აველუმი - 20

(გაზეთში წერია - "დაზარალებულთაო" - დაზარალდე, შეიძლება, ვაჭრობაში, აღებ-მიცემობაში,
სამეურნეო საქმიანობაში... ცხრა აპრილს კი მხოლოდ და მხოლოდ დაშავდები, დასახიჩრდები,
დაიღუპები). მთავრობას, თურმე, ჯერ არ მიუღია გადაწყვეტილება, თუ რამდენ ხანს უნდა
გაგრძელდეს ეს პროცესი, კომკავშირული რთველისა არ იყოს. ადვილი შესაძლებელია, თუ
მოეპრიანებათ, ხვალვე შეწყვიტონ, ან არასდროს. ჯანმრთელობის დაცვის სამინისტრო კი
სრული
პასუხისმგებლობით
უცხოელების
ჩამოტანილი
დანიშნულებისამებრ
მიდის
აცხადებს,
ყველა
სამადლოდ
-
მედიკამენტი
შავ
დაზარალებულამდეო.
ბაზარზე
ერთობ
(თავისთავად
ცეცხლი
რომ
საინტერესო
ცხადია,
უკიდია),
განცხადებაა.
დაშავებულს ისიც დაზარალებულს ეძახის, ანდა, "ჩაშკა" ჰყავს მხედველობაში, წამლის ვაჭარი
შავ ბაზარზე, რომელმაც მართლა ნახა ზარალი ამ ბოლო დროს - ორჯერ დაეცა ობეხეესი...
ოვანესას ბინაზე კი მომაკვდინებელი შხამის მთელი საბადო აღმოუჩენიათ. კი მაგრამ,
მერამდენედ? რამდენჯერ გვაუწყეს უკვე? როდემდე უნდა ვწეროთ და ვიკითხოთ ერთი და
იგივე? საინტერესოც აღარაა. მიიტანს ოვანესა ფულს, სადაც ჯერ არს, ჩვენი მოძმე ხალხის
ღირსეული შვილია, ალალ-

მართალი მშრომელია; არ მიიტანს და - წადი შენი სომეხი დედაცო! განსაკუთრებით მაინც
გერმანელი ექიმების მადლობლები ვყოფილვართ, მაგრამ ავადმყოფები ძალიან ნერვიულობენ
თურმე, ერთი დღითაც თუ დაიგვიანა გერმანიიდან გამოგზავნილმა წამალმა. გასაგებია.
ნამდვილად სანერვიულოა. გვიან ჩამოვა წამალი, გვიან იშოვნიან მათი ჭირისუფლებიც.
თავისთავად ცხადია, ფასიც მოიმატებს. ხანდახან, განგებაც აყოვნებენ ალბათ გზაში. ახლა დრო
ჩვენთვისაც უკვე ფულია, რაკი კაპიტალიზმისკენ გვაქვს გეზი აღებული. ამიტომ, კიდევ
ერთხელ გეკითხებით, რა უნდა მუშას პარლამენტში? თავად მუშა ვარ და ვიცი, რასაც ვამბობ.
მუშას კი არა, პროფესორს ვერ ააღებინებ ხელში წიგნს. ასე თუ გაგრძელდა, კონკრეტული
დამნაშავენი ნამდვილად აიცდენენ პასუხისმგებლობას. შალომ ყველას ჩვენ! მაგრამ ზემოდან
უფრო პატარები, უფრო საწყლები მეჩვენებით, ჩემო ძვირფასო ქართველებო. მე კი წამოვედი,
ამოვედი მაქედან, მაგრამ თქვენ რა გეშველებათ! წასასვლელიც არა გაქვთ არსად. გმადლობთ,
აბონ, მაღლაც რომ გახსოვართ, ზემოდანაც რომ არ სწყვეტ კავშირს შენს მეორე სამშობლოსთან,
თუკი საერთოდ შეიძლება ორი (ან რამდენიმე) სამშობლო ჰქონდეს კაცს. ერთი მაღლა, ცაში,
მეორე კი ქვევით, ქვესკნელში. ინტერნაციონალიზმი რომ შევინარჩუნოთ, ამისათვის საჭიროა
ნაციონალიზმის განვითარებაო. ნაბიჯ-ნაბიჯ უნდა ვიაროთ წინ. მაგრამ წინ რა არის? ისევ
ტრაქტატი? გამარჯობა თეიმურაზოვიჩ. გაგიმარჯოს კატინკა. საგდეევის აზრით, ტარასევიჩის
კომისია სრული გაუგებრობა ყოფილა. ლიგაჩოვი ჯერ ლიგაჩოვობს. მოსკოვის მიწისქვეშეთში
კი, თურმე, უკვე სახიფათოდ მომრავლებულან უზარმაზარი ჟღალი ვირთხები, ერთი მეტრი
სიგრძისა და სამოცდაათი სანტიმეტრის სიმაღლისა, რომლებსაც თავიანთი ბასრი კბილებით
შეუძლიათ წამში
გაკვნიტონ
ნებისმიერი
სისქის ფოლადის ბადე.
მართალია
ისინი,
ჯერჯერობით, მხოლოდ გაზსადენის, წყალსადენისა თუ საკანალიზაციო სისტემის მომსახურე
პერსონალს
ესხმიან
თავს,
მაგრამ
უკვე
სანაგვეებზეც
გამოდიან,
ხორცკომბინატის
ტერიტორიაზეც და, მათი გამოჩენისთანავე, ყველაზე ავი ძაღლებიც კი კუდამოძუებულნი
გარბიან უკანმოუხედავად. მეტროს მატარებლის მემანქანეებსაც არაერთხელ შეუნიშნავთ
მძლავრი ფარების შუქზე ავად აელვარებული მათი თვალები. ოღონდ, ჯერ დასადგენია,
ღმერთის გაჩენილი არსებები არიან ისინიც, თუ თანამედროვე ყველაზე ჰუმანური საბჭოთა
მეცნიერებისა. მაგრამ ასეა თუ ისე, დიდი სიფრთხილე გვმართებს ყველას, მიწაზე ვართ თუ
მიწის ქვეშ. ამხანაგი ბატონი კუკური ილიკოვიჩი კი ძველი კომუნისტური მგზნებარებით
გვპირდება, არც ერთ კილოგრამ უხარისხო ჩაის არ გადაამუშავებს ჩემი ფაბრიკაო. ვერ
უყურებთ! ფაბრიკანტიც გამხდარა. თუმცა, რაც ხარისხზე დავიწყეთ ლაპარაკი, ჩაი საერთოდ
გაქრა ჩვენი თვალსაწიერიდან. თბილისში კი ცვალებადი მოღრუბლულობაა. ხანმოკლე წვიმა.
