Джакӏуэ - 1

  Джакӏуэ
  Пащтыхь
  ӏущым и гупсысэхэр
  
  Фӏыцӏагъэ Лъапӏэр зэдзэкӏынымкӏэ Институтыр
  Мэзкуу, 2020
  
  Пачъы­х ьэ ӏушым игупшы­сэ­хэр
  Зэзыдзэкӏыгъэр Гутӏэ Саныет
  Филологие редакторыр Шъхьэлэхъо Дарико
  Би­блием щыщ тхылъхэу ады­га­бзэ­к ӏэ
  зэ­дзэ­к ӏы­г ъэ­хэм ятекстхэр электроннэ
  амалхэр жъугъэфедэхэзэ Би­блием
  изэ­дзэ­к ӏын­к ӏэ Инст­и тутым исайт
  къишъухын шъу­л ъэ­к ӏыщт
  
  Пащ­тыхь ӏущым и гу­псы­сэ­хэр
  Зэзыдзэкӏар Табыщ Муратщ
  Филологие редакторыр Къумахуэ Аслъэнщ
  Фӏыцӏагъэ Лъапӏэм щыщу
  адыгэбзэкӏэ зэрадзэкӏа
  тхылъхэм я е-жыпхъэхэр фэ
  къыщывгъуэтыфынущ Фӏыцӏагъэ
  Лъапӏэр зэдзэкӏынымкӏэ
  Институтым и сайтым:
  http://ӏbt.org.ru/ru/medӏa?ӏd=KBD
  ӏSBN 978-5-93943-287-0
  © Ин­сти­т ут перевода Библии, 2020
  
  Джакӏо
  Пачъыхьэ
  ӏушым игупшысэхэр
  
  Пэублэ гущыӏ
  Лъы­тэ­н ы­г ъэ зыфэ­т шӏы­рэ тхылъ­еджэр!
  «Джа­к ӏо» зы­фи­ӏо­рэ тхылъэу уапа­ш ъхьэ илъыр
  Тхьэм и Гу­щы­ӏэ лъа­пӏэу Би­блием изы ӏа­х ьэ­г ъоу щыт.
  Тхылъыр зэ­ры­т хы­г ъэ ижъы­рэ джур­т ы­бзэм­к ӏэ ащ
  зэ­ре­д жэ­хэ­рэр – «Ко­хе­лет». А гущыӏэм­к ӏэ зэ­д жэ­ж ьы
  тхылъым зыма­к ъэ щы­з э­хэт­х ы­рэр, ана­х ьэу ащ Би­
  блием ущы­ӏу­к ӏэ­ж ьы­рэп. «Ко­хе­лет»-р ижъы­рэ джурт
  гущыӏэу «ка­хал»-м къы­те­к ӏы, къи­к ӏы­рэ шъыпкъэр
  «чылэ зэ­ӏукӏ». Арышъ «зэ­ӏукӏэр зы­у гъои­рэр», «шӏэ­
  ны­г ъэ язы­г ъэ­г ъо­т ы­рэр», е «шӏэ­н ы­г ъэ зэ­ра­г ъэ­г ъо­
  ты­н ым къы­фа­д жэ­рэр» зы­фи­ӏо­рэ мэ­х ьа­нэ­хэр ары
  сыдигъуи къы­зэ­рэ­бгу­ры­ӏо­нэу щы­т ыр. Ижъы­рэ уры­
  мы­бзэ­к ӏэ гущыӏэу «ко­хе­лет»-р «эккле­зиас­тес» аӏуи
  зэ­ра­дзэ­к ӏыгъ, сыда пӏо­мэ джурт гущыӏэу «ка­хал»-м
  къи­к ӏы­рэм «эккле­зиа» гу­щ ы­ӏэм имэ­х ьа­нэ те­фэ. Мы
  тхылъыр зэ­ра­шӏэ­рэ цӏэу «Эккле­зиаст»-р ары зэ­п хы­
  гъэ­ри. А ижъы­рэ мэ­х ьа­нэ­хэм ади­ш тэу ады­га­бзэ­к ӏэ
  зэ­т ы­дзэ­к ӏы­г ъэм «Джа­к ӏо» зы­фи­ӏо­рэ цӏэр къы­фы­
  хэт­х ыгъ.
  Мы тхылъым къы­зэ­ри­ӏо­рэм­кӏэ, Джа­кӏор «пачъыхьэу
  Дау­тэ ыкъу» (1-рэ шъхьэм и 1-рэ ус). Ар ӏушы, акъы­
  лы­шӏоу гупшы­сэ­ш хо­хэр зэ­зы­г ъа­фэ­рэ цӏы­фэу щыт.
  
  Пэублэ гущыӏ
  
  А пачъыхьэ-акъылышӏом мы дунаир зыфэ­дэр, е
  тхылъым къы­з э­р э­щ ы­ӏуа­г ъэу «ошъогу чӏэ­г ъым»
  (1-рэ шъхьэм ия 3-рэ ус, нэмыкӏ чӏы­пӏэ­хэ­ри) щы­
  хъу­рэ пстэу­ри ыушэты­нэу ри­х ъу­х ьагъ. Ащ зэ­ри­г ъэ­
  шӏэ­нэу фэягъ щыӏэ­н ы­г ъэм мэ­х ьа­нэу иӏэр, цӏы­фым
  гъунэн­ч ъэ насып иӏэн ылъэ­к ӏыщт­мэ? Е Джа­к ӏом
  къы­зэ­ри­ӏуа­г ъэу: «Ошъогу чӏэ­г ъым цӏы­фым ӏоф къи­
  нэу щи­шӏэ­рэм сыда шӏуа­г ъэу къы­фи­х ьы­рэр?» (1-рэ
  шъхьэм ия 3-рэ ус). Ежь ищыӏэ­н ы­г ъэ­рэ нэмыкӏ­хэм
  ящыӏэ­н ы­г ъэ­рэ къы­хэ­х ъу­х ьэ­хэ­рэр зэ­ри­г ъа­фэ­зэ, цӏы­
  фым ихъо­пса­г ъо­хэу насып мы­у хыжь­рэ мэ­х ьа­нэ­рэ
  зыхи­г ъуа­тэ шӏои­г ъо­хэм­к ӏэ зэ­к ӏэ­ри еушэ­т ых: бай­н ы­
  гъэр, къу­лы­к ъоу зы­пы­лъыр, теты­г ъор, лъэ­ры­х ьы­г ъэр,
  чэ­фы­г ъор, хъо­пса­п ӏэ­хэр, нэмыкӏ­хэ­ри. Ушэ­т ы­п ӏэ
  пчъа­г ъэ­хэм ауж ащ зэ­фэ­х ьы­сыжь ешӏы: а зэ­пстэу­
  ми мэ­х ьа­нэ яӏэп. «Хьау­л ыем ихьау­л ыежь! Зэ­к ӏэ­ри
  хьаулый!» (Я 12-рэ шъхьэм ия 8-рэ ус). Зэ­к ӏэ­м и ыгу
  зэ­ра­щ ы­к ӏы­г ъэр Джа­к ӏом мызэу-мытӏоу «хе­вел» зы­
  фи­ӏо­рэ джурт гущыӏэм­к ӏэ къы­к ӏе­г ъэ­т хъы. «Хе­вел»
  гущыӏэм къи­к ӏы­рэр: «жьы къэ­п щэ­н ыр», «пахъэ»,
  «жьы макӏ». «Псын­кӏэу блэкӏы», «зыпа­ри къи­кӏы­рэп»,
  «пкӏэнчъ», «зэ­хэ­шӏы­к ӏы­г ъуай» зы­фэ­пӏощт мэ­х ьа­нэр
  ары мы тхылъым щы­ри­ӏэр.
  Сыда цӏы­фым инасып зыпкъ зы­к ӏи­м ы­т ыр, зы­
  кӏэ­г у­р ыӏо­г ъуаер, гъунэн­ч ъэу зы­к ӏы­щ ы­м ы­т ыр?
  Джа­к ӏом къы­зэ­ри­у шы­х ьа­т ы­рэм­к ӏэ, чӏыгу­мрэ цӏыф
  лъэпкъым ита­рихъ­рэ ялъы­т ы­г ъэ­мэ зы нэбгы­рэм
  игъа­шӏэ мэ­х ьа­нэ­ш хо иӏэп: уахътэр зы­блэкӏы­к ӏэ цӏы­
  фым зэ­к ӏэ гъэ­х ъа­г ъэу иӏэ­хэр ащ хэ­к ӏо­дэ­ж ьы­щ тых,
  
