La guerra del Vespro Siciliano vol. 2 - 20

sollempnia serie tam fulgenti expressione insinuant, quod transgressor,
post conscientie stimulum, quo sub proprii censura Judicij graviter
urgetur, irreparabile nichilominus sui honoris et nominis occurreret
detrimentum. Qua consideratione commoniti, eo teste qui scrutator est
cordium, ut predicti Regis nostrumque servaremus honorem, quantum Regis
ipsius ac etiam Juramenti per nos inde prestiti ratione contingimur;
sic de treuguarum ipsarum observatione curasse nos credimus, ut contra
ipsarum formam nil penitus commississe, nil etiam consensisse, nil
denique dissimulasse credamus; firma etiam opinione subnixi quod et
vos in hiis, pro vestri nominis honore servando, bone fidei studia
gesseritis et geratis; nec ab opinione ipsa ea occasione divellimur
quod plerique vestrorum, non tamen vestra, ut credimus, beneplacita,
propria consilia temere prosequentes, occulto forsitan maris terreque
discursu contra predictas Treuguas Regios fideles invadunt, personas
interimunt vel offendunt, ac bona diripiunt et predantur. Audimus et
etiam quod et de Regia gente sint aliqui, a Regio tamen el nostro
beneplacito declinantes, qui plerumque in vestrorum aliquos, simili
temeritate, bachantur. Nec solum inter hostes bellorum duces in
Treuguis, Verum etiam inter Cives, Reges, et alii presidentes in
pace, non sic possunt humanam frenare nequitiam quin in iniurias et
scelera decurratur. hiis igitur a qualibet suspicione ac admiratione
sepositis, de illis certe grandi satis admiratione percellimur,
que per vulgatos exercitus, duces, et officiales vestros, ac de
potioribus quidem aliquos, tam puplice tam famose contra predictarum
treuguarum seriem commissi noscuntur, quod verisimilitudo dissenciat,
nec apparens ratio contradicat ea vel facienda quod credere certe
non possumus, vel demum facta quod excusare nescimus, vestram latera
notitiam nequivisse. Que vel facienda prohiberi debuerint, vel facta
eos severius iudicari, quando clariori evidentia opus erat credibile
facere quod illa nostris affectibus et propositis non placerent.
Verum prius quam commissorum accedat expressio, satis adiacet verba
repeti treuguarum; ut earum serie preposita, et deinde commissorum
expressione subiuncta, clarius liqueat quod non sub lege sed contra
legem Treuguarum ipsorum, quod usque ad festum omnium sanctorum
proximo future quinte indictionis penitus duraturam, Guerram aliquam
non faciatis in terra nec in mari, neque per vestrorum aliquos moveri
aut fieri permittatis; exclusis a conditione Treuguarum ipsarum per
terram Calabria et citra Calabriam usque Tribisacium et Castrum Abbatis
quibus........................ per mare vero et usque ad lucos maris
Treuge sunt indite prout......... .............. extensis etiam a
terminis predictorum finium infra terram almugavaris, tantum si forte
guerram aliquam per terram..... ubilibet infra regnum. Promisso tamen
per vos bona fide, quod almugavaris ipsis, in movenda vel facienda
guerra ipsa, nullum prestetis Consilium, auxilium vel favorem, nec
per officiales aut stipendiarios vestros associari permittatis
eosdem. Et licet ex treuguarum ipsarum serie vobis et officialibus
vestris competat pro munitione terrarum et locorum Calabrie vestro
subjectorum dominio, vascella illuc per mare mittere cum munitionibus
oportunis; per sequens tamen Capitulum, de treugis ipsis per vos gentem
valitores ac fautores vestros ubilibet per mare servandum ac servare
faciendum, expresse subjungitur, quod causa faciendi vel movendi
guerram, scandalum, vel turbationem in locis aliquibus existentibus
ubilibet in dominio ac potestate dicti Regis, vobis infra treguarum
ipsarum tempus, cum vascellis aliquibus ire non liceat, aut illuc
vascella mittere in magna vel modica quantitate. Quibus etiam treugis
inter alia subditur, quod si medio tempore contra earum formam ab una
parte aliqua dapna data fuerint, alteri, eis probatis in Curia domini
dapna passi, vel viri nobilis domini Joannis de Monteforte Squillacii