ჭექა-ქუხილი. სუსტი ქარი. ტემპერატურა შეთანხმებით. ოღონდ, ქალაქში შემთხვევით
მოხვედრილ კაცს (ქალსაც), შეიძლება, თავი ჯოჯოხეთში ეგონოს, იმ უბრალო მიზეზის გამო,
მენაგვეები ნაგავს ადგილზე რომ წვავენ და არა მარტო სახლები, არამედ საზოგადოებრივი
ტრანსპორტიც, რასაკვირველია, მეტროს სადგურებიანად, დღედაღამ მყრალი კვამლითაა სავსე.
ხოლო ქვემო ქართლში ცხოვრება თანდათანობით დგება კალაპოტში. რა ეჩქარება? სხვები ჯერ
არც ამოვარდნილან კალაპოტიდან. ახლა აპირებენ. ბათუმის დელფინარიუმისა არ იყოს.
ოღონდ ის, დელფინარიუმი, რვა ახალი დელფინის დაჭერასა და გაწვრთნას აპირებს, თუმცა,
ზღვის გაჭუჭყიანების გამო, აქამდე დაჭერილ-გაწვრთნილი ყველა დელფინი უკვე დაეხოცა.
რაც მთავარია, ლუქსემბურგი ხმას იმაღლებს ძალადობის წინააღმდეგ და ვაი ჩინეთის ბრალი!
ვაი ჩვენი ბრალი საერთოდ, ამდენი კოღო-ბუზის ხელში. ნამდვილად ხელოვნურად ამრავლებს

ვიღაც, თორემ ვერავითარი საშო თუ საკვერცხე ვერ აუვიდოდა ამათ გაჩენასა თუ გამოჩეკას.
ერთი კია, კოღოს მეშვეობით შიდსი არ გადადის. გვკბინოს რამდენიც უნდა. ანდა ამოვქოლოთ
სარკმლები და ეგ იქნება. სიბნელეც მოიმატებს და ფართობიც. ქირა არ შეიცვლება მხოლოდ. ის
დრო წარსულს ჩაბარდა, როცა ბინა სარკმლით ფასობდა. რუსებისა არ იყოს, ყველა ბოროტებას
გარკვეული სიკეთეც ახლავს. ნასარკმლარზე ზურგით აეყუდები ხანდახან, სიბნელეში, და
მიიღებ რაიმე გადაწყვეტილებას. აი, ერთ ქალბატონს, "სამშობლოზე უსაზღვროდ შეყვარებულ
ქართველ ქალს" - როგორც თვითონვე უწოდებს თავის თავს - ცხრა
აპრილის ტრაგედიის შემდეგ, გადაუწყვეტია მონაწილეობის მიღება ერის გამრავლებაში.
ამგვარი გადაწყვეტილება დაქალებისთანავე რომ მიეღო, რაც ევალებოდა კიდეც, თუნდაც
ბუნებისაგან, მაშინ შეიძლება ოსეთის ავტონომიურ ოლქში ჩვენი მშობლიური ენა "ვაი რომ
სავალალო მდგომარეობაში" აღარ ყოფილიყო. დიტუ! დიტუ! დიტუ! ეს რა გაიგო ჩემმა
ყურებმა! კი მაგრამ, მაინცდამაინც დღეს რომ შევიცხადეთ ეს ამბავი, აქამდე სად ვიყავით?!
აქამდეც ასე განვიცდიდით ვითომ ქართული ენის უგულებელყოფას საქართველოს "ძირძველ"
მიწაზე?! რაღაც არ მახსენდება. ცხინვალში კი არა, თბილისში აღარ ვლაპარაკობდით ჩვენს
ენაზე.
სოფლიდან
ჩამოსული
ახალგაზრდობა
რუსულით
იწყებდა
გათბილისელებას.
ერთმანეთს ასწავლიდნენ. ერთმანეთზე იტეხდნენ ენას. გამოსდებდნენ ერთმანეთს ხელკავს,
ემილ ზოლას დროინდელი ბოზებივით, და, დარაგაია, გურამი პრიშოლ ვჩერაც პიანი და სულ
დედის ტრაკი რუგალ მენია. ერთი შენც! პლიუნი რაზ ი ნავსეგდა. მოიცა, გოგო, მაროჟნია
მგონი ეგერ. ქართული ენის სახელმწიფო პროგრამის პროექტი, მართალია, რესპუბლიკაში
მცხოვრებ არაქართველ მოსახლეობას არ უკრძალავს ქართული ენის შესწავლას (ნაკლებად
აღელვებს იმათი მომავალი), მაგრამ ქართველებს (რასაკვირველია, მიკერძოებით), გაცილებით
პრესტიჟული, გაცილებით პრაქტიკული, ბოლოს და ბოლოს, გაცილებით მრავალრიცხოვანი
ხალხის ენის შესწავლას ავალდებულებს მშობლიური ენის დონეზე და ყველა ღონეს ხმარობს,
უფრო სწორად, ყველაფერს კადრულობს, თავისი რომ გაიტანოს. სხვა რომ არაფერი ვთქვათ,
შესაძლებლად მიაჩნია, ერთსა და იმავე ადამიანს ორი დედაენა ჰქონდეს. ესე იგი,
შესაძლებლად მიაჩნია, ერთდროულად შობა ერთი და იმავე ადამიანისა ორი სხვადასხვა
ეროვნების და, რაც მთავარია, სხვადასხვა მამაკაცისაგან მიდგომილი ქალის საშოდან. მაგრამ ეს
გუშინდელი ამბავია უკვე. სხვანაირად რომ ვთქვათ, გუშინ ასე იყო საჭირო. დღეს რომ ოსეთის
ავტონომიურ ოლქში ქართული ენის სავალალო მდგომარეობითაა შეშფოთებული, სწორედ ის
ჟურნალისტი (ანდა მისი ტყუპისცალი) გუშინ იფიცებოდა, მაჩაბელი ოსეთში ცხოვრობდაო,
ვითომ,
სამაჩაბლო
კი
არ გადაკეთდა
ოსეთის
ავტონომიურ
ოლქად,
ლოთი
ბესოს
პატივსაცემად, არამედ, სამაჩაბლო ყოველთვის ოსეთში შედიოდაო. მაგრამ მაშინ (გუშინ) ასე
იყო საჭირო და რა ექნა? მე თქვენ გეკითხებით, მოცლილნო მკითხველნო, რა ექნა მეთქი?
