Literature examples of 'көз' in Kyrgyz language
» BOORKEÇ ADAM Ayagan bardık şorduunu, Aç köz baydın zordugu Jürögünö tak salıp, Ayabay ötkön kordugu.
Öz jayına koyboston Uktagandı oygotkon, Oşol köz, oşol uçurlar Jüröktün küüsün tolgotkon.
Izıldap oktor uçat bir dem albay, Tuş-tuştan aç köz ajal moynun sunat.
Men küldüm, köz aldıma Moskvanın Monçoktoy kooz üylörü kele kalıp.
Aşıktay bir birine köz ımdaşkan Kubanat, birin körüp biri külöt!
Aytuu kerek soldatka: Baştalat çabuul tan ata Irgıtuu kerek bar küçtü, Aç köz joonu karata.
Köz aldımda jer çımırap, «Bah!
Jek körüp joonu küñülöp, Al köz jumdu kübüröp: — Ata Jurt erkin jaşasın!
Toguzunçu may dese, Tüşümö kiret baskanım, Tün içi okop kazganım, Tez bütüügö şaşkanım Köz aldıma elestep, Körömün jeñiş asmanın.
» БООРКЕЧ АДАМ Аяган бардык шордууну, Ач көз байдын зордугу Жүрөгүнө так салып, Аябай өткөн кордугу.
Өз жайына койбостон Уктаганды ойготкон, Ошол көз, ошол учурлар Жүрөктүн күүсүн толготкон.
Ызылдап октор учат бир дем албай, Туш-туштан ач көз ажал мойнун сунат.
Мен күлдүм, көз алдыма Москванын Мончоктой кооз үйлөрү келе калып.
Ашыктай бир бирине көз ымдашкан Кубанат, бирин көрүп бири күлөт!
Айтуу керек солдатка: Башталат чабуул тан ата Ыргытуу керек бар күчтү, Ач көз жоону карата.
Көз алдымда жер чымырап, «Бах!
Жек көрүп жоону күңүлөп, Ал көз жумду күбүрөп: — Ата Журт эркин жашасын!
Тогузунчу май десе, Түшүмө кирет басканым, Түн ичи окоп казганым, Тез бүтүүгө шашканым Көз алдыма элестеп, Көрөмүн жеңиш асманын.
— Men köz jumup, sen üyüñö aman kaytsañ, Kün jark etse karañgı tün uzak kaçıp.
Aç köz biznes, sütkor bay Ajalduu kural atagın Aylantıp jatkan dollarga, Jırgalday sezip azabın.
Köz aldıma keltirem Kötörüp kımız jutkanın.
Oydon ketpeyt, köz aldımda Joo kırılgan soguştar.
Kızganamın çın ele aç köz joodon, Jürök kalkan nayzaga, töşüm korgon, Ömür jetse tübölük bolup sakçı, Küzötündö turmakmın uşul boydon.
Atır çaçıp, gül açkan köz aldımda Sen bir jomok, başkaça kızık dastan.
Kezinde az bolbogon köz jaş tökkön.
Karasam, köz jibersem aylanaña: Toluptur mal bakkanga kaptal, jılga.
— Мен көз жумуп, сен үйүңө аман кайтсаң, Күн жарк этсе караңгы түн узак качып.
Ач көз бизнес, сүткор бай Ажалдуу курал атагын Айлантып жаткан долларга, Жыргалдай сезип азабын.
Көз алдыма келтирем Көтөрүп кымыз жутканын.
Ойдон кетпейт, көз алдымда Жоо кырылган согуштар.
Кызганамын чын эле ач көз жоодон, Жүрөк калкан найзага, төшүм коргон, Өмүр жетсе түбөлүк болуп сакчы, Күзөтүндө турмакмын ушул бойдон.
Атыр чачып, гүл ачкан көз алдымда Сен бир жомок, башкача кызык дастан.
Кезинде аз болбогон көз жаш төккөн.
Карасам, көз жиберсем айланаңа: Толуптур мал бакканга каптал, жылга.
