De Kerels van Vlaanderen - 34

"Heeren, onder ons allen bleef nog slechts één man die schuldig was aan
des graven moord, namelijk Burchard Knap. Ik maak u kond dat hij niet
meer leeft; Robrecht Sneloghe heeft hem daareven in eenen kamp gedood!"
Een gemompel van verbaasdheid of van twijfel ontstond tusschen de
ridders.
"Wij willen ons in uwe handen overgeven", zeide Ivo, "op de voorwaarden
welke daar straks door mher Sneloghe, onzen overste, u zijn bekend
gemaakt. Wij zijn niet plichtig en zullen onze onschuld voor de rechters
bewijzen."
"Het is eene list! Gij poogt ons te bedriegen! De moordenaar van graaf
Karel is niet dood!" riep men verwardelijk van alle kanten hem toe.
"Welnu, heeren, gij zult overtuigd worden van de waarheid mijner
woorden", riep Ivo. "Wij gaan het lijk van Burchard tot u aflaten. Doe
het bezichtigen door ridders die Burchard in zijn leven hebben gekend.
Beraadslaagt dan over bet besluit dat gij ten onzen opzichte wilt nemen.
Wij wachten uw antwoord met vertrouwen."
Hij trad terug op de gaanderij en haalde een lang touw, zooals er vele
in de nabijheid gereed lagen. Door zijne makkers geholpen, bond hij het
einde aan Burchards lijk en droeg dit op den boord der ganderij.
"Geeft acht, heeren", riep hij, "daar daalt het doode lichaam van
Burchard Knap tot u af!"
En onder het uitspreken dezer verwittiging, lieten zij hunnen last tot
op het plein van den burg nederzakken, en wierpen zelfs het touw naar
beneden.
Onmiddellijk stroomde eene menigte ridders, poorters en wapenknechten
naar den voet des torens om eenen blik te werpen op het lijk van den
booswicht, wiens misdadige handen graaf Karel voor Gods altaar het hoofd
hadden gekloofd.
Langen tijd heerschte daar een verward gewoel en gedrang en tevens een
schaterend gedruisch, waaruit men niets duidelijks hoorde opgaan dan de
kreten:
"Hij is het! Ik ken hem. Hij is het niet! Zij willen ons bedriegen. Het
is een Kerel die hem gelijkt. Zeker, het is de barsche, de wreede
Burchard wel![84]"
Maar wat ook het gevoelen was, dat hier de bovenhand behield, niet lang
bleef de menigte zoo twisten. Welhaast begonnen poorters en
wapenknechten hunnen haat en hunne wraakzucht op het lijk te koelen. Zij
doorstaken het eerst met honderd wonden, en traden het met de voeten,
totdat eene machtige stem zich verhief en uitriep:
"Naar het galgeveld, de moordenaar! Op het rad het kreng! Naar de galg
het monster, naar de galg! naar de galg!"
En op zijn voorbeeld grepen eene menigte lieden het touw aan, sleepten
juichend en schreeuwend het lijk over het plein, stroomden als een
rollende vloed er mede door de Hof straat en verdwenen achter den hoek
der Markt.
Er kwam dan weder eene betrekkelijke stilte op den burg.
Ivo-de-wolvenjager zag van boven de gaanderij dat de oversten der
Isegrims onder elkander beraadslaagden, en hij twijfelde niet of zij
waren bezig met de voorstellen der Kerels te overwegen.
Na eenigen tijd te hebben gewacht, riep hij:
"Welnu, heeren, wat is uw besluit? Geeft ons een antwoord?"
De ridders gingen uiteen. Velen hunner schreeuwden tot de Kerels:
"Sterven, sterven! voor u allen niets dan de dood!"
Onmiddellijk klonken eenige bazuintonen en galmde de stem van mher
Gervaas bevelend over het plein.
De duizenden wapenknechten spanden hunne bogen en een oogenblik daarna
vlogen zoovele pijlen naar den toren, dat de lucht als door eene wolk
werd verduisterd.