სიმართლისთვის დაედო თავი? ესე იგი, თქვენს იმედზე ყოფილიყო? მაგრამ თქვენამდე აღარც
მოაღწევდა იმისი სახსენებელი. ახლა კორუმპირებული (დღეს ძალიან მოდურია ეს სიტყვა)
ჟურნალისტი მაინც ჰქვია, ათასთა და ათასთა მსგავსად, ჩვეულებრივი ინტელექტუალური
მეძავია, ვინც ფულს აძლევს იმისია, ვინც მეტს მისცემს, იმისი ხომ იქნება და იქნება; მაშინ კი
(სიმართლისთვის თუ გამოიდებდა თავს, თქვენი იმედით), ჩვეულებრივი ბრიყვის, ხულიგნისა
და წარსულის სამარცხვინო გადმონაშთის სახელით ჩავიდოდა საფლავში, თუკი ჩაუშვებდნენ,
თუკი საერთოდ აღირსებდნენ დამარხვას. მოდით და, ამის შემდეგ გაამტყუნეთ. არავითარ

შემთხვევაში. ენა არ მოგიტრიალდებათ. ამიტომ, ყველაფერს სჯობს, დაუჯეროთ ზემოთ
ხსენებულ ქალბატონს და კიდევ თითო შვილი გააჩინოთ, ქალებო. კი მაგრამ, როგორ? როგორ
არ ჩნდება ვიცი, როგორ ჩნდება - დამავიწყდა. და მაინც, ნუ მიეცემით პანიკას. ჰიპოდინამია
კანონზომიერი შედეგია კომფორტაბელური ცხოვრებისა. ხელოვნება მოითხოვს მსხვერპლს.
საშველი არ არის. თურქეთში ცხრა წლის გოგოს გაუჩენია ბავშვი. მუცელი რომ ასტკივნია,
სულელ დედას ქოთანზე დაუსვამს. სიცოცხლე კი არ იღუპება, იხრწნება. ზღვის ნაპირზე
გამორიყული
დელფინების
ოჯახი
შემაძრწუნებლად
ყარს.
თანამედროვე
მადონა
კი
უპარტნიორო სექსის გაკვეთილებს ატარებს სცენაზე მუსიკის თანხლებით. ასე უკეთ ითვისებს
კევაღეჭია და მზესუმზირაჭამია მოზარდი. შეისწავლეთ ქარები, რამეთუ ისინი ავრცელებენ
ყველანაირ სენს. და მაინც... მაინც კი არა, იმიტომ, იმის გამო, იქიდან გამომდინარე, დღეს ჩვენი
პლანეტის თითქმის მთელი მოსახლეობა გაბინძურებულ წყალს რომ სვამს, გაბინძურებულ
ჰაერს რომ სუნთქავს, მე და ჩემმა საცოლემ გადავწყვიტეთ ვიყოლიოთ იმდენი შვილი... კარგია.
საკმარისია. ახლა პირდაპირ გვითხარი, რას თხოულობ: მანქანა გინდა ურიგოდ, თუ თბილისში
ჩაწერა? კი ბატონო, მობრძანდი, იცხოვრე. ესეც შენი ქალაქია. მაგრამ, რომ იცოდე, ტყუილად
იკლავ მაინც
თავს, ერთ ნამდვილ ქალაქელს ვეღარ იპოვი სანთლით ამოდენა ქალაქში. ასე რომ, აქაც ის
ცხოვრება დაგხვდება, რომელსაც შენ და შენი საცოლე გაურბით შენიღბულად. მაგრამ,
შეიძლება, მართლა აქ სჯობდეს თქვენთვის. ოპერის თეატრი (ქანდარების სიმრავლის გამო)
მართლა საქათმედ თუ გადაკეთდა (ჯერ მხოლოდ ხმები დადის), შენი ორი კაკალი ქათამიც
დაეტევა იქ და "დინამოს" სტადიონზე შენს ძროხასაც შეხვდება ერთი ბღუჯა ბალახი. ისე, შენი
საცოლე შენი ცოლი რომ გახდება, მერე გაუბედე და დააორსულე ზედმეტად, თუ ბიჭი ხარ.
მაგრამ არც შენ ხარ გასამტყუნი. ყველა თავისთვის იბრძვის. ყველა თავისებურად ცდილობს,
რაღაცა მაინც წაგლიჯოს ამ დაღუპულ ქვეყანას.
ყველა თავისას სჭედავს კიდობანს...
ვინც მღვრიე წყალში თევზს არ იჭერს, ის ან ცუდი მეთევზეა, ან დასანახად ვერ იტანს თევზს.
