Kyrgyzarrow-right-bold-outlineKyrgyz Learn Kyrgyz

Literature examples of 'ал' in Kyrgyz language

Lenin aytkan söz ölböyt, Al bütürgön iş ölböyt.

» Al ayttı: «Şıldıñ kılba, ukkan elek, Silerde, Rossiyada, oşol jakta Tört klass.

» Kurusun, al imarat kanday jaman, Jıldırbayt alga seni, kırsık çıgat.

Süylöştük biz öz ara al-abaldı: — Joldu açıp aluu üçün atuu kerek.

Bilbeymin al beybaktın körgöndügün Kay jerden tookkanaday kimdin üyün?

» Jok, birok suray berip bardıgı teñ Al oydu kagıp aldı köñülümdön.

Munarık büt Evropa joldorunda, Kimder al kaptap kirip çañ ızgıtkan?

Al ırgıtkan es-esti, Aska kulap, jar bastı.

Biz kettik alga, ilgeri, Al kündün este bir jeri: Oşondon kiyin fritster Kaçkandan başka bilbedi.

Al kaarduu kez say söögümö Batsa kerek ötö tereñ?

Ленин айткан сөз өлбөйт, Ал бүтүргөн иш өлбөйт.

» Ал айтты: «Шылдың кылба, уккан элек, Силерде, Россияда, ошол жакта Төрт класс.

» Курусун, ал имарат кандай жаман, Жылдырбайт алга сени, кырсык чыгат.

Сүйлөштүк биз өз ара ал-абалды: — Жолду ачып алуу үчүн атуу керек.

Билбеймин ал бейбактын көргөндүгүн Кай жерден тоокканадай кимдин үйүн?

» Жок, бирок сурай берип бардыгы тең Ал ойду кагып алды көңүлүмдөн.

Мунарык бүт Европа жолдорунда, Кимдер ал каптап кирип чаң ызгыткан?

Ал ыргыткан эс-эсти, Аска кулап, жар басты.

Биз кеттик алга, илгери, Ал күндүн эсте бир жери: Ошондон кийин фрицтер Качкандан башка билбеди.

Ал каардуу кез сай сөөгүмө Батса керек өтө терең?

Soguştu kamdap jatkandın Tartıp al koldon kanjarın.

Al kırgızdar bak-taalaydın töründö, Ala-Toodoy sıymık sezim köñüldö.

Süyönüp baskan joldoşuna, Jigit da bar, al emesmin.

Önör jok orus bilbegen, Al jürgön jer güldögön.

Bagalbay katın, balasın, Beçaradan al ketti».

Al zaman öttü, kayrılbayt, Ookat dep eç kim kaygırbayt.

Al karmaşta biz jeñgenbiz, kurbular, Dayım bizge katılgan joo kırılar.

Kulagında kızdardın Küygöndöy kauhar sırgası, Butagında almanın Balbıldap janat kurdaşı, — Al elektr çıragı, Kommunizm sırdaşı.

Al üçün miñ küü tolgoymun.

Al dagı bizdin Ak Zıynat.

— Keregi ne ayttıruunun, Keregi ne al jönündö, Baardık ırdı jat kıluunun?

Согушту камдап жаткандын Тартып ал колдон канжарын.

Ал кыргыздар бак-таалайдын төрүндө, Ала-Тоодой сыймык сезим көңүлдө.

Сүйөнүп баскан жолдошуна, Жигит да бар, ал эмесмин.

Өнөр жок орус билбеген, Ал жүргөн жер гүлдөгөн.

Багалбай катын, баласын, Бечарадан ал кетти».

Ал заман өттү, кайрылбайт, Оокат деп эч ким кайгырбайт.

Ал кармашта биз жеңгенбиз, курбулар, Дайым бизге катылган жоо кырылар.

Кулагында кыздардын Күйгөндөй каухар сыргасы, Бутагында алманын Балбылдап жанат курдашы, — Ал электр чырагы, Коммунизм сырдашы.

Ал үчүн миң күү толгоймун.

Ал дагы биздин Ак Зыйнат.

— Кереги не айттыруунун, Кереги не ал жөнүндө, Баардык ырды жат кылуунун?

