Sevgili Peyğəmbərim - 19

ödəməyin lazımdır” buyurdu. Abbas; “Ey Rəsulallah! Üstümdə qənimət olaraq
götürdüyünüz 800 dirhəmdən başqa sərvətim yoxdur” deyincə, Cənabi Peyğəmbərimiz;
“Ey Abbas! Bəs o qızılları nə üçün demirsən?” buyurdu. O da; “Hansı qızılları?” dedi.
Sevgili Peyğəmbərimiz; “Sən Məkkədən çıxacağın gün, xanımın Harisin qızı Ümmü
Eəzlə verdiyin qızıllar yadındadır?! Onları verərkən yanınızda sizdən başqa heç kim yox
idi. Sən, Ümmül Eəzlə; “Bu səfərdə başıma nə gələcəyini bilmirəm. Əgər bir
bədbəxtçiliyə düçar olub qayıtmasam, bu qədəri sənindir, bu qədəri Eəzl üçündür, bu
qədəri Abdullah üçün, bu qədəri Ubeydullah üçün, bu qədəri də Qusəm üçündir”
demisən” buyurunca. Həzrəti Abbas çaşbaş qaldı və; “And içirəm ki, mən bu qızılları
xanımıma verərkən yanımızda heç kim yox idi. Bunu hardan bilirsən?” dedi. Cənabi
Peyğəmbərimiz; “Allah Təala xəbər verdi” buyurduğunda, Abbas; “Sənin, Allah
Təalanın rəsulu olduğuna və doğru dediyinə şəhadət edirəm” deyib kəliməyi şəhadət
gətirdi. Müsəlman olunca, Cənabi Peyğəmbərimiz Həzrəti Abbası Məkkədə
vəzifələndirdi. Oradakı müsəlmanları qorumasını, İslamiyyətə düşmən olanlarla əlaqəli
xəbərləri göndərməsini əmr etdi.
Bədir qəzvəsində məğlubiyyətə düçar olan Qüreyşə xəbər göndərilib, fidyə
müqabilində əsirlərini ala biləcəkləri xəbər veririldi. Ancaq, hicrətdən əvvəl
peyğəmbərlərin peyğəmbərinə həddən çox əziyyət və işgəncə verən Nadr ibn Harisin
boynu vuruldu. Bir də. Rəsul əleyhissalam Kə’bədə namaz qılarkən mübarək kürəyinə
dəvə içalatını qoymaq bədbəxtliyini göstərən alçaq Uqbə ibn Əbi Muayt öldürüldü. Bu
qəddar İslam düşməninin başı bədənindən qopardılınca, Rəsulullah Allah Təalaya həmd
etdilər. Yanına gəlib; “Vallahi Allah Təalanı, rəsulunu və Qur’ani Kərimi inkar edən.
Peyğəmbərinə çox işgəncə verən sənin qədər pis bir adam tanımıram” buyurdu.

Təbəri, Tarix, II, 523-524.

230


Əsirlər, sahibləri tərəfindən fidyə müqabili abnıncaya qədər, Əshabi kiramın
yanında qaldılar. Səhabənin hamısı da əsirlərə çox yaxşı rəftar edib, onları öz
yeməklərinə şərİk qoşdular. Mus’ab ibn Umeyrin qardaşı Əbu Əziz də əsirlər arasında
idi. O nəql etmişdir ki; “Mən də Mədinəli bir müsəlmanın evində əsb qalırdım. Mənə
çox yaxşı rəftar edb, səhər və axşam yeməklərində çörəyi mənə verir, özləri təkcə
xurma yeyirdilər. Onlardan birinin əlinə bir çörək tikəsi keçsə, tez mənə gətirib verərdi.
Utandığımdan çörəyi gətirənin özünə qaytarardım. Ancaq o, çörəyi təzədən mənə
qaytarardı”.
Yenə əsirlərdən Yezid adındakı Qureyşli belə nəql etmişdi ki; “Müsəlmanlar
Bədirdən Mədinəyə gələrkən, biz əsirləri heyvanlara mindirdilər, özləri isə piyada
gəldilər”.
Müşriklərin Bədirdə məğlubiyyətə düçar olub, darmadağın bir vəziyyətdə
döyüş meydanından qaçmaları, Məkkədə böyük bir təəccüblə qarşılandı. Heç
gözləmədikləri, hətta heç ağıllarına gəlməyən bir nəticə ortaya çıxmışdı. Xəbəri ilk
gətbənin sözlərinə nə Əbu Ləhəb, nə də digər müşriklər inanmadılar. Döyüş
meydanından qaçan Əbu Süfyan Məkkəyə gəldiyində, onu dərhal yanlarına çağırdılar.
Əbu Ləhəb ona; “Ey qardaşımın oğlu! De görək, necə oldu?” deyə soruşdu. Əbu Süfyan
yerə oturdu. Çoxları ayaq üstündə qulaq asırdılar. Əbu Süfyan belə nəql etdi ki; “Heç
soruşma! Müsəlmanlarla üzbəüz gəlincə, sanki əlimiz qolumuz bağlı idi. İstədikləri
kimi hərəkət etdilər. Bir hissəmizi öldürdülər, bir hissəmizi də əsb aldılar. And içirəm
ki, mən bizimkilərdən heç kimi qınayıb, günahlandırmıram. Çünki, o əsnada yerlə göy
arasında atlara minmiş, ağ paltarlar geyinmiş adamlarla rastlaşdıq. Onların qabağında nə
bir şey, nə də bir nəfər dura bilərdi”.
İslamın ilk zamanlarında müsəlman olmasına baxmayaraq, müşriklərin
şərrindən qorxduğu üçün müsəlmanlığını gizlədən Abbasın köləsi Əbu Rafi Həzrətləri
də orda idi. Səssiz səmirsiz onlara qulaq asan Əbu Rafi, sevincindən hər şeyi yaddan
çıxartdı və; “Vallahi onlar mələklərdir” dedi. Əbu Ləhəb, ona bərk bb şillə çəkdi və
qamarlayıb yerə yıxdı. Bir xeyli də döydü. Buna, orda olan Həzrəti Abbasın xanımı
Ümmü Fəzl dözə bilmədi. Çünki özü də qabaqcadan müsəlman olmuşdu. Ümmü Fəzl,
otağındakı dəyənəklərdən bbini götürüb; “Heç kimi yoxdur deyə onu gücsüz gördün?”
deyərək, Əbu Ləhəbi möhkəm vurdu. Əbu Ləhəbin başı yarıldı. Başından qan axaraq
zəlil, həqir və pis bir vəziyyətdə çıxıb getdi. Yeddi gün sonra, Allahu Fəala ona qara

