien... Jazzus
wees nou niet bang... Wat 'n flauwe
kul!... Zeventien... achttien... negentien...--Daar sloeg
't hallef een... Waar was-ie gebleven?... Veertien, vijftien,
zestien... zeventien... achttien... negentien... twintig... Twéémaal
gefloten, vlak voor de deur. Da-was de politie... Daar had je
't toeteren ook... Nog een in de verte... Nog een... Wat je
's nachts alles precies kon hooren... Nou was alles veilig... Ga
nou slapen!... Waar was-ie gebleven?... Dertig... Een-en-dertig...
Twee-en-dertig... Drie-en-dertig... An de cijfers denken, anders lukt
't niet.. Vier èn dertig. Vijf èn dertig... 't Ging niet! 't Ging
niet! Omdraaien. Zoo zag-ie den winkel. Net of d'r licht was. Daar
ha-je de boerinnen op de tweede plank, daar ha-je de dure, die
scheef in de doozen leien.--As zoo'n pop nou spreken kon.--Kijken
deeën ze. Kijken deeën ze as menschen.--Je zag zoo 't wit van d'r
oogen.--Wat ze toch niet na konden maken!--As je ze achterover hield,
deeën ze d'r oogen toe.--Kijken deeën ze as menschen.--Een, twee, drie,
vier, vijf, zes... langzaam ademhalen, dan kwam de slaap... zeven,
acht, negen, tien... ellef... twaallef... dertien... Dàt was een
muis... achter 't behang... Wat de boerinnetjes glommen... Je
kon zoo de kappen zien... Die zware, dikke riep pa en ma-ma, as
je op de borst drukte. Je kon d'r an- en uitkleeën... Wat kèken
ze allemaal... Net as menschen.--Die dikke boerin keek 'm geregeld
an. Die stond scheef.--Kemiek je mòst d'r telkens naar kijken... D'r
hielp niks an... As zoo'n pop nou zien kon... dan zág ze 'm... met
z'n hoofd op 't kussen, met z'n oogen open... Zou je nou slapen of
niet?... Begin nou bij honderd... Honderd... Honderd èn een... Honderd
èn twee... Wacht even. Je kan zoo niet slapen met die kijkende pop.
Hij sprong 't bed uit, liep het winkeltje in, draaide de boerin om.
Maar meteen kreeg-ie zoo'n kou in z'n haren, zoo'n snijdende kou,
zoo'n misselijke kou en stikte-die haast. Nou zag-ie zelf 't bed, dat
zoo wit was, alsof d'r 'n laken over lee. O God, wat... was... dat...
allemaal... verschrikkelijk... terwijl... d'r... toch... niks... was.
Langzaam, telkens met dat beverig-koue gevoel in z'n haren, alsof
iemand d'r langzaam over streek, stak-ie de lamp weer aan, trok de
dekens over het hoofd en ging weer tellen... Een... twee... drie...
vier... vijf... zes... zeven... acht... negen.... tien... ellef...



ROUW.

Op den dag, dat hij aarzelend over het huwelijk sprak, zei ze ruw-weg
nee. Hij drong aan, drong aan, maar ze werd driftig. Hij zweeg,
blij dat ze 't nou eenmaal wist, vast besloten, om er op terug te
komen. Een week later, voorzichtig, vroeg hij nòg eens, zachtjes:
"Nou moeder.... Ben je tot àndere gedachten gekommen?"
Het donkere Joden-vrouwtje verroerde zich niet. Ze zat met de handen
gevouwen alsof ze niet gehoord had.
"Ben je tot andere gedachten gekommen, moeder?"....
Ze bleef in dat stugge zwijgen, liet het hoofd achterover gaan in
den leunstoel, knipte de oogleden dicht.
"Ben je niet lekker?" vroeg-ie, omdat ze zoo stil bleef en hij nou
pas oplette, dat ze zoo geel-bruin en gerimpeld en oud was bij het
licht van de lamp.
Ze schudde 't hoofd.
"Geef.... dan antwoord."
Ze dee de oogen open, keek hem aan, boog het lijf driftig voorover
en snauwde:
"Je trouwt die meid niet!"
"Die meid.... Die meid.... Ik wou dat je je wat matigde."
"Ik zeg maar meid, om niks ergers te zeggen"....
"Wil je d'r niet kalm over praten?"
"Nee. D'r is genog over gepraat."
