Egia katholikak - 03
Bekhatuez dolurik gabe
Lo egitera doana.
Abisu
Eziñ egin badezakezu
Zure konfesionea,
Asaia zaite egitera
Zure kontrizionea.
O Jainkoa, nigarrez nago...
Bekhatuen konfesionea
Confiteor Deo Omnipotenti...
Konfesatzen natzaio Jainko bothere guzia
duenari, Maria dohatsu bethi Birjinari, Mikael
Arkanjelu Sainduari, Joannes Baptista Sainduari,
Apostoluei, Piarres Sainduari eta Paule Sainduari, Saindu guztiei, hagitz bekhatu egiñ dudala
pensamenduez, hitzez eta obraz: erraten dut
ene falta, eta ene falta hagitz handia. Hartarakotz errekeritzen dut Maria dohatsu bethi Birjina,
Mikael Arkanjelu Saindua, Joannes Baptista Sain-
dua, Apostoluak, Piarres Saindua eta Paule Saindua, Saindu guztiak, eta zu, ene aita, othoitz egiteaz enetzat gure Jaun eta Jainkoari.
Misereatur nostri...
Jainko bothere guzia duenak digula bere
miserikordia, eta guri barkhaturik gure bekhatuak, gida gaitzala bizitze eternalera. Halabiz.
Indulgentiam, absolutionem...
Jainko bothere guzia duenak, eta guziz onak
digula bere grazia eta gure bekhatu gustien
barkhamendua. Halabiz.
In manus tuas, Domine...
Zuk ditutzu, Jauna, munduan
Gure arimak kreatu,
Eta hautan zure figura
Mirakuilluzki pintatu.
Enea zure eskuetan
Osoki dut gomendatzen.
Ah! Nik despistatu figura
Berriz bazindu pintatzen.
Pater Noster, Ave Maria,
Credo, Salve Regina, Angele Dei...
Oraziñoak eta ezamena egiñ ondoan, othoitztu behar duzu Andre dena Maria, Josef Saindua,
Aingeru Beiraillea, Patroin Saindua, etc... Gero
elizarik hurbilenera itzulirik, adoratuko duzu
Aldareko Sakramendu Saindua. Lehen egiñ zen
haragi gure arimen hazteko; pausatzen dago
kustodioan, glorian gu pausarazi nahiz. Ah! Nori
ez zaio bihotza bolatuko harengana, hari eman
beharrez onore, esker, eta amudio! Errazu: «o
Jesus, indazu zure benediziñoa», eta ziñaturik
ohean sartzean: «zure izenean dela, Jainkoa,
indazu ungi hilzeko grazia»; edo errazu S. Luis
Errege Franziakoaren othoitza:
Banoa loaren hartzera,
Jesus zure izenean;
Gau eta egun beira nazazu
Ene etsaien artean.
Jauna, zuk odol dibinoaz
Erosi nauzu munduan;
Arren, errezibi nazazu
Hil eta ondoan zeruan.
Loak hartzean
Loak niri darostanean
Zarratzen ene begiak,
Zureak ene beiratzeko
Iduk tzatzu idekiak.
Pausatzen zarenaz geroztik,
Jesus, ene bihotzean.
Egidazu othoi grazia
Ni pausa nadiñ zurean.
Loa herioaren imajina denaz geroztik, orhoitu
behar gare uste dugun baño lehenago hillen
garela. Oren haren ondoan ezta izanen berze
orenik guretzat; eztakigu noiz izanen den oren
hura. Bitartean oren hura segurki izanen da;
dagigun beraz orai zer ere nahi bagiñduke egiñ
izan bagindu orduan. Ah! Itsutasunaren handia!
Gure eternitateko egitekoan ez pensatzea! Eternitatea! Nork daki hi zer aizen, zeiñ aizen luzea.
Elizan sartzean
Sarthuko naiz zure elizan
Humilki adoratzeko
Eta zure izen saindua
Sainduekin laudatzeko.
II. Partea
JESUS KRISTOREN
DEBOZIONEA
Jesus-Kristo gizon eta Jainko
salbatzaillearen noelak
Inkarnazionea
Urrun adi, Parnaseko
Musa zahar profanoa,
Eta zato, zeruko
Musa berri dibinoa.
Jesus-Kristo gure Jauna
Ekhar bezate bihotzek,
Ithurriek ur saindua,
Fruitu bizia haritzek.
Adio, Febus, hire etxe,
Hire itsaso gustia,
Ez zarete asko hilzeko
Ene egarri handia.
Errazu, zeruko musa,
Nola erdi den Birjina,
Nola duen Jainko Haurrak,
Izatu lehen eguna.
Errazu nola egin den
Gizon zeruko Jainkoa,
Eta nola Jainko egiñ
Gizon gu bezalakoa.
Nola Dabiden kastatik
Gizon egiñ den munduan
Egundaiñotik Jongoiko
Izatu zena zeruan.
Misterioa
Orai da lurra xanjatzen
Zeruko parabisuan:
Zeruak egiñ presenta
Orai agertzen munduan.
Establian da estali
Zeruko tresor gustia:
Jende gaxoak dakusa
Bere Egille handia.
Hurbildu zaik, o gizona,
Jangoikoa salbatzeko,
Ofesantu duken Jauna,
Hire hutsen barkhatzeko.
Hau duk Aita Handiaren
Seme bethi izan dena,
Hau ihortzirien nausi
Eta bigarren presuna.
Gizon gisa, gizona duk
Gizonaren fazoiñean,
Eta dik heian bizia
Irabazten jornalean.
Estalia duk kanpotik
Gizonaren haragiaz:
Hire odol hire forma,
Hire egite gustiaz.
Nola baita bi natura,
Baitik halaber bi izen;
Bañan eztituk izen hek
Izen dibino bat baizen.
Ohoratzen dik gloriak
Bere lagun lur paubrea,
Eta parte eternalak
Kreatu duen partea.
Iainko lehen izatua
Orai ere duk Jainkoa,
Orai den bezala bethi,
Iainko bethierekoa.
Zuek bezala haragi
Lehen ez zena izatu,
Haragiaz bestiturik
Zuen balsan duk kausitu.
Ez zaiaiok Jainko huni
Pisu humanitatea,
Ez ziaiok Gizon huni
Pisu dibinitatea.
Eta nola iguzki bat
Aurkhitzen baita zeruan,
Orobat Salbatzaillerik
Eztuk bat baizen munduan.
Lurrean kreatu dena
Lurrez gizon lurrekoa,
Hura bera duk zeruan
Zeruetako Jainkoa.
Jainko Jauna haragiaz
Ziagok gerizaturik,
Majestatea ziagok
Han berean estalirik.
Jesu-Kristo Haurrari
Salutazionea
Haurtxoa, zure sortzeaz
Mundu gustia da bozten;
Zure sehaskari diot
Agur humilla egiten.
Oren onez ozr zaitela
Gure mundu ederrean;
Esklabo gaude gustiok,
Haurra, zure beharrean.
Zuk mendekatuko tutzu
Gizon gustien etsaiak,
Gustiei zuk idkiko
Gloriako ithurriak.
Zuk behar duzu konplitu
Gustien pagamendua,
Zuk obratu behar duzu
Gustion salbamendua.
Jainko zare, kalma zazu
Jainko Aitaren furia;
Gizon zare, paira zazu
Merezi dugun zauria.
Galdegiten du Jainkoak
Jainko baten balioa;
Galdegiten Gurutzeak
Gizonaren herioa.
Gizonak tu pazientki
Bere penak sofrituko,
Eta Jainkoak gizona
Penetan faboratuko.
Herio kruelak behin
Hillen du gizon mortala;
Gero hillen du Jainkoak
Herio itsu kruela.
Jaun handiak du orduan
Kobratuko ontasuna,
Odolezko herioan
Galdu aberastasuna.
Jainkoak eta gizonak
Kargu diferetak tuzte;
Bere eskuan hargatik
Elkharri ematen darozte.
Lurrerat zare fiñean
Promes bezala ethorzen,
Eta duzu egun huntan
Lege zaharra berritzen.
Hagitz da argiagoa
Zure legeko itzala,
Ezen ez bertze legeko
Iguzki argi zabala.
Egun hau aspaldi zuten
Gure Aitek desiratu;
Fedeak urrundik zuen
Denbora hau kontenplatu.
Zuk egotzi behar tutzu
Ifernuko protaleak;
Zuk su handian hondatu
Leza beltzeko sugeak.
Boztu da zu ikhusirik
Bethleemengo Hiria
Jesen zigorra zare zu,
Zu lehoiña, zu zuzia.
Jakoben izarra zare,
Birjina baten Semea,
Dabiden odol nobletik
Ethorri den Erregea.
Errege zaitu humilki
Siongo alabak deitzen;
Eta zare aspaldiko
Lekhukoekiñ agertzen.
Figura Lege Zaharrekoak
Mendirat Izaak haurrak
Egur-zama altxatzean,
Markatu zuen ziñela
Itzatuko gurutzean.
Egiptun ziren etxeak
Odolez señalatuak,
Zure odolaren ziren
Figura odolstatuak.
Hañitz ofrenda zaizkitzu
Palestinan konsekratu,
Mundu herri zabalean
Hañitz hostia ofritu.