  Пэублэ гущыӏ
  
  цӏыф­хэ­ми ащы­г ъу­пшэ­ж ьыщт. Тхылъым къы­зэ­рэ­щи­
  ӏоу: «Лӏэуж­хэр зэ­блэ­к ӏых: зыр къэ­х ъу, зыр малӏэ, ау
  дунэе­ж ъыр егъа­шӏэ­рэу къэ­нэ­ж ьы» (1-рэ шъхьэм ия
  4-рэ ус). Аужып­к ъэ­ми, Джа­кӏом мызэу-мытӏоу къы­зэ­
  рэ­к ӏи­г ъэ­т хъэу, нэбгы­рэ пэпчъ – бай­ми тхьамыкӏэ­ми,
  ӏушы­м и де­лэ­м и – дунэе гъэ­шӏэ кӏэ­к ӏым икӏэу­х ым
  лӏэ­ны­г ъэр къы­ще­жэ. Джа­к ӏом къы­зэ­ри­ӏо­рэм­к ӏэ, сыд
  хъугъэми-шӏагъэми, цӏы­фым зыпа­ри амал иӏэп, мэ­кӏэ
  дэд ащ ишӏои­г ъо­н ы­г ъэ елъы­т ы­г ъэр, зэ­к ӏэ­м и пӏа­л ъэ
  яӏ. Шъыпкъэ дэ­дэм­к ӏэ дэ­г ъу, цӏы­фы­м и ищы­к ӏагъ
  акъы­л ы­шӏуа­г ъэ зэ­ри­г ъэ­г ъо­т ы­н ым­рэ шъыпкъа­г ъэ
  иӏэу псэу­н ым­рэ, ау ащ уеблэ­м и гъэ­шӏэ кӏыхьи щы­
  ӏэ­к ӏэ­шӏуи къы­у иты­щ тэп. Цӏы­фым­к ӏэ щы­ӏэ­н ы­г ъэр
  гурыӏо­г ъуае, къэ­х ъу­щ тыр къы­ш ӏэн ылъэ­к ӏы­рэп,
  нахьы­бэм­к ӏи лъэ­псэн­ч ъэу, ошӏэ-дэмышӏэ ты­нэу
  къы­щэ­х ъу.
  «Сыдэ­у щтэу мы дунаим уте­ты­щта?» пӏоу уупчӏэ­мэ,
  Джа­к ӏор цӏыф­хэм яушъыи: «щы­ӏэ­н ы­г ъэр зы­тетым
  те­т эу, амал макӏэ­х эм­рэ щэч зэ­ра­т ы­рэ хъурэмрэмыхъурэмрэ аштэн­хэу, зы­м и лъы­п лъэн зэ­ра­м ы­л ъэ­
  кӏы­рэм еуцо­лӏэн­хэу. Сыд илӏэужы­г ъо­м и: узэ­ӏу­к ӏэ­
  ным, зы ӏа­нэ узэ­ды­пэ­сы­ным къа­ще­г ъэ­ж ьа­г ъэу шхын
  ӏэшӏум, бын-унэгъо дэ­г ъу бгъэ­псы­н ым е уегу­г ъузэ
  ӏоф пшӏэ­н ым ащы­к ӏэ­к ӏы­ж ьэу гушӏуа­г ъо ахэ­бгъо­тэн
  фае». Тхылъым къы­зэ­ри­ӏо­рэм те­тэу а шӏу­г ъэ пстэу­ри
  къэ­зы­т ы­рэр Тхьэр ары. Ар Тхьэм итын лъа­пӏэу щыт.
  А пстэум­к ӏэ зы­бгъэ­т хъэ­н ыр Ащ и Хэ­бзэ гъэу­ц у­г ъэ­
  хэм ащыщ. Тхьэм ыпашъхьэ ущы­ш ъы­ры­тэу, цыхьэ
  фэ­п шӏэу ущыӏэ­н ыр, упсэу­н ыр ары анахь шъхьа­ӏэр.
  
  Пэублэ гущыӏ
  
  Ары­ба мы дунаир зыӏэ илъыр, Ары­ба цӏыф пэпчъ
  джэуап зэ­ри­т ы­ж ьы­щ тыр.
  «Джа­к ӏор» лъэпкъ зэ­фэ­ш ъхьаф­хэм абзэ­хэм­к ӏэ зэ­
  ра­дзэ­к ӏыгъ. Ады­га­бзэ­к ӏэ апэ­рэу джы ар къы­хэ­тэу­т ы.
  Мыр адрэ зэ­дзэ­к ӏы­г ъэ­хэм зэ­ра­те­к ӏы­рэр зы тхылъым
  зэ­дзэ­к ӏы­г ъэ тексти­тӏу къы­з э­рэ­дэ­х ьа­г ъэр ары: зыр
  къо­х ьа­пӏэ ады­гэ­хэм яли­те­ра­т урабз, адрэр къо­к ӏы­пӏэ
  ады­гэ­хэм яли­те­ра­т урабз зэ­рэ­зэ­дзэ­к ӏы­г ъэ­хэр. Зэ­дзэ­
  кӏэ­к ӏо нэбгы­ри­тӏу­мэ шъхьаф-шъхьафэу мы тхылъым
  ӏоф да­шӏагъ, шъхьадж ежь иеплъы­к ӏэ елъы­т ы­г ъэу
  бзэ­ри стиль­ри къы­х и­х ы­г ъэх. Ау зэ­дзэ­к ӏын ӏоф­шӏэ­
  ныр зэ­шӏуа­х ы­фэ, охътэ зэ­фэ­ш ъхьаф­хэм ежь зэ­дзэ­
  кӏа­к ӏо­хэр, ре­дак­тор­хэр, зэ­дзэ­к ӏы­г ъэ­хэр зэ­ӏа­па­х ы­зэ,
  яджа­г ъэх, тексти­тӏур нахь зэ­пэ­бла­г ъэ зэ­рэ­х ъу­щ тым
  ана­ӏэ ты­ра­г ъэ­т ыгъ. Зэ­дзэ­к ӏы­г ъэм изэ­фэ­х ьы­сы­ж ьэу
  мы тхылъыр ти­г уапэу ады­гэ­хэм апа­шъхьэ къи­тэлъ­х ьэ.
  Тхылъ­еджэ­хэм­к ӏэ ӏэ­ры­фэгъу зэ­рэ­х ъу­н ым пае, ры­
  гъо­з эн­хэу гу­щ ы­ӏэ гурыӏо­г ъуае­хэр зы­щ ы­з э­хэфы­г ъэ
  гущыӏа­л ъэ кӏэ­к ӏы­рэ гупшы­сэ шъхьа­ӏэ­хэм яӏун­к ӏы­
  бзэ­ӏух­хэм­рэ тхылъым ыкӏэм къы­щ ыт­т ы­г ъэх.
  Би­блием щыщ тхылъ зэ­дзэ­к ӏы­г ъэ­хэр ады­г а­бзэ­
  кӏэ еджэ­хэ­рэм апа­ш ъхьэ ит­л ъхьа­н ыр ре­нэу ти­г уапэ.
  Тхылъым ӏоф дэзы­шӏэ­г ъэ зэ­дзэ­к ӏа­к ӏо­хэм, шӏэ­н ы­
  гъэ­лэжь­хэм, ре­дак­тор­хэм, ар къы­дэ­к ӏы­н ым зи­ӏахь
  зэ­зы­шӏы­х ьа­г ъэ­хэм та­фэ­раз.
  Би­блием изэ­дзэ­кӏын­кӏэ Ин­сти­ту­тыр, Мо­сква
  Пачъы­х ьэ ӏушым игупшы­сэ­хэр
  
  Апэ­рэ шъхьэр
  Еру­сэ­лэм щы­пачъыхьэу Даут ыкъо Джа­к ӏом*
  ипсалъ.
  