et Montis caveosi Comitis, pro parte dicti regis, seu viri nobilis
domini Rogerii De Lauria, vestri ac Regni Aragonum Ammirati, pro parte
vestra, Dominus Illatoris infra quadraginta dies, numerandos a die
significationis, ex inde per litteras sibi factas dapna ipsa bona fide
sarciri faciat.....passis. Nunc ergo que contra treguarum ipsarum
tenorem, sub concepta ex illis securitate, commissa sint, Magnificentia
vestra si placet intelligat; ac diligentia qua decet advertat utrum ex
eis vestro adijciatur an dematur honori. Notorium est, et etiam veluti
quod passi miserabiliter deflent videntes discunt, et adjacentes populi
non ignorant, Nobisque in curia dicti Regis, que penes nos est, per
probationes ydoneas plene constat, quod olim de mense octumbris anni
tertie inditionis proximo preterite, dum vir nobilis dominus Guillelmus
Estandardus, regni Sicilie Marescallus, tunc regius Capitaneus
Calabrie, pro usu suo et gentis secum illic ad fidem et servitia regia
commorantis, per Nuntios suos deferri facerit de partibus terre ydronti
per mare ad partes Calabrie in barcis septem, sub ejus conductis
periculo, per eumdem ad mensuram generalem frumenti salmas ducentas et
hordei salmas totidem, dominus Guillelmus Gazzaramus, tunc Capitaneus
Vester in Cutrono, per quasdam barcas armatas de gente vestra capi
fecit, atque Cutronum devehi predictas barcas, cum eodem frumento et
hordeo; ac frumentum et hordeum ipsum ibi ad opus suum exhonerari
faciens, cum requireretur sollepniter per Estandardum predictum de
restitutione barcarum ac victualium predictorum, eo quod hiis factum
fuerat contra treguas predictas, finaliter et expresse respondit se
nihil scire de treguis eisdem; ac demum barcas et victualia ipsa
retinuit, ea seu valorem ipsarum restituere contradicens. Item quod
olim, circa finem mensis Junii eiusdem tertie inditionis, ac Mensis
Julii continuo subsequentis initium, Cum insula seu locus qui dicitur
Licastelli situs in Calabria existeret in fide, potestate ac dominio
dicti Regis, in tenuta scilicet ac possessione viri nobilis domini
Petri Rufi de Calabria Comitis Catanzarii, qui locum a Regia Curia
tenuerat et tenebat, predictus Dominus Rogerius de Lauria, cum
vascellorum vestrorum estolio et gente vestra, sub invocatione vestri
nominis, vestrisque vexillis hostiliter ad locum ipsum accedens, illum
non solum per armatos de vascellis ipsis in terram expositis, quamvis
nec id bono modo equus treguarum ipsarum sensus admittat, sed etiam per
reliquos de vascellis ipsis per mare aggrediens et impugnans, eum non
sine strage civium rerumque jactura, sub octo ferme dierum impugnatione
continua, tandem obtinuit. Qui locus ex tunc adhuc vestro nomine
detinetur; ubi atque Geracii, Catanzarii, et in locis aliis per partes
illas in Regia fide dominio ac potestate existentibus, in vascellorum
ipsorum adventu et reditu, per navigantes in eis, preter personarum
dispendia, que dapna in rebus illata sint preferimus ad presens, eo
quod de illis distinctio clarior expectatur. Item quod infra predictum
mensem Junii, Dominus Guillelmus de Padula, justitiarius vester in
partibus basilicate, nec solum cum almugaveris, qui per terram, ut
dictum est, locorum terminis non clauduntur, sed etiam cum Malandrinis,
aliisque latinis et catalanis de gente vestra, terram Montis Albani
de justitiaratu Basilicate sistentem in fide, potestate ac dominio
dicti Regis citra et extra fines predictos a treuguis exceptos, sub
invocatione similiter nominis vestrisque vexillis hostiliter agrediens,
et ingrediens terram, in captivis absumpsit ac spoliis, atque cedibus
et igne consumpsit. In quibus, prout vestra non credimus dissentire
concilia, non solum dapnorum instauratio, quod etiam in privatorum
transgressione de dapnis extimabili restauratione subjectis locum
habere censitur, sed etiam, pro eo quod per officiales vestros vestro
nomine gesta sint, ac eorum aliqua, utpote personarum clades, sarciri
vel extimari non possint, ipsorum transgressorum.........peteretur.