"D'r is niet over gepraat. Je ben an 't schelden gegaan, toen ik d'r
over sprak."
"Dat hèb ik, dat hèb ik.... dat doe ik nog.... Jij gooit me met vuil,
als je zóó'n slet"....
"Moeder!"....
"Zou je vader mij genomen hebben, as d'r maar zóó veel op me te zeggen
was geweest"...
"Vader ging zijn weg"...
"Je bent gek, gek, gek!"
"Win je nou niet op... Ja, ik ben gek, krankzinnig op die vrouw... Ik
ken d'r negen maanden en in dien tijd heeft ze zich gedragen, om
je hoed voor af te nemen... Mot 't nou zoo zwaar wegen als iemand
lichtzinnig was... Denk daar eens over na... Stel je in 't geval dat
je eigen dochter"...
"Anna was te fatsoenlijk!"
"Zooals je 't nemen wil--d'een trouwt 'n man om geld--d'ander uit
liefde.--Ik zou liever m'n tong afbijten!"...
"Bijt je tong liever af vóór je 'n slet"...
"Moeder!"
... "Voor je 'n slet trouwt! Wou je hebben dat ik d'r ontving in mijn
huis, dat ik d'r zoende als me eigen kind, dat ik d'r liet anzitten
an mijn tafel?"
"Bij God, moeder!"
"Denk an de geboden... Spreek den naam van den Eeuwige niet ijdellijk
uit... Denk an de geboden... Eer uw vader en moeder, opdat uwe dagen
verlengd worden!"
"Ja, ja, dat weet ik, dat weet ik... Die klets! Ik zal nemen de
vrouw, waarvan ik hou, de vrouw, aan wie ik wat goeds kan doen,
die ik oprichten kan uit d'r verval, de vrouw die nog onbedorven is,
al beschouwen jullie dat ànders, de vrouw van wie ik hou, hou, hou,
de vrouw die voor mij geen fatsoen, geen onfatsoen heeft, omdat ik
van d'r hou, die niet slecht kan zijn, omdat ik van d'r hou, die geen
verleden heeft, omdat ik van d'r hou!... En als je ooit liefde gekend
heb... dan begrijp je dat, dan voel je dat en dan hou je niet tegen,
wat toch niet tegen te houen is!..."
"Joozep, Joozep... herinner je de Vrijdag-avonden, als je vader zat
in z'n leunstoel... als 't witte tafelkleed op de tafel lei... en de
kaarsen brandden..."
... "Huil nou niet moedertje. Je begrijpt zoo weinig, zoo niks van
de dingen van 't leven, zooals wij dat doen!... Er kan toch geen
schande in zijn, een vrouw tot je huisvrouw te nemen, als je houdt
van elkander! Is dat niet àlles voor 't huwelijk? Wat heb je meer
noodig? Als je dat niet begrijpen kunt, omdat je zoo heel anders bent
opgegroeid, omdat je zoo streng, zoo raar bent in je gedachten over
fatsoen... zeg dan ja... voor den vorm... ontvang d'r niet... beschouw
d'r as een vreemde... tot je anders heb leeren denken!... Want ik
trouw d'r, zoo waar ik het leven heb!"
"Dan hoeven wij niet verder te praten."
"Waarom doe je dat harde... mij te plaatsen tusschen jou... en haar?"
"Omdat ik eerbaar ben... en niet wil worden nagewezen om mijn
schoondochter!"
"Geef je toestemming... het is zoo vreemd om te breken met
jullie... Over zes maanden... 'n jaar... spreekt niemand er over."
"Nee, nee, nooit!"
"Denk d'r wel over, moeder... we gaan voor goed van elkaar."
"Zooas je wilt! Zooas je wilt! Kinderen zijn d'r nou eenmaal, om
ondankbaar te zijn... om alles te vergeten... Hier in de kamer, waar
het portret staat van je vader, waar zijn tefille [3] leit, waar die
gewoond en geleefd heeft as eerlijk, fatsoendelijk man, ontvang ik geen
schoondochter, die zal kleuren as ze voor me staat... ik zou niet meer
naar zijn graf durven... Later zul je me op je knieën danken, dat ik je
teruggehouen heb, dat ik je gewaarschouwd heb, je niet te vergooien!"
"Dan zie je me voor 't laatst!"
"Ik wil geen hand van je!"