  Щы­ӏэ­ны­г ъэр хьаулый
  
  Хьаулыем ихьаулыежь,
  – Еӏо Джакӏом,
  
  * 1:1 Ижъы­рэ джур­т ы­бзэ­к ӏэ тхыгъэ ӏэ­пэ­рытхым мы
  гу­щ ы­ӏэр зэ­рэ­хэ­т ыр «къо­х ьэ­лэт». «Зэ­ӏукӏэр зе­зы­щэ­рэр,
  цӏыф­хэм шӏэ­н ы­г ъэ ахэ­зылъ­х ьэ­рэр» зы­фэ­пӏощт мэ­х ьа­
  нэр ары къи­к ӏы­рэр.
  
  – Хьаулыем ихьаулыежь,
  зэкӏэри хьаулый*.
  
  Ошъогу чӏэгъым цӏыфым ӏоф къинэу
  щишӏэрэм
  Сыда шӏуагъэу къыфихьырэр?
  Лӏэужхэр зэблэкӏых:
  зыр къэхъу, зыр малӏэ,
  Ау дунэежъыр егъашӏэрэу къэнэжьы.
  Тыгъэр къыкъокӏы, къохьажьы,
  Къокӏыпӏэм еужьырэу екӏужьы.
  Къыблэм къыщепщэ жьыбгъэр,
  етӏанэ Темырым зегъазэ,
  жьыбгъэр мэхьарзэ, мэхьарзэшъ,
  ублапӏэм тырегъэзэжьы.
  Псыхъо пстэури хым фэчъэ,
  Ау хым къышъхьэщычъырэп.
  Псыхъом егъэзэжьы,
  зэрыкӏуагъэм икӏэрыкӏэу рэкӏожьы.
  Зэкӏэ ӏофэу цӏыфыр зыгъэпшъырэр
  къыпфэӏотэщтэп.
  
  * 1:2 Хьаулый ижъы­рэ джур­ты­бзэ­к ӏэ тхыгъэ ӏэ­пэ­рытхым
  хэт гущыӏэм къи­к ӏы­рэр: «жьы макӏэ къе­п щэ­н ыр, жьы
  пахъ». «Пкӏэнчъ, зыпа­ри къи­к ӏы­рэп, псын­к ӏэу блэкӏы;
  зэ­хэ­шӏы­к ӏы­г ъуай» зы­фэ­пӏощт мэ­х ьа­нэр ары щы­ри­ӏэр.
  Мы гу­щ ы­ӏэр тхыгъэм бэ­рэ къы­хэ­фэ. Гу­щ ы­ӏэу­х ы­г ъэу
  зыхэ­тым елъы­ты­г ъэу ыпэ­кӏэ къэ­тӏо­г ъэ мэ­х ьа­нэ­мэ ащыщ
  иӏэн ылъэ­к ӏыщт.
  
  Плъэ зэпытыгъэми нэм зигъэплъэкӏырэп,
  Тхьакӏумэми, сыд фэдизэу дэӏуагъэми,
  зигъэдэӏокӏырэп.
  Зэ хъугъагъэр джыри хъущт,
  Зэ шӏэгъагъэр джыри шӏэгъэщт.
  Ошъогу чӏэгъым зи кӏэу щыхъурэп.
  «Еплъэлъ, мыщ фэдэ хэти ылъэгъугъэп!» –
  загъорэ аӏоу зэхэохы.
  Ау блэкӏыгъэ лӏэшӏэгъухэм,
  джыри тыкъэмыхъузэ, ащ фэдэ щыӏагъ.
  Тапэ псэугъэхэр зыми къышӏэжьырэп,
  Джыри къэмыхъугъэхэри
  Ауж къикӏыщтхэм агу къэкӏыжьыщтхэп.
  Цӏы­фым иӏэ­шӏа­г ъи иӏушы­г ъи – хьаулый
  
  12 Сэ, Джа­к ӏом, Изра­и лым Еру­с э­л эм сы­щ ы­ри­
  пачъыхьагъ. 13 Ошъогу чӏэ­г ъым щы­х ъу­рэ пстэу­ри
  акъы­л ы­шӏуа­г ъэ­к ӏэ сы­у шэты­нэу, зэ­згъэ­шӏэ­нэу сы­г у
  исы­у бытагъ. Ар цӏыф­хэм Тхьэм пшъэрылъ хьы­л ъэу
  къа­фи­шӏыгъ. 14 Ошъогу чӏэ­г ъым щы­х ъу­рэ пстэу­ри
  слъэ­г ъу­г ъэ, мары а зэ­к ӏэ­ри хьаулый, а зэ­к ӏэ­м и псэр
  гу­г ъу ра­г ъэ­х ьы*.
  
  Къуащэр пфэузэнкӏыщтэп,
  Щымыӏэри къыпфэлъытэщтэп.
  
  * 1:14 Ижъы­рэ джур­т ы­бзэ­к ӏэ тхыгъэ ӏэ­пэ­рытхым зэ­
  рэ­хэ­т ыр: «зэ­к ӏэ­ри жьы­бгъэм улъы­ч ъэ­н ым фэд». Джащ
  фэд 1:17, 2:11, 2:17, 2:26, 4:4, 4:16, 6:9.
  
  Гукӏэ зэ­сӏо­ж ьыгъ: «Мары, си­ӏушы­г ъэ­к ӏэ сапэ
  Еру­с э­л эм теты­г ъор щы­зы­І ыгъы­г ъэ пачъы­х ьэ­м э
  сашъхьа­дэ­к ӏыгъ. ӏушы­г ъи шӏэ­н ы­г ъи бэу сы­г у исы­
  убытагъ». 17 Джащы­г ъум ӏушы­г ъэр зыфэ­дэр, акъы­
  лын­чъа­г ъэм­рэ де­ла­г ъэм­рэ алъа­псэ зы­нэ­сы­рэр зэ­згъэ­
  шӏэ­нэу сы­г у исы­у бытагъ. Ау къы­згу­ры­ӏуагъ, ахэ­м и
  псэр гу­г ъу ра­г ъэ­х ьы.
  
  Шъыпкъэ дэдэмкӏэ, ӏушыгъэшхом
  гумэкӏыбэр къыдэкӏо,
  Шӏэныгъэр нахьыбэ къэси
  гукъаори нахьыб.
  
  Ятӏо­нэ­рэ шъхьэр
  
  Гуха­х ъо­х э­ри дунаим ишӏу­г ъэ­х э­ри хьау­лыех
  
  «Зэ чэф­к ӏэ зы­сы­у шэ­т ы­н ышъ, шӏуа­г ъэ хэлъ­мэ
  зэ­згъэ­шӏэн», – гукӏэ зэ­сӏо­ж ьыгъ. Ау мары ари
  хьау­л ыеу къы­чӏэ­к ӏыгъ.
  
  «Ущхыныр-акъылынчъагъ. Гупшы­сэн­ч ъэ чэ­фы­
  ми сыда шӏуа­г ъэу хэ­л ъыр?» – сӏуа­г ъэ.
  
  ӏушы­г ъэр сы­г у щы­сы­у хъу­мэ­зэ, де­ла­г ъэу сызе­кӏо­
  нэу, санэ се­шъо­нышъ, сы­чэ­фы­нэу исхъу­х ьагъ. Гъэ­шӏэ
  макӏэу цӏыф­хэм мы ошъогу чӏэ­г ъым щы­ря­ӏэм фе­дэ
  афэ­х ъу­щ тыр зэ­згъэ­шӏэ­нэу сы­фэягъ.
  
  ӏофышхохэр зэшӏосхыгъэх:
  Унэхэр сшӏыгъэх,
  Сэнэшъхьэ хьасэхэр згъэтӏысыгъэх.
  Чъыг хатэхэмрэ мэзжъыехэмрэ
  згъэпсыгъэх,
  Пхъэшъхьэ-мышъхьэ чъыгхэр
  ахэзгъэтӏысхьагъэх.
  Мэзжъыем хэт чъыгхэм псы акӏэзгъэхъонэу
  псыубытыпӏэ сшӏыгъэ.
  
