Dizi-dizi boncuklar : Gagauzların halk yaratmaları - 03

Bir çiten tarak kırmışlar,
Bir araba kiilä çıkarmışlar,
Tınka-Yankayı kurtarmışlar.
56. Rada hem Stuyan
Radêyı auşam eni gelin almışlar,
Rada kaynatasını seftelemiş,
Süpürgeylän düümüş kafasına,
Maşȇylan – ayaklarna.
Stuyanı da kollıyê,
Düümää neetleniye:
– Hay gidini, Stuyeni,
Tutsam bän seni,
Derini soyêcam,
Pardıya sarêcam.
51














Stuyan kaçıyê,
Kupriva ardına saklanıyê,
Kupriva onu yakıyê.
Rada onu tutıyê,
Derisini soyêr,
Pardıya sarıyêr,
Panêyıra çıkarıyêr.
Keskin seslän baarıyêr:
– Buyurun, gelin, insannar,
Panêyırcılar,
Alın, kimä lääzım, deri,
Çepiç için, çizmä için,
Terlik için –
Deri Stuyanın.
57. Anka
Anka mamusuna diye:
– Ever, mamu, beni, ever,
Da aşaakı maaleyä ver.
Aşaakı maaleyä, gözäl çocaa:
Açan metediyelar –
İçimi yakıyêlar,
Açan kötüliyelar –
Üreemi tutuşturıyêlar.
58. Ya, kız almış testisini...
Ya, kız almış testisini –
Suya gidiye.
O kızın bir incecik
Yolu var.
Daldan da incä
Boyu var.
Baldan da tatlı
Dili var.
Ya, kız oturmuş
Yan sundurmanın başına,
Ya, günnär urmuş
Altın küpenin taşına.
Ya, şindi basmış
Ondört-onbeş yaşına.
Ya, nelär gelmiş
Genç yaşından başına.
52
59. Tudorka
– Edi yıl oldu, be batü,
Biz bu evi başlêyalı.
Kimi temelä koyalım?



– Kim yaarın sabaa
İleri gelecek,
Onu temelä koyacız.
Bulüsu gitmiş Tudorkêya:
– Hadi, mari gelin, gidelim,
Ustalara imää götürelim.


– Dur, mari bulü,
Pavliyi suya koyayım.
Tudorka Pavliyi suya koymuş,
Bir elinä ekmek almış.
Tudorka yollanmış, gidiy,
Nidälçu onu orda göriy.
Hem aalarmış, hem yanarmış.
Tudorka sormuş:
– Neçin aalıysın, Nidälçu?



– Näbêyım da aalamêyım?
Bu gecä gördüm düşümdä:
Nışan üzüümü temelä düşürdüm.
Tudorka demiş:
– Aalama, Nidälçu, aalama.
Bän onu, gidip, alêcam.


– Sän onu, gidip, alêcan,
Ama sän da temelä kalêcan.
Tudorka koymuş ustalara
Ekmek isin,
Tudorka girmiş üzüü alsın.



Üç usta birdän kalkmış,
Üç kanara birdän atmış –
Tudorka temelä kalmış.
– Pavliyim, Pavliyim,
İlk sallangêcım,
Yaamurlar yaasın, yıkasın,
Lüzgerlär essin, seni sallasın.
53
60. Gürcü kızı
Üüsek evlär, al tavannar,
Konuştuumuz – sefa erlär!
– A, be olan, gözäl olan,
Gel gidelim, gürcü oolu.
– Bän gidämäm, gürcü kızı,
Bän gidämäm, türkmen kızı –
Atımın da nalı yoktur.
– Atına bän nal bulêcam,
Gümüş bileziimdän
Nal döktürecäm.
– A, be olan, gözäl olan,
Gel gidelim, gürcü oolu.
– Bän gidämäm, türkmen kızı,
Bän gidämäm, gürcü kızı –
Atımım da gemi yoktur.
– Atına da gem bulêcam,
Gerdanımdan gem çekecäm,
Biyaz pirinç em dökecäm.
– A, be olan, gözäl olan,
Gel gidelim, gürcü oolu.
– Bän gidämäm, gürcü kızı,
Bän gidämäm, türkmen kızı –
Bubam fena, duyar bizi,
Bıçak bilär, kıyar bizi.
61. Demyan
Demyan – çorbêcı, Demyan – basıcı,
Dokuz oolu varmış, dokuz gelini,
En küçük gelini – Marinka-bulgarka.
Dün auşam varmış-gitmiş çeşmeyä.
Çeşmä başında dokuz haydut
Durumuş, dinnenirmiş.
Hem da Demyanı lafedirmiş,
Ani bu gecä geleceklär,
Dokuz oolunu – Demyanı keseceklär,
Dokuz gelinni asêceklar.
Bu gecä – oruç gecesi.
54

Demyan toplamış oollarnı, gelinnerni,

İmää-içmää, orucu tutmaa.