"Geef me je hand... Je weet nooit wat gebeuren kan"...
"Nee."

Het was een korte ceremonie.
Ze reden van 't Stadhuis terug. Het rijtuig rolde snel, gevolgd door
twee andere met getuigen. Met haar hand in de zijne, onnoodig-opgewekt,
uit zenuwachtigheid, zat hij in de trouwkoets.
"Wat is er?" vroeg ze ongerust, toen hij op eens, half-verschrikt
uit het portier keek.
"Niks, niks."
"D'r is iets!"
"Wel nee."
"Je verbergt iets, Jo."
"Ach wel nee, wel nee."
"Heb je... je moeder gezien?"
"Nee kind, d'r is niks!"
"Geef me je woord!"
"Gekkinnetje... vertrouw je me al niet op den trouwdag?"
"We zijn toch 't huis van je moeder voorbijgerejen?"
"Ja."
"Was 'r wat te zien?"
"Vraag nou niet..."
"Ik wil 't weten"...
"De gordijnen waren neergelaten"...
"Anders niks?"
"Nee."
"Op je woord?"
"Guus, Guus, da's tweemaal!"
"Ik kan 't niet helpen, maar ik ben zoo ongerust!"
"Ben ik er dan niet?"

In de woning van den vriend stond een koud déjeuner klaar.
De bruid was even boven.
Bij het raam stond-ie.
"Joseph, wat kijk je triestig!"
"Heb je gezien, Herman, dat de gordijnen neergelaten waren?"
"Ja"...
"Waarom dee ze dat?... D'r kan toch geen... ongeluk gebeurd zijn?"
"Nee."
"Hoe weet je dat?"
"Omdat ik van morgen bij haar was."
"Jij?"
"Ja... op 't laatste oogenblik wilde ik nog probeeren"...
"Dank je!"
"Ze wou niet."
"Dat dacht ik wel."
"Je zuster Anna was d'r ook en heeft staan huilen om d'r over te
halen.--Ze was niet te bewegen.--Nou heeft ze iets... leelijks
gedaan"...
"Wat dan?"
"Het zal je hinderen om 't te hooren"...
"Later hoor ik 't tòch... Zeg 't maar ronduit!"
"Ze zei... as-die om elf uur trouwt, ga ik om elf uur sjiwwe-zitten"
[4].
"Heeft ze... dàt... gezegd?"...
"En gedaan... Ze zei: nou is-ie dood voor me. Achter de gordijnen
zat ze sjiwwe."



KLINIEK.

"Toen zei d'r een... je mot tot honderd telle... ze keke me allemaal
an... Kind ik was zoo verlege... Toen begon ik een, twee, drie,
vier... en toen heb ik geschreeuwd tot ik sliep... Gek hè?"...
"Hebbe ze je opengesneje, terwijl je sliep?"
... "Da-weet ik niet... Ik lag weer hier toen ik wakker werd... en
toen was ik zoo ziek as een hond... en toen stak mijn been, maar ze
hadde 't vastgebonde... en je kon d'r niks an merreke."
... "Heb-ie dan niks gevoeld?"
... "Niks... Kan je merreke da ze je snije as je slaapt?"
... "Da-weet ik niet"...
... "Mot jij ook gesneje worre?"
... "De zuster zegt van nee."
... "Wat scheel jij dan?"
... "De rhumatiek is me naar binne geslage."
"Doet dat pijn?"
"Nou hoor! Me hart klopt soms verschrikkelijk... en dan krijg ik
't zoo benauwd"...
"Ze dachte eerst da'k dood zou gaan."
"Was jij d'r bang voor?"
"Ikke?... Nee... Je legt hier wàt lekker... Je zou d'r voor je plezier
komme... Heb jij van-morgen ook sjokola gehad?"...
"Nee, pap."

Ze lagen nog te praten in de groote ziekenzaal van het Binnengasthuis,
toen de pleegzuster kwam.
"Riekje, je moet even mee naar de kliniek."
"Wordt ze nou ook gesneje?"
"Nee, domme meid, Riekje wordt niet gesnejen."
De zuster wikkelde Riekje in een wollen deken, nam d'r in de armen,
droeg d'r weg.
"Da-àg!" riep Toos.
"Da-àg!"...
In de gang, angstig, benauwd--vroeg ze nog eens: "Zuster, ze zelle
me toch geen pijn doen"...--
"Nee, Riekje, wees maar niet bang."