  Къэсщэфыгъэх пщылӏ хъулъфыгъэхэмрэ
  бзылъфыгъэхэмрэ,
  Ахэм анэмыкӏэу сиунэ къихъухьэгъэ
  пщылӏхэри сиӏагъэх.
  Былым пӏашъэуи, мэл-пчэнхэу сиӏэхэри
  Хэти сапэ Ерусэлэм щыпсэугъэм иӏагъэм
  нахьи нахьыбагъ.
  Тыжьыни, дышъи,
  пачъыхьэгъухэмрэ хэкухэмрэ ямылъкуи
  сыугъоигъ.
  Орэдыӏо хъулъфыгъэхэри бзылъфыгъэхэри
  къызӏэкӏэзгъэхьагъэх,
  Хъулъфыгъэхэм агу зыгъэчэфырэ кӏэсэ
  бгъэшъо чэсэйхэри*.
  
  9 Шъхьэ­к ӏа­фэу къы­сфа­ш ӏы­рэм­к ӏэ Еру­сэ­лэм сапэ
  щы­псэ­у гъэ пстэу­ми сашъхьа­дэ­к ӏы­ж ьыгъ. Ау ащ емы­
  лъы­т ы­г ъэу, си­ӏушы­г ъэ ӏэ­к ӏыб сшӏы­г ъэп.
  10 Шъыпкъэ дэ­дэм­к ӏэ, сы­нэ­хэ­м и алъэ­г ъу ашӏои­г ъор
  апэ­сы­мыу­бы­тэу, язгъэ­л ъэ­г ъугъ. Сы­г уи чэ­фы­ным пае
  пэрыо­х ъу сы­фэ­х ъу­г ъэп. Джащ фэдизым нэ­сэу сшӏэ­рэ
  
  * 2:8 Зыхэм мы гущыӏэ­хэр шъуз гуа­дзэ­хэм афэ­г ъэ­
  хьы­г ъэу а лъы­т э. Сэл­м эн пачъыхьэ­п хъу ­х эу шъуз
  шъибл иӏагъ, ишъуз гуа­д зэ­х эр шъищ хъу­щ ты­г ъэх.
  Еплъ: Пачъы­х ьэ­м э яхьы­л ӏэ­г ъэ апэ­р э тхылъ 11:3.
  Мы гущыӏэ­х эр мылъкум фэ­з ы­х ьи ахэт. Ижъы­р э
  джур­т ы­б зэ­к ӏэ тхыгъэ ӏэ­п э­р ытхым мэ­х ьа­н эр щы­
  нафэп.
  
  пстэу­м и сы­г у агъэ­чэ­фы­щ ты­г ъэ, – си­ӏоф­шӏа­г ъэ­мэ ар
  къа­к ӏэ­к ӏо­г ъэ ӏахьэу щы­т ыгъ.
  11 Ау сӏи­тӏу ашӏа­г ъэм сы­з е­п лъым, ӏо­фэу сшӏа­г ъэ­
  хэм сы­ра­г ъэ­г упшы­сагъ: мары, зэ­к ӏэ­ри – хьаулый,
  зэ­к ӏэ­ми – псэр гу­г ъу ра­г ъэ­х ьы, ошъогу чӏэ­г ъым зы­ми
  фе­дэ щы­ри­ӏэп.
  ӏушы­г ъэ­ри де­ла­г ъэ­ри хьау­лыех
  Етӏа­нэ ӏушы­г ъэр зыфэ­дэм, акъы­л ын­ч ъа­г ъэм­рэ
  де­ла­г ъэм­рэ ся­г упшы­сэу сы­ублагъ. Шъыпкъэ дэ­дэм­кӏэ,
  пачъы­х ьэм ыуж тахътэм тетӏы­схьэ­рэм сыда ышӏэн
  ылъэ­к ӏы­щтыр, теты­г ъо зы­ӏы­г ъы­г ъэм ищысэ-шапхъэ
  ры­м ы­г ъо­зэщт­мэ*.
  13 Нэ­фы­нэр шӏункӏым зэ­рэ­на­х ьы­шӏум фэ­дэу ӏушы­
  гъэр де­ла­г ъэм зэ­рэ­нахь дэ­г ъур слъэ­г ъу­г ъэ.
  14 Зы­д а­к ӏо­рэр ӏушым елъэ­г ъу, де­л эр гъо­щ а­г ъэу
  шӏункӏым хэт. Ау тӏу­ми зы кӏэух къы­зэ­ря­жэ­рэр джащ
  фэ­дэу сэ къы­згу­ры­ӏуагъ.
  15 Джащы­г ъум се­г упшы­с агъ: «Де­л эм къе­ж э­р эр
  сэ­ри къы­спы­щ ылъ­мэ, сыда ащы­г ъум ӏушы­г ъэр зэ­
  рэ­си­щ ы­к ӏа­г ъэр?» «Ари хьаулый», – сы­г у­к ӏэ зэ­сӏо­
  жьыгъ.
  16 Шъыпкъэ дэ­д эм­к ӏэ, ӏушы­ри де­л э­ри зэ­ф э­д эу
  егъа­ш ӏэ­м и агу илъыщт­х эп, тӏу­ри за­щ ы­г ъу­п шэ­
  жьыщт мафэр къэ­сыщт. ӏушы­ри де­лэм фэ­дэу мэ­
  лӏэ­ж ьы­ба!
  
  * 2:12 Ижъы­рэ джур­т ы­бзэ­к ӏэ тхыгъэ ӏэ­пэ­рытхым мыщ
  дэ­ж ьым мэ­х ьа­нэр щы­на­фэп.
  
  Щы­ӏэ­н ы­г ъэр сфэ­м ы­л ъэ­г ъу­ж ьы хъу­г ъэ, зэ­к ӏэ
  мы ошъогу чӏэ­г ъым щы­х ъу­рэ­м и гур агъэцӏы­к ӏоу
  къы­сшӏо­шӏыгъ. Зэ­к ӏэ­ри – хьаулый, зэ­к ӏэ­м и – псэр
  гу­г ъу ра­г ъэ­х ьы.
  
  ӏоф­шӏэ­ныр хьаулый
  Сауж къи­к ӏы­щ тым зэ­к ӏэ­ри къы­зэ­рэ­фэ­нэ­щ тым
  фэшӏ, мы ошъогу чӏэ­г ъым къи­нэу щы­сщэ­ч ы­г ъэм
  къы­к ӏэ­к ӏуа­г ъэр зэ­к ӏэ сфэ­мы­л ъэ­г ъу­ж ьы хъу­г ъэ. 19 Хэт
  зы­шӏэ­рэр ар ӏушыщт­мэ, хьау­мэ де­лэщт­мэ? Ары къы­
  зы­фэ­нэ­щтыр мы ошъогу чӏэ­г ъым сэ си­пкӏэн­тӏэ­псы­рэ
  сиакъыл­рэ­к ӏэ щы­сы­лэ­ж ьы­г ъэ пстэу­ри. Ари хьаулый.
  20 Мы ошъогу чӏэ­г ъым ӏоф къи­нэу щы­сшӏа­г ъэ­хэм
  зэ­к ӏэм къа­хэ­к ӏэу сы­г у гузэ­ж ъо­г ъу хэ­фагъ: 21 иӏушы­
  гъи, ишӏэ­ны­г ъи, иӏэ­пэ­ӏэ­сэ­ны­г ъи ри­х ьы­лӏэ­зэ, цӏы­фым
  ӏоф ешӏэшъ, етӏа­нэ зы­лӏэ­рэм зыӏэ зэ­те­дза­г ъэу щы­
  сы­г ъэм а зэ­к ӏэ­ри къы­фе­г ъэ­нэ­ж ьы. Ари – хьаулый,
  ар – зэ­фэн­ч ъагъ.
  22 Ошъогу чӏэ­г ъым ӏоф къи­нэу щи­ш ӏэ­рэм­рэ ыгу
  ихъы­к ӏы­рэ­мрэ сыда цӏы­фым фе­дэу къа­фы­хэ­к ӏы­рэр?
  23 Шъыпкъэ дэ­дэм­к ӏэ, има­фэ­хэу ӏоф­ш ӏэн­к ӏэ ушъа­
  гъэ­хэр – гухэкӏы­рэ гукъао­рэ, аужып­к ъэм чэщ­м и ащ
  ыгу рэ­х ьат­н ы­г ъэ иӏэп. Джащ фэ­дэу ари – хьаулый.
  24 Шхэ­н ым, ешъо­н ым, ӏо­фэу ышӏэ­рэм гуха­х ъо ахи­
  гъо­т э­н ым нахь дэ­г ъу цӏы­фым­к ӏэ зыпа­ри щы­ӏэп*.
  
