Kazakharrow-right-bold-outlineKazakh Learn Kazakh
joğarı (Common Turkic)
жоғары (Cyrillic)

Literature examples of 'жоғары' in Kazakh language

» dep Aba joğary qarai laqtyrğan jürektı aldyñğy aiaqtaryn kötere tık tūryp auzymen qağyp aldy.

» деп Аба жоғары қарай лақтырған жүректі алдыңғы аяқтарын көтере тік тұрып аузымен қағып алды.

Kolhozda Nūrälınıñ tepkısınde jürgenşe, maidanğa baryp, ne ierlık ölımmen öleiın, nemese Otan aldyndağy boryşymdy azamatşa atqaryp, ieñsemdı joğary ūstap, arymdy, anketamdy tazalap, qaityp keleiın.

Колхозда Нұрəлінің тепкісінде жүргенше, майданға барып, не ерлік өліммен өлейін, немесе Отан алдындағы борышымды азаматша атқарып, еңсемді жоғары ұстап, арымды, анкетамды тазалап, қайтып келейін.

Būl – kışıreitu nemese qadırın tüsıru jäne joğary bolmysty bızdıñ sanamyzda jaratylğan, op-oñai köktegı «Joğary menge» ainaldyryp, pūt halıne tüsıruı mümkın.

Ärbır kezeñde Qūdai ideiäsy jäne täjıribesı jañadan jaratylyp otyruy kerek, Köptegen mūsylman būğan qarama-qarsy türde, bırauyzdan «Aristoteldıñ basqa salalarda, mysaly, jaratylystanu ğylymdarynda paidasy joğary bolğanmen, Qūdai jaily oi tolğağanda, sonşalyqty mañyzy joq» dep ūqty.

Ol «Fransitsk adamnan joğary kemeldıktı būl düniede tani aldy, sondyqtan da būdan ūlyğyn ielestetu mümkın iemes, ieñ Kemeldını köru jäne tanu – bızder üşın osy düniede-aq boluy mümkın jağdai» deidı.

Ärine, şırkeu ädebı ışınde bolu da mañyzdy, bıraq, äuelı, hristian öz boiynyñ tereñ qatparlaryndağy «aqyldan da joğary satydağy ekstaz halıne» ienuı tiıs jäne bızdıñ adami ūğymdarymyzdyñ şegınen joğary Qūdaidy köre aluy kerek.

Bonaventura men Akuinolyq Tomas iekeuı de dıni tolğanysty joğary qoidy.

Keiınırek ideiälary bızdıkınen tym joğary, jer-älemnen biıktep, trantsendenttılıktıñ simvolyna ainaldy.

Adamilanğan Qūdai mañyzdy dıni täjıribenı tanytady: ieşbır joğary qūndylyq adami qūndylyqtan tömen sanalmaidy.

Älem dınderınıñ barlyğy būl qauıptı tüsındı jäne joğary aqiqattyñ tūlğalana tanyluyn būzuğa talpynğan siiäqty körınedı.

Бұл – кішірейту немесе қадірін түсіру жəне жоғары болмысты біздің санамызда жаратылған, оп-оңай көктегі «Жоғары менге» айналдырып, пұт халіне түсіруі мүмкін.

Əрбір кезеңде Құдай идеясы жəне тəжірибесі жаңадан жаратылып отыруы керек, Көптеген мұсылман бұған қарама-қарсы түрде, бірауыздан «Аристотельдің басқа салаларда, мысалы, жаратылыстану ғылымдарында пайдасы жоғары болғанмен, Құдай жайлы ой толғағанда, соншалықты маңызы жоқ» деп ұқты.

Ол «Франсицк адамнан жоғары кемелдікті бұл дүниеде тани алды, сондықтан да бұдан ұлығын елестету мүмкін емес, ең Кемелдіні көру жəне тану – біздер үшін осы дүниеде-ақ болуы мүмкін жағдай» дейді.

