Definition of үчүн – Kyrgyz explanatory dictionary

AUEZOV JÖNÜNDÖ SÖZ Jan bütköndün baarına tegiz ökümün jürgüzgön jazmıştın baarı ötüp, baarı özgöröt degen jobosu atı-jönü urpaktardın köñül jadında jaşap kalgandar üçün da küçündö kala bere turgandıgına jıl ötkön sayın işenüügö tuura kelet.

Alar üçün, ariyne, ubakıt kıyır türdö — bizdin añ-sezimibizde ötüp jatat, alar

Ne degende urpaktardın sın-ökümü muundardın ruhiy tajrıybasının jañı baskıçına, önügüünün jañı problemalarına akıl salıp körüü üçün zarıl bolgon jañıça çen-ölçömdörgö ee bolot.

Jüröktün buyrugu menen öz sezimimdi bildirip, Auezovdun uluuluguna baş iyip, taazim etken tereñ ızaatımdı sıpattoo üçün çıgarmaçılık iş boyunça anın jaşı kiçüü inisi jana şakirti iretinde men bar bolgonu Auezov jönündögü ayrım bir oylorumdu bölüşüp, kee bir faktılardı gana aytkım kelet.

«Abay» epopeyası — bul bizdin körköm jana sotsialdık entsiklopediyabız, bul bizdin köz kaykıtkan Evraziya meykininde jaşap ötkörgön bardık mezgilibiz üçün, muñduu-zarluu müşkülü köp ötkön tarıhta biz baştan keçirip, kasiret-kaygısın tartkan işterdin baarısı

Düynögö köz çaptırıp karoo üçün, başkalardın baamına urunup, baykalış

İzildööbüz üçün baaluu etnografiyalık bulak katarı P.

Al emi sovet doorundagı özgörüülördü körsötüü üçün avtordun Isık-Köl, Narın, Oş aymaktarınan toptogon statistikalık jana etnografiyalık talaa materialdarı paydalanılgan.

Ala kaçıp kelgen kızdı tuugandarı kelip kayra tartıp ketse, ala kaçkan jigit jana anın tuugandarı üçün ötö uyat iş bolup eseptelgen.

Kayınduu kızdı aldırıp jiberüü – bütkül uruu üçün çoñ namıs ele.

Fielstrup mınday maalımattı kaltırgan: kayınduu kızdı ala kaçkandıgı üçün ayıp tölöngön.

Keede üylönüünün mınday joluna toygo korotuluuçu iri ölçömdögü çıgımdan kutuluu üçün barışkan [90: 101-b.

Bul men üçün ötö kıyın boldu: kolumdu jüzaarçım menen orop alsam da, uygaktın sabagı tuş-tuşunan saygılap jattı, alturgay katuulugun da aytpa, taramdalgan sabagın taldap julam dep beş münöttöy ubara tarttım.

— Öz janın saktaş üçün alban-alban jandıktı, bolgon-bütkön ösümdüktü kurutup tınganın kör»,— uşunu oylop, kıbır etken jan kaldı beken dep, tunjuragan kapkara talaaga erksiz köz çaptırdım.

El Şamildin kaarınan korkot, oşon üçün sak boluu kerek.

Birok akçaga kızıkpaganın, Ajımurattı sıylagandıgı üçün kızmat kıların ayttı.

Meymandar tamak jep oturgan kezde, çoguu oturgan Sado üyünö kelip konok bolgonu üçün alarga bir neçe iret alkış ayttı.

— Kerek bolgon üçün jürüşöt da,—-dedi Panov.

Oşon üçün, eger erkek törösöñ “Egemen”, kız törösöñ “Erkinay” koyölu.

“7” degen san bizdin balabız üçün baktıluu san bolsun dep, kiçine tölgö kılıp atabız.

“7” degen san Egemen üçün kargaşaluu san bolup kalaarın anda kim oyloptur.

Kızım üçün baarına dayarmın.

Ayalım, anan neberem köp oorup dalaydı körgön üçün aytıp atam.

Bir çeti baldarınan sanaası tınbay, bir çeti akça taap keliş üçün Azat kayradan ayılga jolgo çıktı.