Dewijl de Kerels het inzicht des vijands hadden bemerkt, konden zij zich
intijds achter de kanteelen der gaanderij verbergen, en zoo kwam het dat
buiten eenen Kerel, die eene wonde aan de wang bekwam, niemand hunner
werd getroffen.
Zij hielden zich reeds lang op deze wijze schuil, en de vijand ging nog
immer voort met schieten, zonder dat de Kerels er op bedacht waren
eenige tegenweer te bieden.
Dan trad Robrecht Sneloghe op de gaanderij. Hij scheen kalm en er
fonkelde eene genster van trotschheid in zijne oogen, alhoewel zijn
aangezicht nog de sporen van gestorte tranen toonde.
Hij wierp eenen blik over het plein en riep dan met eene bittere grijns
op de lippen tot zijne gezellen:
"Op, Kerels! Zijn wij waarlijk veroordeeld tot den dood, sterven wij ten
minste gewroken! Welke gunstige gelegenheid! Eisenen wij van deze wreede
beulen den prijs van den akeligen dood mijner zuster, den prijs van
onzer broederen bloed! Haastig, pijlen, steenen, kokende olie! Zij zijn
onverbiddelijk voor ons: geene genade meer voor hen!"
En het voorbeeld bij het woord voegende, slingerde hij eenen zwaren
steen naar beneden en verpletterde eenen ridder het hoofd.
Zijne mannen sprongen allen te gelijk recht en schoten pijlen en smeten
steenen met razende woede en overspannen kracht. De vrouwen zelven
kwamen vooruit en sproeiden, met groote ijzeren lepels, vlammend pik en
olie over het plein.
In min dan eenige oogenblikken lagen er vele poorters, wapenknechten en
ridders met verpletterd hoofd, verbrande leden of doorboorde borst ten
gronde.
De veldheer Gervaas Van Praet, die zich niet op zulke moorddadige
tegenweer had verwacht, schrikte bij de gedachte dat hij hier nutteloos
een aanzienlijk getal mannen zou verliezen. Hij deed de bazuin aanheffen
en den aftocht blazen.
De wapenknechten liepen te zamen en weken schier in wanorde door de
Hofstraat.
Eene wijl daarna was het op den burg zoo stil als ware er niets
geschied.

VOETNOTEN:
[Voetnoot 84: "De belegerden kondigden ... den dood van Burchard aan,
roepende dat een twist tusschen hem en den jongen Robrecht was
opgerezen, en deze hem had nedergeveld en met zijn zwaard doorstoken."
GALB., p. 551.]


XXV

Er waren vijf of zes dagen verloopen sedert den dood van Witta en van
Burchard Knap, zonder dat de Kerels op den toren eenige tijding van
buiten hadden vernomen.
De Isegrims hadden bemerkt dat er uit een huis op den hoek van den
Maalberg pijlen met brieven naar de Kerels werden geschoten Zij hadden
daarop den graankoopman Elfrid Rooster, als plichtig aan verstandhouding
met den vijand, uit zijne woning gerukt en in de gevangenis gezet.
Tevens hadden zij rondom de kerk en den burg de schildwachten verdubbeld
en doen afkondigen dat elk poorter, wapenknecht of ridder die tot de
Kerels sprak of hun eenig bericht toestuurde, de straf der landverraders
zou onderstaan.
Van dan af bleven de Kerels geheel zonder kennis van hetgeen er in de
stad of elders geschiedde.
Het verwonderde hun dat men reeds bijna gedurende eene gansche week hen
met rust had gelaten en geenen nieuwen aanval tegen hen had beproefd.
Misschien had men besloten hen van honger op den toren te laten
sterven? Dit was geheel onwaarschijnlijk. Wel bezaten de Kerels nog
eenigen voorraad aan levensbehoeften maar zij voorzagen dat deze
welhaast ontoereikend zou worden en zij hun dagelijksch voedsel moesten
verminderen, wilden zij niet door gebrek gedwongen worden zich in de
handen hunner vijanden over te leveren.