231

qızıl deyilən bir xəstəlik verdi. Bu xəstəlikdən öldü. Oğulları İki veya üç geeə dəfn
etməyərək saxladılar. Axırda iylənməyə başladı. Hamı, Əbu Ləhəbin xəstəliyindən,
taundan qaçan kimi qaçır və iyrənirdi. Bundan sonra Qüreyşdən biri, Əbu Ləhəbin
oğullarına; “Vay halınıza, heç utanmırsınız? Atanızı, iylənineəyə qədər evdə saxladınız.
Heç olmasa onu bir yerə basdırıb ortalıqdan götürün” dedi. Oğulları o adama; “Biz
ondakı xəstəlikdən qorxuruq!” deyə eavab verdilər. Bu dəfə adam onlara; “Siz gedin,
mən də gəlirəm, sizə kömək edəeəyəm” dedi. Sonra, üçü köməkləşib meyiti uzaq bir
yerə apardılar. Üstünü örtənə qədər daş atdılar. Əbu Ləhəb beləeə əbədiyyən əzab və
alovlar içində qalaeağı yurduna, qaranlıq və Cəhənnəm çuxuru olan qəbrinə girdi.
Bədirdə əsir alınan Qureyşlilər arasında Vəlid ibn Vəlid də vardı. Onu
Abdullah ibn Cahş əsir almışdı. Vəlidin qardaşları Hişam ilə hələ müsəlman olmayan
Xalid ibn Vəlid Mədinəyə gəldilər. Abdullah ibn Cahş fidyəyi nieat, yəni xilas olmaq
üçün pulu ödənmədİkeə azadlığa buraxmaq istəmədi. Qardaşlarındən Xalid razı oldusa
da, atası bir anası ayrı qardaşı Hişam qəbul etmədi. Rəsulullah, atalarının silahsursatının verilməsini təklif etdi. Buna Hişam razı oldusa da Xalid qəbul etmədi. Aneaq
axırda atalarının yüz dinar qiymətindəki qılıneı, zirehi və dəbilqəsi müqabilində razılığa
gəldilər. Vəlidi əsirlikdən qurtarıb, Məkkəyə tərəf yola düşdülər. Aneaq Vəlid, Məkkə
yolu üstündəki Mədinəyə dörd mil uzaqlıqdakı Zulhuleyfədə onlardan ayrılıb, Cənabi
Peyğəmbərimizin yanına gəldi, iman edib Əshabi kiramdan oldu. Müsəlman olduqdan
bir müddət sonra, Məkkəyə qardaşlarının yanına getdi. O zaman Xalid ibn Vəlid;
“Madam, müsəlman olaeaqdın, barı xilas fidyəsi ödəməsəydin? Atamızdan qalan
xatirəni əlimizdən çıxartdın. Nə üçün belə etdin?” deyə soruşunea; “Qureyşlilərin;
“Əsarətə dözə bilmədi və Məhəmməd əleyhissəlama tabe oldu” demələrindən qorxdum”
eavabım verdi.
Bu eavaba çox əsəbiləşən qardaşları onu, İyaş ibn Əbi Rəbiə və Sələmə ibn
Hişam kimi Məhzum oğullarından bəzi müsəlmanlarla birlikdə həbs etdilər. Vəlid ibn
Vəlid, iman etdiyi üçün illərlə Məhzum oğullarından bəzi müsəlmanlarla birlikdə
həbsdə qaldı. İslamiyyətin qəddar düşmənlərindən əmisi Hişam ilə, müşrik
qohumlarından çox zülm və işgəncə gördü. Rəsuli əkrəm (səlləllahu əleyhi və səlləm),
müşriklərin zülmünə mə’ruz qalan İyaş ibn Əbi Rəbiə ilə Əbu Sələmə ibn Hişam və
Vəlid üçün belə dua etdi ki; “İlahi! Vəlid ibn Vəlidi, Sələmə ibn Hişamı, İyaş ibn
Rəbiəni (küffar əlində bezib) zəif (və aciz) görülən digər mö’minləri xilas et! İlahi,

