De Kerels van Vlaanderen - 11

trok in de diepste stilte door de duisternis over de brug.
Burchard leidde hen langs eenen verborgen weg door dicht geboomte, beval
nog meer stilte en bracht hen eindelijk tot bij den uitersten boord van
het bosch. Hier toonde hij hun den burcht van Straten die, op een goed
boogschot van daar, als een logge steenberg met zijne torens tegen den
donkeren hemel nog donkerder uitloste.
"Legt uwen last ter aarde, rust een weinig en verzamelt uwe krachten",
fluisterde Burchard, terwijl hij van de eene bende naar de andere ging.
Hij keerde terug tot den boord van het bosch, waar zijne vrienden de
Keurmans, met Ivo-den-wolvenjager het oog bespiedend op den burcht
hielden gericht.
"Men waakt ginder", murmelde een hunner. "Zie daar, boven den muur,
nevens de poort, die bewegende vlekken. Zijn het geene menschenhoofden?"
"Zeker", bevestigde Ivo. "Donker is de nacht, maar staal glinstert nog
in de duisternis: het zijn stormhoeden of zwaarden."
Burchard overspande een wijl zijne gezichtskracht en zeide dan:
"Ja, men waakt; men weet van onze komst. De bespieder, dien wij onderweg
met eenen pijl troffen, heeft ons verraden ... Zij zijn talrijk en pogen
zich voor ons te verbergen. Het spel zal hard zijn. Des te beter, ik zal
mijne vermoorde gezellen in ruime maat kunnen wreken. Ziehier wat wij
gaan beproeven: de twee minst zware ladders zullen wij over de gracht
tot voor de ophaalbrug leggen om de ketens te bereiken en ze te
verbrijzelen. Dan zullen wij met den stormram tegen de poort beuken en
zoo den burcht binnen dringen. Gaat nu bij onze gezellen en deelt hun
dit inzicht mede, elk voor het zijne. Zegt den ouden Lambrecht dat hij
met een tiental mannen in het bosch blijve om de gekwetsten te
verzorgen."
Een weinig later was alles gereed tot den aanval. Bij elken ladderdrager
stond een gezel die hem eene korenwan boven het hoofd moest houden.
Daar de wannen van wederzijde dus opgeheven waren, vormden deze
beschutsels boven elk ladder een voortloopend dak, waaronder dragers en
strijders tegen pijlen en steenen, ja, zelfs tegen werpvuur waren
beveiligd.
Men verliet langzaam het bosch, met de hoop dat men bij eene volledige
stilte misschien de aandacht der wakers zou ontsnappen.
Alles ging naar wensch, totdat de Kerels de gracht van den burcht zouden
naderen. Dan vertoonden zich eensklaps vele hoofden boven den hoogen
muur; de boogpezen klonken en de pijlen snorden door de lucht, terwijl
een schaterende spotlach binnen den burcht hergalmde.
"Vooruit, vooruit de ladders!" kreet Burchard. "Schutters, mikt daar
boven de poort. Geeft dien lachers spel, totdat wij hunne hoonende
vreugd in hun bloed versmachten. Vooruit, vooruit!"
Burchard aanjagend bevel was volbracht geworden. Men had de ladders over
de gracht gelegd, en was nu bezig met mokers, tangen en hefboomen op de
ketens der valbruggen te slaan en ze zoo geweldig te wringen dat het
ijzer schreeuwde en huilde als hadde het pijn gevoeld.
De beide Keurmans en Burchard stonden niet verre van daar onder twee
breede wannen, waarop des vijands pijlen nu en dan als hamerslagen
nedervielen en afbotsten.
Reeds één Kerel lag dood voor de brug en men had er drie anderen, zwaar
gewond, het bosch ingedragen, toen een der Keurmans, eene beweging
terzijde doende, zich gedeeltelijk ontblootte.
Een versmachte kreet ontsnapte hem; hij greep Burchard den arm en zeide:
"Ondersteun mij, ik ga vallen."
"Wat, wat is u geschied?" vroeg zijn gezel.
"Ik heb mijn deel ... hier een pijl, dwars door mijne borst ... het is
gedaan met mij."