  * 2:24 Синод Би­блием зэ­рэ­щ ы­зэ­дзэ­к ӏы­г ъэм мыщ фэ­дэ
  амал къе­т ы: «Цӏы­фым иамалэп мыщ фэ­дэ шӏуа­г ъэ­хэр:
  шхэ­ныр, ешъо­ныр, ӏо­фэу ышӏэ­рэм гуха­х ъо хи­г ъо­тэ­ныр».
  
  Къы­згу­ры­ӏуагъ а зэ­к ӏэ­ри Тхьэм къы­з э­рэ­ри­т ы­рэр.
  25 Ар имы­г ъу­с эу ышхы­р эм гуха­х ъо хи­г ъуа­т э­з э хэт
  шхэн зы­л ъэ­к ӏы­щ тыр?* 26 Тхьэр зыфэ­ра­з э цӏы­фым
  Ащ ӏушы­г ъи, шӏэ­н ы­г ъи, гушӏуа­г ъуи реты. Ау псэ­
  кӏоды­шӏэм иӏоф­шӏэн хьы­л ъэ: Тхьэм Ежь ыгу зэ­ӏу­рэм
  ри­т ы­ж ьы­нэу ар егъэ­у гъуае, ӏэ­пэ­чӏэ­г ъа­нэ ре­г ъэ­шӏы.
  Ари – хьаулый, ащи – псэр гу­г ъу ра­г ъэ­х ьы.
  
  * 2:25 Е «Ышхы­рэм гуха­х ъо хи­г ъуа­тэ­зэ, сэщ нэ­м ы­к ӏэу
  хэта шха­г ъэр?»
  
  Ящэ­нэ­рэ шъхьэр
  
  Зэ­кӏэ­ми япӏа­лъэ гъэ­н э­фа­г ъэ
  Зэкӏэми пӏалъэ яӏ,
  сыд фэдэ ӏофи ошъогу чӏэгъым иуахътэ
  щыгъэнэфагъ:
  
  Укъэхъунми улӏэжьынми пӏалъэ яӏ.
  Хэтэ хэлъхьанми хэхыжьынми пӏалъэ яӏ.
  Укӏынми гъэхъужьынми пӏалъэ яӏ.
  Зэхэпкъутэнми пшӏынми пӏалъэ яӏ.
  Угъынми ущхынми пӏалъэ яӏ.
  Унэшхъэинми укъэшъонми пӏалъэ яӏ.
  Мыжъо дзынми угъоижьынми* пӏалъэ яӏ.
  ӏаплӏ ещэкӏынми зыщыдзыенми пӏалъэ яӏ.
  Лъыхъонми кӏодынми пӏалъэ яӏ.
  Ухъумэнми чӏэдзынми пӏалъэ яӏ.
  Зэхэтхъынми зэхэдэжьынми пӏалъэ яӏ.
  Зи умыӏонми угущыӏэнми пӏалъэ яӏ.
  
  * 3:5 Чӏы­г ур ажъо­н ым ыпэ­к ӏэ мы­ж ъо­хэр ха­ш ы­п ы­к ӏы­
  щты­г ъэх, ащ нэ­мы­к ӏэу, пыим ичӏы­г у лэ­ж ьы­г ъэ къы­щы­
  мы­к ӏы­н ым фэшӏ мы­ж ъо ха­та­к ъо­щ ты­г ъэ. Еплъ: 4 Пачъ.
  3:19. Нэмыкӏ гурыӏуа­к ӏэ­хэ­ри щы­ӏэх.
  
  Шӏу плъэгъунми плъэгъу мыхъунми пӏалъэ яӏ.
  Заоми мамырми пӏалъэ яӏ.
  
  Къи­нэу ыщэ­чы­рэм ӏофы­шӏэм сыда шӏуа­г ъэу къы­
  фи­х ьы­рэр? 10 Сэ слъэ­г ъугъ Тхьэм цӏыф­хэм пшъэрылъэу
  къа­фи­шӏы­г ъэр зыфэ­дэр. 11 Зэ­к ӏэ­ри зэ­рэ­щ ы­т ын фаем
  те­тэу ипӏа­л ъэм Ащ къы­г ъэ­шӏыгъ. Мы­к ӏо­д ы­ж ьы­нэу
  убла­пӏи кӏэу­х и зи­м ы­ӏэр зэ­рэ­щ ы­ӏэр Ащ цӏыф­хэм зэ­
  ха­ри­г ъэ­шӏы­к ӏыгъ. Ау Тхьэм ышӏэ­рэ пстэу­ри ахэ­мэ
  икъоу къа­г у­ры­ӏон алъэкӏы­рэп*. 12 Къы­згу­ры­ӏуагъ:
  жьы къа­щэ­фэ чэф­хэу, тхъэжь­хэу** щы­ӏэн­хэм нахь дэ­г ъу
  цӏыф­хэм­к ӏэ зыпа­ри щы­ӏэп. 13 Джащ фэ­дэу, цӏы­фыр
  ешхэ­мэ, ешъо­мэ, ӏоф­шӏэ­ным гуха­х ъо хе­г ъуа­тэ­мэ – ар
  Тхьэм итын. 14 Къы­згу­ры­ӏуагъ: Тхьэм ышӏэ­рэр зэ­к ӏэ
  егъа­шӏэ­ми щы­ӏэщт. Ащ зыпа­ри хэ­бгъэ­х ъо­ни, хэ­бгъэ­
  кӏы­ни плъэ­кӏы­щтэп. Цӏыф­хэр Тхьэм шӏо­лӏы­кӏын­хэм
  пай а зэ­к ӏэ­ри Ащ къы­зы­к ӏи­г ъэ­шӏы­рэр.
  
  Щы­ӏэ­м и, къэ­х ъущт­м и афэ­дэ ыпэ­к ӏэ зэ­г о­рэм
  щы­ӏагъ, сыд илӏэужы­г ъо блэкӏы­г ъэ­ри Тхьэм къы­
  кӏе­шӏы­к ӏы­ж ьы***.
  
  * 3:11 Е «Тхьэм цӏыф­хэм мы­шӏэ­ны­г ъэр агу къы­рилъ­хьагъ,
  ышӏэ­рэ пстэу­ри къа­г у­ры­ӏон амы­л ъэкӏы­нэу». Ижъы­рэ
  джур­ты­бзэ­кӏэ тхыгъэ ӏэ­пэ­рытхым мэ­х ьа­нэр щы­на­фэп.
  ** 3:12 Е «Шӏу ышӏэу».
  *** 3:15 Е «Тхьэм блэкӏы­г ъэм къы­ри­г ъэ­г ъэ­зэ­ж ьыщт».
  Ижъы­рэ джур­т ы­бзэ­к ӏэ тхыгъэ ӏэ­пэ­рытхым мэ­х ьа­нэр
  щы­на­фэп.
  
  Дунаир зэ­фэн­ч ъэ
  
  Джы­ри ошъогу чӏэ­г ъым щы­слъэ­г ъугъ:
  
  Хьыкум зыщашӏырэ чӏыпӏ –
  Ау хэбзэнчъагъэ ащ щызэрахьэ.
  Шъыпкъагъэм ичӏыпӏ,
  Ау ащи щызэфэнчъ.
  «Сыд фэ­дэ ӏофи, сыд фэ­дэ хъугъэ-шӏагъи япӏа­лъэ
  гъэ­нэ­фа­г ъэшъ, шъыпкъа­г ъэ зиӏэм­рэ бзэ­д жа­шӏэм­рэ –
  тӏу­м и Тхьэр къа­л ъы­ӏэ­сыщт», – сы­г у­к ӏэ зэ­сӏо­ж ьыгъ.
  