ჩვენი მტერი იქნეს მარტო სილამაზის იმედზე. სილამაზე სნეულს ვერ განკურნავს, რადგან
სნეულს მისი დანახვა არ შეუძლია. ერთი დიდი პიროვნება (როცა კუჭი აწუხებდა), ყველგან
ძაღლის ექსკრემენტს ხედავდა მხოლოდ. პატარა პიროვნებები რას დავინახავთ? პასუხი ერთია:
ფული ყველაფერი არ არის, მაგრამ უფულოდ არც სილამაზეს არა აქვს აზრი. აი, ჭეშმარიტი
საბჭოური ფსიქოლოგია. ჩვენ ნამდვილად შევქმენით ახალი ტიპის ადამიანი, ოღონდ ისეთი კი
არა, როგორსაც სიტყვით ვხატავდით ჩვენს მრავალრიცხოვან გამოსვლებში, არამედ როგორადაც გუნებაში გვყავდა წარმოდგენილი. შეიცან თავი შენი. არასოდეს არ არის გვიან და
როდისმე შეიძლება შენც გამოგივიდეს რამე. თუკი გავითვალისწინებთ, რომ ადამიანი,
ჯერჯერობით, თავისი გონებრივი შესაძლებლობის მხოლოდ ათ პროცენტს იყენებს... იმიტომ
კი არა, დანარჩენს მომავლისთვის რომ იზოგავს, უბრალოდ, მეტს ვერ "ამუშავებს",
თანამედროვე სამეურნეო ენით რომ ვთქვათ, იმითაც გააქვს თავი. უფრო სწორად, ზედმეტად
აღარ იწუხებს თავს. ანუ, ფიქრსაც ისევე გადაეჩვია, როგორც შრომას... ამიტომ, ჩვენი რუბრიკის
მიზანი არ იქნება კუდიანების მხილება. ჯვარი აქაურობას. ჩვენთან არს ღმერთი. და საერთოდ,
რა ლაპარაკია ეს! რას ჰქვია კუდიანი! გაზეთი ამბობს, ცხოვრების ჯანსაღი წესის, ცოცხალი

ფაქტების, მყარი არგუმენტების გამოყენებით წარმოაჩინეს (გუშინდელმა კუდიანებმა)
ჭეშმარიტი იერსახე და მამულიშვილური სვლაგეზი ამ უძველესი მეთოდებისაო. ციტატის
დასასრული. მკურნალობის ექიმბაშურ მეთოდებზეა ლაპარაკი. მედეა, ფანასკერტელი,
ბაგრატიონი დავით და სხვა. მაგრამ არიან ისეთებიც, რომლებიც საერთოდ უარყოფენ
ყოველგვარ მეთოდს. მთავარია, ჩვენი მკითხველი გავაცნობიეროთ და გვეყოს სიმამაცე, უფრო
დიდხანს ვიცოცხლოთ, ვიდრე საჭიროა. ეს ჩემი სიტყვები არ გეგონოთ. გამაჯანსაღებელი
გზები ცნობილია. განუწყვეტელი დაძაბულობა, სტრესი სამსახურში, სახლში, კინოში,
რესტორანში, ტუალეტში... უწესრიგო რიტმი, გამძაფრებული ნევროზი, უნებლიე თუ ნებითი
(გნებავთ, ნებლიე) ჰიპოდინამია, ცხოვრების მავნე წესჩვეულებები და ასე შემდეგ... მაგრამ ჩვენ,
მამაკაცები, რომ იცოდეთ, არც უძლურნი ვართ, არც განწირულნი. არავის არაფერი შეეშალოს.
მთავარია, არ ავყვეთ მოდას. ვაჟკაც ქალს ისევ ქალაჩუნა კაცი სჯობს. მაგრამ საერთაშორისო
აეროდრომის
გარეშე
დამოუკიდებლობაზე
ფიქრიც
ზედმეტია.
ჩვენ
ჯერ ყურიც არ
შეგვიბერტყავს. ღმერთი მოგვცემს. მარიამი მოგვხედავს. გორბაჩოვი გამოგვიგზავნის. ვინცხა
მეიტანს. მოკლედ, ძაღლის ყეფითა და მამლის ყივილით არც აეროდრომი აშენდება. ჩვენ ჩვენს
სოციალიზმს ვაშენებთ, თქვენ კი თქვენი კაპიტალიზმი აშენეთო - განუცხადებია ჩინეთის
კომპარტიის გენერალურ მდივანს ძიან ძიემინს. მანვე განაცხადა, რომ გრძელდება ყოფილი
გენერალური მდივნის ჯაო ძიანის საქმის გამოძიება, რომლის დამთავრების შემდეგ მიიღებენ
გადაწყვეტილებას მისი შემდგომი ბედის თაობაზე. ამაზეა ნათქვამი: ჩემი სული შენს ხელშიაო.
კიდევ კარგი, ჩვენ ეგ უკვე გავლილი გვაქვს, თუნდაც დროებით. აველუმის დედა სულ
გაღიმებული ყვებოდა გადასახლების ამბებს, თითქოს ბიჭვინთიდან ან ბაკურიანიდან
დაბრუნებულაო. ჭკვიან კაცს უთქვამს, გამეორება ცოდნის დედააო. მოსკოვის დიდი თეატრი
კი, თურმე, ჩვენგან სესხულობს ბარიტონს, ტენორსა და სოპრანოს. ყვავს რა ჰქონდა, ჩხიკვს
გაჰქონდაო. მაგრამ თუ წერილის ავტორი არ გვიწყენს, ამ "სესხებას" გუშინ სხვა სახელი ერქვა
მგონი. თუმცა, ვინ იცის, იქნებ ნიჭმა მართლა ღრმად გაიდგას ფესვი, იქნებ ჩვენი კულტურის
ხემ მართლა აიყაროს ტანი სხვის მიწაზე (კი მაგრამ, როგორ? რაც არ უნდა გაიჭინთოს,
მოსკოვიდან ვერც ბარიტონი მოგვაწვდის ხმას, ვერც ტენორი და ვერც სოპრანო) და ქართული
მუსიკალური
ხელოვნების
ჩრდილში
მართლა
მოიბრუნოს
სული
განსაცდელისაგან
თავდახსნილმა (?) ქართველმა საზოგადოებამ. ერთ გასტრონომში დირექტორის, მოლარის,
საწყობის გამგისა და, თავისთავად ცხადია, ყველა ნოქრის თვალწინ, აღელვებულმა
მომხმარებელმა (მყიდველმა, მუშტარმა) ლიმონათის ბოთლიდან ნახმარი განდონი ამოიღო.
ხოლო თბილისის ერთ-ერთ საბანკეტო დარბაზში უჩვეულოდ, ანუ საზეიმოდ აშუშხუნებულ
სითხეს შამპანურის ბოთლიდან ცოცხალი ვირთხა ამოჰყვა. გინდ დაიჯერეთ, გინდ არა.
უნგრეთმა კი, როგორც იქნა, მოხსნა
ეკლიანი მავთულხლართები უნგრეთ-ავსტრიის საზღვარზე. მიმდინარეობს მოსახლეობის
რეგისტრაცია. ვინ იცის, აქეთკენ აღარც გამოიხედოს ბატონმა ჩანაკიმ. არც ჩვენს ჩაქაფულს
ჰქონია ბედი. თქვენ კი, იმის ჩამოსვლამდე, "ვესტას" დაურეკეთ და ის წაიღებს, რისი წაღებაც
შეიძლება. ვერც კი გაიგებთ, ანუ, სრულებითაც არ დაირღვევა თქვენი ოჯახური მყუდროება.
მაგრამ მარშალ ფოშესთვის რომ დაეჯერებინათ თავის დროზე, მაინც ყველაფერი ისე
მოხდებოდა,
როგორც
მოხდა.