Dayınsız ketse jokçuluk, Dos bolso saga tokçuluk, Al dagı emgek jeñişi.

Azap tarttım debegin etim oorup, Al çınında birinçi jırgaganıñ.

Al jürbösün jergeñde.

Al saga bergen jardamdı Beralbayt eç bir jakınıñ.

Ukraina al kündördü unutpayt, Kutkarganbız kanga toybos juttardan.

Stol kayda, çırak kayda al kezde, Kagaz kayda, kalam kayda kelişken?

Kepin kamda taba turgan al barda, Kömüşöör dep işenbegin baldarga.

Mına bul jarkıragan bizdin zaman, Ömürdün tübölügü al jasagan.

Bügün biz kurup jatkan kommunizm Emespi ömür üyü al jaşagan!

Al bagban jemiş bagın östürüüdö Ulam bir erme çölgö suu çıgarıp.

Дайынсыз кетсе жокчулук, Дос болсо сага токчулук, Ал дагы эмгек жеңиши.

Азап тарттым дебегин этим ооруп, Ал чынында биринчи жыргаганың.

Ал жүрбөсүн жергеңде.

Ал сага берген жардамды Бералбайт эч бир жакының.

Украина ал күндөрдү унутпайт, Куткарганбыз канга тойбос жуттардан.

Стол кайда, чырак кайда ал кезде, Кагаз кайда, калам кайда келишкен?

Кепин камда таба турган ал барда, Көмүшөөр деп ишенбегин балдарга.

Мына бул жаркыраган биздин заман, Өмүрдүн түбөлүгү ал жасаган.

Бүгүн биз куруп жаткан коммунизм Эмеспи өмүр үйү ал жашаган!

Ал багбан жемиш багын өстүрүүдө Улам бир эрме чөлгө суу чыгарып.

Al emi Aşıke kiyin «Kırgızfilm» kinostudiyasının Başkı redaktoru katarı köptögön tasmalardın taasirdüü çıgışına zor salım koşkon.

Al emi özü jazgan stsenariyler boyunça «Aydagı jezkempir», «Isık-Köldün kızgaldaktarı» kinoloru tartılgan.

Al emi taalimin algandar Alıkulduk oydon jañı oy serelerine kötörülö alışabı?

Al emi Alıkuldun soguş temasındagı «Büköntay», «Ülpöt ırı», «Pokrışkinge», «Maydın tünü», «Çolponbay», «Jeñiş ırı», «Külüypa» sıyaktuu bölök çıgarmaları da soguştun tragediyalık mañızın açkan özünçö bir türmök.

Al emi azırkı ereje boyunça bir basma tabak degenibiz kiteptin 16 baragı emespi.

Al emi jalpı sanı 65 min 180 nuskanı tüzgön kotormo çıgarmanın maani-mañızı kanday özgörüülörgö, alımça-koşumçalarga kez kelgeni adabiyat aydıñında köñülgö alınbaganı tekstologiya iliminin kemtigidir.

Şota Rustaveli jönündö jetiştüü başkı söz jazuuga mümkündük bolgon jok, al tuuralu jazılgan sın materialdarı menen tiyiştüü kitepkanalardan taap alıp, taanışıp çıguuñuzdardı suraybız.

Al emi akın 1944-jılı jazgan «Şota Rustavelige» degen ırında avtorgo bolgon sıy, urmatın çagıldırgan.

Al belek: saga taanış suluu Nestan, Men anı kırgızçalap kayra jazdım.

Bügün al oturgan jok taktısına, Eç kimdin datın ukpay, abdan kapa – bolup oñdolgonu buga kübö.

Ал эми Ашыке кийин «Кыргызфильм» киностудиясынын Башкы редактору катары көптөгөн тасмалардын таасирдүү чыгышына зор салым кошкон.

Ал эми өзү жазган сценарийлер боюнча «Айдагы жезкемпир», «Ысык-Көлдүн кызгалдактары» кинолору тартылган.

Ал эми таалимин алгандар Алыкулдук ойдон жаңы ой серелерине көтөрүлө алышабы?