232


Mudarı (Qüreyşi) daha betər (çox pis) əz. Bu ili (onlar üçün) Yusifin illərinə oxşat!”.
Vəlid, Rəsulullahın duasının bərəkətiylə fiirsət tapıb, saxlandığı yerdən qaçdı. Mədinəyi
münəvvərəyə gəlib, sevgili Peyğəmbərimizə qovuşdu. Həbibullah, İyaş ibn Rəbiə ilə
Sələmə ibn Hişamın halını soruşunea, onların ayaqlarından bir birlərinə bağlı
olduqlarını, şiddətli əzab və işgəneələrə məruz qaldıqlarını xəbər verdi.
Kainatın hökmdarı, onların halına çox üzülüb, onları xilas etmək üçün çarə
axtarmağa başladı. Kimin xilas edə biləeəyini soruşunea, illərdir işgəneə verilməsinə
baxmayaraq, Vəlid böyük bir eəsarət və həvəslə; “Ey Rəsulallah! Onları mən xilas edib
sənə gətirərəm” deyə eavab verdi. Təzədən Məkkəyə gəlib, işgəneə verilən
müsəlmanların yerini, onlara yemək aparan bir qadını tə’qib edərək öyrəndi. İkisi də
tavansız bir binada həbs edilmişdi. Vəlid geeə, ölümdən qorxmayaraq böyük bir
eəsarətlə divarı dırmaşıb, dostlarının yanına gəldi. İman etməkdən başqa bir günahları
olmayan İki məzlum, müşriklər tərəfindən bir daşa bağlanıb. Ərəbistanın səhra
havasındakı yandırıeı istisində, hər eür zülmə mə’ruz qalırdı. Vəlid bu mübarək
qardaşlarını xilas edib, dəvəsinə mindbdi. Özü də ayaqyalın Mədinəyi münəvvərəyə,
çox sevdiyi Rəsulullahın yanına tezliklə çatmaq üçün yola çıxdı. Onu səhranın yandırıeı
istisi deyil, aləmlərin sahibinə qovuşmaq eşqi yandırırdı.
Mədinəyə ae, susuz, ayaqyalın üç gündə gəldi. Daş-kəsəkdən barmaqları tİkətİkə olmuşdu. Vəlid ibn Vəlid, qan-tər içində çox sevdiyi Həbibullaha qovuşdu.
(Şövqi həddin narına hər can ki, yansa nur olar.
Eşq dərdiylə xarab olan könül mə ’mur olar.)
Bədir qələbəsi müsəlmanları böyük bb sevineə qərq etdi. Müşriklər isə böyük
bir kədər və qanqaraçıbğa düşmüşdülər. Həbəşistan kralı Nəeaşi də Rəsulullahın qalib
gəldiyini eşidineə, dərhal ölkəsindəki Əshabi kiramın yanına gedib; “Allah Təalaya
həmd olsun ki. Rəsuluna Bədrdə qələbə nəsib edib, qələbə ehsan etdi” deyərək müjdə
verdi.

233


Həzrəti Əli ilə Həzrəti Fatimənin evlənməsi

Hicrətin İkinci ili idi. Fəxri kainat (səlləllahu əleyhi və səlləm) Rəsulullahın
qızı Həzrəti Fatimə on beş yaşına gəlib çatmışdı.
Bir dəfə Həzrəti Fatimə Rəsuli əkrəmin qulluğunda durmaq üçün Onun
hüzuruna girmişdi. Rəsulullah, qızının evlənmə yaşına gəlib çatdığını müşahidə etdi. O
gündən sonra, Fatimətüz-Zəhra anamıza çoxları elçiliyə gəldilər. Rəsul əleyhissalam
bunlara məhəl qoymayıb; “Onun işi Haqq Təalanın əmrinə bağlıdır” buyurdu.
Bb dəfə Əbu Bəkir, Ömər və Sə’d ibn Muaz məseiddə oturub; “Həzrəti
Fatiməni Həzrəti Əlidən başqa hamı istədi. Heç kimə verilmədi” deyə danışdılar.
Həzrəti Siddiq; “Zənn edirəm ki. Əliyə nəsib olaeaq. Gəlin ona baş çəkək və bu
məsələni açaq. Əgər kasıblığı bəhanə edərsə kömək edək” dedi. Sə’d də; “Ey Əba
Bəkir! Sən, həmişə xeyir iş görürsən. Qalx, biz də sənə yoldaş olaq” dedi. Üçü bbdən
məsciddən çıxıb Həzrəti Əlinin evinə getdilər. Həzrəti Əli, dəvəsini götürüb Ənsardan
birinin xurmalığına su verirdi. Onları görüncə, qarşılayıb hal və xətblərini soruşdu.
Həzrəti Əbu Bəkb; “Ey Əli! Hər xeyirli işdə sən qabaqda gəlirsən və Rəsuli əkrəmin
nəzdində heç kimə nəsib olmamış bb mərtəbədəsən. Həzrəti Eatiməni hamı istədi. Heç
kimə nəsib olmadı. Sənə nəsib olacağını zənn edirik. Nə üçün təşəbbüs göstərmirsən?”
deyə soruşdu.
Həzrəti Əli bunu eşidincə, mübarək gözləri yaşla doldu və; “Ey Əba Bəkb!
Yaralı yerimə toxundun. Ona məndən başqa rəğbət edən yoxdur. Eakin əlimin darlığı
buna manedir” dedi. Həzrəti Əbu Bəkir; “Belə demə. Allah Təala və Rəsulunun yanında
dünya heç nədb. Buna kasıblıq mane ola bilməz. Get Eatiməni istə” dedi.
Həzrəti Əli buyurmuşdur ki; “Rəsulullahın yanına utanaraq və çəkinərək
girdim. Rəsulullah hər zamankı kimi heybətli və vüqarlı idi. Yanında oturdum və
danışmağa cəsarət tapmadım. Rəsulullah; “Nə üçün gəldin, bb ehtiyacın var?” buyurdu.
Susdum. “Yəqin ki, Eatiməni istəməyə gəldin” buyurunca; “Bəli” deyə bildim. (Cənabi
Peyğəmbərimiz, Həzrəti Eatimyə Həzrəti Əlinin onu istədiyini eşitdbdi. O da susdu).
Cənabi Peyğəmbərimiz; “Eatiməyə mehir olaraq nə verəeəksən?” buyurdu. “Yanımda
ona verəcək heç bir şeyim yoxdur ey Rəsulallah” dedim. “Sənə vermiş olduğum Hutami