De deur van de kliniek ging open. Zuster lei d'r voorzichtig in
een bed en ging heen. Onrustig keek Riekje rond, verlegen bij het
gezicht van zooveel menschen. Een heer met gouden bril, kaal hoofd
en grijze bakkebaarden, een heer die vriendelijk keek, kwam bij het
bed zitten. Die kende ze.
Da-was de profester. Maar de andere twee die bij d'r bed zatte en
al die heere in de rondte... die d'r ankeke... zoue ze d'r ook
gaan snije... maar ze zag nergens messe... en de profester keek
zoo vriendelijk.
"Doe nou even je jakje uit, kind."
Hij hielp haar en tikte zachtjes op d'r wangen.
... "Wees nou maar niet bang... We zullen je geen pijn doen"...
Professor schoof het hemd naar beneden... "Niet bang zijn kindje"...
"Wor ik nou heusch niet gesneje?"
"Wel nee, malle meid... Zoo blijf nou rustig liggen... Wil u beginnen
te vragen, mijnheer?"
Aarzelend, 't zelf nog vreemd vindend, begon de student.
"Hoe is je naam?"
"Rika Bosch"...
"Hoe oud ben je?"
"Veertien in December..."
"Leven je vader en moeder nog?"
"Vader is dood"...
"Waaran is-ie gestorven?"
"Weet ik niet"...
"Is je moeder gezond?"
... "Ze was gister verkouën"...

Het doezelig November-licht scheen rustig in de
kliniek-zaal. Sterk-verlicht stond het ijzeren bed met het meisje,
omringd door de studenten. Alleen de stemmen van den vragenden student,
het kind, soms die van den professor klonken.
De roodgloeiende kachel pruttelde, een voet werd verschoven, een
blaadje papier ritselde, een harde, puntige pen kraste op een boek. Op
een der drie lange, bruine tafels glimmerden kantige schamplichten
van instrumenten, kolven en flesschen. Geen geluid kwam van de
binnenplaats.
Waswit lag zij in het bed. Het zwarte haar was netjes weggestreken
onder het witte mutsje. De muts was strak-witter dan het gezicht,
dat al zijn jeugdige volheid had. Blauwe aders waren als stroeve
vegen in het wit van den hals. Ze lag als een marmeren beeldje met
blauwe marmer-aren. Maar er was een benauwend leven in haar. De oogen,
glanzig en wonderlijk groot, keken met sterke uitstraling van leven
naar den student, naar den professor, naar de anderen. De dunne,
scherp-witte neusvleugels bewogen snel, snèl, zonder ophouden. Ze
had dood kunnen zijn als de oogen niet zoo brandend van leven geweest
waren, als de witte dunne, doorzichtige neusvleugels niet zoo koortsig
hadden bewogen.
Ze lag marmer-mat, wassig bleek op het ijzeren bedje. Toen hij even
ophield met vragen, lachte ze flauwtjes om een afbeelding an den wand,
om een man met zoo'n kemieken buik... Wat 'n gekke plaat... zoo'n rare
man... En ze zag een student, die zat te schrijven... Wat leek-ie op
Joopi... Net zulleke dikke koone... ...Net zulleke kemieke ooge... ze
most effen lache nou ze an 'm dacht... ze zag 'm nog zitte op 't
stoepie bij de Munt... toen die de suikerboontjes uit z'n broekzak
haalde... en ze wel stroop leeke... zoo nat as ze geworden ware...
... "O God, profester... niet snijje!"...
"Nee, nee, kindje."
Ze hield de oogen niet af van de instrumenten, stootend
ademhalend... Hadde ze Toos niet in d'r been gesneje...
De professor begon te ausculteeren. Hij luisterde overal met de
stethoscoop en zei dingen in 'n vreemde taal... Waarom spraken
ze nou Frans?... Waarom klopte ze d'r op d'r borst... Je kon je
lache haast niet houen... Net of-ie tegen 'n doos klopte... Wat 'n
mensch toch raar gemaakt was... dat je zoo hol was van binne... Je
zou zwere dat d'r iemand in 't donker op de deur klopte... Wat
'n mooie gouwe bril had-ie... Wat had-ie warreme vingers... nee
maar Gompie!... nou teekende profester met 'n potlood op d'r bloote
lijf... 't leek wel 'n suikerhart... ze werd d'r warrem van... ze
zweette op d'r voorhoofd... Nou keke ze allemaal naar d'r, de heere
op de stoele... ze keke naar wat profester teekende... Wat werd ze
nou moe... en dat 't hier zoo benauwd was... zoo warrem... maar ze
sneje d'r lekker niet... ze sneje d'r niet zoo as Toos...