  Етӏа­н и гукӏэ зэ­сӏо­ж ьыгъ: «Псэушъхьэ­хэм зэ­
  ра­фэ­дэ­хэр къа­ри­г ъэ­л ъэ­г ъу­н ым пае Тхьэм цӏыф­хэр
  еушэ­т ых. 19 Цӏыф­хэ­м и псэушъхьэ­хэ­м и къа­ры­к ӏо­рэр
  зы: шъыпкъэ дэ­дэм­к ӏэ адрэ­хэ­ри мыдрэ­хэ­ри мэ­лӏэ­
  жьых. Адрэ­хэ­м и мыдрэ­хэ­м и зэ­фэ­дэу жьы къа­щэ,
  цӏы­фы­ри псэу­ш ъхьэм зэ­рэ­текӏы­рэ щы­ӏэп. Арышъ,
  зэ­к ӏэ­ри – хьаулый. 20 Къэ­г ъэшӏы­г ъэ пстэу­ри зы чӏы­
  пӏэ екӏу­ж ьы: чӏы сапэм къы­хэ­к ӏы­г ъэшъ, чӏы сапэ
  хъу­ж ьыщт. 21 Цӏы­фы­псэм зе­ӏэ­ты­ми, псэу­шъхьэм ыпсэ
  чӏы чӏэ­г ъым ехы­м и хэта зы­шӏэ­рэр?»
  22 Шъыпкъэ дэ­д эм­к ӏэ, ӏо­ф эу ышӏэ­р эм гуха­х ъо
  хи­г ъо­тэ­н ым на­х ьы­шӏу цӏы­фым­к ӏэ зэ­рэ­щ ы­м ы­ӏэр сэ
  къы­згу­ры­ӏуагъ. Пӏо­пэн хъу­мэ, джары ащ иӏахь зыхэ­
  лъыр. Шъыпкъэ дэ­дэм­к ӏэ, ыуж­к ӏэ къэ­х ъу­щ тыр хэт
  ащ къы­ри­г ъэ­л ъэ­г ъун ылъэ­к ӏы­на?
  
  Яплӏэ­нэ­рэ шъхьэр
  
  Гъэ­пщы­лӏы­ным­рэ ӏоф­шӏэ­ным­рэ
  1 Етӏа­н и слъэ­г ъу­г ъэ зым зыр ыгъэ­п щы­л ӏы­н ым
  пае ошъогу чӏэ­г ъым ща­шӏэ­рэ пстэу­ри:
  
  Мары агъэпщылӏыхэрэм анэпс,
  Зыпари ахэм яушъыин щыӏэп.
  Гъэпщылӏакӏохэм кӏуачӏэ ахэлъ,
  Ау ямыӏэр адэӏэпыӏэн.
  Щымыӏэжьхэр псаухэм анахьи
  нахь насыпышӏохэу слъытагъэ.
  Ау тӏуми анахь насыпышӏор,
  Джыри къэмыхъугъэр,
  Ошъогу чӏэгъым щызэрахьэрэ ер зыфэдэр
  Джыри зымылъэгъугъэр ары.
  
  Слъэ­г ъу­г ъэ сыд фэ­дэ ӏофи, сыд фэ­дэ ӏэ­пэ­ӏэ­сэ­
  ны­г ъи цӏыф­хэр зэ­рэ­з э­нэ­к ъо­к ъу­хэ­рэм къы­з э­рэ­к ӏэ­
  лъы­к ӏо­хэ­рэр*. Ари хьаулый, ащи псэр гу­г ъу ра­г ъэ­х ьы.
  
  * 4:4 Е «Слъэ­г ъу­г ъэ сыд фэ­дэ­рэ ӏоф­шӏэ­н и ӏэ­пэ­ӏэ­сэ­н ы­
  гъи цӏыф­хэм азы­фа­г у хьагъу-шъугъуныгъэр къы­зэ­рэ­
  дилъ­х ьэ­рэр».
  
  Делэм ыӏитӏу зэтелъэу щыс:
  Зешхыхьажьы.
  Рэхьатныгъэ зыхэлъ зы бжыбыр нахьышӏу
  Псэр гугъу ригъэхьызэ, къинкӏэ къэблэжьырэ
  бжыбитӏум нахьи.
  
  Ныбджэгъу уи­ӏэ­ным ишӏуагъ
  Ошъогу чӏэ­г ъым хьау­л ые го­рэ етӏа­н и щы­слъэ­
  гъугъ:
  
  Цӏыф шъхьэ­закъу, зыпа­ри игъу­сэп: ныкъылъ­фы­
  гъи, лъфыгъи иӏэп. Иӏоф­шӏэ­н и кӏэух иӏэп, ыни­тӏуи
  мы­л ък­у кӏэ за­г ъэ­ш хэкӏ­рэп. «Сыда къин зы­к ӏэс­х ъу­
  рэр, – егупшы­сэ, – сыда спсэ чэ­фын зы­кӏы­фи­мы­тыр?»
  Ари хьаулый – ащи уегъэ­п шъы.
  
  Гъусэ уи­ӏэ­мэ на­х ьы­шӏу уи­зэ­к ъо­н ым нахьи, зэ­
  дэ­ла­ж ьэ­хэ­рэм яӏоф на­х ьы­бэу фе­дэ къы­к ӏэ­к ӏо.
  10 Зыр те­ф э­м э, адрэм къы­г ъэ­т э­д жы­ж ьыщт. Ау
  те­фэ­мэ, ӏэпы­ӏэгъу къы­фэ­х ъун, къэ­згъэ­тэ­д жы­ж ьын
  зи­м ы­ӏэр насыпынчъ!
  
  Арышъ, тӏур зэголъмэ зэрэгъэфэбэжьых,
  Ау уизакъомэ сыдэущтэу зыбгъэфэбэжьыщт?
  Зы нэбгырэм текӏогъошӏу,
  Нэбгыритӏур хэти пэуцужьын алъэкӏыщт.
  ӏуданищэу зэтегъэщагъэри псынкӏэу
  пфызэпычыщтэп.
  
  Къэ­ра­лы­г ъо ха­бзэ­ри хьаулый
  13 Кӏэла­к ӏэ акъы­л ы­ш ӏор тхьамыкӏэ­м и на­х ьы­ш ӏу,
  жъы хъу­ж ьы­г ъэ пачъы­х ьэ де­лэу упчӏэ­ж ьэ­г ъум емы­
  дэ­ӏужь­рэм нахьи. 14 Шъыпкъэ дэ­дэм­к ӏэ, унэ­г ъо тхьа­
  мы­к ӏэм къи­х ъу­х ьагъ нахь мы­шӏэ­м и, пачъыхьэ­г ъум
  те­х ьа­нэу кӏалэр хьапсым къы­чӏэ­к ӏы­ж ьыгъ. 15 Мы
  ошъогу чӏэ­г ъым щы­псэ­у рэ пстэу­м и къя­х ъу­лӏэ­рэр,
  нэмыкӏ кӏа­лэ го­рэу ащ ычӏы­пӏэ ихьа­щ тыр къы­зэ­
  рэ­к ъо­к ӏы­щ тыр къы­згу­ры­ӏуагъ. 16 Ащ дезы­г ъэ­ш тэщт
  цӏыф­хэр къэ­п лъы­тэн умы­л ъэ­к ӏы­нэу бэ хъущт. Ау
  ыуж­к ӏэ къэ­х ъу­г ъэ­хэм мы кӏалэм ищытхъу аӏо­ж ьы­
  щтэп. Ари хьаулый, ащи псэр гу­г ъу ра­г ъэ­х ьы.
  
  Те­лъэ­да­г ъэ­кӏэ шӏы­г ъэ тхьэлъанэ­х эр
  Тхьэм и Унэ узы­к ӏо­к ӏэ, зыфэ­са­к ъыжь. Удэ­ӏо­
  нэу ащ укӏо­н ыр на­х ьы­шӏу акъы­л ын­ч ъэ­хэм афэ­дэу
  къур­мэн щы­п шӏы­н ым нахьи. Шъыпкъэ дэ­дэм­к ӏэ,
  ахэр гулъы­т эн­ч ъэ­хэшъ амы­ш ӏахэу бзэ­д жэ­ш ӏа­г ъэ
  зэ­ра­х ьэ.
  