Ал эми Алыкулдун согуш темасындагы «Бүкөнтай», «Үлпөт ыры», «Покрышкинге», «Майдын түнү», «Чолпонбай», «Жеңиш ыры», «Күлүйпа» сыяктуу бөлөк чыгармалары да согуштун трагедиялык маңызын ачкан өзүнчө бир түрмөк.

Ал эми азыркы эреже боюнча бир басма табак дегенибиз китептин 16 барагы эмеспи.

Ал эми жалпы саны 65 мин 180 нусканы түзгөн котормо чыгарманын маани-маңызы кандай өзгөрүүлөргө, алымча-кошумчаларга кез келгени адабият айдыңында көңүлгө алынбаганы текстология илиминин кемтигидир.

Шота Руставели жөнүндө жетиштүү башкы сөз жазууга мүмкүндүк болгон жок, ал тууралу жазылган сын материалдары менен тийиштүү китепканалардан таап алып, таанышып чыгууңуздарды сурайбыз.

Ал эми акын 1944-жылы жазган «Шота Руставелиге» деген ырында авторго болгон сый, урматын чагылдырган.

Ал белек: сага тааныш сулуу Нестан, Мен аны кыргызчалап кайра жаздым.

Бүгүн ал отурган жок тактысына, Эч кимдин датын укпай, абдан капа – болуп оңдолгону буга күбө.

Dagı bir al kişinin jakşı jeri: Baldarga Lenin jönün süylögöndö Jazılat kubangandan köñül çeri.

Al aytat: «Lenin dagı bala bolgon, Mektepte okuganın bütkül kalaa Söz kılgan jomoktotup eçen türkün, Lenindey baarın beşke okugula.

Tarıhtı ır sıyaktuu jatka bilgen, Marksti al üyröngön okup üydön.

Al kaalabayt jırgal üyü kulaşın, Ört çalıp bagı kuuraşın.

Barbaybı jetip al jerge Kur emes jigit namıstan.

»— dep miñ aytasıñ balaña, Jadaganday kulak salbayt al aga.

Al eköö jokto Zordukçunun kulusuñ, Jaşaganıñ kurusun.

Üyüñ — meken, Süyüüñ bekem al barda, Jaşın ötüp, karganda Bolbos üçün armanda, Kürküröp tur jolborstoy, Duşmanına jalbarba!

Al aytkan söz en tuura, Al bir kutu altın, kauhar toltura!

Birgeleşüü, jakındaşuu jakşılık, Al ukmuş ır, aluu kerek jat kılıp.

Дагы бир ал кишинин жакшы жери: Балдарга Ленин жөнүн сүйлөгөндө Жазылат кубангандан көңүл чери.

Ал айтат: «Ленин дагы бала болгон, Мектепте окуганын бүткүл калаа Сөз кылган жомоктотуп эчен түркүн, Лениндей баарын бешке окугула.

Тарыхты ыр сыяктуу жатка билген, Марксти ал үйрөнгөн окуп үйдөн.

Ал каалабайт жыргал үйү кулашын, Өрт чалып багы куурашын.

Барбайбы жетип ал жерге Кур эмес жигит намыстан.

»— деп миң айтасың балаңа, Жадагандай кулак салбайт ал ага.

Ал экөө жокто Зордукчунун кулусуң, Жашаганың курусун.

Үйүң — мекен, Сүйүүң бекем ал барда, Жашын өтүп, карганда Болбос үчүн арманда, Күркүрөп тур жолборстой, Душманына жалбарба!

Ал айткан сөз эн туура, Ал бир куту алтын, каухар толтура!

Биргелешүү, жакындашуу жакшылык, Ал укмуш ыр, алуу керек жат кылып.

Jol keñeygen, jol kıskargan bir kança, Al jönündö akın jazgan ır kança.

Sebebi al kıyın kezde saktay algan Erkindiktin, bak-taalaydın bagın bütün.

Birok, al korkok bolboptur.

Al jalakay kaydan körmök tüz joldu, Kutkaruuçu zım torunan tündördün?

Al ünü momun atamdın, Kolunan kuşun kaçırgan.

Al ünü menin apamdın Kayda dep meni çakırgan.

