De Kerels van Vlaanderen - 12

Total number of words is 4485
Total number of unique words is 1390
48.1 of words are in the 2000 most common words
64.4 of words are in the 5000 most common words
73.7 of words are in the 8000 most common words
Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
Daar, aanvaard dit pand!"
En dit zeggende, bood Robrecht zijnen handschoen aan Disdir Vos. Deze
verbleekte en aanschouwde zijnen uitdager met scherpen blik.
"Gij aarzelt?" kreet Robrecht verbaasd.
Maar Burchard, die de weigering van Disdir gansch goedkeurde en hem
daarom uit de pijnlijke verlegenheid wilde redden, greep den handschoen.
"Hier is een misverstand; gij zult niet strijden!" riep hij.
"Maar weigert Disdir den aangeboden kamp? Ik moet het weten!"
"Bloed tusschen vrienden!" zuchtte mher Vos met eenen geveinsden afkeer.
"Voor een ongeluk waaraan het lot alleen schuld heeft ..."
"Kom, Robrecht, wees redelijk", viel Burchard in. "Dat Disdir droef en
spijtig is, zult gij hem daarom gaan haten? Indien Dakerlia u verstiet,
zoudt gij niet treuren?"
"Zeker, zeker", antwoordde Robrecht getroffen. "Dat Disdir belove mijne
bruid te eerbiedigen, en ik wil alles vergeten."
"Ik zal ze eerbiedigen", stamelde Disdir. "Deze verzekering hadde ik u
gewillig gegeven, hadde gij niet, op eenen kwetsenden toon van bevel,
mij ze hadt willen afdwingen. Ik ben ridder, ik ben ongelukkig, gij
behandelt mij zonder achting, zonder medelijden. Waart gij in mijne
plaats en ik in de uwe, wees zeker, ik zou beter dan gij toonen dat ik
gevoelig ben aan de wettige smart van eenen vriend."
Deze woorden, oprecht of geveinsd, hadden Disdir een pijnlijk geweld op
zich zelven gekost. Tranen glinsterden in zijne oogen; hij scheen
vernederd en beschaamd.
Mher Sneloghe, door deze teekens van diepe droefheid getroffen, reikte
hem de hand en zeide met minzaamheid in de stem:
"Nu, Disdir, het is een misverstaan, inderdaad. Laat ons vrienden
blijven. Geloof mij, had jonkver Wulf u hare genegenheid geschonken, ik
hadde hare beslissing geëerbiedigd. Evenals gij zou ik daarover getreurd
hebben; maar daarom toch zou ik u niet vijandig geworden zijn."
Zij drukten elkaar de hand. In Disdirs oogen fonkelde nog de nijd, en
zijne lippen waren scherp gesloten; maar Robrecht en Burchard meenden te
mogen denken dat deze zure uitdrukking slechts het gevolg was van het
geweld dat hij op zijn hart deed, om zoo beslissend eene lange hoop te
verzaken. Zij mistrouwden zijne oprechtheid niet en prezen hem
integendeel om zijn moedig besluit.
Robrecht verschoonde zich bij Burchard omdat hij niet langer zoo van de
anderen afgescheiden met hen kon blijven, aangezien hij
beleefdheidshalve zijne ooms en zijnen schoonvader gezelschap moest
houden. Hij dreef daarom zijn paard vooruit en begaf zich naar het hoofd
van den stoet.
Eenigen tijd daarna bereikten de Erembalds de stad Yperen.
Zij reden de Thorhoutsche poort binnen en namen hunnen intrek in de
groote afspanning de Gouden Liebaart, om eene wijl te rusten en hunne
kleederen van stof te zuiveren.
De stad Yperen, door zich zelve reeds volkrijk, had nog gansche benden
bezoekers van Veurne, Dixmude, Roesbrugge, Steenvoorde Poperinghe en
andere naastgelegene Ambachten ontvangen. Daarenboven, de gansche
hofhouding des graven, benevens een honderdtal ridders met hunne
talrijke wapenknechten, waren er dien morgen aangekomen, zoodat het in
de straten krielde van allerlei lieden, en de stad een voorkomen aanbood
alsof een leger er zich, te midden eener kermis, tot den oorlog
bereidde.
Naarmate het uur van het vorstelijk geding naderde, drong de menigte
meer en meer te zamen op het voorplein van den burg, om van de eene
zijde de Tancmars, en van de andere de Erembalds te zien voorbijgaan.
Hoezeer ook sommige Kerels of poorters lust hadden om een der beide
geslachten toe te juichen of uit te jouwen, en dus hunnen haat of hunne
genegenheid te betuigen, zij durfden het niet doen, omdat zulks door den
gebannen vrede was verboden, en de wapenlieden met uitgetogen zwaard
genoeg in machte daar stonden om de wet en des vorsten wil te doen
eerbiedigen.
Nauwelijks was het bepaalde uur verschenen of de trompers gingen rond en
daagden bij name Rambold Tancmar en Burchard Knap voor het hooger
ridderhof.