Quibus omnibus ut illud accidit, quod cum in treguis ipsis steterit,
ut est dictum, de cohibendis gente valitoribus et fautoribus vestris a
guerra per mare, atque cohibendo accessu vascellorum ipsorum ad guerram
scandalum vel turbationem in insulis vel aliis locis regis faciendam,
ecce vestra seu vestrorum vascella et navigantes in eis, per superum
inferumque mare, more piratico, discurrentes; et non semper, sepe
tamen, et sepius modico tum per mare marisque litora, tum plerisque
aliquibus ex turma depositis, per plagias propinquosque saltus et
nemora, contra fideles regios lapsi sunt et labuntur in predam ac.....
ad terras et loca vestri dominii redeuntes, non scilicet occulte vel
tacite, sed in pompis ac strepitu adeoque et civitatis.....locorum
ipsorum in iis ignorantia quoquo modo pretendi ac tolerantia excusari
non possit, ibi puplice predas exponunt, carcerant, tenent, venduntque
captivos .............................quorumdam ex dapnis huiusmodi
que contra treguas predictas per vestros regiis sunt illata per alias
nostras literas infrascriptas.....ad ea tamen per presentes insistimus
ut predictum locum de Licastelli per vestros, ut dictum est, centra
treguarum seriem.... occupatum, mandare velitis et facere absque mora
restitui viro nobili domino Raynaldo Cugnetto de Barulo, dilecto
Consiliario, familiari et nuncio nostro, latori presentium, ad id per
nos pro parte Regie Curie ac per predictum Comitem Catanzarii coram
nobis sollempniter constituto, vel alii ad id per eumdem nuncium
statuendo pro parte ipsius Regie Curie atque Comitis memorati; ac
de puniendis predictis, tam qui sub officiorum vestrorum titulis
vestro nomine taliter excessisse quam qui sub predenum tolerantia
deliquisse noscuntur; nec non eis et aliis vestris ad debitam treguarum
ipsarum observantiam dirigentes, tam congrue providere, ut treguarum
ipsarum..... citis quibus vestrum imminet juramentum, ac vestro proinde
satisfaciatis honori: pro quibus omnibus et singulis explicandis
apertius et efficacius prosequendis, predictum dominum Raynaldum
Cugnettum ad vos specialiter mittimus, cui super iis que circa hec
oretenus ex parte nostra magnificentie vestre retulerit, fidem cupimus
plenariam adhiberi. Dat. Neapoli, die xxvii decembris iv Indictionis
(1290).
_Dal. r. archivio di Napoli, registro di Carlo II. segnato 1291, A,
fog. 183, 184._
XXVI (XXII).
Karolus secundus, etc. Universis presentis scripti seriem inspecturis.