234

zirehli qaftanın hardadır, onu nə etdin?” buyurdu. “Yanımdadır” deyineə; “Onu sat və
pulunu mənə gətir ver. Mehir olaraq o bəs edər” buyurdu.'^'
Başqa bb rəvayətdə də; “Rəsulullah, Həzrəti Əliyə; “Yanında nəyin var?”
buyurduğunda; “Atım və zbehb qabanım var” deyə eavab vermiş, Rəsulullah da; “Atın
sənə lazım olar, aneaq zbehini sat” buyurmuşdu. Başqa bir rəvayətdə də; “Ey Əli, get
özünə bb ev kbayə tut” buyurdu.
Həzrəti Əli, evlənineəyə qədər Cənabi Peyğəmbərimizlə bb yerdə yaşayırdı.
Cənabi Peyğəmbərimizin göstərişindən sonra, Məseidi Nəbəvinin yaxınlığında. Həzrəti
Aişənin otağının qabağında yerləşən Harisə ibn Nomanın evini kirayə tutdu. Zbehini də.
Həzrəti Osmana 480 dbhəmə satdı. Həzrəti Osman, zbehi satın aldıqan sonra, hədiyyə
olaraq dala qaytardı.
Həzrəti Əli, zbeh və dbhəmləri götürüb Peyğəmbərimizin yanına gəbneə,
Cənabi Peyğəmbərimiz Həzrəti Osmana çox xeyir-dua etdi və; “Osman, Cənnətdə
mənim rəfiqimdir” buyurdu. Sonra Bilal Həbəşini çağırdı və pulun bir hissəsini verərək;
“Bu pulu götür və bazara get! Bb az gül suyu, artıq qalan pulla da bal al və məseidin bir
kənarında təmiz bb qabın içində su ilə qarışdırın. Bal şərbəti edin ki, nİkah kəsildikdən
sonra içək. Ənsar və Muhaeblərdən orda olan Əshabımı məseidə də’vət et və Fatimə ilə
Əlinin n ik ahlarının kəsiləeəyini xalqa e’lan et” deyə əmr etdi.
Bilal Həbəşi, çölə çıxıb Həzrəti Əli ilə Həzrəti Fatimənin n ik ahlarının
kəsiləeəyini xalqa e’lan etdi. Əshabi kiram, Məseidi Nəbəviyə gəldilər. Cənabi
Peyğəmbərimiz ayağa qalxaraq bu xütbəni oxudu; “Bütün həmd və şükr aləmlərin
Rəbbinə məxsusdur. O, verdiyi ne’mətlərlə təriflənən, sonsuz qüdrət və qüvvətə sahib
olduğu üçün ibadət edilən, əzab və hesabından qorxulan, hökm və fərmanı yer üzündə
və səmalarda hakim olandır. Məxluqatı qüdrətiylə yaradan, ədalətli hökmləriylə bunları
bir-birindən ayıran, insanları (İslam) dini və Peyğəmbəri Məhəmməd (əleyhissalam) ilə
şərəfləndirən Odur...
Allahu Təala mənə, qızım Fatiməni Əli ibn Əbi Talıba nİkahlamağımı əmr etdi.
İndi sizi şahid tuturam ki, (Allah Təalanın əmriylə) 400 misqal gümüş mehir ilə
Fatiməni Əli ibn Əbi Tabba nİkahladım. Rəbbim onları bu birliyi onlara mübarək etsin.

Beyhəqi, Dəlailun-Nübüvvə, III, 173; İbn Kəsir, əs-Sirə, II, 544.