დენიკინი
თუ
ბოლშევიკებს
დაამარცხებდა,
მაშინვე
საქართველოს შეუტევდა, თუ არა და, ბოლშევიკები გააკეთებდნენ მის გასაკეთებელ საქმეს და

აკი გააკეთეს კიდეც. ასე, რომ, მგელი შეჭამს თუ მგლისფერი ძაღლი, არავითარი განსხვავება
არა აქვს კურდღლისთვის. დიახაც რომ მეორდება ისტორია. გორბაჩოვი გაიმარჯვებს კავშირში ვრჩებით, ელცინი გაიმარჯვებს და - რუსეთში. ხოლო, რა განსხვავებაა "რუსეთსა" და
"კავშირს" შორის, ამის გარკვევა თქვენთვის მოგვინდვია. ჯერ კიდევ ცხრამეტი წლის
თოთხმეტი მარტის პარიზის (ვერსალის) კონფერენციამ არ სცნო (ვერ სცნო) ჩვენი
დამოუკიდებლობა, მაგრამ ეს რა ფრანსუაზას ბრალია?! კლემანსოზე უკეთესად არც მიტერანი
იცნობს ალბათ საქართველოს ისტორიას, მაგრამ გინდაც იცნობდეს, შეიცვლება ვითომ რამე?!
მეტი არ იყოს ჩვენი მტერი. ეტყობა, არაფრით არ მოხერხდება ყველანი ერთდროულად რომ
გამოვიდეთ სინათლეზე. რომ იტყვიან, საშველი არ არის. დედამიწაც ჩვენს საწინააღმდეგოდ
ბრუნავს. ამერიკაში რომ დღეა, ჩვენთან ბნელა. ხოლო, ამერიკაში რომ ღამეა, ჩვენთან უარესად
ბნელდება. ამიტომაც ვერ გვამჩნევს ვერავინ. მით უფრო - ვერ გვცნობს. რახანია, უბილეთო
მგზავრებივით მივყვებით დრო-ჟამის მატარებელს და, ერთხელაც იქნება, ან სერიოზულად
დაგვაჯარიმებენ, ან საერთოდ ჩამოგვსვამენ ტრანსპორტის ამ უცნაური სახეობიდან. ისღა
დაგვრჩენია, მეტი სიფრთხილე და წინდახედულება გამოვიჩინოთ მომავალ გარდაქმნამდე
მაინც. იქნებ ის მაინც გავარკვიოთ იქამდე, იქით თუ მივდივართ, საითაც უნდა მივდიოდეთ.
მიუხედავად ამისა, გულითა და სულით გილოცავთ: დეიდა ვანგა თურმე ხედავს
საქართველოს! იცით, რა უთქვამს? ქართველები იცხოვრებენ იქ, სადაც ყოველთვის
ცხოვრობდნენო. ოღონდ, ეს იმ ქართველებს არ ეხებათ, რომლებიც უკეთეს გარემოში აპირებენ
გადასახლებას, თუნდაც თავიანთი ფარული შესაძლებლობების გამოსავლენად. გილოცავთ. და
კიდევ ერთი მოსალოცი ამბავი: წელს აღარ ვიზეიმებთ თბილისობას. არა, მოსალოცი და
გასახარი სხვაცა გვაქვს, არც ისეა საქმე, როგორც მტერს სურს და ჰგონია. "მუმიაზე" უკვე ვთქვი
- სულ რაღაც ორმოცდაათ მანეთად აბალზამებს თურმე გვამს და თანაც სამუდამოდ; ზერელედ,
ჰაიჰარად, მარტო საპანაშვიდოდ კი არა, როგორც გუშინდელი ვაიბალზამმახერები იქცეოდნენ,
მეორედ მოსვლამდე. ხოლო, კოოპერატივი "სნეული" ძირითადად ეფექტური საშუალებებით,
რამდენადაც მედპერსონალი არა თუ ჩვენთან, მთელს ყოფილ იმპერიაში, ჯერჯერობით, იგივეა
(მართლაც, სად გამოიჩეკებოდა ახალი ცვლა ამ ორ დღეში?!), სოლიდურ სანაძლეოზე, ისეთ
სერიოზულ დაავადებებსაც კურნავს, როგორიცაა ქრონიკული ასთმა თუ ქრონიკული
გასტრიტი, ვეგეტონევროზი თუ ენურეზი (შარდის შეუკავებლობა), რეინოს და მენიერის
სინდრომები,
სქესობრივი
ფუნქციის
დარღვევები,
შიში
და
ნევრალგია,
სხვადასხვა
ლოკალიზაციის ტკივილებზე რომ არაფერი ვთქვათ. მომატებისა რა მოგახსენოთ, მაგრამ წონის
მოკლებაში ნაღდია. ტარდება აკუპუნქტურაც (ჩინური ნემსებით მკურნალობა), ხოლო
სტომატოლოგიური კაბინეტი აღჭურვილია ბურღვის ელექტროგაუტკივარების აპარატით,
ოღონდ, რაც მართალია, მართალია, შუქი ხშირად ითიშება და მომიჯნავე სახლის ბინადრებს
ძალიან
აწუხებთ
პაციენტების
ღრიალი.
სანაძლეოს
პირობებზე
შეგვიძლია
წინასწარ
მოვრიგდეთ. კომპრომისი გამარჯვების საწინდარია. მობრძანდით ნებისმიერ დღეს, გარდა
შაბათ-კვირისა. დასვენება არც ჩვენ გვაწყენს. "ახკომი" კი ბებერივით წუწუნებს ყველაფერზე.
აქამდე როგორ ითმენდა, გასაკვირია პირდაპირ. კომპიუტერიზაციის ეპოქაში ვცხოვრობთ,
მაგრამ კომპიუტერები არ გვაქვსო. ძეხვის ეპოქაში არ ვცხოვრობთ? ან შაშხის? ან სალთისონის?
ვცხოვრობთ, მაგრამ არ გვაქვს. უფრო სწორად, არ გვაქვს, მაგრამ ვცხოვრობთ. საფრანგეთის
ტელევიზიის ყველა პროგრამით ერთი კვირის განმავლობაში ნაჩვენები ყოფილა 670

მკვლელობა, 15 გაუპატიურება, 848 მუშტი-კრივი, 27 წამების სცენა და ა.შ. ერთი კვირის
განმავლობაში იგივე ხდება ჩვენთან
ქალაქის მხოლოდ ერთ რომელიც გნებავთ რაიონში. ხოლო, თუკი მცხეთა მართლა შეუერთდა
თბილისს, სტატისტიკა ჩვენს სასარგებლოდ გაიზრდება. ბევრად გაიზრდება. მცხეთის მერე
გორამდე რაღაა?! შეიძლება, თბილისი, ერთ მშვენიერ დღეს, ყველაზე დიდი ქალაქიც კი
აღმოჩნდეს მსოფლიოში, რასაკვირველია, ფართობით. გამრავლება ჩვენი საქმე არ არის.