Intusschen poogden zij allerlei middelen tot de hardnekkigste
verdediging bijeen te dragen. Zelfs braken zij steenen en balken uit den
toren, om daarmede bij eenen ernstigen aanval den vijand duchtig te
treffen.
Dat de Franschen of de Isegrims langs de trap eene bestorming zouden
wagen, dit was niet te gelooven. Inderdaad, deze toegang, die als eene
kreukel binnen den toren naar de hoogte draaide, was zoo nauw dat geene
twee menschen te gelijk hem konden beklimmen Kwamen er vijanden langs
daar, dan zou het den Kerels gemakkelijk zijn ze een voor een te dooden,
naarmate hunne hoofden opvolgend uit de trapval opdaagden.
Evenwel, om tegen alle verrassing te zijn beveiligd, hadden da Kerels
den mond van de trap, waar deze zich op de gaanderij opende, met balken
en zware steenen overdekt en beladen.
Robrecht Sneloghe had nog meer dan eens, wanneer hij zich alleen binnen
den toren bevond, tranen gestort over het beklaaglijk einde zijner
zuster en ongetwijfeld tevens over het schrikkelijk lot dat zijne
verloofde te wachten stond. Maar hetzij de krachtige woorden van
Dakerlia hem moed inboezemden, of dat de onvermijdelijkheid van den dood
zelven hem tegen den rampspoed deed opstaan, hij ademde niets meer dan
wraak en hield zijne gezellen geen ander doel meer voor oogen dan hun
leven duur te verkoopen en dus de Isegrims te dwingen zelfs bij hunne
zegepraal nog de onversaagdheid en de onplooibaarheid der Kerels te
bewonderen.
Weinigen onder hen behielden nog eene zwakke hoop op verlossing Wat zou
de uitslag zijn van den eersten strijd tusschen het Fransche leger en
der Kerlen heirkracht? Wel scheen Willem Van Loo de Erembalds te haten;
maar indien hij overwinnaar bleef, zou toch de vijand Brugge verlaten,
en zij zouden zonder eenig beletsel van den toren komen en in vrijheid
naar huis gaan.
In den morgen van den zesden dag trad de veldheer Gervaas Van Praet
zelf met eenigen zijner voornaamste ridders op den burg, en deed den
Kerels door eenen wapenbode hunne overgaaf afeischen, hen bedreigende
met den schromelijksten marteldood indien zij nog langer weigerig
bleven.
De Kerels herhaalden hunne vorige voorstellen, maar wilden van geene
overgaaf op genade hooren.
Het verbitterde den veldheer ten hoogste zich dus onmachtig tegen eene
handvol mannen te gevoelen; ja, het vernederde hem te moeten denken dat
zij den toren wellicht zouden behouden tot den terugkeer des konings van
Frankrijk, die ongetwijfeld daarover zeer ontevreden zou zijn.
Zijne ridders spoorden hem aan om, in schijn ten minste, de voorwaarden
der Kerels aan te nemen; maar dezen eischten een vrijgeleide door den
veldheer onderteekend en bezegeld, en Gervaas Van Praet was te eerlijk
ridder om dus een verraad te plegen dat als eene eeuwige vlek, meende
hij, op zijnen naam zou kleven.
Terwijl hij nog daarover met zijne ridders in beraadslaging was, kwam
een overste van de Markt geloopen en zeide hem dat er een bode met eenen
brief van 's konings wege was gekomen met zeer haastig nieuws. Deze bode
wachtte hem in zijne woning.
Hij voegde er met luider stemme bij:
"Verheugt u, heeren, de koning heeft de Kerels overwonnen! Yperen is
bezweken en Willem Van Loo is in 's konings macht!"
Een groot gejuich ontstond onder de ridders; en dewijl zij den veldheer
zich zagen verwijderen, liepen zij insgelijks van den burg om de blijde
tijding overal te gaan verspreiden.
