Китабны жазыб жараштыргъан Отарланы - 3

Жаннет борч болады. Адам, гюняхы
кечилир ючюн, кёп иги ишле этерге
керекди, Аллахны буйругъундан
чыкъмазгъа керекди.
Омар ибн аль-Хаттаб (Р.А.) бир жол Келечи
бла (Аллахны ыразылыгъы бла саламы аны
бла болсун) ёчешип, ызы бла гюнях
этгенин ангылап, сокъуранып, алай
айтды: «Мен ангыладым, гюняхым кечилир
ючюн, иги ишле этерге керек
болгъанымы». Бу иш Худайбиия
къазауатда болгъан эди.
Бу хадисде айтылгъан хапаргъа
тынгылап, бир сагъыш эт. Келечи (Аллахны
ыразылыгъы бла саламы аны бла болсун)
айтды: «Аман иш этип, ызы бла иги ишле
этген темир кёлек бууа тур-гъан адамгъа
ушайды. Ол буугъан темир кёлек - адамны
гюняхларыды. Хар бир иги иш - ол темир
кёлекни бир тогъайын ычхындырады. Алай
бла, хар бир иги ишинг тогъайланы бир
бири ызындан ычхындырады, ызы бла,
кёлек саулай юсюнгден кетип, тынчлыкъ,
ырахатлыкъ келеди».
Сен ангыладынг, иги ишле гюняхны
сынжырларындан эркин этип, Аллахха
толу берилир эркинликге чыгъарады.
Дагъыда бир юлгю.
Ибн Масуд билдиреди: «Бир жол Келечиге
биреу, келип, былай айтды: «Эй Аллахны
Келечиси, мен терек бахчада бир
тиширыугъа тюбедим, сора мен анга,
узалып, къучакълап, уппа, башха затла
этдим, алай зийна уа этмегенме. Не
сюйсенг да эт манга». Келечини (Аллахны
ыразылыгъы бла саламы аны бла болсун)
зат айтмагъанын кёрюп, ол адам кетди.
Алайда тургъан Омар айтды: «Бу адам
гюняхын кеси ачыкъламаса эди, Аллах
ачыкъларыкъ тюйюл эди». Сора Келечи
(Аллахны ыразылыгъы бла саламы аны бла
болсун) айтды: «Чакъырыгъыз ол адамны
артха. Ол къайтып келгенлей, Келечи
анга бу аятны окъуду: «Кюнню эки
къыйырында да намазынгы тут, эмда
кечеге жууукъ сагъатлада. Кертиди, иги
ишле аман ишлени жокъ этедиле. Муну
эслилени эслерине тюшюребиз». Омар
сорду: «Эй Аллахны Келечиси, бу сёзле
жаланда бу адамгъамыды, огъесе
барыбызгъадамы айтылады?» Келечи
(Аллахны ыразылыгъы бла саламы аны бла
болсун) айтды: «Битеу адамлагъа».
 
Аманлыкъны тутхан, гюняхчы нёгерлерим
къоймайдыла мени
Сен былай айталлыкъса: «Мен, таубагъа
къайтып, тюзеллик эдим, алай ол
аманлыкъны къоймагъан, гюняхчы
жёнгерлерим къоймайдыла мени. Мени
аз-мазда тюрленнгеними кёргенлей,
къадалып тохтайдыла, сора мен да
былайда къарыусузлугъуму сеземе. Не
этейим мен, къалай болайым?»
Сен тёзерге керексе. Нек десенг бу
Аллахны низамыды. Ол низам бла Уллу
Аллах, нени да билген Аллах, аманны
игиден, кесини кертичи къулун
ётюрюкчюден айырады. Сен, ийман жолгъа
туруп, биринчи атлам этип
башлагъанныглай, сакъ болуп, къаты,
тёзюмлю болургъа кюреш. Нек десенг
Адам-жин шайтаны, бир бирлерине кёл
кенгдирип, къадалып, сени терсине
айландырыргъа кюрешедиле. Алай сен
алагъа бойсунма, тынгылама. Сени, ийман
жолгъа туруп, тюзелгенинги кёргенлей,
ала алгъа санга былай айтадыла: «Эй
жазыкъ, не болгъанды санга? Сени да
башынг кетип башлагъан кёреме. Охо, бир
бёлек замандан ызынга къайтырса». Сёз
ючюн, бир адам, таубагъа къайтып, ийман
этерге кюрешгенин кёргенлей, бир-бирле
алай айтадыла: «Заран жетген болур
санга. Аллах сакъласын сени!» неда: «Ай
харип, не барды санга ол жашауда?
Халкъча нек жашамайса? Мен сени алгъа
тап адамча биле эдим, энди уа мен сени
таныялмайма!» неда: «Керекмиди санга бу
къыйынлыкъ? Аша, ич. Ох де да, зауукълу
жаша, тёгерекде къаллай омакъ къызла,
тюрлю-тюрлю аламат затла бардыла. Сен а
кесинги бир жанына тартып, кесинги
жазыкъ этип. Ийнан сен анга, мени санга
жаным ауруйду».