Men kubanam şayır öskön jaştarga, Tuu kötörüp alar şañduu baskanda — Kommunizm köz aldıma elestep, Küülör tañşıp, ır jañırat taştan da.
Ölkösündö sovetterdin kün tüspöl Uşul menin köz aldımda jaraldı.
BİZ KÖRDÜK Oyun buzup jaşınan, İynine mıltık asıngan Aç köz faşist nemetstin Jırtkıçtıgı aşıngan.
Janın kıynayt mülk jıynap aç köz naadan, Akça surayt şiltebey eki kadam.
Мен кубанам шайыр өскөн жаштарга, Туу көтөрүп алар шаңдуу басканда — Коммунизм көз алдыма элестеп, Күүлөр таңшып, ыр жаңырат таштан да.
Өлкөсүндө советтердин күн түспөл Ушул менин көз алдымда жаралды.
БИЗ КӨРДҮК Оюн бузуп жашынан, Ийнине мылтык асынган Ач көз фашист немецтин Жырткычтыгы ашынган.
Жанын кыйнайт мүлк жыйнап ач көз наадан, Акча сурайт шилтебей эки кадам.
Sep bolor, jalınıp kör jaratkanga, Köz salar karıptardın köz jaşına!
304-bet) 1951-jıldagı basılışta (271-bet): Sep bolor jalınıp kör mahabatka, Askaday bekem bolgun kayratıña– dep oñdolgonu ateisttik köz karaştan je mahabattı barktoodon bolgonbu?
Сеп болор, жалынып көр жаратканга, Көз салар карыптардын көз жашына!
304-бет) 1951-жылдагы басылышта (271-бет): Сеп болор жалынып көр махабатка, Аскадай бекем болгун кайратыңа– деп оңдолгону атеисттик көз караштан же махабатты барктоодон болгонбу?
Köz salgan joldoşuna bir okugan, Ar dayım jardam berip sabagınan.
Çokup sal deyt közdörün Toybogon aç köz jılandın.
Köz jumbasın süyüp algan jan birgesi, Künü batıp jaşırbasın nur jamalın.
Көз салган жолдошуна бир окуган, Ар дайым жардам берип сабагынан.
Чокуп сал дейт көздөрүн Тойбогон ач көз жыландын.
Көз жумбасын сүйүп алган жан биргеси, Күнү батып жашырбасын нур жамалын.
Bardıgı teñ kırgız deşken özdörün, Köz artışpay baktısına özgönün.
Taştarıña tamdı kança köz jaşım, Meyli deçi emne bolso öz başım.
Aç köz bay jok kamanday kürkürögön, Oşonduktan kedey jok müñkürögön.
Büt düynönün jalgız özüm egesindey Büt tarapka köz çaptırıp turamın men.
Köz aldımda tarmal kara çaçtarıñ Elestetken poeziya asmanın.
Akın ketet oozunan ır tögülgön, Suluu ketet kün jılmaygan öñünön, Kalat ketpey köz jetpegen jıldarga Akın jazıp, el jaktırgan ır gana.
Бардыгы тең кыргыз дешкен өздөрүн, Көз артышпай бактысына өзгөнүн.
Таштарыңа тамды канча көз жашым, Мейли дечи эмне болсо өз башым.
Ач көз бай жок камандай күркүрөгөн, Ошондуктан кедей жок мүңкүрөгөн.
Бүт дүйнөнүн жалгыз өзүм эгесиндей Бүт тарапка көз чаптырып турамын мен.
Көз алдымда тармал кара чачтарың Элестеткен поэзия асманын.
Акын кетет оозунан ыр төгүлгөн, Сулуу кетет күн жылмайган өңүнөн, Калат кетпей көз жетпеген жылдарга Акын жазып, эл жактырган ыр гана.
Bul jigitten okuyanın mazmunun suraganda aytkanı: — Bul kız menin jakın karındaşım ele, suluuluguna kızıgıp, ala kaçıp alıs, kulak ukpas, köz körbös jerge keteyin dep jürüp olturup, uşul jerge keçe keçinde kelip, çöp alaçık kıla koyup attarımdı tañaşırıp jatıp kalsam, tañga jakın attarım koşkurup ürktü, çıga kalıp, ürküp ketken attarımdı alıp kelsem kız jok.