De veldheer vond des konings bode in zijne woning. Zeer nieuwsgierig,
opende hij den brief dien hij hem had gebracht. Dit schrijven behelsde
in slechts weinige woorden de aankondiging der nederlaag van Willem Van
Loo, maar meldde tevens dat de ridder Pierre de Bohain, drager des
briefs, hem verdere bijzonderheden zou doen kennen.
"Aldus, uw heer koning heeft de Kerels verwonnen? God zij dank! Ik
vreesde dat het zoo gemakkelijk niet zou gaan", zeide Gervaas Van Praet.
"Het is te Yperen dat de slag werd geleverd?"
"Ja, veldheer, te Yperen", antwoordde de bode, "maar dat het eene
gemakkelijke zaak was, daarin bedriegt gij u. Die Kerels zijn eene soort
van reuzen of van duivels: zij strijden als dolle leeuwen, en laten zich
liever tot den laatste toe doodslaan dan eenen voet te wijken.
Gelukkiglijk waren zij niet talrijk, en daarenboven, zij werden verraden
door hunne eigene landslieden."
"Verraden? Ik bid u, heer Van Bohain, heb de goedheid en vertel mij toch
hoe de gansche zaak is toegegaan."
"Het is mijne zending dit te doen, veldheer. Luister dan; ik zal pogen
kort en duidelijk te zijn. Wij waren met den koning en den graaf van
Vlaanderen opgetrokken naar het land der Kerels. Slechts omtrent een
open vlek, dat men Staden noemt, vonden wij eerst een duizendtal
vijanden, en tastten hen onmiddellijk aan met al onze macht. Het is
onbegrijpelijk welken hardnekkigen tegenstand deze lieden ons boden. Wij
moesten elk huis van Staden elke plooi des gronds, elke gracht, eiken
boom stormenderhand innemen. Het bloedig gevecht duurde tot den avond,
en het eindigde slechts toen ook de laatste dezer wilde Kerels was
verpletterd. Wij bleven daar den volgenden dag, om onze dooden te
begraven en onze gekwetsten te verzorgen; want, veldheer, wij hadden
zulke groote verliezen geleden, dat de koning een oogenblik aarzelde om
zijn leger verder te leiden in eene onbekende streek, door zulke
sterkmoedige en strijdbare lieden bewoond.--Hier kwam ons het bericht
toe dat de valsche graaf Willem Van Loo, met een weinig machtig leger,
zich voor Yperen had nedergeslagen, en voornemens was deze stad tegen
den koning te verdedigen. Het bevel tot den optocht werd ons
gegeven.--Voor Yperen hadden wij een even lang en hardnekkig gevecht te
leveren en de avondduisternis kwam zelfs ons dwingen den veldslag te
onderbreken, met de zekerheid dat de akelige bloedstorting des anderen
daags bij het opgaan der zon met meer woede nog zou beginnen."
"Die onplooibare Kerels!" zuchtte Gervaas. "Het zijn manhaftige lieden,
heer ridder, en zij zouden een beter lot verdienen, indien zij niet wars
waren van alle overheid en van allen dwang. Eilaas, waarom willen zij
zich niet onderwerpen! Nu moeten wij ze vernietigen, het sterkste en
dapperste volksras van Vlaanderen!... En den dag daarna hebt gij de
Kerels beslissend overwonnen?"