Mında öz şoru üçün sepil dep oylogon meymankanada er jürök don Kihot menen anın işenimdüü at koşçusu eköönün mından arı karay baştarınan ötkörgön san jetkis kıyınçılıktarı jönündö bayandalat 13-GLAVA.

Negizinen İspaniyanı çet eldikterden boşotuu üçün alardan öz ıktıyarı menen soldattar alıngan, oşonun natıyjasında, bul dvoryandar jeñip algan jerlerge bekem ornoşup alışkan.

Amadis orianadanı özünö aşık kılış üçün Evropanı kıdırıp jortuuldayt, sırduu, sıykırduu ölkölörgö tuş kelet, döölörgö, sıykırçılarga jana köz baylooçularga karşı salgılaşat jana başka miñ-sandagaya erdik işterdi işteyt.

Aşıra sıpayı kavalerdin idealı bolgon özünün bir tuuganı Florian menen birge aşık bolgon ayımı üçün san jetkis erdikti kılat, Deliant degen küç-kubattuu sıykırçını jeñet, sıykırduu aralga jana başka dagı uşu sıyaktuularga tuş kelet.

İnkvizitsiya aga da kolun saluuga ülgürüp, anın müçölörün özünün kert başının maksatı üçün köp paydalangan.

Oşondo Rodrigodon öç aluu üçün graf Yulian arabdardı İspaniyaga çakırat.

Rısbaevdin bul jañı kitebinde bügünkü kündögü ooş-kıyıştuu zaman, andagı ayrım kriminalduu toptordun baldardın ömürünö jana den sooluguna jasagan zorduk-zombuluk­ tarı, zamanga jaraşa baldarga bilim-tarbiya berüünün tüyündüü maseleleri, alardın ömürün, balalıgın korgop kaluu jana önüktürüü üçün akıl-estüülüktün küröşü çagıldırılgan.

Adamdardı akıl-estüülükkö ündöö menen, bala tagdırı üçün uluulardı oylonuuga çakı­ rat, dilin tazartuuga jeteleyt.

Mına oşol üçün bügün da: «Teñir ata, koldo» - dep adamdar bata kılıp, oşol algaçkı atadan köp jakşılıktardı tilenişet.

Özünön kiyinki bardık baldardı koldop­ jölöp, ar türdüü kokustuktardan kor­ gop, aman-esen çoñoyup er jetkenge çeyin alar üçün kamkorduk körüp, Umay enege jardam berip, baldardı toorup kelgen türkün kırsıktardı bolturbay, aldın alıp, köçödö, talaada jalgız jürgöndö köz salıp jüröt eken.

Oşol üçün japjaşıl bolup darak köktöp, jayı-kışı jaşılda­ nıp turganı-turgan deşet.

A şaar­ dıktar üçün alar birotolo könümüşkö aylanıp bilinbey kalsa da, baarı bir aba jutuuga aşıkkan balık sımal, ar juma sayın şaar sırtına barıp es alıp kelüügö jönöşöt.

Bir küünü çıgarış üçün, anı ulam takşaldırıp alımça-koşumçalap jana jılmalap emi bıştı, boldu go degiçekti 20-25 jıl ötüp ketet.

Dulduldu murunku ele taza, şar akkan suunu boyloto daamduu çöptüü jayıttarda ottotot, Emne üçün at arıktap ketti dep Ali özü közömölgö ala baştayt.

Jañı komuzdu sınoodon ötkörüp kabıl alış üçün filormoniyaga komuzçular, akındar çoguluştu.

Emne üçün sizdin küülör toluk jazılgan emes.

Toktobübü degen Karamoldo üçün öz janın ayabagan insan ele.

Buudaybek Sabır uulu meni jakşı bilet ele, emne üçün maga jolugup makalasın taktagan jok.

Al bir jagınan, sovet doorunda mektepterde jana jogorku okuu jaylarda 1917-jılga çeyinki Borbor Aziya, oşondoy ele islam elderinin köönö adabiy murastarı keñiri okutulbaganga, ekinçi jaktan, al doorgo taandık körköm murastardın ilimiy çöyrö üçün akademiyalık basılmalardan az nuskada kotorulup çıkkanına jana islam renessansı dooruna taandık adabiyattardın arab je pers tilinde jazılganına baylanıştuu.