Presentata nuper in Majestatis nostre presenciam, capitula convencionum
et pactorum habitorum et tractatorum inter nobiles viros Thomasium
de Sancto Severino, Marsici, et Hugonem, Vademontis Comites,
Raymundum de Bauctio, Hugonem de Viariis, et Jacobum de Bursone
milites, consiliarios, familiares et fideles nostros ex parte una,
et Apperentem de Villanova, militem, Capitaneum et Castellanum terre
et Castri Abbatis, per se et universitatem terre et castri prodicti,
nec non stipendiariis, almugaveris, et malandrinis in eadem terra
morantibus, ac servientibus dicti Castri ex alia, sigillis utique dicti
Apparentii, Guillelmi de Molinis, Petri Formice, Guillelmi Aymari, et
Petri Bertrandi munita, continebant per omnia seriem infrascriptam.
In primis petit dictus Castellanus, quod absolvantur, renuncientur,
et diffiniantur Universis et singulis hominibus habitatoribus dicte
terre, Uxoribus, filiis et filiabus eorum, omnes offenciones, dampna,
et gravamina, lesiones, et opposiciones acta seu illata per eos, vel
eorum alterum, tam in factis quam in dictis, temporibus retroactis
et presentibus, contra prefatum dominum regem Karolum, fideles, et
valitores suos; et quod predicti homines, et eorum uxores, filii, et
familie eorumdem, et omnes res et bona eorum sint affidati assecurati,
et confirmati ad bonam fidem et sanum intellectum, sine fraude, et sine
aliquo malo ingenio; et quod confirmentur et observentur eisdem omnes
frankitudines, consuetudines, et observancie, quae antiquis temporibus
ipsi, vel eorum antecessores habere consueverant: et si forte
donaciones vel concessiones alique facte fuerint per illustrissimum
Regem prefatum, vel aliquem loco ipsius, de bonis et possessionibus
hominum dicte terre, quod revocentur patronis eorumdem; et de toto
hoc capitulo petit fieri regium privilegium per eorum cautela. Item
petit idem Castellanus, terminum triginta dierum, ab eo die videlicet,
quo Nuncii dicti capitanei ascendant lignum, ituri ad eorum dominum
Dompnum Fredericum in antea memorandum: ita quod infra et per totum
vicesimum diem ipsius termini, non recipiat, nec recipi faciat fodrum
et gentem aliquam infra terminum et castrum predictum, nisi in antea
usque ad numerum triginta dierum; tali modo et condicione, illis
videlicet diebus, et viginti usque ad triginta, gens dompni Frederici
predicti possit stare et preliari in campo, in loco videlicet ubi
dicitur Lasilicta, sine fortellicia vel monte aliquo in quibus non sit
habilis pugnatio militum et equitum ad arma, cum dictis dominis vel
gente illustris Regis prefati, longe a mari infra terram per tractos
tres baliste; et quod dicti nuncii sui ducantur secure ad eorumdem
dominum supradictum; et si exforcium seu succursus eorum pugnare seu
preliari possit vel campum teneri contra dominos supradictos et gentem
predictam, idem Castellanus reddere terram et castrum minime teneatur,
et predicti domini, obsides omnes pro observacione dictorum pactorum
per ipsum capitaneum exhibitos, restituere teneantur. Et si forte
exforcium seu succursus eo termino non venerit, seu accesserit, ut
predicitur, predictus Castellanus reddat, et reddere teneatur penitus
et liberari totaliter terram et castrum predictum, cui predictus
dominus rex mandaverìt, seu dominis supradictis; et infra predictum
spatium triginta dierum, ab hodierna die tercia videlicet martii in
antea, sit treuga inter gentem dompni Regis Karoli predicti, Valìtores
et fideles suos ex una parte, et Castellanum ac gentem terre et castri
predicti ex altera: Ita quod gens predicti domini Regis non offendat
nec offendi faciat de die vel nocte castrum vel terram predictam,