"O, God!" kreet Burchard. "Gij, Elstrunc, mijn vriend, gij zoudt
sterven? Neen, neen, heb moed, geloof het niet!"
"Moed?" schertste de bezwijmende Elstrunc.
"Moed? Ben ik hier gekomen met de vrees des doods?"
Burchard greep zijnen gewonden vriend om de middel, hief hem met eene
plotselijke inspanning van krachten op zijnen schouder en liep met dien
last het bosch in waar hij hem bij de andere gekwetsten neder legde.
Hij knielde aan zijne zijde en meende hem te troosten; maar de andere,
ofschoon reeds op den boord van het graf, dacht slechts aan de
overwinning en aan de wraak, en deed Burchard begrijpen dat hij tot den
storm moest terugkeeren, wilde hij den aanval niet doen mislukken.
Inderdaad, toen Burchard uit het bosch trad zag hij dat men van boven de
poort zijne mannen niet alleen bevocht met pijlen en steenen, maar
tevens met vlammend werpvuur, en dat de Kerels, die de keten der
ophaalbrug moesten breken, schier werkeloos onder de opgeheven wannen
zich hielden verborgen.
Dit gezicht vervoerde hem in razernij en ontrukte hem eenen schreeuw die
als een leeuwengebrul over den burcht heenklonk. Hij dreef de wannen weg
van boven zijn hoofd, liep vooruit over de ladder, greep eenen grooten
ijzeren hefboom uit de hand van eenen der gezellen, stak dien met het
einde door enen schakel en begon de keten te draaien en te wringen met
zulke woestheid, dat glinsterende vonken het knarsend metaal
ontsprongen.
Een steen viel hem op den schouder en bonsde terug, als hadde hij eene
rots getroffen; eene vlok vuur zengde hem de haren, maar hij wrong immer
voort, boog zich, kronkelde zich en spande zijne leden, totdat de ketens
braken en de ophaalbrug onder het gejuich zijner gezellen nederplofte.
Een zegevierende schreeuw kondigde dit eerste voordeel aan. Nu was de
baan tot aan de poort geheel vrij en, kon men die insgelijks
verbrijzelen, dan zou niets weerstaan aan hunne woede en aan hunne
wraak.
Wel vijftig man, met den vreeselijken stormram op de armen, liepen over
de brug en beukten zoo geweldig tegen de poort, dat de holle klank van
den slag als de donder over bosch en velden hergalmde.
De eerste stoot scheen geen uitwerksel te hebben. De Kerels verwijderden
zich van de poort, namen eenen nieuwen loop en beukten met meerdere
kracht nog, maar de poort bleef onwrikbaar. Pijlen, steenen en vuur
vielen als hagel op de wannen, en troffen nu en dan eenen Kerel, die den
storm moest verlaten of door anderen in het bosch werd gedragen.
Boven den muur lachte men nog spottend, maar daar moest evenwel meer dan
één man door de pijlen van buiten zijn getroffen geworden, dewijl nu en
dan een scherpere kreet of een noodgehuil tusschen het tergend lachen
opsteeg.
De Kerels, door de moeilijkheid van den aanval verwoed geworden,
herhaalden menigmaal hunnen loop en hitsten elkander aan door een
koortsig strijdgeschreeuw. Burchard zelf had zich nu aan den stormram
gesteld; en, of zijne kracht waarlijk overmatig was, en of zijne
tegenwoordigheid de kracht zijner mannen had verdubbeld, van den eersten
stoot waartoe hij had geholpen, had de poort een rinkelend geluid
gegeven, alsof zij gedeeltelijk van hare hengsels was losgeraakt.
"Terug, terug!" riep Burchard. "Nog eene goede poging en zij stort
neder! Aan ons de overwinning!"
Toen zijne mannen met den balk op eenigen afstand van de brug onder de
opgehevene wannen veilig stonden, zeide hij hun op blijden toon:
"Haalt adem, rust een oogenblik. Werken wij met vereende kracht, het is
de laatste stoot ... Maar wat drijft daarginder langs den muur? Mannen
die zich verwijderen van de poort! Zouden zij onze wraak willen
ontvluchten? Op, op, de stormram! Vooruit, vooruit!"