ტყუილად
ვფაფხურობთ.
ნამატს
თვითონვე
ვსპობთ,
ავსტრალიელი
მეცხვარის
გულგრილობით. მაგრამ თბილისი მართლა თუ გახდა მსოფლიოში უდიდესი ქალაქი, თუნდაც
ფართობით, ჩვენს ბედს ძაღლი არ დაჰყეფს. განა ეს ცოტაა ჩვენი პატივმოყვარეობის
საამებლად?! მეხიკოს ან ტოკიოს ტელედიქტორი რომ იტყვის, მსოფლიო ქალაქებს შორის
თბილისს ყველაზე მეტი ფართობი უჭირავსო, როგორია?! შეიძლება ითქვას, უნიკალურ,
თუნდაც ანომალურ მოვლენასთან გვექნება საქმე. დედაქალაქი (თბილისი) კი არ მდებარეობს
ქვეყანაში
(საქართველოში),
არამედ
ქვეყანა
(საქართველო)
მდებარეობს
დედაქალაქში
(თბილისში). სხვათა შორის, სამშობლოს დაცვა ასე უფრო გაგვიიოლდება ალბათ. სად ქალაქის
დაცვა და სად ქვეყნისა. ვითომ დიდ სიბრიყვეს ვამბობთ? არა გვგონია. დიდი და პატარა
სიბრიყვე არ არსებობს. სიბრიყვე სიბრიყვეა. მაინც დავფიქრდეთ, რა გვენაღვლება?! დროც
ბევრი გვაქვს და ჭკუაც. სად გვეჩქარება?! შთამომავლობა არ გვაპატიებს? ყოველ შემთხვევაში,
ერთხელ და სამუდამოდ მოისპობა პროვინციისა და ქალაქის დაპირისპირება (სიძულვილი
რომ არ ვახსენო საერთოდ). ყველა თბილისელი იქნება. თან მშობლიურ კუთხეში იცხოვრებს,
თან კი - თბილისში, ერთდროულად, გადაუადგილებლად, დაუფარავად. ჩაწერა-ამოწერის
დავიდარაბას მაინც გადარჩება. რატომაა სიბრიყვე? სიბრიყვე, შეიძლება ფრანგისთვის იყოს, ან
ინგლისელისთვის, ან ესპანელისთვის. იმიტომ რომ, იმათ თბილისი არა აქვთ, ჩვენთვის კი,
ქართველებისთვის, სიბრიყვე კი არა, ხსნაა - დავმშვიდდებით, დავწყნარდებით. რაც მთავარია,
დავეტევით ადგილზე, სადაც ღმერთმა გაგვაჩინა, გაგვითვალისწინა, ანდა, თანამედროვე ენით
რომ ვთქვათ, დაგვაპროგრამა. აღარ ვიტყვით დედულ-მამულზე, წყალს წაუღია აქაურობაო, ამი
პატრონი დედაცო... რადგან "აქაურობაც" თბილისი იქნება. ადგილიდან ფეხისმოუცვლელად
გავხდებით თბილისელები. ოღონდ ეგაა, ხშირ-ხშირად მაინც ვერ ვივლით თეატრსა თუ
მუზეუმში - დაგრძელდება მანძილები. სამაგიეროდ, ჩეჩმაში იქნები ჩაკუნცხული, ყანაში თუ
ოდის უკან, თბილისში ვქენიო, იტყვი, შენთვის მაინც. ეგ ძალიან კარგია, მაგრამ ჩაკუნცხვაზე
გამახსენდა, თქვენ ისა თქვით, რა მოვუხერხოთ ოსტეოხონდროზს? ახლანდელ სიტუაციაში,
ამხანაგებო, იოლად ვერ გავალთ, თუ ახლებურად არ გავიაზრეთ პარტიის როლი და
ფუნქციები... ესე იგი, არსებობდნენ სიტუაციები, როცა ამხანაგები იოლად გადიოდნენ. და
კიდევ: ამხანაგებო, ჩვენ ზემოქმედება უნდა მოვახდინოთ ადამიანებზე არა ბრძანებით, არამედ
ავტორიტეტით. სწორია. მაგრამ გვაქვს კი ავტორიტეტი?! რომ გვქონოდა, გამოვიყენებდით
კიდეც, რადგან არ არსებობს იარაღი, რომლის გამოყენებაც ბოლშევიკებს არ შეეძლოთ.
აფხაზეთის
ასს
რესპუბლიკაში
კი
მდგომარეობა
კვლავ
დაძაბულია.
გრძელდება
შეიარაღებული შეტაკებანი, პიკეტები, უკანონოდ ჩხრეკენ ავტომანქანებს. ქართველი ხარ?
გადმოდი. გუდაუთას რაიონის სოფელ პრიმორსკოეში (ჰმ, ჰმ), სანადირო თოფით მოკლეს...
ხორციელდება დანაშაულის ჩამდენ პირთა (მოკლედ, მკვლელთა) ვინაობის დადგენა. აბა, ვერ
დაგიდგენიათ და ეგაა! ტყვია დაუშინეს სოჭი-თბილისის სამგზავრო მატარებელს. დგინდება...