Bañan bethi zu zintuzten
Hostia hek figuratzen,
Nola iguzki argia
Itzalak baitu markatzen.
Sartzen zare aldarerat,
Zu zara Aphez Nausia,
Zu jende goxo gustien
Othoitz entzule handia.
Ezarri zuen Moisek
Masta gaiñean sugea;
Heriotik libratzeko
Asko zen hura ikustea.
Izatu zen hura ere,
Jauna, zure seiñallea,
Zu ethorriko ziñela
Biziaren emaillea.
Zure itzala bezala
Iragan zen aitziñean,
Noizbait emanen ziñela
Gure bizia Habean.
Haun ona, Amak ez zaitu
Munduan eman argira,
Bertze haurrek bere haurrak
Ematen tuzte gisara.
Eztu esposik Mariak
Egundaiño ezagutu,
Spiritu Sainduak baizen
Ez zaitu nihork formatu.
Aita duzu, Ama gabe,
Zeruetako glorian;
Ama duzu, aita gabe,
Lurreko erromerian.
Birjina on baten ganik,
Haur hobea zare sortzen;
Ene hobenak ditutzu,
Jainko garbia, garbitzen.
Bake dugu, bake huntzaz
Zu ere zare gozatzen;
Bañan zure bakean da
Gure bakea kausitzen.
Gure gerlak ixil daude,
Bertzeak dire altxatzen;
Zeru-lurrek bake dute,
Ifernua da khexatzen.
Espantuaren handia!
Zerua duz kitatu,
Hartu lurra eta zare
Establian ostatatu.
Zeruak bada darotzu
Fortuna han preparatu!
Aingeruen gloria du
Bestien heian trukatu!
Bertzela tratatzen gaitu
Munduan eskastasunak,
Agintzen baitarozkigu
Zeruko handitasunak.
Aitari manera huntan
Diozu plazer egiten;
Eta bidea gizonei
Gloriarat erakusten;
Kitatu behar direla
Handien palazioak,
Nahi baitugu merezi
Palazio dibinoak.
Jesus Haur sortu berriari
othoitza
Ah Jesus, ene anaia!
Anaia hoben gabea,
Ikhus-azu zure anaia,
Anaia bekhatorea.
Nahi dut bihotz gustiaz
Izan zurea osoki;
Ni urrikari izateaz
Eztakizula urriki;
Ohora nazazu, othoi,
Aitaren begitarteaz,
Zure odola fabora
Anaiaren entzuteaz.
Eztuzu ahalke behar
Ene haragi paubreaz!
Eztuzu behar damurik
Nitzaz dolu izateaz.
Esku altxatzen tudanak,
Mintzatzen zaitzun mihia,
Makhurtzen tudan belhaunak,
Fiñean gorphutz gustia;
Eztire solamente bertze
Gizonen bezalakoak,
Bañan dire bereziki,
Jesus, zure odolekoak.
Zure bizitze berriak
Nau munduan salbatuko,
Eta ekhartzen ditutzun
Bozkarioek boztuko.
Misterio bera Noeletan den
bezala esplikatua
Kanta zagun guziok
Ahalik gorena,
Lauda zagun Maria,
Andre handiena.
Zerutik izan zuen
Mezu dibinoa,
Ez zuela izanen
Agorren laidoa.
Izena eman zitzaion
Birjina Maria:
Hañitz erregetarik
Zuen ethorkia.
Gure salbamenduaz
Errazu, Maria,
Nork ekharri zarotzun
Zerutik berria.
Gabriel Aingeruak
Etxean sarthurik,
Jainkoari zeruan
Gu urrikaldurik.
Zer aita Eternalak
Zuen gaztiatu?
Gabriel Aigeruak
Zertzaz zen mintzatu?
Salutatzen zaitugu,
Birjina Maria,
Grazia da zurekin
Eta Jaun handia.
Zein lekhutan zinauden,
Maria, orduan?
Gabriel Aingeruak
Zu salutatzean?
Galilean nengoen
Herri ederrean,
Ene gelan bakharrik
Debozionean.
Gabriel Aingeruak
Zu salutaturik,
Erran izan zarotzun
Deus bertze berririk?
Konzebituko duzu,
Maria, sainduki,
Seme izanen duzu
Jainkoa segurki.
Erraguzu, Maria,
Zure izenean
Zuk zer erran ziñoen
Hauk entzun ondoan?
Nola daite posible
Inkarnaziñoa?
Semetzan nuke Aita,
Ene Jongoikoa?
Maria, othe ziñen
Garabik trublatu
Fazoiñ huntan Gabriel
Zenean mintzatu?
Bai, ezpainuen nahi
Sekulan ezkondu,
Eta ez Birjinaren
Abantailla galdu.
Aingeruak zer erran
Zarotzun, Maria,
Ikhusirik ziñela
Trublatu guzia?
Eztuzula beldurrik,
Birjina ederra:
Izanen da Spiritu
Sainduaren obra.
Maria, Aingerua
Sinhetsi zinduen?
Eta zer errepusta
Itzuli ziñoen?
Zeruetako jauna
Dela Adoratu,
Haren borondatea
Osoki konplitu.
Ilhabetheen muga
Iragan ondoan,
Sorthu zen zureganik
Jainkoa munduan?
Bai, sorthu zen munduan
Fruitu dibinoa
Gustien salbatzeko
Zeruko Jainkoa.
Erraguzu, Maria,
Haren sorlekhua
Ala zen palazio
Ala gaztelua?
Establi hautsi bat zen,
Establi ttipia,
Surik, atherik gabe
Lekhu idekia.
Nor ethorri zitzaitzun
Agur egitera?
Buryesik agertu zen
Bezten ematera?
Ez gizon, ez emazte
Ez zen presentatu,
Esklabo baten gisa
Gintuzten kitatu.
Ez zen bada izatu
Ez laboraririk?
Eta ez zen hurbildu
Ez merkataririk?
Utzi izan gintuzten
Jende hek guziek,
Ez gintuzten ikhusi
Hain gutti handiek.
Erraguzu, Maria,
Izan zen arzaiñik
Eta mendietara
Dabillan gizonik?
Hek bere presentekin
Gintuzten ikhusi,
Hekien bihotz onak
Gintuen onetsi.
Erraguzu, Maria,
Bazen erregerik,
Zure Seme Jainkoa
Ikhusi zuenik?
Hirur errege zuhur
Ethorri ziraden,
Zeiñek bere presentez
Ohoratu zuten.
Erraguzu, Maria,
Haurra zer egin zen?
Munduan izan zeiño,
Zer gizon izan zen?
Gizon eta Jainko zen,
Justua bizian,
Eta halaber justu
Hil izan zenean.
Erraguzu, Maria,
Handitu ondoan,
Ea guziek zuten
Maitatu munduan?
Bai, maite izan zuten,
Bañan ez juduek,
Koleraz, inbidiaz,
Herraz itsutuek.
Bethi izatu ziren
Jende hek herratsu,
Jesus lurrean zeiño
Bethi koleratsu?
Bai, bethi izan zuten
Haiñ herra mortala,
Non sofritu baitzuen
Gurutze kruela.
Hitz gutiz laburtzeko,
Errazu, Maria:
Gurutzean itzatu
Zuten Jaun handia?
Ah bai! itzatu zuten
Jainkoa Habean,
Gaizki akusaturik,
Ohoiñen artean.
Erraguzu, Maria,
Ea urrun ziñen,
Ala hurbil Semea
Ikhusi zinduen?
Haren aldean nintzen
Ungi flakatua,
Hilla nirudiela,
Guzia urthua.
Arren, Andre handia,
Othoizten zaitugu,
Semearen tronuan
Lagun zakizkigu.
Jujatzean mundua
Azken egunean
Eman gaitzan oñekin
Bere eskuiñean.
Halabiz.
Jainkoa gizon egin da
Mundua salbatzeagatik
Zeruko ihortzirien
Jaunaren ohe ttipia,
Gloriako Erregeren
Sehaska miragarria.
Manjatera, ikhustean
Zure humilitatea,
Ezin suporta dezaket
Munduko banitatea.
Higuiñtzen zaizkit plazerak,
Urre, ohore, szeptroak,
Erresuma, handitasun
Tronuak eta koroak.
Establian huna non den
Zeruko majestatea,
Haur paubretto baten gisa,
Egiñik bera paubrea.
Jainkoa dago esklabo
Troxetan amarraturik,
Gustien salbatzaillea
Belhar gaiñetan jarririk.
Haurrak sala huntan ditu
Bere nigarrak isurtzen;
Bi bestiek dute hemen
Hatsez Aurttoa berotzen.
Bestitzeko eztu deusik
Gustien bestitzailleak,
Eztu ontasunik nahi
On gustien emailleak.
Prinzeen Jauna zelarik,
Munduan Erregea,
Ez zuen bada izatu
Erregeen ohorea.
Etzen gozatu Haurtto hau
Balsamo urrin gozoez,
Ezta berregiñdu ere
Handien ponpa ederrez.
Ez zuten hunen etxea
Urreriek bistatu,
Ez diamantek, ez perlek,
Ez zilharrek distiatu.