Een oogenblik daarna sidderde de lucht onder eenen dubbelen dondergalm,
en de poort viel achterover ten gronde.
"Wannen weg! De zwaarden nu!" huilde Burchard, terwijl hij met zijne
gezellen als een onweerstaanbare vloed ten burcht instroomde.
Slechts gedurende eenen korten tijd boden hunne verraste vijanden
eenigen tegenstand en vloden dan weg in het gebouw of in duistere hoeken
en kanten om, ware het mogelijk, nog een uitkomen te vinden; maar de
Kerels vervolgden hen, speurden hen na en hakten alwat leven had
onmeedoogend neder.
Burchard, die slechts een doel voor oogen had, namelijk zijne wraak op
Rambold Tancmar te koelen, deed drie of vier toortsen ontsteken, en liep
op en af de verdiepen van den burcht, alles doorsnuffelende wat maar
eene schuilplaats verschaffen kon. Ook de andere gebouwen onderzocht
hij, koortsig, spijtig en met heesch keelgeluid grommend:
"Hij alleen zou mij ontsnappen! Onmogelijk. Hij is in den burcht, de
vuige moordenaar van mijnen armen Eric! Ah, ik zal hem vinden, ik moet
hem hebben!"
Maar wanneer hij alles had doorzocht, en de Kerels van moorden moede en
met bloed bedekt, hem omringden, stond hij daar, grijnzend het hoofd
schuddende en als ontmoedigd.
"Rambold ontsnapt mij!" zuchtte hij herhaalde malen.
"Hij is gevlucht met een groot gedeelte zijner mannen", zeide een Kerel.
"Ik heb aan den voet van den achtermuur eenen Isegrim doodelijk
getroffen. Die heeft mij, om zijn leven smeekend, mij verklaard dat zijn
meester langs eene ladder is afgedaald en over deze ladder den anderen
boord der gracht heeft bereikt."
"Doemenis!" kreet Burchard. "Zijn mijne gezellen gewroken, de moord van
mijnen armen Eric blijft onbetaald! Hadden wij hier dan slechts iemand
van Rambolds maagschap gevonden, iemand dien hij bemint!..."
Er naderde een Kerel die, de laatste klacht van Burchard hoorende, hem
zeide:
"Iemand van Rambolds maagschap? Wees tevreden, mher Burchard:
daarbeneden, in den kelder, ligt het lijk zijner zuster."
"Het lijk zijner zuster? Ah!" kreet Burchard, eene toorts grijpende.
Door de Kerels gevolgd, daalde hij eene steenen trap af en kwam in eenen
overwelfden gang waar inderdaad het lijk eener jonkvrouw op de zijde ten
gronde lag.
Eene wijl staarde Burchard stom en beweegloos op het doode lichaam.
"Het is Rambolds zuster", morde hij. "Nu zal ook de smart, nu zal ook
de rouw hem in het hart bijten. Eric is gewroken!"
"Zal ik haar den voet afhakken?" vroeg een Kerel, zijn zwaard tot slaan
gereedhoudende.
"Neen, neen, eene vrouw ... Ik ben voldaan, het is genoeg ", antwoordde
hij. "Men drage nu de lijken te zamen in den burcht en steke het vuur
aan al de gebouwen en op honderd plaatsen te gelijk!"
Hij stapte uit den burcht op den neerhof en bleef daar staan, met de
armen overeen gevouwen.
Schier onmiddellijk begonnen de vlammen hier en daar hunne roode tongen
te vertoonen, en het vuur liep voort en verhief zich en kronkelde
allengs om muren en torens, totdat eindelijk de burcht, aan eenen
vulkaan gelijk, den donkeren hemel verfde met eenen bloedigen gloed[43].
De Kerels juichten dit schouwspel toe, als hadden zij zich vermaakt bij
een feestelijk vreugdevuur, totdat het halfverteerde dakwerk met
ijselijk gekraak nederstortte en hun een laatst en machtiger gejubel
deed aanheffen.
"Het werk der wraak is volbracht", zeide Burchard. "Nu de gekwetsten
verzorgd, en huiswaarts gekeerd!"