Marinka-bulgarka ne iyärmiş, ne içärmiş.
– Mari Marinka, mari bulgarka!
Neçi imiyesin, neçi içmiyesin?
Ekmek mi küflü, şarap mı iişi,
Osa mancalar mı suuk?

– Ne mancalar suuk, ne ekmek küflü,

Ne da şarap iişi.

Dün auşam vardım çeşmeyä,

Dokuz haydut orada vardı,

Durudular, dinnenärdilär,

Hem da bizi laf edärdilär,

Ani geleceklär Demyana,

Dokuz oolunu keseceklär,

Dokuz gelinni asêceklar.
– Marinka, mari Marinka,
Oniki kavallı tüfää doldurêcam,
Dokuzunu birdän urêcam.

Demyan lafını bitiri-bitirmäz,

Haydutlar içeri giriyelar,

Dokuz oolunu kesiyelar,

Sekiz gelinni asıyêlar,

Marinkêyı kendilerinnän alıyêlar.
Üç gün, üç gecä yol örümüşlär,
Bir ulu daaya girmişlär,
O daa içindä bir büük yapı varmış.
Onnar yorgun dey, yatmışlar,
Yatmışlar, dinnensinnär.

Marinka yatmamış dinnensin,

Onnara imää azırlamış.

Onnar kalktıynan, lafedirmişlär –

Angısına Marinka kalsın.
Marinka plevniktä
Dokuz stol kurmuş,
Dokuz sıra filcan dizmiş.
– A buyurun, iyin, için,
Zere siz aaçsınız.

– Mari Marinka, mari bulgarka,

Kim seni üüretti

Bırda stol kurasın?
55
– Haydutlar seviye karannıkta,
İyip-içmää hem konuşmaa.
Buyurun, iyin-için.
Bän, varıp getirecäm
Bir suuk su.

Marinka çıkmış kapudan,

Kapuyu dışardan kitlemiş.

Dokuz erdän ateş etmiş.

Dokuzu da birdän yanmış.
– Mari Marinka, mari bulgarka,
Kim seni üüretti
Bu işi yapasın?

– Siz Demyanı, asıp kestiniz,

Dokuz oolunu, dokuz gelinni –

Siz da yanasınız.
62. Petranka
– Petranka, çorbêcıyka,
Ver sän bana bir onnuk,
Da bän gidecäm küü içinä,
Aşaa krıçmêya,
Beşini içecäm,
Beşini getirecäm,
Sän da bu gecä uyumêyasın,
Üç funt pamuu işleyäsin,
Dokuz da ii doldurasın,
Sıcak iinti azırlêyasın,
Vançuyu da aalatmêyasın,
Benim da geldiimi duyasın,
Bana portêyı açasın.







Petranka uyuya kalıyê,
Petrinin geldiini duyamıyê.
Petrinin anası açıyê portêyı,
Petri da sorıyê anasına:
– Mali, ma mali,
Nerde senin gelinin,
Açmıyê bana portêyı?
– Oolum, oolum, kutsuz oolum,
Nasıl sän gittin, o da gitti,
Bütün gecä kon-komşuda konuştu.
56


– Mali, ma mali,
Ver sän bana büük bıçaa.
Anası veriye ona bıçaa,
Petri giriye içeri,
Petrankanın kafasını ayırıyê,
Kafası bir tarafa,
Güüdesi da bir tarafa.











Petranka diye:
– Petri, be eşim,
Dur, näbıyêrsın?
Üç funt pamuu işledim,
Dokuz da ii doldurdum,
Sıcak iinti da azırladım,
Vançu uyandı, başladı aalamaa,
Bän da yan geldim onun yanına –
Uyuya kalmışım.
Sana portêyı açamadım,
Senin geldiini duyamadım.
Petri da diye anasına:
– Ha, ana-ana, duşman ana,
Hem oolunu siiredäsin,
Hem gelini siiredäsin, –
Da sapladı bıçaa kendinä.