Аллах «ан-Нас» сураны аятларында
айтады: «Айт: « Излейме адамланы
Патчахындан, адамланы Раббийинден,
адамланы Аллахындан ол аманлыкъны
шыбырдап (шайтан) къачыучудан
болушлукъ. Ол адамланы жюреклерине
шыбырдаучудан, адам, жин, шайтанладан!»
Сен кимден къоркъургъа керексе, кимни
айтханын этерге керексе? Аллахнымы,
огъесе ол аман жёнгерленими?
Сен билирге керексе, ала сени бир
заманда да къоярыкъ тюйюлдюле. Ала,
сени гюнях жолгъа къайтарыр ючюн,
къыстау кюреширикдиле. Бир жаш адам
былай айта эди: «Мен, ийман жолгъа
туруп, таза жашауну башлагъанда, хар
межгитге баргъан заманымда, алгъа
жашауда болгъан гюняхчы къыз жёнгерим,
машина бла къатымда барып, эски гюняхлы
жашаугъа чакъырып кюреше эди».
«Ибрахим» сураны 27 аятында Аллах
айтады: «Ол керти ийман этгенлени Уллу
Аллах эки дунияда да Кесини сёзю бла
онглу этеди».
Ол гюняхчы жёнгерлеринг санга эски
жашауунгу эсинге тюшюрюрге
кюреширикдиле, ол иймансыз заманынгда
этген гюняхларынгы эсинге тюшюрюп,
кезюнге ариу, омакъ этип кёргюзтюп,
къогъузтургъа кюреширикдиле. Ол
гюняхларынгы эсинге тюшюрген
тюрлю-тюрлю эсгертмеле, тилекле,
суратла, письмола. Была бла
къадаллыкъдыла. Боюнсунма, тынгылама
алагъа, ала сени алдагъан этедиле, эски
гюнях жашаугъа къогъузтхан этедиле -
сакъ бол, къарындашым!
Келечини (Аллахны ыразылыгъы бла
саламы аны бла болсун) Кааба ибн Малик
деген нёгерини юсюнден хапаргъа
тынгылайыкъ. Аллахны Келечиси (Аллахны
ыразылыгъы бла саламы аны бла болсун)
Табукъ къазауатха чыгъыгъыз деп,
муслийманлагъа буйрукъ этген эди. Бу
сахаба, сылтау табып, чыгъаргъа
къолундан келип тургъанлай, къазауатха
бармагъаны ючюн, Келечи (Аллахны
ыразылыгъы бла саламы аны бла болсун)
оноу этип, муну, Аллахдан оноу келгинчи,
муслийманла кеслеринден кенг этген
эдиле.
Муну быллай кюннге къалгъанын кёрюп,
гяуурланы патчахы Хасан мынга къагъыт
жазды: «Келечи сени бир жанына
тюртгенин биз билдик. Аллах сени аллай
учуз кюннге къалыргъа деп
жаратмагъанды. Алайды да, сен бизге
къошулсанг, биз санга тийишли намыс
берип сыйларбыз».
Бу сахаба, къагъытны окъуп: «Мени муну
бла Аллах сынагъан этеди», - деп, ол
къагъытны отха атып кюйдюрдю.
Бу кяфыр патчах, муслийман адамны
къарыусузлугъу бла хайырланып,
муслийман жерден - Мединадан - алдап
чакъырып, кяфырлагъа къошуп, кяфыр
этерге деген ниет бла жазгъан эди ол
къагъытны. Алай бу ийманлы адамны
шайтан алдаялмады.
Эй муслийман къарындашым эм эгечим, ол
иймансызла, гюняхчыла сени не бла
алдаргъа кюреше эселе да, аланы барын
да отха ата, кюл эт. Ол эсгертмеле жана
туруб, а, ол отха къара да, жаханим отну
эсинге тюшюр. Уллу Аллах «Ар-Рум»
сурада айтады: «Тёз, къаты бол (Я,
Мухаммад). Аллах сёз берсе - ол кертиди.
Ол таукелликлери, ышанмакълыкълары
болмагъанла сени тёзюмлюгюнгю,
къатылыгъынгы чайкъатмасынла».
 
Ала мени халек этерге айтадыла
Адам былай айтыргъа болады: «Мен,
таубагъа къайтып, ийман жолгъа
турургъа сюе эдим, алай мени эски
жёнгерлерим: «Бизден айырылсанг, сени
юсюнгден билген затларыбызны
адамлагъа жайгъан этерикбиз», - деп
айтадыла. Мен а, атым аман бла айтылыр
деп, къоркъгъан этеме».
Эй къарындаш эм эгеч! Шайтан къулла бла
къазауат эт. Кертиди, шайтанны кючю
жокъду. Сен къаты ийман этип, тёзюмлю
болсанг, Ибилис къуллары санга бир
заран да эталмазла. Алай аланы къаты
къадалгъанларын сен бил.
