Definitions of жоғары on Kazakh-Tatar dictionary

Mäşhür ğalym solardyñ işinde, äsirese, Tolstoidy airyqşa joğary bağalaidy.

Öziniñ ajal üreiinen äldeqaida joğary tūrğanyn, äri mäñgi-baqi sol ölimnen ieñsesi biık küiinde qala beretinin däleldep ketti.

Sony köz jügirtip oqyp şyqty da, tañyrqağan kisidei qasyn säl joğary köterip, mağan qarady: — Mynany öziñiz jazdyñyz ba.

Keudeñ birese joğary köterilip, birese tömen tüsip, kädimgidei tynys alyp, iemin-ierkin jatqanyñdy körgen soñ ğana jüregim ornyna tüskendei boldy-au.

Adamnyñ jüreginen göri onyñ qabiletin, talantyn joğary bağalaisyñ.

Basqa tüsken qiyndyqpen bel şeşip, bilek türip aiqaspai, atyspai, qūian jürek qorqaqtarşa qan maidanda qaruyn tastap, ieki qolyn joğary köterip, jauğa berile salatyn opasyz jan men iemes.

İejelgi zamanda mūny janap, Angarany joğary boilai, İrkut bekinisin salu üşin qaba saqal qazaqtar jürip ötken, ieki jaqqa birdei iersili-qarsyly ağylyp jatatyn sauda adamdary būl qystaqqa qonalqağa kelip otyrğan; su üstinen aidalğandardy alyp kele jatyp, keme tūmsyğynan iel-jūrty bar jağalaudy körip, būlar da būrylatyn bolğan: mazdap ot jağyp, oğan osy aradan aulanğan balyqtan qarma-sorpa jasağan.

Sosyn sūq sausağyn joğary aibattana köterip, odan birdeñeni talap ietkendei yzalana qaraidy.

Bir kezde iesimdi jinasam, ainala ala köbeñdenip körine bastapty, jūldyzdar qaitadan joğary köterilgen, özim toñyp, dirildep tūrmyn.

Sonyñ izinşe iegistiktegi jalğyz ağaş basynan bir qarğa qalbalaqtap joğary köterildi.

Basqyştyñ tym tik ietip salynğanyn, onymen ölmeli kempirler ğana iemes, tipti dymkäs kisiniñ de jüre almaitynyn, sodan biraz adamdardyñ zäbir körgeninen biluge bolatyn iedi: qyzu minezdi, mes qaryn kolhoz buhgalterin jūrt: Mas samauryn dep ataityn, tünemelikte basqyşpen joğary-tömen zyryldap jürgende älgi kisi ūşyp tüsedi de, tepkişekterdi sanap, tömen qarai domalaidy kelip, sosyn özinin ieki qabyrğasy synyp, auruhanağa baryp tüsedi: böten bir derevniadan kelgen qittai qyz da basqyştan qūlap, basy zaqymdanady.

İeger sondai üide tūruğa tura kelse, joğary köterilip, ajal izdeitin jaiym joq — dep Daria iştei bir şeşimge kelip qoidy.

— İeseke, qazir Omby sizdiñ ieñbegiñizdi asa joğary bağalap otyr.

Būrynğy mekeniñiz būl jerden köp joğary boluşy iedi ğoi.

Mūndai jaqsy köru — qaşaq qūmarlyğynan joğary da taza tūrady.

Ün şyrqap joğary ketedi de, iendi bir kezde qyr astynan üzilip-talyp äreñ iestiledi.

İesenei «joğary otyr» dedi, Ūlpan da yğyspai terge şyğyp, İeseneidiñ özinen

— Apa, joğary şyq.

Mari sol qaqpaqty joğary köterdi.

Zäulim sutartqyşy bar keiipsiz poselke birte-birte joğary köterilip, aspandap bara jatqan tärizdi.

Ol basyn, joğary kötere kigen jağasyna tyğa tüsedi.