De lichtblauwe oogleden hingen zwaar over de oogen. Er was een groote
rust in de kamer. De scherpe, puntige pen kraste, de stemmen klonken
soms gonzend, de kachel pruttelde. De studenten schreven haastig of
keken naar het waswitte kind in het bed. Ze hield haar handen gevouwen,
het hoofd lei iets op zij. Korte ademgeluidjes kwamen uit den kleinen
drogen mond. Het bed met de witte lakens, de verfomfaaide dekens,
stond scherp in zijn harde lijnen in den kring van de mannen.
Het wit van de lakens, de marmeren witheid van het kind waren omvat
in de donkere vlakken der kleeren, waarin het robuste vleesch van
handen en gezichten kwam kleuren. Half gebogen met een grijze pluiming
der bakkebaarden boven de ronding van rug zat de professor, met een
geringde hand op de dekens.

Nou werd ze weer wa-beter... 't Was toch wel gezellig zoo... dat ware
nou allemaal dokters... die kwamme leere van den profester die alles
wist... nou maar die bleeke zag d'r ook niet voordeelig uit... Wat had
die zwarte bij 't raam 'n neus... 't leek wel niks... mot zoo'n groote
man nog leere... nou breek me klomp... most ze nog lang blijve... Ze
kreeg zoo'n slaap... Kemiek as je zoo lui lag... moeder had net de
wasch vandaag... en morgen dat groote kantoor op de Heeregracht... wat
brandde die kachel... daar kreeg je 't benauwd van... Was 't nou weer
om te stoke?... Slape zou ze toch maar niet... as je slape ging sneje
ze je ope om je van binnen te kijke... zoo as met Toos d'r been...
"Exitus letalis [5] staat te wachten... Tijd niet te bepalen"...
Wat of profester nou weer zei... Joopie kon ook Frans
parrelevinke... Maar nou was 't gedaan. Profester kleedde d'r an en de
zuster kwam binnen. Ze was in éens klaar wakker, nou ze heen mocht, bij
Toos. Zuster droeg haar weg in de wollen deken. Toos lee al te kijken.
"Wat be jij 'n tijd weggebleve!"...
Riek bleef even ademhappen van benauwdheid onder de dekens. Toen zei
ze met oogen gróot-open: "Ze hebbe me lekker niet... gesneje"...



AVONDVERHAALTJE.

"Hen, pas toch op!"
"Ja, Pop."
"Niet zoo voorover buigen!"
"Nee, maak je niet ongerust."
Ze hield hem toch maar stevig vast bij zijn bretels, terwijl ze
angstig achterover leunde.
Eindelijk was 't er.
"Was dat 't laatste?" riep Hen tot den kruier, die nog an 't zoeken
was in den wagen.
"Ja, meneer."
"Kom nou van 't raam weg, Hen!"
"Ja kindje."
In zijn hemdsmouwen droeg hij de mand naar achter.
Nu kwam de kruier binnen, die het raam weer in orde bracht. Pop was
niet eerder gerust vóor het ijzeren gewicht aan het koord hing.
"Zoo'n raam er uit, vind ik het verschrikkelijkst van een verhuizerij."
"Je bent een zottinnetje."
"'k Heb geen gerust oogenblik gehad toen jij er bij stond."
De kamer was vol met stoelen, pakken, kisten, schilderijen en rommel.
Pop zat op een kist, wind aanblazend met haar voorschoot. Hen lag
moe, met een paar vuile vegen op z'n gezicht in den eenigen vrijen
leunstoel.
"Goddank, we zijn over."
"Goddank."
"Als 't een beetje had tegengeloopen, hadden we op straat gestaan."
"Jouw schuld."
"Maar Hen!"
"Jouw schuld... Als je zwart op wit genomen had" ...
"Nee, begin nou niet nóg eens!"
Ze waren elkander al aan 't afzoenen.
"Laat me nou los, anders kunnen we vannacht op den grond slapen!"
... "Binnen!"
Het was de bewoner van het benedenhuis.