Eenigen tijd daarna hoorde men der Kerlen zegelied in de verte nog
hergalmen, en eindelijk achter de bosschen geheel in de nachtelijke
stilte wegsterven ... Zij zongen:
Doedele, bommele, romdomdom,
Houd u recht en sie niet om!
Gi, rudders, dwingers, maect u van cant,
Hier sijn de Kerels van Vlanderlant!
Gi, Isegrims, hoedt u vor den Blauvoet,
Of gi selt voelen wat sine clau doet.
Onse vaderen waren vri,
En vri so bliven wi,
So lanc een hert, dat lafheid haet,
In enen Keerlenboesem slaet.
Doedele, bommele, romdomdom,
Houd u recht en sie niet om!

VOETNOTEN:
[Voetnoot 37: Men noemt heden nog, In eenige streken van Vlaanderen, de
bewoners der bosschen _Boschkerels_ of _Houtkeerlen_.
Zie J. HUYTTENS, _messager des Sc. etc. de Gand_, 1860, pp. 215 et 420.]
[Voetnoot 38: "Le mot _Commune_ (gemeente) est relativement moderne;
ceste chose s'appelait _minne_ (amitié), _gilde_, association."
V. DE RODE, _Ann. du Com. Pl. de Pr._, t. VIII, p. 96.]
[Voetnoot 39: WARNKOENIG, _Hist. de Fl., traduct. de Gheldorf_, t. II,
pag. 123.]
[Voetnoot 40: Vinca pervinca.]
[Voetnoot 41: "La cornemuse (doedelzak), instrument national des Kerls."
VICTOR DE RODE, _Ann. du Com. Fl. de Fr._, t. VIII, pag. 75.]
[Voetnoot 42: De _Runen_ waren de letterteekens van het oudste
Germaansch schrift; zij dienden later tot zoogezegde tooverij of
waarzeggerij.]
[Voetnoot 43: Zie aangaande de verdelging van Tancmars burcht, te
Straten, door Burchard, KERVYN DE LETTENHOVE, _Hist. de Fl._, I, 370.]


VII

Toen de gevluchte Rambold Van Straten te Atrecht kwam, en met groot
misbaar den graaf de verwoesting van zijnen burcht en den wreeden moord
zijner zuster en zijner dienaars klaagde, ontvlamde de vorst in eenen
onuitsprekelijken toorn.
Terwijl Rambold zijne eigene gewelddadigheden verzweeg of verbloemde,
lieten Tancmar en zijne vrienden niet na de Erembalds en de Kerels in
het algemeen van medeplichtigheid aan deze euveldaad te beschuldigen.
Zij poogden de verontwaardiging des vorsten tot het uiterste aan te
vuren en hem over te halen om onmiddellijk met een sterk gedeelte des
legers verdelgend in de vrije Ambachten te vallen. De gelegenheid was nu
gunstig, meenden zij: niemand zou de Kerels helpen of beklagen; en, kon
men ze dwingen eens voor goed den nek onder het juk der dienstbaarheid
te buigen, dan ware het voor eeuwig met dit wreed en overmoedig ras
gedaan.
Graaf Karel, alhoewel hij niet gewoon was zonder lange overweging eenig
gewichtig besluit te nemen, had hun laten denken dat hij, ditmaal ten
minste, gansch hunne woede deelde en hunnen raad zou volgen.
Maar nog denzelfden dag had de proost van St-Donaas eenen bode naar
Atrecht afgezonden met eenen langen brief waarin hij den graaf het
gebeurde verhaalde van zijnen eersten oorsprong af en Rambold Tancmar
beschuldigde den bloedigen twist te hebben begonnen door het vermoorden
van Burchards gezellen. De proost, in zijnen brief, betreurde diep wat
er voorgevallen was en drukte de vaste hoop uit dat de vorst, in zijne
wijsheid, uitspraak zou doen tusschen de beide vijanden, volgens rede en
recht, opdat verder bloedvergieten mocht worden voorkomen.