Anası diye:
– Oolumun ölüsünü sergenä koyarım,

Gelinin ölüsünü leş erinä atarım.

Anası aldı bıçaa,

Vançuyu lokmaladı.

“Bu da diil benim oolum”, – dedi.
63. Mariye
İlk horoz öttü,
Üç gemi geçti.
İlkinki geminin ardında
Delikannı olan, –
Kaval çalıyê, baarim süüliye:

– Mari, Mariye, cayıl Mariye!

Ya çık dışarı, üüsek erä,

Üüsek erä, sundurmêya.

Şindi geçecek atlı saldatlar,
57


En geeri geçecek yayan saldatlar,
Yayan saldatlar – hepsi kıyıldı.





Üç yıllık dana kan içindä üzdü.
En geeri geldi sarı sakallı popaz,
Almış elinä nagradasını,
Küüdän küüyä gezip, annadıyê,
Evdän evä, baarıp, süliye:

– Allahlan da padişaa toplêştı bireri,
Nikolay-padişaamız dedi Allaha:

“Hadi, gidelim bolniţalara

Da dolêşêlım raninnermizi”.
Allah ta açtı bolniţa kapularnı –
Kolundan urulan kolundan baarıyê,
Başından urulan başından baarıyê.
Nikolay-padişaa çok ayledi:

– Aman, Allahım, Panayeciim!

Nasıl prost edecez bu günehleri? –

Edi milion canı kaybettik,

Üç gümüşä cannarı sattık.
64. Rayka
– Rayka, kızım Rayka, dokuz küü gezdim,
Dokuz beegir çürüttüm,
Anana kimseyi benzedämedim,
Seni anana benzettim,
Seni alêcam.

Rayka ozaman diye:

– Sän beni alêcan –

Allahtan günää,

Aalemdän ayıp.

Git bul bana altın steonozluk,

Gümüş ta gerdan.
Bobası piniye atına,
Varıyê komşu küülerä,
Sekiz küü geziye,
Dokuzuncuda bulıyê,
Raykêya getiriye, –
Rayka gelin olıyê.
Steonoz olmaa yollanıyêlar,
İlk köprüyä etişiyelar –
Köprü çökiye.
58

Rayka aalıyê:

– Boba, be boba,

Allahtan günäädir,

Aalemdän ayıptır.
– Sus, kızım, sus,
Köprüyü düzeceklär,
Biz da geçeciz.

Köprüyü düziyelar,

Onnar da geçiye.

Klisä tokadına etişiyelar,

Tokat kapanıyê.
Rayka aalıyê:
– Boba, be boba,
Allahtan günäädir,
Aalemdän ayıptır.

– Sus, kızım, sus,

Tokatları açêceklar,

Biz ta steonoz olêciz.
Tokatlar açılıyê,
Onnar geçiyelar,
Klisenin eşiinä etişiyelar,
Rayka ayoz olıyê, uçıyê,
Bobası kliseyä temel kalıyê.
65. Todurçu
Todurçu demiş Gana yafklusuna:
– Gana, yafklum Gana,
Bän sana dünür yollêycam.

– Eh, Todurçu, yafklum Todurçu,

Sän yollêycan – beni anam sana vermeycek.
Ozaman Todurçu anasına diye:
– Mali, ma mali,
Ganêyı anası bana vermeycek.

– Koş, çocuum, kara beegirleri,

Eşil taligêyı.
Anasını taligêya pindiriye,
Troyana varıyê,
Cumêêya karşı yafklu olıyê,
Pazar günü düünü olıyê.

Todurçu saadıcına diye:

– Ayda, saadıç, taligêyı,
59

Benim Gana yafklumun yanından,

Görsün benim gelinmi,

Onnar ikisi da Ganadır.
Saadıcı aydıyê Gananın yanından,
Gana çıkıyê karşı onnara –
Bir elindä al çevrä,
Öbür elindä al alma,
Hem da bir bıçak.

– Dur, – demiş, – göreyim

Senin gelinni.

Var mı onda benim boyum?