"Vooraleer ik mijn verhaal voortzet, is het noodig dat ik u iets
zegge", antwoordde de ridder Van Bohain. "Gij moet weten dat binnen
Yperen meer dan de helft der poorters, sedert den moord van graaf Karel,
vijanden der Kerels geworden zijn; want alhoewel Willem Van Loo en zijne
gezellen beweren van dezen aanslag niet te hebben geweten, blijven de
poorters denken dat Willem Van Loo en andere machtige lieden van het
land de Kerels tot den moord hebben geraden of geholpen.--Wij waren dus
in de nabijheid van Yperen gelegerd, ons voorbereidende tot den strijd
van morgen, toen eenige burgers geheimelijk tot ons kwamen en den koning
aanboden eene poort der stad en den burg in onze macht te leveren. Zij
zouden, terwijl wij de Kerels aanvielen, de wapens opnemen en dezen van
achter aanvallen, onderwijl eene poort openen en den burg, waar zij de
wacht hielden, aan de Fransche krijgsknechten overleveren.--Ofschoon wij
niet veel vertrouwen in deze lieden hadden, aanvaardden wij hunne
voorstellen. De zaken gebeurden echter zooals zij ons hadden
beloofd.--Bij de eerste morgenschemering werd de strijd hervat, en wel
gedurende twee uren met veel woede voortgezet; maar dan wierpen de
gewapende poorters zich langs achter op de Kerels; en dezen, dus van
alle kanten ingesloten en bevochten, en daarenboven afgesneden van hun
steunpunt, den burg, verzwakten allengs en bezweken eindelijk geheel, in
onze handen slechts een vijftigtal gevangenen latende, waaronder de
valsche graaf zich bevond.[85]"
"Willem Van Loo is waarlijk 's konings krijgsgevangene!"
"Ja, veldheer, gij zult hem ongetwijfeld heden nog zien."
"Voert men hem dan naar Brugge?"
"De koning komt naar Brugge met een klein gedeelte des legers. Uw graaf
Willem van Normandië zal met de meeste macht door het land der Kerels
trekken; want het schijnt dat Willem Van Loo reeds vele sterke steden
en burchten had ingenomen. Zijn onze berichten echt, dan bezetten de
Kerels Veurne, Vormezeele, Cassel, Arien, Berghe, Bodenburg en andere
vestingen nog; maar, nu hun hoofdleger is verpletterd, kunnen zij echter
geenen ernstigen tegenstand meer bieden. Het schijnt daarenboven dat er
veel verdeeldheid onder hen heerscht en zij elkander den moord van graaf
Karel verwijten."
"Maar, heer Van Bohain, indien de koning u heeft gezonden om mij zijne
komst te boodschappen, verlangt hij wellicht als overwinnaar met
plechtigheid te worden ingehaald. Ik moet daartoe in allernaast bevelen
geven en de schepenen en de geestelijkheid verwittigen."
"Neen, veldheer, dit wenscht onze koning niet. Het zal voldoende zijn,
het nieuws zijner overwinning door de stad te verkondigen Hij heeft
liever, aangezien de oorlog nog niet is geëindigd dat men het volk de
vrije uitboezeming zijner hulde en zijner blijdschap late. Wilt gij,
veldheer, met een twintigtal uwer voornaamste ridders den koning te
gemoet rijden, het zal hem genoegen doen. Geef mij nu oorlof om u te
verlaten; ik keer terug op de baan naar Yperen."
"Eenige oogenblikken!" riep Gervaas Van Praet. "Ik haast mij de noodige
bevelen te geven en mijne ridders te doen verwittigen; dan vertrek ik
met u. Gelief mij nu te volgen, heer Van Bohain; ik vraag u slechts een
klein half uur."
"Het zij zoo, ik zal mij gelukkig achten, in uw vereerend gezelschap te
reizen", antwoordde 's konings bode, terwijl hij met den veldheer de
zaal verliet.
Het nieuws van des konings overwinning en van zijnen terugkeer te Brugge
verspreidde zich met wonderlijke snelheid door de stad. Welhaast zagen
de Kerels van boven den toren hoe vele poorters, gewapend en ongewapend,
zelfs vrouwen en kinderen, van alle kanten zich naar de Steenstraat en
naar de St-Amandsstraat spoedden, ongetwijfeld om op het Zand eene of
andere plechtigheid te gaan bijwonen.
Alhoewel men uit de nevenstraten nu en dan zonderlinge teekens tot de
Kerels deed, en door de handen in de hoogte te heffen hen scheen te
beklagen of hun te willen berichten dat een groot ongeluk hen
bedreigde, verstonden zij echter niet wat men hun wilde zeggen.
In de verwachting van eenen mogelijken aanval, maakten zij hunne
werptuigen gereed en ontstaken het vuur onder de ketels met pik en olie.