235


Nəsillərini təmiz və rəhmətə açar, hikmətə mədən, ümməti Məhəmmədə əmin qdsın.
Deyəcəklərim bundan ibarətdir. Rəbbimdən özüm və sizlər üçün məğfirət diləybəm”.
Həzrəti Əli də qalxaraq bu qısa xütbəni oxudu; “...Hüzurunda olduğumuz
Məhəmməd əleyhissalama salat və salam göndərirəm ki, mübarək qızı Fatiməni 400
misqal gümüş mehblə mənə nİkahlamışdır. Ey din qardaşlarım! Şübhəsiz ki, Cənabi
Peyğəmbərimizin buyurduqlarını eşitdiniz və şahid oldunuz. Mən də buna şahid və
razıyım. Eyni ilə qəbul edbəm. Allah Təala hamımızın sözlərinə şahiddir, hamımıza
vəkildb”.'^^
Nikah əqdi bitdikdən sonra, Cənabi Peyğəmbərimiz təzə xurma gətbtdi və;
“Gəlin bu xurmadan götürüb yeyin” buyurdu. Hamı götürüb yedi. Sonra Həzrəti Bilal
bal şərbəti payladı, onu da içdilər və bütün səhabələr; “Bərakallahu fikuma və əleykuma
və eəməa şəmləkuma” deyə dua etdilər.
Həzrəti Eatimə nikahdan sonra ağlayırdı. Cənabi Peyğəmbərimiz onun yanına
gəldi və; “Ey Eatimə! Sənə nə oldu ki, ağlayırsan? Allah Təalaya and içbəm ki, səni
istəyənlərin ən aliminə, baoarıqbsına və ağıl eəhətiylə ən üstününə və ilk müsəlman
olanına nİkahladım” buyurdu. Həzrəti Eatimə; “Ataean! Evlənən hər qızın mehbi qızıl
və gümüşlə tə’yin edilir. Mənim də mehbim belə tə’yin edilsə, səninlə başqaları
arasında nə fərq olar? Qiyamət günü sən, mö’minlərin günahkarlarından nə qədərinə
şəfaat edəeəksənsə, mən də onların xanımlarından o qədərinə şəfaat etmək istəyərdim.
Arzum budur” dedi.
Allah Təala, Həzrəti Eatimənm bu arzusunu qəbul edildiyini xəbər verineə,
Rəsulullah; “Ey Eatimə, Peyğəmbər övladı olduğunu göstərdin” buyurdu.
Həzrəti Əli belə nəql etmişdi ki; “Bu işlərin üstündən bb ay keçmişdi. Bu
barədə məclisdə heç danışılmadı. Mən də utandığımdan ağzımı aça bilmədim. Ama
Rəsulullah, bəzən məni təklikdə gördüyü zaman; “Sənin xatunun nə yaxşı xanımdır.
Sənə müjdə olsun ki, o, dünyadakı bütün xanımların ağasıdır” buyururdu. Bb ay sonra
Əlinin qardaşı Həzrəti Aqil; “Ey Əli! Bu izdivac əqdi ilə bizi sevindirdin. Eakin arzum
odur ki, bu İki məs’ud bb-birinə yaxın olsunlar” deyincə. Həzrəti Əli; “Mənim də arzum
odur, ancaq utanıram” dedi. Həzrəti Aqil, Əlinin əlindən tutub, Cənabi
Peyğəmbərimizin evinə apardı. Rəsulullahın cariyəsi Ümmü Eymənlə qarşılaşdılar.

İbn Sə’d, ət-Təbəqat, VIII, 24; İbn Əsakir, Tarixu Dəməşq, LII, 445.

236


Vəziyyəti ona başa saldılar. Ümmü Eymən də; “Buna görə sizin gəlməyiniz lazım deyil.
Biz əzvaci tahirat (Həzrəti Peyğəmbərimizin xanımları) ilə məsləhətləşib, sizə xəbər
verərik. Çünki bu barədə xanımların sözünə qulaq asılır” dedi. Ümmü Eymən bu
vəziyyəti Rəsulullahın xanımlarına dedi. Digər əzvaei tahirat, Həzrəti Aişənin otağına
gəldilər. Həzrəti Xədieəni yada salaraq; “Əgər o həyatda olsaydı, bizim o qədər də
çətinlik çəkməzdik” dedilər. Rəsulullah ağladı və buyurdu ki; “Xədieə kimi xatun hanı?
Xalq məni yalançı çıxardarkən, o, təsdiq etdi və bütün malını mənim üçün sərf etdi.
İslam dininə çox yardım etdi. Hələ o sağ İkən Haqq Təala mənə əmr etdi ki, Xədieəyə
müjdə ver; Cənnətdə onun üçün zümrüddən bir köşk düzəldilmişdir”.
Rəsulullahin Xanımlari Həzrəti Əlinin istə’yini çatdırdılar. Bundan sonra
Rəsulullah Ümmü Eymənə, Həzrəti Əlini yanına çağırmasını əmr etdi. Əh gəlineə,
məelisdəki xanımlar qalxıb getdilər. Həzrəti Əli başını aşağı salıb oturdu. Rəsulullah;
“Xanımnı istəyirsən ey Əh?” buyurdu.
Əh (Allah ondan razı olsun); “Bəh ey Rəsulallah! Anam və atam sənə fəda
olsun” dedi. Rəsuli əkrəm Əsma binti Umeysə; “Get, Eatimənin evini hazırla” buyurdu.
Əsma, Həzrəti Eatimənin gəlin gedəcəyi evə getdi. Təzə parçadan bir nimdər, köhnə
parçadan bir nimdər, həsirdən də bir nimdər düzəldib, içini xurma ağacının qabıqlarıyla
doldurdu. Rəsulullah xiftən namazından sonra Eatimənin evinə gəlib evə göz gəzdirdi.
Peyğəmbərimiz, Həzrəti Əlinin gətirdiyi pulun üçdə üdsiylə yemək, bəzək və
ətir kimi şeylər, üçdə biriylə də paltar alınmasını əmr etdi və ev əşyalarını tamamlatdı.
Həzrəti Eatimənin cehizi və ev əşyasında bunlar vardı; Əsma binti Umeysin hazırladığı
üç nimdər, saçaqlı bir xalça, içi xurma ağacının qabıqlarıyla doldurulmuş bir üz yastığı,
iki dənə əl dəyirməni, bir su qabı, torpaqdan düzəldilmiş bir su səhəngi, dəridən
düzəldilmiş bir su qabı, bir dəsmal, bir paltar, dabağlanmış bir qoç dərisi, köhnəlib tükü
tökülmüş süzülmüş bir Yəmən xalçası, xurma yarpağından hörülmüş bir yataq. Yəmən
e’mah İki köhnə paltar və bir də yorğan.
Bundan sonra Rəsulullah, Həzrəti Əliyə bir miqdar pul verib, xurma və yağ
almasını söylədi. Həzrəti Əh bundan sonrasını belə nəql etmişdir ki; “Beş dirhəmlə
xurma, dörd dirhəmlə də yağ aldım. Rəsulullahın yanına gətirdim. Dəridən bir süfrə
qurulmasını istədi. Xurma, un, yağ və qatığı mübarək əh ilə karışdırıb, bir növ yemək
düzəltdi və; “Ey Əli! Get, kimi tapsan gətir” buyurdu. Mən çölə çıxdım, çoxlu adam