Var mı onda benim gözelliim?
Todurçuya veriye
Al almêyı hem bıçaa.
Todurçu kesmemiş almêyı,
Ama kendinä bıçaa saplamış.
Düşärkenä da demiş:
– Ani biri aalêyceydı,
Ko ikisi da aalasın.
60
III.
KUTLAMAKLAR
61
62
1. Buuday
Ev saabinin tarlası eşersin,
Buudayı büüsün
Tarlada da, yol üstündä da,
Kuru taş üstündä da.
Boyu ev kadar büüsün,
Başakları şamar kadar olsun,
Teneleri güven kadar olsun.
2. Üzüm (şarap)
Ev saabinin baayı örüsün,
Üzüm versin
Baada da, yol üstündä da,
Kuru taş üstündä da.
Çotuklar uzansın
Tarla uzunnuu, mera uzunnuu.
Salkımnar büüsün
Kazan kadar, çuval kadar,
Tenelär olsun erik gibi –
Şıra aksın derä gibi.
3. Suan
Ev saabinin karıkları
Eşersin, sıklaşsın,
Suan büüsün karıkta,
Annıkta,
Kuru yamaçta,
Kuru topaçta.
Suannar büüsün iiri-iiri,
Başları olsun topuz kadar,
Ayının yumruu kadar,
Eşään kafası kadar.
4. Sarmısak

Ev saabinin karıında

Sarmısak büüsün,

Gün-gün eşersin.

Bereket versin karıklar da,

Kelemelär da,

Kuru taşlıklar da.
63





Bir baş sarmısak bir pud çeksin,
Bir çuvala sıymasın,
Büük bereket verilsin,
Saabinin zenginnii
Zeedelensin.
5. Survaki





Ev saabiyä saalık,
Aylesinä saalık,
Konaana dirlik,
Tarlasına bereket,
Evcimannarına kısmet.











Tarlası eşersin,
Başçası eşersin,
Ambarları dolsun,
Fıçıları dolsun,
İçersi uşak dolsun,
Kesesi para dolsun.
Saalık ev saabiyä –
İleriyä, öbür yıla,
Beş yıla, on yıla,
Elli yıla, üz yıla,
Üz elli yıla!
6. Eni yıl, bereketli yıl...






Eni yıl, bereketli yıl,
Saa olasın üz elli yıl.
İiri başak tarlana,
Al alma başçana,
İiri üzüm baayına,
Çok uşak evinä.



Üklüün büüsün,
Kesän dolsun,
Bir para bana da düşsün!
7. Surva, surva dikinä...




Surva, surva dikinä,
Ver bir kolaç ipimä,
Bir da para elimä
Da gideyim işimä.
64





Ev saabiyi metedeyim,
Cömertliini sayayım,
Tarlasına dileyim
Büük bereket,
Eni yıla kısmet!
8. Surva, surva...



Surva, surva,
Eni yıl geldi,
Kısmet adadı.





