Er verliep een goed gedeelte van den dag zonder dat zij werden
verontrust; ja, het was zelfs zoo stil in de stad en in den burg
geworden, alsof poorters en Isegrims meest allen buiten de vesting waren
gegaan.
Slechts toen het ongeveer twee uren na middag was, hoorden zij in de
verte een hevig bazuingeschal en daartusschen een galmend gejuich dat,
onduidelijk nog, met korte onderbrekingen over de stad weergalmde.
Dit gerucht groeide aan en naderde immer, totdat de volksvloed uit welke
schoot het opklom, zich bij den ingang der Steenstraat en op de Markt
vertoonde.
Wat dit gewoel en deze luidruchtige verwelkomingen te beduiden hadden,
konden de Kerels niet raden. Wel zagen zij eindelijk den koning van
Frankrijk, op een wit paard gezeten, van eenen prachtigen ridderstoet
omringd en door de wapenknechten en een gedeelte des volks toegejuicht;
wel bemerkten zij achter den koning eenen open wagen, waarop een ridder,
dien men hoonde en met vuisten dreigde, gebonden lag; maar de stoet, die
aan de overzijde der Markt voorbijtrok, was nog te zeer verwijdert om
hun toe te laten duidelijk te zien wat er geschiedde.
Het was hun klaarblijkend dat de toejuichingen op des konings baan
werden aangeheven door wapenknechten, schalken en mindere lieden,
waartusschen slechts weinige poorters zich bevonden. De groote
meerderheid der welhebbende of der neringdoende Bruggelingen hield zich
stil langs de huizen, en bepaalde hare betuiging bij eenen eerbiedigen
groet.
Maar telkens wanneer de koning eenige stappen voorbij was, ontstond er
onder deze poorters een afkeurend gemor, en velen waren zelfs stout
genoeg om openlijk door uitroepingen of door gebaren hunne gramschap en
hunne verontwaardiging te betuigen.
De oorzaak dezer ontevredenheid wae, dat Rambold Tancmar en andere
neven of magen van den hofraadsheer, die met graaf Karel was vermoord
geworden, den koning volgden. Tot nu toe had geen hunner binnen Brugge
zich durven vertoonen; maar sedert de nederlaag van het Kerlenleger
vreesden zij niets meer, en tergden nu zelfs de verbitterde poorters
door spottende blikken en hoogmoedig lachen.
Zoo trok de stoet, bij den klank van bazuinen en trompers, nevens de
St-Christoffelskapelle voorbij, en begaf zich naar den Maalberg, alsof
des konings doel ware geweest de Kerels van boven den toren zijnen
zegevierenden intocht te doen aanschouwen.
Op den Maalberg hield de stoet stil, en men voerde, met een bepaald
inzicht ongetwijfeld, den open wagen zoo dicht mogelijk naar den toren.
De ridder, die op den wagen gebonden lag, woelde zich om en wrong zijne
leden, als wierd hij door de stuiptrekking eener vurige woede geschokt.
Zoo geraakte hij half opgericht en schreeuwde met eene machtige stem tot
de Kerels:
"Moordenaars, vuige, laffe moordenaars, gij hebt Kerlingaland en mij in
het verderf gestort! Wees vermaledijd!"
Dan herkenden de Kerels in den gevangen ridder Willem Van Loo, dien zij
te Veurne in de Hoop tot graaf van Vlaanderen hadden gekozen.
Hij lag gebonden op eenen wagen en werd in eenen zegevierenden optocht,
ter eere des konings van Frankrijk, rondgevoerd! Het Kerlenleger was dus
overwonnen; niet alleen was alle hoop op behoudenis des levens hun
ontnomen, maar zelfs hun vaderland was verloren!
Deze overtuiging trof hen met zulken diepen angst, dat zij in den eerste
geene acht op des ridders woorden gaven; maar dewijl hij zijne
beschuldiging meer dan eens herhaalde, ontvlamden zij in toorn en riepen
hem toe:
"De lafaard, de verrader zijt gij, valsche ridder, die den moord des
graven hebt bevolen, en dan den onschuldigen proost van St-Donaas hebt
doen martelen en ons zonder hulp hebt gelaten, om de wereld te doen
gelooven dat gij vreemd waart aan de misdaad! Ja, de gruwelijke moord,
door Burchard Knap gepleegd, is de oorzaak van Gods toorn tegen ons
geslacht; maar gij, gij hebt den wreeden arm van Burchard bestierd ...