OYLOP İŞTE Biröögö çuñkur kazsañ keñireek kaz, Sebebi: al çuñkurga sen tüşösüñ.

Orgo türtöt ilingendi tişine, Al kutkarbayt ilingendi tişine.

Süyüü deybiz — «soykuluk» go bir atı, Al baştalat öçürgöndö çıraktı.

Sak bolbosoñ abiyiriñdi ketiret, Al taanıbayt jakın menen ıraaktı.

Жол кеңейген, жол кыскарган бир канча, Ал жөнүндө акын жазган ыр канча.

Себеби ал кыйын кезде сактай алган Эркиндиктин, бак-таалайдын багын бүтүн.

Бирок, ал коркок болбоптур.

Ал жалакай кайдан көрмөк түз жолду, Куткаруучу зым торунан түндөрдүн?

Ал үнү момун атамдын, Колунан кушун качырган.

Ал үнү менин апамдын Кайда деп мени чакырган.

ОЙЛОП ИШТЕ Бирөөгө чуңкур казсаң кеңирээк каз, Себеби: ал чуңкурга сен түшөсүң.

Орго түртөт илингенди тишине, Ал куткарбайт илингенди тишине.

Сүйүү дейбиз — «сойкулук» го бир аты, Ал башталат өчүргөндө чыракты.

Сак болбосоң абийириңди кетирет, Ал тааныбайт жакын менен ыраакты.

Adıl degen baatır jigitibizdi kazakka karmap berip öltürttü, al üçün sarıbagışka kişi jibersek joop berbedi.

Al zamandagı Kokondogu handın atı Madali han eken.

Tarıh Kamzada 92 boluu özübek atalıp, al uruktuu degen.

Eski kırgız Fergana, Taşkent, Samarkan, Buhardagı eldi sart dep atap, egerde al jakta kırgız bolso, Kaşkar ölkösünön başkasın «içkilik» degen.

Адыл деген баатыр жигитибизди казакка кармап берип өлтүрттү, ал үчүн сарыбагышка киши жиберсек жооп бербеди.

Ал замандагы Кокондогу хандын аты Мадали хан экен.

Тарых Камзада 92 болуу өзүбек аталып, ал уруктуу деген.

Эски кыргыз Фергана, Ташкент, Самаркан, Бухардагы элди сарт деп атап, эгерде ал жакта кыргыз болсо, Кашкар өлкөсүнөн башкасын «ичкилик» деген.

Filosofiyalık oy jügürtüülör körköm poeziyaga münözdüü emotsionaldık tolkundanuu, ilham mendi tıkıs baylanışta, al emi poeziya bolso körköm karajattar arkıluu ratsionalduulukka umtulup düynö tüzülüştün tataal sırların tuyundurat.

Mında al ö.

Aylana-çöyrö, aalam düynö anın pikiri boyunça biri-birinen tataaldıgı boyunça ayrımalangan katmarlardan turat: üç-üçtön birikken Zodiaktın on eki belgisinen tört üçülük (triada) tüzülöt; bulardın birinçisinen Ot, ekinçisinen Suu, üçünçüsünön Aba, al emi akırkı törtünçüsünön Jer jaralat.

Kiyinki mezgilge çeyin keñiri taran kelgen, al turgay azır da jandanıp jatkan astrologiya je adam turmuşun kosmostuk kubuluştar menen baylanıştırın tüşündürüünün tüpkü tegi da uşunda jatat.

Al emi Aristotel Bayırkı Çıgış (Kıtay, İndiya, Egipet j.

Diniy işenim küç alıp, koomduk añ-sezim anın jeteginde turgan orto kılımdarda adam tagdırı «jaratkan» tarabışçş aldın ala anıktalganbı je al erkindikke eebi degen negizgi sobol jaralıp, düynötüzülüştün baştalma-paydubalın iliktöögö algan oyçuldar arası jikke bölüngön.

Kanday gana kubuluş bolbosun, egerde al adın ala anıktalsa, anda anı okup-üyrönüünün kajeti jok, antkeni çöyrödögü bardık nerseler kudurettüü küç tarabınan jaralgan jana alardı özgörtüü mümkün emes.