Haurra bera zen beretzat
Izarra eta argia,
Bera bere Klartasuna,
Bera iguzki gustia.
Jesus Kreatzaille Jauna,
Gustien Jainko handia,
Bizitze hobe denaren
Sekulako iguzkia.
Aita guziz puxantaren
Klartasun infinitua,
Joan den eternitatean
Bethi berdin izatua.
Aitak ikhusi ondoan
Bere izate handia,
Ikhusi zaitu ilkhitzen
Bere argitik argia.
Bere baithan ikhusi da
Bere Seme bardinean,
Nola baita presuna bat
Ezagutzen miraillean.
Arraza guziz handia,
Jainko Aitaren Semea,
Etxe ongarriz bethean
Usatu gabe prinzea.
Non duzu joan den mendean
Izatu dignitatea?
Non Aitarekiñ glorian
Izatu majestatea?
Non koroa eternala,
Erresuma dohatsua?
Non tronu hanbat Aingeruz
Glorian inguratua?
Zuk handik zinduen lehen
Itsasoa gobernatzen,
Handik beiratzen mundua,
Ifernua gastigatzen.
Ah sorthe miragarria!
Hau berak zuen hautatu.
Harritzeko paubrezia!
Berak zuen hau maitatu.
Munduan zuen gizona
Bere moldera formatu,
Animalia gustien
Erregetzat deklaratu.
Bañan Jainkoaren kontra
Jarririk gizon salbaia,
Dohaiñekin galdu zuen
Jainkoaren iduria.
Bekhatuez kargaturik
Bazegoen kolpatua,
Bai egonen ere bethi
Zerutik desterratua.
Bañan Jainkoak harturik
Gorphutz guk bezalakoa,
Salbatu nahiz gizona,
Gizon egiñ zen Jainkoa!
Jesusen errenkurak establian
Bekhatuen zepoetan
Esklabo giñaudenean,
Jainkoa egiñik gizon
Sorthu zen leze batean.
Hiñ eztiki izatu zen
Haren bihotza mintzatu,
Non hango harri arrokak
Izan baitziren mobitu.
Arrokak, ene sorthea
Zuek duzue sentitu;
Bi begiez ikhusirik
Zuek zarete argitu.
Bustirik ene nigarrez
Izan zarete beratu,
Ene auhenak entzunik,
Zuek zarete ernetu.
Hunelako espantuen
Bethi ere egiteko
Badiat bada ontasun,
Eta bothererik asko.
Nik nigarrak egitean,
Urak tutzue isurtzen,
Gure bien uretarik
Ithurri bat duk ilkhitzen.
Ur hauk tuk ene suspirez
Bere lekhuan xukatzen:
Gero berriz ithurri hau
Gure nigarrez bethetzen.
O gizonak, ala zuek
Entzunen oihu aspreak!
Hauk senti ene bihotza,
Senti ene doloreak!
Gozonek eztie senti,
Eztie deusik ikhusten!
Ez aditzen deusik ere,
Eta ez nigar egiten!
Badirudite arrokek
Direla haragizkoak,
Eta halaber gizonek
Direla arrokazkoak.
Establia
Leze ilhun dohatsua!
Jauregi paregabea!
Jainkoak hire baithan dik
Hautatu bere etxea.
Eztuk hi bezalakorik,
Gustien aiz gaiñekoa,
Hire barnean eman dik
Amudioak Jainkoa.
Bai, Jainkoa hor ziagok
Auhenez eta nigarrez,
Hireganat ethorririk
Gu konsolatu beharrez.
Negua, baldinba hunat
Ez aiz ausartzen sartzera,
Edo hire bertze lagun
Elementen ekhartzera.
Eztuk oraiño aditu
Jesus Jainko Haur ttipiak
Lekhu huntan dituela
Isurtzen bere graziak.
Beirauk, ez hemen erakuts
Hire rigorostasunak,
Ez Haur honen kontra egotz
Sasoinen krueltasunak.
Elhur hotza, urrun adi
Hemendik mendietara;
Hoa han eta landetan
Hire telen hedatzera.
Bide luze zabaletan
Hedatzak hire gogara,
Etxe theilla gustietan
Egotz nahi bezain gora.
Bañan, begirauk, ez uki
Hemengo lekhu ederra,
Hek gabe asko xuri tuk
Ama eta bere Haurra.
Berriz
Elizarik sainduena
Jainkoaren establia,
Jesusek sorthu ondoan,
Bere nigarrez bustia.
Nigar egiñez geroztik
Jainkoak hemen dolorez,
Justu duk isur detzadan
Orain eneak bihotzez.
Heian zuen bezain sarri
Jesus ikhusi argiak,
Negu hotz eta kruelak
Galdu ziotzan graziak.
Posible da ikhus zetzan
Hunen bisaian nigarrak
Eta begiak zaduzkan
Harria bezain gogorrak?
Haurtxoa, egia bada
Gure plazer itsusiek
Eman darozkitzutela
Dolore aspe horiek.
Nola da posible gauden
Lili eta lorepean,
Zu sortzen zaren denboran
Lasto eta belharpean?
Amak salutatzen du Jesus
bere haurra
Zeruko Errege puxanta,
Amaren sabel saindutik
Agertu zenean munduan
Gorphutz batez bestiturik;
Hala nola altxatzen baita,
Itsasotik iguzkia,
Huna Amak nola zioen
Iduki solas eztia:
Fiñean begietan zaitut,
Amaren seme maitea;
Utzi duzu ene gorphutza
Preso ziñauden etxea.
Izatu duzu ilhunpean
Karzel ttipitto batentzat
Zuk behar ziñduen lekhua
Aldare eta tenplutzat.
Arren, Jauna, sofri nazazu
Zuk eman libertatean
Pausa zaitzadan, ene Haurra,
Amaren bulhar gaiñean.
Eta barkha diezadazu
Hartzen dudan ausartzia:
Ene amudio handiak
Ematen darot kuraia.
Bañan, o Haur maitagarria,
Zure amaren besoek
Benturaz eztute balio
Hanbat nola establiek.
Nola deithuko othe zaitut,
Jainko Aitaren Semea?
Ala zarela erranen dut
Dohatsu dohakabea?
Jainko guziz puxanta zare
Zeruetako glorian;
Haur paubre baten gisa zare
Bethlemengo establian.
O Jauna, Prinze dohatsua,
Ene Jongoiko Handia,
Bañan Haurra, o Haur flakoa,
Eta ene Haur ttipia:
Zer plazer zinduke? Sehaska?
Ala plazer aldarea?
Aita deithuko zaitut,
Ala deithuko Semea?
Irakatz diozozu, othoi,
Amari eginbidea;
Nigarrez zer galdetzen duzu,
Insensu ala eznea?
Zure miñen sosegatzeko
Ohoratzen tut, Maitea,
Zure flakotasuna behin,
Gero zure botherea.
Egiazki zure ama naiz,
Baita neskatoa ere;
Beraz zor darotzut bihotza,
Eta zor beraz ohore.
Ama extasian dago
haurraren begietan
Leze sakratua! Prinze
Berriaren Jauregia!
Sahaskan datza etzanik
Haur bat adoragarria!
Heldu zaiku gloriatik
Eguberri egunean,
Gu beharrez bisitatu
Munduaren ilhunpean.
Lezea, orai utzazu
Zure izen usatua;
Har zazu bertze izen bat,
Deithuko zare zerua.
Gustiok aithortzen dugu,
O Salbatzaille maitea,
Bisaian dakharkezula
Zeruko majestatea.
Zure grazia ederrak
Arraiak ditu egozten,
Eta ez itzal, ez traza
Figurarik erakusten.
Iguzkia baño tutzu
Bi begiak argiago,
Arrosalilia baño
Kolorea ederrago.
Orai duzu erakusten
Establi ilhun hunetan
Zer trukada egin duzun
Munduaren faboretan.
Eman baituzu Jainko bat
Haurtxo baten gorphutzean,
Eta haur bate gorphutz bat
Jainko baten izatean.
Andre, zeri zagozka
Haurtxo horren aitziñean?
Zer hor kontenplatzen duzu
Sehaska horren barnean?
Ithurriak xirripa du
Humildurik adoratzen,
Su ederrak bere kharra
Amudioz ohoratzen.
Iguzkiak du ikhusten
Bere arrai dibinoa,
Pintadoreak miratzen
Thiratu duen lerroa.
Plazer baitu obrariak
Bere obra ikhusteaz,
Haritzak bere fruitua
Atsegin kontenplatzeaz.
Mintzo da Ama bere Haur
Berbo dibinoarekin,
Prinzipioa juntatzen
Bere ondorearekiñ.
Ama Birjinak maitatzen du
bere haurra
Ah Jesus, amudioak
Lezean zaitu estaltzen!
Ene Haur Jainko maitea,
Arrokan zaitu pausatzen!
Amudio dibinoa,
Hau da bada botherea!
Hemen baituk erakusten
Jainko bat zerugabea.
Errege batek ez izan
Bere eskuan szeptrorik!
Eta ez prinzeak ere
Egoteko Jauregirik.
Palazioa duzu hau?
O zeruko Erregea!
Ardien heian baituzu
Zeruan duzun gorthea!