"Ben u heelemaal klaar, meneer?"
"Ja, 't laatste stuk dat geheschen moest worden is binnen."
"Dan zal ik mijn spion weer uitsteken."
"Doe u 't gerust. U wordt vriendelijk bedankt."
"Slaap u hier vannacht?"
"Mijn vrouw hoopt met de alkoof klaar te zijn tegen den avond."
"Zoo, zoo! Anders in lang niet bewoond geweest."
"Da's treurig," zei Hen, met een opkomen van z'n ouden spot tegenover
het babbelziek manneke. Pop kneep hem zenuwachtig in z'n arm. Als
Hen zoo begon, wist ze dat ze zou gaan proesten, met van die benauwde
piepgilletjes.
"U is zeker niet bang uitgevallen?"
"Bang?"
Pop kneep hem weer in z'n arm.
"Bijgeloovig bedoel ik. Niemand wou deze etaazie betrekken."
"Och kom! Spoken?"
"Nee 'n moord!"
"O God, Hen, hoor je dat?"
"Als je nu denkt, meneer, mij een pleizier te doen, door mijn vrouw
bang te maken met malle praatjes"...
"Malle praatjes, meneer? Malle praatjes? Zie je me voor een
praatjesmaker aan? Kijk dan maar eens op den vloer van de
alkoof... daar moet je het bloed nóg" ...
"Meneer ik verzoek je heen te gaan of je mond te houden!"
"Bonjour meneer!" zei de buurman, nijdig.
Pop zat bleek op de kist.
"Geloof dien onzin toch niet, Pop!"
"Hij heeft me zoo zenuwachtig gemaakt."
"Malligheid! Kom, ga aan het werk, kindje!"
"Kijk dan eerst in de alkoof."
"Daar dan."
Hij trok de alkoofdeuren open. Er was niets te zien in het donker. Een
voor een lichtte hij de stoffige planken op, waarop het springveeren
matras zou komen te rusten.
"O God... Hen!"
"Wat zegt dat nou, een vlek?"
"Je kunt zien dat het bloed geweest is!"
"Kan de verver niet een pot verf hebben laten vallen?"
"Nee Hen, nee!... 't Is bloed! O God, Hen, ik ga nooit slapen in
die alkoof!"
"Wees toch verstandig! Hoe kun je zoo kinderachtig zijn! Probeer
eerst of het er niet uit te boenen is."
"Dat durf ik niet."
"Geef mij dan een emmer met water."
Ze ging naar de keuken, kwam terug met water, soda, zeep en een
borstel.
Hen begon geweldig in de alkoof te schrobben.
"Hier heb je nog wat."
"Mosterd?"
"O, Hen, da's prachtig tegen vlekken."
"Onzin!"
"Gebruik het nou! Toe!"
Een kwartier lang boende hij met soda, zeep en mosterd. Hij zweette
ervan.
"Nou?"
"Ja 't is weg."
"Zie je nou wel dat 't geen bloed is, dat 't bangmakerij was?"
"Maar als er nou toch 'n moord... O, wat vind ik 't hier eng"...
"Help nou maar uitpakken."
"Zul je heusch de eerste week 's avonds niet uitgaan?"
"Nee, heusch niet."
Ze boende de stoffige alkoofplanken, die Hen een voor een er weer in
lei. De beschotten zeemde en zeepte ze af. Hen sjouwde met het groote
springveeren matras, dat precies moest passen, omdat hij de maat had
genomen met een touwtje, toen hij de woning gezien had.
Het bed zakte nauwkeurig in de opening. Pop maakte het op, terwijl
Hen z'n handen waschte in de keuken.
"Pop, ben je klaar?"
"Ja!"
"Vooruit dan! Ik heb honger."
Ze dee haar mantel om. Ze zouden voor een of twee dagen in een
restaurant eten tot de boel klaar was.
"'k Ben blij dat we zoover op orde zijn."
"Ik ook."
"Als jij nou het zeil spijkert en de gordijnen ophangt, als we
thuiskomen, staan we morgen niet in zoo'n rommel op."
"Goed, Pop."
Tegen acht uur kwamen ze terug, vroolijk en lachend. Hen was zoo
mal geweest om een flesch wijn te bestellen. 't Was een vreeselijke
uitgaaf, maar ze vond het dol-gezellig, net een diner bij rijkelui.
De lamp brandde. Hen lag als een behanger op den grond om het zeil
te spijkeren.