Əрине, шіркеу əдебі ішінде болу да маңызды, бірақ, əуелі, христиан өз бойының терең қатпарларындағы «ақылдан да жоғары сатыдағы экстаз халіне» енуі тиіс жəне біздің адами ұғымдарымыздың шегінен жоғары Құдайды көре алуы керек.

Бонавентура мен Акуинолық Томас екеуі де діни толғанысты жоғары қойды.

Кейінірек идеялары біздікінен тым жоғары, жер-əлемнен биіктеп, транценденттіліктің символына айналды.

Адамиланған Құдай маңызды діни тəжірибені танытады: ешбір жоғары құндылық адами құндылықтан төмен саналмайды.

Əлем діндерінің барлығы бұл қауіпті түсінді жəне жоғары ақиқаттың тұлғалана танылуын бұзуға талпынған сияқты көрінеді.

«Seminariiäda qazaq qyzy qaidan bolsyn, – dep oilaityn onda Asqar, – auylda ne orysşa, ne qazaqşa mektep joq, seminariiäğa ia sol siiäqty orta, ia joğary mektepterge tüsu üşın qazaq qyzy oqityn bastauyş mektep kerek».

«Семинарияда қазақ қызы қайдан болсын, – деп ойлайтын онда Асқар, – ауылда не орысша, не қазақша мектеп жоқ, семинарияға я сол сияқты орта, я жоғары мектептерге түсу үшін қазақ қызы оқитын бастауыш мектеп керек».

Joğary şyğyñyz!

Sondai sezımmen Temırbekke telmırgen közın joğary qaratsa, abaqty qorğanynyñ ielıktei melşigen qimylsyz keudesın basa, aşyq aspanğa örlei, säule qanatyn keñ jaia altyn kün köterılıp keledı ieken.

Жоғары шығыңыз!

Сондай сезіммен Темірбекке телмірген көзін жоғары қаратса, абақты қорғанының еліктей мелшиген қимылсыз кеудесін баса, ашық аспанға өрлей, сəуле қанатын кең жая алтын күн көтеріліп келеді екен.

Onyñ, Äbılqaiyryñnyñ artyqtyq aityp jürgenı, özın özgeden joğary qoiyp, öndırşegın sozyp jürgenı osy jaqynnan berıde iemes, ärıden, talaidan bar ğoi.

Tosqauyl bolmaq tügıl tızege qarai bağyttalğan Bögenbaidyñ qara soiylyn soiylymen qağyp qalyp joğary serpıp ötkende, qaq soiyldyñ qatty soqqysy şekesıne saq iete qaldy.

Оның, Əбілқайырыңның артықтық айтып жүргені, өзін өзгеден жоғары қойып, өндіршегін созып жүргені осы жақыннан беріде емес, əріден, талайдан бар ғой.

Тосқауыл болмақ түгіл тізеге қарай бағытталған Бөгенбайдың қара сойылын сойылымен қағып қалып жоғары серпіп өткенде, қақ сойылдың қатты соққысы шекесіне сақ ете қалды.

Osy lauazymdy adam aldyna kele sala ol oğan kıdırmesten jaña aiaq jasauğa kırısuge būiyrdy, al özınıñ kömekşılerıne älgınıñ ieñ berık te joğary sapaly material tandap aluy üşın, kemede ūzaq jüzu saparynda qorlanğan kaşalot jağynyñ barlyq süiek şegenderı men arqalyqtary baltaşynyñ qarauyna berıluın qadağalauğa ämır iettı.

Kit aulauşylyq käsıpte jatyp jeitın batpan qäiryq bolmaitynyn aituymyz kerek; mūnda qadır-qasiet pen qauıp-kater qol ūstasyp qatar jüredı; kapitan şenıne jetkenşe, neğūrlym joğary örlegen saiyn, solğūrlym mehnatty ieñbek ietuge tiıesıñ.