Allaa işitsin,
Belayı autsun, –
Körlük sauşsun.
Korusun zändan,
Zihirli yılandan,
Fena cadıdan,
Dar aralardan,
Cansız hırsızdan,
Sarfoş karıdan,
Kuduz domuzdan,
Ulu canavardan.
Bulun-bulalım
Bir yumak iplik,
Bir iiri iinä –
Aazını dikelim.
Gözünü deşelim,
Ne sürüyü görsün,
Ne kuzuyu paralasın,
Saabiyä zän etmesin –
Zenginnii büüsün,
Dolayda kısmet ekilsin.
9. Surva, surva, survaki...
Surva, surva, survaki,
Benim dilemäm iki:
Saabiyä, evinä, malına –
Saalık, ooluna – girginnik,
Kızına – gözellik,
Hem tarlasına – bereket,
İçerdä gezsin kısmet.
65
10. Oheu! Oheu! Geldi Ay Vasil...
Oheu! Oheu! Geldi Ay Vasil,
Yaşasın bay Vasil,
Tarlası eşersin,
Malları semirsin,
Bütün yıl şen olsun
Bir girgina gibi,
Kaavi olsun bir çelik gibi,
Zenginnesin beylär gibi,
I. Oolu büüsün gökä kadar,
II. Oolu büüsün meşä kadar,
Kuvedi olsun aminä kadar.
11. Surva, surva godina...
Surva, surva godina,
Şen eşersin gradina,
Yaza – bolluk olsun,
İnsana da, hayvana da.
Ne diri var – semirsin,
Gökä boyu özensin.
Yıl bereketli olsun,
Saabiyä saalık olsun.
12. Surva, surva, survaki...
Surva, surva, survaki,
Kolacım iptä – iki:
Tatlısı – bay Vasildän,
Öbürü – Ay Vasildän.
Evindä birlik olsun,
Arada – dirlik olsun,
Tapı* haraket versin,
Tarla bereket versin,
Saabiyä – saalık,
Ambara – käärlık.
13. Geldi Ay Vasil...
Geldi Ay Vasil,
Yaşasın bay Vasil,
Uşaklarını kaldırsın,
Zenginniini zeedeletsin –
66
Tarladan, başçadan,
Baalardan, bostandan,
Sürüdän, sıırdan,
Kuşluktan, damnardan.
Hepsi saa olsun,
Kısmet taa olsun –
İleriyä, öbür yıla.
Hem taa üzlän yıla.
14. Surva, surva dikinä...
Surva, surva dikinä,
Kolaç geldi ipimä,
İilikçi bay Vasildän,
Cömertlii Ay Vasildän.
Saa olsun, semirsin,
Aylesi zeedelensin,
Varlıı katlansın,
Devlet zenginnesin.
Ehe-heeee!
15. Vay, kolacım...
Vay, kolacım,
Kim seni pişirmiş?
Kim amuru yuurmuş?
Kabarmış belädan,
Büümüş tavanadan.
Çok iş becersin,
İnsan metetsin.
Ehe-he-e-ee!
Vasilkanın kolları
Tuç gibi çetin,
Süt gibi biyaz,
İi gibi çemrek,
Can gibi gevrek.
67
68
IV.
MAANİLÄR
69
70
1.
İndim çöşmä başına,
Yazı yazdım taşına.
Sevda nedir, bilmedim –
O da geldi başıma.
9.
Dere boyu düpe-düz,
Fayton gidiy uza-uz.
Fayton kız-dilber dolu,
Mutlak bize uz yolu.
2.
Kara üzüm salkımda,
Eşil yaprak altında.
Şu kızların sevdası
Can evceezin altında.
10.
Yalpıda kayık üziy,
İçi dolu kız gidiy.
Şu kızların sevdası
Canına da tak ediy.
3.
Kara üzüm salkımda,
Eşil yaprak altında.
Şu dilberin sevgisi
Can evimin altında.
11.
4.
Kara üzüm salkımda,
Eşil yaprak altında.
Genç dilberin sevdası
Kaldı gönül altında.
Kurçunun dedikleri,
I. Şu nedir imekleri.
II. Şu nedir idikleri.
Hiç aklımdan çıkamıy
Kızların dedikleri.
12.
Dulların dedikleri,
Şu nedir imekleri.
Hiç aklımdan çıkmıyor
Onnarın dedikleri.
5.
Kara beegir ahırda,
Benim ürääm kahırda.
Yärim gitti, dönmedi –
Kaldı şu aşırıda.
13.
Şu Kurçunun buzları,
Kaba güüslü kızları,
Maaviydir boncukları,
Yaş donnu çocukları.
6.
Tuna boyu uz gider,
Fayton dolu kız gider.
Beegir yolu şaşırmış –
Dilberlär bizä geler.
14.
Şu Kurçunun buzları,
Yaş etekli kızları,
Maaviydir boncukları,
Barsaksız çocukları.
7.
Tuna boyu düz gidiy,
Fayton dolu kız gidiy.