De geroepenen, door hunne bijzonderste bloedverwanten gevolgd, traden in
de groote zaal van den burg. Hun werden, elk langs eene zijde, banken
aangewezen, ten dien einde te midden der zaal gesteld.
De graaf zat op eene verhevenheid, onder eene soort van troon en achter
eene breede tafel, waar rondom de leden van het hof, de maarschalk en de
schrijvers plaats genomen hadden.
Al de leden van het hof waren vijanden der Erembalds, ten minste zij
stonden bekend als Isegrims, dit is te zeggen als zulke lieden die den
leenheeren alle macht en alle recht wilden toegekend zien, ten koste van
het recht en van de vrijheid der poorters en der Kerels.
Eenen enkelen ridder, den kastelein of burggraaf van Yperen, die nevens
den vorst zat, meende Burchard als eenen vriend en verdediger te mogen
beschouwen. Het was Willem van Loo, afstammeling der graven van
Vlaanderen, en die slechts na eenen ongelukkigen oorlog zich gedwongen
had gezien de kroon aan Karel van Denemarken af te staan. Hij alleen had
Burchard met een teeken des hoofds en eenen minzamen glimlach gegroet.
Zijne tegenwoordigheid tusschen de rechters verheugde de Erembalds,
ofschoon de proost Bertulf wel wist dat Willem van Loo eenen geheimen
wrok tegen hem had, omdat hij, in den oorlog voor de kroon, zich ten
voordeele van Karel van Denemarken had verklaard.
Nog werden de trompen aangeheven en eenige afkondigingen gedaan, waarna
de maarschalk, woordvoerder des vorsten, Rambold Tancmar als aanklager
opriep en hem vroeg waarover hij recht eischte.
Rambold verhaalde met berekende bedaardheid en geveinsde droefheid wat
er te Straten was geschied. De graaf had uit grootmoedigheid zijnen
raadsheer Tancmar eenige gronden, die de kroon toebehoorden, ter leen
geschonken. Burchard Knap had beweerd dat de graaf geen recht had om
over deze gronden te beschikken en had er zijne lieden op gesteld, om
Tancmar den eigendom er van met geweld van wapenen te betwisten.
Rambold, die door zijnen oom belast was geworden, gedurende zijne
tegenwoordigheid in het leger zijne goederen te Straten te bewaren en te
verdedigen, had zich verplicht gezien geweld tegen geweld te stellen en
Burchards lieden van den bedoelden grond te verjagen. Wat Burchard dan
had gedaan: hoe hij Tancmars lieden had neergehakt, hoe hij eene
edelgeborene maagd, eene onschuldige jonkvrouw had vermoord, hoe hij al
de lijken zijner slachtoffers en den burcht zei ven had verbrand, dit
wist iedereen. De droeve mare zijner gruwelijke gewelddaden had geheel
Vlaanderen met verontwaardiging vervuld; en uit alle burchten, uit elk
ridderlijk hart steeg eene stem op tot den troon om recht en om wraak.
Op den ijselijken dood zijner arme zuster wilde hij nu niet aandringen,
om den vorst niet pijnlijk te ontroeren en zelf niet in rouwtranen te
smelten. Hij putte sterkte en troost in de overtuiging dat de graaf
recht zou doen met al de strengheid die zulke voorbeeldelooze wreedheid
eischte.
Burchard, die met diepe aandacht de rede van zijnen vijand had
afgeluisterd, en bij elk woord had gevoeld hoe deze, door het verzwijgen
of verdraaien der omstandigheden, al de schuld hem op den hals poogde te
schuiven, wrong zijne vuisten, trappelde met de voeten en morde hoorbaar
vermaledijdingen tegen zijnen aanklager.
Bertulf en Hacket, zijne ooms, spanden alle moeite in om hem tot bedaren
te brengen; doch de stem van Rambold, die hij zoolang had moeten hooren,
was alleen toereikend geweest om zijn geduld te vernietigen en hem in
woede te doen ontvlammen.
Nu werd hij zelf opgeroepen en de maarschalk vroeg wat hij tegen
Rambolds aantijgingen in te brengen had.
Burchard trad met fierheid en zichtbaar toornig voor het hof.
"Wat die listige mensch u zegt is valsch, geheel valsch!" riep nij met
kracht. "De grond was mijn eigendom; ik heb hem geërfd van mijne moeder
zaliger. Men heeft u bedrogen, heer graaf. Haddet gij geweten dat de
weide en de boomgaard te Straten u niet toebehoorde, gij zoudt deze
goederen zeker niet weggeschonken hebben, want ook de vorst moet elks
recht eerbiedigen...."
Een afkeurend gemor, dat onder de Tancmars en zelfs onder eenige leden
der rechtbank opsteeg, onderbrak zijne rede.