აბა, ჰე! მილიცია ჰაერში ისვრის თურმე "დანაშაულის თავიდან აცილების მიზნით". თქვენ ხომ
არ იცით, რას უნდა ნიშნავდეს ეს? მოსკოვი თურმე ტენდენციურად, ცალმხრივად აშუქებს
აფხაზეთში მიმდინარე პროცესებს. უყურე შენ! ეს როგორ მოუვიდა?! განსაკუთრებით
შეშფოთებას იწვევს ის ფაქტი, რომ დაუდგენელმა პირებმა (მე დაგიდგენთ, არა უშავს, თქვენ
წერეთ და იკითხეთ), დაწვეს, დაკლეს, დაჩეხეს, ააფეთქეს, გაატყავეს ... მიდი, ტრეზორ! დაეწიე,
ალზორა! თუ ვერ დაიჭერთ, ეძებეთ მაინც, კარგი ძვალი თუ გინდათ საღამოს. აგე, ზუგდიდის
საგამომძიებლო იზოლატორიდან 78 პატიმარი გაქცეულა და უკვე 99 დააბრუნეს. დანარჩენთა
ძებნა და დაკავება გრძელდებაო. აბა, როგორ გინდა? ქართველი ქართველთან მაგარია. აი,
სხვებთან კი, რა მოგახსენოთ. ჭიქა თუ მიეცი ხელში, "ზემლიაკს" დაუძახებს ყველა
გადამთიელს. ჩვენი ქალბატონები კი ჩივიან, რა მოხდა, რა შეგვეშალა, როგორ დავუშვით,
იარაღასხმულნი რომ დგანან დღეს ჩვენი
შვილები ერთმანეთის პირისპირო. მართლა არ იციან ნეტავი, რა მოხდა, რა დააშავეს, რა
შეეშალათ? ჯერ ერთი, ნამდვილი აფხაზი შეეშალათ ცრუ აფხაზში, აფხაზის მაგიერში, საბჭოთა
იდეოლოგიური
მეცნიერების
მიერ
ექსპერიმენტალურ
ლაბორატორიაში
გამოყვანილ
"აფხაზეცში" რაც იგივე გარუსებული აფსუა, გარუსებული ქართველი თუ გარუსებული
თურქია. მაგრამ ისიც უნდა აღინიშნოს, რომ ჩვენი ქალბატონები, ვაჟბატონების მსგავსად, ადრე
არ იყვნენ ასე პოლიტიზირებულნი, უფრო სწორად, სხვანაირად ესმოდათ სამშობლოც,
ეროვნებაც, პატრიოტიზმიც... მორიდებით შეიძლება ითქვას, უფრო ქალურები იყვნენ და
ნაკლებად აინტერესებდათ ეს საკითხები, სულ მაღაზიისკენ ეჭირათ თვალი - გუმისკენ,
ცუმისკენ - ფართო მოხმარების საგანთა განაწილების არასწორი, არასამართლიანი, მაგრამ
დაკანონებული მეთოდის გამო, ხანდახან ტრუსიკში გასაყრელი რეზინის გულისთვისაც
იძულებულნი ხდებოდნენ მთელი საბჭოეთი შემოევლოთ. ასე რომ, თვითონაც ვერ შეამჩნიეს
როდის, სად, რომელ აეროპორტში, რომელ სასტუმროში, რომელ სასადილოში დაეკარგათ
ღირსება. ხოლო, რაკი თავად დაკარგეს, არც ქმარ-შვილს შეარჩინეს. შვილებს სასწრაფოდ
რუსულ სკოლებში უკრეს თავი, ოღონდ, ტოლსტოის სიყვარულით კი არა, დედანში წაიკითხონ
"ანა კარენინაო", არამედ ჩვენსავით რომ არ დაიტანჯონ მომავალში, სიმწრის ოფლში არ
იწურებოდნენ სულ, ვიდრე ერთ ჭიქა ჩაის დაასხმევინებენ დახლიდარს სასტუმროს ბუფეტში,
ანდა გუმის (გინდა ცუმის) ნოქარს გააგებინებენ თავიანთი ნიფხვის ზომასო. ქმრები კი ასევე
სასწრაფოდ გააქურდეს, თუნდაც იმავე დახლიდარისა და ნოქრის დასათრგუნად, იმათი
ჯავრის ამოსაყრელად, ფულით რომ ეყიდათ იმათგან ყურადღება და ადამიანური სიტყვაპასუხი. ნაპარავმა ფულმა ბოლოს ისე გაათამამათ, მალე იმავე გუმსა და ცუმში, სადაც ადრე
ხმის კანკალით თხოულობდნენ პალტოსა თუ ფეხსაცმლის ჩაზომების უფლებას, მართლა
ქალბატონებივით დასეირნობდნენ საშინაო ხალათებსა თუ ფლოსტებში გამოწყობილნი.
მომეხარშა, ქალო, ფეხი ამ ჩექმაში. ძალიანაც კარგს შვრები. მეც უნდა გავიხადო. ვინ გვიყურებს
ნეტაი. უყურე შენ! აქ ყოფილა. რა? რა ყოფილა? მეც მინდა. აგერ, ე, გერმანული. დიახ, გვაქვს.
თქვენთვის გვაქვს. ინებებთ? ეკითხებოდათ თაფლად დამდნარი თუჯის ადამიანი - თავად
მაღაზიის დირექტორი თუ არა (ცხოვრება ყველას უნდა ძმაო), სექციის გამგე მაინც,
სათვალავში თუ არ ჩავაგდებთ საერთოდ ყველაზე ავ ნოქარს, რომელიც ადრე ზედაც არ
უყურებდათ, ახლა კი კუდის ქიცინითა და ხელების განუწყვეტელი ფშვნეტით (ფულმა
ხელისგულის ქავილი იცის, ანდა - პირიქით) ისმენდა ყველა მათ მოთხოვნას, რა თქმა უნდა,

"კუთვნილი გასამრჯელოს" მოლოდინში. ისინი კი, რაკი მაინც ხარჯსა სწევდნენ, რაკი მაინც
ვეღარ მოიშლიდნენ მაღაზია-მაღაზია წანწალს, ვეღარ შეელეოდნენ ძლივს, ლამის მართლაც
მამასისხლად მოპოვებულ პატივსა და გავლენას, ბარემ ყველაფერს ყიდულობდნენ, რაც კი
მოეწონებოდათ (მოწონებით ყველაფერი მოსწონდათ, უნახავებისა არ იყოს), თუნდაც,
ნათესავთა, ახლობელთა, მეზობელთა გულის გასახეთქად, არავის რომ არ ჰქონოდა მათზე
უკეთესი ჭაღი თბილისში (გინდაც წყალტუბოში), არავის რომ არ ჰქონოდა მათზე უკეთესი
ჭურჭელი, თუნდაც ჯუმათში, მაღაროსკარში, ჭოპორტში... ანუ ისევ და ისევ თბილისში. თუმცა
არც ჭაღის მოხმარა იცოდნენ წესიერად, არც ჭურჭლისა. ჰქონდათ და გათავდა, ეს იყო მთავარი.