Fayton yolu şaşırmış –
Kısmet bize düz gidiy.
15.
Erik serdim güneşe,
Baksan – gözün kamaşar.
Sen bir güme gül olsan,
Ben – bir demet menevşe.
8.
Yalpı boyu düz gidiy,
Fayton dolu kız gidiy.
Fayton yolu şaşırmış –
Belkim, bize uz geliy.
16.
Serdim bezi güneşä,
Bakar gözlär kamaşar.
Sän bir demet gül olsan,
Bän – bir gümä menevşä.
71
17.
Kaledän kızlar bakar,
Boynular[ın]da left sarkar.
Sakallıya bakmay[ı]nız –
Delikannı can yakar.
25.
Çekmiş rastık kaşına,
Dartmış barez başına:
Sevilecek yaştadır –
Basmış onbeş yaşına.
18.
İncir serdim güneşä,
Kırdım bir top menevşä.
Yärimä yok yaraşan –
Bütün gözün kamaşa[r].
26.
Biyaz sargı sararsın,
Maalemdä ne aararsın?
Maalemizdä kız çoktur –
Kara sevda bularsın.
19.
Yaamursuz gün olur mu?
Genç ta yärsiz olur mu?
Dünne[e]yi gezmiş olan
Dilber yärsiz olur mu?
27.
Kuyu-kuyu karımca,
Sän git, olan, yolunca.
Bütün Bucaa dolaştım –
Bulamadım boyumca.
20.
Ne gözälsin, ne çirkin –
Ettin beni tedirgin.
Yaşın ancak onbeştä –
Diilsin taa bana dengin.
28.
Kısmet yolu düzdädir,
Top zambaklar üzdädir,
Şu gönülüm sa benim
İncä belli kızdadır.
21.
Sevgi alifi süünmäz,
I. Göz yaşları hiç dinmäz.
II. Göz yaşları tükenmäz.
Çeşmedä su tükenir –
Aşıkta* dert tükenmäz.
29.
Sazlar göldä ırganêr,
Canım keskin sancılêêr:
Yärim benim aldattı –
Başkasınnan iilener.
22.
Derenin kumu bitti,
Kesemdä para bitti.
Bän yärimä bakarkan,
Gözümün nuuru bitti.
30.
Karakurtun buzları,
Pek kapsıktır kızları:
Yok neden semirsinner –
Pek sıkı çocukları.
23.
Maavi bulut döküliy,
I. Sevgim bana yan veriy.
II. Sevgim bana yan geliy.
İki çocuk kız için
Tokatlarda can veriy.
31.
Karakurtun buzları,
Pek kırnaktır kızları,
Maavidir boncukları,
Arnaut[tur] çocukları.
24.
Denizin kumu bitti,
Balıkta kapçık bitti.
Bän olana baka-baka,
Gözümün nuuru bitti.
32.
Şu Troyanın buzları,
Göldä gezär kızları,
Maavidir boncukları,
Balıkçı çocukları.
72
33.
Kırbaalının buzları,
Bıcıcıdır kızları,
Yol süpürür – toz edär,
Olan geçir – göz edär.
41.
Çöşmäküüyün buzları,
Pek gerciktir kızları,
Maaviydir boncukları,
I. Şarapçı çocukları.
II. Gacaldır çocukları.
34.
Kırbaalının buzları,
Pek işçiydir kızları,
Maaviydir boncukları,
Yan yatan çocukları.
42.
Şu Kobeyin buzları,
Pek çalışkan kızları,
Maaviydir boncukları,
Çıtaktır çocukları.
35.
Uurumda fidan bitti,
Karşımda bir çil gitti.
Tetää saldım urayım –
Kemerimdä ok bitti.
43.
Aya baktım – ay ayaz,
Kıza baktım – kız biyaz.
Keseyä saldım – para aaz,
Etär-etmäz bütün yaz.
36.
Tatar-Kıpçaan buzları,
Kalın butlu kızları,
Maaviydir boncukları,
Barsaksız çocukları.
44.
Kafä diildir, şerbet diil,
Sözlerim da alay diil,
Kolay girer aşk* kalbä –
Çıkarmaa sa kolay diil.
37.
Valkaneşin buzları,
Karagözdür kızları,
Maaviydir boncukları,
Bıçakçı çocukları.
45.
Acaba, kimä genä
İstärsin demää: «Denä!»
Kalbim ateş gibicä –
Tutuşêr süünä-süünä.
38.
Şu Bolgradın buzları,
Panayırcı kızları,
Maaviydir boncukları,
Tukandır çocukları.
46.
Vazgeç, çocuk, kara çocuk,
Perçemini tara, çocuk,
Benden sana imdat yok –
Kısmetini aara, çocuk.
39.
Kayraklının buzları,
Pek dinciydir kızları,
Maaviydir boncukları,
Dinsizdir çocukları.
47.
Armut dalda sararsın,
Yärim beni aarasın.