Hij, daarover gekwetst, hief het hoofd met trotschheid op, stuurde
fonkelende blikken tot de bank zijner vijanden, en riep uit:
"Vleiers en valschaards zijn zij die alle mannelijke openhartigheid
terzijde stellen en hier durven beweren dat de vorst het recht bezit om
onrechtvaardig te zijn, daar de God des hemels zelf dit recht niet
heeft!"
Deze vermetele worden ontrukten al den ridders eenen kreet van
verontwaardiging; het gelaat des graven was versomberd door eene
uitdrukking van beklemden toorn.
Bertulf, de proost van St-Donaas, die het gevaar merkte, stond op en
naderde tot zijnen neef, met wien hij in stilte eenige haastige en
driftige woorden wisselde. Burchard keerde onwillig naar zijne plaats op
de bank terug. De oude Bertulf wendde zich met eene diepe buiging tot
het hof en zeide:
"Genadige heer graaf, en gij, heeren rechters, de beschuldigde gevoelt
wel dat hij, ondanks zijnen eerbied voor het hof, door ontsteltenis in
gevaar zou komen van dingen te zeggen welke hem niet zoo in het gemoed
liggen. Hij heeft mij, zijnen oom, aangesteld als zijnen woordvoerder,
en in deze hoedanigheid zal ik spreken, indien de vorst en de heeren
rechters gelieven mij aan te hooren."
Er werd over deze vraag eene wijl in stilte beraadslaagd. Vele rechters
getuigden door ontkennend schudden des hoof dat, dat zij van gedachte
waren den woordvoerder van Burchard niet te aanvaarden en deze te
dwingen zijne eigene verdediging voor te dragen. Dit was inderdaad een
onfeilbaar middel, niet alleen om hem te doen veroordeelen, maar tevens
om den graaf tot eene strenge en onmiddellijke straf pleging aan te
drijven. Maar Willem, de burggraaf van Yperen, deed den vorst begrijpen
dat men den beschuldigde de gewone middelen tot verdediging niet mocht
ontzeggen.
Men besliste dus dat men de vraag van den proost van St-Donaas zou
inwilligen.
De maarschalk stond op en riep:
"Onze genadige heer graaf en het hof stemmen er in toe den woordvoerder
van Burchard Knap te hooren. Dat hij spreke!"
"Heeren", begon Bertulf op zeer kalmen toon, "om te kunnen oordeelen wie
hier de ware plichtige is, hoeft men niet te onderzoeken wien de
boomgaard en de weide te Straten toebehoorden. Het is genoeg te weten
dat de heer graaf bevolen had dat men, tot zijnen terugkeer van den
oorlog, desaangaande alles zou laten in den toestand waarin het bij zijn
vertrek zich bevond. Wie heeft allereerst dit hoog bevel overtreden? Is
het niet Rambold Tancmar die nog onlangs dien grond met paalwerk deed
omsluiten? Heeft mijn neef iets gepleegd dat buiten zijn recht was, toen
hij de palen uitwierp en den grond in den staat herstelde waarin onze
genadige heer graaf had bevolen hem te laten?"
"Hij heeft er gewapende lieden op gezet en mijnen neef eene
oorlogsverklaring toegezonden", onderbrak de raadsheer Tancmar.
"Maar had mher Rambold niet reeds gewapenderhand de gezellen van mijnen
neef mishandeld en verjaagd?" wedervoer Bertulf. "Dan, tot dit oogenblik
was er nog niets geschied, dat de gewelddaden, die wij allen in het
diepste van ons hart betreuren, kon veroorzaken. Maar Rambold, den
landsvrede op eene bloedige wijze willende breken, is met macht van
wapenen op de gezellen van mijnen neef gevallen, heeft er een gedeelte
van vermoord, en dooden en gevangenen den rechtervoet afgehakt. Deze
voeten heeft hij in eenen korf gelegd en ze, in de proostdij te Brugge,
mijnen neef Burchard als een geschenk toegestuurd, den bode de
gruwelijke woorden in den mond leggende: 'Rambold Tancmar zendt Burchard
Knap deze vruchten van eenen nieuwen grond; hij hoopt dat het gezicht
daarvan hem zal verblijden.' In dezen korf vond mijn neef insgelijks den
voet van den zoon zijner zuster zaliger, een kind van veertien jaar, dat
hij beminde als het licht zijner oogen. Ik beroep mij op uw hart, heer
graaf, en ik spreek tot uw gemoed, heeren. Wat zoudt gij bij zulke
ijselijke wreedheid, bij zulken helschen spot hebben gedaan? Recht
geëischt bij onzen genadigen heer graaf, zult gij zeggen? Inderdaad,
maar vergeet niet dat mijn neef mensch is, en meer dan mensch zou moeten
zijn om bij zulken bloedigen hoon niet onder zijne wettige wraakzucht te
bezwijken."