Dit schrijven deed den vorst wankelen. Ofschoon zeer trotsch van gemoed,
wist hij zich zelven genoeg te bedwingen. Daarenboven hield hij er aan
door het Vlaamsche volk als rechtvaardig te worden geacht. Ook kwam hij
allengs tot het besluit Rambold Tancmar en Burchard Knap voor het
hooger ridderhof te dagen, en dus over dit schuldig verbreken van den
landsvrede in het openbaar een plechtig en onpartijdig vonnis te doen
vellen.

[Illustratie: "Het is Rambolds zuster." (Bladz 151)]

De Tancmars toonden zich bedroefd en ontevreden over dit besluit en
klaagden dat de graaf, in zijne overdrevene zucht tot rechtvaardigheid,
weigerde tusschen den schuldige en zijn slachtoffer eenig onderscheid te
maken. Het was list en veinzerij van hunnentwege; want zij wisten dat
zij, door zulke eerbiedige tegenstreving, den vorst in zijn genomen
besluit konden bevestigen. Zij waren wel overtuigd dat een rechtbank
die, als het ridderhof, geheel uit vijanden der Erembalds en der Kerels
was samengesteld, niets anders kon doen dan Burchard veroordeelen, hij
mocht dan al zijne wraakpleging kunnen verrechtvaardigen of niet.
Daarop werden naar Brugge en naar andere steden boden gezonden, dragers
van 's graven bevelbrieven, waarbij afgekondigd werd dat, vijf dagen
later, het hooge ridderhof onder het voorzitterschap des vorsten te
Yperen zou vergaderen, om Rambold Tancmar en Burchard Knap aangaande de
gepleegde moorderijen te hooren en te vonnissen.
De gestelde dag was nu verschenen; te twee uren namiddag zou te Yperen,
in de zaal op den Burg, de vorstelijke vierschaar worden geopend.
Volgens de gewoonte van dien tijd, zouden de bloedverwanten en
bijzonderste vrienden der beschudigden dezen ter vierschaar vergezellen,
hetzij om hen desnoods voor het gerecht te verdedigen, hetzij om, door
hunne tegenwoordigheid, te betuigen dat zij de achting veler lieden
genoten of tot eene machtige maagschap behoorden.
Zoo kwam het dat op dien dag, in den morgen, de Erembalds van Brugge,
ten getalle van wel dertig, omtrent Staden, op de baan naar Yperen
voorbijreden.
Zij hadden den nacht te Thorhout doorgebracht en waren laat genoeg te
paard gestegen om niet voor het bepaald uur te Yperen aan te komen.
Bertulf, de proost van St-Donaas, had het dus goedgevonden om reden dat
hij het oploopend gemoed van Burchard vreesde, en zooveel mogelijk hem
de aanraking met zijne vijanden, de Tancmars, wilde doen vermijden.
Wel is waar dat, door de dagvaarding voor 's vorsten rechtbank, er
tusschen de belanghebbenden en hunne vrienden een plechtige vrede was
gebannen, dien men op de doodstraf moest eerbiedigen; maar Burchard had
reeds zoovele blijken van ontembaarheid en van blinde gramschap gegeven,
dat de oude Bertulf alle vertrouwen in zijnen woesten neef had verloren.
Alhoewel de proost in den grond zijns harten bekende dat Rambold Tancmar
de eerste oorzaak der betreurlijke moorderijen was geweest en Burchard
eene wettige wraak had uitgeoefend, beschuldigde hij niettemin zijnen
neef van onvoorzichtigheid en wreedheid. Zulks was insgelijks het
gevoelen van Hacket, den kastelein, en van vele andere leden van hunne
maagschap.
Waarschijnlijk hadden zij gedurende hunne reis deze meening herhaalde
malen uitgedrukt; want nu waren zij sedert een uur opnieuw daarover in
een hevig gesprek met Burchard, wier onverduldigheid zooverre ging, dat
hij den proost en al wie zijne zienswijze deelde van lafheid durfde
beschuldigen.
Door eene strenge vermaning zijner ooms gekwetst, hield Burchard zijn
paard terug en betuigde in toornige woorden het inzicht voortaan op
eenigen afstand achteruit te blijven om zulke bewijzen van
kleinhartigheid niet meer te moeten hooren.