Сен бир затны юсюнде аланы аллында
къарыусузлугъунгу кёргюзтсенг, ала
сени жюрегинге башха да кёп жолла
табаргъа кюреширле. Сора, алагъа
хорлатсанг, эки дуниянгда да къоранчлы
болурса. Башынгы жиберме, хорлатма
алагъа. Аллахдан болушлукъ тиле, аладан
къутулууну тиле. Былай айт: «Жетеди
манга уллу Аллах. Ол - эм иги
къоруулаучуду».
Келечи (Аллахны ыразылыгъы бла саламы
аны бла болсун), бир адамладан къоркъса:
«Я Аллах! Сен быланы кёкюреклерин къыс.
Сенден излейбиз аланы
аманлыкъларындан болушлукъ», - деп
айтыучу эди.
 
Дин эгечлериме
Хурметли дин эгечим! Тюнене
билимсизликден гюнях этип жашап, бюгюн
а таубагъа къайтып, гюняхларына
сокъуранып, ийман жолгъа тургъан
эгечим! Сени халынг бирда къыйынды.
Сени тюз жолгъа туруп, динде жюрюгенча,
юсюнгю, башынгы жабып, ол гюняхладан
эмда гюняхчы жёнгерлерингден
къачханынгы кёрюп, Ибилис къулла санга
битеу кючлерин уруп, къадаладыла.
Телефон бла сёлешип: «Эй, сен тюнене ким
болгъанынгы унутуп, бюгюн а мёлекми
болгъанса? Биз билебиз сен не затла
этип айланнганынгы. Бюгече, мен
чакъыргъанлай, чыкъмасанг, битеу
тёгереке жаярыкъма сени ким
болгъанынгы. Сен, не уллу жыйрыкъла
кийип, кесинги не бек намыслы
кёргюзтсенг да, бизден къутулмазса», -
деп, къоркъутургъа кюрешедиле. Эм бек
ол бузулгъан адамла шайтанлары бла
бирге ол тюз жолгъа тохтагъан
жырлаучулагъа, тепсеучюлеге,
музыкантлагъа, артистлеге къадаладыла.
Алай, ол таубагъа къайтып, Аллахдан
къоркъгъан къулларын Аллах ол аманланы
къолларына берип къоймайды. Ол
Аллахдан болушлукъ излеген бир заманда
да алданмаз. Унутма, къыйынлыкъдан сора
женгиллик келеди, жарсыудан сора
къууанч келеди. Хайт де, хорлатма.
Муслийманла жаланда хорлагъан этедиле.
Инша Аллах!
Эй хурметли муслийманла, келигиз бу
хапаргъа тынгылайыкъ. Бу хапар сыйлы
Келечини (Аллахны ыразылыгъы бла
саламы аны бла болсун) Мурсид ибн Абу
Мурсид аль-Ганави деген сахабаны
юсюнден айтылады. Муслийманла Мединада
болуп, гяуурла уа Мекканы тутхан
заманда бу адам Ислам динни алып, сора
кесин танытмай, бугъунуп, келип, ол
Меккада тутмакъда тургъан
муслийманлагъа болуша эди. Муну бу
халда ишлегенин билген, алгъа муну бла
аман аланнган Анак деп бир тиширыу,
Мурсидни кече бла Меккагъа келгенин
билгенлей, аллына чыгъып: «Эй Мурсид,
мен санга эрттеден бери тансыкъ болуп
турама. Кел, бюгече мени бла къал», -
дегенни айтды. Мурсид: «Эй Анак, мен
Ислам динни алгъанма. Аллах зийнаны
харам этеди», - деп жууап къайтаргъанды.
Муну зийнагъа тарталмазлыгъын ангылап,
бу къатын, тёгерекге айланып: «Эй
Мекканы жашаучулары, тутмакъдагъы
муслийманланы къутултхан, алагъа
болушхан адам былайдады, тутугъуз
муну», - деп, хахай этип башлагъанды.
Былайда адамла ызындан болгъанларын
кёрюп, Мурсид, къачып, дорбунда бугъуп,
адамла чачылгъанлай а, Мединагъа
къайтхан эди. Бир бёлек замандан сора
бу жаш, Келечиге (Аллахны ыразылыгъы
бла саламы аны бла болсун) келип: «Ол
Анак деген тиширыуну къатыннга алыргъа
боллукъмуду?» - деп соргъанды.
Уллу Аллахдан Келечиге (Аллахны
ыразылыгъы бла саламы аны бла болсун)
бу сёзле келгинчи, Келечи Мурсидни
соруууна жууап бермегенди. Бу сёзде
Къуранны «Ан-Нур» сурасыны ючюнчю
аятында былай айтылады: «Зийначы
жаланда зийначыны неда маджусну
аллыкъды къатыннга. Зийначы тиширыу
жаланда зийначыгъа неда маджусха
барлыкъды эрге», - дегенди Аллах! Бу
сёзлени айтып, Келечи: «Алайды да,
Мурсид, ол тиширыу керек тюйюлдю
санга», - дегенни айтханды.
Былайда кесинг кёрдюнг - Аллах ийман
этгенлени, иги иш этгенлени сакълагъан
этгенин. Алай, Аллахдан санга сынау
келип, сора ол сен къоркъгъан адамланы
ортасында сени гюняхларынгы юсюнден
хапар жайылса, сенден соргъан этерле.