Mıne, sondyqtan da - tağy qaitalap aitamyz - özınıñ terbelgen kereuetınde tynyş jatqan, al şulasa bülkıldegen tolqyndar akyrğy ūiqysyn aialai, özın äldilegendei bolğan, közge körınbeitın mūhit tasuy özın barğan saiyn joğary, peşenesıne jazylğan aspan törıne qarai kötere bergen beişara Kvikegtıñ didarynan jügırıp ötken jūmbaq köleñkelerden asqan asqaq oilardy Zärdäş - Zoroastr.

Осы лауазымды адам алдына келе сала ол оған кідірместен жаңа аяқ жасауға кірісуге бұйырды, ал өзінің көмекшілеріне əлгінің ең берік те жоғары сапалы материал тандап алуы үшін, кемеде ұзақ жүзу сапарында қорланған кашалот жағының барлық сүйек шегендері мен арқалықтары балташының қарауына берілуін қадағалауға əмір етті.

Кит аулаушылық кəсіпте жатып жейтін батпан қəйрық болмайтынын айтуымыз керек; мұнда қадір-қасиет пен қауіп-катер қол ұстасып қатар жүреді; капитан шеніне жеткенше, неғұрлым жоғары өрлеген сайын, солғұрлым мехнатты еңбек етуге тиіесің.

Міне, сондықтан да - тағы қайталап айтамыз - өзінің тербелген кереуетінде тыныш жатқан, ал шуласа бүлкілдеген толқындар акырғы ұйқысын аялай, өзін əлдилегендей болған, көзге көрінбейтін мұхит тасуы өзін барған сайын жоғары, пешенесіне жазылған аспан төріне қарай көтере берген бейшара Квикегтің дидарынан жүгіріп өткен жұмбақ көлеңкелерден асқан асқақ ойларды Зəрдəш - Зороастр.

Būl onyñ qatty zerıgıp ketpeuıne, söitıp är minut saiyn Parijge ketemın dep qylqyldamauyna sebın tigızedı, azdap ta bolsa, köñılın köterıp, keudesıne uialağan ökpe-renıştı ūmytuyna jağdai jasaidy; sonymen, ieger ūstalğan şabarmandar men şpiondar bolmasa, qanşa tapqyr önerpaz degenmen, joğary märtebelı taqsyrdyñ jağdaiy mülde qiyndap keter iedı.

Бұл оның қатты зерігіп кетпеуіне, сөйтіп əр минут сайын Парижге кетемін деп қылқылдамауына себін тигізеді, аздап та болса, көңілін көтеріп, кеудесіне ұялаған өкпе-ренішті ұмытуына жағдай жасайды; сонымен, егер ұсталған шабармандар мен шпиондар болмаса, қанша тапқыр өнерпаз дегенмен, жоғары мəртебелі тақсырдың жағдайы мүлде қиындап кетер еді.

Batu tağy joğary qarady.

Ağaş joğary ösken saiyn tamyry tömenge kete tüsedı.

Бату тағы жоғары қарады.

Ағаш жоғары өскен сайын тамыры төменге кете түседі.

Sofianyñ sandyğyn Likabetke, ieñ joğary köşege aparyp ornalastyrdym.

— Onsyz da solai ietuge tura keledı: jolymyz tık, joğary örleuge attardyñ älı jetpeidı.

Bır künı tañerteñ, aua älı qoñyr salqyn kezde olar Akropoldyñ ortalyq iesıgıne qarai bastaityn keñ märmär baspaldaqpen joğary köterıldı.

Софьяның сандығын Ликабетке, ең жоғары көшеге апарып орналастырдым.

— Онсыз да солай етуге тура келеді: жолымыз тік, жоғары өрлеуге аттардың əлі жетпейді.

Бір күні таңертең, ауа əлі қоңыр салқын кезде олар Акропольдың орталық есігіне қарай бастайтын кең мəрмəр баспалдақпен жоғары көтерілді.