Бул жигиттен окуянын мазмунун сураганда айтканы: — Бул кыз менин жакын карындашым эле, сулуулугуна кызыгып, ала качып алыс, кулак укпас, көз көрбөс жерге кетейин деп жүрүп олтуруп, ушул жерге кече кечинде келип, чөп алачык кыла коюп аттарымды таңашырып жатып калсам, таңга жакын аттарым кошкуруп үрктү, чыга калып, үркүп кеткен аттарымды алып келсем кыз жок.
Emi söz uçugun akındın düynögö köz karaşına je anın çıgarmasının filosofiyalık negizine bursak.
Antkeni, avtordun düynö tüşünügü, filosofiyalık köz karaşı çıgarmanın jalpı turpat-tabiyatın, mañız-mazmunun anıktap turat.
Mınday elementterdin koşulmalarınan aalam garmoniyası tüzülöt degen bojomoldor oyçuldar arasında keñiri belgilüü köz karaştardan bolgon.
Jogoruda belgilenge Jusup-oyçuldun kosmologiyalık tüşünüşü (kosmos tüzülüşü jönündögü kontseptsiyası) je anın jalpı düynötüşünügü, filosofiyalık köz karaşı anın çıgarmasında kötörülgön köptögön köygöylüü maselelerdi anıktap turat.
Jusup Balasagındın düynö tüşünüüsü, filosofiyalık köz karaşı anın kosmologiyası menen sotsialdık ideyalarınan körünüp turganday, Aristoteldin murastarınan azıktanganday.
Jusup Balasagındın kosmos je düynö tüzülüş jönündögü oy-pikiri anın köz karaşı menen Aristotelin okuusünun ortorunda jalpılıktar baykendiin aygineleyt, Bul, albette, oyçuldun al-farabi, İbn Sina, Biruni öñdüü ilimpozdordun emgegi menen jakşı taanış ekendigi menen tüşündürülöt.
Jogoruda mutazilitter (mutazilizm agımının öküldörü) başatında turgan tagdırdın toluk türdo aldın ala anıktalbagandıgın jaktagan köz karaştı atayın belgilegenibizdin jönü bar.
Andagı körköm keyipker-kaarmandar — tereñ filosofiyalık maanige sugarılgan etikalık köz karaş- kontseptsiyalardın simvolikaları b: a.
Demek, jalpılap aytkanda oyçul akındın koomduk turmuş kontseptsiyasının tüpkü negizin idealisttik köz-karaş tüzöt, antkeni sotsialdık önügüştün paydubalın, negizi idealdık körünüştör menen baylanıştırılat dep kese aytıp, Jusun Balasagındın çıgarmasın tarıhıy döölöt katarı karap tim boluu, albette jetişsiz.
Эми сөз учугун акындын дүйнөгө көз карашына же анын чыгармасынын философиялык негизине бурсак.
Анткени, автордун дүйнө түшүнүгү, философиялык көз карашы чыгарманын жалпы турпат-табиятын, маңыз-мазмунун аныктап турат.
Мындай элементтердин кошулмаларынан аалам гармониясы түзүлөт деген божомолдор ойчулдар арасында кеңири белгилүү көз караштардан болгон.
Жогоруда белгиленге Жусуп-ойчулдун космологиялык түшүнүшү (космос түзүлүшү жөнүндөгү концепциясы) же анын жалпы дүйнөтүшүнүгү, философиялык көз карашы анын чыгармасында көтөрүлгөн көптөгөн көйгөйлүү маселелерди аныктап турат.
Жусуп Баласагындын дүйнө түшүнүүсү, философиялык көз карашы анын космологиясы менен социалдык идеяларынан көрүнүп тургандай, Аристотелдин мурастарынан азыктангандай.
Жусуп Баласагындын космос же дүйнө түзүлүш жөнүндөгү ой-пикири анын көз карашы менен Аристотелин окуусүнун орторунда жалпылыктар байкендиин айгинелейт, Бул, албетте, ойчулдун аль-фараби, Ибн Сина, Бируни өңдүү илимпоздордун эмгеги менен жакшы тааныш экендиги менен түшүндүрүлөт.