Wees vermaledijd, valschaard, vermaledijd tot in den dood!"
Misschien verstond Willem Van Loo de bittere verwijten niet welke de
Kerels hem toestuurden; want zij spraken verscheidene te gelijk, en
daarenboven was reeds de wagen omgewend geworden en voerde men hem nu
verder het plein op, om hem buiten het bereik van der Kerlen pijlen te
stellen.
Intusschen had de koning zijn gevolg van ridders en wapenknechten den
ruststand bevolen, en was zelf van paard gestegen, om van zoo dichtbij
als mogelijk de kerk en den toren te bezichtigen.
Hij deed nu eenige stappen vooruit met den veldheer der Isegrims en met
Baudewijn Van Aelst, die zich gereed hielden om hem desnoods de
uitleggingen te geven, welke hij zou kunnen verlangen.
Eene wijl bleef de koning in stilte naar den toren blikken. Dan, zich
tot Gervaas Van Praet wendende, vroeg hij:
"Men heeft mij daar straks gezegd dat zij nog wel met hun honderd
daarboven zijn? Zij schijnen mij zoo talrijk niet!"
"Uwe gissing is gegrond, heer koning", antwoordde de veldheer "zij
kunnen, volgens de nauwste berekening, niet meer boven de vijftig sterk
zijn. Maar wanneer onze mannen, om hen te verontrusten, eenen aanval
veinzen, weren zij zich zoo hardnekkig en zoo krachtig, dat men
inderdaad wel zou denken dat zij nog met honderden te zamen zijn."
"En zij dooden u vele mannen?"
"Ja, heer koning, zij deden ons aanzienlijke verliezen onderstaan Daarom
hebben wij, sedert eenige dagen, van alle vijandelijkheid tegen hen
afgezien, totdat wij uwe hooge bevelen mochten ontvangen."
"Het zijn dus verwoede, zinnelooze lieden, die Kerels? Wat hopen zij?"
Mher Gervaas haalde twijfelend de schouders op.
"Maar, veldheer", zeide de koning, op eenigszins strengen toon, "het is
u mogelijk geweest de kerk en de kapelle stormenderhand te winnen.
Waarom hebt gij niets tegen den toren beproefd? Mij dunkt het
gemakkelijk deze handvol uitgeputte mannen met geweld van daarboven af
te rukken."

[Illustratie: "Moordenaars, vuige, laffe moordenaars!" (Bladz. 479.)]

"Veroorlove mij de heer koning hem eenige uitleggingen over den toestand
der zaken te geven", antwoordde de veldheer. "Men kan de gaanderij van
den toren niet bereiken dan langs eenen wenteltrap die zoo nauw is dat
men haar man voor man moet beklimmen. De heer koning begrijpt dat bij
eenen aanval langs dezen weg de Kerels den tijd zouden hebben om
duizenden ridders en wapenknechten opvolgend het hoofd te klooven of den
hals af te snijden ... Beter dunkt het mij onze vijanden daarboven van
honger en gebrek te laten bezwijken, dan nutteloos zoovele dierbare
menschenlevens op te offeren."
"Maar zij willen zich overgeven", bemerkte Baudewijn Van Aalst.
"Ja, op voorwaarde dat men hun het leven laat behouden", antwoordde de
veldheer.
"Welnu, waarom aanvaardt gij dit niet?" vroeg de koning; "gij hebt mij
daar straks gezegd dat de moordenaar des graven dood is en men zijn lijk
door de straten heeft gesleurd totdat het ontkennelijk geworden was."