Nauwelijks was hij eenige oogenblikken alleen, of een ander ridder
vertraagde insgelijks den stap van zijn paard totdat hij zich terzijde
van Burchard bevond. Dan zeide hij met eene stem die versomberd scheen
door een diep gevoel van verontwaardiging:
"Het is om rood te worden van schaamte, bij elk woord dat ze ginder
spreken! Ha, mher Burchard, de Erembalds, behalve gij en een paar
anderen misschien, zijn geene Kerels meer!"
"Gij hebt wel gelijk, mher Disdir Vos", antwoordde Burchard. "Het leven
in de stad, het genot van hooge ambachten heeft hen bedorven. Zij
stellen de Romaansche voorzichtigheid boven de Germaansche koenheid."
"Gave God dat zij u geleken, Burchard, dan zouden de Isegrims het niet
durven bestaan de Kerels te hoonen of te bedreigen. Ik heb hier niet
veel te zeggen, dewijl ik geen Erembald ben en slechts naar Yperen ga
uit achting, ja, uit bewondering voor u; maar gij hebt gehoord hoe ik
evenwel uw recht tegen den proost verdedigde?"
"Ja, en ik ben er u dankbaar voor, het heeft mij verheugd omtrent mij
toch eenen Kerel te vinden die zich nog den mannelijken trots der
vaderen in het harte voelt."
Disdir Vos scheen eene wijl te overwegen.
"Het is pijnlijk zulk iets te moeten denken, Burchard", zeide hij, "maar
het zou mij niet verwonderen indien sommige Erembalds u op het oogenblik
van gevaar verzaakten en verlieten, om zich aan de zijde uwer vijanden
te schikken."
"Neen, neen, dit toch niet!" kreet Burchard, "uwe vrees is overdreven."
"Gij meent het?" wedervoer Disdir Vos, die ongetwijfeld met verborgen
inzicht den gramstorigen Kerel tegen zijne magen aanhitste. "Bemerkt gij
dan niet dat er reeds zekeren uwer naaste bloedverwanten van nu af u
verlaten?"
"Wie zou dit zijn?" vroeg Burchard verwonderd.
"Waarom is mher Sneloghe niet in uw gezelschap?"
"De proost heeft mij gezegd dat hij gisteren te Brugge moest blijven om
eene gewichtige zaak af te doen; maar dat hij heden evenwel intijds te
Yperen zal aankomen."
Disdir Vos schudde het hoofd met eenen scherpen spotlach op de lippen.
"Sa, Disdir", morde Burchard, "ik meende dat gij een vriend van Robrecht
waart, en gij beticht hem van ontrouw en lafheid! Wat doet u denken dat
hij niet zal komen?"
"God gave dat ik mij bedroge! Maar ziet gij niet, Burchard, hoe Robrecht
alle moeite aanwendt om door prachtige kleeding, door overdrevene
heuschheid en door verfijnde spreekwijze zelfs aan de leenheeren te
gelijken? Hij snakt om tusschen de Isegrims als een hunner te worden
aanvaard. Zal een echte Kerel kruipen en vleien, zooals hij gedaan
heeft, om de hand eener edele jonkvrouw te bekomen?"
"Bij Loki![44] gij zijt zinneloos, Disdir, en weet niet wat ge zegt!"
viel Burchard met ongeduld uit. "Robrecht zou de Isegrims vleien en voor
hen kruipen? Wat domheid toch! Ja, hij luistert te veel naar zijn oom;
maar, wees zeker, het Kerlenhart klopt hem op de goede plaats. Waren al
de Erembalds hem gelijk, er kwame spoedig een einde aan den overmoed
onzer vijanden. Het is mher Sneloghe niet die de hand van jonkver
Placida heeft gevraagd; het is zijn oom de proost. Zijne
huwelijksbelofte met Placida is verbroken. Hij gaat trouwen met Dakerlia
Wulf. Gij moet het weten."
"Eilaas, ja, ik weet het tot mijn ongeluk!" zuchtte Disdir. "Snode spot!
Robrecht had de wreedheid zelf mij zijn huwelijk met Dakerlia aan te
kondigen, ofschoon hij wist dat zulke tijding als een moordpriem mij
door het hart moest gaan."
"Versta ik wel? Gij insgelijks bemindet jonkver Wulf?"
"Ach, meer dan mijn leven!"