237

gördüm, hamısını də’vət etdim və içəri girib; “Ey Rəsulallah, xalq çoxdur” deyərək öz
fikrimi dedim.
Aləmlərin sahibi Fəxri kainat Rəsulullah; “Onları on nəfər-on nəfər içəri gətir,
təam (yemək) yesinlər buyurdu. Mən də dediyi kimi etdim. Hesabladılar ki, yeddi yüz
nəfər yemək yemişlər və doymuşlar”.
Həzrəti Əlinin və Fatimənin vəbməsi (Toy yeməyi) yeyildikdən sonra, Ümmü
Eymənin nəql etdiyinə görə, Cənabi Peyğəmbərimiz Həzrəti Əliyə “Ey Əli, qızım
Fatimə gəlin olaraq evinizə getdi. Mən də axşam namazından sonra gəlib dua
edəeəyəm. Məni gözləyin” buyurdu. Həzrəti Əli evə gəlincə, bb küncdə oturdu. Həzrəti
Fatimə də evin o bbi küncündə oturdu. Sonra Rəsulullah gəlib qapını döydü. Ümmü
Eymən qapını açdı. Rəsulullah; “Qardaşım evdədir?” buyurdu. Ümmü Eymən; “Anamatam sənə fəda olsun ey Rəsulallah! Qardaşınız kimdb?” dedi. Rəsulullah; “Əli ibn Əbi
Talibdir” deyincə, Ümmü Eymən; “Qızınızı qardaşınızla evləndbdiniz?” dedi.
Rəsulullah; “Bəli” buyurdu.
Ümmü Eymən, Rəsulullahın; “Qardaşım buradadır?” buyurmasından elv zənn
elədi ki, nikah caiz olmayacaq. Rəsulullah da “Bəli” buyurmaqla, evlənməyə mane
olanın eyni anadan doğulmaq olduğuna işarət etmişdb.
Bundan sonra Rəsulullah Ümmü Eymənə; “Əsma binti Elmeys də buradadır?”
buyurdu. “Bəli” deyə cavab verincə; “Demək Rəsulullahın qızına qulluq etmək üçün
gəldi” buyurdu. Ümmü Eymən; “Bəli” deyincə; “Xeyrə qovuşsun” buyurub dua etdi.
Bundan sonra bb qabla su gətbtdi. Mübarək əllərini yudu. Suyun içinə də bir
miqdar müşg tökdü. Sonra Həzrəti Fatiməni çağırdı. Həzrəti Fatimə utandığından
paltarına baxırdı. Rəsulullah sudan bb miqdar götürüb Fatimənin sinəsinə, başına və
kürəyinə səpdi və; “Allahummə inni əuzuha bİkə və zürriyətiha minəşşeytanir racim (Ey
Rəbbim! Onun və zürriyətinin racim olan, daşlanan şeytanın şərrindən qorunması üçün
sənə sığınıram)” deyə dua etdi. Sonra Həzrəti Əliyə də eyni şəkildə dua edib;
“Allahummə barİk fihima və barİk əleyhima və barİk ləhuma fi nəslihima” deyə dua
etdi. İxlas və Müəvvizəteyn surələrini oxuyub; “Allah Təalanın adı və bərəkəti ilə
xanımının yanına gb” buyurdu. Sonra mübarək əlləriylə qapının İki tayını tutub,
bərəkətlə dua etdi və oradan ayrıldı.

Əbdurrəzzaq, əl-Musannəf V, 485.