Ne büüksün, ne küçük –
Taman bana yararsın.
40.
Tülüküüyün buzları,
Pek çemrektir kızları,
Maaviydir boncukları,
Karagöz[dür] çocukları.
48.
Kürtümlär kürek isteer,
Uvalar puluk isteer.
I. Kafadarlar, kız almaa –
II. Kafadarlar, kız almak –
III. Kafadarlar, kız kavramak –
Gümüş bilezik isteer.
73
49.
Ayatta yanȇr fırın,
Engilär, geeri olun.
Benim yärim gelecek –
Beş türlü sofra kurun.
58.
Attım bir taş yamaca,
Urdum bir kuş alaca.
Yärim bana açınca,
Kazanacam yorgaca.
50.
Şu klisenin kemeri,
Dön, yärim, çabuk geeri,
Yavklucuundan seläm var –
Alacaksan, al beni.
59.
Attım bir taş yamaca,
Urdum bir tek karaca,
Benim çemrek yavklumun
Gözü-kaşı karaca.
51.
Çalı yastık olur mu?
Büle dostluk olur mu?
Ah, nekadar yalvardım,
Bukadar naz olur mu?
60.
Kara baca tütünsüz,
Benim yärim kusursuz,
Güzä kadar bekläriz,
Uzun bir düün yaparız.
52.
Pençereden bakıver,
Bana çalım satıver.
Mari, yok gibi yärim,
Bana şeker atıver.
61.
Kemençä gözäl çalêr,
İncecik ses çıkarêr.
Kaynana ki erisin –
Güvää hep taş çıkarêr.
53.
Karşıdan yavklum bakêr,
Bän baktıkça – o kaçêr.
Ah, sevgilim, sevgilim,
Neçin canımı yakêr.
62.
Kemençä gözäl çalêr,
İncecik ses çıkarêr.
Kaynana ki sevinsin –
Güvää mitani çakêr.
54.
Bir taş attım yamaca,
Bir kuş urdum alaca.
Alacası boyunca,
Sevämedim doyunca.
63.
Kara üzüm imeli,
Güzä bän iilenmeli.
Dünürcülär dönmärsä –
Kasıma evlenmeli.
55.
Altın üzüü dakarım,
Gözellerä bakarım.
Gözäl bana bakınca,
Bän kalpaamı çıkarım.
64.
Kara üzüm, kara dut,
İstemäm bän kara but,
Kara but biyazımaz,
Beş surat ciciş olmaz.
56.
Kemençemin sesi var,
İncä belli yärim var,
Kemençemi seslärsa,
Üreciimdä eri var.
65.
Üüsek evlär, al tavannar,
İçerlerdä temiz güllär.
Sänsin benim kalbimdä –
Senin kalbindä kimnär­­­­­?
57.
Ergivanı budadım,
Budadıkça – dallandı.
Yärimä dünür yolladım –
Anası bana darıldı.
66.
Üüsek evlär, al tavannar,
İçerlerdä açmış güllär.
Cayıl yärim koca büümüş –
Büük horuda eri var.
74
67.
Üüsek göklär, fırça yıldız,
Benim yärim seftä münüz,
Nerdän bulêr laflarını:
Bendä – iki, onda – otuz.
75.
İndim çeşmä başına,
Yazı yazdım taşına.
Nasıl umut vereyim
Akran arkadaşıma?
68.
Üüsek evler, al tavannar,
İçerlerde taaze güller.
Benim üreemde sensin –
Senin üreende kimner?
76.
Kuyu-kuyu karımce,
Ben istemem görümce.
Görümcenin sözleri –
Köör olaydı gözleri.
69.
Kalä aardı su akar,
Sulara kızlar bakar,
Şu Kurçunun kızları –
I. Kıynaş bakar, can yakar.
II. Yayman bakar, can yakar.
77.
İpek kuşaam belimde,
Bir ucu da elimde.
Aynaşma, yärim, bana –
Üreem üle de sende.
70.
Şu Varna yollarında
Vara-gele yoruldum.
Ana, düünü [h]azırla:
Bir güzele uruldum.
78.
Varna yolu toz-duman,
Yol boyu – sarı saman,
Bir samana dayandım,
Gel, yärim, bana yaman.
71.
Daaya vardım dal için,
Gül kopardım yär için.
Analar kız büütmüş
Delikannılar için.
79.
Varna yolu – çıt[ı]rannık,
Benim ürääm katrannı.
Yärim çıkmadı karşı,
Olmalı, aarêr başı.
72.
Ay du[u]ar, da gün duumaz mı? 80.
Bana da yär bulunmaz mı­?
Bän da yärsiz ölürsem,
Hatır güdülmäz mi?
Ceviz-pındık tavanda,
Düşüm-sözüm yavklumda.
Yavklum geldi, laf attı –
I. Natıklıım – buazımda.
II. Fasıl söz buazımda.
73.
Kara çufa aldırdım –