"Het hof late mij toe eenige woorden tot terechtwijzing te spreken",
zeide de hofraadsheer Tancmar. "Zeker, hadde mijn neef Rambold de voeten
van mher Burchards lieden afgesneden zonder daartoe uitgedaagd te zijn
geworden, het ware eene onmenschelijke wreedheid en eene helsche spot
geweest, zooals de heer proost zegt. Maar hier valt aan te merken dat
Burchard Knap in het openbaar mijnen neef gedreigd had zulks aan zijne
lieden, ja, aan hem zelven te doen, indien iemand hunner den voet op den
betwisten grond durfde zetten."
"Wie dit gezegd heeft is een valschaard: hij liegt!" riep Burchard
rechtspringende.
Een strenge oogslag van den proost dwong hem echter weder tot stilte.
"Heeren, de wraak die mijn neef Burchard te Straten gepleegd heeft",
hernam Bertulf, "is wreed en bloedig geweest. Mij doet het pijn, ja, mij
grieft het diep dit te moeten bekennen. Maar was zij wreeder dan de
moorderij door Rambold vroeger aangericht, en welker ijselijkheid hij
zelfs niet onder den naam van wraak kan pogen te verminderen? Rambold
heeft de gezellen van mijnen neef vermoord en het kind zijner zuster van
het leven beroofd na het onmenschelijk te hebben verminkt. Burchard
heeft de lieden van Rambold vermoord, en in de woestheid der
wraakpleging heeft men Rambolds zuster insgelijks het leven benomen.
Wanneer men alleenlijk de daden beschouwt, dan zouden zij beiden even
plichtig zijn; want wat de tweede deed is de herhaling van wat de eerste
had gedaan. Evenwel, de rechters verzuimen nooit de oorzaak der dingen
te onderzoeken om te weten wie de stichter was van het kwaad en dus met
vrijen, onbelemmerden wil heeft gehandeld, niet om wraak te plegen, maar
uit enkele nijging tot vijandschap en tot wreedheid. Wie was hier de
eerste stichter van de afschuwelijke gewelddaden welke het geheele land
met ons betreurt? Uw antwoord kan niet twijfelachtig zijn, heeren
rechters. De overtuiging welke mijn neef, omdat hij niet gewoon is in
het openbaar te spreken, verkeerdelijk heeft uitgedrukt, ligt ook in
onze harten: Onze heer graaf kan niet onrechtvaardig zijn, omdat zijne
wijsheid, zijne grootmoedigheid en zijne vaderlijke bezorgdheid voor het
welzijn van zijn volk zulks onmogelijk maken. Daarom, wij berusten in
het recht onzer zaak en zien met vertrouwen een gunstig vonnis te
gemoet."
Rambold Tancmar hield daarop eene tegenrede; de proost van St-Donaas
antwoordde hem eene tweede maal; de hofraadsheer poogde nog van tijd tot
tijd door eene onderbreking zijnen neef behulpzaam te zijn; ook Burchard
riep nog twee- of driemaal dat de Tancmars wetens en willens logen; maar
al deze pleitredenen en woordenwisselingen brachten niets nieuws aan den
dag, en lieten de zaak zooals zij zich van den beginne had voorgedaan.
Op deze wijze liep het geding ten einde. De graaf en de leden van het
hof verlieten de zaal, om in een ander vertrek over het vonnis te
raadplegen.
Intusschen bleven de Tancmars en de Erembalds op hunne plaatsen zitten
en koutten met hunne vrienden, en berekenden de kansen eener gunstige
uitspraak.
Terwijl de meeste Erembalds den glimlach op de lippen hadden en luidop
spraken, fluisterden de Tancmars in stilte. De eersten, door de
welsprekendheid van Bertulfs pleitrede aangemoedigd, twijfelden niet aan
den goeden uitslag hunner zaak; de vrienden van Rambold vreesden
integendeel dat hij, als stichter en als eerste oorzaak van het kwaad,
zou worden veroordeeld. Wel hielden zij zich overtuigd dat de graaf de
Erembalds haatte en tegen de Kerels in het algemeen was verbitterd; maar
hij was zoo zonderling en zoo ondoorgrondelijk van gemoed. Daarenboven,
iedereen wist dat graaf Karel zijnen hoogmoed stelde in de faam van een
streng, doch rechvaardig vorst te zijn. Zou hij nu niet terugwijken voor
eene veroordeeling van Burchard, indien de welberekende pleitrede van
den proost hem deed vreezen dat zulke veroordeeling als een onrecht zou
worden aangezien?
Het hof bleef zeer lang in beraadslaging.
Naarmate de tijd verliep, groeide de hoop op eenen goeden uitslag onder
de Erembalds aan, omdat zij elkander moed inspraken en door allerlei
gunstige vooruitzichten Burchard poogden te bedaren.
De Tancmars, integendeel, door het gevoel van Rambolds plichtigheid
reeds in twijfel gebracht, verloren bij het gezicht der welgemoedheid
hunner vijanden bijna alle hoop.