nec gentem in personis vel rebus eorum; et dictus Capitaneus et gens
terre et castri predicti, non offendat vel offendi faciat gentem
dicti domini Regis Karoli; in personis vel rebus eorum, de die vel
nocte, publice vel occulte. Item petit idem Castellanus, affidari
et assecurari per illustrissimum Regem Karolum prefatum et dominos
suprascriptos, bona fide et sine fraude, ad bonum et sanum intellectum,
se et omnes stipendiarios, almugaveros, et malandrinos servientes
dicti castri, et quascumque alias personas, tam de dicta terra quam
aliis, qui et que cum dicto Castellano a predictis castro et terra
recedere voluerint, et secum ire cum filiis et familiis eorumdem;
et quod exhibeantur sibi vassella, que dictum Castellanum et totam
comitivam recedentium cum eo, cum rebus eorum, deferant et deponant
eos salve et secure usque ad terram Tropee, vel ultra, in aliquo loco
dominii dompni Frederici predicti. Item petit idem Castellanus, quod
si forte nuncius suus missus per eum ad dompnum Fredericum predictum
arrestaretur, seu turbaretur infra predictum terminum et (per?) gentem
Illustris Domini regis prefati, non labatur eis terminus dierum
predictorum tam de turbacione predicta; dum tamen de turbacione et
arrestacione predicta nuncii, appareat evidenter. Item quod si aliqui
almugaveri vel malandrini remanere voluerint ad fidem et servicia
Regis prefati, et teneantur solvere seu solvi facere aliquid eidem
Capitaneo vel alicui Capiti almugaverorum, quod solvant eidem debita,
alioquin non recipiat seu recolligat illum vel illos. Que omnia et
singula supradicta capitula, acceptata et affirmata fuerunt per viros
magnificos superius nominatos, nec non confirmata per eos, prestito ad
sancta Dei Evangelia corporaliter juramento ex una parte, et dictum
Apparentem militem, Guillelmum de Molinis, Petrum Formicam, Guillelmum
Aymari, Petrum Bertrandi, et alios quadraginta de Melioribus castri et
terre predicte ex parte altera, teneri et observari pacta predicta:
de quibus observandis dictus Caslellanus dedit obsides infrascriptos,
videlicet: Matheum de Goffrido, Iohannem de Felice filium Mathei de
Felice, Matheum de Madio, Nicolaum Magrintinum, Leonem filium Iohannis
de Massa, Matheum de sancto Murro, Iohannem filium Mathei Dompne
Gemme, Francisum Franciscum Ferranum, Gaudilectum Magistrum, Corradum
Barbalco, Bonanoliam filium Castellani, Bernardum de Ribecta, Petrum
Bertrandi, Lyoctum deductum, Cappellanum Mactalamala, Bernardum Corna,
Inciluam, et Brancatum. In cujus scripti et pactorum Retroscriptorum
roboratiorem firmacionem et tenacem observacionem, presens scriptum,
predictus Castellanus et alii superius notati, fieri fecerunt,
eorum propriis sigillis munitum. Scriptum in obsidione ante Castrum
Abbatis, die tercio mensis Martii, duodecime Indictionis. In quibus
noster extitit poslulatis assensus; quia ergo hiis qui post errorem
et devium que sequuntur, rectam viam repetunt, et semitam veritalis,
gratie nostre Ianuam nostram non claudimus; Immo volentibus abiurare
perfidiam, fidem sequi, misericordie nostre libenter gremium aperimus,
predictis pactis et Convencionibus sic tractatis, ubi sic executionis
rem et facti efficaciam habeant sicut............. de certa nostra
scientia, presencium tenore, accedimus; et etiam exaudimus ea tenore
presencium Confirmantes, et Acceptantes expresse, ac per nos et nostros
heredes et officiales quoscumque..... decernimus et volumus illibatam.
Dat. Neapoli per Bartolomeum de Capua Militem, etc. die VII martii XII
Indictionis (1299).
_Dal r. archivio di Napoli, registro di Carlo II, segnato 1299, A fog.
43._
XXVII (XXIII).