Non da zure noblezia,
Nola asto unhatua?
Eta lagunik eztuen
Idi bakhoitz flakatua?
Huna zer den sekretua,
Adizak, adiskidea:
Jesus Haurra diuk artzaiña,
Eta oraiño Prinzea!
Prinze eta artzaiñ hunek
Eragiñen dik etxea,
Behin jauregia heiaz,
Gero lezeaz gorthea.
Gehiago duk hau bada,
Espantu miragarria!
Errege Artzaiñ hau baita
Zeruko bildots xuria.
Beraz sortzen denaz geroz
Bere ardien erdian,
Justu duk, duen etxea
Hekiñ gusa establian.
Ene bihotz dibinoa,
Zokholu hori utzazu,
Lasto gaiñean sobera
Denbora ematen duzu.
Niri iduri zaitana
Iduritzen balitzaizu,
Zure Amaren bulharra
Errepiratzat har-zazu.
Huntan zure koloreez,
Arrosa pintatuetan
Alha bethi zaudezela
Egonen zare dostetan.
Izanen dire lore hauk
Amudiozko fruituak:
Guziak tu freskatuko
Zeruko Espirituak.
Ene bihotza dukezu
Baratze preziatua,
Ene begien nigarrez
Baratze ihinstatua.
Nausi beraz egin zaite,
Zeruko Bildots maitea:
Egin ene bihotzean
Nausi, Jainko Haur emea.
Zu gabe ezta ederra,
Zuk behar duzu edertu,
Edo edertzen ezpada,
Zuk behar duzu eztitu.
Ah, bai, ezeren, o Haurra,
Indazu, othoi, grazia,
Zure gisa xuri dadin
Ene arima guzia.
Amak bere haurrari noelak
Geldi zaitezte Norteko
Haize hotz, aize aspreak!
Utzkitzue zuen bruma,
Bruma elhurrez betheak.
Mundu kreatu berritik
Zoazte mundu zaharrera,
Zoazte hemendik ihesi
Furien garraiatzera.
Jainkoa hemen diagu,
Urrun zaitezte hemendik:
Haur hunen hats dibinoa
Asko diagu haizerik.
Zuek ere hedoi belzak
Jaustera preparatzean,
Aphur bat egon zaitezte
Erori gabe airean.
Zertako tugu hedoiak,
Eta zertako uriak?
Asko tugu salbatzeko,
Jainkoa, zure begiak.
Bañan, Haurra, beiratzatzu
Isuri gabe nigarrak;
Nigarrek ilhuntzen tuzte
Begien argi ederrak.
Aithortzen dut, egia da,
O Jesus, ene Semea,
Bihotz gustia dudala
Zure nigarrez bethea.
Zuk franko tutzu zeruan
Plazer uholde handiak,
Eztuzte bada balio
Zure begien uriak.
Aingeruek adoratzen dute
Haurra
Zeruko Aingeru ederrak
Airea ebak-azue:
Xizmisten gisa bolaturik
Hunat laster egizue.
Guk on gehiago diagu
Gure establi paubrean,
Ezen ez zuek, aingeruek
Zuen zeruko gorthean.
Hemen hari duk Jainko Haur bat
Gerla eztien egiten,
Bere sehaskan dagoela
Triunfa dik eramaten.
Arma gabeko beso batek
Etsai murruak hautsirik,
Ifernua dik alarmatu,
Guzia iharrosirik.
Laudatzeko, o Aingeruak,
Gerlari bat haiñ eztia,
Errazue Jaun egiñ dela
Jesus haurraren grazia.
Oraiño berriz errazue
Jainko idola falsoak
Hari direla preparatzen
Ohoiñen gisa zilhoak.
Hekien dibinitateak
Il-hurrenak daudezela,
Jesus ttipiaren sehaskan
Ehorstera doazela.
Eztuzue bada ikhusten
Airean gora argiak
Zeiñ klarki duten distiatzen
Eta zeiñ diren eztiak?
Horra nola hedatzen duten
Jaunko Haur hunen gloria,
Gustiek die publikatzen
Hunen magnifizenzia.
Helas, hau zer mirakuillu da!
Elhurra bezaiñ hotzetik
Distiatzen baitute kharrek
Haurtxo hunen sehaskatik.
O argiak! Argi ederrak!
Jesus Haurraren argiak!
Haur hunekiñ sortzen zareten
Argi espantagarriak!
Jesusek eta Eguberrik
Egun berri dohatsuak,
Sehaska batean tutzue
Zeuen sortzeko lekhuak!
Aingeruek erraten dute
zergatik gizon egin den
Jainkoa
Hau da, hau ganbiamendu
Ederra eta berria!
Mirakuilluzko sekretu,
Espantu harrigarria!
Sartzen tu zeru gustiak
Heia ttipitto batean
Eta Jainko Inmensoa
Manyateraten barnean.
Aingeruak, nork egiñ du
Establi batez zerua?
Eta manyatera batez
Nork Jainko baten tronua?
Amudioak egiñ dik
Lurrean heaz zerua,
Eta Jainko erregeak
Belharrez bere thronua.
Heian ziatzak troxetan
Izarren kreatzaillea,
Lurrean haur formaturik
Elementen Egillea.
Hedoietarik hunek tik
Ihortziriak lantzatzen,
Xizmisten argi gustiak
Hunek ilhunpean biltzen.
Jainkoa nork haur egiñ du,
Errazue, Aingeruak?
Ez othe amudioak,
Ala Haur hunen eskuak?
Biek elgar aditurik,
Lehenik amudioak,
Gero Jainko Haur beraren
Indar handi dibinoak.
Oraiño bada diaguk
Gehiago admiratzen,
Jongoiko puxant hau baita
Miseriaz ohoratzen.
Lakhetzenago ziaiok
Birjinaren bulharretan,
Ezen ez Aingeruekin
Gure plazer handietan.
Zeruko glorian diren
Ontasunak tik kitatzen:
Eztuk leheneko ponpan
Espantagarri agertzen.
Geritzatzen tik argiak
Heiaren ilhun barnean,
Hala nola iguzkiak
Bere arraiak, sartzean.
Aingeruak, errazue:
Zer othe du desiratzen?
Lurreko ontasun hautan
Zer koroa du bilhatzen?
Guzien Jauna delarik
Utzi tik guziak,
Xoilki irabazi nahiz
Gizonen bihoitz ttipiak.
Arzaiñek adoratzen dute
haurra
Arzaiñak, zatozte fite,
Zatozte heia huntara,
Arrokan barna hemen den
Jainkoa adoratzera.
Hurbildu denaz geroztik
Ikhus-agun elkarrekiñ:
Zuekiñ gu joanen gaituk,
Zatozte zuek gurekiñ.
Bildots pulit bat hemen duk
Eta bildots zerukoa,
Heiak ezpaitu oraiño
Ikhusi hunelakoa.
Erakusten tik bisaian
Espantu miragarriak,
Klarki baitire ageri
Bildurik zeru gustiak.
Hedoi eder baten gisa
Dik bere begitartea,
Begiek ez ikhusteko
Hunen dibinitatea.
Nor ezta establi huntan
Guzia espantatuko!
Eta nor ez, ikhustean,
Amudioz flakatuko!
Nihon ere izan ezten
Eksenplu bat dik ematen,
Emanik bere bihotza,
Gurea dik galdegiten.
Egiñ dik establi batez
Parabisuko gloria,
Eta gizon Jainko batez
Bildots adoragarria.
Neskatxa arzaiñ debotak,
Hunat laster egizue,
Bildots berri dibino bat
Kontenplatuko duzue.
Zuen ardi eta bildots
Gustiak utz detzatzue,
Zerutik jautsi Bildots bat
Adoratuko duzue.
Bañan hunen gurutzea
Emazue gerrieta:
Harzazue hunen ille
Dibinoa eskuetan.
Ille hau xoilki duzue
Irunen zuen landetan,
Zuen mendi, zuen haran
Eta haritz itzaletan.
Ardatzak eragitzue
Itzeez irutekotzat,
Bañan irunen den tela
Izanen dela hunentzat.
Ederra behar diñ telak,
Ungi beraz egizue,
Hartzaz arropa berriak
Gero egiñ detzazue.
Erhiak asaiu huntan
Erabilliko tutzue:
Hargatik bethi eztia
Pena izanen duzue.
Emazue khilloetan
Hunen grazia linhotzat,
Eta hunen Gurutzea
Zuen gerritan khillotzat.
Erregeek ekhartzen tuzte
presentak
Hirur Errege handiek
Egiten dute presenta:
Urre, Mirra, insensua,
Jainko Haurraren tributa.
Mirrak du siñifikatzen
Gizon dela gu bezala;
Jainko dela insensuak,
Urreak errege dela.
Arren, gure ezagutzak,
O Jesus, ikhus detzatzu,
Bihotz berritu tugunak
Beraz errezibitzatzu.
Tresor hau eztu balio
Amerika dohatsuak
Eta deus eztu hau baño
Ederragorik munduak.
Badakit segur hau dela
Presentik aberatsena:
Present eder, present handi,
Present mañifikoena.
