Dionyzos - 15

door... Dionyzos, Dionyzos,... o, heb vertrouwen, o, wèes niet
rampzalig: ik heb Vreugde in stervenssmart...! Ik... ik ben dankbaar,
en... ik... bèn... gelukkig!
Uitgeput stierf zij op zijn schouder. Haar gelaat lag achterover,
bleek, de oogen gebroken, en hij slaakte een gil, die schel door den
stormwind snerpte.
—O Zeus, o mijn vader! riep hij. Schenkt gij mij vòl mijn drinkschaal
van smart!

Maar cymbels sloegen, fluiten pepen en tamboerijnen rinkelden vroolijk.
Verzamelende vreugdetroepen door den stormnacht trokken het woud door,
dansende:
—Dionyzos! Dionyzos! riepen zij.
De god slaakte gil op gil. Hij verscheurde zijn mantel, hij trok zich
de haren, hij sloeg zich weeklagend de borst. Hij danste in razernij
en:
—Faunen! Saters! Menaden! riep hij. Zie, o zie... Ariadne... Zij is
niet meer!!!


Toen schoot Zeus’ vuur door den stormnacht heen en de donder rolde over
Dionyzos’ verwonnen wereld. En als met éen vaag veegde schoon van
wolken de nacht en over Nyza’s woud en zee en bergenkim, opende zich
geheel de Olympos in vreemd licht stralend. De heerlijke bergtoppen
schakelden zich breed aan die hemelkim hoog, en de goudzuilige
godenpaleizen schitterden hel; de bronzen pannen golfden een zee van
glans, maar vooral was glans zelve om de godelingen, die omringden
Zeus, op zijn troon, lichtjes omwolkt, de adelaar aan zijn machtige
voeten. En zijn stem riep, door de onmetelijke verte heen:
—Mijn zoon Dionyzos!
Hij hoorde niet, want hij lag op Ariadne’s lijk.
—Mijn zoon! Mijn zoon Dionyzos!
Hij snikte slechts op het lijk van zijn bruid.
—Mijn lieveling! Mijn lievelingszoon Dionyzos! herhaalde ten derde male
stemdaverend Zeus.
En alle goden riepen:
—Dionyzos! Dionyzos!
Dat was geluid als van bazuinen, en Dionyzos keek om. Hij keek op,
ontzet. En Zeus riep:
—Mijn lievelingszoon Dionyzos! Hoor uw vader Zeus spreken tot u! Gij
hèbt overwonnen en uw purperen taak volbracht, goddelijk heerlijk! Gij
zijt overwinnaar, en de Vreugde verwon, en zal der menschen louter deel
eenmaal zijn! Vraag niet van menschen, wat der goden is: vraag hun nu
niet het goddelijk genot van de Vreugde! Laat hen de loutering na
eeuwen volbrengen! Hoop, hoop, Dionyzos, en hoop op de menschheid,
onstuimig en schaterlachend, zoo als gij altijd gehoopt hebt! Dionyzos,
wees u zelve weêr! Dat het Noodlot de smart u niet spaarde... o wijt
het niet aan de Vreugde, mijn lieflijke god en mijn zoon, mijn godszoon
van blakende Vreugde...! Dionyzos! Dionyzos! Herleef! Herbloei in de
Vreugde, en, aan de zijde van Ariadne, vorstin aller vreugde, kom tot
ons, in Olympos op: wees onstuimig en schaterlachend te midden van
broeders en zusters, en, Dionyzos, wees onsterfelijk, als Ariadne
onsterfelijk zal zijn, in den dronk der onsterfelijke Vreugde van
nektar, die u Hebe al langt! Dionyzos, mijn zoon, kom op! Ariadne, kom
op! Uw taak is volbracht! Laat uw taak thans aan de seizoenen over!
Laat de stormwind na den oogst uw wingerd ontblooten van bladeren: laat
de lente haar bloeien... laat de herfst haar zwellen van purperen en
van blonde trossen doen! Dionyzos, uw taak is volbracht, en de blijde,
lachende, volschoone eeuwigheid wacht je gloriegolvende in ons
midden...

Toen zag Dionyzos Zeus de armen lachend openen wijd en alle goden
riepen zijn naam uit schel als met zilveren bazuinen en Hermes zelve
vloog naar de aarde toe en daalde te Nyza, en riep, wijzend op de
hemelsche zegekar, die vier gevleugelde paarden trokken over de
verklaarde lucht:
—Dionyzos! Zie: Ariadne herleeft! Niet leid ik haar ten somberen
Tartaros, maar ten gouden Olympos leid ik u beiden!
Een groot licht straalde uit. En in het groote licht was Dionyzos zoo
jeugdig en straalde van al bijna onsterfelijke goddelijkheid, of de
smart was een schim geweest... Niet meer dan een droom... nu dat
Ariadne oprees verklaard, en, wandelend in een glorie van licht aan
zijn hand, naar de zegekar trad, waar Hermes, leidsels ter hand, hen
verbeidde.
Toen klonk uit lucht, zee, aarde en hemel Dionyzos’ hymne hem tegen als
jubel, voorspellende der na-eeuwen troost.

Nice-Venetië-Cadore, Maart—Juli III.