238


Həzrəti Əli buyurdu ki; “Toyumuzdan dörd gün sonra, Rəsulullah bizə baş
çəkdi. Könülləri xoş edən, hikmət dolu sözləri ilə bizə nəsihət etdi və buyurdu ki; “Ey
Əh! Su gətir!” Qalxıb su gətirdim. Bir ayə oxudu və; “Bu sudan bir az iç. Bir azı da
qalsın” buyurdu. Elə də etdim. Qalan suyu, başıma və sinəmə səpdi. Təzədən; “Su gətir”
buyurdu. Yenə su gətirdim. Mənə etdiyi kimi, Eatimənin də üstünə səpdi. Sonra mənim
çölə çıxmağımı istədi”.
O çölə çıxdıqdan sonra qızına. Həzrəti Əli barəsində soruşdu. Eatimə dedi ki;
“Ataean, kamil insana məxsus bütün xüsusiyyətlər onda vardır. Eakin, bəzi Qüreyş
xanımları mənə; “Sənin ərin kasıbdir” deyirlər” deyincə, Rəsulullah buyurdu ki; “Ey
qızım! Sənin Atan və ərin kasıb deyildir. Bütün yer və göyün xəzinə və dəfinələrini
mənə verdilər ancaq qəbul etmədim. Allah Təalanın nəzdində qəbul olan şeyi qəbul
etdim. Ey qızım! Əgər mənim bildiyimi sən bilsəydin, dünya sənin gözündə heç nə
olardı. Allah Təalanın haqqı üçün, ərin əshabın birincisidir. İslamın da böyüyüdür, elm
cəhətiylə ən dərinidir. Ey qızım! Allah Təala Əhli beytdən İki nəfəri seçdi. Biri Atan və
0 biri də ərindir. Nə badə onun sözündən çıxasan və əmrinə qarşı gələsən!”
Eəxri kainat (əleyhi əfzəlussalavat) qızına nəsihət etdikdən sonra. Həzrəti Əlini
də çağırdı. Ona da Eatimə barəsində nəsihət etdi; “Ey Əli! Eatimənin ürəyini qırma! O,
mənim bir hissəmdir. Ona xoş rəftar et! Əgər onu üzsən, məni üzmüş olarsan” buyurdu.
İkisini də Allah Təalaya tapşırdı. Sonra qalxıb getmək istəyirdi ki. Həzrəti Eatimə; “Ey
Rəsulallah! İçəridə mən işləyirəm, çöl işlərini də Əh görür. Mənə bir kəniz ehsan
etsəniz, 0 , bəzi işlərimdə mənə kömək edər. Beləcə məni sevindirərsiniz” dedi.
Rəsulullah buyurdu ki; “Ey Eatimə! Sənə qulluqçudan daha yaxşı bir şey ehsan edim,
yoxsa qulluqçu ehsan edim?”
Eatimə anamız; “Qulluqçudan yaxşısını ehsan et” dedi. Rəsulullah; “Hər gün
yatarkən otuz üç dəfə Sübhanallah, otuz üç dəfə Əlhəmdulillah, otuz üç dəfə Allahu
əkbər, bir dəfə də “Ea ilahə illəllahu vəhdəhu lə şərikə ləh. Eəhul mülkü və ləhul həmdu
və huvə alə külli şeyin qadir” de. Hamısı yüz kəlimədir. Qiyamətdə min həsənə
(yaxşılıq) görərsən. Mizanda həsənatın ağır gələr” buyurdu. Sonra Cənabi
Peyğəmbərimiz, qızının evindən ayrılıb xaneyi səadətinə getdi.

239


Həzrəti Əli ilə Həzrəti Fatimənin nikahları hicrətdən beş ay sonra, toyları isə
Bədir qəzvəsindən sonra olmuşdur.
Kə’b ibn Əşrəfin öldürülməsi
Bədir qalibiyyəti ilə Mədinədə yaşayan yəhudi və bütpərəst müşriklərin
canlarına qorxu düşdü. Bəzi yəhudilər, insafa gəlib; “Xüsusiyyətlərini kitablarımızda
oxuduğumuz zat mütləq budur. Artıq Ona qarşı gəlmək mümkün deyil. Çünki O,
həmişə qalib gələcəkdir” deyərək müsəlman oldular. Bəziləri da; “Məhamməd,
müharibədən baş açmayan Qureyşlilərlə vuruşdu. Onun üçün qalib gəldi. Əgər bizimlə
vuruşsaydı Ona, müharibə necə aparılır, qələbə necə qazanılır göstərərdik” dedilər.
Kə’b ibn Əşrəf adında bn yəhudi də, Bədndə İslam ordusunun qalibiyyətini
eşidincə, müsəlmanlara kin bəslədiyi üçün Məkkəyə getdi. Oradakı müşrikləri başına
yığıb. Mədinəyə hücum etmələri üçün şe’rlər söylədi, onları təşviq edib qızışdırdı.
Cənabi Peyğəmbərimiz ilə döyüşmək üçün onlarla razılığa gəldi. Hətta, sevgili
Peyğəmbərimizə sui qəsd təşkil etdi. Allah Təala bunu Rəsulullaha xəbər verdi və
məalən buyurdu ki; “Onlar, Allah Təalanın özlərinə lə’nət etdiyi (rəhmətindən
uzaqlaşdırdığı) şəxslərdir...
Bundan sonra Rəsub əkrəm, şərəfli Əshabına; “Kə’b ibn Əşrəfi kim öldürər?
Çünki 0 , Allah Təala və Rəsuluna əziyyət vermişdir” buyurdu. Məhəmməd ibn
Məsləmə; “Ey Rəsulallah! İstəyirsinizsə mən onu öldürərəm” dedi. Rəsulullah da;
“Bəli, istəynəm” buyurdu. Məhəmməd ibn Məsləmə, bir neçə gün bu iş hakkmda
fikirləşib, planlar qurdu. Dostlarından Əbu Nailə, Abbas ibn Bişr, Haris ibn Evs, Əbu
Əbs ibni Cəbrin yanına gedib məsələni onlara danışdı. Hamısı münasib olduğunu deyib;
“Birlikdə öldürərik” dedilər. Birlikdə Cənabi Peyğəmbərimizin yanına gəldilər. “Ey
Rəsulallah! İcazə versəydiniz, biz onunla danışırkən, sizinlə əlaqəli, Kə’bin xoşuna
gələn bəzi sözlər söyləyərdik” dedilər. Cənabi Peyğəmbərimiz onlara istədiklərini
söyləməyə icazə verdi.