Karolus secundus, etc. Tenore presencium notum fieri volumus universis,
quod ostense fuerunt nuper nobis lictere viri nobilis Thomasii de
Sancto Severino, Comitis Marsici, consiliarii, familiaris et fidelis
nostri, que erant per omnia continencie infrascripte. Nos Thomasius
de sancto Severino, Comes Marsici, Regius Capitaneus generalis
principatus ad guerram, tenore presencium notum facimus universis,
quod existentibus nobis intus terram Castri abbatis, quam ad fidem et
mandata Regia est regressa, Berlengarius de luminaria almugaverus,
tam pro se quam pro subscriptis almugaveris, ad fidem et mandata
regia redeuntibus, infrascripta sibi fieri peciit et attendere, primo
videlicet quod pro ipso Berlengerio, Andrea Burraccio, Ferrerio
oliveri de guardia, Bernardo Martini, et Guillelmo Raymundi gagia
equitum, videlicet unciarum auri duarum per mensem pro quolibet, pro
curia exsolvantur. Item pro Guillelmo et petro de terminis, capitibus
almugaverorum, gagia duplicata, videlicet tarenum unum per diem pro
quolibet capitum eorumdem. Item quod quilibet almugaverorum predictorum
subscriptorum, ad fidem eandem recedentium, unius caroleni per diem
gagia consequatur. Item quod ipsis omnibus, tam equitibus quam
peditibus successivo, tam videlicet sanis quam egrotis, singulis tribus
mensibus paga fiat. Ita quod quicquid predicti almugaveri de bonis
hostium regiorum fuerint modo quolibet acquisiti, sine molestia aliqua
inter se dividant, iuxta eorum consuetudinem, atque usum: que omnia
supradicta pacta atque capitula, dictus Berlengerius, pro se et sociis
suis, petiit observari. Nos igitur, consideratione debita prudentes
almugaverorum ipsorum conversionem ad fidem, non sine re utile ex
ratione varia fore proficuam, et honori Regio statuique pacifico
patrie eonsiderantes accomodam, dicto Berlengerio capitula et pacta
predicta pro se et sociis suis ad fidem redeuntibus prelibatam, tali
modo providemus et promittemus observare, quod dictis equitibus, ab eo
die quo equos habuerint in antea, gagia equitum computentur; et alia,
pro ut supra destinata sunt, per Regiam Curiam et per nos observabunt
eisdem, et eis gagia persolventur, illis videlicet qui in stabilita
et obediencia morabunt. In cujus rei testimonium et testitudinem
eorumdem, presentes patentes licteras nostras exinde fieri fecimus,
nostro sigillo munitas. Nomina vero ipsorum, tam equitum quam peditum,
sunt hec, videlicet: Berlengerius de luminaria, Andreas Burratius,
Guillelmus Raymundi, Bertrandus Martini, et Ferreris Oliveri, equites;
item pedites Petrus de terminis, Guillelmus spronus, Parisius de Arnes,
Ferreris Alberti, Guillelmus Iurnectus, Dominicus Bonetti, Guillelmus
de Auliana, Bernardus Maymonis, Bernardus gavarra, Raynaldus de
Caraldo, Petrus pronamallolus, Petrus de Vico, Bernardus de Vitali,
Petrus Ferranti, Petrus Baralacta, Dominicus Pallo, Raymundus Mathei,
Boneccus de Salas, Bernardus de Fullularia, Bernardus de Saragueria,
Bernardus de Armaterio, Berlengerius Baronus, Bernardus de Scarpa,
Bartolomeus de Arnas, Bernardus de Prato, Petrus Fredera, Petrus
Sardonus, Guillelmus Valentinus, Raymundus de Belsa, Guillelmus
Mirus, Raynaldus de Caralt, Petrus magister, Bonus natus de Corbera,
et Petrus Forcia. Data in obsidione intus terram Castri abbatis, die
XXVIII mensis martii xii Ind. Cumque petitum extitit per Almugaveros
supradictos pacta prescripta per nostras licteras confirmari, Nos illa
eis tenore presencium confirmamus; ha licteras nostras, sigilli nostri
appensione munitas, in testimonium concedentes eisdem. Dat. Neapoli,
per manum, etc. die iv aprilis xii Indictionis (1299).