"Maar, heer koning, wij, ridders van Vlaanderen, hebben gezworen dat
geen enkele Erembald,--dit is het geslacht waaraan de moordenaar
toebehoort,--genade des levens zou bekomen. Daarenboven op den toren
bevinden zich nog Erembalds; onder anderen de rijkste en machtigste
Kerel, Robrecht Sneloghe. Gelieve de heer koning zich te herinneren dat
onze nieuwe graaf Willem van Normandië beloofd heeft de groote
grondbezittingen van dezen Kerel tot belooning aan de Vlaamsche ridders
uit te deelen. Werd Robrecht Sneloghe gespaard, de vervulling van des
graven belofte wierd onmogelijk. Daarenboven, deze jonge ridder Robrecht
is onder de Kerels zeer geacht en bemind; hij zou onfeilbaar door hen
tot opperhoofd worden gekozen; en nauwelijks zou onze graaf Willem bezit
van den troon genomen hebben, of een nieuwe en misschien gevaarlijkere
opstand zou hem bedreigen."
"Ware het mijne zaak", zeide Baudewijn Van Aelst, "ik zou er spoedig
mede gedaan hebben!"
"Door welk middel?" vroeg de koning.
"Het is door de goddelijke en menschelijke wetten toegelaten verraders
te verraden. Men aanvaarde hunne voorstellen ... en zoohaast ze beneden
komen, vatte men de schelmen aan en brenge ze ter dood!"
"Aan zulk bedrog weiger ik deel te nemen", morde de veldheer "Men zal
van mij niet verhalen dat ik, aan het hoofd van een machtig leger
staande, vijftig ellendige vijanden door list en valschheid heb verrast
en doen vermoorden!"
"Gij hebt gelijk zoo teergevoelig op uwe krijgseer te zijn", viel de
koning met ongeduld uit, "maar het is eene even groote schande voor u,
veldheer, en voor mij, koning van Frankrijk, dat wij met twee legers
voor dezen toren staan en gedurende dagen en weken onmachtig zouden
blijven om vijftig ellendige vijanden, zooals gij hen noemt, in handen
te krijgen."
De veldheer boog het hoofd en zweeg.
"Indien wij het klooster en de kerk in brand deden steken?" mompelde de
vorst. "De dolle Kerels zouden zich overgeven of door het vuur worden
vernield?"
"O, heer koning, denk daar niet aan!" zeide Gervaas Van Praet, schier
smeekende. "De Bruggelingen zouden hun bloed vergieten om den oudsten
tempel hunner stad te verdedigen of zijne verdelging te wreken. Ook de
geestelijkheid van Vlaanderen zou dit verlies als een schrikkelijk
onheil beklagen."
"Maar, veldheer, ik wil niet dat de Kerels nog langer van daarboven mij
en mijne ridders blijven hoonen! Er moet een middel zijn om een einde
aan hunne trotschheid te stellen. Al moest ik den toren omverre werpen,
zij zullen er af voordat de week verloopen zij! Mijne gewerkmeesters en
mijngravers zijn ongelukkiglijk in het leger met Willem van Normandië.
Zonder dit toeval ..."
"Dat de heer koning zich daarom niet bedroeve", zeide Baudewijn Van
Aelst. "Onder de lieden van Gent zijn behendige gewerkmeesters, een
onder anderen, meester Arnold, die om zijne spitsvondigheid befaamd is
door geheel Vlaanderen en tot in Duitschland toe."
De koning wendde zich om en deed een teeken tot de oversten die op zijn
bevel stonden te wachten.
Eene groote beweging liet zich oogenblikkelijk tusschen de ridders en
wapenknechten opmerken. Ieder steeg te paard of schikte zich in zijn
gelid.
Insgelijks naar zijn paard stappende, vroeg de koning aan mher Van
Praet:
"Veldheer, heeft men nu eene betere herberg voor mij doen bereiden?"
"Ja, heer koning", was het antwoord, "De schepenen hebben eene woning
als een paleis in gereedheid gebracht. Zij is niet verre van de Markt
gelegen en men noemt ze sher Gherwijns Steen."
"Het is wel, veldheer; heb de goedheid te bevelen dat men dezen namiddag