De oude Bertulf, die de ridders als vijanden der Erembalds mistrouwde
en de mogelijkheid der veroordeeling zijns neefs in zijn gemoed erkende,
nam den tijd waar om Burchard tot het aanvaarden van het vonnis te
bereiden, hoe het ook mocht zijn. Hij deed hem begrijpen dat alle
opstand, alle oneerbiedig geschreeuw den graaf slechts kon verbitteren
en hunne zaak bederven. Hij bezwoer hem uit liefde, uit opoffering voor
zijn geslacht en voor Kerlingaland, met verduldigheid des vorsten
uitspraak aan te hooren en, al ware het slechts in schijn, zich er aan
te onderwerpen Hij verkreeg door welsprekendheid en door lang aandringen
zooveel op zijnen neef, dat deze beloofde zijnen raad te volgen.
Eindelijk verscheen weder het hof in de zaal. De graaf en de rechters
gingen tot hunne vorige plaatsen; de trompers hieven een kort geschal
aan; de jonge Frumold, als schrijver van het hof, kwam vooruit en las,
met luider stemme, terwijl de diepste stilte in de zaal heerschte, het
uitgesproken vonnis.
Dit stuk was zeer lang. Het verhaalde, tot in de minste bijzonderheden
al de feiten die zoowel door Rambold Tancmar als door Burchard Knap
waren gepleegd geworden, zonder dat men uit deze bloote beschrijving der
voorvallen kon opmaken wat het besluit van het vonnis kon zijn.
Ook luisterden de aanwezigen met overspannen aandacht en veler hart
popelde van vrees of van ongeduldige verwachting, totdat eindelijk een
zegevierende lach op de aangezichten der Tancmars verscheen en de oude
proost van St-Donaas, met eenen kreet van angst en medelijden, zijnen
neef omhelsde en hem, bij al wat hem duurbaar was, bezwoer zijne
verontwaardiging te bedwingen.
Burchard Knap was schuldig verklaard en veroordeeld; Rambold Tancmar
kwam er niet alleen gansch ongestraft van af, maar hem werd nog
daarenboven schadevergoeding toegekend!
Wel liet Burchard een versmacht gegrom hooren als van eenen getergden
leeuw, maar hij hield het hoofd gebogen en roerde zich niet, terwijl de
schrijver dus voortlas.
"Ten eerste, wij bevelen dat de burcht te Straten, ten koste van den
veroordeelden Burchard Knap, weder zal worden opgebouwd zooals hij te
voren was.
Ten tweede, wij bevelen, omdat de veroordeelde den landsvrede heeft
gebroken, dat zijn huis te Bethferkerke zal worden afgebrand en
vernietigd, hem verbiedend, op lijfstraffe, voortaan in het Ambacht van
Brugge eene woning op te richten of te hebben[45].
Ten derde, wij bevelen dat de veroordeelde Burchard Knap uit onzen Lande
van Vlaanderen blijve gebannen, gedurende den tijd van tien
achtereenvolgende jaren. Wij willen en bevelen dat hij, te beginnen van
heden met zonneondergang onze stad Yperen ontruime en voorts den grond
van ons graafschap na den derden dag, gevende al onzen ridders,
kasteleins, wapenlieden, poorters en laten recht en bevel hem aan den
lijve te gaan en hem te dooden, indien hij ooit, in miskenning van dit
ons vonnis, voor den gemelden tijd van tien jaren, binnen de palen van
ons graafschap zich durfde vertoonen."
Burchard, die tot dan, door zijne gemoedssterkte te overspannen zich had
kunnen bedwingen, sprong nu eensklaps recht en bief de dreigende vuist
tegen den graaf op, terwijl uit zijne borst onverstaanbare
vermaledijdingen opstegen: maar de proost, de kastelein, Robrecht,
Segher Wulf, Yorg Koevoet, Matfried Wezel en andere vrienden omringden
hem, biddend en smeekend, of omarmden en weerhielden hem met geweld.
Eindelijk rukten zij hem uit de zaal, terwijl de trompers de opheffing
der rechtbank verkondigden.
Hem omringende en het nieuwsgierige volk terugdrijvende, sleurden zij
hem met groote haast tot in de herberg de Gulden Liebaart, en brachten
hem hier in eene zaal waarvan zij de deuren toesloten.
Burchard, uitzinnig van woede over het schreeuwend onrecht dat, volgens
zijne meening, hem was aangedaan, bulderde van niets min dan van den
graaf en al de rechters die hem veroordeeld hadden te vermoorden en hun
de meineedige tong uit den mond te rukken.
Disdir Vos gaf hem gelijk en ging zelfs nog verder: hij was van gedachte
dat men den nacht moest afwachten en het vuur aan de vier hoeken van den
burg steken, om den graaf en de hatelijke Isegrims, die hem het onrecht
geraden hadden, te verbranden en onder de puinen van den burg te
begraven.
Alhoewel van zulke gewelddaden niet sprekende, beklaagde Robrecht
Sneloghe met ware deelneming het onrechtvaardig vonnis en drukte de
meening uit dat het waarlijk tijd was om geweld tegen geweld te stellen,
wilde men niet door de Isegrims zelven worden aangezien als lafaards,
die men zonder vrees van tegenstand mag vervolgen en verdrukken.