  Ятфэ­нэ­рэ шъхьэр
  Егупшыси, етӏанэ ужэ къызэтех,
  Тхьэм ыпашъхьэ гущыӏэ щыпшӏыным
  удэмыгуӏ.
  Тхьэр ошъогум зыщыӏэу,
  о цӏыфэу чӏыгум узытеткӏэ,
  гущыӏэ умыгъэбагъо.
  Шъыпкъэ дэдэмкӏэ, гумэкӏыр къызэбэкӏырэр
  пкӏыхьапӏэхэм агъэрэхьатрэп,
  делэм ымакъэ гущыӏабэмэ аӏэты.
  
  Тхьэлъа­нэ пшӏы­г ъэ­мэ, умы­г ъэ­г у­ж ъоу ар гъэ­цэ­
  кӏэжь. Де­лэ­хэр Тхьэм иго­нэс­хэп: тхьэлъанэу птыгъэр
  гъэ­цэ­к ӏэжь. 4 Умы­г ъэ­цэ­к ӏэ­ж ьы­н ым нахьи тхьэлъа­нэ
  умы­шӏы­хэ­мэ на­х ьы­шӏу. 5 Ужэ уфэ­м ы­сакъ­мэ, псэ­
  кӏодым ухи­щэщт. Джащы­г ъум лӏы­к ӏом* емы­ӏожь:
  «Сы­хэ­у къуагъ». Уигу­щы­ӏэ­хэм­к ӏэ сыд пае Тхьэр бгъэ­
  губжыщт, пӏи­тӏу­к ӏэ пшӏэ­г ъэ пстэу­ри Ащ ебгъэ­г ъэ­
  кӏо­д ыщт? 6 Пкӏы­х ьэ­пӏа­бэ­ри гущыӏа­бэ­ри хьау­л ыех,
  ау о Тхьэм ищы­на­г ъо угу игъэлъ!
  
  * 5:5 Лӏы­к ӏоу мыщ дэ­ж ьым зы­фи­ӏо­рэр къур­мэ­н ы­шӏыр
  ары. Ар «мэ­лэӏич» пӏо­н и зэ­бдзэ­к ӏын плъэ­к ӏыщт.
  
  Мылъку­ри хьаулый
  7 Чӏы­п ӏэ го­рэм тхьа­м ы­к ӏэр егъэ­зы­г ъэу ща­І ы­г ъэу,
  хьыкумым­рэ зэ­фа­г ъэм­рэ ща­у къо­хэу зы­щы­п лъэ­г ъу­кӏэ,
  умы­г ъэ­шӏа­г ъо: зы ӏэшъхьэ­тетым нахь иныр ышъхьагъ
  ит, анахь ины­ж ьыр ащ къы­ш ъхьа­щ ы­т ыжь. 8 Чӏы­г ур
  зэ­фэ­дэу зэ­к ӏэ­м и къя­т э, аужып­к ъэм пщы­м и фе­дэ
  къы­фы­хэ­к ӏы* шъофым ща­лэ­ж ьы­рэм.
  
  Ахъщэр зикӏасэр
  ахъщэ щэкӏэ зэпыт,
  мылъкур зикӏасэми
  къыӏэкӏахьэрэр фикъурэп.
  Ари хьаулый!
  Мылъкум зыхахъокӏэ
  гъэшхэн-ӏыгъынри нахьыбэ мэхъу.
  Еплъмэ зэрилъэгъурэм нэмыкӏэу
  ар зием сыд шӏуагъэу хихырэр?
  Бэ ышхыгъэми, макӏэ ышхыгъэми
  ӏоф зышӏэрэм ичъые ӏэшӏу.
  Ау мылъкум зэщифыгъэр
  зегъэчэрэгъушъ пӏэкӏорым хэлъ.
  
  Нэмыкӏ тхьа­мы­к ӏэ­г ъо­ш хуи мы ошъогу чӏэ­г ъым
  щы­слъэ­г ъугъ:
  
  * 5:8 Ижъы­рэ джур­т ы­бзэ­к ӏэ тхыгъэ ӏэ­пэ­рытхым мыщ
  дэ­ж ьым мэ­х ьа­нэр щы­на­фэп.
  
  федэ къыфэзымыхьырэ мылъку
  цӏыфым ыугъоигъэу –
  мытэрэзэу сатыу ышӏыгъэшъ,
  джы ыкъо къыфигъэнэн иӏэжьэп.
  Цӏыфыр мы дунаим пцӏанэу
  къытехьэ,
  джащ фэдэу пцӏанэуи мы
  дунаир къебгынэ.
  Сыд фэдиз ӏоф ышӏагъэми
  ыугъоигъэм щыщ бжыби
  зыдихьыжьыщтэп.
  Ари тхьамыкӏэгъошху:
  пцӏанэу дунаим къызэрэтехьагъэм
  фэдэу текӏыжьымэ,
  ӏофэу ышӏэрэм къыкӏакӏорэр зэкӏэри
  жьым ехьыжьымэ,
  сыда ащ шӏуагъэу къыфыхэкӏырэр?
  Лъэшэу кӏэгъожьыгъэу, гукъаомрэ
  губжымрэ ахэтэу
  цӏыфым зэкӏэ игъэшӏэ мафэхэр
  мэзахэм щехьых.
  
  Мары ыужым къы­згурыӏуа­г ъэр: цӏы­фым­к ӏэ
  нахь дэ­г ъу­ри нахь тэрэз­ри Тхьэм мы ошъогу чӏэ­
  гъым къы­щ ы­ри­т ы­г ъэ мафэ­х эм шхэ­м э, ешъо­м э,
  ӏоф къи­нэу щи­шӏэ­рэм гуха­х ъо хи­г ъуатэ­з э псэу­мэ
  ары. Джары ащ насыпэу иӏэр. 18 Ары па­к ӏо­п ышъ,
  
  Тхьэм цӏы­фым бай­н ы­г ъэ къы­р ет­мэ, мылъку­м рэ
  бай­н ы­г ъэм­рэ ре­г ъэ­г ъэ­фе­дэ­мэ, ӏахьэ къы­ӏэ­к ӏе­г ъа­
  хьэ­мэ, иӏоф­шӏа­г ъэ гуха­х ъо хы­ре­г ъэ­г ъуа­тэ­мэ, а зэ­
  кӏэ­ри Тхьэм тын къы­фи­шӏыгъ. 19 Шъыпкъэ, а цӏы­
  фыр макӏэ ищы­ӏэ­н ы­г ъэ зэ­ре­г упшы­сэ­рэр Тхьэм ыгу
  гушӏуа­г ъо къы­рилъ­х ьа­г ъэшъ.
  
  Яхэ­нэ­рэ шъхьэр
  
  Цӏыф­хэм къин язы­г ъэ­л ъэ­г ъу­рэ нэмыкӏ тхьа­мы­
  кӏа­г ъуи ошъогу чӏэ­г ъым щы­слъэ­г ъугъ: 2 Тхьэм
  бай­н ы­г ъи, мылъкуи, щытхъуи цӏы­фым къы­ре­т ышъ,
  зыфаеу зы­к ӏэ­х ъопсы­рэр зэ­к ӏэ­ри ащ иӏ. Ау а зэ­пстэу­
  ри ыгъэ­фе­дэ­нэу Тхьэм ащ амал къы­ри­т ы­ж ьы­рэп, а
  цӏы­фым ычӏы­пӏэ нэ­мыкӏым ар егъэ­фе­дэ. Ар хьаулый,
  ар тхьа­м ы­к ӏэ­г ъо­ш ху.
  3 Сабыи­ш ъэ иӏэ­н и, илъэ­сы­бэ къы­г ъэ­шӏэ­н и, игъэ­
  шӏэ мафэ­хэр бэни ылъэ­к ӏыщт, ау мылъкум насып
  къы­фи­м ы­х ьы­г ъэ­мэ, аужып­к ъэм чӏа­м ы­л ъхьа­ж ьы­
  гъэ­мэ, ащ фэ­дэ цӏы­фым пае къэ­сӏощт: къэ­м ы­х ъоу
  ашӏо­к ӏо­д ы­ж ьы­г ъэр ащ нахь насыпышӏу,
  
  хьау­л ыеу къа­к ӏуи, шӏункӏым хэ­х ьа­ж ьы­г ъэшъ,
  ыцӏи ашӏэ­рэ­п ышъ.
  