Leon taiağyn aibynmen joğary köterip belgi berip, olardy şosseniñ janyna toqtatady da, bärin tegis jinap, şosseniñ iekinşi jağyna ötuge qolaily kezendi kütedi, öitkeni,şynyna kelgende, onyñ özi de maşinadan ölerdei qorqatyn-dy.

Greifer, baqa tärizdi auzyn añqaityp aşyp astyqty işine qylğyp alady da, arpanyñ auysqanyn jerge sudai şaşa joğary köteriledi.

Barlyq dokerler – jalğyz-jarym, top-tobymen jaiau ketip bara jatqandary da, velosiped tepkenderi de, toktai qalyp bastaryn joğary köterip, älgi jazudy oqidy da, öte şeber istelgen jūmysqa tañ qalyp qarq-qarq külisedi.

— Auyldyñ oqymystylarynan jäne joğary märtebeli taqsyr Jäñgir hannyñ ordasynda,— dedi Mahambet.

Sosyn ol da quaqylana külimsirep: — Bizdiñ būrynğy general - gubernatorymyz joğary märtebeli kniaz Grigorii Volkonskii: «Bäri de qūdaidyñ qūdiretinen»,— degen sözdi köp aituşy iedi.

Sondaida şpitsruten17 jegen ieşkim bolmasa, qatty - aq, renjitin Joğary märtebeli taqsyr soldattardy, öte-möte mūjyq balasy men senderdiñ qyrğyz-qaisaq, tūqymdastaryñdy sap ortasynan ötkizip, şompolmen18, şyqpyrtqandy aiyzy qana körsetetin.

Jigit qyryq adym ūzap baryp toqtady da, syrğauyldy joğary köterip, ary-beri kölbeñdete bastady.

— dep Qūrmanğazy dombyrasyn joğary keterdi de, silkip qaldy.

İetek jaqtan iesken suyq yzğar şatyr işindegi bar jyludy joğary köterip äketken.

Söz qūdireti darymağandyqtan, olardyñ tüisigi joğary damyğan, tek özderine ğana tän ierekşe oilau jüiesi men ruhy bar, aiyryqşa energetikalyq-aqparattyq bioöriske ie.

Mäsele mynada, izgilik pen zūlymdyqtyñ ara qatynasy turaly oilanyp jatpastan olardy birinsiz-biri joq dep qosaqtai salamyz, zūlymdyqtyñ basym küş iekendigi, ol bizdiñ äu basta jaralğan kezdegi iejelgi maqsatymyzğa jetuge degen ūmtylysymyzdy tejep, bizdiñ ğalamdyq küş-quat qorymyzdy sarquğa ainalğany turaly oilana bermeimiz, ol adamzattyñ qazirgiden de joğary sapalyq deñgeige köteriluine jağdai tuğyzatyn bolmystyñ basqa qyrlaryn tanyp-biluimizge mümkindik bermei, aqyl-oiymyzdy janyştai tüsedi.

İendi myna jäitke nazar salyñyzdar, būl qastandyq tek ğaryştan ğana jasalyp otyrğan joq, Filofei özine Jer betinen odaqtastar tauyp alğan, olardyñ arasynda özimiz ğylym men qoğamdyq ömirdegi bedeli joğary dep sanap jürgen jekelegen adamdar da bar.

Şyñğys Aitmatov Biraq, iekinşi jağynan, älgindei qisynğa säikes, şetinen qyryp tastauğa laiyqty, sol üşin tolyp jatqan qaru-jaraq şyğaruğa mäjbür bolyp otyrğan «özimiz siiäqtylar» da perişte iemes, olar da baqaişağyna deiin qarulanğan jäne özderiniñ asa joğary bağaly ideiälary üşin (qazir ieñ äserli ideiä – ūltşyldyq bağyttağy oilar), ädilet ornatu üşin jäne özderiniñ ekonomikalyq müddeleri üşin – būl da ieñ soñğy orynda tūrğan joq – bärimizdi qyryp tastauğa daiyn.