Bihotz baten izateaz
Errege zare aithortzen
Eta mundu ttipi batez
Lo egitera doana.
Abisu
Eziñ egin badezakezu
Zure konfesionea,
Asaia zaite egitera
Zure kontrizionea.
O Jainkoa, nigarrez nago...
Bekhatuen konfesionea
Confiteor Deo Omnipotenti...
Konfesatzen natzaio Jainko bothere guzia
duenari, Maria dohatsu bethi Birjinari, Mikael
Arkanjelu Sainduari, Joannes Baptista Sainduari,
Apostoluei, Piarres Sainduari eta Paule Sainduari, Saindu guztiei, hagitz bekhatu egiñ dudala
pensamenduez, hitzez eta obraz: erraten dut
ene falta, eta ene falta hagitz handia. Hartarakotz errekeritzen dut Maria dohatsu bethi Birjina,
Mikael Arkanjelu Saindua, Joannes Baptista Sain-
dua, Apostoluak, Piarres Saindua eta Paule Saindua, Saindu guztiak, eta zu, ene aita, othoitz egiteaz enetzat gure Jaun eta Jainkoari.
Misereatur nostri...
Jainko bothere guzia duenak digula bere
miserikordia, eta guri barkhaturik gure bekhatuak, gida gaitzala bizitze eternalera. Halabiz.
Indulgentiam, absolutionem...
Jainko bothere guzia duenak, eta guziz onak
digula bere grazia eta gure bekhatu gustien
barkhamendua. Halabiz.
In manus tuas, Domine...
Zuk ditutzu, Jauna, munduan
Gure arimak kreatu,
Eta hautan zure figura
Mirakuilluzki pintatu.
Enea zure eskuetan
Osoki dut gomendatzen.
Ah! Nik despistatu figura
Berriz bazindu pintatzen.
Pater Noster, Ave Maria,
Credo, Salve Regina, Angele Dei...
Oraziñoak eta ezamena egiñ ondoan, othoitztu behar duzu Andre dena Maria, Josef Saindua,
Aingeru Beiraillea, Patroin Saindua, etc... Gero
elizarik hurbilenera itzulirik, adoratuko duzu
Aldareko Sakramendu Saindua. Lehen egiñ zen
haragi gure arimen hazteko; pausatzen dago
kustodioan, glorian gu pausarazi nahiz. Ah! Nori
ez zaio bihotza bolatuko harengana, hari eman
beharrez onore, esker, eta amudio! Errazu: «o
Jesus, indazu zure benediziñoa», eta ziñaturik
ohean sartzean: «zure izenean dela, Jainkoa,
indazu ungi hilzeko grazia»; edo errazu S. Luis
Errege Franziakoaren othoitza:
Banoa loaren hartzera,
Jesus zure izenean;
Gau eta egun beira nazazu
Ene etsaien artean.
Jauna, zuk odol dibinoaz
Erosi nauzu munduan;
Arren, errezibi nazazu
Hil eta ondoan zeruan.
Loak hartzean
Loak niri darostanean
Zarratzen ene begiak,
Zureak ene beiratzeko
Iduk tzatzu idekiak.
Pausatzen zarenaz geroztik,
Jesus, ene bihotzean.
Egidazu othoi grazia
Ni pausa nadiñ zurean.
Loa herioaren imajina denaz geroztik, orhoitu
behar gare uste dugun baño lehenago hillen
garela. Oren haren ondoan ezta izanen berze
orenik guretzat; eztakigu noiz izanen den oren
hura. Bitartean oren hura segurki izanen da;
dagigun beraz orai zer ere nahi bagiñduke egiñ
izan bagindu orduan. Ah! Itsutasunaren handia!
Gure eternitateko egitekoan ez pensatzea! Eternitatea! Nork daki hi zer aizen, zeiñ aizen luzea.
Elizan sartzean
Sarthuko naiz zure elizan
Humilki adoratzeko
Eta zure izen saindua
Sainduekin laudatzeko.
II. Partea
JESUS KRISTOREN
DEBOZIONEA
Jesus-Kristo gizon eta Jainko
salbatzaillearen noelak
Inkarnazionea
Urrun adi, Parnaseko
Musa zahar profanoa,
Eta zato, zeruko
Musa berri dibinoa.
Jesus-Kristo gure Jauna
Ekhar bezate bihotzek,
Ithurriek ur saindua,
Fruitu bizia haritzek.
Adio, Febus, hire etxe,
Hire itsaso gustia,
Ez zarete asko hilzeko
Ene egarri handia.
Errazu, zeruko musa,
Nola erdi den Birjina,
Nola duen Jainko Haurrak,
Izatu lehen eguna.
Errazu nola egin den
Gizon zeruko Jainkoa,
Eta nola Jainko egiñ
Gizon gu bezalakoa.
Nola Dabiden kastatik
Gizon egiñ den munduan
Egundaiñotik Jongoiko
Izatu zena zeruan.
Misterioa
Orai da lurra xanjatzen
Zeruko parabisuan:
Zeruak egiñ presenta
Orai agertzen munduan.
Establian da estali
Zeruko tresor gustia:
Jende gaxoak dakusa
Bere Egille handia.
Hurbildu zaik, o gizona,
Jangoikoa salbatzeko,
Ofesantu duken Jauna,
Hire hutsen barkhatzeko.
Hau duk Aita Handiaren
Seme bethi izan dena,
Hau ihortzirien nausi
Eta bigarren presuna.
Gizon gisa, gizona duk
Gizonaren fazoiñean,
Eta dik heian bizia
Irabazten jornalean.
Estalia duk kanpotik
Gizonaren haragiaz:
Hire odol hire forma,
Hire egite gustiaz.
Nola baita bi natura,
Baitik halaber bi izen;
Bañan eztituk izen hek
Izen dibino bat baizen.
Ohoratzen dik gloriak
Bere lagun lur paubrea,
Eta parte eternalak
Kreatu duen partea.
Iainko lehen izatua
Orai ere duk Jainkoa,
Orai den bezala bethi,
Iainko bethierekoa.
Zuek bezala haragi
Lehen ez zena izatu,
Haragiaz bestiturik
Zuen balsan duk kausitu.
Ez zaiaiok Jainko huni
Pisu humanitatea,
Ez ziaiok Gizon huni
Pisu dibinitatea.
Eta nola iguzki bat
Aurkhitzen baita zeruan,
Orobat Salbatzaillerik
Eztuk bat baizen munduan.
Lurrean kreatu dena
Lurrez gizon lurrekoa,
Hura bera duk zeruan
Zeruetako Jainkoa.
Jainko Jauna haragiaz
Ziagok gerizaturik,
Majestatea ziagok
Han berean estalirik.
Jesu-Kristo Haurrari
Salutazionea
Haurtxoa, zure sortzeaz
Mundu gustia da bozten;
Zure sehaskari diot
Agur humilla egiten.
Oren onez ozr zaitela
Gure mundu ederrean;
Esklabo gaude gustiok,
Haurra, zure beharrean.
Zuk mendekatuko tutzu
Gizon gustien etsaiak,
Gustiei zuk idkiko
Gloriako ithurriak.
Zuk behar duzu konplitu
Gustien pagamendua,
Zuk obratu behar duzu
Gustion salbamendua.
Jainko zare, kalma zazu
Jainko Aitaren furia;
Gizon zare, paira zazu
Merezi dugun zauria.
Galdegiten du Jainkoak
Jainko baten balioa;
Galdegiten Gurutzeak
Gizonaren herioa.
Gizonak tu pazientki
Bere penak sofrituko,
Eta Jainkoak gizona
Penetan faboratuko.
Herio kruelak behin
Hillen du gizon mortala;
Gero hillen du Jainkoak
Herio itsu kruela.
Jaun handiak du orduan
Kobratuko ontasuna,
Odolezko herioan
Galdu aberastasuna.
Jainkoak eta gizonak
Kargu diferetak tuzte;
Bere eskuan hargatik
Elkharri ematen darozte.
Lurrerat zare fiñean
Promes bezala ethorzen,
Eta duzu egun huntan
Lege zaharra berritzen.
Hagitz da argiagoa
Zure legeko itzala,
Ezen ez bertze legeko
Iguzki argi zabala.
Egun hau aspaldi zuten
Gure Aitek desiratu;
Fedeak urrundik zuen
Denbora hau kontenplatu.
Zuk egotzi behar tutzu
Ifernuko protaleak;
Zuk su handian hondatu
Leza beltzeko sugeak.
Boztu da zu ikhusirik
Bethleemengo Hiria
Jesen zigorra zare zu,
Zu lehoiña, zu zuzia.
Jakoben izarra zare,
Birjina baten Semea,
Dabiden odol nobletik
Ethorri den Erregea.
Errege zaitu humilki
Siongo alabak deitzen;
Eta zare aspaldiko
Lekhukoekiñ agertzen.
Figura Lege Zaharrekoak
Mendirat Izaak haurrak
Egur-zama altxatzean,
Markatu zuen ziñela
Itzatuko gurutzean.
Egiptun ziren etxeak
Odolez señalatuak,
Zure odolaren ziren
Figura odolstatuak.
Hañitz ofrenda zaizkitzu
Palestinan konsekratu,
Mundu herri zabalean
Hañitz hostia ofritu.