"Gooi mijn papieren vooral niet door de war."
"Wat zeg je?"
"Gooi mijn" ...
"Maar Hen ben je nou gek! Neem die spijkers uit je mond... als je er
een inslikt is het te laat."
"De behangers doen het ook."
"Praat nou niet! Praat nou niet! Toe doe ze er uit!"
Hij lei het natte hoopje spijkers naast zich en gilde van 't lachen
toen ze met haar stoffigen wijsvinger in z'n mond voelde om te zien
of hij ze er allemaal uit gedaan had.
Zingend, opgewekt hing ze een paar portretten op, pakte de kist met
boeken uit, speldde prenten tegen het behangsel en hing een snoezige
baby van vloeipapier aan de lamp.
't Begon er gezellig uit te zien. Toen ze geen kleinigheden meer
uit te pakken vond, ging ze naast hem op den grond zitten om hem de
spijkertjes an te geven.
"Klop toch zoo hard niet, Hen. Je slaat al de koppen door het zeil
heen."
"Dat doe ik met opzet."
"Waarom?"
"Dan valt de kalk van het plafond, beneden."
"Hè, jazzus, nou doe je me weer an die moord denken!"
"Zoo snuitje!"
"Nee, schei uit met dat zoenen, akeligheid!"
Het zeil was klaar. Nu stond hij op een keukenstoel en hing de
gordijnen op.
"Ze zijn te kort, Hen."
"Da's niks. Dat kun je van buiten niet zien."
"Wat een gezellige kamer, als-ie angekleed is, hè?"
"Zoo, nou doe ik niks meer."
Ze zaten samen bij de tafel. Pop had koffie gezet. Hen las de krant,
die hij aan een kiosk gekocht had.
You have read 1 text from Dutch literature.
Next - Schetsen, Eerste bundel - 10
  • Parts
  • Schetsen, Eerste bundel - 01
    Total number of words is 4264
    Total number of unique words is 1415
    42.3 of words are in the 2000 most common words
    58.1 of words are in the 5000 most common words
    63.8 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Schetsen, Eerste bundel - 02
    Total number of words is 4479
    Total number of unique words is 1573
    36.9 of words are in the 2000 most common words
    49.6 of words are in the 5000 most common words
    56.0 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Schetsen, Eerste bundel - 03
    Total number of words is 4452
    Total number of unique words is 1465
    38.2 of words are in the 2000 most common words
    51.5 of words are in the 5000 most common words
    58.9 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Schetsen, Eerste bundel - 04
    Total number of words is 4463
    Total number of unique words is 1403
    41.1 of words are in the 2000 most common words
    55.4 of words are in the 5000 most common words
    63.2 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Schetsen, Eerste bundel - 05
    Total number of words is 4457
    Total number of unique words is 1444
    38.5 of words are in the 2000 most common words
    52.3 of words are in the 5000 most common words
    58.3 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Schetsen, Eerste bundel - 06
    Total number of words is 4308
    Total number of unique words is 1485
    36.2 of words are in the 2000 most common words
    49.1 of words are in the 5000 most common words
    56.5 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Schetsen, Eerste bundel - 07
    Total number of words is 4349
    Total number of unique words is 1538
    41.7 of words are in the 2000 most common words
    54.3 of words are in the 5000 most common words
    61.3 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Schetsen, Eerste bundel - 08
    Total number of words is 4567
    Total number of unique words is 1406
    41.8 of words are in the 2000 most common words
    55.2 of words are in the 5000 most common words
    62.9 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Schetsen, Eerste bundel - 09
    Total number of words is 4602
    Total number of unique words is 1304
    45.1 of words are in the 2000 most common words
    58.0 of words are in the 5000 most common words
    64.8 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Schetsen, Eerste bundel - 10
    Total number of words is 4569
    Total number of unique words is 1404
    43.5 of words are in the 2000 most common words
    57.2 of words are in the 5000 most common words
    63.3 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Schetsen, Eerste bundel - 11
    Total number of words is 4612
    Total number of unique words is 1464
    40.5 of words are in the 2000 most common words
    54.0 of words are in the 5000 most common words
    61.0 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • Schetsen, Eerste bundel - 12
    Total number of words is 1936
    Total number of unique words is 763
    46.8 of words are in the 2000 most common words
    59.2 of words are in the 5000 most common words
    65.5 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.