Segher Wulf sprak in denzelfden zin, en was zeer verbolgen over eene
veroordeeling welke hij aanschouwde als eene daad van wraakroepende
dwingelandij.
De oude Bertulf riep zijne overheid in, als hoofd der Erembalds, om zich
te doen aanhooren, en wendde al zijne welsprekendheid aan om zijnen neef
en de anderen tot eene kalme overweging van hunnen toestand te brengen.
Volgens hem had men door kuiperijen en bedrog den graaf verrast en hem
dit onbegrijpelijk vonnis doen bezegelen. Men moest de gemoederen
slechts tijd geven om een weinig te bedaren, en door onderwerping den
vorst laten gelooven dat men zijne besluiten wilde eerbiedigen. Hij,
proost van St-Donaas, zou persoonlijke pogingen bij het hof doen. De
graaf zou voor eenige dagen te Brugge komen verblijven; dan konden de
Erembalds en hunne vrienden bijna dagelijks den vorst naderen. Men mocht
de hoop voeden, men mocht bijna zeker zijn dat de graaf de
ongerechtigheid van zijn vonnis zou erkennen en het zou herroepen.
Burchard viel in nieuwe wraakreten uit, beschuldigde zijne ooms van
lafheid en riep dat hij niemands hulp noodig had om de Kerels te wapen
te doen loopen. Men zou het wel zien eer acht dagen voorbij waren, hoe
de burchten der Isegrims over geheel Kerlingaland in vuur en vlam zouden
staan, en hoe de kroon, welke de graaf slechts droeg om onrecht te
plegen, hem van het hoofd zou worden gerukt.
Maar de proost verloor zijn geduld niet en zette onverstoord zijne
bedarende rede voort. Hij deed elk begrijpen dat men niet om het kwaad
dat een enkel persoon werd aangedaan, het geheele Kerlingaland tot een
bloedbad mocht maken, niet alleenlijk omdat zulks in zich zelven eene
onrechtvaardigheid was, maar bovenal omdat de wetten der Gilden
verboden iets gewichtigs te ondernemen zonder eerst hunne
vertegenwoordigers te hebben geraadpleegd. Binnen drie weken zou te
Veurne de jaarlijksche _Hoop_ der Gilden van Kerlingaland te zamen
komen. Gunstiger omstandigheid kon zich niet voordoen. Men zou in de
Hoop kennis geven van het gebeurde en van den ergen toestand der zaken,
en dan, na rijp beraad, de afgevaardigden laten oordeelen wat de Kerels
behoorden te doen. Besliste men daar tot den opstand en tot den oorlog,
welnu de proost, de kastelein en alwie het met hem hield, zouden de
besluiten van den Hoop aanvaarden en ze helpen uitvoeren, ten koste van
goed en bloed. Burchard kon in afwachting eene schuilplaats bij zijnen
vader te Rodenburg vinden. Niemand zou hem daar durven opzoeken en veel
min vervolgen. Hij, de proost, zijn oom, zou hem nu en dan gaan bezoeken
om hem kennis van den gang der zaken te brengen.
Eindelijk door de vereenigde pogingen zijner magen en vrienden
overwonnen, of eerder vermoeid van hen tegen te spreken, scheen Burchard
eenigszins gestild en stemde er in toe, dewijl het daglicht verzwakte,
met hen Yperen te verlaten, volgens het bevel des graven.
Men hoorde de opgezadelde paarden in de straat trappelen en hinniken, en
reeds opende de proost de deur om de zaal te verlaten, toen een ridder
binnentrad en, recht tot Burchard gaande, hem met een woord van troost
de hand drukte.
"Mher Willem Van Loo, burggraaf van Yperen, wilt gij graaf van
Vlaanderen zijn?" riep Burchard.
"Ik graaf van Vlaanderen?" stamelde Willem verwonderd.
"Zijt gij niet de wettige erfgenaam onzer vorsten?" vroeg Burchard, zeer
aangejaagd en als door eene hevige blijdschap ontroerd. "Heeft niet deze
Karel van Denemarken u de kroon ontroofd?"
Willem van Yperen deed een teeken dat men de deur der zaal zou sluiten;
dan zeide hij tot Burchard:
"Mher Knap, spreek toch hier van zulke dingen niet. De graaf is in
Yperen met vele ridders en wapenlieden; hij kan met u doen wat hij wil.
Zeker, indien men het recht had geëerbiedigd, zou ik nu op den
grafelijken troon zitten en zulke ongehoorde wetsverkrachting, als wij
heden hebben bijgewoond, zou op Vlaanderens grond niet geschieden; maar
het lot heeft zich tegen mij verklaard en ik heb mij gebogen onder het
geweld der wapenen ..."
"De tijden zijn veranderd", viel Burchard ongeduldig in zijne rede. "De
maat der ongerechtigheid is vol. Wilt gij graaf van Vlaanderen zijn,
mher Willem? Zeg één woord!"