Bañan bethi zu zintuzten
Hostia hek figuratzen,
Nola iguzki argia
Itzalak baitu markatzen.
Sartzen zare aldarerat,
Zu zara Aphez Nausia,
Zu jende goxo gustien
Othoitz entzule handia.
Ezarri zuen Moisek
Masta gaiñean sugea;
Heriotik libratzeko
Asko zen hura ikustea.
Izatu zen hura ere,
Jauna, zure seiñallea,
Zu ethorriko ziñela
Biziaren emaillea.
Zure itzala bezala
Iragan zen aitziñean,
Noizbait emanen ziñela
Gure bizia Habean.
Haun ona, Amak ez zaitu
Munduan eman argira,
Bertze haurrek bere haurrak
Ematen tuzte gisara.
Eztu esposik Mariak
Egundaiño ezagutu,
Spiritu Sainduak baizen
Ez zaitu nihork formatu.
Aita duzu, Ama gabe,
Zeruetako glorian;
Ama duzu, aita gabe,
Lurreko erromerian.
Birjina on baten ganik,
Haur hobea zare sortzen;
Ene hobenak ditutzu,
Jainko garbia, garbitzen.
Bake dugu, bake huntzaz
Zu ere zare gozatzen;
Bañan zure bakean da
Gure bakea kausitzen.
Gure gerlak ixil daude,
Bertzeak dire altxatzen;
Zeru-lurrek bake dute,
Ifernua da khexatzen.
Espantuaren handia!
Zerua duz kitatu,
Hartu lurra eta zare
Establian ostatatu.
Zeruak bada darotzu
Fortuna han preparatu!
Aingeruen gloria du
Bestien heian trukatu!
Bertzela tratatzen gaitu
Munduan eskastasunak,
Agintzen baitarozkigu
Zeruko handitasunak.
Aitari manera huntan
Diozu plazer egiten;
Eta bidea gizonei
Gloriarat erakusten;
Kitatu behar direla
Handien palazioak,
Nahi baitugu merezi
Palazio dibinoak.
Jesus Haur sortu berriari
othoitza
Ah Jesus, ene anaia!
Anaia hoben gabea,
Ikhus-azu zure anaia,
Anaia bekhatorea.
Nahi dut bihotz gustiaz
Izan zurea osoki;
Ni urrikari izateaz
Eztakizula urriki;
Ohora nazazu, othoi,
Aitaren begitarteaz,
Zure odola fabora
Anaiaren entzuteaz.
Eztuzu ahalke behar
Ene haragi paubreaz!
Eztuzu behar damurik
Nitzaz dolu izateaz.
Esku altxatzen tudanak,
Mintzatzen zaitzun mihia,
Makhurtzen tudan belhaunak,
Fiñean gorphutz gustia;
Eztire solamente bertze
Gizonen bezalakoak,
Bañan dire bereziki,
Jesus, zure odolekoak.
Zure bizitze berriak
Nau munduan salbatuko,
Eta ekhartzen ditutzun
Bozkarioek boztuko.
Misterio bera Noeletan den
bezala esplikatua
Kanta zagun guziok
Ahalik gorena,
Lauda zagun Maria,
Andre handiena.
Zerutik izan zuen
Mezu dibinoa,
Ez zuela izanen
Agorren laidoa.
Izena eman zitzaion
Birjina Maria:
Hañitz erregetarik
Zuen ethorkia.
Gure salbamenduaz
Errazu, Maria,
Nork ekharri zarotzun
Zerutik berria.
Gabriel Aingeruak
Etxean sarthurik,
Jainkoari zeruan
Gu urrikaldurik.
Zer aita Eternalak
Zuen gaztiatu?
Gabriel Aigeruak
Zertzaz zen mintzatu?
Salutatzen zaitugu,
Birjina Maria,
Grazia da zurekin
Eta Jaun handia.
Zein lekhutan zinauden,
Maria, orduan?
Gabriel Aingeruak
Zu salutatzean?
Galilean nengoen
Herri ederrean,
Ene gelan bakharrik
Debozionean.
Gabriel Aingeruak
Zu salutaturik,
Erran izan zarotzun
Deus bertze berririk?
Konzebituko duzu,
Maria, sainduki,
Seme izanen duzu
Jainkoa segurki.
Erraguzu, Maria,
Zure izenean
Zuk zer erran ziñoen
Hauk entzun ondoan?
Nola daite posible
Inkarnaziñoa?
Semetzan nuke Aita,
Ene Jongoikoa?
Maria, othe ziñen
Garabik trublatu
Fazoiñ huntan Gabriel
Zenean mintzatu?
Bai, ezpainuen nahi
Sekulan ezkondu,
Eta ez Birjinaren
Abantailla galdu.
Aingeruak zer erran
Zarotzun, Maria,
Ikhusirik ziñela
Trublatu guzia?
Eztuzula beldurrik,
Birjina ederra:
Izanen da Spiritu
Sainduaren obra.
Maria, Aingerua
Sinhetsi zinduen?
Eta zer errepusta
Itzuli ziñoen?
Zeruetako jauna
Dela Adoratu,
Haren borondatea
Osoki konplitu.
Ilhabetheen muga
Iragan ondoan,
Sorthu zen zureganik
Jainkoa munduan?
Bai, sorthu zen munduan
Fruitu dibinoa
Gustien salbatzeko
Zeruko Jainkoa.
Erraguzu, Maria,
Haren sorlekhua
Ala zen palazio
Ala gaztelua?
Establi hautsi bat zen,
Establi ttipia,
Surik, atherik gabe
Lekhu idekia.
Nor ethorri zitzaitzun
Agur egitera?
Buryesik agertu zen
Bezten ematera?
Ez gizon, ez emazte
Ez zen presentatu,
Esklabo baten gisa
Gintuzten kitatu.
Ez zen bada izatu
Ez laboraririk?
Eta ez zen hurbildu
Ez merkataririk?
Utzi izan gintuzten
Jende hek guziek,
Ez gintuzten ikhusi
Hain gutti handiek.
Erraguzu, Maria,
Izan zen arzaiñik
Eta mendietara
Dabillan gizonik?
Hek bere presentekin
Gintuzten ikhusi,
Hekien bihotz onak
Gintuen onetsi.
Erraguzu, Maria,
Bazen erregerik,
Zure Seme Jainkoa
Ikhusi zuenik?
Hirur errege zuhur
Ethorri ziraden,
Zeiñek bere presentez
Ohoratu zuten.
Erraguzu, Maria,
Haurra zer egin zen?
Munduan izan zeiño,
Zer gizon izan zen?
Gizon eta Jainko zen,
Justua bizian,
Eta halaber justu
Hil izan zenean.
Erraguzu, Maria,
Handitu ondoan,
Ea guziek zuten
Maitatu munduan?
Bai, maite izan zuten,
Bañan ez juduek,
Koleraz, inbidiaz,
Herraz itsutuek.
Bethi izatu ziren
Jende hek herratsu,
Jesus lurrean zeiño
Bethi koleratsu?
Bai, bethi izan zuten
Haiñ herra mortala,
Non sofritu baitzuen
Gurutze kruela.
Hitz gutiz laburtzeko,
Errazu, Maria:
Gurutzean itzatu
Zuten Jaun handia?
Ah bai! itzatu zuten
Jainkoa Habean,
Gaizki akusaturik,
Ohoiñen artean.
Erraguzu, Maria,
Ea urrun ziñen,
Ala hurbil Semea
Ikhusi zinduen?
Haren aldean nintzen
Ungi flakatua,
Hilla nirudiela,
Guzia urthua.
Arren, Andre handia,
Othoizten zaitugu,
Semearen tronuan
Lagun zakizkigu.
Jujatzean mundua
Azken egunean
Eman gaitzan oñekin
Bere eskuiñean.
Halabiz.
Jainkoa gizon egin da
Mundua salbatzeagatik
Zeruko ihortzirien
Jaunaren ohe ttipia,
Gloriako Erregeren
Sehaska miragarria.
Manjatera, ikhustean
Zure humilitatea,
Ezin suporta dezaket
Munduko banitatea.
Higuiñtzen zaizkit plazerak,
Urre, ohore, szeptroak,
Erresuma, handitasun
Tronuak eta koroak.
Establian huna non den
Zeruko majestatea,
Haur paubretto baten gisa,
Egiñik bera paubrea.
Jainkoa dago esklabo
Troxetan amarraturik,
Gustien salbatzaillea
Belhar gaiñetan jarririk.
Haurrak sala huntan ditu
Bere nigarrak isurtzen;
Bi bestiek dute hemen
Hatsez Aurttoa berotzen.
Bestitzeko eztu deusik
Gustien bestitzailleak,
Eztu ontasunik nahi
On gustien emailleak.
Prinzeen Jauna zelarik,
Munduan Erregea,
Ez zuen bada izatu
Erregeen ohorea.
Etzen gozatu Haurtto hau
Balsamo urrin gozoez,
Ezta berregiñdu ere
Handien ponpa ederrez.
Ez zuten hunen etxea
Urreriek bistatu,
Ez diamantek, ez perlek,
Ez zilharrek distiatu.