Былайда сен ангылатыргъа керек
боллукъса. Аны себепли кертичи бол. Айт:
«Хау, кертиди, мен этгенме гюняхла. Алай
мен, этгенлериме сокъуранып, Аллахдан
кечгинлик тилегенме, таубагъа къайтып,
ийман жолгъа тургъанма. Сиз а не
излейсиз менден? Аллах, ма-нга жан
аурутуп, муслийманладан этгенди, сизге
да мен аны излейме. Кесигизни тыймай
эсегиз а, не сюйсегиз айтыгъыз, не
сюйсегиз этигиз, мен жаланда Аллахны
ыразылыгъын излейме».
Келигиз, кёзюбюзге кёргюзтейик, адам
кертиси бла бу дунияда угъай, ол
дунияда уяллыкъды. Бу дунияда, сёз ючюн,
бир жюз неда эки жюз адам билсин сени
гюняхынгы. Хау, кертиди, бек уяллыкъды
адам аны гюняхларын жууугъу, ахлусу,
юйдегиси, сабийи билсе. Ала сени
гюняхларынгы билгенликге, бир кесекден
ол унутулду, кетди. Алай кертиси бла
уялыу, налат, уллу, ахырсыз айып Къыямат
Кюн боллукъду. Нек десенг, биринчиден,
бу дунияда сени гюняхларынгы адамладан
кёрген бек аз боллукъду, кёбюсю аны
эшитип къоядыла. Къыямат кюн а битеу
кёклени, жерлени жашаучулары - адамла,
мёлекле, жинле сени тёгерегингден алып,
сени гюняхларынга къарагъан
этерикдиле эмда санга уллу налат, уллу
айып саллыкъдыла, алай сен бир жары
къачалмазса, бир жерде бугъалмазса.
Эй, хурметли къарындаш эм эгеч, келигиз
Ибрахимни (Аллахны саламы аны бла
болсун) дууасын унутмайыкъ. Ибрахим
(Аллахны саламы аны бла болсун) былай
тилей эди Уллу Аллахдан: «Я Аллах,
Къыямат Кюн Сен мени бетими жойма, не
байлыгъым, не жашларым болушмазлыкъ
Кюнде Сен мени бетими жойма. Ол кюнде
уялмазла жаланда гюняхсыз жюрекле бла
келгенле!»
Санга бек къыйын болгъан заманда
кесинги сакъла. Фай-гъамбар (Салляллаху
гъалейхи уа саллям) тилегенча, Аллахдан
тилек эт: «Я Аллахым,
жетишимсизликлерибизни Сен букъдур,
къоркъууда Сен бизни сакъла. Ол бизге
кюйсюзлюк, зулмулукъ этгенлеге бизден
жазакларын табарча эт, я Аллахым, сора
ол бизге артыкълыкъ этгенлени
хорларгъа бизге насып бер. Уллу Аллах,
биз къыйынлыкъгъа тюшюп, бизни
душманларыбыз, ол бизге зарланганнла
уа анга къууанырча этме!»
 
* * *
Сен былай айталлыкъса: «Мен кёп ачы
гюняхла этгенме. Ала ючюн Аллахдан
кечгинлик тилегенме. Алай ол гюняхла
мени къоймайдыла. Ол мени этгеним эсиме
тюшсе, ёлюр от ичгенча болама. Ол
сагъышладан жукъум къуругъанды,
тынчлыгъым тас болгъанды. Къалай
табайым мен жюрек ырахатлыкъ?»
Эй муслийман эгеч эм къарындаш. Сени
жюрегинге, башы-нга ол затла келе эселе,
къууан - ала сени керти тауба этгенинги
шагъатларыдыла. Сен этген гюняхларынга
кертиси бла сокъураннганса. Керти
сокъуранып, ачыкъ жюрекден керти
таубагъа къайтханса.
Ётген жашауунга къара - Аллахны
кечеригине умут эт. Аллахны
рахматындан умут юзме. Аллах айтды:
«Ажашханладан сора, ким юзеди Аллахны
рахматындан умут?» («Аль-Хиджр» сурасы,
56).
Ибн Масуд айтханды: «Аллахны
рахматындан умут юзген - Аллахха нёгер
къошхандан сора эм уллу гюняхха
саналады».
Ийманлы адам ачыкъ жюрекден къоркъа,
умут эте барады Аллахыны аллына.
Тюрлю-тюрлю заманда Аллахны къулу
тюрлю-тюрлю халгъа тюшеди - бирде эм бек
Аллахдан къоркъгъан этеди неда эм бек
умут этеди уллу Аллахдан.
Сёз ючюн, Аллахны айтханын этмей, гюнях
этсе, ызы бла, Аллахдан къоркъуп,
таубагъа къайтыргъа излейди. Кечгинлик
тилегенлей а, Аллахны кечеригине уллу
умут этеди.