"Eilaas, wie kan mij mijn erfdeel terugschenken?" zuchtte Willem Van Loo
met een moedeloozen glimlach.
"Wie? Ik!" riep Burchard.
"Maar welke middelen meent gij te hebben?"
"Ha, dit is mijn geheim", morde Burchard, zich met de vuist op het
voorhoofd slaande.
"Kom, kom, dit zijn droomen, onmogelijke droomen", zeide Willem. "Ik ben
u dankbaar voor uwen goeden wil ten mijnen opzichte; maar, gekwetst en
verbitterd als gij nu zijt acht gij mogelijk wat geheel onmogelijk is."
De proost had reeds tusschen deze zonderlinge samenspraak eenige
bemerkingen geworpen, om te doen gevoelen hoe zinneloos en hoe
gevaarlijk zulke bedreigingen tegen den vorst waren, en hij drong weder
met kracht op het vertrek aan. De zon zou welhaast onder den
gezichteinder wegzinken, en wie kon verzekeren dat niet de eene of
andere ridder of dienaar des graven op het leven van Burchard zou
toeleggen, aangezien het gevelde vonnis zulks iedereen ten plichte
maakte?
Allen verlieten op zijnen raad de zaal en gingen buiten de herberg.
Willem van Yperen had Burchard gevolgd.
Op het oogenblik dat deze te paard zou steigen, neigde hij zich naar
mher Willem en fluisterde aan zijn oor:
"Burggraaf, wij zien elkander spoedig weder."
"Maar gij zijt gebannen!" bemerkte de andere, niet zonder
verschriktheid. "Ik mag u niet onder mijn dak onthalen."
"Als de graaf vertrokken is. Des nachts. Vrees niet. Ik heb gewichtige
zaken u mede te deelen: uw geluk en onze vrijheid hangen er van af."
En na het uitspreken dezer woorden sprong hij te paard en volgde de
andere Erembalds die reeds vooruit waren, als hadden zij groote haast om
de poort te bereiken en de stad te verlaten.

VOETNOTEN:
[Voetnoot 44: _Loki_ is de duivel der oud-Germaansche godenleer.]
[Voetnoot 45: Zie over het vonnis tegen Burchard, door den graaf te
Yperen uitgesproken, KERVYN DE LETTENHOVE, _Hist. de F._, t. #I#, 371.]


VIII

Dakerlia Wulf stond alleen in eene groote kamer van haar vaders woning,
voor eene tafel die beladen was met velerlei kostbare voorwerpen, als
gebeeldhouwde schrijnen en doozen, vergulde lampen, kristallen
drinkvaten, zilveren dischgerief, een kruisbeeld van elpenbeen; alles
zoo kunstrijk, zoo zeldzaam en zoo prachtig dat, hoe weinig plaats het
ook besloeg, men het evenwel als eenen aanzienlijken schat moest
beschouwen.
Met den glans des geluks in de oogen en den glimlach der bewondering op
de lippen, staarde Dakerlia droomend op deze tafel, nam het een of ander
You have read 1 text from Dutch literature.
Next - De Kerels van Vlaanderen - 13
  • Parts
  • De Kerels van Vlaanderen - 01
    Total number of words is 4450
    Total number of unique words is 1528
    47.6 of words are in the 2000 most common words
    66.4 of words are in the 5000 most common words
    73.5 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 02
    Total number of words is 4457
    Total number of unique words is 1527
    48.9 of words are in the 2000 most common words
    65.2 of words are in the 5000 most common words
    72.0 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 03
    Total number of words is 4447
    Total number of unique words is 1387
    47.4 of words are in the 2000 most common words
    65.8 of words are in the 5000 most common words
    73.3 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 04
    Total number of words is 4433
    Total number of unique words is 1461
    48.8 of words are in the 2000 most common words
    66.8 of words are in the 5000 most common words
    75.0 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 05
    Total number of words is 4438
    Total number of unique words is 1311
    50.6 of words are in the 2000 most common words
    69.9 of words are in the 5000 most common words
    78.3 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 06
    Total number of words is 4426
    Total number of unique words is 1435
    49.0 of words are in the 2000 most common words
    66.8 of words are in the 5000 most common words
    74.7 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 07
    Total number of words is 4475
    Total number of unique words is 1394
    46.9 of words are in the 2000 most common words
    65.8 of words are in the 5000 most common words
    74.4 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 08
    Total number of words is 4493
    Total number of unique words is 1373
    50.0 of words are in the 2000 most common words
    67.3 of words are in the 5000 most common words
    76.4 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 09
    Total number of words is 4440
    Total number of unique words is 1282
    51.4 of words are in the 2000 most common words
    69.9 of words are in the 5000 most common words
    78.2 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 10
    Total number of words is 4452
    Total number of unique words is 1554
    44.1 of words are in the 2000 most common words
    62.3 of words are in the 5000 most common words
    70.6 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 11
    Total number of words is 4464
    Total number of unique words is 1476
    47.1 of words are in the 2000 most common words
    65.4 of words are in the 5000 most common words
    72.9 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 12
    Total number of words is 4485
    Total number of unique words is 1390
    48.1 of words are in the 2000 most common words
    64.4 of words are in the 5000 most common words
    73.7 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 13
    Total number of words is 4442
    Total number of unique words is 1396
    48.3 of words are in the 2000 most common words
    66.2 of words are in the 5000 most common words
    74.5 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 14
    Total number of words is 4494
    Total number of unique words is 1399
    48.2 of words are in the 2000 most common words
    66.0 of words are in the 5000 most common words
    74.2 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 15
