Literature examples of 'кондыз' in Tatar language
Ahrısı, äüväl kiçne ük ber yat yegetne koçaklap utırganın kürgäç, uylagandır, duñgıznı kondız itä almam dip.
Ахрысы, әүвәл кичне үк бер ят егетне кочаклап утырганын күргәч, уйлагандыр, дуңгызны кондыз итә алмам дип.
Kara çäç hirka* tösle tezgä töşkän, Kararaktır kaşı kondız vä keştän.
Кара чәч хирка* төсле тезгә төшкән, Карарактыр кашы кондыз вә кештән.
Ör-yaña çanadan östenä kondız yakalı yanut tolıp, başına häybät kamçat bürek kigän ber keşe töşep, tiz genä kapkadan kerde dä, pıçranıp betkän taş baskıçtan öskä mende, yak-yagına karanıp tormastan, tup-turı sıynıf bülmäsenä taba uzdı.
Өр-яңа чанадан өстенә кондыз якалы янут толып, башына һәйбәт камчат бүрек кигән бер кеше төшеп, тиз генә капкадан керде дә, пычранып беткән таш баскычтан өскә менде, як-ягына каранып тормастан, туп-туры сыйныф бүлмәсенә таба узды.
Anda Urta Aziyäneñ urta ğasırdagı iñ zur tsivilizatsiyä üzäklärennän berse bulgan Haräzemgä Bolgardan kiterelä häm annan Şärık dönyasına ozatşa torgan äyberlärneñ tulı isemlege bar: «Keş, tiyen, as, susar häm urman susarı, tölke, kondız mehları; kuyan häm käcä tirese, balavız, uklar, ere balık, büreklär, kırpı cileme, balık teşläre, kondız agıntısı, gäräbä, yomşak kun, bal, çiklävek, barslar (au etläre), kılıçlar, köbälär, kayın agaçı, slavyan äsirläre, sarıklar, mögezle terlek.
Kondız agıntısı — kondıznıñ koyrık yanı bizlärendä yasala torgan isle sıyıkça.
Çıñgız han cavap räveşendä Haräzem şahına büläklärne muldan kubıp cibärä: döyä örkäçe zurlıgındagı saf altın kisäge (anı mahsus arbaga salıp baralar), altın-kömeş koyılmalar, nefrit, yağni qıymmätle taş cäühärlär, huş isle muskus, kıtay yefäge, ak döyä yonınnan tukılgan zatlı tukımalar, kondız häm keş tireläre, bütän asıl närsälär bula anda.
Анда Урта Азиянең урта гасырдагы иң зур цивилизация үзәкләреннән берсе булган Харәземгә Болгардан китерелә һәм аннан Шәрык дөньясына озатьша торган әйберләрнең тулы исемлеге бар: «Кеш, тиен, ас, сусар һәм урман сусары, төлке, кондыз мехлары; куян һәм кәҗә тиресе, балавыз, уклар, эре балык, бүрекләр, кырпы җилеме, балык тешләре, кондыз агынтысы, гәрәбә, йомшак кун, бал, чикләвек, барслар (ау этләре), кылычлар, көбәләр, каен агачы, славян әсирләре, сарыклар, мөгезле терлек.
Кондыз агынтысы — кондызның койрык яны бизләрендә ясала торган исле сыекча.
Чыңгыз хан җавап рәвешендә Харәзем шаһына бүләкләрне мулдан кубып җибәрә: дөя өркәче зурлыгындагы саф алтын кисәге (аны махсус арбага салып баралар), алтын-көмеш коелмалар, нефрит, ягъни кыйммәтле таш җәүһәрләр, хуш исле мускус, кытай ефәге, ак дөя йоныннан тукылган затлы тукымалар, кондыз һәм кеш тиреләре, бүтән асыл нәрсәләр була анда.
Bolgarlar sunarga da yörgännär, susar, tiyen, kondız häm başka tör cänleklär aulagannar.
Болгарлар сунарга да йөргәннәр, сусар, тиен, кондыз һәм башка төр җәнлекләр аулаганнар.
Kurbskiy yazgança: «zatlı susar häm tiyennärdän tış», kondız aulau faydalı käsep isäplängän.
Yazma çıganaklarda kondız yäşägän urman sulıklarında alarnı aulau öçen mahsus röhsätnamä birelgänlege turında yazılgan.
Tönyaktagı fin-ugor halıklarınnan häm Seber hanlıgınnan keş, kara-körän, ak tölke, as mehı häm başka şundıy zatlı mehlar kergän (alarnıñ ayırım törlären, yugarıda äytelgänçä, susar häm kondız tirelären Kazan tatarları üzläre eşkärtkännär).
Курбский язганча: «затлы сусар һәм тиеннәрдән тыш», кондыз аулау файдалы кәсеп исәпләнгән.
Язма чыганакларда кондыз яшәгән урман сулыкларында аларны аулау өчен махсус рөхсәтнамә бирелгәнлеге турында язылган.
Төньяктагы фин-угор халыкларыннан һәм Себер ханлыгыннан кеш, кара-көрән, ак төлке, ас мехы һәм башка шундый затлы мехлар кергән (аларның аерым төрләрен, югарыда әйтелгәнчә, сусар һәм кондыз тиреләрен Казан татарлары үзләре эшкәрткәннәр).
Ziräk Kondız avılnı yandırırga boyırık birde.
Ziräk Kondız inglizlär belän tuktausız sugışırga väğdä birde.
Зирәк Кондыз авылны яндырырга боерык бирде.
Зирәк Кондыз инглизләр белән туктаусыз сугышырга вәгъдә бирде.
Yomgaklaunı Ziräk Kondız üze yasadı häm kunaklarga ışanuın belderde.
Bez alarnı Ziräk kondız avılında kuıp citärgä tiyeşbez, - dip cavap birde tılmaç.
- Sez kitergän häbärlär bezgä inde mäğlüm, - dide Ziräk Kondız.
Yakında gına yatkan Ziräk Kondız da irennären teşläp kuydı.
Ziräk Kondız kaşların cıyırdı, çönki anıñ planı tormışka aşmagan: inglizlär tarlavıkka aldap kertelmägän ide.
Ziräk Kondız bu vakıtta kulın kütärep artka seltäde.
Йомгаклауны Зирәк Кондыз үзе ясады һәм кунакларга ышануын белдерде.
Без аларны Зирәк кондыз авылында куып җитәргә тиешбез, - дип җавап бирде тылмач.
- Сез китергән хәбәрләр безгә инде мәгълүм, - диде Зирәк Кондыз.
Якында гына яткан Зирәк Кондыз да иреннәрен тешләп куйды.
Зирәк Кондыз кашларын җыерды, чөнки аның планы тормышка ашмаган: инглизләр тарлавыкка алдап кертелмәгән иде.
Зирәк Кондыз бу вакытта кулын күтәреп артка селтәде.
Agaçlıktan Uan häm Ziräk Kondız kilep çıktılar.
- Älbättä! – dide Ziräk Kondız.
Агачлыктан Уан һәм Зирәк Кондыз килеп чыктылар.
- Әлбәттә! – диде Зирәк Кондыз.
Ayaklarında cılı kiyez iteklär, başında kondız tiresennän tegelgän kolakçın bürek ide.
Аякларында җылы киез итекләр, башында кондыз тиресеннән тегелгән колакчын бүрек иде.