“менә” – Tatar explanatory dictionary

I частица
1) усил.
а) употр. для усиления, подчёркивания значения последующего или предыдущего слова вот
менә килеп тә җиттек — вот и приехали
менә монысы ярый (шәп)! — а вот это подходит, да!
күршебез авырып китте менә — сосед вот заболел
б) употр. с указ. и относит. мест., а также с нареч. места, времени и т. п. для уточнения и усиления их значения вот, вон
менә шундый хәлләр — вот такие дела
менә нинди күңелле хәбәр! — вот какая приятная весть!
менә монда сезнең урыннарыгыз — вот тут ваши места
менә үзе дә килде — вот и сам пришёл
в) употр. для привлечения внимания собеседника к чему-л. вот
менә төсле телевизор алдык — вот купили цветной телевизор
менә күрәсезме, күпме генә калды эш — вот смотрите, совсем немного осталось работы
г) разг.; преимущ. постпозитивно, выражает предостережение или угрозу вот (ну) погоди; вот (ну) смотри
әниеңә әйтим әле менә — вот погоди, скажу-ка твоей маме
бөтен серләреңне сөйлим дә бирәм менә — ну смотри, возьму да и расскажу все твои секреты
д) употр. в восклиц. предл. для усиления эмоциональной окрашенности вот
менә шатланырлар инде балалар! — вот обрадуются дети!
менә рәхәт, менә тамаша! — вот благодать, вот веселье (диво!)
е) употр. в знач. связки при именном сказуемом вот
тынычлык сагында уяу булу - менә безнең максатыбыз — быть бдительными на страже мира - вот наша цель
2) усил. уж
шундый сагындым, шундый сагындым менә үзеңне! — уж так соскучился, так соскучился по тебе!
ничә тапкыр әйттем менә, ишетергә дә теләми — уж сколько раз говорил, слышать даже не хочет
3) усил. даже
карарга куркыныч менә — смотреть даже страшно
һич сөйләп бетерерлек түгел менә! — даже всего и не расскажешь!
4) огранич. так, например: хотя бы
менә тәртип мәсьәләсен генә алып карыйк — так, например, возьмём вопрос о дисциплине
5) утверд. (обычно в повторной ф.) вот-вот; именно так
менә, менә, бик дөрес әйтәсең — вот-вот, очень правильно говоришь
менә, менә, шуңар аптырыйм да мин — именно так, этому-то я и удивляюсь
6) в знач. нареч. (чаще в ф. повтора) вот-вот, ещё немного и ..., вот сейчас
менә-менә яңгыр яварга тора — вот-вот дождь начнётся; ещё немного и дождь пойдёт
менә кайта, менә кайта, дип көтеп утырабыз — ждём, думаем, вот-вот вернётся
7) перен.; разг.; употр. при нанесении побоев или порицании вот тебе!
менә күп сөйләнеп торсаң — вот тебе за твою лишнюю болтовню
8) межд. во!, вот!, см. тж. менә дигән
аның егете - менә! — жених её - во!
••
менә әкәмәт! — вот так фунт! вот так клюква!
менә булдырдың! — ай да молодец!
менә дигән итеп — очень хорошо, блестяще, великолепно, классически
менә кайда икән йомгакның очы — вот, оказывается, где собака зарыта
менә кара (күр) инде — вот полюбуйся
менә карап тор (күр дә тор) — вот увидишь
менә мин дип (кычкырып) тора — лезет в (на) глаза кому-л., бросается прямо в глаза кому-л.
менә мин сине — вот я тебя (употр. при угрозе, порицании)
менә ничек! — вот как! вот (вон) оно что!
менә сиңа әкият! — вот так штука! вот так клюква!
менә шул (гына) — вот и всё; вот тебе и весь сказ!
менә шулай була ул! — то-то, вот оно и есть!
менә шул-шул — так-то вот, вот так-то оно
- менә бәла!
- менә генә
- менә дигән
- менә инде!
- менә син
- менә син ә
- менә сиңа!
- менә сиңа кирәк булса!
- менә сүз
- менә тагы!
- менә тагын!
II мест.; указ. прост.
вот, во
менә кәгазь, каләм, әнә өстәл - утырыгыз да языгыз — вот бумага, ручка, вон стол - садитесь и пишите
менә сез сораган кеше — вот человек, которого вы спрашивали

кис. here, there; Менә сиңа ә! - well, I never

hier; da; so; менә генә soeben; менә дигән gut; ausgezeichnet