Soldurabilir misin?
Bir çorbacının kızıyım –
Kavrayabilir misin?
81.
Mum yanır, yalın süünmäz,
Yärim lafından dönmäz.
Yazık, nazı geçincä,
Yıllar aşır, görünmäz.
74.
Sandık üstünde kapak,
Üstünde sarı yaprak.
Ben yaşamaa doymadım –
Kabletme, kara toprak.
82.
Kuş du[u]ar, kanatlanır,
Türlü bayır aşılır.
Gençlik yaşında insan
Her milletä karışır.
75
83.
Al almayı oydurdum,
İçini bal doldurdum.
Kim deyärsä desin,
Bän lafımı uydurdum.
92.
Dadım çıktı – nar yolla,
Ürääm yandı – kaar yolla.
Anam şüpelenmedään,
Sän bizä dünür yolla.
84.
Kalä güneşä karşı,
Kalenin aardı çarşı.
Açılmadık gül aldım –
Açıldı yärä karşı.
93.
Göktä yıldız bir sıra,
Yärim gitti sınıra.
Yärim suskun – bän lafçı,
Giderim yanı sora.
85.
Gittim Yalpu boyunca,
Durdum, testi dolunca,
Bucakları dolaştım,
Nazlı yäri bulunca.
94.
Göktä yıldız bin sıra,
Yärim gitti pınara.
Pınarda kazan buulmuş –
Aalamış sıra-sıra.
86.
Yolum – Tuna boyunca,
Gezdim, testi dolunca,
Balkannara etiştim,
Nazlı yäri bulunca.
95.
At üstündä durulmaz,
Göz yaşlarım kurumaz,
Benim sevilän yärim
Ölüncän unudulmaz.
87.
Sol ayaamda sızı var,
Herkezin bir kızı var,
Yärimin boyu gözäl,
Saade biraz nazı var.
96.
Al almayı dişledim,
Sapını gümüşledim,
Sevgilimin düşünü
Basmacııma işledim.
88.
Kofa saldım pınara,
Gelin bakın, dolmuş mu?
Yärim çıkmış sınıra,
Gülbürcünü bulmuş mu?
97.
Şu derenin başındayım,
Onaltı da yaşındayım.
Oniki yaştan beeri
Bän senin peşindäyim.
89.
Kofayı saldım pınara,
Varın bakın, dolmuş mu?
Ördüm çorap yärimä, –
Ayaklarna uymuş mu?
98.
Hava bulutlu kaldı,
Kuşlar umutlu kaldı,
Anatarın koynunda –
Canım kilitli kaldı.
90.
Daada üzüm olur mu?
Baada çavdar olur mu?
Yavklum çiçek yollamış –
Ondan nışan olur mu?
99.
Şu klisenin dolayı,
Geçiy kızlar alayı,
Allaa için süleyin –
Var mı sevi kolayı?
91.
Al almayı dişledim,
Kabını gümüşledim,
Sevgilimin gaytannı
Çevreciimä işledim.
100.
Şu aradan insänä,
Bana karşı dönsänä,
Elindeki basmanı
Bana nişan versänä.
76
101.
Şu aradan insänä,
Üzünnän da dönsänä,
Al dudacıklarını
Bän öpeyim, versänä.
109.
Alaca karpuz kökeni,
Yıkıldı berber tükeni.
I. Şu zavallı kızları –
II. Şu berberin kızları –
Yolda kaldı gözleri.
102.
Damdan çıktı bir kuzu,
Burma-burma buynuzu.
Şu gözäl komşuykamın
İncä belli, vay, kızı.
110.
Şu gölü baştan-başa
Atlarım taştan-taşa,
İki cancaaz bir olsa –
Ayırdámaz padişaa.
103.
Lelek yuva içindä,
Elek teknä içindä,
Benim da bir yärim var,
Çufa elek içindä.
111.
Göktä yıldız üz altmış,
Yärimi uyku basmış.
Muradını düş görmüş –
Sevda onu bunaltmış.
104.
Evdän çıktı bir gözäl,
Kıvrak-kıvrak, vay, gezär.
Elindä bir testä gül,
Kendisi güldän gözäl.
112.
Başçelerde gezerim,
Çevreciimi çözerim,
Anam-babam bilseler:
Ben yärimnen gezerim.
105.
Çavdar saçak istemäz,
Meyva bıçak istemäz,
İki ürek bir olsa,
Yorgan-döşek istemäz.
113.
Fidan altı serindir,
Suyun dibi derindir.
Maalemizdä kızların
En gözeli benimdir.
106.
Sıra-sıra çarşılar,
Yärim beni karşılar.
Edi yıl sevda çektim –
Şindi duydu komşular.
114.
Ektim buuday dümseyä,
Biçtirmedim kimseyä,
Edi yıllık sevgimi
Bildirmedim kimseyä.
107.
Kaledän inerim bän,
115.
‘Dön!’, desän, dönärim bän,
Üreciim – kızgın ateş,