“оч” on Tatar-Karachay-Balkar dictionary

I.
1. Нəр. б. очлаеп торган өлеше. Нəр. б. нечкəреп беткəн югарыгы өлеше.
Сузынкы, озынча əйберлəрнең бетем чиге, шул чик тирəсендəге өлеше
2. Шəһəрнең авылның һ. б. ш. уртадан, үзəктəн ерактагы ягы, чиге 3. Очлык [таякка
тимер оч кую] 4. күч. Нəр. б. асылы, нигезе [очы бик еракларга китə]. Башы,
башлангычы 5. күч. Нəр. б. азагы, бетүе, чиге [эшнең очы күренмəү]. II. ОЧ -Эшлəп
чыгарганнан соң сату һ. б. ш. өчен төреп куелган зур гына кисəк, төргəк (тукыма
тур.) . ОЧ БАШ 1. Нəрсəнең. б. очкы, агачның-бүрəнəнең нечкəрəк ягы
2. Бүрəнəнең, борысның һ. б. ш. аркылы киселгəн башы

I
1. сущ.
1) конец, кончик
борын очы — кончик носа
бармак очлары белән капшау — ощупывать кончиками пальцев
тел очында — на кончике языка
бүрәнәнең юан очы — толстый конец бревна; комель бревна
2) шпиль
манара очы — шпиль башни (минарета)
3) вершина, верхушка, маковка, макушка (дерева) || верхушечный
манараның оч өлеше — верхушечная часть минарета
оч бөресе — верхушечная почка
очтан үсү — верхушечный рост
4) остриё, кончик, носок; заострённый конец чего-л.
энә очы белән — остриём иголки
чалгы очы — носок косы
урак очы — кончик серпа
5) см. очлык
чаңгы таякларының тимер очы — железные наконечники лыжных палок
сөңге очы — наконечник пики
6) край, оконечность, окраина; конец (села)
шәһәрнең югары очы — верхняя окраина города
авыл очында — на краю села
түбән очка юнәлү — направиться на нижний конец (деревни)
аргы очтан икенче йорт — второй дом с дальнего края
авылның бер очыннан икенче очына чабу — бежать из одного конца деревни в другой конец
7) носок
итек очлары — носки сапог
аяк очларында йөрү — ходить на носках (на цыпочках)
8) головка
кискеч очы — головка резца
9) перен. начало, основа
милли культурабызның очы — начало (основа) нашей национальной культуры
10) перен. конец, предел (какого-л. дела)
эшнең очы күренми әле — пока не видно конца работы
2. прил.
концевой
оч тамырлар — концевые сосуды
- очка жигелгән
- очка жигә торган
- очка җигү
- очтан очка
- очы бетү
- очын бетерү
- очын кисү
••
очны очка ялгау — сводить концы с концами
очны өзү — испортить взаимоотношения; порывать/порвать, связь (с кем-л.)
очы очка бәйләнмәү (ялганмау) — концы с концами не вяжутся (не сходятся)
очы (килеп) чыгу — проясниться; становиться/стать известным
очын табарлык булмасын — чтоб было шито-крыто; чтоб концы в воду
очын (суга) яшерү — прятать концы в воду; хоронить концы
очына алып барып чыгу — довести до конца
очына чыга алмаслык хәл — заколдованный круг
- очына чыга алмау
- очына чыгарлык түгел
- очына чыгу
II сущ.
кусок, тюк, штука (о рулоне ткани)
ике оч комач — два тюка кумача
бер очтан тегелгән күлмәкләр — платья, сшитые из одного куска (ткани)

и. 1. point; Очына чыгарга - to complete, to finish; и. 2. top, peak; и. 3. border, edge

1. spitze f.; ende n., 2. gipfel m., 3. packen m.; ballen m. (textilien), 4. äußerer teil m. der ortschaft f.; югары оч oberes ende n.