Maksat — bakıt, al emi aga jetüünün sınalgan işenimdüü jolu bilim ekendigi jönündögü oy Jusup-oyçuldun çıgarmasının leytmotivi, kvintessentsiyası.

Bul ayrıkça kiteptin baş kaarmanı Akdilmiştin oy jügürtüülöründö açık çagıldırılgan, al akın-oyçul üçün Akıl-estin simvolu je b.

bul körköm jalpıloodon jaralgan kaarmandın mañız-mazmunu arkıluu al özünün Akıl-es jönündögü ıraattuu kontseptsiyasın tartuulayt.

Философиялык ой жүгүртүүлөр көркөм поэзияга мүнөздүү эмоционалдык толкундануу, илхам менди тыкыс байланышта, ал эми поэзия болсо көркөм каражаттар аркылуу рационалдуулукка умтулуп дүйнө түзүлүштүн татаал сырларын туюндурат.

Мында ал ө.

Айлана-чөйрө, аалам дүйнө анын пикири боюнча бири-биринен татаалдыгы боюнча айрымаланган катмарлардан турат: үч-үчтөн бириккен Зодиактын он эки белгисинен төрт үчүлүк (триада) түзүлөт; булардын биринчисинен От, экинчисинен Суу, үчүнчүсүнөн Аба, ал эми акыркы төртүнчүсүнөн Жер жаралат.

Кийинки мезгилге чейин кеңири таран келген, ал тургай азыр да жанданып жаткан астрология же адам турмушун космостук кубулуштар менен байланыштырын түшүндүрүүнүн түпкү теги да ушунда жатат.

Ал эми Аристотель Байыркы Чыгыш (Кытай, Индия, Египет ж.

Диний ишеним күч алып, коомдук аң-сезим анын жетегинде турган орто кылымдарда адам тагдыры «жараткан» тарабыщш алдын ала аныкталганбы же ал эркиндикке ээби деген негизги собол жаралып, дүйнөтүзүлүштүн башталма-пайдубалын иликтөөгө алган ойчулдар арасы жикке бөлүнгөн.

Кандай гана кубулуш болбосун, эгерде ал адын ала аныкталса, анда аны окуп-үйрөнүүнүн кажети жок, анткени чөйрөдөгү бардык нерселер кудуреттүү күч тарабынан жаралган жана аларды өзгөртүү мүмкүн эмес.

Максат — бакыт, ал эми ага жетүүнүн сыналган ишенимдүү жолу билим экендиги жөнүндөгү ой Жусуп-ойчулдун чыгармасынын лейтмотиви, квинтессенциясы.

Бул айрыкча китептин баш каарманы Акдилмиштин ой жүгүртүүлөрүндө ачык чагылдырылган, ал акын-ойчул үчүн Акыл-эстин символу же б.

бул көркөм жалпылоодон жаралган каармандын маңыз-мазмуну аркылуу ал өзүнүн Акыл-эс жөнүндөгү ырааттуу концепциясын тартуулайт.

Al emi ayalı aytkan çuñkurdu kazdırsa, eçkinin başı çıktı.

Ayaldın balaga közü tüşüp kalıp, arkı-berkiden söz saldı ele al: «Atam tuz aramı kılba debedi bele» dep, anın aldoosuna könböy koydu.

Al kudukka tüşüp suu suzup alayın dese, kuduktun tübündö oturgan eki ayaldın biri: «Suunu alçudan murda bizdin tabışmagıbızdı çeçip ber» dedi.

Al uuluna «anday bol, mınday bol» dep, akıl nasaattı ar dayım köp aytuuçu eken.

«Uşul üçün atam meni akıl-esine karap al degen eken go?

Bala al sözgö işengen jok.

Al uuru joldoştoruna barıp «kokuy bizdin ölörübüz kalıptır, men barsam: «Kırk eleñ, birööñ keldiñ» dep, jatıp aldı» dedi.

Çolok uuru: «Kandın kazınasın biz uurdagan elek, murunku kündördö eköö kelgende al eköön bilip koyduñuz, bügün men keldim ele, meni dagı bilip: «Kırk eleñ üçööñ keldiñ, kelgende dagı mayrıgıñ keldiñ» dediñiz.