Haurra bera zen beretzat
Izarra eta argia,
Bera bere Klartasuna,
Bera iguzki gustia.
Jesus Kreatzaille Jauna,
Gustien Jainko handia,
Bizitze hobe denaren
Sekulako iguzkia.
Aita guziz puxantaren
Klartasun infinitua,
Joan den eternitatean
Bethi berdin izatua.
Aitak ikhusi ondoan
Bere izate handia,
Ikhusi zaitu ilkhitzen
Bere argitik argia.
Bere baithan ikhusi da
Bere Seme bardinean,
Nola baita presuna bat
Ezagutzen miraillean.
Arraza guziz handia,
Jainko Aitaren Semea,
Etxe ongarriz bethean
Usatu gabe prinzea.
Non duzu joan den mendean
Izatu dignitatea?
Non Aitarekiñ glorian
Izatu majestatea?
Non koroa eternala,
Erresuma dohatsua?
Non tronu hanbat Aingeruz
Glorian inguratua?
Zuk handik zinduen lehen
Itsasoa gobernatzen,
Handik beiratzen mundua,
Ifernua gastigatzen.
Ah sorthe miragarria!
Hau berak zuen hautatu.
Harritzeko paubrezia!
Berak zuen hau maitatu.
Munduan zuen gizona
Bere moldera formatu,
Animalia gustien
Erregetzat deklaratu.
Bañan Jainkoaren kontra
Jarririk gizon salbaia,
Dohaiñekin galdu zuen
Jainkoaren iduria.
Bekhatuez kargaturik
Bazegoen kolpatua,
Bai egonen ere bethi
Zerutik desterratua.
Bañan Jainkoak harturik
Gorphutz guk bezalakoa,
Salbatu nahiz gizona,
Gizon egiñ zen Jainkoa!
Jesusen errenkurak establian
Bekhatuen zepoetan
Esklabo giñaudenean,
Jainkoa egiñik gizon
Sorthu zen leze batean.
Hiñ eztiki izatu zen
Haren bihotza mintzatu,
Non hango harri arrokak
Izan baitziren mobitu.
Arrokak, ene sorthea
Zuek duzue sentitu;
Bi begiez ikhusirik
Zuek zarete argitu.
Bustirik ene nigarrez
Izan zarete beratu,
Ene auhenak entzunik,
Zuek zarete ernetu.
Hunelako espantuen
Bethi ere egiteko
Badiat bada ontasun,
Eta bothererik asko.
Nik nigarrak egitean,
Urak tutzue isurtzen,
Gure bien uretarik
Ithurri bat duk ilkhitzen.
Ur hauk tuk ene suspirez
Bere lekhuan xukatzen:
Gero berriz ithurri hau
Gure nigarrez bethetzen.
O gizonak, ala zuek
Entzunen oihu aspreak!
Hauk senti ene bihotza,
Senti ene doloreak!
Gozonek eztie senti,
Eztie deusik ikhusten!
Ez aditzen deusik ere,
Eta ez nigar egiten!
Badirudite arrokek
Direla haragizkoak,
Eta halaber gizonek
Direla arrokazkoak.
Establia
Leze ilhun dohatsua!
Jauregi paregabea!
Jainkoak hire baithan dik
Hautatu bere etxea.
Eztuk hi bezalakorik,
Gustien aiz gaiñekoa,
Hire barnean eman dik
Amudioak Jainkoa.
Bai, Jainkoa hor ziagok
Auhenez eta nigarrez,
Hireganat ethorririk
Gu konsolatu beharrez.
Negua, baldinba hunat
Ez aiz ausartzen sartzera,
Edo hire bertze lagun
Elementen ekhartzera.
Eztuk oraiño aditu
Jesus Jainko Haur ttipiak
Lekhu huntan dituela
Isurtzen bere graziak.
Beirauk, ez hemen erakuts
Hire rigorostasunak,
Ez Haur honen kontra egotz
Sasoinen krueltasunak.
Elhur hotza, urrun adi
Hemendik mendietara;
Hoa han eta landetan
Hire telen hedatzera.
Bide luze zabaletan
Hedatzak hire gogara,
Etxe theilla gustietan
Egotz nahi bezain gora.
Bañan, begirauk, ez uki
Hemengo lekhu ederra,
Hek gabe asko xuri tuk
Ama eta bere Haurra.
Berriz
Elizarik sainduena
Jainkoaren establia,
Jesusek sorthu ondoan,
Bere nigarrez bustia.
Nigar egiñez geroztik
Jainkoak hemen dolorez,
Justu duk isur detzadan
Orain eneak bihotzez.
Heian zuen bezain sarri
Jesus ikhusi argiak,
Negu hotz eta kruelak
Galdu ziotzan graziak.
Posible da ikhus zetzan
Hunen bisaian nigarrak
Eta begiak zaduzkan
Harria bezain gogorrak?
Haurtxoa, egia bada
Gure plazer itsusiek
Eman darozkitzutela
Dolore aspe horiek.
Nola da posible gauden
Lili eta lorepean,
Zu sortzen zaren denboran
Lasto eta belharpean?
Amak salutatzen du Jesus
bere haurra
Zeruko Errege puxanta,
Amaren sabel saindutik
Agertu zenean munduan
Gorphutz batez bestiturik;
Hala nola altxatzen baita,
Itsasotik iguzkia,
Huna Amak nola zioen
Iduki solas eztia:
Fiñean begietan zaitut,
Amaren seme maitea;
Utzi duzu ene gorphutza
Preso ziñauden etxea.
Izatu duzu ilhunpean
Karzel ttipitto batentzat
Zuk behar ziñduen lekhua
Aldare eta tenplutzat.
Arren, Jauna, sofri nazazu
Zuk eman libertatean
Pausa zaitzadan, ene Haurra,
Amaren bulhar gaiñean.
Eta barkha diezadazu
Hartzen dudan ausartzia:
Ene amudio handiak
Ematen darot kuraia.
Bañan, o Haur maitagarria,
Zure amaren besoek
Benturaz eztute balio
Hanbat nola establiek.
Nola deithuko othe zaitut,
Jainko Aitaren Semea?
Ala zarela erranen dut
Dohatsu dohakabea?
Jainko guziz puxanta zare
Zeruetako glorian;
Haur paubre baten gisa zare
Bethlemengo establian.
O Jauna, Prinze dohatsua,
Ene Jongoiko Handia,
Bañan Haurra, o Haur flakoa,
Eta ene Haur ttipia:
Zer plazer zinduke? Sehaska?
Ala plazer aldarea?
Aita deithuko zaitut,
Ala deithuko Semea?
Irakatz diozozu, othoi,
Amari eginbidea;
Nigarrez zer galdetzen duzu,
Insensu ala eznea?
Zure miñen sosegatzeko
Ohoratzen tut, Maitea,
Zure flakotasuna behin,
Gero zure botherea.
Egiazki zure ama naiz,
Baita neskatoa ere;
Beraz zor darotzut bihotza,
Eta zor beraz ohore.
Ama extasian dago
haurraren begietan
Leze sakratua! Prinze
Berriaren Jauregia!
Sahaskan datza etzanik
Haur bat adoragarria!
Heldu zaiku gloriatik
Eguberri egunean,
Gu beharrez bisitatu
Munduaren ilhunpean.
Lezea, orai utzazu
Zure izen usatua;
Har zazu bertze izen bat,
Deithuko zare zerua.
Gustiok aithortzen dugu,
O Salbatzaille maitea,
Bisaian dakharkezula
Zeruko majestatea.
Zure grazia ederrak
Arraiak ditu egozten,
Eta ez itzal, ez traza
Figurarik erakusten.
Iguzkia baño tutzu
Bi begiak argiago,
Arrosalilia baño
Kolorea ederrago.
Orai duzu erakusten
Establi ilhun hunetan
Zer trukada egin duzun
Munduaren faboretan.
Eman baituzu Jainko bat
Haurtxo baten gorphutzean,
Eta haur bate gorphutz bat
Jainko baten izatean.
Andre, zeri zagozka
Haurtxo horren aitziñean?
Zer hor kontenplatzen duzu
Sehaska horren barnean?
Ithurriak xirripa du
Humildurik adoratzen,
Su ederrak bere kharra
Amudioz ohoratzen.
Iguzkiak du ikhusten
Bere arrai dibinoa,
Pintadoreak miratzen
Thiratu duen lerroa.
Plazer baitu obrariak
Bere obra ikhusteaz,
Haritzak bere fruitua
Atsegin kontenplatzeaz.
Mintzo da Ama bere Haur
Berbo dibinoarekin,
Prinzipioa juntatzen
Bere ondorearekiñ.
Ama Birjinak maitatzen du
bere haurra
Ah Jesus, amudioak
Lezean zaitu estaltzen!
Ene Haur Jainko maitea,
Arrokan zaitu pausatzen!
Amudio dibinoa,
Hau da bada botherea!
Hemen baituk erakusten
Jainko bat zerugabea.
Errege batek ez izan
Bere eskuan szeptrorik!
Eta ez prinzeak ere
Egoteko Jauregirik.
Palazioa duzu hau?
O zeruko Erregea!
Ardien heian baituzu
Zeruan duzun gorthea!