Адам, абызырай, жарсыулу ауаз бла былай
сорургъа боллукъду: «Мен, таубагъа
къайтыр ючюн, этген гюняхларымы
ачыкъларгъа керекмеми? Къадиге бары
гюняхларымы ачыкъларгъа манга
борчмуду?»
Башында айтылгъан адамланы юсюнден
хапарланы магъанасы неди? Эй ийманлы
къарындашым. Ислам динни эм уллу, эм
кючлю затларындан бири - сени бла Уллу
Аллахны ортасында бир киши да, бир зат
да жокъду. Адам тюзюнлей Аллах бла
сёлеширча, анга Уллу Аллах онг
бергенди, аны борч этгенди эмда анга
ыразылыгъын билдиргенди. Алайды да,
жарсыуунг, тилегинг бар эсе, тюзюнлей
Уллу Аллахдан тиле, дууа эт. Аллах сыйлы
китабында - Къуранда - айтады: «(Эй
Мухаммад), Мени къулларым сенден Мени
юсюмден сорсала, айт, Мен жууукъма
сизге кеси кесигизден эсе. Мени
излеген, Менден тилеген къулуму Мен
билеме эмда жууап береме»
(«Аль-Бакъара» сурасы, 186).
Адам кечгинлик кимден тилейди? Адам
таубаны кимге келтиреди? Кимни аллында
сокъуранады этген гюняхларына? Кимни
айтханын этип ийман этеди? Жууап
белгилиди - Аллахны. Алайды да,
гюняхларынгы да жаланда бир Аллахны
аллында ачыкъла, жюрегинги ач, тиле,
жиля, берил Аллахынга. Кертиди, сени
жаланда Аллах кечерикди, ызы бла
сюерикди. Аллахны эм сюйген къуллары -
ол гюняхларына сокъуранып, Андан
кечгинлик тилегенледиле. Тауба
дууаланы эм башчы дууасында «Саййид
аль-истигъфар» (тауба дууаланы эм
игиси) былай айтылады: «Мен этген
гюняхымы Аллахны аллында ачыкълайма».
Биз муслийманлабыз, биз христианлагъа
ушамайбыз. Аланы эфендилери, ахча алып:
«Сени гюняхынг кечилди», - деп, къагъыт
жазып, адамланы алдайдыла. Ала,
кеслерин Аллахны бла адамланы ортасына
салып: «Аллах жаланда бизни бла
сёлешеди, айтырыгъыгъыз бар эсе, бизге
айтыгъыз, биз а сизни ючюн Аллахдан
тилербиз», - деп, анга да ахча багъа
салып, миллетлени алдап, кеслерине
жашау мадар этедиле. Аллахха
тауусулмагъан шукур бизни
муслийманладан этгени ючюн! Аллах
айтды Къуранда: «Ала билмеймидиле,
Аллах кесини къулларыны таубаларын
къабыл этгенин?» («Ат-Тауба» сурасы, 104).
Муслийман адамны таубасы къабыл болур
ючюн, аны бла Аллахны ортасында бир
киши да керек тюйюлдю.
Сен былай сорургъа боллукъса: «Мен
гюнях этдим, энди аны ючюн манга сюд
болуп, азап чегерге керекмеми? Барып,
къадиге гюняхымы ачыкъларгъа мен
борчлумамы?»
Хурметли, ийманлы къарындашларым эм
эгечлерим! Бу сорууну жууабы былайды.
Сен гюнях этген эсенг, сора сени гюнях
этгенинги, бир Аллахдан сора, бир киши
билмеген эсе, сен ол гюняхынгы
букъдурургъа эркинсе. Алайда сени
гюняхынгы Аллах ачыкъ этмеген эсе -
Аллах аны жапды, букъдурду. Сыйлы
Аллахны сыйлы атларындан бири
«Букъдуруучу» Аллах, Кесини муслийман
къулларыны гюняхларын букъдурургъа
сюеди.
Алайды да, сиз ашыкъмагъыз
гюняхларыгъызны ачыкъларгъа, жаяргъа.
Кесигиз билесиз, кёп адамны тилине
тюшген мардады. Сора атыгъыз аман бла
чыкъгъанын, ол сиз этмегенни да сизге
аталгъанын кёрюрсюз. Аллах сюймейди
къулуна аллай жюрек къыйынлыкъны. Аны
себепли гюнях этип къойсагъыз, бир киши
билмеген эсе аны, букъдуругъуз,
Аллахдан ачыкъ жюрекден кечгинлик
тилегиз, ызы бла иги ишле этигиз.
Аллахха къоюгъуз ол гюняхны. Сора Аллах
кечер деп умут этгенлей туругъуз, эмда
экинчи гюняхха къайтмазгъа кюрешигиз.
Ишни былай болгъанын сиз башда
айтылгъан хапарладан билликсиз.
Эсигиздемиди, ол зийна этгенле
Келечиге (Аллахны ыразылыгъы бла
саламы аны бла болсун) келип,
гюняхларын ачыкълагъанда, Келечи
(Аллахны ыразылыгъы бла саламы аны бла
болсун) юч кере аланы ызларына
ашыргъанды? Ол гюняхны букъдурур умут
этгенди. Алай, ол эр бла къатын Аллахны
аллында ол гюняхдан таза болургъа ниет
этгенлери себепли, алагъа шариат сюд
болгъан эди.