Alardın eñ kiçüüsü ündöböy oturgan soñ: «Al emi senin uşunça malıñ bolso emne kılat eleñ?

Sakaldarına muz toñup kaltıragan karıyalar al üydön çıgıp, ortonçu baydıkına kelet.

Ал эми аялы айткан чуңкурду каздырса, эчкинин башы чыкты.

Аялдын балага көзү түшүп калып, аркы-беркиден сөз салды эле ал: «Атам туз арамы кылба дебеди беле» деп, анын алдоосуна көнбөй койду.

Ал кудукка түшүп суу сузуп алайын десе, кудуктун түбүндө отурган эки аялдын бири: «Сууну алчудан мурда биздин табышмагыбызды чечип бер» деди.

Ал уулуна «андай бол, мындай бол» деп, акыл насаатты ар дайым көп айтуучу экен.

«Ушул үчүн атам мени акыл-эсине карап ал деген экен го?

Бала ал сөзгө ишенген жок.

Ал ууру жолдошторуна барып «кокуй биздин өлөрүбүз калыптыр, мен барсам: «Кырк элең, бирөөң келдиң» деп, жатып алды» деди.

Чолок ууру: «Кандын казынасын биз уурдаган элек, мурунку күндөрдө экөө келгенде ал экөөн билип койдуңуз, бүгүн мен келдим эле, мени дагы билип: «Кырк элең үчөөң келдиң, келгенде дагы майрыгың келдиң» дедиңиз.

Алардын эң кичүүсү үндөбөй отурган соң: «Ал эми сенин ушунча малың болсо эмне кылат элең?

Сакалдарына муз тоңуп калтыраган карыялар ал үйдөн чыгып, ортончу байдыкына келет.

Oyloymun ötkön jıldardı, Al jıldarga sın barbı?

Altınga bergis eken da Al kezdin oşol jırgalı!

Çınartayım ayıgat, Jüröt menin janımda Üy jarık anın barında, Al tiygen kün Narınga!

Kün batmay jok al barda.

Kızdar bizdi karaşpayt Bizge da al iş jaraşpayt.

Çap dey tüşsöñ kavalerdin moynuna, Kayra tüşüp, kolun alsañ koluña, Menin özüm al kavaler sıyaktuu Kelip turat gül töşögüm joluña.

Suluu kelin bar deseñ, Kırgızdan çıkkan al deseñ, İşenbeyt elem eç kaçan, Jeñilbeyt elem talaşsañ.

Kanıkey aga teñ emes, Al kööhar bolso, Janıl jez Teñdeşi jok bir eles, Nur çaçsa kün-tün kemibes.

Al sonun kez uçup öttü zımırap, Azır aytsam jomok öñdüü ugulat.

Jıttadım, kança sıladım Jibektey jumşak çaçıñdan Keede men oylop al kezdi Uktabay tañdı atıram.

Ойлоймун өткөн жылдарды, Ал жылдарга сын барбы?

Алтынга бергис экен да Ал кездин ошол жыргалы!

Чынартайым айыгат, Жүрөт менин жанымда Үй жарык анын барында, Ал тийген күн Нарынга!

Күн батмай жок ал барда.

Кыздар бизди карашпайт Бизге да ал иш жарашпайт.

Чап дей түшсөң кавалердин мойнуна, Кайра түшүп, колун алсаң колуңа, Менин өзүм ал кавалер сыяктуу Келип турат гүл төшөгүм жолуңа.

Сулуу келин бар десең, Кыргыздан чыккан ал десең, Ишенбейт элем эч качан, Жеңилбейт элем талашсаң.

Каныкей ага тең эмес, Ал көөхар болсо, Жаныл жез Теңдеши жок бир элес, Нур чачса күн-түн кемибес.

Ал сонун кез учуп өттү зымырап, Азыр айтсам жомок өңдүү угулат.

Жыттадым, канча сыладым Жибектей жумшак чачыңдан Кээде мен ойлоп ал кезди Уктабай таңды атырам.