Non da zure noblezia,
Nola asto unhatua?
Eta lagunik eztuen
Idi bakhoitz flakatua?
Huna zer den sekretua,
Adizak, adiskidea:
Jesus Haurra diuk artzaiña,
Eta oraiño Prinzea!
Prinze eta artzaiñ hunek
Eragiñen dik etxea,
Behin jauregia heiaz,
Gero lezeaz gorthea.
Gehiago duk hau bada,
Espantu miragarria!
Errege Artzaiñ hau baita
Zeruko bildots xuria.
Beraz sortzen denaz geroz
Bere ardien erdian,
Justu duk, duen etxea
Hekiñ gusa establian.
Ene bihotz dibinoa,
Zokholu hori utzazu,
Lasto gaiñean sobera
Denbora ematen duzu.
Niri iduri zaitana
Iduritzen balitzaizu,
Zure Amaren bulharra
Errepiratzat har-zazu.
Huntan zure koloreez,
Arrosa pintatuetan
Alha bethi zaudezela
Egonen zare dostetan.
Izanen dire lore hauk
Amudiozko fruituak:
Guziak tu freskatuko
Zeruko Espirituak.
Ene bihotza dukezu
Baratze preziatua,
Ene begien nigarrez
Baratze ihinstatua.
Nausi beraz egin zaite,
Zeruko Bildots maitea:
Egin ene bihotzean
Nausi, Jainko Haur emea.
Zu gabe ezta ederra,
Zuk behar duzu edertu,
Edo edertzen ezpada,
Zuk behar duzu eztitu.
Ah, bai, ezeren, o Haurra,
Indazu, othoi, grazia,
Zure gisa xuri dadin
Ene arima guzia.
Amak bere haurrari noelak
Geldi zaitezte Norteko
Haize hotz, aize aspreak!
Utzkitzue zuen bruma,
Bruma elhurrez betheak.
Mundu kreatu berritik
Zoazte mundu zaharrera,
Zoazte hemendik ihesi
Furien garraiatzera.
Jainkoa hemen diagu,
Urrun zaitezte hemendik:
Haur hunen hats dibinoa
Asko diagu haizerik.
Zuek ere hedoi belzak
Jaustera preparatzean,
Aphur bat egon zaitezte
Erori gabe airean.
Zertako tugu hedoiak,
Eta zertako uriak?
Asko tugu salbatzeko,
Jainkoa, zure begiak.
Bañan, Haurra, beiratzatzu
Isuri gabe nigarrak;
Nigarrek ilhuntzen tuzte
Begien argi ederrak.
Aithortzen dut, egia da,
O Jesus, ene Semea,
Bihotz gustia dudala
Zure nigarrez bethea.
Zuk franko tutzu zeruan
Plazer uholde handiak,
Eztuzte bada balio
Zure begien uriak.
Aingeruek adoratzen dute
Haurra
Zeruko Aingeru ederrak
Airea ebak-azue:
Xizmisten gisa bolaturik
Hunat laster egizue.
Guk on gehiago diagu
Gure establi paubrean,
Ezen ez zuek, aingeruek
Zuen zeruko gorthean.
Hemen hari duk Jainko Haur bat
Gerla eztien egiten,
Bere sehaskan dagoela
Triunfa dik eramaten.
Arma gabeko beso batek
Etsai murruak hautsirik,
Ifernua dik alarmatu,
Guzia iharrosirik.
Laudatzeko, o Aingeruak,
Gerlari bat haiñ eztia,
Errazue Jaun egiñ dela
Jesus haurraren grazia.
Oraiño berriz errazue
Jainko idola falsoak
Hari direla preparatzen
Ohoiñen gisa zilhoak.
Hekien dibinitateak
Il-hurrenak daudezela,
Jesus ttipiaren sehaskan
Ehorstera doazela.
Eztuzue bada ikhusten
Airean gora argiak
Zeiñ klarki duten distiatzen
Eta zeiñ diren eztiak?
Horra nola hedatzen duten
Jaunko Haur hunen gloria,
Gustiek die publikatzen
Hunen magnifizenzia.
Helas, hau zer mirakuillu da!
Elhurra bezaiñ hotzetik
Distiatzen baitute kharrek
Haurtxo hunen sehaskatik.
O argiak! Argi ederrak!
Jesus Haurraren argiak!
Haur hunekiñ sortzen zareten
Argi espantagarriak!
Jesusek eta Eguberrik
Egun berri dohatsuak,
Sehaska batean tutzue
Zeuen sortzeko lekhuak!
Aingeruek erraten dute
zergatik gizon egin den
Jainkoa
Hau da, hau ganbiamendu
Ederra eta berria!
Mirakuilluzko sekretu,
Espantu harrigarria!
Sartzen tu zeru gustiak
Heia ttipitto batean
Eta Jainko Inmensoa
Manyateraten barnean.
Aingeruak, nork egiñ du
Establi batez zerua?
Eta manyatera batez
Nork Jainko baten tronua?
Amudioak egiñ dik
Lurrean heaz zerua,
Eta Jainko erregeak
Belharrez bere thronua.
Heian ziatzak troxetan
Izarren kreatzaillea,
Lurrean haur formaturik
Elementen Egillea.
Hedoietarik hunek tik
Ihortziriak lantzatzen,
Xizmisten argi gustiak
Hunek ilhunpean biltzen.
Jainkoa nork haur egiñ du,
Errazue, Aingeruak?
Ez othe amudioak,
Ala Haur hunen eskuak?
Biek elgar aditurik,
Lehenik amudioak,
Gero Jainko Haur beraren
Indar handi dibinoak.
Oraiño bada diaguk
Gehiago admiratzen,
Jongoiko puxant hau baita
Miseriaz ohoratzen.
Lakhetzenago ziaiok
Birjinaren bulharretan,
Ezen ez Aingeruekin
Gure plazer handietan.
Zeruko glorian diren
Ontasunak tik kitatzen:
Eztuk leheneko ponpan
Espantagarri agertzen.
Geritzatzen tik argiak
Heiaren ilhun barnean,
Hala nola iguzkiak
Bere arraiak, sartzean.
Aingeruak, errazue:
Zer othe du desiratzen?
Lurreko ontasun hautan
Zer koroa du bilhatzen?
Guzien Jauna delarik
Utzi tik guziak,
Xoilki irabazi nahiz
Gizonen bihoitz ttipiak.
Arzaiñek adoratzen dute
haurra
Arzaiñak, zatozte fite,
Zatozte heia huntara,
Arrokan barna hemen den
Jainkoa adoratzera.
Hurbildu denaz geroztik
Ikhus-agun elkarrekiñ:
Zuekiñ gu joanen gaituk,
Zatozte zuek gurekiñ.
Bildots pulit bat hemen duk
Eta bildots zerukoa,
Heiak ezpaitu oraiño
Ikhusi hunelakoa.
Erakusten tik bisaian
Espantu miragarriak,
Klarki baitire ageri
Bildurik zeru gustiak.
Hedoi eder baten gisa
Dik bere begitartea,
Begiek ez ikhusteko
Hunen dibinitatea.
Nor ezta establi huntan
Guzia espantatuko!
Eta nor ez, ikhustean,
Amudioz flakatuko!
Nihon ere izan ezten
Eksenplu bat dik ematen,
Emanik bere bihotza,
Gurea dik galdegiten.
Egiñ dik establi batez
Parabisuko gloria,
Eta gizon Jainko batez
Bildots adoragarria.
Neskatxa arzaiñ debotak,
Hunat laster egizue,
Bildots berri dibino bat
Kontenplatuko duzue.
Zuen ardi eta bildots
Gustiak utz detzatzue,
Zerutik jautsi Bildots bat
Adoratuko duzue.
Bañan hunen gurutzea
Emazue gerrieta:
Harzazue hunen ille
Dibinoa eskuetan.
Ille hau xoilki duzue
Irunen zuen landetan,
Zuen mendi, zuen haran
Eta haritz itzaletan.
Ardatzak eragitzue
Itzeez irutekotzat,
Bañan irunen den tela
Izanen dela hunentzat.
Ederra behar diñ telak,
Ungi beraz egizue,
Hartzaz arropa berriak
Gero egiñ detzazue.
Erhiak asaiu huntan
Erabilliko tutzue:
Hargatik bethi eztia
Pena izanen duzue.
Emazue khilloetan
Hunen grazia linhotzat,
Eta hunen Gurutzea
Zuen gerritan khillotzat.
Erregeek ekhartzen tuzte
presentak
Hirur Errege handiek
Egiten dute presenta:
Urre, Mirra, insensua,
Jainko Haurraren tributa.
Mirrak du siñifikatzen
Gizon dela gu bezala;
Jainko dela insensuak,
Urreak errege dela.
Arren, gure ezagutzak,
O Jesus, ikhus detzatzu,
Bihotz berritu tugunak
Beraz errezibitzatzu.
Tresor hau eztu balio
Amerika dohatsuak
Eta deus eztu hau baño
Ederragorik munduak.
Badakit segur hau dela
Presentik aberatsena:
Present eder, present handi,
Present mañifikoena.
Bihotz baten izateaz
Errege zare aithortzen
Eta mundu ttipi batez