Неда эсигизде эсе, ол терек бахчада:
«Бир къызгъа узалып, гюняхлы затла
этгенме», - деп, биреу келген эди. Анга
Омар ибн Хаттаб: «Бу адам гюняхын ачыкъ
этмесе эди, Аллах аны ачыкъларыкъ тюйюл
эди», - дегенде, Келечи (Аллахны
ыразылыгъы бла саламы аны бла болсун),
зат айтмай, ол сёзлеге ыразылыгъын
билдирген эди.
Былайда сиз ангыладыгъыз - бир кереги
жокъду сизге адамланы аллында
гюняхларыгъызны ачыкъларгъа неда,
межгитге барып, аны юсюнден иймамгъа
айтыргъа. Бир-бирле, межгитге келип,
иймамгъа гюняхын айтып, Шариатда
жюрюгенча, чыбыкъла тюйюлюуну
излейдиле. Бир-бир билимсиз
муслийманла алай этип, гюняхларын
ачыкълап, ызы бла башлары бедишге
къалып, къыйналадыла, неда, аны
кётюралмай, терсине айланып кетедиле.
Бир юлгю келтирейик.
Бир муслийман, ол этген гюняхындан
тазаланама деп, бир межгитни билимсиз
иймамына келип, гюняхын толу
ачыкъла-гъанды. Ол иймам анга ариу
айтып, юйретип, ызына ашырыр орунуна:
«Тюзюнлей къадиге бар да, ала санга
миллетни аллында ол гюняхларынга
къарап, Шариатда жюрюгенча, сюд
этсинле, алай болмай, санга башха амал
жокъду», - дегенни айтханды. Бу
насыпсыз, битеу миллет гюняхларын
билсе келлик кюнню, эмда аны
кётюралмазлыгъын ангылап, тауба да
этмей, ол гюнях жашаууна къайтхан эди.
Алайды да, муслийманла, ажашмаз ючюн,
терс затла этмез ючюн, Аллахны тюз
жолунда ажашмай барыр ючюн, билим
алыргъа керекди. Билимде - жарыкъ,
женгиллик, жюрек ырахатлыкъ. Алайды да,
динигизни билирге кюрешигиз. Кертиди,
Ислам дин эки дунияны да насыбыды!
Къуранда Аллах айтады: «Билмесегиз, ол
билимлери болгъанладан соругъуз»
(«Ан-Нахль» сурасы, 43). Башха жерде:
«Рахматлы Аллах - Аны юсюнден билими
болгъандан сор» («Фуркъан» сурасы, 59).
Унутмагъыз, адам межгитни иймамы
болгъанлыкъгъа, неда, миллетни аллына
чыгъыб, ууаз-насийхат бере билгенликге,
Ислам динден терен билими болуп, Шариат
бла тюз хукму чыгъара билген кёп адам
жокъду. Аны себепли хар бир тюбеген
иймамгъа неда насийхат бергеннге, неда
азан айтханнга хукму, фатыуа алама деп
барсанг, ол къадар ажашып, терсине
айланыргъа боллукъса. Муслийман
юмметни ичинде адамланы терсине
айландыргъан иймамла
чыгъарыкъларындан Келечи (Аллахны
ыразылыгъы бла саламы аны бла болсун)
бек къоркъгъанды.
Хар бирибиз къаллай адамладан ала эсек
да билим, фатыуа, аны ючюн жууап
тутарыкъбыз Аллахны аллында.
Буруннгуда билимли дин ахлула алай
айтып болгъандыла: «Кертиди, бу билим -
Ислам динди, аны себепли иги айырыгъыз
динигизни кимден алгъаныгъызны».
Алайды да, сакъ болугъуз билимсизледен
билим, фатыуа излерге. Сорууугъуз бар
эсе, билимли адамладан, алимледен
сурагъыз. Бизни болушчубуз а Уллу
Аллахды!
 
Таубагъа къайтханлагъа бек керекли
хукмула
Сен былай айталлыкъса: «Мен таубагъа
къайтырыкъ эдим, алай, бу гюняхланы, аны
таубасыны юсюнден динде, Шариатда
болгъан хукмуланы, керекли билимни
билмейме. Башымда кёп соруу барды. Сёз
ючюн, бир-бир гюняхланы юсюнде къаллай
тауба келтириледи, Аллахны аллында
борчларым, башха адамны аллында
борчларым, дин, мюлк борчла къалай
тёленедиле, аны хукму-фатыуасы
къалайды? Бу эм башха соруулагъа
бармыды жууапла?
Аллахха къайтхан къарындашым, санга эм
бек керекли сорууладан бир къауумуна
биз былайда, Аллах айтса, жууап
бере-йик. Бу жууапла дин алимле
чыгъаргъан хукмула эм фатыуаладыла.
Биз а аны къысхасы бла, женгил тил бла
санга жетдирирге кюрешейик.