_Dal r. archivio di Napoli, registro di Carlo II, segnato 1299, A, fog.
36 a t._
XXVIII (XXIV).
Scriptum est Vicario Principatus et Stratigoto Salerni, etc. Pro parte
Thomasii de Procida militis, fidelis nostri, nobis fuit humiliter
supplicatum, ut cum pridem de mandato celsitudinis nostre quondam
Iohanni de Procida, Patri ejusdem Thomasii, bona quedam burgensatica
existentia in eadem civitate Salerni fuissent restituta, ac Matheo
de Porta de Salerno militi fideli nostro, procuratori ejusdem
Iohannis, postmodum assignata; nunc nonnulli de Salerno, asserentes
predictum Iohannem, seu Thomasium filium ejus, ex certis causis,
in certis pecunie quantitatibus sibi teneri, ad bona ipsa habentes
recursum, illa capiunt; et dictum procuratorem in possessione eorumdem
bonorum inquietant multipliciter, et perturbant, in ejusdem Thomasii
prejudicium manifestum. Super quo provisionis nostre remedio implorato;
fidelitati tue committimus et mandamus, quatenus bona predicta, a
quocumque capi non permittens, dictum Matheum in possessione eorumdem
bonorum non patiaris indebite molestari quin imo eumdem Matheum
auctoritate presentium in ipsorum bonorum possessione manuteneas et
defendas: et si secus huc usque fuerit attentatum, facias in irritum
revocari; si vero aliqui in predictis bonis jus aliquod habere se
dicant, illud, si voluerint, coram competenti judice, ordinarie
prosequantur. Presentes autem literas, postquam eas inspexeritis in
quantum fuerit opportunum, restitui volumus presentanti. Dat. Neapoli,
in absentia Protonotarii, per magistrum Petrum de Ferreriis, etc. Die
xvi aprilis xii Indict. (1299).
_Dal r. archivio di Napoli, registro di Carlo II, segnato 1299, A, fog.
210._
XXIX (XXV).
Scriptum est Iohanni pittico militi, Castellano Castri Sancte Marie
de monte, etc. Volumus et fidelitati tue presentium tenore districte
precipimus, quatenus ad requisitionem Guillelmi de pontiaco, militis,
Magne Curie nostre magistri Rationalis, dilecti Erarii, familiaris,
et fidelis nostri, cui exinde scribimus, Henricum, Fredericum, et
Encium, filios quondam Manfridi dudum principis Tarentini, quos in
dicto castro carcer noster includit, statim absque alicuius more vel
difficultatis obstaculo ab eodem carcere liberes, eosque sic liberos
prefato Guillelmo assignes; mittendos ad nos per eum, prout sibi per
speciales nostras litteras demandatur, mandato aliquo huic contrario
non obstante. Datum Neapoli, in absentia prothonotarii, per magistrum
Petrum de Ferreriis, etc. die xxv Iunii Ind. (1299).
_Dal r. archivio di Napoli, registro di Carlo II, segnato 1299, A, fog.
96 a t._
XXX (XXVI).
Scriptum est Guillelmo de pontiaco militi, etc. Scribimus per alias
litteras nostras Iohanni piticco militi, Castellano Castri nostri
Sancte Marie de monte, ut ad requisitionem tuam filios quondam
Manfridi dudum principis Tarentini, quos in dicto Castro carcer noster
includit, absque difficultate qualibet liberet, et tibi liberos
assignet eosdem: propter quod volumus et fidelitati tue precipimus,
ut statim receptis presentibus, prefatum Castellanum quod eos liberet
instanter requiras; quibus liberis, convenientem robam ipsorum
cuilibet fieri facias, eosque sub ducatu alicujus militis vel cuiusvis
alterius, prout expedire videris, ad nos mittas; traditis sibi equis
pro equitatu ipsorum ad locrium conducendis, nec non expensis, que
pro adventu ipsorum ad nos usque Neapolim necessarie dignoscuntur;
predictum vero Robarum et dictorum equorum locrium solvi, ac expensas
huiusmodi exhiberi sibi facias per Erarium quod est tecum, de fiscali
pecunia existente per manus suas; et in eius defectu de quacumque alia
invenienda mutuo ab illis, restituenda postmodum illis per eumdem
Erarium de quacunque pecunia Curie, que ad manus suas undecunque
pervenerit successive. Ita quod nullus in hoc possit quomodolibet
intervenire defectus. Dat. ut in proxima.