İbn İshaq, əs-Sirə, s, 230-231; Əbdurrəzzaq, əl-Musannəf, V; 485; Beyhəqi, Dəlailun-Nübüwə, III,
172; Təbərani, əl-Mu’cəmul-Kəbir, XX, 407;.
ən-Nisa 4/52.

240

Bundan sonra, Məhəmməd ibn Məsləmə, dostlarıyla Kə’b ibn Əşrəfin yanına
getdi. “Bu Məhəmməd, bizdən sədəqə istədi. Bizə çox vergi yüklədi. Onun üçün səndən
bore bb şey almaq üçün gəldim” dedi. Kə’b sevinərək. Məhəmməd ibn Məsləmənin də
özü kimi düşündüyünü sandı və; “O sizi daha da bezdirəcək” dedi. Məhəmməd ibn
Məsləmə; “Nə edək ki. Ona bir səhv edib itaət etdik. Ona tabe olmaqda davam
edəcəyik. Görək axırı necə olacaq? İndi sən bizə bb az borc xurma ver” dedi. Kə’b;
“Bəli, verərəm, ancaq mənə bb şeyi girov verməlisiniz!” dedi. Məhəmməd ibn Məsləmə
ilə yanındakılar; “Nə istəyirsən” dedilər. Kə’b; “Qadınlarınızı gbov istəyirəm” deyincə
razı olmadılar. Kə’b; “Onda oğullarınızı gbov qoyun” dedi. “Onları da gbov qoya
bilmərik. Onlardan bbinə, bir-İki dəvə yükü xurma müqabilində gbov qoyuldu deyə
deyilər ki, bu da bizim üçün unudulmaz bb biyabırçıbq olar. Ancaq sənin yanında
silahımızı və zirehimizi girov qoya bilərik” dedilər. Kə’b bu təklifi qəbul etdi. Onlara nə
zaman gələcəklərini də dedi.'^^
Məhəmməd ibn Məsləmə, bir gecə Kə’bin yanına gəldi. Obu Nailə də onunla
birl ik də idi. Kə’b onları qalanın içinə çağırdı. Özü də onları qarşılamaq üçün aşağı
düşdü. Kə’bin arvadı; “Bu saatda hara gedbsən” dedi. Kə’b; “Gələnlər, Məhəmməd ibn
Məsləmə ilə qardaşım Obu Nailədir” dedi. Arvadı; “Eşitdiyim bu səs mənə o qədər də
yaxşı gəlmir. Sanki ondan, qan damlayır” dedi. Kə’b; “Yox, onlar Məhəmməd ibn
Məsləmə ilə süd qardaşım Obu Nailədir. O, yaxşı bir gəncdir. Gecənin bb saatında,
qılınc döyüşünə belə çağırılsa, heç tərəddüd etmədən gələr. O, belə biridb” dedi.
Məhəmməd ibn Məsləmə özüylə bblikdə İki nəfəri, bir rəvayətə görə də üç nəfəri
qalaya apardı. Bunlar, Obu Obs ibn Cəbr, Haris ibn Evs, Abbad ibn Bişr idi.
Məhəmməd ibn Məsləmə Həzrətləri, dostlarına; “Kə’b gəlincə, ona saçını iyləyəcəyimi
dedikdən sonra başını tutub iyləyəcəyəm. Siz mənim, Kə’bin başını yaxşıca yapışdığımı
gördüyünüz zaman, qılınclarınızla vurun” dedi. Kə’b ibn Oşrəf səliqəli geyinib, gözəl
ətb sürtərək, onların yanına gəldi. İbni Məsləmə; “İndiyə qədər belə gözəl iy
iyləmədim” deyərək Kə’bin yanına yaxınlaşdı. Kə’b; “Orəblərin ən gözəl ətbli qadınları
mənim yanımdadır” deyərək lovğalandı. Məhəmməd ibn Məsləmə; “Başını iyləməyimə
icazə verərsən” dedi. Kə’b də icazə verdiyini dedi. Məsləmə onu iylədi. Dostlarına da
iylətdbdi. Sonra, yenə iyləmək istədiyini söylədi. Bu dəfə, Məhamməd ibn Məsləmə
ibn Sə’d, ət-Təbəqat, II, 33-34.
İbn Sə’d, ət-Təbəqat, II, 32.

241


başını tutub, dostlarına qılınclarıyla vurmalarını işarə etdi. İlk qılınc vurulduğunda Kə’b
bərkdən qışqırdı, ancaq ölmədi. Bundan sonra Məhəmməd ibn Məsləmə, xəncəri ilə onu
öldürdü. Kə’bi öldürən mücahidlər dərhal oranı tərk edib, özlərini Mədinəyə çatdırdılar.
Rəsulullaha müjdəni verdiklərində Peyğəmbərimiz, Allah Təalaya həmd etdi və
mücahidlərə dua etdi.
Kafir Kə’b ibn Əşrəfin öldürülməsi yəhudiləri çox qorxutdu. Çünki, Kə’b kimi
başda gələn bir rəhbər öldürüldükdən sonra, özlərinin öldürülməsi daha asan idi. Səhər