ღმერთად ის მიაჩნდათ, ვინც სიგლახეს მოუწონებდათ. სამშობლოც იქ ეგულებოდათ, სადაც
თავიანთ გემოზე იცხოვრებდნენ, მაგალითად, ქეჩის ფლოსტებით ივლიდნენ, მაღაზია
იქნებოდა, მეტროს სადგური, სასტუმრო თუ რესტორანი. ახლა ნუღარ უკვირთ ნურაფერი.
სამძიმრისთვის "ერთმანეთთან მისასვლელი გზების" ძებნასაც შეეშვან. არც იქით გაუჩენია
რომელიმე მათგანს ვეფხვი და არც აქეთ - ვეფხვთან მეომარი. ჩაიხედონ ჯერ სარკეში, მერე
სულში და გაჩუმდნენ. ადგილობრივი სომეხივით. სოხუმის აეროპორტში არეულობაა,
დამსვენებლები გარბიან, ის კი მოწყენილი იმზირება გამაგრილებელი წყლების ჯიხურიდან,
თავგზააბნეული მუშტრის მოლოდინში. ადლერის მხარეს გასვლა მოახერხა მხოლოდ ერთმა
მატარებელმა. ერთმანეთზე სხედან. ზედახორაა. მემანქანეები უარს ამბობენ. ეშინიათ.
მოსახლეობიდან ამოღებული 2103 ცეცხლსასროლი იარაღი, 214 კილოგრამი ასაფეთქებელი
ნივთიერება, 4 ტანკსაწინააღმდეგო ნაღმი და 15 ხელყუმბარა. ეს კი ზღვაში წვეთია
"ჩადებულთან" შედარებით. თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის
სოხუმის ფილიალის მიმღები კომისიის წევრები ჩაკეტილი ჰყავთ სკოლაში. ხალხმა (ხალხს
ეროვნება არა აქვს) დაუნდობლად სცემა. ერთი მოკვდა. ამას მოჰყვა პარკში თავშეყრილი
ქართველების
დარბევა.
ვისგან?
ხალხისგან,
რა
თქმა
უნდა.
ისროდნენ
ეზოებიდან,
ფანჯრებიდან. ტყვია მარტო ქართველს ხვდება. ეტყობა, იზიდავს. დამაგნიტებულია. რას
იტყვის კაშპიროვსკი? არ ყოფილა ჩვენზე ნაწყენი. უპატიებია. მაგრამ მაინც ბაიკალის წყალი
ურჩევნია ბორჯომის წყალს. კაცია და გუნება. ვინც ბორჯომს აძალებს, ის არის მოსაკლავი.
უნგრეთი ეროვნული გმირის ნეშტს დაეძებს და სწორადაც იქცევა - ახლა ისეთი დროა,
ეროვნული გმირის ნეშტიც სანთლითაა საძებარი. რომ არ გვყავდეს, უნდა მოიგონო. ისრაელი
ემზადება. ერაყს საშიში ქიმიური იარაღი ჰქონია. მაგრამ ისრაელი მაინც ემზადება. სტალინი
თურმე გამოგონილი ყოფილა. თანაც - რამდენიმე. ერთს თავი მოუკლავს. ერთი საზღვარგარეთ
გაქცეულა, ჯერ კიდევ სტალინის ზეობის პერიოდში. უკანასკნელის ფერფლი ხრუშჩოვს
უნიტაზში ჩაუყრია და წყალიც თავისი ხელით ჩამოუშვია. და მაინც, თავისთავად იბადება
კითხვა: თუკი აფხაზეთი, ოსეთის ოლქისა და აჭარის მსგავსად, საქართველოს საოკუპაციო
პლაცდარმია,
რაღას
დაპყრობას
აპირებს
დამპყრობელი?
ვითომ
დარჩა
კიდევ
რამე
ასათვისებელ-მისათვისებელი?! ჭიათურის მადანი ურალის ცის ქვეშ განისვენებს. თბილისში
ცვალებადი მოღრუბლულობაა. საღამოს და ღამით ხანმოკლე წვიმა. ანუ, როგორც ჩვენი კარგად
მოქართულე დიქტორები ამბობენ ხოლმე, წამოწვიმს. სახელოვანმა კახელმა მევენახეებმა
პირწმინდად გაჩეხეს მამა-პაპური ვენახები. საზამთრო ღვინოზე ძვირი ღირს, მაგრამ, რა თქმა
უნდა, დროებით, ვიდრე საბოლოოდ ავიღებდეთ ჩვენს მარჩენალ ვაზზე ხელს. თბილისის
ზოოპარკში მაკე ირმისათვის სამწვადე ხორცი აუჭრიათ დაუდგენელ მოქეიფეებს. ირემი

ვეტპუნქტში მიყვანამდე გარდაცვლილა. მტკვარში თევზი აღარ არის, მაგრამ მტკვარზე
"რვაფეხა" დადის. ყოველდღე. თორმეტიდან თორმეტამდე. თუ ფეხი აგიცდა, შენს თავს
დააბრალე. მაშინვე ტკბილეულს (ამ დროს, შაქარი არ იშოვება), ბლამანჟეს, ყავასა და წვენებს
დაგაჯახებენ, მათთვის ხელსაყრელ ფასებში. მიღება სავალდებულოა, შედეგი - სავალალო.
ვერის ხიდიდან მეტეხის ხიდამდე საკმარისი მანძილია, ნებისმიერი ორგანიზმის მოსაწამლად.
მიუხედავად ამისა, ანდა სწორედ ამის გამო, როგორც გაზეთი "კომუნისტი" იუწყება, ქართველი
მანდილოსნები წარმატებით ეუფლებიან თურმე სოფტბოლს. დიიიდი მადლობა ბატონ
"კომუნისტს" სასიამოვნო ცნობისათვის, მაგრამ მანდილოსანი, თუნდაც ქართველი, არავითარ
შემთხვევაში არ გაეკიდება ბურთს მთელი ქვეყნის დასანახად (ჩვეულებრივ აშარ გოგოებზეა
ალბათ ლაპარაკი). მეორეც ერთი, ამ პოლიტიკური ციებ-ცხელების ჟამს, რა ესოფტბოლება
მამაცხონებულს, თუ მართლა არ გარდაქმნილა უკვე, ანუ, ძლივს გარუსებული, არ
გაამერიკელებულა უცებ. ნამდვილად რომ, დიდება შენს ძალას უფალო! ჯვარცმამდე ცოტა