_Dal r. archivio di Napoli, registro di Carlo II, segnato 1299, A, fog.
96 a t._
XXXI (XXVII).
Scriptum est Ecclesiarum prelatis, Comitibus, Baronibus, Iustitiariis,
Secretis, Magistris Portulanis, et procuratoribus, Magistris Salis,
provisoribus Castrorum, Castellanis, Capitaneis particularibus,
ac quibuscumque officialibus et personis aliis Insule Sicilie et
pertinentiarum ejus, tam presentibus quam futuris. Cultum vere
fidei et spiritum veritatis Representatur ymago patris in filium,
et per virtutis generative suffragium, memoria reservatur in eum;
immo sic utriusque persona censetur altera, ut unius actum sanctio
Iuris alterius censeat, et identitatem in ipsis alternis actionibus
multifariam comprehendat. Et licet unius rei duorum in solidum non
possit esse dominium, ipsa tamen Iuris edictio meliora prospiciens,
dominum, vivente patre, filium, quadam extimatione constituit; et
in emolumento ac honore stipitem hereditarium subrogavit. Sane de
Roberto primogenito nostro carissimo, duce Calabrie, ac in Regno
Sicilie Vicario generali, utique filio benedictionis et gratie,
plenarie confidentes, quem ab experto novimus aborrere vitia et
amare virtutes, eum Vicarium nostrum generalem et perpetuum totius
Insule nostre Sicilie ac pertinentiarum eius, duximus statuendum;
plenam ei et integram meri ac mixti Imperii et animadversione gladij
concedentes, sub certis et specialibus plenitudinibus, potestatem;
quas nostre alie patentes sue inde commissionis littere continent et
declarant. Volumus igitur et expresse mandamus, ut eidem primogenito
nostro, quem velut ymaginarium presentie nostre in Insula predicta
statuimus, tamquam nostro in illa Vicario generali de omnibus que ad
generalis Vicarie officium pertinere noscuntur, tamquam persone nostre,
reverenter intendere, ac ad honorem et fidelitatem nostram obedire
devotius studeatis; ac insuper litteras eius omnes, sub sigillo Vicarie
mittendas, tam super negotiis fiscalibus, quam privatis, curetis
devote recipere, et exequi cum effectu, ac si essent sigillo nostri
Culminis sigillate. Nos enim penas et banna que dictus noster generalis
Vicarius tulerit vel ferri mandabit, rata gerimus et firma; eaque
per eum, vel ad mandatum eius per Curiam, volumus irremissibiliter a
transgressoribus extorqueri. Dat. Neapoli, per Bartolomeum de Capua,
etc., die XXIIII Iulij XII Indict. (1299).
_Dal r. archivio di Napoli, registro di Carlo II, segnato 1299, A, fog.
131._

XXXII.
A tres excellent, haut et puissant son tres cher et ame cousin
Philippe, par la grace de Dieu Roy de France, Challes, par cele meisme
grace Roy de Jerusalem et de Sezile, saluz et continuel accroissement
de gloire et de toutes honneurs. Tres cher cousin, nous vous feimes
assavoir par noz autres letres, encore na gueres, le point et lestat
u quel nostre guerre estoit adonques; et vous escripsimes entre les
autres choses, comme Robert nostre ainzne fils Duc de Calabre estoit en
nostre Isle de Sezile, o tout nostre efforz de genz darmes de nostre
Roiaume, tant françois comme latins, prouvenzaus, et dautres nacions,