    Total number of words is 4418
    Total number of unique words is 1334
    50.2 of words are in the 2000 most common words
    68.9 of words are in the 5000 most common words
    78.2 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 16
    Total number of words is 4402
    Total number of unique words is 1493
    42.6 of words are in the 2000 most common words
    60.4 of words are in the 5000 most common words
    68.6 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 17
    Total number of words is 4459
    Total number of unique words is 1395
    50.3 of words are in the 2000 most common words
    68.3 of words are in the 5000 most common words
    75.7 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 18
    Total number of words is 4502
    Total number of unique words is 1311
    52.0 of words are in the 2000 most common words
    68.5 of words are in the 5000 most common words
    77.5 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 19
    Total number of words is 4524
    Total number of unique words is 1444
    47.3 of words are in the 2000 most common words
    67.1 of words are in the 5000 most common words
    73.0 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 20
    Total number of words is 4439
    Total number of unique words is 1378
    48.5 of words are in the 2000 most common words
    65.3 of words are in the 5000 most common words
    74.1 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 21
    Total number of words is 4520
    Total number of unique words is 1387
    48.3 of words are in the 2000 most common words
    65.6 of words are in the 5000 most common words
    74.1 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 22
    Total number of words is 4491
    Total number of unique words is 1349
    49.3 of words are in the 2000 most common words
    66.7 of words are in the 5000 most common words
    75.7 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 23
    Total number of words is 4485
    Total number of unique words is 1427
    46.8 of words are in the 2000 most common words
    63.4 of words are in the 5000 most common words
    70.3 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 24
    Total number of words is 4477
    Total number of unique words is 1329
    49.7 of words are in the 2000 most common words
    67.7 of words are in the 5000 most common words
    75.6 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 25
    Total number of words is 4492
    Total number of unique words is 1372
    48.8 of words are in the 2000 most common words
    67.6 of words are in the 5000 most common words
    75.5 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 26
    Total number of words is 4463
    Total number of unique words is 1429
    48.6 of words are in the 2000 most common words
    66.3 of words are in the 5000 most common words
    75.1 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 27
    Total number of words is 4466
    Total number of unique words is 1448
    46.0 of words are in the 2000 most common words
    62.7 of words are in the 5000 most common words
    71.3 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 28
    Total number of words is 4445
    Total number of unique words is 1379
    47.4 of words are in the 2000 most common words
    66.1 of words are in the 5000 most common words
    74.2 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 29
    Total number of words is 4563
    Total number of unique words is 1320
    49.3 of words are in the 2000 most common words
    66.8 of words are in the 5000 most common words
    75.6 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 30
    Total number of words is 4490
    Total number of unique words is 1375
    49.6 of words are in the 2000 most common words
    68.3 of words are in the 5000 most common words
    76.9 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 31
    Total number of words is 4481
    Total number of unique words is 1440
    47.2 of words are in the 2000 most common words
    65.7 of words are in the 5000 most common words
    73.5 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 32
    Total number of words is 4492
    Total number of unique words is 1476
    46.2 of words are in the 2000 most common words
    64.1 of words are in the 5000 most common words
    72.5 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 33
    Total number of words is 4441
    Total number of unique words is 1413
    45.5 of words are in the 2000 most common words
    64.5 of words are in the 5000 most common words
    72.3 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 34
    Total number of words is 4476
    Total number of unique words is 1394
    47.5 of words are in the 2000 most common words
    67.8 of words are in the 5000 most common words
    75.6 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 35
    Total number of words is 4549
    Total number of unique words is 1370
    46.1 of words are in the 2000 most common words
    62.7 of words are in the 5000 most common words
    71.8 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 36
    Total number of words is 4452
    Total number of unique words is 1428
    48.0 of words are in the 2000 most common words
    67.6 of words are in the 5000 most common words
    75.3 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 37
    Total number of words is 4444
    Total number of unique words is 1319
    49.8 of words are in the 2000 most common words
    68.5 of words are in the 5000 most common words
    77.5 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.
  • De Kerels van Vlaanderen - 38
    Total number of words is 3206
    Total number of unique words is 1273
    43.6 of words are in the 2000 most common words
    58.5 of words are in the 5000 most common words
    65.9 of words are in the 8000 most common words
    Each bar represents the percentage of words per 1000 most common words.