I. с.
1. Яллап эшлəтə торган [яллы хезмəт] 2. Ялланып эшли торган [яллы
эшчелəр]. II. ЯЛЛЫ -с. Ялы(III) булган (гадəти булмаган очрак турында) [яллы
бүре]

1. Кеше тарафыннан сакта, аучылыкта, җиңүдə һ. б. ш. эшлəрдə файдаланыла
торган, бүре нəселеннəн булган йорт хайваны 2. Тиргəшү сүзе булып йөри
[нишлəтə бу эт акчаны?] 3. Аерым бер интонация белəн əйтелеп, кем. б. 
хуплауны, нəр. б. соклануны белдерə [ну, малай, эт икəнсең]. ЭТ БАЛЫГЫ -
Этлəй. ЭТ БАШЛЫ МАЙМЫЛ -Гарəбстанда һəм Африкада яши торган озын
борынлы зур маймыл. ЭТ БЕТЕ -Хайван тəненə ябышып кан эчə торган, шулай
ук үсемлеклəрдə була торган бөҗəк; талпан. ЭТ ЕЛЫ - Борынгы унике еллык
циклда 11нче ел. ЭТ ИМЧƏГЕ -Култык астына чыга торган чуан. ЭТ КАКЫСЫ -
Кырда үсə торган сары чəчəкле чүп үлəн; рус. Сурепка. ЭТ СУГАРУ -
күч. Вакытны бушка уздыру. ЭТ ТИГƏНƏГЕ -Оешма чəчəклелəр семь. юеш
урыннарда үсə торган үлəн; рус. Череда. ЭТ ШОМЫРТЫ -Ботаклары тиз
сынучан, зур булмаган агач; рус. Крушина. ЭТ ЭЧƏГЕСЕ -1)Башка үсемлеклəргə
үрмəлəп үсə торган чүп үлəн; рус. Вьюнок 2)күч. Чамасыз озын нəрсəгə əйтəлəр. 
ЭТ ҖИЛƏГЕ -Ялтырап торган кара җилəкле, агулы үлəн үсемлек;
рус. Белладонна

1. Кискен хəрəкəт белəн түбəнгə яки югарыга атылу, ташлану, сикерү
2. Кискен, кызу тизлек белəн берəр якка юнəлү, хəрəкəт итү 3. күч. Һөҗүм итеп,
кызу рəвештə хəрəкəт итү, алга ташлану (сугыш кырында) 4. күч. Кемгə дə булса
ташлану, һөҗүм итү [аңа өч бүре ыргылган] 5. Ургып, ташып чыгу, су, кан, ут,
ялкын һ. б. ш. тур.) 6. күч. Нин. б. максатка омтылу, шуны тормышка ашыру өчен
ашкыну, җилкенү

(УЛАШУ) 1. Тоташ һəм сузынкы, ыңгырашуга охшаш тавыш чыгару (эт,
бүре һ. б. тур.) Шуңа охшаш тавыш чыгару (җил, буран һ. б. тур.) 2. сөйл. Бик нык
кычкырып, сузып елау тур. гади. Җырлау турында яратмыйча əйтү

I. Татар алфавитының егерменче хəрефе. II. У -аваз ияр. гадəттə сузып
əйтелə. Нəр. б. улау, гүлəү тавышын белдерə (мəс. бүре улавы, гудок кычкырту). 
III. У -гад. сузып əйтелə.
1. Кисəтү, шелтə, куркыту, янауны, ачу, нəфрəт һ. б. ш. 
хислəрне белдерə 2. Курку хисен белдерə 3. Хуплау, ис китү, шаккату, гаҗəплəнү,
соклану һ. б. хислəрне белдерə

Борынгы дини ышанулар буенча: бер төркем кешелəр белəн туганлыкта
булган һəм шул кешелəр табына торган хайван, үсемлек, əйбер яки табигать
күренеше (мəс. эт, бүре, ат, яшен һ. б.)

Сабаклары җиргə яки суга ятып тора торган, споралы, абага сыман
үсемлек; Су мүге; Бүре аягы; Ликоподий

1. (Өзү) 2. Ерту, ертып бетерү; кисəклəргə аеру. Бик нык яралау,
тəннəрен умырып-умырып алу [бүре куйны өзгəлəгəн]

1. Мисалы булган 2. бəйл. иск. Кебек, шикелле [əдəмнəр бүре мисаллы
булырлар]

Яфракларында һəм сабагында тəнне чага торган төклəре булган
үсемлек. Шуннан, шуның сүсеннəн ясалган [к. ашы, к. капчык]. КЫЧЫТКАН
БИЗГƏГЕ -Кычыткан чаккандагы кебек кычытып торучы таплар бер чыга, бер
бетə торган авыру; бүре уы. КЫЧЫТКАН ГӨЛ -Формасы белəн кычытканга
охшаган бүлмə гөле; Əдрəс гөл; рус. Колеус . КЫЧЫТКАН ЕФƏГЕ -Кычыткан
сабагына уралып үсə һəм аннан туклыклы матдəлəр алар торган яфраксыз һəм
тамырсыз паразит үсемлек. КЫЧЫТКАН КҮБƏЛƏГЕ -Кортлары кычытканда
яши торган чуар күбəлəк. КЫЧЫТКАН ЧЫПЧЫГЫ -1)Урманда яши һəм
кычыткан орлыгы белəн туклана торган соры-көрəн кечкенə сайрар кош
2)күч. Телəсə нинди сүзгə, эшкə кысылырга яратучы, тиктормас кеше тур.