Özin-özi mūndai moraldyq terrorğa moiymauğa şaqyryp, közsizdikten jäne aqylynyñ azdyğynan özderiniñ ne istep, ne qoiyp jürgenine iesep bere almai qalatyn adamdarğa keşirimmen qarauğa tyrysyp, osy las-qoqystan özin joğary ūstauğa qanşa ūmtylğanymen, janyn janşyğan zil salmaq jeñilder iemes.

Üidiñ töbesinen joğary tik köterile ūşqan ol qalağa qarai bet aldy.

İiä, Mäskeude imperialistik Batysqa qarsy bitispes kürestiñ joldaryn oqytatyn joğary komsomol kursynda jürgende üirengen azdy-köpti ağylşynşasymen därethanada osyndai kemel muzyka oinatyp, önerdi qorlauğa bolmaityny turaly aitpaq bolyp iedi, dereu mynadai jauap aldy: ieger būl därethana ūnamasa, onda basqasyna baruyña bolady.

İeger muzyka degenimiz ruh bostandyğynyñ joğary körinisi bolsa jäne būl älemde odan ötken azattyq bolmasa, onda muzykany ärkim öz qalauymen, öz bilgenimen paidalanyp, oiyna kelgenin isteuge haqyly iemes pe – qalasa ierttep minip alady, qamşymen şyqpyrtady, kün kürkirep, jai tüssin, – bizge bäribir, jūrttyñ bärin bir jerge jinaimyz da – alğa, alğa, alğa.

Estradalyq dumandardyñ būqarany qamtu auqymy qaidağy bir qasterli qūndylyqtardan, klassika-mlassikadan, folklor-molklordan äldeqaida joğary.

Mine, bostandyqty is jüzinde köriñder – jüzdegen myñ adam qoldaryn joğary sozyp, iessizdik otyn bürikken san qily köz jarqyrai janady, muzyka janartaudai gürildeidi, aspannyñ özi de dauyldy küngi ormandai teñselip tūr.

Muzyka da ün qosyp jatyr, jarqyrağan säuleler joğary-tömen sekire bastady, alğaşqy tamsanğan dauystar da şyğa bastady: «Ai-da-na.

Qaidağy bir aqylğa syimas ideiälaryn ömirdegi bar bailyqtan joğary qūiady.

Demek, äldekim mūnyñ ierkine bağynbaudy oilağan ieken, öziniñ sasyq näpsisin mūnyñ ūly mūratynan joğary qoiyp, han jarlyğyna ädeii qarsy şyğaiyn degen, qai nämärt ol.

Şyñğyshan būl oqiğağa aralasu özine laiyq iemestigin tyjyryna iesine aldy, biraq bala tuuğa tyiym salğan özi ğoi, Şyñğys Aitmatov sondyqtan äskerbasylar būl keleñsizdik turaly özinen joğary bastyqqa jetkizip, olar odan da joğaryğa baiandap, birte-birte özine kelip tirelip otyr, demek, būl qağan basymen öz būiryğyna özi täueldi bolğany.

Qağan jazalau jürgizilgen jerden aulaq ketkendi jön körip iedi, osy da jeter: jaza oryndaldy, tipten, dittegen mejeden de asyp tüsti – tösektiñ qamyn basqadan joğary qoiğan bätşağar – älgi kesteşiniñ aşynasy qolğa tüsti, özi jüzbasy bolyp şyqty, tämam jūrttyñ aldynda özi kelip qolğa tüsip, laiyqty jazasyn aldy; älde mūnysy pendeşilik pe ieken, kezinde Börte sūlu ülken ūlyn bosanğanda būl onyñ anyq öz belinen jaralğanyna sol küii kümändi bolyp qalğan-tūğyn, sol ūlyn äli künge jaqtyrmaidy, bügingi jazalau kim iekenin aqyry bile almai ketken sol bir merkit jigitinen kek alğany iemes pe osy.

Äljuaz sabaqtary tolyğyp yldidağy qyzğaldaq, sarğaldaqtar kök maisadan joğary köterilip, örekpip jetken.