Жогоруда мутазилиттер (мутазилизм агымынын өкүлдөрү) башатында турган тагдырдын толук түрдо алдын ала аныкталбагандыгын жактаган көз карашты атайын белгилегенибиздин жөнү бар.
Андагы көркөм кейипкер-каармандар — терең философиялык мааниге сугарылган этикалык көз караш- концепциялардын символикалары б: а.
Демек, жалпылап айтканда ойчул акындын коомдук турмуш концепциясынын түпкү негизин идеалисттик көз-караш түзөт, анткени социалдык өнүгүштүн пайдубалын, негизи идеалдык көрүнүштөр менен байланыштырылат деп кесе айтып, Жусун Баласагындын чыгармасын тарыхый дөөлөт катары карап тим болуу, албетте жетишсиз.
Kan anın aman-esen kelgenin körüp, ayabay tañ kalıp, «köz körünö ölümdön aman kalgan adam beker adam emestir» dep, sözdün çının aytıp, ayalın çakırtsa ayalı jok bolup çıktı.
Кан анын аман-эсен келгенин көрүп, аябай таң калып, «көз көрүнө өлүмдөн аман калган адам бекер адам эместир» деп, сөздүн чынын айтып, аялын чакыртса аялы жок болуп чыкты.
Jetpese köz jaş tögüşöt.
BOORKEÇ TAGDIR Köz aldımda kırk jıl murun ötkön iş Köz aldımda men baskan jol, tüşkön iz.
Oylogonum bir özüñ, Köz aldımda sürötüñ.
Keñ düynögö köz çaptırıp köp jürdük, Kaptaldardan ışkın terip jep jürdük.
Jürbösün biröölördün sugu tüşüp, Sahnada kalbas beken koluñ üşüp, Turuşuñ ülbürögön ak nazik gül, Koybosun aç köz biröö kopol üzüp.
Añdıp bargan mergençige attırbay Arı karay köldö süzgön ak kuuday Kalkıp ketip bara jatıp, bir kezde Köz aldımdan jılt koyösuñ taptırbay.
JALJAL KÖZ (VALS) Karagat kara közüñ bar, Alçaday suluu özüñ bar.
Jürögüm menin bir gana, Jüz jürök mende bolso da, Emgekti süygön jaljal köz, Berer da elem büt saga.
JALJAL KÖZ BİR KELİNGE Kezikseñ kaşıñ keresiñ Közümdön ketpeyt elesiñ.
Ukmuş eleñ, açılgan ak gül eleñ, Çañkay tüştö köz uyaltkan kün eleñ.
Жетпесе көз жаш төгүшөт.
БООРКЕЧ ТАГДЫР Көз алдымда кырк жыл мурун өткөн иш Көз алдымда мен баскан жол, түшкөн из.
Ойлогонум бир өзүң, Көз алдымда сүрөтүң.
Кең дүйнөгө көз чаптырып көп жүрдүк, Капталдардан ышкын терип жеп жүрдүк.
Жүрбөсүн бирөөлөрдүн сугу түшүп, Сахнада калбас бекен колуң үшүп, Турушуң үлбүрөгөн ак назик гүл, Койбосун ач көз бирөө копол үзүп.
Аңдып барган мергенчиге аттырбай Ары карай көлдө сүзгөн ак куудай Калкып кетип бара жатып, бир кезде Көз алдымдан жылт коёсуң таптырбай.
ЖАЛЖАЛ КӨЗ (ВАЛЬС) Карагат кара көзүң бар, Алчадай сулуу өзүң бар.
Жүрөгүм менин бир гана, Жүз жүрөк менде болсо да, Эмгекти сүйгөн жалжал көз, Берер да элем бүт сага.
ЖАЛЖАЛ КӨЗ БИР КЕЛИНГЕ Кезиксең кашың кересиң Көзүмдөн кетпейт элесиң.
Укмуш элең, ачылган ак гүл элең, Чаңкай түштө көз уялткан күн элең.