Биринчи соруу: «Мен гюняхла этип
турдум, ызы бла этгениме сокъурандым,
таубагъа къайтдым. Алай бир кесек
замандан сора мен, къарыусузлугъума
хорлатып, жангыдан гюнях этдим. Мени
сорууум былайды: экинчи гюняхны
этгеним ючюн, биринчи гюняхымы таубасы
къабыл болгъанлай къаллыкъмыды?
Огъесе, экинчи гюняхны этгенлей, битеу
гюняхларым жангыданмы жазыладыла?»
Жууабы: Ислам динде билимлери болгъан
адамланы кёбюсю быллай соруугъа былай
жууап бередиле: ол гюняхына кертиси бла
ачыкъ жюрекден сокъуранып, таубагъа
къайтхан адамны ол гюняхха къайтмазгъа
къаты ниети болургъа керекди эмда, ол,
не да этип, ол гюняхдан къачаргъа
керекди. Алай, адам ол гюняхха жангыдан
къайтса, ол жангыдан гюнях этгеннге
саналады, ол алгъа этген гюняхы ючюн
этген таубасы уа къабыл болгъанлай
къалады. Ол жангы гюняхха уа жангыдан
тауба этерге керекди.
Экинчи соруу: «Мен, тохтамай, бир
гюняхны этип, тауба этмей туруп, сора
башха тюрлю гюняхым ючюн тауба этсем,
ол тюз боллукъмуду?»
Жууабы: Сен бир гюняхны тутуп, аны ючюн
таубагъа къайтмай тургъанлай, башха
гюнях этип, аны ючюн тауба этсенг, ол
къабыл болады. Алай былайда бир зат
барды. Сен бир гюняхха тауба этип
тургъанлай, сен ол этген гюняхынгы бир
тюрлюсюн этсенг, сёз ючюн, сен аракъы
ичгенинг ючюн таубагъа къайтып, алай
наркотик ичгенинги къоймагъан эсенг,
сени ол аракъы ичгенинг ючюн таубанг
къабыл болмайды. Неда биреу бир тиширыу
бла зийна этгени ючюн таубагъа къайтып,
ызы бла уа башха тиширыу бла зийна эте
эсе, бу адам гюняхына сокъураннган
адамгъа саналмайды Аллахны аллында.
Неда биреу ахчаны процентге берип, сора
ол ахчагъа процент къошханына
сокъуранып, алай, ол ахчагъа ахча
къозлар ючюн берген бёлек заманнга
сокъуранмагъан эсе, быллай адам бу
гюняхына сокъуранып, таубагъа къайтхан
адамгъа саналмайды. Алай а тюрлю-тюрлю
гюняхланы таубалары къабыл болады. Сёз
ючюн, зийна этген, аракъы ичген адам -
зийна этгени ючюн тауба этип, аракъы
ичгени ючюн таубасы жокъ эсе - зийна
ючюн этилген таубасы къабыл болады.
Башда айтылгъанча, бир тюрлю гюняхны
бир затларына сокъуранып, алай а башха
затларын этген адамны таубасыны кючю
болмайды, ол бир гюняхдан башха гюняхха
кёчгенча саналады.
Ючюнчю соруу: «Мен алгъа Аллахны
аллында борчларымы эте эдим. Энди уа
намазны да къойгъанма, ораза да
тутмайма, закят да тёлемейме. Ишни алай
болгъанына мен бек уллу сокъураннганма
эм, керти тауба этип, ызыма къайтып,
ийман жолгъа тургъанма. Алай мен
билмейме: ол талай заман намазымы,
оразамы, закятны къоюп турдум, энди уа
тёлерге керекмеми мен анча заманнга
этмей, къойгъан борчларымы? Не этейим
да, къалай болайым?»
Жууабы: Быллай ёнкюч борчланы юсюнден
дин алимле тюрлю-тюрлю акъыл этедиле.
Алай аланы кёбюсю былай айтадыла. Ол,
намазны къоюп, ажашып, аланып, артда уа
бир талай бир замандан сора ызына
къайтып, намазгъа тохтагъан адамгъа
борч тюйюлдю ол этилмеген намазларын
тёлерге. Бир жаны бла - ол заманында
этилмеген намазланы заманы кетгенди,
экинчиси - аланы тёлерге санга борч
тюйюлдю. Сен этерик: кёп дууа этип,
дууангда уа Уллу Аллахдан ол гюняхынг
ючюн кёп кечгинликле тилеп, таубала
этип, сора борч (фарз) намазны тышында
этилген сунна, нафиля намазланы,
къолунгдан келгенча, кёп этерге.
Кечиучю Бир Аллах - Аллах кечип
къояргъа да болур…
Оразаны юсюнден: сёз ючюн, адам толу
муслийман болуп, билип тургъанлай,
оразаны не болгъанын - саугъасын,
жууабын - къойгъан эсе, Рамадан оразаны
тутханын, алай, ызы бла ол этген
гюняхына кертиси бла сокъуранып,
таубагъа къайтып, ийман жолгъа тургъан
эсе, ол былай этерге керекди.