«Kabusnameni» kotoruuda aytkan keñeşteri üçün adabiyatçı dostorum Abibilla Pazılovgo, Sadık Tillebaevge, türkmön jazuuçusu Hudayberdi Hallıevge, özgöçö kitepti redaktsiyalap, basmaga dayardap jana bastırıp çıgaruu tüyşügün kötörgön redaktorlorum el akını Şayloobek Düyşeev jana Seyitbek Jaanbaevge zor ıraazılıgımdı bildirem.

Urpaktar ata-babaları baştan keçirgen jañılıştıktardı kaytalabası üçün alar turmuştuk tajrıybasın jana keleçek jönündögü oy-müdöölörün öz nasıyat-kereezderinde aytıp ketişken.

Uulum, öz ısımımdı jaşoodon çarçagandardın tizmesinde körgöndön kiyin, uluu jolgo sapar sal degen parman maga jetkençe, saga muras bolsun üçün mezgildi sındagan jana körösön atak dañkka jetüünün amalı jönündö kitep kaltırayın dep çeçtim.

Men munu mezgildin kolu seni tepsep salgança, sen menin sözdörümö ötkür közdörüñ menen karap, andan payda aluuñ jana eki düynödö teñ jakşı dañkka jetüüñ üçün atalık meerim menen jasadım.

Uulum, adamdardın tabiyatı mınday eken: alar bu düynödön alganın eñ kımbat adamına kaltıruu üçün janın karç urup çebelekteşet.

Jakın bilgenderi oşon üçün aytat da, “Abaylasañçı, Turar.

” degen sözü bar Ataevdin, jaaldanıp alganda andan oroy aytat), üy betin körböy, kolhozdun tölü üçün janın sadaga çapkanı kalgan çabandardı, alardın artınan jabıla jürgön sakmançılardı, saan menen tañ atırıp, saan menen keç kirgizgen saançılardı jazgandar maktalçu emes bele.

Oşon üçün jazgan emes bloknotuna.

orus kempiri jaman kepesin batirge bermekke kamduu, tooktun kepesindey bolgon al batirdin bir ayçalık baası kança somgo bıçılgan, orustan kalışpay kolbasa aluu üçün, kolbasanın üstünön jazbay çıguu

Nogoy “kalaanın kırgızın sanap emne kılasıñ, men seni oşon üçün sıraga çakırdımbı.

Alardın joloyun joldosoñ, uşul örööndö törölgönüñ üçün uşul örööndön çıkpay ömür keçirip (‘‘uşul örööndö dele el kızmatı bar’’), uşul örööndö ötüşüñ kerek.

Ekinçi bölümündö Kırgızstandın territoriyasındagı atalışı köpçülük üçün ançalık tüşünüktüü bolbogon je maanisin açıp körsötüü zarıl dep eseptelgen jer-suu attarına karata etimologiyalık taldoolor jürgüzülöt.

Birok köpçülügünün emne üçün oşentip atalıp kalışı aykın belgilüü bolup, kandaydır bir talaş-tartışka alıp kelbese da, bardık ele jerdin, kıştaktın, şaardın, suunun, toonun, kapçıgaydın, aşuunun, jayloonun attarı maanisi jagınan toluk tüşünüktüü bolo berbeyt, emne sebepten anday atalıp kalışı atayın tüşündürüünü talap kılat.

Anın sebebi, belgilüü bir tilde bul je tigil şaardın, kıştaktın, toonun, suunun atalışı kandaydır bir maani bergeni menen da, başka tilde süylögön adamdar üçün, geografiya

Semenov-Tyan-Şanskiy uşul kırgız toolorunda bolup, anın köp sırların açıp, büt düynögö taanıtkandıgı üçün urmattoo belgisi katarında bul toolordun atı anın familiyasına koşumçalanıp berilgen.

Bayırkı Oş şaarın esepke albagan kündö da, VI—XII kılımdarda Kırgızstandın tündügündö gana öz dooru üçün bir kıyla iri dep eseptelgen jıyırmadan aşuun şaarlar bolgon.

Mından tışkarı anın bir katar emgekterinde tüzdön-tüz Kırgızstandın toponimikasına tieşelüü bolgon jana salıştırıp karoo üçün ılayıktuu materialdar bar.