  Ащ ты­г ъэр ымы­л ъэ­г ъу­г ъэ­м и, ымы­ш ӏа­г ъэ­м и
  ашӏо­к ӏо­д ы­ж ьы­г ъэр нахь гупсэф, модрэм нахьи.
  6 Модрэ цӏы­фым илъэс мини­тӏу къы­г ъэ­ш ӏа­г ъэ­м и,
  мылъкум насып къы­фи­х ьы­г ъэп. Ыужым зэ­к ӏэ­ри а
  зы чӏы­пӏэр ар­ба зэ­к ӏу­ж ьы­щ тыр.
  
  Цӏыфым икъинлъэгъу пстэури ыныбэ
  зэриушъэщтым епхыгъ,
  Ау мэлэкӏалӏэм къегъэзэжь зэпыт.
  Шъыпкъэ дэдэмкӏэ, сыда ащыгъум ӏушыр
  делэм зэрэтекӏырэр,
  нэмыкӏхэм зэрадэзекӏощтыр зышӏэрэ
  тхьамыкӏэми федэ иӏа.
  Уиӏэм ущыгушӏукӏымэ нахьышӏу,
  уимыӏэм укӏэхъопсын нахьи.
  Мары а зэкӏэри хьаулый,
  а зэкӏэми псэр гугъу рагъэхьы.
  Зэкӏэ къэгъэшӏыгъэмэ цӏэ яӏ,
  цӏыфыр зыфэдэри бэшӏагъэу гъэнэфагъэ.
  Сыдэущтэу цӏыфыр енэкъокъун ылъэкӏыщта
  ежь нахьи нахь Лъэшым*.
  гущыӏэр нахьыбэ къэси
  мэхьанэр нахь макӏ,
  сыд ащи цӏыфым ифедэу хэлъыр?
  
  Шъыпкъэ дэ­дэм­к ӏэ, гъа­шӏэм хэт мэ­фэ пкӏэн­
  чъэ­хэу ныбжьыкъу псын­к ӏэм фэ­дэу блэкӏы­хэ­рэм
  цӏы­фым­к ӏэ дэ­г ъоу ахэ­л ъыр хэта зы­шӏэ­рэр? Ежь ыуж
  ошъогу чӏэ­г ъым щы­х ъу­щ ты­ри хэта цӏы­фым езыӏ­он
  зы­л ъэ­к ӏыщт­ри?
  
  * 6:10 Е «нахь лъэшым».
  
  Яблэ­нэ­рэ шъхьэр
  
  Ушъый ӏушхэр
  Пцӏэ дахэкӏэ раӏоныр дэгъэ лъапӏэм
  нахьышӏу,
  узыщылӏэжьыщт мафэри укъызыхъугъэм
  нахьышӏу.
  Зыщыгъыхэрэ унэм укӏомэ нахьышӏу
  ешхэ-ешъо зыщашӏырэ унэм укӏон нахьи.
  Лӏэныгъэр нэбгырэ пэпчъ
  къыпыщылъышъ,
  псаур ащ ерэгупшыс.
  Нэшхъэигъор ущхыным нахьышӏу,
  Гухэкӏыр зыкӏэлъ нэгур гум нахь
  къышъхьапэшъ.
  ӏушым ыгу зыщыгъыхэрэ унэм щыӏ,
  делэм ыгу зыщычэфыхэрэ унэр
  къыбгынэрэп.
  ӏушым игые уедэӏумэ нахьышӏу,
  делэм орэдэу къыпфиӏорэм нахьи.
  Шъыпкъэ дэдэмкӏэ, делэмэ ящхы макъэ
  пырэжъые чыблэу щыуан чӏэгъым машӏоу
  щыстырэм ымакъэ ехьщыр.
  Ари джащ фэдэу хьаулый!
  
  Шъыпкъэ дэдэмкӏэ, зыгорэм имылъку
  къыӏэкӏэхыгъэным ӏушыр
  делэ ехъулӏэ*,
  къолъхьэштэнми гур зэщефы.
  
  ӏофым икӏэух нахьи иублапӏэ нахьышӏу,
  Пэгагъэм нахьи щыӏагъэр нахьышӏу.
  Угубжыным удэмыгуӏ,
  Делэмэ агу губжыр илъышъ.
  
  «Блэкӏыгъэ мафэхэр непэрэхэм анахь
  дэгъугъэхэба» –
  пӏоу укӏэмыупчӏ.
  ӏушыгъэ хэлъэп ащ фэдэ упчӏэм.
  
  ӏушыгъэр кӏэным фэдэу** дэгъу,
  тыгъэр зышъхьагъ ит пстэуми
  ар къашъхьапэ.
  Шъыпкъэ дэдэмкӏэ,
  ӏушыгъэми ахъщэм
  фэдэу укъеухъумэ,
  Ау шӏэныгъэм ишӏуагъэр:
  ӏушыгъэ зыхэлъым ищыӏэныгъэ
  къегъэгъунэ.
  
  * 7:7 Ижъы­рэ джур­т ы­бзэ­к ӏэ тхыгъэ ӏэ­пэ­рытхым мыщ
  дэ­ж ьым мэ­х ьа­нэр щы­на­фэп.
  ** 7:11 Е «ӏушы­г ъэм­р э кӏэ­н ым­р э зэ­г ъу­с э­х э­м э –
  дэ­г ъу».
  
  Тхьэм иӏэ­шӏа­г ъэ­мэ яплъэлъ:
  
  хэт зыузэнкӏыжьын зылъэкӏыщтыр
  Ащ къуащэу къыгъэхъугъэр?
  Мэфэ рэхьатхэм насыпышӏоу псэу,
  тхьамыкӏагъом узыщыхэфэрэ мафэхэм
  къызыгурыгъаӏу:
  Нэужым къэхъущтыр цӏыфым
  къыгурымыӏоным пае
  Тхьэм мыри мори къыгъэшӏыгъ.
  ӏушы­г ъэм­рэ шъыпкъа­г ъэм­рэ
  
  Си­г ъа­шӏэ хэт мэ­фэ пкӏэн­ч ъэ­хэм ӏадж­ри ащы­
  слъэ­г ъугъ:
  
  шъыпкъагъэ зиӏэр ишъыпкъагъэ
  емылъытыгъэу мэкӏоды,
  бзэджашӏэр, бзэджэшӏагъэхэр зэришӏэзи,
  бэрэ щыӏэу.
  Шъыпкъэгъэ бащэ зыхэмыгъэлъ,
  ӏушыщэу зыкъэмыгъэлъагъу.
  Узыфэягъэр мыхъумэ,
  сыд пае угу бгъэузыжьын*?
  Бзэджэшӏэнми зыдемыгъэхьых,
  зымыгъэделэжь.
  Игъонэмыс сыд пае зыпшӏыжьын?
  Апэрэ ушъыим урыгъуазэмэ дэгъу
  
  * 7:16 Е «зы­бгъэ­к ӏо­д ы­ж ьын».
  
  ятӏонэрэри угу имыгъэкӏ –
  Тхьэм ищынагъо зыгу илъыр сыд фэдэ
  тхьамыкӏагъуи щыухъумэгъэщт*.
  
  Акъылышӏуагъэм цӏыф
  акъылышӏор арегъэлъэшэкӏы
  Къалэм тетыгъор щызыӏыгъ
  нэбгырипшӏымэ.
  
  20 Шъыпкъэ дэ­дэм­к ӏэ, шӏу ре­нэу ышӏэу, псэ­к ӏод
  ымы­г ъа­х ъэу шъыпкъа­г ъэ зиӏэ цӏыф дунаим те­тэп.
  21 Арышъ, аӏо­рэ пстэу­ри угу емы­г ъэ­к ӏу, ар­м ыр­мэ
  уиунэ­ӏут узэ­ри­у бы­рэр зэ­хэ­п хыщт.
  22 Шъыпкъэ дэ­дэм­к ӏэ, угу ешӏэ­ба, оры дэ­дэм нэ­
  мы­к ӏы­хэр уубэу бэ­рэ къы­зэ­рэ­хэ­к ӏы­г ъэр.