Биринчиден, Аллахдан кечгинлик тилерге
керекди, ызы бла ораза айны хар бир кюню
ючюн бир жарлыны, ачны ашатыргъа
керекди, экинчи Рамадан ай жетгинчи.
Сёз ючюн, биреу бир он жыл мындан алда
Рамадан айда бир беш кюнню ёнкюч этди,
дагъыда, уллу кёллюлюк этип, бир тёрт
жыл мындан алгъа бир он кюнню ёнкюч
этди. Бюгюнлюкде уа ол адам, этгенине
сокъуранып, таубагъа къайтып, ийман
жолгъа тургъанлай, ол ётген
Рамаданлада ораза тутмай къойгъан хар
бир кюню ючюн бир жарлыны, ачны
ашатыргъа керекди.
Башха юлгю: къызны заманы жетди, алай,
кесини юйюрюне аны айтыргъа уялып,
ораза тутаргъа жарамай тургъан
кезиуюнде, Рамадан айда бир жети, сегиз
кюн ораза тутду. Ол къыз, этген гюняхын
ангылап, таубагъа къайтып, ол кюнлерин
тёлейме десе, хар кюню ючюн ач, жарлыны
ашатып аны бла ёнкючюнден къутулады.
Оразаны юсюнден, башында айтылгъанча,
акъыл этген алимледен башха, дин устала
айтханнга кёре адам, Рамадан оразаны
Аллах тюзюнлей борч этгенин билип
тургъанлай, аны тутмагъан къаллай
борчлу болгъанын билген, амалы болуп
тургъанлай, ораза тутаргъа билип, алай,
не тутаргъа сюймей, не эринип, не уллу
кёллюлюк этип, Рамадан айда ораза
тутмаса - анга кечгинлик, тёлеу жокъду
дейдиле. Аллах сакъласын хар бир
муслийманны Аллахны аллында уллу
кёллюлюкден!
Закятны юсюнден: ол жыл сайын тёлерге
борч (фарыз) болгъан закят-садакъаны
адам, амал тапханлай, битеу тёленмеген
жыллары ючюн тёлерге керекди. Нек
десенг закят жарлыны юлюшюдю эмда
Аллахны ишиди, беш уллу фарыз борчладан
бириди.
Къыяматны жууукъ болгъаныны
шартларындан бири - къолундан келген
адамгъа ол закятха чыгъаргъан капекле
бек ауур кёрюнюрюкдюле. Аллах бизни
аллайладан этмесин!
Тёртюнчю соруу: «Мен биреуну хакъыны
юсюнде гюнях этсем, мен къаллай тауба
этерге керекме?»
Бу соруугъа жууапны бу хадисде
табаргъа боллукъбуз. Келечи (Аллахны
ыразылыгъы бла саламы аны бла болсун)
айтды: «Бир муслийман адам башха
муслийманнга - кесини дин къарындашына
- кюйсюзлюк артыкълыкъ этип, не
сый-намысына, не мюлкюне узалгъан эсе,
жаны саулай, кюйсюзлюк этип, сыйырып
алгъанын къайтарсын эмда кечгинлик
тилесин. Бу гюняхын тюзетмей ёлюп
кетсе, Къыямат Кюнде, ахча, алтын, башха
байлыкъ жюрюмеген Кюнде, адам
ёнкючлерин эм уллу байлыкъ бла
тёлерикди. Ол Ахыр Кюнню эм уллу
байлыгъы - иги ишле, сууап ишле. Алайды
да, ол Кюнде ол адам ол хакъына,
намысына кюйсюзлюк этген адамгъа
берлигин сууаплары бла, иги ишле бла
тёлерикди, ёнкючюн жабаргъа сууабы
жетмесе, ол адамны гюняхларын, аман
ишлерин сыртына жюклерикди».
Унутмагъыз, Къыямат Кюнде адамлагъа эм
жетмеген зат, адамла эм термилген, эм
бек излеген затла иги ишле, сууапла
боллукъдула. Алайды да, жаныгъыз саулай
аллай затларыгъыздан къутулугъуз.
Аллах болушсун!
Берлигигиз бар эсе, не да этип,
ёнкючюгюзден къутулугъуз. Болалмай
эсегиз, кечгинлик тилегиз. Алай, ол сиз
берлигигиз болгъан сизни кечмей эсе,
ёнкючюгюзню жабаргъа амал излерге
керекди. Болушлукъну уа Уллу Аллахдан
тилегиз!
Бешинчи соруу: «Мен бир адамны не да бир
къауум адамны юсюнден тил этгенме.
Башхалагъа уа аланы юслеринде
болмагъан аман затланы алагъа атап,
жалгъан затла айтханма. Мен бу этген
осал ишиме бек сокъуранама. Энди, мени
таубам къабыл болур ючюн, мен
борчлумамы, ол адамлагъа барып, аланы
юсюнде этген гюняхларымы алагъа
ачыкъларгъа? Алай этерге керек тюйюл
эсе, сора мен не зат этейим, таубам
къабыл болур ючюн?»