"Dan beklaag ik u, mijn arme Disdir. Het bij eene vrouw op mher Sneloghe
te winnen, dit hebt gij wel zeker nooit gehoopt?"
"Doemenis, doemenis! Robrecht heeft mij snood bedrogen", klaagde Disdir
Vos met versmachte woede. "Ik maak u rechter tusschen ons beiden,
Burchard. Oordeel of ik niet het slachtoffer eener hatelijke kuiperij
mij mag noemen. Het is reeds lang dat ik jonkver Wulf bemin. Zeker, zij
hadde mijne hulde aanvaard indien Robrecht mij dit geluk niet had
benijd. In alle geval, hij heeft, toen er spraak was van zijn huwelijk
met Placida, mij verklaard dat hij beslissend van Dakerlia's hand
afzag."
"Ik geloof het wel", bemerkte Burchard. "Men trouwt niet met twee
vrouwen te gelijk."
"Neen, zoo eenvoudig was zijne verklaring niet. Hij beloofde mij zelf
ten mijnen gunste bij Dakerlia te pleiten. Nu breekt hij, als een
valschaard, zijne plechtige belofte en vernietigt mijne levenshoop voor
altijd. Ho, beken het, Burchard, het is een wraakroepend verraad."
"De minnenijd berooft den mensch van zijn verstand, ik zie het",
schertste Burchard. "Wel, wel, mijn arme Disdir, het zijn dwaasheden die
gij uitkraamt, dunkt mij. Dakerlia Wulf is geen kind meer, en ik ken
haar genoeg om te weten dat zij, minder nog dan een man misschien, in de
beschikking over haar hart zich zou laten dwingen. Bemint zij u? Dit is
de vraag ... Gij antwoordt niet? Zij bemint dus Robrecht. Gij moet hare
beslissing eerbiedigen."
"Robrecht is een veinsaard; hij heeft mij laffelijk bedrogen; ik zal mij
wreken!" riep Disdir, knarsetandend van spijt en woede.
"Gij zult u wreken? op Robrecht?" herhaalde Burchard glimlachende. "Het
is uwe zaak, maar uit vriendschap tot u kan ik niet nalaten u van twee
dingen te verwittigen. Ten eerste, Robrecht is sterker dan gij en wordt
geroemd om zijne bedrevenheid in het behandelen der wapenen. Hij zal
geenen hoon verdragen. Ten tweede, hij wordt zoo algemeen geacht en
bemind dat, indien het u gelukte hem in eenen kamp te treffen, twintig
anderen u opvolgend zouden uitdagen. Ik zelf zou naar uw bloed moeten
staan. Gij begrijpt, het is alsof gij reeds dood waart ..."
"En toch zal ik mij wreken!" gromde Disdir Vos.
"Kom, kom, gij droomt. Uwe spijt zal bedaren. Wat onzin Gij zoudt u
wreken over een ongelijk dat niemand u aandoet. Overweeg toch: wie ter
wereld die eene vrouw bemint en zich door haar bemint weet zal deze
vrouw verzaken uit toegevendheid voor eenen anderen man? Zoudt gij het
doen? Waarom verlangt gij het dan van mher Sneloghe?"
Eene stem riep nu van de andere zijde der baan Burchard eenen goeden dag
toe.
"Doemenis, daar is hij!" zuchtte Disdir Vos bevend van angst of van
toorn.
Inderdaad, Robrecht en Dakerlia's vader reden hen voorbij, om den proost
en den kastelein, die vooruit waren, hunne groetenissen te brengen. Na
eene lange wijl de oogen met nijdigen blik op Robrecht te hebben
gehouden, zeide Disdir tot Burchard:
"Gij ziet wel hoe hij u ontwijkt. Nauwelijks gunt hij u eenen korten
groet, en vervordert zijnen weg, schier zonder u te bezien."
"Neen, neen", antwoordde Burchard, "ik ken Robrecht beter ... Daar keert
hij reeds zijn paard om tot ons te komen."
Mher Sneloghe naderde inderdaad tot Burchard, drukte hem de hand en
wisselde eenige woorden met hem over het geding dat ging geopend worden.
Hij drukte de vaste hoop uit dat Rambold Tancmar zou veroordeeld worden;
want, volgens zijn gevoelen, had Burchard niets gedaan dan eene wettige
wraak uitgeoefend. Wel was deze wraak bloedig geweest, maar wreeder toch
niet dan de onmenschelijke moord door Rambold op den kleinen Eric en op
de Kerels van Bethferkerke gepleegd.
Burchard zeide, spottende, dat hij naar Yperen ging om zijne ooms deze
bevrediging te geven; maar dat hij het deed met de vaste overtuiging dat
de ridders hem zouden veroordeelen. Welke rechtvaardigheid mocht een
Kerel toch verwachten in eene vierschaar die slechts samengesteld was
uit de heetste Isegrims, en voorgezeten door Karel van Denemarken, den
huichelenden en valschen vijand der Kerels en der Erembalds?
Disdir Vos scheen in gedachten verslonden en bemoeide zich met de
samenspraak niet.
Eene nauwe brug over eenen waterloop dwong hen welhaast hunne paarden
het eene achter het andere vooruit te laten stappen Deze omstandigheid
waarnemende, zeide Robrecht tot Disdir: "Ik wenschte wel een ogenblik
alleen met u te kunnen spreken, mher Vos. Verleen mij een kort
onderhoud, ik bid u."
"Onmiddellijk, als gij wilt", was het antwoord.
Nu kwam Burchard hen weder terzijde. Robrecht verzocht hem om
verschooning, zeggende dat hij met Disdir eene wijl achteruit zou
blijven, om met hem over iets bijzonders te kouten.
"Ik weet wel wat gij samen te verhandelen hebt", zeide Burchard
glimlachend. "Liefdezaken, uw huwelijk met Dakerlia, niet waar?"
"Hoe? Heeft mher Disdir u daarvan gesproken?"
"Ja, het schijnt dat hij wel gaarne in uwe plaats zou zijn."
"Is het zoo, dan behoef ik hem niet alleen te spreken, en gij moogt het
wel hooren, Burchard, wat ik hem te zeggen heb. Het zal kort zijn."
Hij wendde zich tot Disdir en zeide hem op kalmen, doch nadrukvollen
toon: "Mher Vos, ik heb u plechtiglijk mijn aanstaande huwelijk met
jonkver Wulf aangekondigd. Na onze woordenwisseling over deze zaak hebt
gij, in schijn ten minste, als vriend afscheid van mij genomen. Waarom
veinst gij nu te vergeten wat ik u heb gezegd?"
"Is het om dus hoonend mij te ondervragen dat gij mij alleen moest
onderhouden?" gromde Disdir. "Ik ben onbedreven in het oplossen van
raadsels."
"Welnu, ja, laat ons klaar zijn. Mher Vos, zoolang gij niet wist dat er
tusschen jonkver Wulf en mij eene huwelijksbelofte bestaat kondet gij u
vrij achten tot het aanwenden van pogingen om, ware het mogelijk, u door
Dakerlia te doen beminnen. Nu is u daartoe het recht benomen. Dakerlia
heeft mij geklaagd dat gij haar vervolgt, dat gij haar afspiedt als zij
ter kerke gaat of er van terugkeert, en dat gij, ondanks hare herhaalde
afwijzing, haar lastig valt met de betuigingen uwer liefde. Mij is het
nu een plicht geworden mijne bruid te doen eerbiedigen. Ik hoop, mher
Vos, dat deze weinige worden voldoende zullen zijn om u insgelijks uwen
plicht jegens Dakerlia en jegens mij te doen begrijpen."
"Wat wilt gij zeggen?" vroeg Disdir.
"Dat gij jonkver Dakerlia voortaan met vrede zult laten."
"Ik heb van niemand bevelen te ontvangen."
"Aldus, gij zijt voornemens voort te gaan met mijne bruid te hoonen?"
"Ik zal doen wat mij goeddunkt."
"Het zij dan zoo, vermits gij het verlangt", zeide Robrecht. "Mij spijt
het zeer eenen vriend dus toe te spreken, maar gij dwingt er mij toe.
Wordt er bloed tusschen ons gestort, het valle dan op u, mher Disdir.